HSRH5SB
Toekomst Gewestelijk
Orkest blijft onzeker
RIET
Kapitein Rob
Carol
Catalijn Claes
David Porcelijn:
Same a werking
Residentie Orkest
is onmogelijk
Ze spelen
liever
Brahms
dan
Stock-
housen'
■lil!
WOENSDAG 16 JANUARI 1980
VP/SC/WW j
Gi TE2U5 I'S AP je VOCEL
CSSeeVAAT Ekl VAL
ME UET
LASTJC,
E*J iit ZEI U TOO-i
JUCTÏCXJW/ GAR K kJOO»T EEU
AUTO CEmAD UcB
ULLUE. V-AUIAKXEU MET
JE VOGEL esSESVATEU
MAJCÊU Mt
DE MtdJS&J t£BS£kl EEU CêSESVAJAT
LCOx». U1ET De K3SSLS. GATECyg» n^a
-e cfQSki afdbujg Eu
Ca vau de MiJA/S
-AF;
r: 0
3452
Wat Bob heeft zien aankomen
gebeurt; een der bladen van
de propeller komt -i aarja»-
king met de takker vo** een'
boom en het toesta k< op
zijn neus terecht en wordt
grotendeels vernield. Bob, Bas
en John springen in het on
diepe water en rennen zo snel
mogelijk naar het wrak. 0e
piloot klimt er uit, maar er
zit nog iemand in het toestel
klem. Gelukkig is er geen
brand uitgebroken, maar de
helikopter heeft nog heel wat
benzine aan boord en boven
dien zinkt het toestel lang
zaam maar zeker in de mod
der weg. De drie vrienden
zwoegen ais paarden en ten
slotte slagen zij er in ook
deze man te bevrijden. De
twee geredden worden dan
aan boord van de „Waterjuf
fer" gebracht, waar zij wat
op verhaal kunnen komen.
Aan haar schouders
schudt Goosen Roel;en zacht
jes heen en weer en het is of
hij a! zijn bloed terug voelt
.vloeien naar zijn hart als hij
dat wanhopige meisjesgezicht
ziet, omdat ze de waarheid
ineens niet kan doorgronden,
omdat de kern daarvan een
stinkend verleden openscheurt
van twee mensen die met hun
gruwelijke zonden in verbor
genheid wilden leven. Ze had
den gehuicheld met de liefde
en dag in dag uit hadden ze
geworsteld met zichzelf, om
dat het verleden nooit los ge
laten had en als een keten
om hun voeten lag zodat ze
alleen maar voort konden
strompelen, hunkerend naar
hun bevrijding die nooit zou
komen.
In plotselinge innerlijke razer-
nij slaat door hem heen, Jo-
tijn is de schuld van alles.
Vanaf het begin dat ze hier
kwam heeft ze met zoet ge
fleem, uitgekookte krijgslisten
en wederzijdse stokerij alles
en iedereen tegen elkaar op
gezet en ze deinsde zelfs niet
terug voor het meest gruwelij-
ke. Zelfs haar eigen dochter
heeft ze jarenlang bedrogen.*
Als een wanhopig stukje
mens staat dat kind nu voor
hem. Als .een machteloos ge
marteld klem diertje. Hij weet
zo gauw geen woorden om
haar te troosten, misschien
was het toch beter geweest
als hij had gezwegen. Maar
dan was hij haar zeker kwijt
geraakt en dat kan hij niet
verdragen. Ze is voor hem
het dierbaarste in zijn leven,
als een heilige die niet van
haar troon gestoten mag wor
den zodat hij elke dag ge
knield voor haar kan liggen.
Maar liever sterft hij dan
haar met die Donte Keuris te
laten trouwen. Die schooier.
die de moed heeft gehad zijn
vuile handen naar Roelien uit
te steken en haar te nemen
omdat hij daar zijn kans in
zag. Maar als hij dacht
daarmee te hebben gewonnen
heeft hij het mis. Hij Goo
sen Covers zal vechten tot
hij geen adem meer heeft,
nooit en te nimmer staat hij
zijn kostbaarste buit af.
De nog steeds gekwelde uit
drukking op het meisjesge
zicht geeft Goosen een plotse
linge haat tegen alles en ie
dereen. het ruisen van het
riet en het snateren van een
paar wilde eenden dringen
nauwelijks tot hem door. 't Is
of hij door een grote lege
ruimte loopt waar hij nergens
houvast heeft. Waarom be
grijpt Roelien het niet, voelt
ze die hechte band niet zoals
hij die voelt? Tranen, maar
nu van verdriet en razernij
kroppen in zijn keel als hij
de donkere wanhopige ogen
van Roelien ziet. die nog
steeds langs hem heen staren.
