STAD/ STREEK
Jeugdkampen CJV:
nog steeds ijzersterk
stuk jeugdwerk
r
De 9dubbelrol9 van staatssecretaris Koning
*u^p°o/o berag
BERAG
BERAE
--"aéS*. mi»
dlR«t?«Q
28 juli 1981
VD/SC/WW
Schiedam Er wortit
vrolijk gegniffeld in de
wandelgangen der poli-
tiek, als de houding van
demissionair staatssecreta
ris Hendrik Elle Koning
(Binnenlandse Zaken) ter
sprake komt. Koning, niet
te verwarren met de
CDA-er De Koning, die
zich bezig houdt met de
kabinetsinformatie, pro
beert al jaar en dag de
bouw van een crematori
um in Schiedam tegen te
gaan. En de staatssecreta
ris heeft daarbij belangen
die al langer terug gaan
dan zijn staatssecretaris
schap, wordt in politieke
kringen beweerd. Daar
door zou hij allerminst ob
jectief een oordeel kun
nen vellen.
Wat is er aan de hand? Wat
zijn de banden met het verle
den, waaraan Koning vast zou
zitten als een spin aan zijn ei
gen draad. Het verhaal dat po
litieke kringen elkaar met
veel graagte vertellen gaat te
rug tot de vroege jaren zeven
tig, Het is de tijd dat Koning
fractievoorzitter was van de
VVD In Rotterdam. Precies de
tijd waarin het besluit tot
bouw van crematorium Hof
wijk in Botterdam de gemeen
teraad passeerde. En Koning
was een van de warme voor
standers van een crematorium
in het noorden van Rotterdam,
zes kilometer van de Schie-
damse grens.
Nou zijn er altijd mensen ge
weest die de locatie van Hof
wijk als bijzonder ongelukkig
hebben bestempeld. En dat is
dan nog een minder ernstige
kwalificatie door de tegenstan
ders van Hofwijk. Want het
crematorium in Noordelijk
Rotterdam schijnt bijzonder
slecht met het openbaar ver
voer bereikbaar te zijn. De te
genstanders vinden dat er dus
met die locatie een slechte
De bus benadeelt het
cremeren in Schiedam
keus is gemaakt Koning Feiten
bet is al eerder gezegd
een van de voorstanders van
de locatie geweest
Haverklap
Aan het bouwen van een cre
matorium in Schiedam ligt ten
grondslag dat Hofwijk (Rotter
dam) ongunstig is gelegen.
Wethouder Chris Zijdeveld
krijgt om de haverklap tele
foontjes van Schiedammers die
hun overleden kennissen niet
de laatste eer kunnen bewijzen
omdat het openbaar vervoer
.zo slecht is. Zij missen de bus
en moeten een half uur wach
ten voordat de volgende komt
Daarom: Schiedam een eigen
crematorium. Zo geef je je ei
gen burgers de gelegenheid af
scheid te nemen van hun ge
liefden-
Een crematorium in Schiedam
moet dus gebouwd worden
omdat Hofwijk slecht gelegen
is en dat is iets dat staatssecre
taris Koning als oud-voorstan
der van Hofwijk nooit zal wil
len toegeven. Zo wordt in de
politiek en in ambtelijke krin
gen de houding van Koning
verklaard. Een verklaring die
weliswaar verrassend, maar
zeker niet onlogisch klinkt
Maar laten we de feiten eens
nader beschouwen. In 1978/79
neemt de Schiedamse gemeen
teraad het besluit een cremato
rium te gaan bouwen. De
bouwkosten zullen de drie
miljoen gulden dicht naderen.
In de toelichting op het raads
besluit wordt echter gesteld
dat het crematorium in Schie
dam kostendekkend kan gaan
draaien. Dat kan al bij negen
honderd crematies per jaar,
maken burgemeester en wet
houders duidelijk.
In de toelichting op het raads
besluit wordt verwezen naar
de prognose van de Stichting
Voorlichtingscentrum Crema-
toriumbouw, dat de behoefte
aan crematies in het verzor
gingsgebied rond Schiedam
sterk zal groeien. Dat zal zelfs
boven de 1500 crematies per
jaar uitkomen; toevallig de ca
paciteit van Schiedam. In de
toelichting vergeet men te
vermelden dat hetzelfde voor
lichtingscentrum niets wil we
ten van een crematorium in
Schiedam, (bron: Spreidings
plan Crematoria in Nederland
tot 1990). De reden: Hofwijk
heeft overcapaciteit en daarom
moet er niet nog een cremato
rium worden gebouwd. Daér
staat de staatssecretaris dus
niet alleen en blijkt de eerder
genoemde verklaring voor zijn
gedrag (de genoemde dubbel
rol) niet helemaal sluitend.
