4
EXTRA
mm
Spil
wkm.
mÈÊÊÊ
yijdrag&^M^'J-'
'*fSF
ê&ÊM
M
iüL.'>r
s®5>.
<Un*dag
11 augustus 1881
VD/SC/WW
In Maassluis
maakt da
Deltadijk
officieel
"Delflandse-
dijk" geheten-
enkele dingers.
Op de
achtergrond de
wijk 't Hoofd en
de veerstelger
(foto G.Jansen,
Delfland).
Het geduld van de inwoners binnen de
grenzen van het hoogheemraadschap
Delfland, die nu eindelijk eens 'storm-
vloedveilig' willen zitten, wordt danig
op de proef gesteld. Want schreef de
Deltawet voor dat de nieuwe hoogwa
terkering langs de Nieuwe Waterweg in
1972 gereed moest zijn, nu negen jaar la
ter is het nog altijd niet zover. Het ziet
ernaar uit dat pas in 1986-1987 de laatste
hand aan de Deltadijk kan worden ge
legd.
„En ik vraag me nu zelfs af of dèt
tijdstip wel gehaald wordt," zegt
mr A. P. van den Berge, dijkgraaf
van het hoogheemraadschap Delf
land. Dat de langverwachte wa
terkering wel gestaag maar bij
zonder langzaam zijn voltooiing
nadert, schrijft hij toe aan de traag
vrijkomende bijdrage van het rijk,
dat de aanlegkosten volledig sub
sidieert. „Door wisselende rege
ringen zijn steeds andere prioritei
ten gesteld," legt de dijkgraaf uit
In de teruglopende economie ziet
hij een nieuwe belemmering voor
het afwerken van het huidige
aanlegschema.
Dichtstbevolkt
Nog steeds ontbreken een aantal
schakels in het dijklichaam dat al
lereerst de 40.000 hectare moet be
schermen van Delfland, met 1,2
miljoen inwoners het dichtstbe
volkte waterschap van Nederland.
Delfland telt bijzonder lage plek
ken, waaronder een punt van 6,30
meter onder de zeespiegel ten
door
Leen Preesman
noordoosten van Pijnacker. „Juist
daarom kunnen we het ons niet
permitteren risico's te nemen.
Weliswaar hebben we in ons ge
bied zo'n zeshonderd kilometer
aan boezemkaden, maar die zijn
vrij licht en dienen meer om het
water in de boezem te houden dan
om zeewater te keren," aldus de
dijkgraaf.
De gevolgen van een fatale dijk
doorbraak zouden overigens niet
tot Delfland beperkt hlijven. Vol
gens Van den Berge bestaat de
mogelijkheid dat een belangrijk
deel van Holland tot aan de
Utrechtse Heuvelrug onder water
komt te staan, een gebied van en
kele honderdduizenden hectare.
„Daarbij hoeven niet per se
slachtoffers te vallen, maar het
zou wel een ontwrichting van het
maatschappelijk bestel beteke
nen," legt hij uit.
Bij de waterramp van 1953 bleek
opnieuw dat de Maasdijk de uit
de elfde eeuw stammende hoofd
waterkering langs de Waterweg
de voornaamste bron van zorg
moet zijn. Terwijl de dijk gemid
deld zo'n 4.5 meter boven NAP
uitrijst, steeg het water toen tot
3,90 meter plus. Dat de 'buiten
dijks' gelegen spoordijk van onge
veer 4 meter toen voor de daad
werkelijk waterkering zorgde,
deed aan de kritieke situatie van
destijds weinig af; een spoorbaan
met zijn poreuze kruin van stort-
steen is nu eenmaal niet gemaakt
om water tegen te houden. Dat
SZ'/.
Deltadijk niet
vóór 8 7 dicht
dat in '53 wèl gebeurde was echter
het behoud van Delfland: in het
oude centrum van Vlaardingen
ligt het laagste punt van de Maas
dijk op niet meer dan 3,20 meter
boven NAP 1
Nieuw tracé
Niet onlogisch dat in de Deltawet
werd geconstateerd dat de Maas
dijk als veilige hoofdwaterkering
niet voldoet En dat ondanks het
•feit dat Delfland vijf eeuwen lang
gespaard is gebleven voor over
stromingen, terwijl honderden an
dere waterschappen vele malen
met inundaties te kampen had
den. Vanwege de provinciale weg
en de aanwezige bebouwing
kwam de Maasdijk zelf niet voor
ophoging in aanmerking, een
nieuw tracé moest ontworpen
worden.
