SIREEK
l
PvdA-kwartet neemt afstand
van uitspraken door fractie
De geheim
zinnige rol
intriganten
'Uitstel
zaak-Konings
was geen
kiezersbedrog'
Socialisten grijpen naar WD-leus: samen aan 't werk
'Antwoord in strijd met wat achterban wil'
PvdA-
voorzitter
Hans
Bakker:
WMnidag
17 Juni 1981
VD/SC/WW
PvdA- bestuur wil grove
fouten niet afstraffen
Het bestuur van de PvdA in
Schiedam stelt met een verte
derende nobelheid immers
voor: lijmen, verhoudingen
herstellen, vruchtvol samen
werken en verder niet moei
lijk doen over elkaar. Het is de
enige oplossing, meent het be
stuur, Dat is opmerkelijk: de
commissie van vertrouwen,
die uit drie bestuursleden be
stond, heeft tenslotte haar op
dracht teruggegeven omdat de
kans op herstel van de ver
stoorde relaties niet aanwezig
wordt geacht. De gemaakte
fouten hebben de persoonlijke
contacten in de fractie en tus
sen fractie en bestuur te zeer
geschaad om nu weer in op
perste genegenheid politiek te
bedrijven.
Moeten er dan toch koppen
rollen? Nee, zegt het bestuur,
door
Kor Kegel
fsyrrjs
W'/'Tf.
1 0< it
Hans
Konings; de
tract e had
hem niet
mogen
wegsturen...
Schiedam Ernstige fouten, die de Schiedamse PvdA de laatste
maanden in opspraak hebben gebracht en die binnen die partij tot een
scheuring hebben geleid, blijven ongestraft indien de leden op 24 juni
de voorstellen van het bestuur woordelijk overnemen.
•.Gé Brouwer, leider van een volgens het bestuur slec.it georganiseerde tractie...
Vier gemeenteraadsleden
van de PvdA zijn het niet
eens met enkele antwoor
den, zoals hun fractie die
heeft gegeven op vragen
vanuit de achterban. In
het in Schiedam verschij
nende partijblad Voor
waarts hebben zij hun ei
gen mening benadrukt. In
eén geval veronderstellen
de vier PvdA-leden dat
hun fractie handelt in
strijd met (bindende) uit
spraken van de ledenver
gadering in juni 1979.
Nikolaj Dielemans, Ton de
Vos, Jos van der Lugt en Hans
Konings stellen dat aanslui
tend op de bebouwing in de
eerste fase van de binnenstad
het aangrenzende gebied 'win
keldoeleinden' moet worden
uitgewerkt ten behoeve van
Woningbouw, Zo wilden de le
den dat ook in iuni *79. De
tractie heeft echter geant
woord dat na de eerste fase
eerat tot vaststelling van het
tramtracé over de Broersvest
nioet worden overgegaan, dat
daarna de plannen voor het
stadserf verder ontwikkeld
ttioeten worden en dat dan, tij
dens die procedure, met het
gebied 'winkeldoeleinden' zal
voorden gestart Dielemans c.s.
yniden dat te laat. Bij de fase-
ttng van de planherzieningen
boeft de vaststelling van het
tramtracé geen enkel beletsel
te^ijn, dat kan dus tegelijker-
z daarbij willen zij dan
i van de door de leden
prioriteit
vindt het kritische viertal
Nikolaj
Dielemans en
(links) Ton de
Vos, twee van
de vier PvdA-
raadsleden dis
tegen hun
fractie ingaan.
Volgens hen is
een uitspraak
van de fractie
meerderheid
in strijd met
wat de
achterban wil.
dat er te weinig gegevens zijn
om als fractie zomaar de uit
spraak te kunnen doen, dat de
sociale woningbouw in Schie-
dam-Noord ten goede komt
„aan de mensen voor wie ze
bedoeld zijn". Omdat er in dit
stadium onvoldoende inzicht
bestaat, een doorstromingsa
nalyse nog niet voorhanden is
en de gegevens van het bureau
huisvesting nog niet operatio
neel zijn, is het volgens het
fractiekwartet niet mogelijk
om zonder meer te stellen dat
er voor de vraag gebouwd
wordt. De fractie heeft dat
echter in meerderheid wèl ge
daan, Hoop is hierbij de vaaer
van de gedachte geweest,
schijnt het. De fractie heeft
overigens over de nieuwbouw
in de vrije sector gezegd, dat
hierin waarschijnlijk weinig
Schiedammers terecht komen.
