I 'la sland in trek
bij antiekhandelaren
m
Wat is antiek?
W:
Antiek, het blijft mooi
MAANDAG 26 NOVEMBER 1979
SC/VD/WW 8
Schoonhoven Het is al door velen gezegd, antiek
is de laatste jaren enorm in de belangstelling komen
te staan. Het is de gewoonste zaak van de wereld
geworden dat iemand een stuk antiek aanschaft.
i>at kan varieren van een ouderwets suikerpotje
tot een compleet 18e eeuws ingerichte huiskamer
toe. Hoe komt het nu dat er zoveel belangstelling
is voor het oude? Is het een erkenning van alles
wat met vroeger te maken had, is het een modever
schijnsel of een belegging? De meningen over antiek
zijn verschillend.
Antiek heeft altijd zijn plaats
gevonden in Nederlandse huis
kamers. Veelal echter bij men
sen die er het geld voor hadden.
of beter nog, voor over haddea
Een aantal decennia terug,
vooral na de tweede wereldoor
log, wilde de bevolking vooruit
Naast de vele kasten verkoopt Casaitso in Giessenburg
ookveel kleinere dingen.
-v
Een fauteuil zoals die te zien is in de Giessenhoeve
te Hoornaar.
De moderne tijd stond te wach
ten en iedereen wilde daarvan
mee profiteren. In die tijd kwam
ook de moderne architectuur
opzetten. Bij de bouw van nieu
we fabrieken werd rekening ge
houden met de vormgeving, iets
wat tot die tijd totaal niet leefde
bij de mensen. Nu opeens moes
ten de gebouwen er mooi uit
zien. Architecten deden hun
best hun tijd ver vooruit te zijn.
Het bleef echter niet alleen bij
de gebouwen, ook het interieur
werd moderner. De stoelen, ta
fels, bureaus en kasten kregen
een andere vorm. Na verloop
van tijd maakte de nieuwe
vormgeving ook haar intrede bij
de Nederlanders thuis,
o
Het begin van de jaren zestig
was het hoogtepunt van de mo
derne tijd. Toch kwam in die
tijd al duidelijk naar voren dat
er een ommekeer op komst was.
Waren het tot die tijd de welge-
Stelden die belangstelling voor
antiek hadden en het ook koch
ten, nu kregen steeds meer men
sen interesse. Volgens velen was
de oorzaak pure nostalgie naar
het verleden, naar de tijd dat
alles nog rustig was. Doch dit
was niet de enige oorzaak. Het
ging in die jaren goed met onze
economie, de salarissen gingen
flink omhoog waardoor de men
sen luxer gingen leven. Men
hoefde geen geld te steken in
de aanschaf van huishoudelijke
apparatuur, want dat was al
aanwezig. Men moest naar iets
nieuws gaan zoeken, en als het
kon moest het ook nog exclusief
zijn. Wat is er exclusiever dan
antiek? Het is uniek. Iets wat
vroeger gemaakt is komt niet
meer terug, het is origineel. Zo
is ook de gedachte in de wereld
gekomen dat het hebben van
antiek niets meer is dan het
verwerven van een statussym
bool. Wanneer men een origine
le broodkast heeft gekocht hoeft
men niet bang te zijn diezelfde
kast enkele weken later bij de
buren in de kamer te zien staan.
Toch was die behoefte aan het
méér hebben, en vooral mooier,
er de oorzaak van dat antiek
plotseling bij een groot deel van
het Nederlandse publiek ontzet
tend populair werd.
Boerderij
Men hoefde niet ver meer te
reizen om antiek te bekijken.
Antiekzaken schoten als padde
stoelen uit de grond. Het was
niet voldoende. Naast de vele
antiekbeurzen die in het gehele
land worden gehouden worden
er de laatste tijd ook steeds
meer antiekboerderijen geo
pend. Er wordt ergens op het
platteland een boerderij ge
kocht en men richt het in als
antiekhandel. Wanneer we bij
voorbeeld door de Alblasser-
waard rijden komen we er velen
tegen. Op het eerste gezicht zijn
ze allemaal hetzelfde. Toch zijn
er veel verschillen. Door de
toenemende belangstelling voor
antiek komen ook de niet bona
fide handelaren opzetten. Dat
niet bonafide kan variëren van
het verkopen van zogenaamd
nep-antiek tot het verkopen van
rommel, wat men dan maar
gemakshalve antiek noemt Van
iemand die een Van Meegeren
koopt kan nu niet bepaald ge
zegd worden dat hij belazerd
is, Van Meegeren mag immers
als een bekend Vermeer-verval
ser bekend staan. Doch, er zijn.
ook antiekzwendelaars. Nieuwe
houten kasten worden zodanig
bewerkt dat het voor de leek
niet te zien is dat ze een kat
in de zak kopen. Navraag bij
de Kamer van Koophandel wel
ke zaken als antiekhandel staan
ingeschreven kan een hoop er
gernis voorkomen. Het meest
voorkomende euvel is echter het
verkopen van rommel. Rommel
in de ruimste zin van het woord.