Zegt hij haar dan helemaal
niets, ze is toch zijn kind? Hij
gaf haar toch het leven? Is
haar haat dan zo onmenselijk
groot dat de gedachte daar
aan alleen maar afschuw in
haar oproept, zodat ze hem
als een waardeloze nietsnut
wel dood kan trappen? Mijn
God, dat kan toch niet waar
zijn? Ontzetting perst ineens
het zweet uit Goosens voor
hoofd vandaan. Het niet be
grijpen is legen zijn hardnek
kige oproerige natuur. Ze zal
het moeten begrijpen zoals hij
en Joüjn. er is geen ontko
men meer aan. Roelien zal
het aanvaarden. Woedend valt
hij tegen haar uit: „Verdom
me meid. doe je bek toch
open en sta niet als een lam
zak voor je uit te staren alsof
het je niet interesseert."
Uitgave: SIJTHOFF PERS QV
Deze krant verschijnt in het gebied Nieuwe Waterweg
noord (van Schiedam tot Hoek van Holland) en is uitslui
tend verkrijgbaar in combinatie met het Rotterdams
Nieuwsblad (in Maassluis eveneens in combinatie met de
Haagsche Courant of Het Binnenhof).
REDACTIE j
Chef: Henk L. Lam bregtse
Redactie Schiedam: Kor Kegel, Richard Stomp en Hans
Dalmeijer.
Redactie Vlaardingen: Paul Houkes, Jan Hendrik Bakker en
Jan Geert Majoor.
De redactie van de Schtedamsche Courant is gevestigd
aan de Broersvest 3a, tel. 262566 en 2660*6 3100 AC
(postbus 137), 3111 EA Schiedam. Bij afwezigheid: 010-
350557/349754. De redactie van Het Vlaardings Dagblad en
Nieuwe Waterweg Courant is gevestigd aan de Brede Ha
venstraat 6. lel. 343229 en 352066. 3130 AC (Postbus 110),
3131 BC Vlaardingen.
Sportredactie: Bas v.d. Berg en Emile Schelvis (Vlaardin
gen, tel. 345209).
Berichten voor de redactie kunnen per telex worden door
gegeven. Telexnummer 32177
PLAATSELIJKE CORRESPONDENTEN
3155 TC Maasland: Simon van Zuilen. Diepenburchstraat
34. tel. 01899-16143
3151 PD Hoek van Holland: Leen van Ooijen, Mahustraat
135, tel. 01747-2604
ABONNEMENTEN
Opgave van abonnementen kan geschieden op de volgen
de adressen: Broersvest 3a, 3111 EA Schiedam, (tel. 010-
268091) en Brede Havenstraat 6, 3131 BC Vlaardingen, (tel.
010-354525. b.g.g. 35*587)
Voor inlichtingen over administratie en abonnementen kan
men verder terecht bij het Rotterdams Nieuwsblad, tel,
010-144144
KLACHTENDIENST
Dagelijks van 18.00 tot 19.00 uur en zaterdag tot 18.00
uur.
Rotterdams Nieuwsblad, tel. 010-144144.
Haagsche Courant, tel. 070-624562.
Het Binnenhof, tel. 070-624562
NABESTELLEN FOTO'S
Geplaatste foto's kunnen telefonisch worden nabesteld
tussen 14.30-15,30 uur. Tel. 010-144.144.
ADVERTENTIES
Advertenties kunnen worden opgegeven op tei.nr. uiu-
340353.
..Het idee dat het Residentie Orkest en het Gewestelijk
Orkest moeten worden samengevoegd is belachelijk.
De doelstellingen van beide ensembles lopen daarvoor
op teveel fronten uiteen. Bovendien verschilt de men
taliteit van beide gezelschappen zo sterk, dat samen
werking onmogelijk moet worden geacht'*.
In zijn eerste commentaar
reageert David Porcelijn, ar
tistiek leider van het Ge
westelijk Orkest, met grote
felheid op het rapport 'Sym
fonie-orkesten in Nederland,
bezetenheid in dienstver
band', dal door de Federatie
van Kunstenaarsverenigin
gen vorige week openbaar is
gemaakt.