Rode cijfers
Dan de slechte locatie van
Hofwijk. Zijdeveld meent dat
onder meer door die slechte
busverbinding het crematori
um in de rode cijfers is terecht
gekomen. Er zijn mensen die
door Richard Stomp
een duidelijk andere mening
zijn toegedaan én dat zijn dan
niet de eerste de besten. Zo is
er de directeur begraafplaat
sen en crematoria van de ge
meente Rotterdam, F.C.Jon-
gepier. Hij noemt de opmer
king van Zijdeveld dat de bus
de mensen iuist van Hofwijk
weghoudt leuk gevonden'.
Veel waarheid blijkt er vol
gens hem echter niet in te zit
ten. Hofwijk heeft namelijk
om een heel andere reden een
slechte aanloopperiode gehad.
Daarvoor moeten we even
naar een ander crematorium:
het crematorium Zuid aan de
Maeterlinckweg in Rotterdam.
Dat crematorium bestaat al
veel langer; draaide volle ca
paciteit en zelfs meer dan dat.
„Bijzonder goede relaties on
derhield het crematorium met
de begrafenisondernemers. Zo
goed zelfs dat de ondernemers
bij de achterdeur het koperen
beslag dat van de doodskisten
was afgesloopt weer konden
kopen. Die onderhandse han
del maakte dat de elke begra
fenisondernemer crematorium
Zuid bleef aanprijzen bij de
nabestaanden en het gemeen
telijk crematorium, dat zoiets
niet deed, nauwelijks clandizie
kreeg" (bron: F.CJorgepier,
directeur begraafplaatsen en
crematoria van de gemeente
Rotterdam). Het is een ander
verhaal dan dat van de slechte
bereikbaarheid. Overigens valt
volgens dezelfde Jongepier die
bereikbaarheid enorm mee.
Moeilijke bus
Toch baseert wethouder Zijde
veld zijn crematorium groten
deels op die moeilijke bereik
baarheid. De gemeentewet
gaat er vanuit dat begraven en
crematie gelijkgesteld moeten
zijn. Zijdeveld interpreteert
dat vrij letterlijk als hij zegt
dat een moeilijke busverbin
ding het cremeren benadeelt.
Je moet dan als gemeente
maar een crematorium bou
wen meent de wethouder.
De staatssecretaris heeft zich
diverse malen over een derge
lijke denkwijze uitgelaten. Bij
voorbeeld op 24 augustus 1978
tijdens de overhandiging
van het eerder genoemde
spreidingsplan voor cremato
ria. Hij zei toen: „Een wild
groei dreigt in de crematoria-
bouw. Nogal wat gemeenten
laten zich uit prestige-overwe-
gingen tot de bouw van cre
matoria verleiden, die in feite
overbodig zijn. Was het creme
ren enkele jaren geleden nog
een taboe, nu leidt het soms tot
een verspilling van gemeen
schapsgelden. Ik ben dan ook
gelukkig dat er nu een sprei
dingsplan is." Aldus de staats
secretaris over het plan, dat in
Schiedam géén crematorium
wenst. Een verantwoorde
spreiding van crematoria lijkt
eerder een afweging om Schie
dam tegen te houden dan Ko-
ning's persoonlijke verleden.
Skandinavisch
Dan de financiéle kant van de
zaak. Allereerst stelt wethou
der Chris Zijdeveld dat het
crematorium kostendekkend
kan ztjn. Daarbij wijst hij op
de vierhonderd mensen in
Schiedam die zich per jaar la
ten cremeren. Het crematie
percentage ligt daarmee op on
geveer vijftig procent. Daar
mee is het crematorium nog
niet kostendekkend. De wet
houder is er echter van over
tuigd dat het Schiedamse per
centage zal toenemen. Hij
noemt daarbij het voorbeeld
van zijn geliefde Skandinavi-
sche streken. „Daar ligt het
crematiepercentage op zo'n ne
gentig procent. Nederland
heeft veel meer dingen uit
Skandïnavië als eerste overge
nomen. Er is geen reden om
aan te nemen dat dat ook hier
bij niet het geval zal zijn.