Potjes, pannetjes, kandelaars,
kopjes, bordjes, ze worden vlot
verkocht ondanks het feit dat
ze geen enkele aanspraak ma
ken op het predicaat antiek. Op
zich is deze handel ook niet te
veroordelen. Het is wel een kwa
lijke zaak dat de zaken die de
rommel verkopen zich maar
wat graag antiekzaak noemen.
Hobby
Waar komt het antiek vandaan?
Nederland heeft zelf niet zoveel
antiek te bieden. Het meeste is
afkomstig uit andere landen. De
Het is niet eenvoudig te zig
gen wat nu precies antiek is.
Volgens een Nederlands
woordenboek is antiek datge
ne wat afkomstig is uit vroe
gere tijden of iets dat afkom
stig is uit een vroegere stijl-
of cultuurperiode. Het begrip
antiek is echter te gecompli
ceerd om de betekenis ervan
in. twee zinnen uiteen te zet
ten. Over het algemeen slaat
het op voorwerpen die ten
minste 100 tot 150 jaar oud
zijn. Maar ouderdom alleen
is niet voldoende. Er is wel
,.s gezegd dat antiek alleen
vo r die dingen geldt die
typisch zijn voor de tijd
waarin ze gemaakt zijn. Zo
hoeft een kist uit 1800 geen
echt antiek te zijn omdat het
misschien wel een kopie is
van een kist uit 1700. Andere
voorwaarde om het predi
kaat antiek te mogen dragen
is dat het artikel met de hand
gemaakt moet zijn- Er be
staat ook een wettelijke
grens, die is honderd jaar.
Dit is met name belangrijk
bij het in- en uitvoeren van
antiek. Ongeveer 30 procent
van een antiek voorwerp
mag gerestaureerd zijn,
meestal wordt er echter uit
gegaan van 20 procent. Het
is natuurlijk onmogelijk dat
iedere kast van een paar
honderd jaar oud nog nooit
gerestaureerd zou zijn. Te
genwoordig worden ook
spullen uit grootmoeders tijd
antiek genoemd, helemaal
juist is dit niet Misschien is
het beter die artikelen curio
sa te noemen. Onder curiosa
verstaan wij dingen die zeld
zaam of merkwaardig zijn.
"eigenaresse van de Giessenhoe
ve in Hoornaar heeft zich gespe
cialiseerd in klokken, kasten en
meubilair. Het meeste antiek
wat zij verkoopt is afkomstig
uit Spanje. Een aantal keren per
jaar rijdt zij met een vrachtwa
gen naar de binnenlanden van
Spanje om daar haar inkopen
te doen. Zij heeft kennis van
zaken. Volgens haar is dat ook
een eerste vereiste als je een
antiekhandel begint. Voor haar
is het allemaal begonnen als een
hobby. Door de vele contacten
die ze door die hobby kreeg zag
zij de mogelijkheid een zaak op
te zetten. In de Giessenhoeve
staan veel kasten die best uniek
genoemd mogen worden. Zij
heeft bovendien een groot aan
tal klokken aan de boerderij
muur hangen. Bewijs voor de
kwaliteit en de echtheid van het
antiek wat rij verkoopt is de
kwaliteit en de echtheid van het
antiek wat zij verkoopt is de
garantie en de toezegging dat
het gekochte artikel altijd terug
gegeven kan worden. Mevrouw
Dubbelman is ervan overtuigd
dat er voorlopig nog geen tekort
aan antiek ontstaat. Het wordt
wel duurder. Niet alleen door
de grote vraag, maar ook door
de landen van herkomst Was
men bijvoorbeeld vroeger in
Spanje blij als er wat verkocht
kon worden aan die rare buiten
landers, de laatste tijd is men
in gaan zien dat er veel geld
aan te verdienen is. Ook is men
het antiek zelf mooi gaan vin
den.
Curiosa
Martin van de Berg heeft een
antiekzaak aan de Slingelandse-
weg Casamo. Ruim tien jaar
geleden is hij in de Alblasser-
waard komen wonen, waar hij
ook nooit meer weg zou willen.
Hij vindt de Alblasserwaard de
plaats bij uitstek om tot rust
te komen. Dat hij daarnaast
handelt in antiek en curiosa is
bijzaak. Wanneer dat wegvalt is
er immers wel wat anders om
van te leven.
Martin van de Berg is niet zo'n
liefhebber van het woord an
tiek. Het doet volgens hem zo
denken aan iets heel ouds ter
wijl een voorwerp wat niet zo
oud is veel mooier kan rijn en
ook veel meer waarde kan heb
ben. „Ik verkoop dingen die ik
leuk vind, of dat nu antiek is
maakt me niet zoveel uit Wat
ik verkoop is echter wel apart,
curiosa dus".