Van de nieuwe hoofdwaterkering
van 24,5 kilometer de globale
plannen dateren van 1958 Is
voor het grootste deel gereed. Dat
betekent dat vóór de spoorbaan
een dijklichaam ligt van 6 meter
boven NAP en een voet van 20
meter breed, uitlopend in een 5,5
meter brede kruin. Een dijk die
bescherming moet bieden aan een
stormvloed van 5 meter plus, die
theoretisch eenmaal in de tiendui
zend jaar optreedt Ongeveer 100
miljoen gulden, zo'n 80 procent
van de geraamde aanlegkosten, is
inmiddels opgesoupeerd. „Afhan
kelijk van de resultaten van de
onderhandelingen over het ne
men van de resterende obstakels,
verwachten we nog 10 tot 50 mil
joen te moeten uitgeven," aldus
Van den Berge.
Knelpunten
Drie knelpunten, waarvan het
grootste in Vlaardingen ligt, moe
ten nog opgelost worden. Nog
steeds open ligt de vraag of de
keersluis in de Oude Haven moet
worden vervangen door een ande
re keersluis of een (aanmerkelijk
duurdere) schutsluis. De gemeente
Vlaardingen blijkt aan de laatste
de voorkeur te geven, maar kan
daarvoor waarschijnlijk niet reke
nen op een rijksbijdrage. Delfland
neemt aan dat binnen een jaar de
knoop kan zijn doorgehakt
Tussen het station Vlaardingen-
Oost en de Oude Haven moet
1.100 meter spoorlijn naar het
noorden verlegd worden om de
aanleg van de dijk mogelijk te
maken. De spoorlijn, die volgens
ir J. van der Kolff van Delfland
maximaal negen meter omgaat,
komt op de aangrenzende spoors-
loot te liggen. Waarschijnlijk zal
hierdoor een aantal woningen
moeten verdwijnen. „Wat ons be
treft hoeven er echter geen hui
zenblokken tegen de vlakte," zegt
Van der Kolff. Momenteel be
raadt de gemeente Vlaardingen
zich over de meest wenselijke in
richting van de wijk langs het be
wuste spoorwegtracé.
Overigens is het laatste karwei er
één van lange adem. Van der
Kolff rekent erop dat vóór 1982
niet gestart kan worden met het
verleggen van de spoordijk. Nadat
die drie jaar de tijd heeft gekre
gen voor de noodzakelijke zetting,
kan pas aan de aanleg van de Del
tadijk worden begonnen. Het lijkt
L.- Keizerstraat In Schevenlngen
(achterlangs de kerk) wordt als
een betrekkelijk zwakke schakel in
de zeewering beschouwd (foto G.
Jansen, Delfland)..
niet waarschijnlijk dat 'die vóór
1987 gereed zal zijnu
Maassluis
Ten oosten van de Maassluise
keersluis zit ook een probleem
stuk. Daar moet nog een oplossing
worden gevonden voor de verbin
ding met het veer naar Rozenburg
en de woonwijk 't Hoofd, die door
de Deltadijk wordt onderbroken.
Hetzelfde geldt voor de aftakking
van het gemeentelijk havenspoor.