Rijnmond gecommi teerde Jo-
han de Jong acht het bijzonder
onwaarschijnlijk dat Schiedam
inderdaad die richting uit zal
gaan. „Daar is de religieuze
aard van de bevolking niet
naar. Wij gaan er veel eerder
van uit dat het zich op vijftig
procent zal consolideren. Als
er een Schiedams crematorium
zou komen zit er misschien
een hele lichte groei in; maar
niet tot zestig, zeventig, tachtig
procent." Over blijft dan het
argument in de crematorium-
wereld, dat Schiedam niet kos
tendekkend zal zijn- Gewoon
omdat negenhonderd crema
ties per jaar niet haalbaar zul
len blijken. Een getal dat in
1979 wel naar de raad toe is
gehanteerd.
Verlies
Maar ook daar maakt de wet
houder zich geen zorgen over.
„We moeten ook maar van
crematoria accepteren dat ze
met verlies draaien. Iedereen
accepteert dat van begraaf
plaatsen, niemand doet dat bij
crematoria" meent de wethou
der die vindt dat Schiedam
landelijk baanbrekend moet
gaan optreden. Schiedam moet
landelijk bereiken dat elke ge
meente een eigen crematorium
kan beginnen, niet afhankelijk
is van de „waanzin van de
spreidingsplannen" en dat cre
matoria best met tekorten mo
gen draaien. Dat Schiedamse
standpunt probeert Zijdeveld
er landelijk door te krijgen.
„Ik steunt daarbij op de voltal
lige raad en dat zal toch in
druk moeten maken in den
lande," aldus Zijdeveld. Hij
vermeldt daarbij niet dat de
raad heeft gekozen voor een
crematorium als dat kosten
dekkend zou zijn. Dat Schie
dam ook voor een crematori
um moet kiezen als dat verlie
zen maakt, valt in het ge
noemde raadsbesluit niet terug
te vinden.
Rijnmondgecommiteerde Jo-
han de Jong gaat met Zijde
veld toch nog een heel eind
mee. „Ook Rijnmond vindt dat
elke gemeente vn principe een
eigen crematorium zou moeten
kunnen starten." „Maar" zo
meent de gecommiteerde, „dat
is een principe hè. De huidige
sociaal-economische situatie is
anders."
Eerbeek/VIaardingen
De jeugdvakantiekampen
van CJV 'Liefde en Vre
de^ vormen ook anno 1981
nog een ijzersterk stuk
jeugdwerk, waarvan nog
steeds vele kinderen en
jongeren dankbaar ge
bruik maken. Al vele ja
ren is het kampwerk een
van de belangrijkste on
derdelen van het functio
neren van de Christelijke
Jeugd Vereniging. Tijdens
die vakantieweken kan de
Vlaardingse jeugd zich he
lemaal uitleven, want tij
dens die karr/pen kan bij
na idles.
Het vaste adres van 'Liefde en
Vrede' is de Herminahoev* in
Eerbeek, een beU«?kke<ijk
kleine boerderij, die ieder jaar
ruimte ter beschikking stelt
van 'Liefde en Vrede': een
ruimte die in de winter wordt
gebruikt om de koeien te stal
len. maar die in het voorjaar
door vrijwilligers van de
Vlaardingse vereniging hele
maal wordt schoongemaakt en
opgeknapt, om dienst te kun
nen doen als vakantie-onder
komen. In het seizoen gaan
een aantal weken achter el
kaar groepen jonge Vlaardin-
gers naar die sfeervolle accom
modatie: in verschillende leef
tijdsgroepen, alleen jongens
kampen of bij de jongere
kinderen jongens en meisjes
door elkaar.
Klaas van Vliet, CJV's voor
zitter, mag gerust de grote
man achter de vakantiekam
pen worden genoemd. Hoewel
er veel meer vrijwilligers zijn
die ieder jaar weer meegaan is
het kampwerk toch vooral zijn
grote liefde. Hij geeft overi
gens ronduit toe dat er in de
loop van de jaren heel wat
veranderd is in dat kamp
werk. „De jeugd is tegenwoor
dig heel anders, en daar moet
je terdege rekening mee hou
den. Dat betekent ook dat de
programmering die je in zo'n
kamp week gebruikt heel an
ders is dan enige jaren geleden
het geval was. Je moet je er bij
aanpassen. Vroeger kon je het
nog wei eens maken, bijvoor
beeld, om op zondag met zo'n
groep naar de kerk te gaan,
maar dat is er natuurlijk nu
niet meer bij." Hij geeft niet
echt de indruk, er gebukt on
der te gaan.