Nu gebleken is dat de bouw
markt zo in elkaar is gezakt,
dat de woningdifferentiatie in
Woudhoek-Noord volledig
herzien zal moeten worden,
kan volgens Dielemans, De
Vos, Van der Lugt en Konings
niet gesproken worden van
„kleinere ombuigingen", zoals
de fractie deed. De vier frac
tieleden spreken van „de nodi
ge ombuigingen".
Tenslotte hadden de leden ge
vraagd naar de leegstandssitu
atie. De jongste gegevens hier
over dateren volgens de frac
tie van april 1980 en zouden zo
achterhaald zijn dat het boe
renbedrog was om deze alsnog
te publiceren. De adviezen van
de vorderingscommissie wor
den volgens de fractie door B
en W nagevolgd. De vier
PvdA'ers menen echter dat de
uidraai van de computer bij
het openbaar lichaam Rijn
mond voldoende gegevens be
vat om de leegstand mee te be
strijden, zeker zolang er geen
betere gegevens voorhanden
zijn.
geen narigheid meer. Samen
werken om het verkiezings
program eens serieuzer uit te
voeren, dat is belangrijker dan
iemand de laan uitsturen. Het
bestuur zegt zelfs dat met het
wegsturen van Hans Konings.
waartoe de fractie overigens
nooit had mogen besluiten, de
situatie niet opgelost zou zijn.
Over Konings wordt wel ge
zegd dat hij zich voortaan ne
tjes moet gedragen (hij geeft zo
vaak ongezouten kritiek op
fractiegenoten en niet ieder
een kan daar tegen, dus dat
moet uit zijn), maar er is veel
waardering voor zijn inhoude
lijk werk. Konings was het
tenslotte die de slechte organi
satie van de PvdA-fractie aan
het licht bracht. Hij diende bij
voorbeeld een lijst in van ver
over de honderd punten,
waartoe de partij ooit besloten
had maar die in een vergeet
hoek waren blijven liggen.
Ook putte hij uit het partijpro
gram en merkte dat nog veel
niet uitgevoerd wa3 en dat er,
met nog een jaar voor de boeg
tot de komende verkiezingen,
toch snel iets aan gedaan
moest worden. Het vestigings
beleid voor huisartsen en
tandartsen was zo'n punt Hii
wilde er een initiatiefvoorstel
over indienen, maar omdat die
handelwijze had geleid tot een
breuk in de PvdA/CD A-coali
tie, mocht Konings van zijn
fractie niet De coalitie leek
even belangrijker dan het ver
kiezingsprogram.
Impasse
Konings hoeft dus niet weg,
als de leden zich achter de be
stuursvoorstellen scharen. In
tegendeel, hij kan doorwer
ken, al zal hij er rekening mee
moeten houden geen initiatie
ven buiten de fractie om te
ontplooien. Daarmee zijn de
problemen niet opgelost Bin
nen de fractie is te veel rancu
ne ontstaan jegens Konings en
zijn beschermers Ton de Vos,
Nikolaj Dielemans en Jos van
der Lugt en andersom is er
vanuit dit viertal ook geen
vertrouwen meer in de frac
tiemeerderheid. Volgens het
bestuur heeft het uitlekken
van vertrouwelijkheden uit
besloten vergaderingen aan de
sfeer nog meer afbreuk ge
daan. De commissie van ver
trouwen heeft ingezien dat uit
deze impasse niet meer te ko
men is. Nochtans komt het
PvdA-bestuur met voorstellen
die zich laten samenvatten on
der de verkiezingsleus van de
VVD: samen aan het werk.
Het bestuur is niet pessimis
tisch: de fractie heeft te weinig
geloof in haar eigen sterkte,
daar moet eenvoudig iets aan
gedaan kunnen worden, door
beter contact met de achter
ban. De fractie zou eens vaker
gebruik moeten maken van
het afdelingsorgaan Voor
waarts, meer naar buiten ko
men dus, en het bestuur zou
haar kritiek wat minder
scheip van toon moeten laten
zijn. Dan verloopt alles al veel
plezieriger.
