SERVICE
Proefstation
onderzoekt
s oom methoden
tot op de bodem
BRIEVEN
4*
DAGAGENDA
$n «et
Stomen met onderdruk wellicht systeem van de toekomst
OMDAT U
iiif
IEDERE DAG
IN HET
KREMLIN
KUNT
ZIJN.
Hulde
Polle
DEKRANT
ORDE
ERETRIBUNE.
Kapitein Rob
HAAGSCHE
COURANT/
HET BINNENHOF
MEDEWERKER/STER
i
SCHIEDAMSCHE COURANT
Inbraken via
kapotte ruiten
ALARM
Politie:
Brandweer:
Ambulance:
tmgvXm 1ȕ
VD/SC/WW
Naaldwijk Op het Naaldwijkse Proefstation is men
begonnen met een uitgebreid onderzoek naar verschil
lende stoommethoden van de bodem. Mede in verband
met de volgens de tuinders en grondontsmetters te lage
dosering van de methylbromide, lijkt het alsof de tuin
bouw noodgedwongen moet terugvallen op de traditio
nele grondontsmetting. De resultaten, die het onder
zoek naar verschillende stoommethoden heeft opgele
verd, zijn bijzonder positief te noemen. Stoom heeft
toekomst zegt het Proefstation.
Wiilemien Runia, belast met wel in groente als bloemen)
het onderzoek naar het bestrij
den van bodemziekten, daaro
ver: „Tot nu toe zijn de resul
taten erg goed. De mogelijkhe
den zijn verbeterd en er is
licht in de duisternis gekomen.
Ik ben erg gelukkig met de
ontwikkelingen".
Schimmels
Ze is tien jaar werkzaam op
het Proefstation, volgde een
onder de loep genomen: zei-
lenstomen, stoomdrainage, sto-'
men met onderdruk en stoom-
injectie. Haar onderzoek be
treft zowel de teelt op grond
als substraatteelt.
Over het bestrijden van bo
dem path ogenen (ziektever
werkers) vertelt zij: „We heb
ben in de tuinbouw te maken
met een aantal schimmel- en
virusziekten. Gebleken is, dat
de schimmels en virussen bij
zeventig graden Celcius wor
den gedood, wanneer de bo
dem ministens een uur op die
temperatuur wordt gehouden.
De schimmels fusarium, phy-
tophthora en kurkwortel (zo-
komen algemeen voor. De af-
stervingstemperatuur is onge
veer gelijk: ongeveer zestig
graden. Om een bepaalde vei
ligheid in te bouwen adviseren
wij stomen op minimaal ze
ventig graden. Het beste is,
wanneer de bodem to taan het
grondwater op deze tempera
tuur komt".
Als virussen noemt zij het ta-
baksmozaïkvirus, kortweg
TMV, en het komkommervi-
rus-2, Deze virussen hebben
zelfs een afstervingstempera-
tuur van honderd graden.
Vandaar dat men zich in de
tomatenteelt heeft toegelegd
op het veredelen op resistentie
(voor de ziekte ongevoelig).
Ook aaltjes zijn hardnekkige
plaaggeesten in de tuinbouw.
De beestjes kruipen naar het
grondwater als ze onraad (het
ontsmettingsmiddel) ruiken.
De oudste methode is het tra
ditionele zeilenstomen. Hiertoe
legt men stoomzeilen in de
kas, waaronder stoom wordt
geblazen. „Op kleigrond werkt
dit aardig, op lichte gronden is
het praktisch onbruikbaar.
Door de poreuze structuur van
kleigrond dringt de stoom wel
in de bodem, maar bij zand en
zavel lukt dat niet. De korrels
vullen elkaar enorm goed op
waardoor je nauwelijks door
door
Pieter Harcksen
de bodem heen komt. Uit
plantenziektekundig oogpunt
is het de bedoeling om zo diep
mogelijk te komen. Uiteinde
lijk komen de ziekten voor tot
aan het grondwater", legt ze
uit.
