sport
Squash groeit uit tot breedtesport
Hoe speel je
7/,
WT***
Voor iedereen toegankelijkniet langer elitair
Telling
MAANDAG 10 APRIL 1978
W,.:-' :'/r..7v-'. - "-v. -
/-Jft
-, %f
f
r
,t, i "t JnVrrtHtiu -y r jf J' ■f-' '- -* 'S' Sj'* t
Squash, een uit Engeland afkomstige sport, maakt een
stormachtige ontwikkeling door. Nadat in 1934 het
squash in Utrecht werd geïntroduceerd, volgden
Amsterdam en Rotterdam twee jaar later met hun
eerste squashbaan, waarna in 1938 twee banen op
het Haagse sportcomplex Klein Zwitserland werd
neergezet.
Daarna is het een tijd vrij
stil geweest rond het
squash, totdat in het
begin van de jaren ze
ventig het bondsbe-
stuur van de Neder
landse Squash Rackets
Bond voor het eerst
duidelijk naar buiten
uitriep dat men van de
squashsport een breed
tesport wilde maken.
Squash moest voor ie
dereen toegankelijk
worden en niet alleen
door een elitaire laag
van de bevolking beoe
fend worden.
Het bondsbestuur kon dit
ook makkelijker zeggen
omdat rond 1974 ook de
eerste publieke huurba-
nen ontstonden, waar
iedereen die dat wilde
een balletje kon slaan.
Je behoefde hiervoor
geen lid van een vereni
ging te zijn.
Het aantal beschikbare
banen nam toe van ne
gentien in 1974 tot acht
en tachtig aan het eind
van het vorig jaar. De
verwachting is dat er
rond december al meer
dan tweehonderd
squashbanen in ge-
door Paul de Man
foto's: Maurice Nelwan
bruik zullen zijn, ver
deeld over het gehele
land. Ook het aantal
beoefenaren wordt met
de dag groter. Veel
mensen hebben nog
geen kennis gemaakt
met de squashsport,
maar als iemand het
een keer heeft gedaan
is hij meestal vol lof
over deze,Jnieuwet,
vorm van lichaamsbe
weging.
Met de popularisering
van het squash is er
ook een andere manier
van trimmen bij geko
men. Je hoeft niet lan
ger alleen of in een
groep door het bos of
over de straat te rennen
om fit te blijven. Er is
namelijk in een onder
leiding van Dr. Cooper
uitgevoerd onderzoek
vast komen te staan dat
squash voldoet aan alle
normen voor voldoende
lichaamsbeweging. Het
onderzoek, dat onder
de leden van de Ameri
kaanse luchtmacht
werd uitgevoerd, toon
de aan dat met drie a
vier maal spelen van
squash in de week een
maximale fitheid kan
worden bereikt.
Ontwikkeling
Maar behalve het feit dat
squash als conditietraining
voldoet heeft het bovendien
het stimulerende wedstrijdele
ment, dat zelfs de fanatiekste
aanhanger van de recreaties-'
port vaak niet kan missen.
Verder heelt squash het voor
deel dat het een sport is die
niet aan leeftijd is gebonden
en jong en oud het kunnen
beoefenen in aparte comple
xen, in kantoren, in scholen
en op nog veel meer andere
plaatsen.
Ook in het buitenland ontwik
kelt squash zich in een hoog
tempo. In Engeland is het uit
gegroeid tot de tweede volks
sport, achter natuurlijk ko
ning voetbal, er komen daar
jaarlijks zo'n driehonderd ba
nen bij. Maar ook in Austra
lië, Zuid-Afrika, India, Pakis
tan, Finland, Zweden en an
dere Europese landen maakt
het squash een sterke groei
mee.
Ook nadat de Japanse overheid
een onderzoek had laten in
stellen naar mogelijkheden
om de bewegingsarmoede van
de mensen daar op te heffen,
viel de keuze op squash. Er
werd een bouwprogramma
samengesteld dat zevendui
zend banen omvatte en rond
1980 gereed moet zijn.
Wat is de achtergrond van deze
stormachtige ontwikkeling
van het squash in de afgelo
pen jaren? De direkteur van
het bondsbureau van de Ne
derlandse Squash Rackets
Bond, D. E. Hoorens van Hey-
ningen, heeft er wel een ver
klaring voor. Hij: „Probleem
bij het squash is dat je ie
mand moet hebben die er geld
in stopt Of dat nou een ver
eniging of een particulier is,
doet er niet toe. Squash is erg
afhankelijk van het particu
lier initiatief. En de laatste
jaren is die belangstelling er,
zeker nu gebleken is dat
squash een sport is die in
staat is zichzelf te financie
ren".
