Hans Landsaat
een reiziger
Schiedam Swingt
Cultuur deze week
Kartika heeft expressie
Vlaardingse popgroepen
presenteren zich in OJC
Subtiel werk in Schiedams museum
Popoverieg' gaat van start
VD/SC/WW
donderdag
24 januari 1980
volkstoneel met lex goudsmit,
hans boskamp en wim warns,
muziek
- de quibus schiedam, lange haven,
27 januari, 21.30 uur, flardmgha
bluesslampers, chicagoblues.
- sociëteit q.t? schiedam, nieuw-
straat 12, 26 januari, 21.30 uur. ma
ple leaf, swing.
- buurtcentrum de haven vlaar-
dingen, weeshuisplein 18, 26 janu
ari, 21.00 uur, popavond met fase
vijf, recherge en bitch.
- grote kerk vlaardingen, iedere
donderdag 12.45 tot 13.15, lunch
concert van vaste organist aad
zoutendijk
en verder
- ojir ozobleu maassluis, president
stcy ristra at, 25 januari, 20,30 uur,
diaseries over net werk van am
nesty international.
exposities
- stedelijk museum schiedam,
hoogstraat 112, vanaf 26 januari,
hans landsaat. schilderijen, teke
ningen en grafiek, opening 25 ja
nuari, 20.15 uur met korte verha
len van franz kafka op muziek ge
zet door klaas govers. tevens over
zichtstentoonstelling van alle
schenkingen van vrienden van het
stedelijk museum. 10.000 jaar wo
nen in het maasmondgebied, ope
ning 26 januari, 11.3Q uur. dage
lijks van 10.00 tot 17.00 uur, zon
dags van 12.30 to 17.00 uur
- artoteek vlaardingen, oosthaven-
kade 8, vanaf 11 januari, rob jans-
sens, litho's en aquarellen, maan
dag t/m vrijdag van 12.00 tot 17.00
uur, vrijdagavond tot 21.00, zater
dag 10.00 tot 17.00.
- galerie de duig vlaardingen,
smalle havenstraat 13, anneke kal
den- van buuren. keramiek, en dik
bos, aquarellen, tot 26 januari, don-
theater
- de teerstoof schiedam, nieuw-
straat 12, 25 en 26 januari. 21.00
uur, uit het dagboek van een
krankzinnige, solotoneel door hans
otjes. 26 januari, 14.30 uur, poppen
theater hildebrand met kabouter
zwammetje.
- de rank schiedam, schiedamse-
weg 122. 20.00 uur, operatie 65
plus, blijspel.
- stadsgehoorzaal vlaardingen, 25
en 26 januari, 20.15 uur, potaseh en
periemosr door het amsterdams
derdag 19.00 tot 21.00, vrijdag 14,00
tot 17.00 en zaterdag 13.00 tot 17.00
uur
- hollandiagebouw vlaardingen,
oosthavenkade 42, met naald en
draad 2, maandag t/m vrijdag van
10.00 tot 12.30, 13.00 t/m 18.00 en
19.00 t/m 22.00 uur, zaterdag van
10.00 t/m 12.30 uur.
gemeentemuseum maassluis,
zuiddijk 16, vanaf 12 januari, kar-
tika, olieverf, aquarellen en litho's,
dinsdag t/m zondag 14.00 tot 17.00,
donderdagavond 19.00 tot 21.00
uur.
visserijmuseum vlaardingen,
westhavenkade 53, vanaf 9 no
vember, expositie over het neder-
landse visserskind van i860 tot
1920.
- permanente exposities verder in
vlaardingen: archeoruimte (oost
havenkade 42), streekmuseum jan
anderson (kethelweg 50) en visse
rijmuseum (westhavenkade 53/54);
in maassluis: nationaal sleepvaart-
museum (hoogstraat 1) en gemeen
temuseum (zuiddijk 36); in Schie
dam: coöperatiemuseum (kethci-
straat 10)
Een wekelijkse pagina vol in
formatie over kunst en cul
tuur uit de regio. Reacties en
berichten graag vóór dinsdag
12.00 uur.
„Het is als bij Woody
Allen aan het eind van
zijn film Manhattan,
wanneer hij plechtig op
de divan gaat liggen om
na te gaan wat in zijn le
ven nu van waarde is ge
weest. En dan noemt hij
hele fragiele dingen in
dat microfoontje Kijk,
zoiets bedoel ik. Zoiets
kun je ook verkleinen.
Wat er overblijft van er
varingen, de restwaarde
van dingen, die probeer
ik te bewaren en vast te
leggen."
In de loop van zijn groei als
beeldend kunstenaar is hei
steeds meer die kant opgegaan:
een zorgvuldig noteren van
wat er resteerde van ervarin
gen uit het verleden, terugge
bracht tot de harde essentie en
ontdaan van alle bijkomstighe
den. Vanavond opent in het
stedelijk museum van Schie
dam een grote eenmansien-
toonstelling van Hans Land
saat (1935). Schilderijen, teke
ningen en grafiek, die een in
druk geven van zijn huidige
werk. „De neerslag van een
uiterste consequentie van
schilderkundige opvattingen,"
noemt museumdirecteur Hans
Paalman het materiaal.