Bovendien moet de nieuwe ver
binding ook de doorgaande spoor
lijn kunnen kruisen. Voor de dijk
moesten ter plaatse, direct of indi
rect, 156 woningen en een meu
belfabriek wijken. Ir Van der
Kolff verwacht dat het overleg,
dat met vier verschillende instan
ties moet worden gevoerd, even
eens binnen een jaar kan worden
afgesloten. In totaal moeten hier
nog slechts enkele tientallen me
ters Deltadijk worden gereali
seerd. Bij windmill moeten nog
zeven bedrijfswoningen het veld
De duinenrij
tussen Ter
Heijde en 's-
Gravenzande
behoort tot de
smalste delen
van de zeewe
ring van Delf
land. Deson
danks voldoet
ze aan de Del
tanormen (foto
G. Jansen,
Delfland).
ruimen voor het zware dijkli
chaam, bij de Schenkeldïjk is in
middels een tot koelhuis ver
bouwde bunker gesloopt,
In uitvoering is momenteel het
dijkvak Schenkeldijk-Westland
(3,5 kilometer), dat nog dit najaar
gereed moet komen. De aanleg
van de stukken Oude Haven-
Windmill in Vlaardingen (1.700
meter) en gemaal Westland-De
Kulk (1.300 meter) wachten alleen
nog op rijksgoedkeuring. Het laat
ste tracé omvat onder meer een
kruising met de spoorlijn, die
eindigt bij het (buitendijkse) sta
tion van Hoek van Holland.
Medewerking
„De bij de operatie betrokken ge
meenten en bedrijven verlenen
hun volledige medewerking. Hoe
wel ze niet om de dijk gevraagd
hebben, zijn ze wel doordrongen
van de noodzaak daarvan," meent
dijkgraaf Van den Berge. En mi
lieutechnische bezwaren be
kend uit het grote rivierengebied
tegen de dijkaanleg ontbreken
in dit geval, vervolgt hij.
Ten aanzien van de te kleine
geldstroom van rijkswege blijft
Van den Berge vrij nuchter.
„Hoezeer ik het belang van een
veilige waterkering vooropstel,
moet ik begrip kunnen opbrengen
van de gigantische andere belan
gen waarmee de regering heeft te
maken. Niet onder alle omstan
digheden is vol te houden dat de
dijk, die de eens in de tienduizend
jaar verwachte vloed moet keren,
er vóór 1986 moet komen. Maar ik
zou het echter zeer betreuren
wanneer de regering de geldkraan
verder dichtdraait. En ik ben blij
dat ik de verantwoordelijkheid
niet hoef te dragen," 2egt hij.
Het is trouwens niet alleen de
Deltadijk die het lage Delfland te
gen extra hoog water moet be
schermen, de zeewering in het
westen is in dit opzicht niet min
der belangrijk. In de jaren zestig
werd de hier en daar nogal smalle
duinenrij al op tenminste 8,20 me
ter boven NAP gebracht bij een
minimale breedte van 130 meter.
Daarmee voldoet ook de zeewe
ring aan de Deltanormen.
„In tegenstelling tot Rijnland met
zijn tot zeven kilometer brede
duinen, hebben wij altijd een
moeilijk te behouden zeewering
had. Tussen het jaar 1000 en 1600
is door de toen overheersende
noordwestenwinden ongeveer een
kilometer duin weggeslagen.
Daarom zijn vanaf het einde van
de achttiende eeuw de Delflandse
Hoofden aangelegd, die de stro
ming uit de kust moeten houden.
Langs het Westland hebben we
eigenlijk niet meer dan een kunst
matige duinenrij," aldus de dijk
graaf.
Zwakke schakel
Hoewel de zeewering op Delta
hoogte is, is hij nog steeds voor
verbetering vatbaar. „Zo beschou
wen we de Keizerstraat in Sche-
vingen nog altijd als een zwakke
schakel," vertelt rar Van den Ber
ge. Een smal stukje achter de bou
levard ligt op slechts vier meter
boven NAP. Aan het eind van de
jaren zestig is de boulevard ter
plaatse tot 8,60 meter verhoogd
maar voor het hoogheemraad
schap is dat niet meer dan een
voorlopige oplossing. Om de smal
le zeewering hier meer steun te
geven wil het schap aan de land
zijde een zandlichaam aanbren
gen. In verband daarmee wordt
gewerkt aan het successievelijk
verwerven van een tiental pan
den die in de weg staan. Van der
Kolff: „We proberen de opstallen
niet te snel op te kopen om specu
lanten de wind uit de zeilen te ne
men." Hij gaat er daarom van uit
dat het nog wel tien jaar duurt
voordat het project Keizerstraat
kan worden aangepakt
