[DIT
i
Het stedelijk
randgebeuren
André Verwoerd wil kerkorgel promoten
Selectie van 650prentjes uit 80 landen
snm
Is Cobra
nog wel
in Schiedam?
m M h mi n
STAR OF DAVID
TORENKLOKKEN
STRAATZANG
Dakloze sociëteit
DAT z.oekt nieuw
onderkomen
vrijdag
17 Juli 1981
VD/SC/WW
m
Toonbeeld, een wekelijk
se pagina met informatie
over kunst en cultuur In
de regio. Samenstelling:
Kor Kegel. Acties en
reacties graag voor
woensdag 12 uur op de
redactie van deze krant.
Telefoon 350557.
Davids ster rijst zondagmiddag om drie
uur in de Havenkeris, Lange Haven 70 te
Schiedam. Daar komt de messiaans-jood-
se groep Star of David Singers het
nieuws over Jezus uitdragen met bijbelse
teksten, die in hebreeuws-joodse stijl ge
zongen worden. De groep komt oorspron
kelijk uit Pittsburg, Pennsylvania. Jonge
Joodse gelovigen begonnen daar enkele
jaren geleden gospelmuziek ten gehore te
brengen met daarbij de intentie om Jo
den tot zegen te zijn door traditionele he
breeuwse liederen uit Israël te zingen.
Met de muziek van gitaren en tamboerijn
begeleiden de Star of David Singers hun
getuigenis. Een vreugdevolle Israëlische
dans staat ook op het programma. Toe
gang tot de Havenkerk is gratis.
De stadsbeiaardier van Middelburg, Vlis-
singen, De Lier en Rijnsburg, Henk G.
van Putten, komt vanavond naar Maas
sluis. In de Grote Kerk verzorgt hij in de
reeks zomeravond concerten de vijfde bei
aardbespeling.
Op het programma staan composities van
Symons, Broerse, Denijn, Franken, Fere-
mans en Nees. Van Putten speelt daarbij
nog een eigen bewerking van Nederland
se volksliederen.
De tuin van het gemeentemuseum wordt
als geschikte luisterplaats getipt.
In Schiedam staat voor maandagavond,
eveneens in de Grote Kerk, een carillon-
concert op het programma, dat verzorgd
zal worden door de stadsklokkeniste van
Den Haag en Scheveningen, Heieen van
der Weel. De beste luisterplek is het ter
ras bij het Zakkendragershuisje.
Morgen, vroeg in de avond, stellen straat
muzikanten zich op bij de hoek van de
Dr Wiardi Beckmansingel en Geert Gro
telaan. Het zijn geen alternatieve uitspat
tingen van een rock-, folk- of bluesgene
ratie die er om zeven uur zullen weer
klinken, maar het zal alles getuigen van
beschaafde samenzang en rust. Het is dan
ook de straatzang van het Leger des
Heils. Kapiteine W. Koopmans leidt de
samenkomst. Deze zal zondag, om half
zeven in de namiddag, herhaald worden
aan de Lavendelstraat.
De 180 leden van sociëteit DAT staan
binnenkort met hun hele hebben en hou
den op straat, als zich niet tijdig een
Vlaardïnger aandient met een nieuw on
derkomen voor het weekend. Het bestuur
heeft een noodkreet doen uitgaan, nu de
huur van de soosruimte aan de Hoog
straat 40, vlakbij de oude kerk, is opge
zegd. Bestuursleden Ruurd Meijer en
Frans Buitelaar hebben sindsdien gezocht
en gezocht, maar een nieuw pand is er
nog niet, dus de tijd gaat dringen.
En het was er zo gezellig, daar achteraan
de Hoogstraat. Vroeger zat er iong volk
dat zichzelf graag placht te rekenen tot
de intelligentsia, je kon het zo'n beetje
vergelijken met de snobbige flank van
Tourix in die dagen, en later kwam er
meer schooljeugd, van het Groen met
name, maar dan nog wel uit de hogere
klassen van het VWO en de havo. Hoe
hoog-cultureel het allemaal was, kon je
wel zien aan de afkorting DAT, die in die
dagen stond voor Dis-anti-co-theek, pre
tentieus naampje, niet?
Maar men kan 20 pretentieus niet zijn ('t
viel de laatste tijd trouwens best mee), of
er staat wel een papiertje in de weg, in
dit geval een huurovereenkomst. Als er
nu niet snel een nieuw dak voor boven
DAT's hoofd kan worden gevonden,
dreigt bet mis te gaan met de sociëteit, en
waar moeten dan al die 180 leden blij
ven?
