STAD/ STREEK
3
Gezellig om de hoek kamperenhet kan
De Hoogkamer vooral bij Vlaardingers populair
Monsters
kasteel
bloot
gelegd
Groeten
uit De -
Hoogkamer
maandag
13 Jun 1981
VD/SC/WW
Monster Aan de Ma-
deweg in Monster zijn
de fundamenten blootge
legd van. het huis Pola-
nen. De resten van een
versterkte toren uit de
veertiende eeuw zijn on
der leiding van een stu
dent in de pré- en proto
historie E. Bult zorgvul
dig uitgegraven. Het
huis Polanen is een van
de belangrijkste kaste
len die in het Westland
hebben gestaan.
Gehoopt wordt dat aan de
hand van de opgravingen
een beeld ontstaat van de
wijze waarop de samenleving
zich ontwikkelde tot het tijd
stip dat het complex tot stand
kwam.
Te zien zijn ondermeer de
blootgelegde resten van een
vierkante toren, waarvan de
muren ongeveer anderhalve
meter dik moeten 2ijn ge
weest De bebouwing is opge
trokken uit zogenaamde
kloostermoppen, een soort
bakstenen uit de middeleeu
wen, De toren heeft zich, e-
venals een oude boerderij en
een statig landhuis dat in de
archiefstukken 'Oude Hof'
wordt genoemd op een
kunstmatig eiland van dertig
bij dertig meter bevonden.
Om dit eiland bevond zich
een slotgracht van zo'n elf
meter breed. Op een steen
worp afstand zijn scherven
gevonden die dateren van de
Romeinse tijd. In de buurt
van de plaats waar huis Po-
lanen heeft gestaan moet
zich in een eerder stadium
ook een Romeinse nederzet
ting hebben bevonden.
Verwoest
Het kasteel, dat in feite
slechts uit een waarschijnlijk
drie verdiepingen tellende
woontoren van ongeveer Oude Hof
dertien meter hoog bestond,
is tussen 1295 en 1305
gebouwd door Philips van
Duivenvoorde, die zich later
Van Polanen liet noemen.
Archeologen graven
fundament Polanen op
met keien van zo'n vijftig
kilo. Eén van deze projectie
len, waarmee hele stukken
muur konden worden weg
geslagen, zijn in de 'slot
gracht' teruggevonden.
In 1393 werd het kasteel de
finitief verwoest door graaf
Albrecht van Beieren. De
oorzaak hiervan was de be
trokkenheid van Philips II
van Polanen bij de moord op
Aleid van Poelgeest —de
concubine van Albrechtin
Den Haag. De stenen van de
ruïne zijn later overgebracht
naar Den Haag, alwaar ze
werden verwerkt in een van
de gebouwen van het Bin
nenhof.
De fundamenten van het
huis werden reeds in de ja
ren dertig ontdekt bij het
graven van een vaars]oot
Dr. G. N. Renaud, lector aan
de universiteit van Utrecht,
stelde er 1940 een proefon
derzoek naar in. Hij werd
geassisteerd door soldaten, Slotgracht
die in de omgeving waren
gelegerd en met hun Vrije
tijd' nauwelijks raad wisten.
Hof vind, zou ik erg tevre
den zijn. Maar het is de
vraag of we het bouwwerk
vinden. Het is de bedoeling
dat een kraan nog een paar
proefsleuven komt graven.
Ook vanuit deze put gaan we
meter voor meter de grond
weggraven. Aan de hand
van de ouderdom en de situ-
door Leen Preesman
en Pleter Harcksen
ering van de aangetroffen
scherven, kunnen we nagaan
uit welke periode de gevon
den kasteelonderdelen stam
men. Zoiets geschiedt even
eens met de palen van de be-
schoeïng van de voormalige
slotgracht We zijn voorne
mens aan de hand van de
jaarringen in het hout te be
rekenen wanneer de bomen,
die daartoe zijn gebruikt, zijn
gerooid".
Tot tweemaal toe is het 'sta
tussymbool' van de familie
Polanen verwoest. Dat ge
beurde de eerste keer in 1351
tijdens de Hoekse en Kabel
jauwse twisten, waarin Van
-v Polanen de kant van de ver
kiezende Hoeken had geko-
- zen. Aan de verwoesting
ging de belegering door En-
gelse huursoldaten vooraf,
die het gebouw door middel
van de blijde' (een giganti
sche katapult) bestookten
Het onderzoek van Bult richt
zich voornamelijk op het
vinden van de Oude Hof. Dit
gebouw bevond zich in de di
recte omgeving van de
woontoren. Het boerderij-
complex moet volgens Bult
van een voor die tijd giganti
sche omvang zijn geweest, te
weten 120 morgen ofwel
ruim honderd hectare. Aan
de hand van de overblijfse
len van de boerderij ver
wacht hij een indruk te krij
gen van de ontginnfngsge-
schiedenis en de ontwikke
lingen die leidden tot de tot
standkoming van het kasteel.