Vaak thuis
Dat zegt dan een bestuur,
waarin mensen zitten waar de
fractiemeerderheid onvrede
mee heeft: voorzitter Hans
Bakker, penningmeester Henk
de Veld en en in mindere
mate oud-voorzitter Hans van
der Vlist. Ook hier valt op dat
er kritiek bestaat juist op hard
werkende mensen, die door
hun inzet komen tot een ver
dere ontwikkeling van ideeën,
waarmee dan de achteraan
hobbelende partijgenoten naar
hun eigen gevoel worden
overdonderd. De fractie
schreef vorige maand een
brief aan het bestuur, waarin
het vertrouwen met name in
Bakker en De Veld werd op
gezegd. De argumenten waren
onder meer dat zij zo vaak bij
Konings thuis over de vloer
kwamen en dat zij daardoor
bevooroordeeld waren. De
fractieminderheid Konings»
Dielemans, De Vos en Van der
Lugt distantieerde zich
hiervan. Later leek het de
fractie uit tactische overwe
gingen raadzaam om zijn boze
brief in te trekken en 'als niet
geschreven' te beschouwen.
Daarmee is de onvrede over
de drie bestuursleden uiter
aard niet weg. Ook hier geldt,
dat de commissie van vertrou
wen spaak liep op gebrek aan
goede wil om nader tot elkaar
te komen.
Overigens heeft de fractie, e-
venals het bestuur de commis
sie van vertrouwen instelde,
een eigen commissie benoemd
die de organisatie en het func
tioneren van de fractie aan
een onderzoek moet blootstel
len. In deze commissie zitten
wethouder Reinïer Scheeres,
fractieleider Gé Brouwer en
de voormalige fractieleiders
Arie Verlinde en Lou van der
Stel. Zij behoren allen tot de
fractiemeerderheid die van
Hans Konings af wou, de
meerderheid dus die van het
bestuur de kous op de kap
kreeg. Van deze commissie
wordt verder geen heilzame
werking verwacht. Zij schijnt
eerder in het leven te zijn ge
roepen om met de bestuurs
commissie te overleggen, wat,
zoals nu blijkt» op een fiasco is
uitgelopen, De commissie van
vertrouwen gaf tenslotte haar
opdracht terug.
Kandidatenlijst
De leden beslissen op 24 juni
hoe het verder moet. Het
voorstel van het bestuur is om
tegen niemand maatregelen te
nemen, niet tegen Konings,
niet tegen de fractiemeerder
heid, niet tegen individuele
bestuursleden. Gehoopt wordt
alleen op een betere toekomst,
waarin elk fractielid niet zal
schromen zijn zegje te doen,
zodat blokvorming (overleg
met geestverwanten van tevo
ren) om politieke redenen niet
nodig meer zal zijn. De garan
tie daarvoor wordt klein
geacht Al na de zomer wor
den de eerste voorbereidingen
getroffen voor de gemeente
raadsverkiezingen in mei 1982
en dat bestaat behalve uit het
ontwerpen van een nieuw ver
kiezingsprogram uit het sa
menstellen van de kandida
tenlijst
Als de situatie blijft zoals zij
nu is, met conflicten zoals die
er al jaren zïjn, zullen de di
verse blokken in de PvdA hun
uiterste best doen om zelf zo
sterk mogelijk op de kandida
tenlijst te komen, ten koste
van andere. Alleen al die situ
atie maakt dat een vruchtbare
samenwerking tot die tijd heel
moeilijk zal zijn. Het roept bij
enkele PvdA-leden de vraag
op, of de leden op 24 juni niet
strenger moeten zijn en ge
maakte fouten meteen moeten
afstraffen, in plaats van alles
op zijn beloop te laten tot er
volgend jaar opnieuw oorlog
uitbreekt.
Hans Bakker: tot rust laten
komen...
Aad Wiegman (links) en Jan Simons: gebaat bij afgang
Hans Konings.