Geen lieverdjes
We vallen wel met onze neus
in de boter. Als we een mid
dagje in Eerbeek op bezoek
zijn, is er juist een kamp aan
de gang van een groepje jon
gens in de leeftijd van 13, 14
tot 17 jaar. Het zijn geen lie
verdjes; dat is duidelijk. Niet
voor niets wordt er, ook door
de jongelui zelf, gegrinnikt:
„De wijkagent in de Westwijk
heeft het nog nooit zo rustig
gehad."
Wat juist aan deze groep
enorm opvalt is het feit, dat
aan die vakantiekampen zelfs
jongeren meedoen waarvan je
interesse voor een dergelijk
gebeuren helemaal niet zou
verwachten. Klaas van Vliet:
„Dat is juist het rare. Je krijgt
soms gasten mee, die zich in
Vlaardingen heus niet netjes
gedragen. Dan denk je bij net
vertrek wel eens: nou, dat zal
wat worden, maar dan blijk je
in de praktijk geen centje last
met die jongens te hebben.
Maar het is ook wel eens an
dersom, hoor." Veel van de
deelnemers aan de CJV-kam
pen blijken meegetroond te
worden door vriendjes, die al
eens eerder zijn meegeweest of
die weer van andere kamera
den van de kampen hebben
gehoord. „We moeten het toch
vooral hebben van mond op
mond-reel a me," weet Klaas
uit zijn jarenlange ervaring.
De jongeren vermaken zich
tijdens ons bezoek opperbest.
Op een van de weilandjes van
de boerderij is een soort trim-
ADVERTENTiE
baan opgesteld: een circuit
waarop ze allerhande behen-
digheïdstoeren moeten uitha
len en ook nog moeten probe
ren, in de snelste tijd 'rond' te
komen. Eerst een flinke duik
onder een wat wankel poortje
door, waarop een bakje water
staat in de loop van de strijd
zal het onder dat poortje een
modderige boel worden dan
een ritje met een kruiwagen
vol stenen, die er eerst in- en
later uitgeladen moeten wor
den, vervolgens een duik on
der een op de grond liggend
zeil, een wandeling over een
evenwiebtsbalk, een snoek-
duik door een oude autoband,
een stukje dribbelen met de
bal aan de voet door een par
cours dat is afgezet met pion
nen, een tocht over-onder-
over-onder achter elkaar op
gestelde houten banken, 'tijge
ren' onder een L-vormige
houten constructie door de
meeste jongens zijn op dit punt
al een groot deel van hun
adem kwijt slalom kruipen
door een op zijn kant staande
alluxninium ladder, een sprong
over een soort springschans en
tot slot pfff! nog tien
keer touwtjepringen. Het blijkt
een slopend parcours te zijn.
Slechts weinigen blijven onder
de drie minuten; een prestatie
die de vrijwillige leiding, die
na afloop natuurlijk ook het
slachtoffer is, maar net kan
evenaren.
door Paul Houkes
Het publiek reageert enthou
siast- Publiek, dat hoofdzake
lijk blijkt te bestaan uit een
groepje meisjes van ongeveer
dezelfde leeftijd als de deelne
mers aan het kamp; meisjes
Een snoekdulk door een
autoband en een stukje ver
derop in het parcours een
springschans: het hindernis-
senclcruit op volle toeren.
die in Bierbeek wonen en die
vriendschap gesloten hebben
met de vakantievierende
Vlaardmgers. Er ontstaan aar
dig wat prille liefdes in korte
tijd, zo valt op te merken.
„Vroeger was het andersom.
Toen gingen die jongens het
dorp in, naar de meisjes toe,
maar tegenwoordig zie je die
meisjes hier bij de ingang van
de boerderij rondhangen. Maar
dan loop je het risico dat de
helft van je jongens er maar
bij gaat staan, dus die ben je
dan zo kwijt. Daarom halen
we ze maar binnen, zolang het
niet te gek wordt," zegt Klaas
van Vliet. Ook dal aspect van
de moderne tijden hoort erbij,
vindt hij, zo lang het allemaal
nog een beetje in de hand te
houden is.
