I
_l(6)
Ton van de Water en
de kuch in de zaal
Met
stip
Vrouwelijke kunstenaars
willen gemengd zwemmen
ONI jubileert
'1 1 11' inStedeliik Museum Schiedam
Steen en Brons
Fotografen
verteiien
donderdag
9 oktober 19SC
VD/SC/WW
ON! repeteert voor 'De Waaier'
too'n
beeld
Menig Maassluizer zal jarenlang in de
veronderstelling hebben verkeerd dal
er in het Vondelpark een beeld staat
van een Siamese struisvogeltweeling.
Fout! Ornithologen zullen er ook niet
goed raad mee weten, maar het fraaie
kunstwerk steil „twee plevieren" ,voor.
Of ..pluvieren" volgens sommige taal
kundigen. Ook daarover zijn de menin
gen verdeeld.
Om van dit beeld te kunnen genieten
hoeft men geen vogelkenner, geen taal
kundige en evenmin een kunstkenner
te zijn. Sinds 1967 staat dit beeld in het
Vondelpark. Wie ter hoogte van de Jan
Luykenstraat het park inwandelt loopt
er bijna automatisch tegenaan.
Het werd vervaardigd door de Amster
damse kunstenaar Henk Ittman en de
gemeente Maassluis bekostigde het uit
de algemene middelen. Los van de zoge
naamde éénprocentsregeiing dus.
Oorspronkelijk was het de bedoeling om
dit beeld bij zwembad De Dolfijn te
plaatsen, maar daar zou men er slechts
beperkt van kunnen genieten: Het
zwembad is namelijk alleen overdag en
in dc zomer geopend. Men vond de
„Twee Plevieren" te mooi om ze op zo'n
weinig toegankelijke plaats weg te stop
pen. Vandaar.
Een wekelijkse
pagina vol
informatie over
kunst en
cultuur uit de
regio.
Reacties en
berichten
graag voor
dinsdag 12.00
uur. naar hel
adres van deze
krant, postbus
110.
Vlaardingen
(t.a.v. J.H,
Bakker), tel
010-352066
Niemand die beweert da!
het amateurtoneel in deze
regio niet bestaat. Alleen
de gemeentegids van
Vlaardingen vermeldt al
zeven verenigingen. En.
eendagsvliegen blijken het
geen van alle te zijn. Zo
viert toneelgroep ONI dit
jaar haar 25-jarig jubileum.
Een gelegenheid die we
aangrijpen om eens met
een aan het toneel ver
knochte amateur te pra
ten. Ton van de Water is
vijftien jaar lid van ONI
en heeft een aantal uitge
sproken meningen over
het amateurtoneel.
Thuis ligt hij, hoogopge-
blokt, al een maand in
bed. Hij klopt demonstra
tief op zijn pyjamajasje,
wat een akelig hol geluid
tevoorschijn brengt. Rugo
peratie gehad, helemaal in
het gips. maar we zouden
het hebben over toneel.
Kun je ONI als toneel
groep eens typeren?
Hij geeft een uitzetting
over het verschil in reper
toire dat de diverse toneel-
Damesorkesten. "uitgeve
rijen uitsluitend voor
vrouwenliteratuur en fe
ministische beeldhouw
sters geselen sinds de zoge
naamde tweede feministi
sche golf de publieke opi
nie. Vrouw-zijn is alles
doordringend, ook in de
kunst, luidt het credo. 'Fe
minisme Internationaal*
heette de tentoonstelling,
die vorig jaar in Den Haag
werd gehouden. Een expo
sitie. waarvan niet ont
kend kan worden dat zij
een discussie losmaakte,
maar waarvan tevens vast
staat dat zij veel vrouwelij
ke kunstenaars nogal bit
ter stemde. Nogal wat
vrouwen vonden de ten
toonstelling eenzijdig en
een ontkenning van al die
vrouwen die niet direct fe
ministisch herkenbare
kunst maakten.
Elf van deze ontstemde
vrouwen, een groep Am
sterdamse kunstenaressen,
exposeren momenteel on
der de titel '1 1 11'
allemaal losse individuen,
vandaar in het stedelijk
museum van Schiedam
werk, dat nu weer eens de
kunstenaar in de vrouw,
en niet het omgekeerde,
wil onderstrepen. Een ge
sprek met twee van hen.
Truus Wilmink en Marion
Crezée volgt hieronder.
Ontkennen dat vrouwen
het in het kunstbedrijf
moeilijker hebben dan
hun masculiene soortgeno
ten doen ze in elk geval
niet. Marion, die naast
haar eigen werk veel illu
straties verzorgde, onder
meer voor de Groene Am
sterdammer en de New
York Times: „Voor vrou
wen is het veel minder
een vak. Zo wordt dat ge
zien tenminste. Het is iets
dat je er naast hebt. Goh,
leuke hobby heb jij, hoor
je vaak. Je wilt als vak
vrouw serieus genomen
worden en dat is soms
moeilijk. Wat mijzelf be
treft, ik was allang in de
kunst bezig toen het femi
nisme opkwam. Ik stond
aan het begin en daar
richtte je je leven op in. Je
hebt een klein bedrijfje en
bent volledig zelfstandig.