ïn een uitgebreid boekwerk
geeft de organisatie haar visie
op een in hun ogen gewenste
toekomst van het vaderlands
orkestenbestel. De Federatie
acht de samenvoeging van het
Residentie Orkest en Geweste
lijk Orkest noodzakelijk en
vindt dat laatstgenoemd en
semble het aantal koorbegelei
dingen moet terugbrengen van
veertig naar twintig.
Deze adviezen gaan lijnrecht
in tegen de officiële erken-
ning, die het Delftse ensemble
drie jaar geleden van het mi
nisterie van CRM voor haar
werk kreeg toegewezen. Een
frustrerende zaak voor het or
kest, dat nog altijd hoopt op de
uitvoering van de door Van
Doom in 1976 gelanceerde
nota Orkestbestel. Daarin
wordt immers aangedrongen
op grotere financiële steun aan
het gezelschap, dat een belang
rijke educatieve en sociaal-cul
turele functie in Zuid-Holland
vervult.
Sinds 1976 heeft het Geweste
lijk Orkest het financieel met
gemakkelijker. maar juist
moeilijker gekregen. De z<7
noodzakelijke uitbreiding van
zevenendertig naar veertig or
kestleden is niet van de grond
gekomen en onlangs nog kon
digde de provincie aan de sub
sidie aan het Delftse gezel
schap te 2ullen besnoeien.
Hierdoor ontstaat een hopeloze
situatie, omdat de onlangs ge
starte pensioenregeling voor
de orkestleden Op de tocht
komt te staan.
De zakelijk leiders van het
Gewestelijk Orkest, Detlev
Weers en Franklin Boon, wil
len deze weck het eerder ge
noemde rapport uitgebreid on
derzoeken. Dat is nodig, omdat
minister T, Gardeniers van
CRM al heeft aangekondigd
dat ze de aanbevelingen uit
het rapport zeer zeker ter har
te zal nemen. De zakelijke lei
ding van het Delftse gezel
schap heelt veel moeite met de
participatie van CRM bij de sa
menstelling van het rapport.
Niet alleen financierde het mi
nisterie het onderzoek, maar
ook werd intensief meege
werkt aan de samenstelling en
de presentatie ervan.
Franklin Boon: ..Alleen daar
om al kan in geen enkel op
zicht sprake zijn van een onaf
hankelijk. objectief en waarde
vrij rapport. Het onderzoek is
in grote haast gedaan waar
door het resultaat onvolledig is
en fouten bevat. Waarom dan
die haast? Ik vermoed dat het
ministerie druk heeft uitgeoe
fend, omdat het binnenkort
met alle betrokken partijen
gaat praten. En met zo n rap
port staat de minister natuur
lijk sterker".
Door de economische terug
gang in Nederland moet op de
rijksoverheidsuitgaven wor
den besnoeid. Het is nu we!
duidelijk dat de minister van
mening is. dat ook de vader
landse orkesten een bijdrage
moeten leveren aan de bezui
nigingen. Daarbij moeten im
populaire beslissingen worden
genomen en dus staat de mi
nister voor de moeilijke taak
om de kortingen aanvaardbaar
te maken. Door de recente
ontwikkelingen leeft bij het
Gewestelijk Orkest, maar ook
bij andere betrokkene partijen,
de indruk dat de minister het
rapport gaat gebruiken om een
deel van haar verantwoorde
lijkheid af te schuiven op de
Federatie van Kunstenaarsve
renigingen.
Het is nog niet duidelijk welke
consequenties het rapport voor
Het Gewestelijk Orkest in
actie.
het Gewestelijk Orkest zal
hebben, omdat de conclusies
van de samenstellers Hans
Onno van den Berg en Sytze
Smit een adviserend karakter
hebben, David Porcelijn is
echter bang dal de minster
veel aanbevelingen zal over
nemen. ,.En dat zou een ramp
zijn. Het onderzoek is zo slecht
voorbereid en slecht gemoti
veerd. dat ik werkelijk hoop
dat niemand de bevindingen
serieus neemt. Sommige passa
ges zie ik als gezwam. Toch
zijn mede daarop de uiteinde
lijke conclusies gebaseerd".
De artistiek leider onderbouwt
zijn mening met de medede
ling dat het draagvlak van het
rapport te smal is. „De onder
zoekers hebben hun ideeen
omtrent het Gewestelijk Or
kest gebaseerd op jaarversla
gen uit 1976. Maar dat is vier
jaar geleden en in die periode
is er bij ons ontzettend veel ge
beurd, Waarom hebben ze met
de moeite genomen om met
ons te komen praten? Dat is
toch wel het minste wat we
van het duo hadden mogen
verwachten".