Bij B'Bwana? BH de Quibus? Bij de
Goudsbloem? Bij OzobJeu of Coco? Bij de
Panda? 't Is nog allemaal niet je DAT
voor die 180 aanstaande daklozen.
Al die rare stukken in de krant ook»
Eerst die PvdA'eis die het stedelijk mu
seum wilden opdoeken en de Cobra-ver-
zameling wilden verkopen, later die op
schudding rond tal van beschadigingen
aan oude Appels en Luceberts, je zou er
toch langzaam de indruk door krijgen dat
er iets mis was met het museum in Schie
dam. Het heeft educatief medewerker
Dingenus van der Vrie geïnspireerd tot
een alleraardigst affiche, dat de aandacht
welzeker zal vestigen op wat er aan de
Hoogstraat 112 nog allemaal te zien is. „Is
Cobra nog wel in Schiedam?" is zowat
het enige dat met koeieletters op
het affiche staat In kleine lettertjes eron
der Ja, en ook Nederlandse kunst uit de
zestiger en zeventiger jaren. Tot 27 sep
tember 1981 dagelijks te zien in het Ste
delijk Museum van Schiedam. De ope
ningstijden zijn maandag tot en met za
terdag van 10 tot 17 uur en zondag van
12.30 tot 17 uur."
Kortom, Schiedam mag deze zomer niet
klagen, tenslotte komen waardevolle de
len van de unieke Cobra-collectie voor
een flinke tijd van de rommelzolder af.
Permanent is het niet bepaald, tot 27 sep
tember, maar daarna zien we wel weer.
Tienjarig museum toont
visserij op postzegels
Beneden zwemmen bodemvissen in kleine cir
kels in hun bak (de rog is heel beleefd en knikt
de museumbezoekers minzaam toe) en er staan
vele scheepsmodellen te kijk. De verdieping er
boven laat vooral navjgatie-instrumenten zien
en verhaalt in foto's van de geschiedenis der
Vlaardingse visserij, terwijl een diaklankbeeld
verhaalt over tien jaar Visserijmuseum (1971-
1981). En schuin daarboven, in een klein kabi
net boven de koffiekamer, wordt een derde as
pect toegevoegd: naast gebruiksvoorwerpen en
geschiedschrijving vinden we daar kunst op
postzegelformaat.
Welke relatie is er tussen visserij en postzegels,
behalve dan dat in het museum aan de Westha-
venkade ooit een postkantoor gevestigd was en
dat de zegels afkomstig zijn uit een ander mu
seum, te weten het Nederlands Postmuseum in
Den Haag? Welnu: de visserij blijkt dusdanige
belangen te hebben gehad voor de economie
over de hele wereld heen, dat veel ontwerpers
zich daardoor lieten inspireren. Het leverde
duizenden postzegels op, die met visserij in
ruim verband te maken hebben. Voor het
Vlaardingse Visserijmuseum is nu een selectie
gemaakt van 650 zegels, vooral van Nederland
se makelij, wat de herkenbaarheid vergroot en
wat het voordeel biedt dat van de op zegel afge
beelde dingen veel in het Visserijmuseum in
andere hoedanigheid is terug te vinden. Dat
geeft de zegels een extra dimensie mee.
Doch uit tachtig andere landen zijn zegels afkom
stig. Volgens de conservator postwaarden van het
Haagse museum, A. R. Kamphuis, was het nodig
om een grens aan te geven waarbinnen de exposi
tie moest blijven. Er is nu al een onderverdeling
gemaakt, die behalve visserij ook verwante be
drijfstakken laat zien: scheepsbouw bijvoorbeeld,
en visverwerking, reddingswezen en natuurbe
scherming, en vuurtorens. „En zo kon er nog veel
meer bij bedacht worden," aldus Kamphuis,
„maar dat zou te gek worden. Hoofdthema is ten
slotte de visserij."
- - i ■xAn-X&l
Een trawllogger, getekend door Rein Draljer en Jenny Dalenoord. Zomefpostzegel uit 1957.