Landsaat is eert internationaal
gewaardeerd kunstenaar. Hij
exposeerde onder meer in
Amsterdam, Oxford, Parijs en
Londen. Het is nu de tweede
keer dat zijn werk in het
Schiedamse museum hangt.
Werk dat elders nog niet was
te zien. Zoals de serie zeef
drukken K., geïnspireerd op
de verbeeldingswereld van
Franz Kafka, die Landsaat na
aan het hart ligt. Vandiór zijn
keuze de opening van de ten
toonstelling vergezeld te doen
gaan van een concert met lie
deren op tekst van deze Praag
se schrijver.
Woody Allen bij zichzelf op de
divan. De door Landsaat zelf
geïntroduceerde vergelijking is
in meer dan één opzicht illus
tratief voor zijn werk. Aan het
eind van een turbulente perio
de in zijn leven, in zekere zin
een bankroet, strekt de ouder-
wordende schrijver, die Allen
in Manhattan speelt, zich op
zijn divan uit. Wat is er over
gebleven? Geen grote dingen,
geen zekerheden meer, maar
een handvol helder zintuigelij-
ke herinneringen. Het gezicht
van een jong meisje. Een frag-
ment uit een muziekstuk. Dat
is alles, maar emotioneler kan
het haast niet. Voor het recen
te werk van Landsaat geldt
hetzelfde.
De restwaarde van een erva
ring, noemt Landsaat het. Niet
in woorden uit te drukken. In
zekere zin pas volledig ont
dekt op het moment dat het
beeld geschilderd is. De rest
waarde is het werk zelf ge
worden. En precies daarom
zijn Landsaats geminimaliseer
de beelden zo fragiel. Omdat
ze samenvallen met de herin
nering. Een reis door Schot
land: het beeld van een rech
thoekige brug met een bijpas
sende wolk daarboven bleef
hangen. Het thema keert her
haaldelijk in het werk van
Landsaat terug; maar dan
streng geschematiseerd, de
toon van het beeld, kleur en
ritme, vormen de quintessens.
Maar Hans Landsaat is niet al
leen reiziger in de letterlijke
zin van het woord. „Je komt
iemand tegen en je leeft er een
paar jaar mee samen. Dan is
het voorbij. En wat blijft er la
ter vanover? Heel fragmenta
rische dingen. Het wapperen
van een sjaaltje, de kleur van
een jurk. Precies zoals bij een
landschap. Alles rijgt zich in
een onlogische volgorde aan
elkaar. En nu spreek ik dan
over een vrouw, maar het
geldt ook voor een vriend,
voor lezen. En zelfs voor het
werk van andere schilders, ja."
Het leven als reis. Kafka,
Gombrowitz, een brug „zo dun
dat ik er zelf niet overheen
zou durven lopen", eilanden,
Berlijn, Schotland, schilde
rijen, Hans Landsaat regis
treert achteraf de betekenis,
als al het overtollige al door de
mazen van zijn herinnering is
geslipt en hij alleen nog het
voor hem werkelijk belangrij
ke in handen heeft. Die uitge
dunde wereld hangt vanaf
morgen in het stedelijk mu
seum van Schiedam ten toon.
Jan Hendrik Bakker
Hans Landsaat.
De Vlaardingse en Maas-
sluise muziekgroepen zijn
juist door die schaarse op
tredens vrij onbekend bij
het eigen publiek. „Er
wordt nauwelijks opgetre
den, dus men kent ons hele
maal niet. Alleen al om die
reden zouden er veel meer
optredens in de eigen woon
plaats moeten plaatsvin-
den," vindt Molenaar.
Juist om iets aan die be
kendheid te doen houdt het
Popoverieg binnenkort in
het nieuwe OJC-gebouw
een presentatie van de
plaatselijke groepen. Aan
staande zaterdag, 26 januari,
speelt Golden Leaf op het
podium van het OJC-ge
bouw, Vervolgens is woens
dag 30 januari Spectrum
aan de beurt en daarna, op
woensdag 13 februari, Af
fection. Ook de andere
groepen komen later nog
aan de beurt. Alle concerten
zijn gratis toegankelijk, zo
dat iedereen volop de gele
genheid krijgt een kijkje te
komen nemen.
Vlaardingen „In deze omgeving moet meer ge
beuren op popgebied. En nog belangrijker: vooral
de plaatselijke popgroepen moeten beter aan bod
komen. Die hoor je zelden in hun eigen omge
ving." Dat is zo'n beetje het motto, waaronder Po
poverieg Vlaardingen Maassluis aan het werk is
gegaan. Een organisatie, nog niet in officieel-gere-
guleerde vorm, die zich sinds december inzet om
de belangen te behartigen van muziekgroepen uit
deze regio. Elders in het land hebben soortgelijke
organisaties bewezen, dat een dergelijk samenwer
kingsverband uitstekend kan functioneren.
