Een goed affiche
spreekt voor zich
a
KALKAR
De actie
staat
vo©r©p,
niet het
esthetische
6KN
OBttillj?
JE MOET DE TEGENSTANDER MET DESKUNDIGHEID OM DE OREN KUNNEN SLAAN
i
llllllp
DONDERDAG 22 DECEMBER 1977
PHf
rin#
pStóËK
„Sommige mensen verwarren het zelfs
met het ministerie van defensie" - daar*
om gaat vereniging Milieudefensie nog
meer aan de weg timmeren dan in de
eerste vijf laar van haar bespan het
geval is geweest. Ter gelegenheid van
het eerste lustrum is een tentoonstelling
opgezet, die cfoor het hele land zal
trekken: Schiedam, Groningen, Eindho
ven, Zwolle, Echt, Gorkum, Lelystad en
Rotterdam (In de laatste stad op de
Erasmus-univeraïtefl).
Vereniging Milieudefensie is één van de
zeshonderdveertïg milieugroep ,n Ne
derland, heeft een vrij constant ledental
van dertienduizend en organiseerde ac
ties 2oafs de fietstocht langs de Rijn,
de Zonderdag (een pleidooi af en toe
weer eens zo'n autoloze zondag) en
Wateralarm (kranig met water).
Op de expositie, die van start ging in
Amsterdam en nu in het Stedelijk Mu
seum van Schiedam is te zien,hangen
negentig affiches waaruit blijkt hoe in
de loop der jaren actie is gevoerd tegen
verschillende vormen van milieuvervuil
ing. Ook fs er een diaprogramma, met
nog eens ruim honderd milieupostors.
„Voor de zomervakantie zijn wij met de
voorbereidingen begonnen", zegt Hans
van Gelderen, die de tentoonstelling
begeleidt „Vooral de laatste twee
maanden Is hard gewerkt. In toiaa!
hebben wij twaalfhonderd adressen in
binnen- en buitenland aangeschreven
en verzocht om affiches op te sturen.
Uit de honderden affiches, die wij ont
vingen, is een keuze gemaakt. Het be
langrijkste van de expositie is niet' zo
zeer het esthetische, maar het belang
van de milieu-actie staal voorop. Het
waarom van milieustrijd komt duidelijk
naar voren".
Hans van Gelde
ren Segin
thuis Probeer
eens iets zuini
ger te zijn met
Ucht met water
Dat getuigt na-
metifk van den
ken voordat je
iets doel
De affiches hangen tot en met zondag
8 januari in Schiedam, Hoogstraat 112
(telefoon 010-269066). De vereniging
heeft zijn redactieadres in Amsterdam,
Tweede Weterïngpiantsoen 9 (telefoon
020-221356).
'■cK&tïr- Y
'"■'31
«Sire*
Wiff®
jSf.WSKTSSS'fSS'2
"sesssi
>w,
si
ppgsapésfeafi;\i
v
Milieudefensie
in het museum
Foto's:
Jacques
Zorgman
..Eigenlijk zou je verwachten, dat een
veren.gmg zoals Milieudefensie juist m
de Rijnmona veel leden heeft. Valt best
tegen Je bemerkt hier een soort
berusting, het idee van1 nou ja, we
ieven erin. het is nu eenmaal zo. dus
fast maar zitten En die gedachte dat
het niet anders kan. ontstaat in feite
vanuit een angst om werkloos te
worden Rotterdam en omstreken, een
gebied met da hoogste
werkloosheidscijfers, veel mensen zijn
bang voor hun brood - stel je voor, dat
hun milieuvervuilende bedrijf zou
moeten sluiten
fn een verlaten museumzaal zit Hans
van Gel deren te betogen, d2t een beetje
bedachtzaamheid van de mensen geen
kwaad zou kunnen „ledereen kan heel
simpel beginnen. Met de boodschappen
bijvoorbeeld. Moet alles nou echt wei in
plastic'"
Van Gelderen spreekt rustig en
weloverwogen en zelfs als hij het heeft
over egoisme, waardoor mensen de
milieuproblemen om hen heen liever
wei eens vergeten, blijft h:j vriendelijk
kijken. De 26-jarige Amsterdammer zit
temidden van affiches, een stuk of
negentig Hij begeleidt een
tentoonstelling, op touw gezet door de
landelijke vereniging Milieudefensie, die
een jaar lang door heel Nederland zal
trekken
Tot en met zondag 8 januari hangen de
milieuposters m het Stedelijk Museum
van Schiedam, de eerste plaats na
Amsterdam waar de expositie te
bezichtigen is „Ach, erg druk is het
nog niet geweest Wel een verschil met
het Amsterdamse, hoor," glimlacht bij.
Toch is stilzitten .er met bij Veel
telefoontjes' informatie verstrekken en
voorbereidingen treffen voor de verdere
reis van de tentoonstelfmg.
WALGELIJK
Internationale mifieu-affiches. daarom
gaat het Een overzicht van vijftig jaren
strijd tegen milieuverontreiniging.
Uiteraard afwisselend Van vermanende
woordjes als „papier in de
prullenmand" tot cynische leuzen zoals
„blij dat ik doodnj". Een bittere
ansichtkaart met een ontzettend
walgelijk mismaakt baby'tje. aangetast
kennelijk door gemene straling:
„Groeten uit Kalkar" staat erop.