Landelijk partijsecretaris Wim van Velzen zei het nog: „Oh,
hebben jullie mot? Dat zijn de verkiezingen!" Hij bedoelde daar
mee de raadsverkiezingen, die van mei volgend jaar. Hij bedoel
de ermee dat sommige politici nu reeds pogingen gaan doen
hoog op de kandidatenlijst voor de gemeenteraad te komen, des
noods ten koste van anderen. Hij bedoelde ermee: de politiek is
hard, zulke dingen kan je verwachten, zelfs op dorpsniveau.
Wim van Velzen maakt dat als secretaris van een grote partij
wel vaker mee, zulke ruzies in afdelingen her en der in het
land. Hij heeft er ervaring mee.
Wie tot op dit moment een
PvdA'er uit Schiedam aan
schiet om te vragen of hij al
over de raadsverkiezingen
loopt te tobben, zal geen be
vestiging krijgen. Zoiets geeft
men liever niet toe, het is im
mers politiek niet netjes. De
voorzitter van de PvdA in
Schiedam, Hans Bakker, zegt
er geen enkel tastbaar bewijs
voor te hebben dat er al plan
nen gesmeed worden voor de
kandidaatstelling. Hij wil er
niet in geloven. Ook elders op
deze pagina blijkt hoezeer het
bestuur in positieve ontwikke
lingen wil geloven, ondanks
alle negatieve. Bakkers hou
ding is die van de bewogen
kuddeleider die zijn veestapel
bijeenroept. In de Voorwaarts
doet hij dat twee pagina's lang.
Wie echter Van'Velzens uit
spraken beschouwt en verge
lijkt met hoe het er vier jaar
geleden bij de Schiedamse
PvdA aan toe ging, kan een
voudig concluderen dat de
kandidering voor de gemeen
teraad zeer ruimschoots van
tevoren de gelederen in beroe
ring brengt Stelliger nog: er is
de theorie dat alle verwikke
lingen omtrent Konings, frac
tiemeerderheid, fractieminder
heid, problemen in bestuur en
zovoorts hun oorzaak vinden
in de komende samenstelling
van de kandidatenlijst. De te
verwachten moeilijkheden
rond de kandidering van
PvdA'ers voor de raad zullen
geen gevoig zijn van de huidi
ge conflicten, veeleer werpt
die strijd om raadszetels zijn
schaduw vooruit en heeft het
PvdA-voorzitter Hans Bakker maakt bezwaar tegen beschuldi
gingen. dat zijn partij kiezersbedrog zou hebben gepleegd omdat
de kwestie-Hans Konings 'over de verkiezingen heen' getild is.
Volgens Bakker ziin er twee goede redenen geweest om bemid
deling in het conflict tussen Konings en de fractiemeerderheid
uit te stellen.
Eén reden is wel dat er op 26 De tweede reden om de zaak
mei belangrijke verkiezingen
waren, waardoor de zaak-Ko
nings naar een later tijdstip
werd verschoven, maar Bak
ker vindt dat er geen enkele
relatie is tussen die plaatselijke
problemen en de l^idelijke
politiek, waarvoor tenslotte de
verkiezingen voor waren.
„Het is onjuist te menen dat
kiezers geïnformeerd moeten
ziin over de ruzie tussen de
CD A-raadsled en Jansen en
Pietersen te Purmerend om
zich een oordeel te kunnen
vormen omtrent Van Agt en
het kabinetsbeleid," aldus
Bakker. „Helaas gebeurt dat
soms wèl," voegt hij daaraan
toe, hetgeen toch het uitstel
verklaart. Daar komt dan nog
bij, dat personen die de Spil
vormden van de campagne-or
ganisatie (met name bekriti
seerde PvdA-leden zoals Henk
de Veld en Hans Konings),
wellicht hun motivatie hadden
verloren als de zaak toch was
doorgezet
Konings uit te stellen is vol
gens Bakker geweest, dat de
gemoederen te verhit waren
en dat uitstel beter was om de
boel even tot rust te laten ko
men. „Vaak worden in eerste
instantie stellingen betrokken,
waar mensen later van gaan
inzien dat zij niet juist gekozen
waren. Juist in dit geval dient
hen de kans geboden te wor
den die stellingen te relative
ren en daarop terug te ko
men," aldus Bakker in het
partijblad Voorwaarts. Hij
wijst erop dat zolang de PvdA
bestaat er al persoonlijke conf
licten waren, met bedankjes,
splinteringen en onherstelbare
schade tot gevolg, maar dat
uiteindelijk de meeste mensen
inzagen dat het beleid van de
partij belangrijker moet zijn
dan onderlinge ruzies.