Volgens zakelijk leider Detlev
Weers bevat het rapport ook
tegenstrijdige aanbevelingen.
„Eerst wordt gezegd dat het
Gewestelijk Orkest het aantal
koor begeleidingen moet terug-
door
Oscar van der Kroon
brengen van veertig naar tien
en later wordt de werkwijze
van ons gezelschap als voor
beeld gesteld voor een goede
samenwerking tussen koren
en orkest. Wat moeten we
daar nu van denken?".
In tegenstelling tot David Por
celijn stellen beide zakelijk lei
ders zich voorlopig nog gere
serveerd op. Detlev Weers:
„Dit rapport is een aflevering
van een lange reeks. Ik hc-b
afgeleerd me er druk over te
maken. Vooral omdat niet dui
delijk is wat de minister ervan
zal overnemen. We zullen het
in ieder geval wel uitgebreid
gaan bestuderen, want daar
voor hebben we nog niet de
gelegenheid gehad. Ik hoop
wel dat de mensen uit het veld
(de scholen en koren-OvdK)
n u ook eens zuilen ageren. Het
rapport bevat immers vooral
voor die betrokken een be
dreiging".
Franklin Boon spreekt zyn
twijfels uit over de organisatie,
die het onderzoek en rapport
heeft gemaakt: „Kort na de
oprichting van de Federatie
slapten vertegenwoordigers
van musici, dansers en toneel
kunstenaars uit de organisatie,
omdat ze het niet eens waren
met het gevoerde beleid. Ze
richtten toen zelf een aantal
vakbonden op, waarvan de
NVV de belangrijkste is. Wat'
ik nu niet begrijp is dat een
Federatie, waarin de musici
dus al lang niet meer zijn ver
tegenwoordigd, toch meent
met een rapport te moeten ko
men. Bij het onderzoek is geen
sprake van een inbreng van
het NVV, maar wel van de
veel kleinere Nederlandse
Toonkunstenaars Bond (de2e
organisatie vecht de strekking
van het rapport aan-OvdK).
Hoe kan dit allemaal? Wat ik
verder ook niet begrijp is, dat
ze rnct slechts twee regionale
orkesten hebben gesproken.
Dat is toch veel te weinig! De
samenstellers spreken wel oor
delen over het werk van het
Gewestelijk Orkest uit. maar
ze zijn niet bij ons op bezoek
geweest."
„Ik wil niet de suggestie wek
ken dat, wanneer ze wei n>et
ons hadden gesproken, het
rapport er totaal anders had
uitgezien. Maar ze hebben bij
voorbeeld uitspraken gedaan
over deeltijdcomracten en de
mocratisering binnen orkes
ten, waarmee wij veel erva
ring hebben. De samenstellers
hebben ook nauwelijks kennis
go»* omen van onze activitei
ten. want anders hadden ze
stellig wel meer dan een regel
gesel, reven over de samenvoe-
Artistiek leider David Por
celijn: „Mentaüteitsverschil
tussen Residentie Orkest en
Gewestelijk Orkest te groot
voor samenwerking"
ging met het Residentie Or*
kest."
David Porcelijn, artistiek lei
der van het Gewestelijk Or
kest. over die geadviseerde sa
menwerking: „Zoiets is onmo
gelijk. Kijk, het Residentieor
kest is eèn op zichzelf gericht
gezelschap. Het geeft concer
ten en heeft een eigen publiek
Het Gewestelijk Orkest stuud
zijn activiteiten veel meer in
een sociaal-culturele en educa
tieve richting. We begeleiden
koren, adviseren in het arte*
tiek beleid van koren en ver*
zorgen informatieve program
ma's voor scholen. Kortom, we
zijn een dienstverlenend or
kest. Dat vraagt om een zekere
mentaliteit van de muzikant-
In di. eerste plaats is een grote
flexibiïite;- gewenst, maar
vooral oov <Je bereidwilligheid
om de ambitie in beperkte
mate ondergeschikt te maken
aan het belang van het koor.
Vandaar dat gerenommeerde
orkesten soms nog wel eens
neerkijken op ons werk. Hel
zal duidelijk 2ijn dat een fusie
bij zulke 'egenstrijdige invals
hoeken onmogelijk is. Het Re
sidentie Orkest wil momenteel
niet meer dan vier koorbege
leidingen per jaar doen. Dal
zegt toch wel iets over de
mentaliteit. Ze spelen nu een
maal liever Brahms dafl
Stockhouscn".