Ook heeft Wiilemien Runia
een onderzoek gedaan naar
drainagestomen. Hiertoe be
vindt zich een buizenstelsel in
de bodem op een diepte van
zestig centimeter. ,.Op deze
diepte zouden we al blij zijn
met een lemnpratuur van ze
ventig graden", vertelt ze. In
het buizenstelsel wordt stoom
geblazen en door de poriën
van het materiaal komt de
vochtige hitte in de bodem. De
ontsmetting werkt dan van be-
Wiilemien Runla toont een
recorder. Aan dit apparaat
komen draden, die In ver
schillende lengten aan paal
tjes worden bevestigd. Deze
paaltjes worden In de bodem
gebracht. Zodoende is zij fn
staat om de bodemtempera-
tuur op diverse plaatsen en
verschillende diepten fn de
kasgrond te meten en te re
gistreren.
Trouwen
Mevrouw Van den Toom,
ambtenaar van de burgerlijke
stand In Schiedam, schrijft
ons het volgende naar aanlei
ding van het artikel over haar
werk In de krant van maan
dag 3 augustus:
een bepaalde passage in dat
verslag kan aanleiding voor
verkeerde conclusies. Het
zou kunnen lijken of mijn er
varing bij het huwelijk van
onze zoon op Schiedam be
trekking heeft. Ik wil dat
graag rechtzetten. Dat Is be-
slist niet zo. In ons gesprek
heb ik heel duidelijk gesteld
dat het ging om een huwe
lijkssluiting in een Sndere
stad, waarbij ik opmerkte:
Misschien is In grote ge
meenten een zekere veramb-
tetljking onvermijdelijk; mijn
collega en Ik doen dit werk
vooral omdat we het graag
doen en wij zijn er ook niel
dagelijks de hele dag mee
bezig: dat maakt een groot
verschil." Ook de ambtena
ren die niet zo regelmatig
trouwen zijn zeer betrokken
mensen.
Ik wil hier herhalen wat ik aan
het eind van het gesprek heb
gezegd: „Ik hoop dat u uit dit
alles de indruk overhoudt dat
er In Schiedam zeer zorgvul
dig getrouwd wordt."
Ook de laatste zin vraagt om
een correctie: er Is wel dege
lijk overeenstemming met
mijn collega's over onze kle
ding op het stadhuis. Name
lijk om die In de Informele
stijl ta houden en in vrijheid
onze eigen keus te bepalen.
Hiervoor ontvangen we een
onkostenvergoeding. De
voorafgaande zinnen geven
alleen mijn privé-voorkeur
aan voor officiële kleding.
i. J. M. van den Toorn-Jan-
sen,
Schle 84. Schiedam,
UITGAVE SIJTHOFF PERS BV
De2© Krant verschijnt In het getpled Nieuwe Waterweg-noord (van Schie
dam tot Hoek van Holland) en is uitsluitend verkrijgbaar in combinatie
met het Rotterdams Nieuwsblad (m Maassluis eveneens in combinatie met
de Haagschs Courant af Het Binnenhof).
REDACTIECHEF
Paul Houkes
SPORTREDACTIE
Donald Ba*, tel. pnve 010-503143
De redactie van vraardings Dagblad en Nieuwe Waterweg Courant Is ge
vestigd aan de Brede Havenstraat 6. 3130 AC (Postbus 110, 3131 BC),
Vlaardingen. te». 010-343229 en 352066. Sportredactie; 010-345209.
Oe redactie van de Schiedamse Courant is voorlopig ook op dit adres te
bereiken, telefonisch op 010-350557 en 349754. Post kan gezonden wor
den naar postbus 137, 3111 EA Schiedam.