Volgens Van de Berg is de
belangstelling voor antiek niet
meer dan een modeverschijnsel.
De mensen hebben geld en dat
moet besteed worden. Grote
trendsetter op het gebied van
antiek is het maandblad Ave
nue. Tien jaar geleden kwam
dit blad regelmatig met artike-
doorJohn Stael
foto's Jan Beernink
len over antieke meubelen en
hoe je je huis het best in kon
richten. Na een aantal jaren
kregen ook andere bladen als
Margriet, Libelle en Viva inte
resse. Met de regelmaat van de
klok konden en kunnen we le
zen hoe we ons huis op kunnen
sieren met oude dingetjes. Hoe
mooi is het niet om een antieke
kast te hebben, het past zo goed
bij de leren ritcombinatie. Van
de Berg is ervan overtuigd dat
de media de koers bepalen:
„Wanneer er nu iets nieuws op
de markt komt en alle bladen
nemen dat over dan heeft bin
nen afzienbare tijd half Neder
land het aangeschaft. Met an
tiek is dat ook zo gegaan. Er
is zoveel vraag naar, dat het op
een gegeven ogenblik wel op
raakt. Wat je dan overhoudt is
curiosa. Dat is er nog verschrik
kelijk veel".
Wit-hout
Het huis van Van de Berg staat
vol met curiosa. Vooral veel
ouderwetse winkel blikken. Wat
de verkoop betreft heeft hij rich
gespecialiseerd in wit-houten
kasten. Hij vertelt dat hij de
eerste in Nederland was die
antiek grenen op de markt
bracht, origineel grenen. Wat
men tegenwoordig ziet is massa-
produktie, geplastificeerd hout
De winkel van Van de Berg
staat vol met wit-houten kasten.
Wanneer de prijzen van antiek
grenen en moderne meubelen
vergeleken worden is het opval
lend dat er maar weinig verschil
in zit Toegegeven, antiek is
duurder, maar het houdt zijn
waarde. Dat kan van nieuwe
meubelen niet gezegd worden.
Na vijf jaar rijn ze nauwelijks
iets meer waard, terwijl de an
tieke kast waarschijnlijk zelfs
in waarde is gestegen. Antiek
is ook handwerk. Het is dege
lijk, aan de honderd jaar die
het voorwerp oud is kunnen nog
best wat jaartjes vastgeplakt
worden. In feite is het kopen
van antiek dus een belegging.
De meeste kopers denken daar
echter niet aan. Ze kopen iets
omdat ze het mooi vinden of
omdat een ander het niet heeft.
Van de Berg vindt het leuk om
mensen te adviseren bij het
inrichten van hun woning. Het
zijn vooral jonge mensen die bij
hem kopen. Zij rijn het die er
geld voor overhebben. Het is
echter wel dezelfde groep men
sen die door de media beïnvloed
wordt, zodat de mogelijkheid
aanwezig is dat over een aantal
jaren de belangstelling voor an
tiek opeens weer afneemt. Echt
verdwijnen zal de handel na
tuurlijk nooit, er blijft altijd een
bepaald publiek bestaan, net
zoals vroeger toen het slechts
voor een kleine groep was weg
gelegd. Tegen die tijd zullen er
echter weer genoeg andere din
gen rijn die een grote belang
stelling genieten. Martin van de
Berg is vrij gemakkelijk in dit
soort zaken, het antiek en curio
sa verkopen is ook voor hem
een hobby, wanneer het niet
meer loopt gaat hij wat anders
doen.
Naast de twee antiekzaken die
in dit artikel genoemd rijn is
er natuurlijk nog een groot aan
tal te vinden in de Alblasser
waard en-daarbuiten. De eige
naars hebben allemaal hart
voor de zaak. Antiek is hun
leven geworden. De kopers
moeten echter de keus maken.
Het is wel raadzaam goed na
te denken voor je wat koopt
Een goede antiekzaak is niet zo
moeilijk te vinden. Er blijven
echter ook minder goede zaken.
Iemand heeft eens gezegd dat
je het beste 10 jaar lang antiek
kan gaan bekijken en dan pas
iets kopen, omdat je er dan
misschien wat verstand van
hebt. Dan heb je iets gekocht
dat waarschijnlijk goed, en niet
te vergeten mooi is. Want antiek
blijft iets waarnaar je uren kan
kijken.
Een van de antiek-grenen kasten van Martin van de Berg
«tv,
Yvonne Dubbelman heeft zich gespecialiseerd in antieke klokken.
\SvTJf
in Giessenburg'0 660 9r00t 230(31 wit-houten kastBn (antiek-grenen) in aijn zaak aan de Slingelandseweg