IrDe contributies variëren van
tweehonderd lagere contribu
ties zijn er ook, zeker als
squash in een vereniging
wordt beoefend waar iemand
al in een andere tak van sport
actief is, PdM) tot driehon
derd gulden, maar daar kan
je de hele week en het gehele
jaar door voor spelen. Het is
namelijk zowel een zomer- als
wintersport, wat ook wel
wordt aangetoond door een
aantal warme landen die in
ternationaal de toon aangeven
zoals Pakistan, Australië en
Egypte. Veel mensen ont
vluchten de warmte daar en
gaan binnen spelen".
Op het moment telt de Neder
landse Squash Rackets Bond
nog maar zo'n drieduizend le
den, maar daar moet aan wor
den toegevoegd dat er hier
naast nog een groot aantal
mensen actief zijn zonder al
bij de bond te zijn aangeslo
ten, Het aantal aktieve squas
hers bedraagt meer dan vijf
duizend, waarnaast nog een
aantal mensen op commercië
le banen spelen. Hier kan ie
dereen gewoon voor een be
paalde tijd een baan huren en
is dan niet aangesloten bij een
vereniging en dus ook niet bij
de NSRB.
Een verdubbeling van het aan
tal squashers is de eerstko
mende jaren zeker te ver
wachten. Bondsdirekteur D.
E. Hoorens van Heyningen
hierover: „Deze ontwikkeling
is nog maar het begin. Ik
verwacht pas over twee, drie
jaar een geweldige explosie.
Er komen nu echter al steeds
meer banen en spelers bij.
Zeker negentig procent hier
van zijn recreanten, maar
vooral ook onder de jeugd is
er steeds meer belangstelling
voor squash. Voor hen is het
een voortreffelijke sport. In
Engeland wordt het op alle
universiteiten en hogescholen
gespeeld".
Geheel onverwacht is de snelle
groei van squash niet geko
men bij de man die op het
bondsbureau de belangen van
het squash behartigt.
Hoorens van Heyningen: „Wij
hadden zeker wel een groei
verwacht .maar beslist niet zo
snel. Maar nu er steeds meer
mensen komen die er geld in
stoppen blijft deze ontwikke
ling zich voortzetten. Ook in
België en Duitsland groeit het
squash enorm".
Veel verenigingen en ook de
squashbond hebben het
woord „rackets" in de naam
opgenomen. Waarom niet ge
woon Nederlandse Squash
Bond? „Het is afkomstig uit
Engeland, waar rackets de
voorloper van squash was"
verduidelijkt de heer D. E.
Hoorens van Heyningen. „De
ze sport werd op een grotere
baan gespeeld waar ook het
plafond als speelruimte werd
gebruikt. Het werd veel oj
kostscholen gespeeld. Het ver
haal gaat dat een aantal jon
gens die buiten bij een kapt)
stonden te wachten tegen ra
muur gingen slaan en daar
ontdekte dat het spel ook
een kleinere ruimte en zonder
gebruik van het plafond uit
stekend voldeed En deze klei
nere baan was natuurlijk vee!
goedkoper in aanleg. Rackets
is sindsdien naast squash is
de naam gebleven".
Het blijven gebruiken van hel
woord „rackets" is één vaj
die Engelse tradities die
ons in de sport zijn terug 11
vinden. Zo kent ook het crö
ket er vele. Maar ook de na
tionale tennisbond heet vohüt
Koninklijke Nederlands?
Lawn Tennis Bond en dat ter
wijl er in ons land nooit os
gras wordt gespeeld. Ook
is een uit Engeland meegero
men" traditie.
Squash is een recreatiesport
uitstek. Maar ook in eompeti
tieverband wordt squash gè
speeld. Er is in ons land voor
de heren een landelijk inge
deelde eredivisie en verdei
twee eerste divisies, vier twee
de- en drie derde divisies
Voor de dames zijn er drii
eerste divisies.
Als kijkspel kan squash ook er,
boeiend zijn.
Ook minder goede spelen
vinden bij squash volop pk
zier in het spel en blijven ei
bovendien fit bij. En als U eer
half uurtje (ja, echt niet lan
ger) heeft gespeeld dan hom
U het voorlopig wel weer eva1
voor gezien en denkt U allee»
nog maar aan een lekker
drankje en een heerlijke lu»
stoel
Squash wordt gespeeld door twee spelers
(enkelspel) of door twee paren spelers
(dubbelspel) en vertoont enige gelijkenis
met tennis. Bij squash komt de slag
echter veel meer uit de polsen. Het
voetenwerk is bij squash van net zo groot
belang als bij tennis.
Het spel wordt gespeeld met een racket
en een kleine rubberbal. Het blad van het
frame van een squashracket moet van
hout zijn, de steel kan uit hout, bamboe,
metaal of fibre glas bestaan. Het blad
van het racket is bespannen met darm- of
synthetische snaren.