Truus Wilmink en Marlon Crezèe... kwaliteit is het belangrijkste.
Maar het betekent nog
niet dat zoiets ook in je
werk tot uitdrukking moet
komen."
Wat hen voornamelijk
steekt en irriteert in de fe
ministische beeldende
kunst is niet de boodschap,
maar de verloochening
van de kwaliteit als kern
van het werk. Woede van
wege de negentiende
eeuwse censuur die tijdens
de selectie van het werk
voor 'Feminisme Interna
tionaal' werd toegepast,
toen bleek dat alleen dui
delijk herkenbare feminis
tische 'plaatjes' werden
toegelaten, abstracte kunst
werd stelselmatig buiten
de deur gehouden. Marion:
„Ik ben daar geweest en
mijn reactie was: dus dit is
wat vrouwen makent' En
Truus Wilmink: „In het
feminisme worden soms
dingen naar voren gehaald
waarvan je zegt: dat illu
streert wel aardig wat het
vrouwenprobleem is, maar
het heeft geen enkele
kwaliteit. En kwaliteit ij
verdomd belangrijk. Mijr
God, ik heb daar werk ge
zien, waarvan ik zeg: dat
is op een achternamiddag
op een keukentafel even
in elkaar geflanst."
Kwaliteit staat voorop.
Niet alles zomaar mooi
vinden omdat het toevallig
door een vrouw is ge
maakt. Wat is dan hun
maat. wat noemen zij dan
kwaliteit? Na enig denken
en voorzichtig formuleren
komt de omschrijving:
„Kwaliteit is werk dat met
een enorme aandacht en
concentratie is gemaakt,
waaruit liefde blijkt voor
het vak en het materiaal."
Precies dat wat de meeste
feministische kunst mist.
De twee exposanten her
kennen in de nieuwe
Muziek, muziek, zei de gek. Morgen
avond in het kader van de jazzmaand in
B'Bwana een optreden van Ron Snij
ders. jazzfunk van het beste
kaliber. Aanvang 22.00 uur. Jazz ook in
de Schiedamse Quibus, waar 12 oktober
het LNH Quintet optreedt, aanvang
21.30 uur. Het genre klassieke muziek
wordt dit weekeind vertegenwoordigd
door een orgelconcert van de Engelse
musicienne Doreen Chadwlck, die zon
dagavond om acht uur in het Passage
theater van Schiedam. De avond daar
voor in de Immanuelkerk van Maassluis
een concert van het Rotterdams Baro-
kensemble met medewerking van vo
caal ensemble 'Cantate', onder leiding
van Kees Glaubitz. Solisten Gert van
der Endt (fluit). Coory v.d. Haak (so
praan) en Koos Bons (orgel). Aanvang
20,15 uur.
V. li
verenigingen laten zien.
Dan: „Wij zitten er eigen
lijk een beetje tussen in.
tussen de onderbroekenlol
en het zware werk. Wij
brengen gewoon gezellige
blijspelen waar de flauwe
kul niet helemaal van af
druipt, maar iets serieus
mag je er af en toe best
tussendoor gooien."
Is er bij jullie vereniging
zijn. de mensen zijn nog
niet voldoende vrij, zoiets
moet groeien."
Hoe komt dat, denk je?
„Dat is moeilijk. Weet je.
in feite is het zo dat welke
scène je ook speelt, eeu ge
vechtsscène. een liefdes
scène. in elk geval iets
waar emoties bij komen
kijken, je daar eigenlijk
over zou moeten discussie
door Jan Hendrik Bakker
Vorig seizoen bracht theatergroep
Carrousel 'De Draaikolk' in première.
Het bleek een zeer emotioneel stuk over
de problemen van het afkicken. Tekst
schrijver Ed Verkade bracht wekenlang
door in het heroïne-af kick centrum van
dr. Trimbos. De Draaikolk geeft een ge
concentreerde weergave van zijn in
drukken. Zaterdag komt het stuk, dat
theater en documentaire combineert, in
het jongerencentrum Ozobleu, Pres,
Steynstraat 2, Maassluis. Aanvang 21.00
uur.
Volgende week donderdag en vrijdag
in de Vlaardingse Stadsgehoorzaal een
nieuwe muzikale comedie van Eli Asser;
'Sam Sam'. Medewerking onder andere
van Adèle Bloemendaal. Lex Goudsmit
en Hans Boskamp. In zoldertheater De
Teerstoof, Nieuwstraat 12. Schiedam,
vrijdag en zaterdag bovendien cabaret
Vangrail met 'De jonge wedu
we zoekt een stapelbed'. Aanvang 21.00
uur.