Bericht kunnen per telex worden doorgegeven via telexnummer 32177
CORRESPONDENTEN
3155 TC Maasland. Simon van Zuilen, Diepenburchsi raai 34, let. 01099-
16143
3151 PD Hoek van Holland: Leen van Ooijen, Mahustraat 135, tel. 01747-
2004
ABONNEMENTEN
opgave van abon nemen ten Kan geschieden op de volgende ad/essen
Broorsvest 3a, 3111 EA Schiedam (tel 010-268C' en Brede Haven
straat 6, 3131 BC Vlaardingen. (tel 010-354525, t g g, 354587)
Voor inlichtingen over administratie en abonnementen kan men verder Je-
recht bij hel Rotterdams Nieuwsblad, tel 010-144144
KLACHTENDIENST
Dagetijks van 10 00 tot 19 00 uur en zaterdag tct 18 00 uur
Rotterdams Nieuwsblad, tet 010-144144.
Haagsche Courant, tel. 070.096161.
Het Binnenhol, tel. 070-190888
FOTO'S
Geplaatste foto's kunnen telefonisch worden nabesteld bij mevr. J. Wie-
benga tussen 14 30-15 30 uur. Tel. 010-144144.
ADVERTENTIES
Advertenties kunnen worden opgegeven op tet n
neden naar boven. Gedurende
twee j3ar heeft Wiilemien zich
bezig gehouden met het onder
zoek naar stoomdrainage op
anjerbed rijven. Gedurende
deze lange teeltperiode ver
richtte zij metingen. „Met
name deze tuinders hebben
belang bij een goede diepe
grondontsmetting. De korte to
matenteelt daarentegen, is
veel minder kwetsbaar", weet
de onderzoekster.
Het effect van het draïnagesto-
men op kleigrond was erg wis
selvallig. Echter, op zandgrond
werkte het systeem fantas
tisch. De stoom bleef heel lang
in de bodem hangen en on-
stmette daardoor zeer grondig. I
Volgens Wiilemien Runia
moet de tuinder behalve goed
ontsmetten ook nog zelf de no
dige hygiëne in acht nemen.
„Loopt een teler bijvoorbeeld
van een niet-ontsmette kas
zijn net gestoomde gronden on:
dan bestaat de kans dat hij
ziekten 'overloopt'. Als je goed
ontsmet, moet je ook alles goed
schoon houden", benadrukt ze.
De kosten van stoomdrainage
zijn vrij hoog. Het leggen van
het buizenstelsel is een kostba
re 2aak, die gemiddeld op tien
gulden per vierkante meter
komt „Een anjerteler zal dat
er wellicht voor over hebben,
maar het blijft een enorme in
vestering", stelt ze.
Een combinatie van zeilensto
men en drainagestomen is sto
men met onderdruk. Op het
buizenstelsel worden ventila
toren met zuigende werking
gezet, waardoor het systeem
vacuüm wordt gezogen. Onder
de zeilen wordt stoom gebla
zen, die door de onderdruk in
de bodem (het vacuüm in het
drainagesysteem) gemakkelijk
naar beneden wordt gezogen.
Wiilemien Runia beproefde dit
systeem op klei en zavel. Deze
week begint zij met proeven
op een bedrijf met een andere
bodemgesteldheid (veen).
„Uiteindelijk moeten we voor
alle tuinders een antwoord
hebben, We testen bijvoor
beeld met hoeveel buizen je
kunt volstaan. Bij stoomdrai
nage gebruikt men vier buizen
per kap, nu worden proeven
gedaan met één buis. Dat is
dus veel goedkoper in de in
vestering", aldus Wiilemien.
De resultaten van het onder
zoek zijn tot op heden veelbe
lovend. „Met dezelfde hoeveel
heid aardgas (om de stoomke
tel te stoken) hebben we een
diepere grondlaag weten te be
reiken als met zeilenstomen.
Nu hangt het er natuurlijk ook
vanaf, hoe diep de tuinder zijn
grond bewerkt", zegt ze.
Wiilemien heeft wat zij noemt
'oriënterende metingen' ver
richt met de stoominjector. Dit
apparaat spit de grond om en
tegelijkertijd wordt stoom door
een vijftal pijpen in de bodem
geblazen. Tot op een diepte
van veertig centimeter bleek
de kleigrond goed te zijn onts
met. „Een anjerteler zal die
diepte niet genoeg vinden,
maar een groenteteler zal
daarmee al tevreden zijn. Met
zeilenstomen haal je deze diep
te in ieder geval niet", zo lui
den haar bevindingen.