Kamphuis kent de directeur van het
Vlaardingse museum, Joop van
Dorp, via de Nederlandse museum
vereniging. Daar had Van Dorp al
jaren geleden eens aangekaart dat
hij van het Postmuseum wel eens
een expositie wilde zien over de vis
serij. „Het heeft lang in de pen geze
ten, maar de laatste maanden is er
dan ook hard aan gewerkt," aldus
Kamphuis. De tentoonstelling blijft,
mede met het oog op tien jaar Visse
rijmuseum, tot 30 november in het
kabinet. Het zou in overweging ge
nomen kunnen worden of het Visse
rijmuseum de zegels niet langer in
bruikleen houdt, want het Neder
lands Postmuseum sluit per 1 okto
ber wegens een verbouwing die en
kele jaren gaat duren en al die
tijd Jtou er dan geen zegel te zien
zijn,
Is een postzegel kunst, zoals in de in
leiding verondersteld werd? Laten
we ons behoeden voor een hele ver
handeling over wat kunst eigenlijk
is, maar laat ons zien wat er zoal op
de zegels staat. Er zijn talrijke ont
werpers aan bezig geweest, behalve
realistische prenten zien we er aller
lei zinnebeeldige en kunstzinnige
ontwerpen. Zo is er een zegel, waar
op een vis met de kop omlaag in een
hand wordt vastgehouden en die vis
is helemaal volgetekend met vlagge
tjes. Wat kan dat anders beduiden
dan een Polynesisch gelegenheidsze
gel voor het wereldkampioenschap
onderwaterjacht in 1969? Kunst,
toch?
Kamphuis, herinnerd aan de ten
toonstelling 'De wereld van Donald
Evans' die onlangs in het stedelijk
museum van Schiedam te zien was
en die allerlei miniatuurschilderijen
op postzegelformaat bevatte, zegt
over dat kunstaspect: ,,Ja, je zou zeg
gen, een Postmuseum dat zal toch
ook wel belangstelling hebben voor
zo'n kunstexpositie als die van Do
nald Evans. Inderdaad, die expositie
was zeer de moeite waard. Toch
moeten wij ons beperken tot de offi
ciële zegels, die in het postverkeer in
omloop zijn. En alleen aan officiële
zegels hebben wij er al 250.000."
Officiële kunst dus, in het Visserij-
museum, maar verder doet dat er
niet veel toe.
Er valt van alles te zien. De visserij
zelf, van Noordzee-haring tot zwarte
marlijn uit Samoa en van treïllogger
tot vlot zelfs voor Greenpeace
hangen hier'leuke zegels tussen
en ook de meest uiteenlopende on
derwerpen: alle vuurtorens tussen
Baring Head en Puysegur Point, Ra
dio Scheveningen en Volendamse
meisjes, een jeugdige hengelaar uit
Kenia tot vissen uit Nieuw-Caledo-
nië, de handel op de Caicos Eilan
den, zinnebeelden uit vele landen,
van keramische voorstellingen tot
aan een afbeelding van de god van
de visserij op de Cook Eilanden. Een
Vlaardingse haringvisser kan er der
halve vele kanten mee op. Van
Dorps museum bezit thans een
kleurrijk en boeiend beeld van onge
kende verscheidenheid. Als tentoon
stelling noemt Van Dorp deze bijna
uniek, omdat een overzicht van vis
serijen van de hele wereld in één
presentatie slechts zelden voorkomt
en in feite slechts mogelijk is door
het minuscule formaat van de pren
tjes.
Wie een béétje Vlaardings bloed in
zich heeft stromen, moet er beslist
gaan kijken.
Zo temidden van
dat Immense ker
korgel valt dat
kop pie nauwelijks
op: het is het
hoofd van André
Verwoerd, dat er
gens tussen de or
gelpijpen prijkt
André Verwoerd is,
inmiddels alweer
enkele weken, de
vaste organist van
de Grote Kerk In
Schiedam, als op
volger van de vorig
jaar overleden Jac
ques p. Bekkers.
Momenteel maakt
Verwoerd zich nog
niet druk. Hij heeft
wel concerten en
composities op het
kerkorgel in voor
bereiding, maar
echt optreden, dat
is er nog niet bij
voor wat de Schie-
damse kerk be
treft. Wel heeft hij
tot nu toe een za
terdag open huis
gehouden, met or
gelmuziek uiter
aard.
Het ligt in zijn
voornemen om
ook andere orga
nisten op het ko
lossale Instrumen
tarium ïn de Grote
Kerk toe te laten.
Een van hen zal
over enige tijd, na
de zomer, zijn leer
ling Arie Metaal
zijn, de comman
dant van het
Schiedamse
brandweerkorps.
Al met al is er
sprake van dat ein
delijk het orgel van
de Grote Kerk
weer eens wat
meer in het zonne
tje komt te staan.
De Nederlandse
orgelfederatie
schenkt volle aan
dacht aan dat van
het Passagethea
ter, de vereniging
vrienden van het
stedelijk museum
te Schiedam richt
ten zich voorname
lijk op het Hess-or-
gel In de museale
aula, maar het was
het kerkorgel dat
al die tijd een
beetje op de ach
tergrond bleef.
Hoe ten onrechte
dat Is, willen Ver
woerd en Metaal
bewijzen.