STREEK
renovatie;
de
besluiten
zijn
genomen
w/m
Sloop of
vrijdag
2 januari 1981
VD/SC/WW
meter#
iStorrtp;
SIOOP TV-EEF FASE
Het rottende gebit
van Schiedam-West
•Het gebied West 1 A en, per blok, de beslissingen.
waar veel Kaapverdianen wonen.
Als je met die mensen overlegt ko
men ze je na afloop een hand geven
om je te bedanken..."
Bij herhuisvesting van bewoners
komen flinke problemen om de
hoek kijken. Herhuisvesten kan al
leen als de huidige woningen eigen
dom van do gemeente zijn. Zou dat
niet zo zijn. dan kan een particulier
eigenaar zijn woningen gewoon
weer verhuren en dat is juist niet de
bedoeling. Het aankopen gaat niet
van de ene dag op de andere. Huis
eigenaren willen vaak meer voor de
woningen hebben dan de gemeente
bereid is te geven. Bij het herhuis
vesten komt bovendien het pro
bleem dat de lijst bij bureau huis
vesting in Schieam al erg groot is.
Er zijn al bijzonder veel urgente
woningzoekenden. Toch hebben
burgemeester en wethouders beslo
ten dat bewoners van blok 7 B bin
nen drie maanden een woning aan
geboden krijgen." De actie van de
bewoners van het blok heeft dan
toch resultaat opgeleverd.
Besluiten
De besluiten zijn gevallen in het
Westen. De inspraak in de eerste
fase is afgerond. Bewoners weten
waar ze aan toe zijn: renovatie,
sloop, of in het gunstige geval hand
having zonder dat hoeft te worden
gerenoveerd. Op het plattegrondje
op deze pagina is precies aangege
ven welke woningen tegen de vlak
te gaan en welke gerenoveerd gaan
worden. De gemeente maakt onder
scheid lussen eerste fase sloop en
tweede fase sloop. Ook op het kaar
tje wordt dat onderscheid gemaakt.
Nu al praat de gemeente met bewo
ners van die eerste fase slooppanden
over de nieuwouw die op de plaats
van de huidige woningen moet gaan
verrijzen.
Duidelijk is al geworden dat niet op
alle plaatsen zal worden terug-
gebouwd. De wijk ligt vrij dicht
opeengepakt en er is opvallend wei
nig groen te vinden in Mariastraat
on omgeving. Daar zal verandering
,in worden gebracht. In het informa
tiewinkeltje voor de stadsvernieu
wing in de Mariastraat hangt al een
schetsontwerp van de herverkave
ling in de buurt. Daaruit blijkt dat
de Vriendschapstraat niet wordt te-
ruggebouwd: daar heeft men op het
stadskantoor een groen pleintje ge
pland.
Dat schetsontwerp is tot stand geko
men zonder de bewoners. Han de
Kluyver: „Dat komt doordat het
rijk grote druk op ons heeft uitgeoe
fend toen wij als gemeente rapport
uitbrachten over de gang van zaken
bij de stadsvernieuwing. Men wilde
daar, naast een omschrijving van de
huidige gang van zaken, ook iets
van plannen zien. We kregen toen
de gelegenheid om binnen twee we
ken met een herverkavelingplanne
tje te komen. Door die korte tijd die
ons ter beschikking stond hebben
we de bewonmers niet kunnen in
schakelen. Dat gebeurt wel achter
af. Iedereen kan zijn bezwaren te
gen het schetsontwerp kenbaar ma
ken. en als er vee! problemen blij
ken te zijn. wordt waarschijnlijk
een hooravond gehouden.
Terugkijkend op de afgelopen pe
riode van overleg met de bewoners
blijkt Han de Kluyver tevreden.
„Er blijkt best veel te kunnen, we
hebben als ambtenaren ook best-
veel vrijheid om de dingen te rege
len, zoals wij denken dat het zou
moeten. En de stadsvernieuwing in
het westen, die begint na veel val
len en opstaan nu te draaien."
«Han de Kluyver; er blijkt best veel te kunnen...
Schiedam „Zeg eens aaaa..." De tandarts blikt in de wijd geopende mond, onderzoekt kies
voor kies en tand voor tand. De rotste kiezen worden getrokken, iets betere worden gevuld en
de gebitsdelen die nog intact zijn kunnen zonder meer gehandhaafd blijven.
De stadsvernieuwing in West, rond, de Mariastraat, heeft hei onderzoek achter de rug. De wijk
heeft de mond opengedaan en gemeente en bewoners hebben onderzocht wat er met de vvo-
ningen moet gebeuren. De rotste huizen gaan tegen de vlaktede iets betere kunnen worden
gerenoveerd en de huizen die nog intact zijn kunnen zonder meer worden gehandhaafd.