Tot nu toe ziet het ernaar uit,
dat met stomen "met onder
druk de beste resultaten zijn
geboekt De tuinder kan met
minder aardgas de grond beter
en dieper ontsmetten. Toch zal
een aantal tuinders daaruit be
paalde conclusies trekken. Im
mers, wanneer je met een be
paalde hoeveelheid gas nu die
per komt, dan kun je met min
der gas dezelfde diepte berei
ken als voorheen. „Ach, die
beslissing moet de tuinder
maar nemen. Dat is zijn ver
antwoording, Maar wij vinden
die gedachte niet reëel. Uit
plantenziektekundig oogpunt
is het juist de bedoeling om
nóg dieper te gaan. En dat
hebben we tot op heden be
reikt". besluit Wiilemien Ru
nia.
-56» EU WAT MET DIE Kt-EiKJE
RADIO, Dig U 1U HET HOTEL
VOOR OE PR0EE55OH
WEBTACUTEHGE-
MOCHTEW WE
IET<ó OUT0EK-
KESJ 0MTREUT
DIE KEVERS
PAU KUUUEU
WE 20 COUTACT
MET WEMOPHE
MEM, ZEkE.
I y IK LAAT ME WIET WDèMAKEM,
DAT EEVvi E.T6L lWTEU.i&EUTE'
KEvCRc,. OWS KAU DEREW."
WOU
u eeu
e>£.w>«js
we&aew
FAHTWISCiTVzÊEROB, XUK EEMS NAAR JE 00!A7\f
m staat Mooi ■>v
...EN 7UN NEEFJES IN
GAtA-UNlFORM!
g- -
3719
Aan boord van de „Desdemo-
na" houden Eva en Mirjam de
adem in, nu de „Bruinvis" de
achtervolging van de „Joya" is
begonnen. Horace heeft onder
tussen in het ruim een van de
wapenkisten opengemaakt. Er
zitten handgranaten in! „Als
we met die eitjes gooien, zul
len ze wel uit de buurt blij
ven!" zegt hij grimmig tegen
Léoh, die het maar een hache
lijk avontuur vindt en in zijn
hart het liefst weer een eerza
me kapper zou willen zijn
Hij wil graag meeprofiteren
van de schat van Disteleiland,
maar Horace maakt het nu
wel een beetje gortig, meent
hij. Nu ja, hij zit in de boot en
hij zal zich wel in de omstan
digheden schikken. Aan boord
van de „Bruinvis" vindt Rob
even gelegenheid om naar de
gewonde Bas te gaan kijken,
die in zijn kooi logt. De wind
is gelukkig ongevaarlijk.
Vanavond
VLAARDINGEN
Hollnndiagebouw, Oostha-
venkade 42; archeoruimte;
permanente expositie van ar
cheologische vondsten uit
Vlaardingen. Geopend: 19.00
tot 22.00 uur.
Ontmoetingscentrum West,
Floris de Vijfdelaan 2. Kin
derclub van 18.30 tot 20,00
uur.
JAC-pandje, PKD 200;
spreekuur Comité Jongeren-
huisvesting. Van 20.00-22.00
SCHIEDAM
Teerstoof, Nieuwstraat 12,
Vrouwencafé in QT.
Vrijdag
VLAARDINGEN
Galerie/Artoteek, Oostha-
venkade 8. Tweede groep-
sexpositie Vlaardingse kun
stenaars. Van 12.00 tot 17.00
uur.
Hollan diagebouw, Oostha-
venkade 42; archeoruimte:
permanente expositie van ar
cheologische vondsten uit
Vlaardingen. Geopend 10.00
tot 12,30 en 13.00 tot 18.00
uur.
Te kunst en te keur, Smalle
Havenstraat 13. Expositie
aquarellen, grafiek en tex
tiel. Van 13.00 tot 18.00 uur.