Reizen
Landsaat is een reiziger. Over
geleverd aan zintuigelijke in
drukken, nooit zeker van wat
beklijft. Maar wat na afloop
wèl is gebleven, blijkt voor
Landsaat altijd meer dan al
leen een herinnering. Het
beeld is een emotionele essen
tie geworden, zoals het beeld
van een eiland, een „topos" uit
het werk van Landsaat, „altijd
meer dan het ding zelf is".
Dick Molenaar, een van de
krachten uit dat Popoverieg
en zelf lid van een van de
Vlaardingse popgroepen:
„In Maassluis wordt iets
meer aan popmuziek ge
daan in de jongerencentra
of bij andere gelegenheden,
hoewel het ook daar niet
ideaal is. Maar in Vlaardin
gen is het tamelijk beroerd:
alleen het OJC doet wat aan
pop en in de Lijnbaanhallen
wordt soms wel eens een
concert gegeven. Maar in
bijna alle gevallen betreft
dat concerten van groepen,
die niet uit de stad zelf ko
men. De eigen formaties
komen nauwelijks aan de
bak. Daar moeten we toch
iets aan zien te doen."
Binnen het werkgebied van
het samenwerkingsverband
zijn zeker zo'n twintig pop
groepen actief. Vijf van hen
zijn momenteel bij Popover
ieg aangesloten: Golden
Leaf, Spectrum, Universe,
Stront en Vervelend BV en
BZN. De verwachting is dat
dat aantal zich de komende
tijd zeker zal uitbreiden:
ook met andere groepen
zijn inmiddels goede contac
ten gelegd.
Zeefdruk uit de serie K., Praag.
Paul Houkes
De Belgische dichter Veleer
van Kerkhove heeft in een ge
dicht het werk van Kaï^ika
proberen samen te vatten, van
wie momenteel circa dertig
werken in het mooie Maas-
si uise gemeentemuseum wor
den geexposeerd.
Kartika werkt op grote doe
ken met bijzonder felle kleu
ren. Een penseel of pallet
komt er bij de 46-jarig kunste
nares niet aan te pas: haar lin
kerhand en vingers fungeren
bij Kartika als de instrumen
ten waarmee zij haar ideën op
het doek zet. De bijzonder fel
le kleuren, die de in Djakarta
geboren schilderes in haar
schilderijen en aquarellen
verwerkt, horen vaak bij de
onderwerpen die zij kiest Om
bijzonder nauw betrokken te
zijn met haar werk, schildert
en vormt Kartika met haar
hand en vingers. Het accentu
eert hét expressionisme van
haar werk.
tika kiest haar onderwerpen
uit haar directe omgeving.
Mensen, dorpen, dieren en
mytische gebeurtenissen of on
derwerpen.
Naast het schilderen maakt
Kartika ook litho's en tekenin
gen, Erg aarig is een litho van
een Aziatisch meisje, waarbij
ook de steen waarop de afbeel
ding is getekend in het ge
meentemuseum van Maassluis
te zien is.
Kartika, een vrouw die, zoals
Veleer van Kerkhove terecht
beschreef, haar onderwerpen
tastbaar op het doek over
brengt.
De tentoonstelling duurt tot 17
februari. Het werk van Karti-
ka's vader Affandi is overi
gens momenteel in Delft ïn
het volkenkundig museum te
bezichtigen.
Op zolder van het museum ex
poseert de Maassluisse kunste
nares Judith Mokoginta-Kei-
necke haar tekeningen, pastels
en aquarellen. Ook in de teke
ningen van Judith Heinecke
treft men Oosterse invloeden
aan. De aquarellen geven
landschappen weer die door
het licht van de zon of de
nacht bijzondere kleuren aan
nemen.
het woordje ,,zerpu in het bo
venstaande gedicht betekent
„wrang, zuur"
BvB
Golden Leaf: zaterdag in het nieuwe OJC aan de Zomerstraat 45.
Zelfportret met maskers. Een schilderij van Kartika, met
de vingers geschilderd, acryi-verf.
„Een groene hand luisteren onder de klamboe
is een zerpbeeld. naar oost en westerse
Het blonde land gedachten.
van Kartika. vergeeld Dit staat verzaamd
in hongër en in armoe en zaamgevat, en ei zo na
in zon en licht, is moe totaal verbeeld
van hei lange wachten in een groen en ranzig beeld
op anderen, en op zichzelf de hogehand
van dagen lang en nachten van Kartika
Met haar vader, de ook ïn Ne
derland beroemde kunstenaar
Affandi, als eerste leermeester
ging Kartika verder studeren
aan de Shantiniketanschool of
Art in India en daarna aan de
Polytechnic School of Art in
London. Zij is getrouwd met
de al even expressionistische
kunstenaar Saptohoedojo. Kar-
Twee soepel swingende bands dit
weekeinde in Schiedam. Zaterdag 26
januari treedt de inheemse formatie
Maple Leaf (voorheen Kantjil) op in
sociëteit QT?, Nieuwstraat 12, De
zondag daarna in de Quibus een
Vlaardingse bluesband die zich de
Flardingha Bluesslampers noemde.
De laatste musici lieten zich inspire
ren door de Chicagoblues (Muddy
Waters). Beide optredens beginnen
om 21.30 uur.