Geheel pijnloos is het onderzoeks
werk in het gebied rond de Maria
straat (West I A, is de beschaafde
stadskantoor-uitdrukking, want an
ders krijgt de straat al snel een
naam) niet geweest. Lang niet altijd
waren bewoners en gemeente het
eens over de bestemming van de
huizen. Waar de gemeente aan sloop
dacht, vochten bewoners voor be
houd. Waar bewoners zo snel moge
lijk een onbewoonbaarverklaring
wilden, liet de gemeente weten niet
op een zo korte termijn te kunnen
werken. Waar bewoners externe
deskundigen in wilden schakelen
meende de gemeente dat ambtena
ren deskundig genoeg zijn. Ambte
naren verdedigen de belangen van
de bevolking, dus zo hard waren de
deskundigen van buiten af niet no
dig. redeneerde men op het stads
kantoor.
De inspraak is in West dus geens
zins van een leien dakje gelopen.
Paul Dries en John de Kievith van
de bewonersvereniging Schiedam-
West, menen dat bewoners te wei
nig aan bod zijn gekomen. Er werd
te vaak uitgegaan van een bouw
technisch onderzoek, vertelden de
twee verenigingsbestuurders in een
gesprek met onze krant op 10 okto
ber. Ze moesten als vrijwilligers te
hard knokken voor vanzelfspreken
de zaken (externe deskundigen) en
besloten uit het overleg met de ge
meente te stappen.
Verandering
Inmiddels wijzen verschillende te
kenen op een mentaliteitsverande
ring bij de gemeentelijke overheid.
Veel meer dan voorheen lijkt men
de bewoners als voorwaardige ge
sprekspartners te zien, die heel goed
mee kunnen praten, mee kunnen
beslissen. Het beste voorbeeld daar
van is de gang van zaken rond de
nieuwbouw die in West op gang
moet komen, als de slooprijpe pan
den eenmaal tegen de vlakte zijn.
Nog voordat er bouwplannen zijn is
de helft van de huizen al toegewe
zen. De toekomstige bewoners ma
ken excursies naar nieuwbouwpro
jecten in Rotterdam en Vlaardingen
en hun wensen vormen de basis van
de bouwplannen die door de archi
tectengroep Van Wijngaarden zul
len worden ontwikkeld. Bewoners,
gemeente en bewonersvereniging
zijn vooralsnog enthousiast over de
aanpak.
De mentaliteitsverandering bleek
ook uit het gesprek dat onze krant
op 24 oktober voerde met ir Gustaaf
Schaap, hoofd van de afdeling
stadsontwikkeling en projectleider
voor het stadsvernieuwingsgebied
in West. „Wij hebben geleerd van
de fouten die wij in West hebben
gemaakt", 2eï Schaap toen. En hij
onderkende dat een extern deskun
dige inderdaad een na te streven
zaak zou zijn. Het grootste pro
bleem. zo zei Schaap toen, was het
geld, waarmee de extrern deskundi
ge betaald zou moeten worden. De
projectleider zag ook in dat bewo
ners in sommige gevallen te hard
hebben moeten vechten om hun be
langen gerealiseerd te krijgen. Bo
vendien onderkende hij in zijn
functie als projectleider weieens te
zakelijk willen optreden, waar be-
Eigenaar-bewoners in blok 7 hebben burgemeester en wethouders de *De Vriendschapstraat, hoek Mariastraat is de enige plek waar geen woningen worden terug-
oezegging gekregen dat hun huizen nog tien jaar blijven staan. gebouwd. Een groenpleintje komt ervoor in de plaats.
woners een veel emotionelere bena
dering hebben.
Ommezwaai
Gustaaf Schaap lijkt op het stads
kantoor niet alleen te staan als hij
zegt dat de gemeente van haar fou
ten heeft geleerd. Wethouder Chris
Zijdeveld, in de ngen van bewoners
vaak de boosdoener als overleg
vastloopt, nodigde onlangs verte
genwoordigers van de bewonersve
ren iging Schiedam-West op het
stadskantoor nil voor een verzoe-
ningsgesprek. En hoewel de vereni
ging nog niet opnieuw tot het over
leg is toegetreden, mag toch van een
succes worden gesproken: John de
Kievith; secretaris van de bevvo-
nersvereniging die haar hoofdkwar
tier in wijkcentrum de Bever heeft,
sprak van een ommezwaai bij de ge
meente.