Het verbaast helemaal nie
mand dat de jongens er na af
loop uitzien als Turken (hoe
wel daarmee niets onaardigs
over deze groep buitenlandse
werknemers gezegd wil wor
den.). De jongelui die de route
als eersten afleggen hebben
nog een beetje geluk: het par
cours ligt er dan nog redelijk
bij. Naarmate de strijd vordert
wordt het echter modderiger
en ruller en er wordt aan het
eind van de middag dan ook
heel wat modder afgevoerd
via het rioleringsstelsel, waar
op de douches juist sinds dit
voorjaar zijn aangesloten.
'Liefde en Vrede' heeft ieder
jaar weer heel wat werk om
de kampaceommodane ge
schikt te maken voor het nieu
we seizoen. Juist omdat de
ruimte waar een deel van de
kampen in slaapt tijdens
andere weken wordt het ten
tenkamp gebruikt dat op het
terrein wordt neerzet en
waar bij slecht weer m gege
ten en gespeeld moet worden
's winters door de boer wordt
gebruikt, is het in het voorjaar
een heidens karwei om de
Dit beeld Is regelmatig te zien In Eerbeek, want zwart worden mogen ze,
tijdens de CJV-kampen. De douche wast het er wel weer af.
Klaas van Vliet (midden, net bril):
en moeder op vakantie gaan..."
,Dat beleven ze niet als ze met hun vader
mM
;-:>c
*SUï t»
zaak op te ruimen. Klaas van
Vliet: „Daar zien we altijd
weer enorm tegenop, ja. Je
bent echt dagen bezig voor je
het weer een beetje op orde
hebt. En het frustrerende is
wel dat je vantevoren weet,
dat je een jaar later, bij het
nieuwe vakantieseizoen, hele
maal opnieuw kunt beginnen.
Maar ja, dat heb je nou een
maal als je een ruimte hebt die
niet van jezelf is."
Het is een van de redenen,
waarom er binnen 'Liefde en
Vrede' al enige tijd gedachten
zijn om een eigen kamphuis te
stichten. Dat is echter niet zo
eenvoudig, want zoiets vergt
een enorme investering en
veel werk, terwijl het ook niet
zo gemakkelijk is om een ge
schikte locatie voor een derge
lijk kamphuis te vinden. „We
zitten hier zonder meer ideaal;
overal vlakbij, met het bos bij
de hand, zwembad noem
maar op." Toch is het id'-- van
een eigen onderkomen nog
lang met verworpen. Het is
zoals een andere vrijwilliger
het uitdrukt: „Als we alle
werkzaamheden en investe
ringen in een eigen kamphuis
hadden kunnen steken, dan
zaten we nu in een paleisje.
Want het is hier hartstikke
mooi. maar je blijft wel con
stant bezig. Nu hebben we in
het voorjaar de hele boerderij
op de riolering aangesloten;
daar profiteert de boer zelf nu
ook van mee. Ook zijn alle sa
nitaire voorzieningen verbe
terd: helemaal betegeld en zo.
Het is allemaal wel leuk, maar
je blijft bezig op die manier."
Teveel vrijwilligers
Het blijkt helemaal geen pro
bleem te zijn om voldoende
vrijwilligers te krijgen om de
kampweken van 'Liefde en
Vrede' te runnen. Volgens
Klaas van Vliet zijn het er eer
der teveel dan te weinig, die
een of meerdere weken mee-
wülen. In verreweg de meeste
gevallen zijn dat mensen, die
een aantal jaren geleden nog
zelf als deelnemertjes meegin
gen; een tendens die altijd al is
waargenomen. „Je ziet nu on
der de deelnemers al jongeren,
waarvan je haast zeker weet
dat je ze straks als leiding mee
kunt nemen. Er is een goede
doorstroming en dat maakt het
juist zo plezierig. Dat betekent
toch dat die kinderen het hier
altijd enorm naar hun zin heb
ben gehad... En dat is heus niet
zo gek. want wat ze hier kun
nen doen, dat beleven ze ge
woon niet als ze met hun va
der en moeder op vakantie
gaan."
Boe«m weg 136-138
«.SA Or Antf»' Rotterdam
Freericksplaats 9
Rotterdam-
Hitlegersberg
Telefoon 010-187700
Rubensplcfn 12
Schiedam
Telefoon 010-261975
'a maandags gesloten.
