ROTTERDAM
10
Meer graan voor Rusland
via Rotterdamse haven
mmmt
fgï|§Sssër
m
Waslijst van bezuinigingen
in de kunstsector
STAD
College praat opnieuw over tarieven stadsverwarming
Hoelang is
sxadsvernieuwing
nog vol
te houden?
PLEIN
Antilliaan
slachtoffer
schietpartij
Van der Louw opent werklozen-beurs
lPsL\Xd'b'
-sssS"—
J bonïthniv">*:
RZ/KV/KY/RW
Rotterdams Nieuwsoldd
dinsdag
23 iebruan 1982
Rotterdam Burgemeester
en wethouders van Rotter
dam gaan zich opnieuw be
raden over de tarieven voor
de stadsverwarming. Aan
leiding voor het nieuwe be
raad is verschil van mening
tussen de bewonersorgani
saties en het gemeentelijk
energiebedrijf over het ge
middelde gasverbruik in
een woning.
De bewonersorganisaties
hebben met behulp van
deskundigen berekend wat
een gemiddelde woning ge
bruikt aan gas en wat de
kosten bij stadsverwarming
zouden zijn voor koken,
warm water en verwar
ming. Uitgaande van het
uitgangspunt van het colle
ge, dat stadsverwarming
niet duurder mag zijn dan
individuele verwarming,
kwam men tot de conclusie,
dat het stadsverwarmings
tarief minstens 25 procent
omlaag moet.
De verschillen van mening
tussen het GEB en de be
wonersorganisaties zitten in
allerlei aannames. Zo
neemt het GEB aan, dat
een cv-installatie 67 procent
van het gebruikte gas in
warmte omzet. De bewo
nersorganisaties houden het
op 75 procent. Het GEB
gaat ervan uit, dat elek
trisch koken per jaar 800
kWh stroom kost, de bewo
nersorganisatie 950 kWh.
Het college heeft nu beslo
ten om het GEB gegevens
te laten verzamelen van
honderd woningen. Op ba
sis van die gegevens wil net
college dan bekijken, wie er
gelijk heeft. Over veertien
dagen willen B en W de cij
fers op tafel hebben.
Wethouder ir. P.O. Ver
meulen van stadsvernieu
wing heeft voorgesteld om
h'et stadsverwarmingstarief
vijf procent lager te maken
dan de kosten voor indivi
duele verwarming. Het col
lege wil eerst van het GEB
wet*' wat de gevolgen van
zo'n -«.ger tarief zijn voor de
rentabiliteit van de stads
verwarming, voordat daar
over beslissingen worden
genomen.
Dit jaar
minstens één
miljoen ton
Rotterdam De Rotterdamse haven gaat een aanzienlijk grotere rol
.spelen bij de overslag van voor de Sovjet Unie bestemd Amerikaans
graan. Het zal dit jaar om minimaal één miljoen ton gaan: een ver
dubbeling van wat de Russen vorig jaar via Rotterdam hebben geleid.
Directeur P.H. van der Vorm
van de Graan Elevator Maat
schappij (GEM) die onge
veer viervijfde van dat graan
gaat verwerken is bijzonder
blij met deze ontwikkeling:
„Ik ben er vier jaar mee bezig
geweest. Hel is een geweldige
zaak voor de haven."
Het Russische besluit om in
het kader van de graan-import
méér van Rotterdam gebruik
te gaan maken, is gevallen na
dat vooral de GEM als belang
rijkste overslagbedrijf (vorig
jaar werd er totaal 19,5 miljoen
ton lading overgeslagen) met
een aantrekkelijke totaal-aan
bieding kwam. Van der Vorm:
„Het is een combinatie van
een aantal factoren. Voldoen-
dat niet ineens weg kan, is
zeer belangrijk. Maar ook een
goede service en uiteraard een
concurrerend tarief. Nou, dat
laatste hebben we óók kunnen
bieden".
De GEM, die het door Rusland
gekochte graan zowel in Euro
poort als ïn de Botlek gaat los
sen en daarna ook weer laden,
heeft 120.000 ton opslagcapaci
teit (in silos en in binnen-
vaartlichters). „Wij hebben de
Russen daar een fors kwantum
van gegarandeerd", bekent
Van der Vorm. In doorsnee
tachtig procent van het aange
voerde graan gaat, voordat het
naar de Sovjet Unie kan wor
den verscheept, eerst in op
slag.