West is dus een leerschool voor de
gemeente geweest. Fouten zijn ge
maakt, methodes voor inspraak zijn
bijgesteld. Maar dat zijn niet de eni
ge en zelfs niet de belangrijkste re
sultaten van twee jaar voorberei
ding op stadsvernieuwing. Het gaat
om de huizen en om de bewoners
die er in wonen. Huizen die zo
bouwvallig zijn dat bewoners 's
winters met dikke truien bij de
schamele verwarming moeten zit
ten. Jarenlang uitblijven van goed
onderhoud aan de huizen (weinig
aantrekkelijk voor de kleine huis
bazen vanwege de hoge kosten)
meer bij komt. kost al gauw 30 gul
den, zodat voor herstel van de wo
ningen 35 duizend gulden over zou
blijven. Volgens Han de Kluyver is
men echter uitgegaan van hogere
herstelkosten. waardoor meer wo
ningen konden worden gehand
haafd. De kosten voor alleen herstel
mochten in de praktijk oplopen tot
75 procent van de door het rijk
geaccepteerde 65 duizend.
Maar niet alleen financiële moetie-
ven hebben in het w-esten van
Schiedam de doorslag gegeven. In
het al eerder genoemde blok 7 ble
ken ook eigenaar-bewoners te zit
ten. die hun woninkje zelf flink
hadden opgeknapt. Het oorspronke
lijke uitgangspunt, dat de huizen te
gen de vlakte moesten, hebben de
bewoners door harde actie weien te
herzien. Burgemeester en wethou
ders hebben nu de intentie uitge
sproken dat de woningen nog tien
jaar zullen blijven staan.
De Kluyver is ook positief over de
resultaten die de andere bewoners
van blok 7 (het inmiddels haast be
ruchte blok 7 B) hebben afgedwon
gen. De bewoners heboen voor el
kaar gekregen dat zij binnen drie
maanden na het sloopbesluit een
andere woning aangeboden krijgen
en dat zij tot die tijd voor onbe
woonbare woningen slechts twintig
guldon huur per maand hoeven be
talen. Han: „Ik denk dat zoiets ook
voor andere blokken zou moeten
gelden. Bijvoorbeeld voor blok 6,
heeft tot gevolg dat water in sommi
ge gevallen letterlijk langs de mu
ren stroomt. Bewoners van blok 7 B
(tussen Fabristraast, Kortlandstraat
en Mariastraat) maakten zelfs een
weerbericht voor binnenshuis. De
verwachting bleek minder aantrek
kelijk dan die, die ons dagelijks
door De Bildt wordt voorgeschoteld.
Assistent
Wat gaat er nu in het stadsvernieu
wingsgebied in het westen van
Schiedanin gebeuren? Han de Kluy
ver, assistent van projectleider Gus
taaf Schaap, heeft de werkzaamhe
den in West bijna geheel van zijn
chef overgenomen. Hij is als geen
ander op de hooogte van de bereikte
resulateten en van de voorgeschie
denis. Zit bovendien een aantal da
gen per week in de wijk. Daardoor
kent hij de bewoners en de bewo
ners kennen hem. Han de KLuyver
is jong, enthousiast, en wat belang
rijk blijkt in het contact met de be
woners: hij ziet er niet zo uit, als je
je meestal een ambtenaar voorstelt.
Twaalf hoog in het stadskantoor, op
het bureau van De Kluyver, hangen
en liggen talloze plattegronden,
voornamelijk van het westen van
Schiedam. In de stapels bevindt 2ich
ook de oude kwaliteitskaart uit 1976
die door het ministerie is opgesteld.
Uitgangspunt voor die plattegrond,
die de kwaliteit van de woningen in
kaart moest brengen, was alleen de
bouwtechnische staat van de wonin
gen. De dreigende term crepeerge-
val slaat dan ook alleen op de wo
ningen en blijkt bovendien een ver
ouderde term.
De Kluyver: „De normen zijn na
het verschijnen van die kwaliteits
kaart veranderd Veel jongere be
woners trokken de wijk in en bic
ken best tevreden over de staat van
de huizen. Bovendien is het wonen
in zogenaamde rug- aan rug wonin
gen helemaal niet zo on aan vaai 1-
baar meer als ten tijde van de kw;-
liteitskaart. Vaak hebben bewoner.,
de erg kleine huisjes doorgebroken
waardoor heel redelijke woninkjes
ontstonden. En toch staan die wo
ningen op de kwaliteitshaan te
boek als slooprijp. De kwaliteits
kaart is dan ook niet meer dan een
zogenaamde langsfietskaart. waarbij
alleen naar de technische staat van
'de buitenkant van de woningen is
gekeken. Een grove opname, die in
lang niet alle gevallen bleek te
kloppen, toen de gemeente de wo
ningen nader onderzocht. De kwali
teitskaart is dan ook overboord ge
gooid en in plaats daarvan is beke
ken welke woningen voor verbete
ring in aanmerking zouden komen."
Kosten
Belangrijk bij de beslissing renova
tie of sloop is het bedrag dat door
het rijk voor reno%ratie wordt geac
cepteerd. Dat blijkt maximaal 65
duizend gulden te zijn. Een flinke
renovatie met douche en wat daar