Overigens bestaan de CDA-
raadsleden Jansen en Pieter
sen in Purmerend niet
zonder dat ieder bestuurslid
of fractielid van de PvdA zich
daarvan bewust was geleid
tot insinuaties, verdachtma
kingen en explosies zoals het
wegsturen door de fractie van
Hans Konings er een was.
In de PvdA doen veel mensen
hun invloed maar al te graag
geiden. Van bijvoorbeeld Ni
kolaj Dielemans, de expert op
het gebied van ruimtelijke or
dening, is al jaren bekend dat
hij wethouder wil warden. Hij
heeft dat nooit onder stoelen
of banken gestoken en hy wil
dat, omdat hij het woning
bouwbeleid van wethouder
Chris Zijdeveld huilen met de
pet op vindt. Die conclusie
mag althans getrokken wor
den. Dielemans zag lange tijd
zijn ster stijgen, maakte een
toenemende kans op een wet
houderschap en hij heeft ern
stige risico's gelopen door het
voor Hans Konings op te ne
men. Hij behoort nu tot een
minderheid.
Er zijn ook PvdA'ers die zich
willen doen gelden, die echter
minder risico's lopen en ande
re wegen bewandelen. Pro
totypen hiervan zijn Aad
Wiegman en Jan Simons. De
een verstuurt de laatste tijd al
stukken, als ware hij secretaris
van de fractie (in feite is dat
Hans van Kleef). De ander
werpt zich af en toe al op, als
ware hij fractievoorzitter (in
feite is dat Gé Brouwer).
Wiegman en Simons zijn ver
trouwenslieden van het duo
Brouwer/Van Kleef, dat het in
de ontstane situatie nogal
heeft tenslotte stelt het be
stuur dat de fractie slecht ge
organiseerd is, en het is niet
leuk zulke kritiek over je
hoofd uitgestrooid te krijgen.
Brouwer zelf is geen streber.
Hij is met goede bedoelingen
aan zijn fractievoorzitterschap
begonnen. Echter, toen fractie
leden zich met de kandidaat
stelling voor de gemeenteraad
alvast gingen bezighouden en
inzagen dat het harde werken
van Konings en consorten hun
eigen positie zou kunnen scha
den, werd Brouwer ingeseind
dat de coalitie met het CDA
vooral door Konings en Diele
mans op het spel kwam te
staan en dat ook de wethou
ders het er maar moeilijk mee
hadden. Brouwer kon die in
terne problemen met hebben,
maar door er tegenin te gaan
hielp hij ze te scheppen. In
eerste instantie lukte het aar
dig. PvdA'ers zoals Simons en
Wiegman zagen hun eigen po
sitie verstevigd, doordat met
het fractiebesluit anti-Konmgs
de minderheid kwam te wan
kelen en en passant ook Ko
nings' makkers in het bestuur
verdacht werden gemaakt
Een soort motie van wantrou
wen jegens drie bestuursleden
heeft de fractie aangenomen.
Later bleek echter dat het be
sluit anti-Konings genomen
was op onterechte gronden en
de fractie voelde zich toen ook
genoopt de boze brief over de
drie bestuursleden in te trek
ken.
In de huidige situatie is Ko
nings geschonden, maar hij
staat nog overeind. De fractie
kon de stoel niet van zijn po
ten ontdoen. Door de rol van
de intriganten is echter een si
tuatie ontstaan, waarin weinig
mensen elkaar nog vertrou
wen. Dat zal spanningen ge
ven bij de komende samenstel
ling van de kandidatenlijst,
omdat men elkaar er gauw
van zal verdenken „wethou
der of zo" te willen worden.
En dat zal zich eerder wreken
op figuren, die vaak een kriti
sche inbreng hebben en steeds
van zich laten horen, dan op
fractieleden die nooit hun
mond open doen. Slachtoffer
van de hetze anti-Konings
dreigt dan de minderheid om
hem heen te worden. Konings
zelf misschien nog niet eens,
maar wel mensen die het voor
hem opnamen.
In die situatie gaan de PvdA-
leden, die de hetze begonnen
zijn, vrijuit.