Bult: „Wanneer ik deze Oude
Meer dan een woontoren is
het huis Polanen nooit ge
worden. In de middeleeuwen
pleegde men aan zo'n toren -
veelal een statussymbool -
vleugels te bouwen al naar
gelang de financiële moge
lijkheden van de bewonei.
De graaf bepaalde dat aan de
toren geen vestingachtige
muren meer mochten wor
den gebouwd. In de opgra-
vingsput is dat te zien aan
een smallere muur aan de
zijde van de fundamenten.
Of de geplande aanbouw ooit
is gereedgekomen is (nog)
niet bekend.
Voor Bult is ook de locatie
factor van groot belang. „We
vragen ons af waarom het
kasteel op deze plaats is ge
bouw en nergens anders.
Wel weten we, dat het hier
De blootgelegde fundamen
ten van het huis van Polanen.
een relatief laag liggende
terrein was. Bij de bouw van
een kasteel ging men daar
van uit omdat de slotgrach
ten dan gemakkelijker kon
den worden gevuld met wa
ter. De grond, die vrijkwam
door het graven van de slot
gracht, werd aan weerszijde
gegooid, waardoor het maai
veld weer hoger kwam te
liggen. De boerderij wilde
men juist weer wel op een
hogere plek hebben", legt hij
uit.
Aan de hand van de gevon
den stenen, waarmee men de
muren van de woontoren be
kogelde, hoopt men te bepa
len waar- en hoe de muren
precies hebben gelopen.
„Maar we kunnen ons daar
niet absoluut op blindstaren",
zegt de onderzoeker, „want
het verhaal gaat dat er zelfs
mensen werden ingehuurd
om de dure kogels uit de
slotgracht te vissen en terug
te brengen, zodat ze opnieuw
konden worden gebruikt".
De onderzoekers hebben
vooral ook belangstelling
voor de beerputten en de
plaatsen waar men het afval
weggooide. In deze putten
worden namelijk vaak voor
werpen gebruiksgevonden
uit die tijd. Het is volgens
Bult niet ondenkbaar dat in
de buurt van het Huis Pola
nen overblijfselen worden
gevonden van nog oudere
leefgemeenschappen. Eerder
heeft men in het Westland
pré-historische vondsten ge
daan.
In principe hebben de onder
zoekers tot september de tijd
om antwoorden te vinden op
al hun vragen. In deze
maand wordt het terrein na-
.ha.
Jg
melijk omgeploegd ten bate
van de tuinbouw. Volgens
Bult is de tijd krap. „Wat we
nu gevonden hebben is ei
genlijk nog maar een fractie
van wat hier werkelijk in de
bodem zit Dat is erg jammer.
Maar als we de Oude Hof
hebben gevonden en alles is
geïnventariseerd en op pa
pier gezet, ben ik tevreden",
zegt hij.
Om iedereen, die belangstel
ling voor de opgraving heeft,
in de gelegenheid te stellen
de resultaten te komen bekij
ken, voor ze bedolven wor
den, wordt zaterdag een
open dag gehouden. Vanaf
twee uur tot vijf uur kan
men terecht op het terrein.
Deskundigen zullen dan uit
leg geven over het onder
zoek.
^iiuimmnmiiiniiinmiunniiiiihtnuiimiuiimiimtiimnimmuinniintmnniHnnmiiimiiiiiiimimniiiiiiiitmnriiimiiHnniiiiinniniimminuiimiiitninuiminmiiiiinmiNiiiiiiiiiintriitiiMiMitiiiiniiiirriitJiiiiimiiEiniriniifiiiiinriiinifumu
Vlaardingen Iedere
vrijdagavond verlaten
twee gezinnen uit de
Vlaardingse Van Baerle-
straat hun flatje om naar
de camping te gaan, lo
pend.... Kampeercomplex
De Hoogkamer is name
lijk slechts honderd me
ter verderop. Zo'n 25 ca
ravans staan permanent
op het NIVON-centrum,
voor ongeveer de helft in
bezit van Vlaardingers.
„Ik woon in een flat in
Holy," zegt een van hen,
terwijl hij naar zijn dob
ber tuurt. „Hier ben je er
lekker uit. Ik heb geen
auto, dus als het even
kan pak ik de fiets en rij
naar de camping. Het is
een mooi gebied en je
kunt er fijn vissen."