Tarieven
Toch zijn vooral de tarieven
bepalend geweest voor de
graan-contracten die de
GEM en de andere overslag
bedrijven Europoort Silo
en de uitsluitend met drij
vende los- en laadapparatuur
werkende onderneming Rijs-
dijk met Rusland hebben
afgesloten. Directeur J.T.
van Zonneveld van Trans-
world Marine Agency, het
cargadoorsbedrijf dat in Rot
terdam de Russische scheep-
vaartbelangen behartigt, be
vestigt dat: „Onze haven
heeft enkele jaren gewoon te
hoog gezeten met z'n tarie
ven. Antwerpen met name
was goedkoper, Rotterdam is,
ook door de onderlinge con
currentie van de bedri]ven.
Rotterdam De man, die gis
teren door zijn 23-jange vrien
din in hun woning aan de Ma-
thenesserdijk werd doodge
schoten, blijkt de 39-jarige An
tilliaan Lee Hap Po te zijn. De
samenwonenden hadden al ge
ruime tijd ruzie. Rond het
middaguur kregen zij opnieuw
onenigheid. De vrouw pakte
daarop een FN-pistool en
schoot hem dood. Zij is kort
daarna in haar woning gear
resteerd.
qua prijs nu duidelijk gezakt.
En het logische gevolg is dat
de Russen nu meer graan via
Rotterdam laten lopen."
GEM-dïrecteur Van der
Vorm is enkele weken gele
den met havenwethouder
drs. Jan Riezenkamp bij de
Sovfracht-organisatie in
Moskou geweest: „Een soort
van beleefdheidsbezoek. Ook
Riezenkamp heeft zijn er
kentelijkheid betuigd voor
deze belangrijke ontwikke
ling voor onze haven."
De Russen hebben de laatste
jaren bij de import van graan
(vooral tarwe, gerst, maïs en
sojameel) uit de Verenigde
Staten, Canada. Argentinië
en Brazilië de Rotterdamse
haven wel regelmatig laten
meespelen, maar het ging
toch meestal nooit om meer
dan enkele honderdduizen
den tonnen per jaar. Vorig
jaar kwam er 542.000 ton:
een record.
De kans is groot dat er dit
jaar overigens heel wat meer
dan een miljoen ton arriveert
vanaf 1 januari is er in
middels al zo'n 300.000 ton
verwerkt maar Van der
Vorm waagt 2tch niet aan
een wat concretere prognose:
„Ik ben nuchter en voorzich
tig. Ik sta met beide benen
op de grond. Ik wil wel zeg
gen dat wij als Rotterdamse
haven op net continent ge
woon de beste zijn als het om
de overslag van graan gaat."
Concurrentie
Rotterdam zal op het vlak
van de overslag van graan
echter veel concurrentie van
Antwerpen en Hamburg blij
ven ondervinden. De Ant
werpse haven heeft een la
ger tarief, meer opslagcapaci
teit en voor de Russen ook
een aantal andere, aantrek
kelijke (en in Rotterdam niet
toegestane) faciliteiten, zoals
een eigen consulaat en eigen
rederij-mensen. Antwerpen
behandelt per jaar ongeveer
vier miljoen ton graan en
daarvan is twee tot drie mil
joen voor de Sovjet Unie be
stemd. „Aan die hoeveelheid
zullen we voorlopig niet toe-
door
Bram
Oosterwijk
Graan-
overslag
voor
Rusland bij
de GEM in
Europoort.
komen", meent Van der
Vorm.
Hamburg heeft eveneens een
voorsprong op Rotterdam:
twee miljoen ton graan voe
ren de Russen via die West-
duitse haven aan. Hamburg
is weliswaar duurder dan
Rotterdam, maar de Elbestad
ligt geografisch beter wat be
treft de afstand naar de Rus
sische Oostzeehavens (korte
re vaartijd voor de schepen
die het graan weghalen in
Hamburg). Ook de opslagmo
gelijkheden zijn wat ruimer
dan in Rotterdam.
De Sovjet Unie zal dit jaar
voor z'n binnenlandse con
sumptie circa 45 miljoen ton
graan moeten importeren en
van die hoeveelheid komt
tien tot vijftien procent via
Antwerpen, Hamburg en
Rotterdam. De rest gaat di
rect met grote schepen naar
Odessa aan de Zwarte Zee en
Leningrad en Riga aan de
Oostzee.