Film is er voorts natuurlijk van de
Vlaardingse Filmliga. Hoflaan 12,
Vlaardingen. Vanavond draait daar
TUn chante. 1'autre pas' van Varda
(aanvang 20.30 uur) en zondagavond,
21.00 uur. Harakiri van F.W. Murnau,
een film over de strijd van een samoerai
Legen de onrechtvaardigheid.
Deze verder voor zich
sprekende zwart-wit foto
van Frans Prins vormt
een onderdeel van het ei
gen materiaal aan de hand
waarvan de fotografen
Frans Prins en Eric van
Straaten, respectievelijk
uit Vlaardingen en Maas
sluis, iets zuilen vertellen
over hun werk. Maandag
13 oktober, tijdens een
door de AFV georgani
seerde speciale foto-avond,
Produktiestraat 25, Vlaar
dingen. Aanvang 20.00
uur.
wel eens de behoefte iels
moeilijks te doen, iets
waaraan je hard moet
werken?
Ton: „Die behoefte is er
wel, maar het is een kleine
kern. Ik in elk geval ook.
Maar de meesten voelen er
niet zo voor. die willen
(och het liefst met de
herfst een voorstelling.
Persoonlijk vind ik dat
jammer, maar ja, de vere
niging moet toch een be
paald gezicht houden, je
moet het met elkaar eens
zijn. Er blijkt toch altijd
een bepaalde schroom te
vrouwenkunst een hang
naar de dogma's van het
sociaal realisme. Met de
Amsterdamse, sigaren ro
kende kunstenares, Mart
ha Röling, kunnen ze het
dan ook wel eens zijn.
„Het feit dat ik een kut
heb heeft geen reet te ma
ken met mijn kunst,"
schetste deze vrouw haar
positie als beeldend kun
stenares ooit eens in klare
taal.
door
Jan Hendrik Bakker
Wal Truus Wilmink
voorts mateloos dwars zit
is de enigszins mystieke
opvattingen die binnen de
feministische kunstkrin
gen in zwang zijn. Er is
een tendens 'het vrouwe
lijke' te zoeken overal
waar men vermoedt dat
dat in de paternialistische
samenleving verloren is
gegaan. Zo komt men
soms tot haast religieuze
concepten als 'de oermoe-
der'. Truus: „Ik vind datje
als kunstenares best enig
historisch gevoel kunt
hebben. Het besef waar je
van daan komt en waar
het heen gaat. Als de femi
nisten zeggen: de oermoe-
der, nou, daar heb ik geen
moer mee te maken. Ik sta
in het nu, ik wil niet terug
naar af."
Wat de groep '1+1 11'
met de reizende expositie,
die na Schiedam ook an
dere steden aan zal doen,
is vooral discussie. „Wij
hopen echt dat er nu eens
een discussie loskomt. Tot
nu toe is die toch steeds
een beetje in de vrouwen
beweging blijven hangen.
Waar het om gaat is: wij
willen niet meer in het
meisjesbad. wij willen ge
mengd zwemmen!"
ren en het met elkaar be
spreken. Maar ik ben wei
eens bang dat sommige le
den er huiverig voor zijn
dat zoiets hun eigen emo
ties loswerkt. Maar ja, je
mag ook niet vergeten dat
een amateur iemand is die
zo uit de winkel of het
kantoor komt en geen op
leiding heeft waar hij dat
soort dingen geleerd
heeft."
„Veel mensen denkén dat
toneel iets met andere kle
ren te maken heeft. Dat
als ik me schmink, dan
ben ik een andere vent
Maar dat is met waar. dat
bestrijd ik ten zeerste. Een
goede ~eteur heeft
schmink en kleren niet
nodig, dat is meer voor het
publiek. Zoals jij daar zit.
in die kleren, ik ben er
van overtuigd dat je in
diezelfde kleren een oude
vent van tachtig zou kun
nen spelen. Het gaat er om
dat het vanbinnen uit
komt."
Over her culturele klimaat
van Nederland tenslotte is
Ton niet zo te spreken. „Je
merkt het als je met kaar
ten moet gaan leuren voor
een voorstelling. Oh, hoor
je dan, toneel, da's niks
voor mij. De mensen zitten
liever voor de teevee. Het
is hetzelfde als met voet
bal. Je moet eigenlijk, hoe
wel tegenwoordig is het
ook anders natuurlijk, je
moet eigenlijk naar het
stadion gaan. En daarom
zeg ik: kom naar het thea
ter, proef die sfeer! De ac
teur die je ziet zweten en
hoort hijgen. De kuch in
de zaal."
Zwetende en hijgende ac
teurs ook aanstaande za
terdag in de Vlaardingse
stadsgehoorzaal, waar ONI
een jubileum voorstelling
geeft. Het wordt 'De
Waaier* \'an de Italiaan
Carlo Goldoni. Een blijspel
in vier bedrijven. Regie
Ernest Hoogstraten. Aan
vang 20.15 uur.