In 1963 opende het Neder
lands instituut voor volksont
wikkeling en natuurvrien-
denwerk (het NIVON) een
kampeercentrum aan de Van
Baerlestraat, vlak achter de
Vlaardingse Westwijk. Voor
de leden (die reductie krij
gen). Maar niet-leden zijn
evengoed welkom. Met kam-
peermogelijkheden voor tent
of caravan en een aantal ka
mers, dat afgehuurd, kan
worden.
Al vrij snel fungeerde De
Hoogkamer als trekkerscam
ping. Mensen op doorreis ko
zen Vlaardingen als slaap
plaats. „Maar," zegt huis-
wacht Piet Vrijenhoek, ,je
ziet veel buitenlanders een
keertje overnachten, verder
trekken om vervolgens op de
terugweg nog een weekje
hier te blijven."
Naar de Deltawerken
Zelf zou hij niet naar De
Hoogkamer gaan voor zijn
vakantie („Ik hou niet van
vissen"), maar de beweegre
denen van anderen om het
wel te doen, die kan hij zich
goed voorstellen. „Kijk eens
om je heen. Aan de ene kant
is alleen maar groen dat je
ziet en aan de andere kant
heb je de stad. Je zit overal
dichtbij: het strand, Rotter
dam. Den Haag, de Deltawer-
Kamperen In Vlaardingen. Het Is nu nog betrekkelijk stil op De Hoogkamer, maar daar
komt verandering In. De bezoekers schijnen overigens toch voor hun rust te komen.
•Huiswacht Plet Vrijenhoek In de trekkerskeuken in aanbouw. „Het zal nog wel een jaartje
duren eer het klaar Is," vreest hij.
ken, ga zo maar door. En wat
natuurlijk ook belangrijk is:
je bent hier heel goedkoop
uit"
Naast Rijnmondbewoners die
hun flat met balkonnetje ont
vluchten, bezoekt ook een
groot aantal buitenlanders
het NIVON-centrum. Soms
wel van tien verschillende
nationaliteiten, „En dat is
vaak geen pretje," bekent
Piet Vrijenhoek. „Zolang ze
nog Frans, Duits of Engels
praten is het wel te doen.
Maar van de week bijvoor
beeld, kwam er een Noorse.
Probeer die maar eens wat
duidelijk te maken."
Geen flipperkasten
Vrijenhoek (57) speelt overi
gens, samen met zijn vrouw,
maar een weekje voor huis-
wacht Normaal is dit werk
in handen van Cock Sparre-
boom, maar die is met va
kantie. Piet Vrijenhoek, die
ook in de beheerscommissie
zit, neemt wel vaker waar en
weet zodoende hoe het reilt
en zeilt op De Hoogkamer.
Weet normaliter ook wat
voor vlees hij in de kuip
heeft „Het is een bepaald
slag mensen dat hier komt
Die duidelijk geen verwarm
de zwembaden en flipperkas
ten zoeken, maar van de na
tuur houden."
Vorige week was het nog be
trekkelijk rustig op de cam
ping. Acht gezinnen met een
vaste standplaats verblijven
door John Bunte
er nu ook doordeweeks. Pa
gaat vissen, de kinderen zijn
aan het spelen en ma is bood
schappen doen of zit op de
zon te wachten. Daarnaast
waren er zo'n twaalf tijdelij
ke kampeerders: uit Neder
land, Duitsland, Zwitserland
en Noorwegen. Enkele
Vlaardingse jongens oefen
den op dat moment op het fe
nomeen kamperen, ter voor
bereiding op een echte va
kantie. Anderen komen hier
voor hun rust, ontvluchten
het balkonnetje of rijn op
doorreis. „Het is hier hard-
stikke gezellig," zegt een
Vlaardingse die al jaren met
de caravan op De Hoogka
mer staat, „vooral in de wee
kenden als haast iedereen er
is. We zijn net één grote fa
milie."
Aanvragen weigeren
Het vakantiehuis is nog zo
goed als leeg. Van de zestien
kamers waren er dinsdag
slechts twee bezet. Daar
komt echter verandering in.
Piet Vrijenhoek: „Dit week
end zit ie zeker weer voor
meer dan de helft vol. De ko
mende weken wordt het he
lemaal druk. We hebben nu
ai aanvragen moeten weige
ren. Er is straks gewoon geen
kamer meer vrij."
's Avonds duikt een groot
deel van de campinggasten,
ook die uit het vakantiehuis,
dc trekkerskeuken in. Va
kantiespreiding werkt echter
niet door tot tn de keuken.
Het is veelal spitsuur bij de
gascomforts. Het geringe
aantal hiervan en de te krap
pe ruimte zijn er de oorzaak
van dat mensen vaak elders
gaan eten of hun vaste le
venspatroon wijzigen door op
eigenaardige tijden hun war
me maaltijden te bereiden.