„Het is een logische ontwikkeling,"
zegt Hans van Gelderen, „Vroeger ging
het om rommel wegsmijten in een bos.
Papier en blikjes en zo. Je hoorde
enorm vaak de term natuurbehoud,
maar goede voorlichting daarover was
er onvoldoende. Het optreden van
mifieupoütie was streng, maar niet zo
didactisch, In de trant van: u mag dat
niet laten slingeren, meneer! En als je
dan vroeg: waarom nfet? dan kwam
als antwoord: nou, het mag gewoon
niet, basta! Maar het waarom.
„Tegenwoordig is er een andere
aanpak. Een goede affiche spreekt voor
zich. Het kan een enkele kreet zijn
maar een stuk herkennmg spreekt er
meteen uit. Komt misschien wel door de
algemene onlustgevoelens Sinds in de
j3ren vijftig de vervuiling m de
Tekst:
Kor Kegel
Rijnmond een beetje begon op te
vallen, is de strijd voor èen schoon
milieu een bekend gebeuren geworden.
Het rapport van de Club van Rome
heeft daarop vefef invloed gehad."
Langzaam aan komen er resultaten van
jarenlange acties, vindt Hans van
Gelderen ,,Op regeringsniveau een paar
milieuwetjes De bezinning die er is
rond de Oosterschelde, Almelo,
kerncentrales Die vanzelfsprekendheid,
dat het ailemaai zomaar kon, daaraan ts
men gaan twijfelen En rets nog eens
overdenken is alleen maar een goede
zaak Aan de andere kant vraag je je af:
waarom gaan ze dan toch door met het
opspuiten van havenblubber waarvan je
weet dat het giftig kan zijn, waarom
nog meer rijkswegen?"
VIES SPUL
Uit een hoeveelheid nota's en boekjes,
uitgestald in het Schiedamse museum
en handelend over milieuvraagstukken,
blijkt volgens Van Gelderen dat de strijd
van actiegroepen en kritische politici
niet zomaar ondoordacht geschreeuw is
van beunhazen, die schreeuwen willen.
„Er zit kennis achter. Veel
deskundigheid. Een vereniging als de
onze krijgt de steun van chemici,
juristen, reclamemensen: geen mensen
die het zo lollig vinden om erop te
moeten wijzen dat vies spul uit een
fabrieksschoorsteen met behulp van
technische middelen best een stuk
frisser kan zijn. Je moet ook wel
deskundigheid stellen tegenover de
deskundigheid van degenen, die aan
bijvoorbeeld kernenergie werken. Met
loze kreten bereik je niet veel. Met
gefundeerde meningen, goed
onderbouwde nota's, moet je jouw
gelijk kunnen aantonen, anders krijg je
het in die gevallen niet. Met
kundigheid moet je de tegenstander
om de oren slaan."
De milieuverdediger bfijft heel kalm
redeneren Krabt eens op zijn hoofd,
terwijl hij een lijvige nota laat zien over
kernreactors „Natuurlijk moet je die
informatie in brede kring brengen Op
direct begrijpelijke wijze voor de
bevolking," zegt hij. Vandaar de
affiches. Eenvoudig, soms heel fraai
uitgevoerd, in andere gevallen strak,
direct en indringend. Duidelijk Dat
moet ook, want niet iedereen steekt zo
gretig zijn neus in een lastige
papierbundel. Zelfs politici met.
„Met die informatie moeten de mensen
gemotiveerd worden om zelf mee te
vechten voor een schone omgeving Dat
hoeft niet meteen te gaan om smerig
Rijnwater In de eigen straat is het
natuurlijk at belangrijk," zegt Van
Geideren.
„Begin thuis. Probeer eens iels
zuiniger te zijn met licht, met water.
Laat 's avonds eens een lampje uit,
waar dat kan. Probeer bet. Dat getuigt
namelijk van dénken voordat je iets
doet, en dat is geen kwalijke houding.
Let in de winket eens op de
verpakking van wat je koopt, en afs
die verpakking beter kan, nou?"
SCHOLEN
Een standaardvraag, die altijd naar
voren komt: waf begin je ais eenling?
Van Geideren- „Als je als consument
begmt, kan de groep alleen maar
groeien Begint niemand iets. dan is er
niets En het effect van wel iets doen,
kan verrassend zijn* van de winkelende
huisvrouw via haar man tot in de
fabriek waar die man werkt.
Bijvoorbeeld
Voor de plaatselijke scholen is het
trouwens jammer, dat de tentoonstelling
van milieuposters precies in de
kerstvakantie in het Schiedamse
museum is Bleek bij een vorige
expositie in het Stedelijk ai, dat voor
zulke projecten vanuit het onderwijs
levendige belangstelling bestaat (veel
klassen kwamen af op „Energie
eductief", begeleid door Hans Olivier),
ook bij deze expositie is rekening
gehouden met voorlichting: een lesbrief
is m de milieu-opvoeding opgenomen,
zowel voor lagere scholen ais voor
middelbaar onderwijs Dinsdagmiddag
stormden leerlingen van de actieve
liedewijdeschooi op het museum af.
Maar ook in de vakantie is het gebouw
open Dagelijks van tien tot vijf, en
zondag van een tot vijf- Toegang is
gratis, en er zijn ook nog andere leuke
tentoonstellingen te zien De deuren zijn
echter op eerste kerstdag en
nieuwjaarsdag dicht.