Spreiding
De Russen kunnen dat im-
portgraan onmogelijk alléén
met grote schepen aanvoe
ren. De belangrijkste Russi
sche havens hebben daar on
voldoende capaciteit voor.
Maar bovendien wil Rusland
ook graan binnenkrijgen via
de kleinere Oostzeehavens
(o.m, Ventspils en Klaipeda)
èn daarbij hun vloot van
kleinere schepen (tussen
2.000 en ongeveer 15.000 ton
draagvermogen) zoveel mo
gelijk benutten. Van der
Vorm: „Spreiding van graan-
aanvoer en minder wachttij
den voor grote schepen in
Russische havens. Minder
kosten dus, want dat soort
schepen is duur".
De extra overslag via een
van de grote Westeuropese
havens is trouwens ook Kost
baar. Transworld-directeur
Van Zonneveld beaamt dat:
„Het kost de Russen veel
geld, maar het kan niet an
ders. Het liefst zouden ze het
graan direct uit de grote
schepen in hun eigen, klei
nere schepen overladen,
maar ook dat zit er niet in.
Ongeveer driekwart van wat
er wordt aangevoerd, moet
de silo in. Omdat er bij aan
komst van een groot schip
en dan heb ik 't over maxi
maal 85.000 ton niet ge
noeg schepen tegelijk zijn die
het kunnen afvoeren".
advertenties j
Rotterdam De Rotterdamse
kunstsector moet in de jaren
1983 tot en. met 1986 ruim vijf
tien miljoen gulden bezuini
gen. De voorstellen zijn nu op
tafel gelegd.
De gemeentebibliotheek moet
1,26 miljoen bezuinigen, de
musea 4 miljoen, de kunstge
bouwen 2,8 miljoen, de toneel-
raad acht ton, het Rotterdams
Philharmonisch Orkest ander
half miljoen, de muziek- en
dansschool 1,8 miljoen, de
kunststichting 1,26 miljoen, de
stichting musische vorming 8
1/2 ton, het werkcentrum dans
1,4 ton, de discotheek tachtig
mille, het kindertheater Wie
dus veertig mille, het Penta-
theater tachtig mille, beelden
de kunst 2,2 ton en op diverse
uitgaven moet nog eens ander
halve ton worden bezuinigd.
De bezuinigingen bij de ge-
meentebeblïotheek worden ge
vonden in een contributiever
hoging, een eenmalig inschrijf
geld, verdubbeling van de boe
tes, beperking van de ope
ningstijden, besparingen op
het personeel en het me.t door
laten gaan van een uiüeenpost
Heyplaat.
De gemeentelijke musea wil
len het entreegeld weer invoe
ren, voortaan 's maandags slui
ten, de nieuwbouw van Boy
mans-van Beuntngen uitstel
len, het museum van elektro
nische bewaking voorzien, het
personeel inkrimpen met min
stens 45 mensen en de Atlas
van Stolk onder brengen in
het historisch museum.
Theaters
De gemeentelijke kunstgebou
wen willen alle theaters op de
Doelen en Zuidplein na één ol
twee dagen per week sluiten,
één centrale dagkassa maken
voor alle theaters in het cen
trum, zelfbediening tn de gar
derobes invoeren, ouvreuses
afschaffen, geen films meer in
de Luxor draaien en de tech
nische diensten samenvoegen.
De toneel rasad wil Diskus op
heffen, de producties van Fact
en het Onafhankelijk Toneel
verminderen en het garantie
fonds voor het toneel verla
gen. Het RPhO wil vier perso
neelsleden kwijt, de arbeisd-
voorwaarden veriagen, het
aantal buitenlandse reizen
verminderen, de abonne
mentsgelden omhoog brengen
en minder gebruik maken van
gastdirigenten en solisten.
De muziek- en dansschool
zoekt de bezuinigingen in les-
geidv^rhoging, minder lesu
ren, afbouw van de slotconcer-
ten. versobering van de
schoolkrant en m minder uit
gaven voor huisvesting en ad
ministratie.
De kunststichting wil de knip
selkrant beperken, de tarieven
verhogen, de koffieconcerten
en maandagmiddagconcerten
verminderen, literaire uitga
ven beperken en de aankopen
van beeldende kunstenaars te
rugbrengen.