Zonnehuis, Dillenburgsin-
gd Expositie werk van
S.v.d.Pligt Dagelijks van
10.00 tot 20.00 uur.
Muziekcentrum Ton Stolk,
Westhavenkade 45; Geopeno:
10.00 tot 12.00 uur. Bezoek
alleen na telefonische af
spraak: tel. 347240.
Fonoteek, Hoogstraat 220.
Jan Harry Boerma exposeert
tekeningen en schilderijen.
Van 14.00 tot 17.00 uur
Kin derboerderij Holywood,
Amsterdamlaan. Geopend
dagelijks van 10.00 tot 12.00
en van 13.30 tot 16.00 uur. In
het weekend alleen 's mid
dags.
Gemeentelijke Archief
dienst, Plein Emaus 5. Geo
pend: 10.00 tot 17.00 uur.
Visserijmuseum, Westha-
venkade 53/54; permanente
expositie over de Nederland
se zeevisserij. Geopend: 10.00
tot 17.00 uur.Visserijmu-
seum, Westhavenkade 53/54;
Expositie „Visserij op postze
gels". Dagelijks van 10,00 tot
17.00 uur.
Boekhuis Rood Vlaardin
gen, Weeshuisplein 38
(Weeshuis). Geopend: 13.00
tot 17.00 uur.
Buurthuis De Haven, 19.30
uur tot 21.00 uur. Spreekuur
patiëntenwinkel.
SCHIEDAM
Ziekenhuis Galerie, Stad
houderslaan 98. Expositie
beelden van Gerard Lage-
man en wandkleden e.a. van
Carley Fonville.
Dagelijks van 9.00 tot 20.00
Stedelijk Museum, Hoog
straat 112, Permanent: Ar
cheologische vondsten en na
tionaal gedistilleerd museum.
Ook: selectie uit Cobra-col
lectie.
Kinderboerderij Prinses
Beatrixpark, geopend van
11.00 tot 13.30 uur en van
15.00 tot 17.00 uur.
Kinderboerderij Kethel,
hele dag geopend.
MAASSLUIS
Koningshof, Uiverlaan.
Kinderspeelweken. Aanvang
10.00 uur.
Nationaal Sleepvaartmu-
seum. Hoogstraat 1. Exposi
tie. „Trekpaarden der zee"
Geopend van 14.00 tot 17.00
uur.
Gemeentemuseum, Zuid-
dijk 16. Permanente exposi
tie Geopend van 14.00 tot
17.00 uur
Gemeentemuseum, Zuid-
dijk 16. Expositie „Mensen,
mensen, mensen" Werk uit
eigen bezit.Geopend van
14.00 tot 17.00 uur
Schiedam Elektrisch ge
reedschap (slijpmachine, boor
en schaaf) en een kleine gene
rator zijn ontvreemd bij een
inbraak in een kelder aan het
Albert van Raaltepleïn. De
waarde was 1700 gulden. Door
een ruit in te mikken kon de
inbreker binnenkomen.
Op dezelfde wijze kwam men
binnen bij het benzinestation
op de Vlaardingerdijk. Daar
werden tabak en gereedschap
ter waarde van 950 gulden
weggenomen.
Vlaardingen, 344444.
Schiedam, 264666.
Maassluis, 13333.
Maasland, 01745 - 4340.
Hoek van Holland, 2133.
Schiedam, 735544.
Vlaardingen, 343333.
Maassluis, 010 - 292929.
Maasland, 16200.
Hoek van Holland, 2345.
Maassluis, 133333.
Vlaardingen, 344444.
Schiedam. 269290.
Maasland, 12039 en 12035.
Hoek van Holland, 2133.
vraagt In MAASSLUIS voor enkele uren per dag een
voor de uitgifte van kranten aan bezorgers.
De werkzaamheden zullen voornamelijk plaatshebben In
de middaguren, op zaterdeg in de ochtenduren.
Voor Inlichtingen gelieve u te bellen: 070-190772-