Nieuwe keuken
Kampeerboerderij De Hoog
kamer voert al jaren actie
voor een nieuwe en aanmer
kelijk grotere trekkerskeu
ken. Aanvankelijk ontbraken
hier de financiële middelen
voor. Op 3 april jongstleden
ging echter symbolisch de
eerste spade de grond in.
Realisering was haalbaar ge
worden door een subsidie
van de gemeente Vlaardin
gen (die 30.000 gulden be
schikbaar stelt), een bijdrage
uit de landelijke NIVON-kas
en de opbrengst van diverse
rommelmarkten. In april
werd de voorzichtige hoop
uitgesproken, dat nog deze
zomer de nieuwe trekkers-
keuken (met vu vierpitsgas-
6tellen) in gebruik genomen
kon worden.
Het wil echter maar niet
vlotten. Een gedeelte van de
stenen muren is inmiddels
opgebouwd, vlak naast de
boerderij. Een eigen potje
daar koken is er duidelijk
nog niet bij. „Dat zal nog wel
een jaartje duren," zegt Piet
Vrijenhoek nu. Het werk
wordt voor ongeveer zeven
tig procent uitgevoerd door
vrijwilligers, de rest is uitbe
steed.
Fijn viswater
Op de camping zelf lijkt
niet veel te beleven, maar
daar komen de mensen ook
niet voor. Wat De Hoogka
mer te bieden heeft is een
beetje buitenlucht, een gun
stige ligging en fijn viswa
ter. Een campingwinkel is
er niet Is ook niet nodig
met het winkelcentrum van
de Vlaardingse Westwijk op
loopafstand. Wat de NI
VON-boerderij wel heeft is
een kantine, waar ontbeten
kan worden, met een ter
ras. In de kantine geen flip
perkast of fruitautomaat
Zelfs het woord *bier* ont-
breekt op de prijslijst
De mensen komen voor
hun rust en om te vissen,
het is eerder gezegd. Het
va ter ligt centraal op het
campingterrein. Grasveld-
jes, met daarop tenten en s
caravans liggen om de vij- 2
vers heen. Hengels en vis- s
netten voor de tent verra-
den hoe de mensen hun tijd 2
doorbrengen. Nu zijn er nog 2
tal van open plekken op de
veldjes, maar dat is snel af- j=
gelopen, weet de plaatsver- 2
vangend huiswacht uit er-
varing. Naast de 25 cara- gs
vans kunnen er nog zestig =j
tenten worden hijgeplaatst, 5
die dan oveial op het ter- S
rein kris-kras tussen de ca-
ra vans een plekje moeten 2
vinden. Vrijwel alle be- 2
schikbare ruimte gaat dan 2
benut worden. Iets dat ook S
nodig zal zijn, weet Vrijen-
hoek. Want de bezoekers 3
zullen komen, weer of geen s
weer. Fijn vakantie vieren 3
in Vlaardingen.
[iiimiijnitnuiitiuiumlf
Benidonn, - v .Ga.rda,
-Tórrëmolinosi Zand-
voort, Rimini, yiaarr
dingen, '-1-Valkenburg
en Nice. Welke vakan-
-tléplaats hoort in; dit
rijtje niet thuis?
„Vlaardingen natuur
lijk/' zou ieder wel
denkend mens terecht
opmerken.s Toch héb
je ze ér tussen zitten:,
personen die- een - stad
orider de weinig; benij
denswaardige v- rook
vain het Botlekgebied
als vakantiedomicilie-
kiezen. Die - gezellig
gaan kamperen in
Vlaardingen /bijvoor-
beeld. V Kampecrcén-
trum. De Hoogkamer,'
vlak achter de -Vlaar
dingse VIV Westwijk,;
herbergt ieder, jaar
een aantal vakantie
gangers: En dat zijn
zeker niet alleen lie-
dén die riet van de
boot uit Engeland ko
men en even een tukje
doen voordat ze ver
der trekken.
Wat biedt .Vlaardin
gen voor moois, dat
door, een groot deel'
van de inwoners ken
nelijk nog.niet is. ont
dekt?. .Het aantrekke
lijke klimaat zal 't ze-
ker niet zijn. Het brui
sende uitgaansleven
waarschijnlijk ook
niet. - Wat 1 dan wel?-
Deze krant probeerde
er achter tt; komen eri
sprak met de beheer-/
der (de huiswacht) en/
enkele V, kampeerders.
Dié hétstadium van
'melkfles' inmiddels
gepasseerd zijn.' Het
halstarrig binnen
handbereik houden
van de familieflacon
Nivea'; heeft succes ge-'
kad. Vlaardingen
heef t dc^eersjlé;:zonni
ge zomerdagen" 'met
veel plezier, verorberd.
Een verslaguit~ De
Hoogkamer.