De stichting musische vorming
wil het management afslan
ken, minder ontvangsten hou
den en ook andere activiteiten
verminderen. Het werkcen
trum dans tenslotte wil de pro
ducties beperken en docenten
en dansers ontslaan
Hoelang nog kun je het
als gemeente volhouden
stadsvernieuwing te ple
gen? Een wethouder voor
stadsvernieuwing zal
daar heel anders tegenaan
kijken dan een wethouder
voor financiën. Zoals ook
de raadscommissie voor
stadsvernieuwing een an
dere kijk op de zaken
heeft dan de raadscom
missie voor financiën.
Van de noodzaak om de
stad te vernieuwen en de
oude, nauwelijks nog be
woonbare huizen af te
breken of te renoveren, is
iedereen overtuigd. De
kosten om dat beleid ook
uit te voeren, rijzen echter
de pan uit
Rotterdam heeft langza
merhand werkelijk de
hele 'trucendoos' leegge
maakt om de stadsver
nieuwing op gang te hou
den. Op talloze manleren
geeft het rijk subsidie om
stagnatie te voorkomen
en het zo noodzakelijke
proces op gang te houden.
Toch blijkt bij elke reno
vatie of elk nieuwbouw-
plan weer, dat het niet of
nauwelijks meer moge
lijk is tot aanvaardbare
en betaalbare huren te ko-
De raadscommissie voor
stadsvernieuwing werkt
van harte mee aan alle
mogelijkheden om de
stadsvernieuwing boven
water te houden. De door
het rijk verplicht gestelde
2V*-procentregeling bij re
novatie bijvoorbeeld,
waarbij 2Va procent van
het geld, dat de verbou
wing vergt, per jaar via
een hogere huur terug
moet komen, haalde het
hele Rotterdamse systeem
overhoop. Rotterdam
werkte namelijk met een
systeem van „vergelij-
kingshuur", waarbij gelij
ke gerenoveerde wonin
gen ïn gelijke wijken on
geveer dezelfde huur
mochten opbrengen.
Door het toepassen van
een truc heeft de gemeen
te de verschillen tussen
vergelijkingshuur en de
2,/i-procentrcgeling weten
op te heffen. Na de reno
vatie werd de oorspronke
lijke huur zodanig ver
laagd. dat die verlaagde
huur samen met de toe
passing van de 2'A-procen-
tregeling uitkwam op de
vergelijkingshuur. Het is
begrijpelijk, dat de huur
van de woningen niet op
weegt tegen het geïnves
teerde kapitaal. Maar de
jaarlijkse tekorten wor
den door het rijk betaald;
dus dat probleem treft
Rotterdam niet direct.
De gemeente heeft nog
een manier gevonden om
de stadsvernieuwing op
gang te houden. Lukt het
echt niet om een bouwpro
ject financieel van de
grond te krijgen, dan
wordt de erfpacht eenvou
dig niet in rekening ge
bracht. Bij de uitgifte van
grond aan particulieren is
de erfpacht gebaseerd op
de waarde van de grond.
Maar bij de bouw van wo
ningwetwoningen wordt
de erfpacht niet gebaseerd
op de grondwaarde, maar
op de exploitatieresulta
ten van de woningen. Zijn
de tekorten op de exploi
tatie zo hoog, dat het rijk
ze onaanvaardbaar vindt,
dan hoeft de woning
bouwcorporatie, die ae
woningen in eigendom of
door
Cees de Graaff
erf-
behecr heeft, geen
pacht te betalen.
Wethouder finaneiën dr.
J.M. Linthorst vindt deze
handelswijze gewoon
„binnen de maatschappe
lijke aanvaardbaarheid"
passen. Dat was in de ver
gadering van de raads
commissie voor financiën
zijn antwoord op de op
merking van het VVD-
raadslid W. Baggerman,
die vond, dat de gemeente
zo toch gevaarlijk bezig
is. Toch stelde dezelfde
wethouder vraagtekens
bij het feit, dat huurders
van woningen mogen wei
geren aan renovatie mee
te doen. Van een project
van 81 woningen in Cool,
bleven er 59 over, die voor
renovatie in aanmerking
kwamen. De andere huur
ders weigerden mee te
doen, omdat zij zo op ho
gere huren komen.