De bal bestaat uit een dun rubber
omhulsel dat met lucht gevuld is. Als het
squashballetje nog koud is heeft het
weinig veerkracht, maar de door het
slaan ontstane warmte zorgt ervoor dat
de bal veerkrachtiger wordt.
Het speelveld bestaat uit een houten vloer
van 6,40 bij 9,75 meter met rondom vier
muren, waarop lijnen zijn uitgezet Op de
voormuur, die altijd in het spel betrokken
moet worden, staat een grenslijn op 4,50
roeter hoogte. De bal mag niet hoger dan
deze grenslijn gespeeld worden, maar
moet ook boven de onderste lijn geslagen
worden.
Het materiaal onderaan de voormuur is
van zink en de onderste lijn vormt de
afscheiding hiermee. Deze lijn is dan ook.
te vergelijken met het net op een
tennisbaan, want de bal mag hier nooit
onder, dus niet op het zink, gespeeld
worden.
Op de squashbaan staan de spelers naast
elkaar en slaan om beurten de bal. Deze
mag dan via de zijmuren of achtermuur
gespeeld worden, maar moet steeds de
voormuur raken. Daarnaast is het ook
belangrijk dat de bal maar één keer op
de grond mag stuiten tijdens het
squash spel.
Serveren
De vloer is verdeeld in vakken, die alleen
betekenis hebben bij het serveren. Je
moet namelijk bij het serveren met ten
minste één voet in het servicevak staan.
Als de bal na een service via de
voormuur terugkomt moet hij
terechtkomen in het vak dat tegenover
het vak van de serveerder ligt, dus in het
baanvlak waar de tegenstander staat Op
de doorsnee-tekening van de squasbaan is
goed te zien waar de „servicevakken" en
„ontvangstvakken" liggen.
Je kan alleen punten scoren ais je aan
het serveren bent. Als de serveerder dus
een rally wint, dan krijgt hij een punt
Wanneer de ontvanger een rally wint dan
mag hij gaan serveren. Aan het begin van
elke game en bij het verwisselen van de
service mag de serveerder kiezen vanuit
welk vak (links of rechts) hij wil
serveren. Als er dan een punt gescoord
wordt, moet de speler vanuit het andere
vak serveren. Zolang iemand serveerder
is, wisselt hij bij iedere service van
servicevak.
Na een goede service slaan de spelers om
beurten de bal, net zolang tot één van de
spelers er niet meer in slaagt de bal goed
terug te slaan of de rally volgens de
spelregels onderbroken moet worden.
De spelers mogen tijdens het spel niet
met de squashbal in aanraking komen,
wat regelmatig voor kan komen, omdat je
het squash in een betrekkelijk kleine
ruimte speelt en je tijdens een rally
steeds eikaars wegen kruist Als de bal
een speler raakt kan een „let" (een
onbesliste rally, waarna de serveerder
opnieuw vanuit hetzelfde servicevak moet
serveren) worden toegekend of wordt de
rally in het voordeel van een van beide
spelers beslist
Het gaat te ver om hier uitvoeriger op
deze en andere spelregels nader in te
gaan, daarvoor zijn de regels van squash
rackets te uitgebreid. Iedereen die
belangstelling heeft voor de spelregels,
kan een boekje over squash kapen of kan
contact opnemen met het bondsbureau
van de Nederlandse Squash Rackets
Bond. Het bondsbureau is gevestigd in
Den Haag, Catsheuvel 6, tel. 070—541836.
voormuurlijn 1
servicelijn
tin.
achter rru/urhjr»
A
middellijn
squash-
servicevak
Een squashwedstrijd kan
worden gespeeld om twee
(„the best of three") of drie
(„the best of five") gewon
nen games. De speler die
twee resp. drie games ge
wonnen heeft, is winnaar
van de partij.
Elke game gaat tot negen
punten, maar bij de stand
8—8 mag de speler die de
service ontvangt kiezen of
tot negen of tot tien punten
doorgespeeld zal worden.
De ontvanger moet zijn
keuze tijdig, dus vóór de
volgende service geslagen
wordt bij de stand 8—8,
aan zijn tegenstander ken
baar maken. r
Je kunt alleen een punt
scoren als je serveert Ak
een speler niet goed ser
veert of als hij de bal niet
volgens de regels terug
slaat, dan heeft zijn tegen
stander de rally gewonnen.
Wanneer de serveerder een
rally wint, dan krijgt hij"
een punt Als de ontvanger
een rally wint dan mag hir
gaan serveren. Voor de
wedstrijd wordt er getost
wie als eerste mag ëaan
serveren. Dit gebeurt door
het draaien van de racket-
s
h
d
n
k
k
Si
té
c
d
o
E
h