Zowel wethouder Lint
horst, voormalig fractie
voorzitter van de PvdA,
als zijn opvolger in de
fractie H.J. Simons vond
het eigenlijk belachelijk,
dat huurders kunnen wei
geren aan renovatie mee
te doen. Linthorst zei niet
te kunnen begrijpen, dat
de gemeente geen volledi
ge zeggenschap heeft over
haar eigen woningen. Si
mons ging nog een stapje
verder en maakte duide
lijk, dat de gemeente juist
van particulieren wonin
gen koopt om zo aaneen
gesloten blokken voor re
novatie te krijgen. Als
huurders dan weigeren
mee te doen, is al dat op
kopen niet nodig.
De grote vraag is, hoe
lang Rotterdam de stads
vernieuwing nog vol kan
houden. De bedragen, die
ermee zijn gemoeid, zijn
gigantisch. Niet alleen de
bedragen, die Rotterdam
zelf ïn de stadsvernieu
wing steekt, maar ook de
bedragen, die de stad van
het rijk verwacht. Als de
stadsvernieuwing gaat
stagneren, ligt het niet
aan huurders, die weige
ren mee te doen omdat ze
terugschrikken voor de
hoge huur, maar aan de
onbetaalbaarheid van de
stadsvernieuwing als ge
heel. Trucs om de huren
kunstmatig laag te hou
den zijn uiteindelijk geen
oplossing. Zo op het oog
lukt het Rotterdam zich
van de medewerking van
de huurders te verzekeren
en zo het tempo in de
stadsvernieuwing te hou
den. Dat is echter bedrie
gende schijn. Trucs put
ten anderzijds de midde
len van het rijk sneller
uit en leiden daardoor
sneller tot stagnatie, door
dat het rijk de stadsver
nieuwing niet meer in die
mate kan betalen.
Maar die Zwarte Piet ligt
dan in Den Haag.
Rotterdam Minister André
van der Louw opent op 1 april
de beursmanifestatie 'Kijk op
Werk' die m De Doelen wordt
gehouden. De manifestatie,
waar talloze werklozenprojec-
ten zichzelf te kijk zetten,
wordt georganiseerd door de
federatie 'Vrijbaan'.
Standhouders op de beurs, die
voor het eerst in deze vorm
wordt gehouden, zijn onder
meer kleinschalige bedrijfjes
en winkeltjes, belangenbehar-
tigïngs-groepen, vrijwilligers-
centrales, adviesbureaus en
verschillende gemeentelijke
instanties die betrokken zijn
bij de werkloosheid.
Op de manifestatie worden
twee discussies gehouden. Ver
moedelijke forum-deelnemers
in de eerste discussie ('Een
miljoen baardozen') zijn
prof.dr. L.J. Emmerij van het
Institute of Social Studies,
prof.dr.ir. J M.M. Ritzen,
project-coordinator werkgele
genheidsplan Sociale Zaken,
prof.dr. K. Swan Liat, stimula
tor van kleinschaligheid en
prof.dr. A. v.d. Zwan, die zit
ting heeft m de commissie
Wagner.
Voor de tweede forum-discus
sie ('Wal heet werk') zijn uit
nodigingen verstuurd naar on
der anderen wethouder
Schmitz, dr. C. Blankestijn,
wethouder van economische
zaken in Den Haag, Hein Ha-
negraaf, consulent federatie
'Vrijbaan', Gerard van der
Zalm, coordinator Buro Alter
natief Werk en andere verte
genwoordigers van belangen
groeperingen. Beide discussies
worden geleid door Herman
Wigbold,
Tijdens de beurs 2al ook het
culturele niet vergeten wor
den. Optredens worden ver
wacht van Cirkus Diskus, het
Werklozentheater, het Wespe
theater, The Amazing Stroop
wafels en Het Asosjalen Or
kest. Hoogtepunt is het optre
den van Bram Vermeulen
De Toekomst aan het eind van
de manifestatie. De groep Sto-
rung treedt in het voorpro
gramma op. 1
Er zijn mensen die onze krant nog met
lezen. Uw beste vriend of vriendin
misschien. Breng daar even f Naam,-
verandenng m. Ad.
Maak hem of haar abonnee. 2o gefikst f pt
en goed beloond! Want voor die kleine»
moeite krijgt u een telefoonklapper. aPl<aa(s.
-^dres.
f
f Woo,
Tei e/oon
'es,
°Sfco cfe-
