ROTTERDAM
17
9'Prins Hendrik
begint
onderzoek
Mataró-model
Peper naar Kralingen en
Hillegersberg/Schiebroek
Koop met
uitgestelde
levering:
een
originele
verkapte
huurvorm
«ET WAPEN VAN
OUD BETERLAND
Kerknieuws
Rotterdams Nieuwsblad
vnjdag
RV/R.Y/RW/RS 11 iuni !932
De huizenhandelaar
maakt winst, terwijl
de woningmarkt instort
Rotterdam Begin november '79 koopt hui
zenhandelaar E.C.J. den Biggelaar een pandje
in de Rotterdamse Rozenlaan. Hij heeft het
rotsvaste vertrouwen het met een aantrekke
lijke winst te kunnen verkopen. Op de veiling
in het Beursgebouw aan de Meent heeft hij
het huis afgemijnd voor ƒ36.500. Een week
daarvoor was het nog ingezet op een voorlopi
ge koopsom van ƒ31.000. De Dordtse huizen
speculant wil het pand hebben. Dat blijkt wel
uit het extra bieden van ƒ5.500.
Den Biggelaar, directeur van
onder meer de Vereniging
tot Verbetering der Huisves
ting te Dordrecht, de Han
del- en Exploitatie Maat
schappij Petroneila BV en de
Handel- en Exploitatie Maat
schappij Hemog BV, laat de
woning aan de Rozenlaan op
naam van laatstgenoemde
besloten vennootschap schrij
ven.
Den Biggelaar gokt erop, dat
hij het pand wel eventjes
snel kan verkopen. Maar hij
"maakt een misrekening. Hij
verkijkt zich op de malaise
in de koopwoningenmarkt.
"Potentiële kopers worden af
geschrikt door de kennelijk
te hoge vraagprijs. Degenen,
die toch nog serieuze belang
stelling koesteren, moeten
'afhaken, omdat zij de finan
ciering niet kunnen rond-
krijgen. Over verhuur pie
kert Den Biggelaar niet.
Huurders betekenen voor de
professionele huizenhande
laar alleen maar zorgen.
Begin '82 ruim drie jaar
na aankoop zit de Dordte-
naar nog steeds met zijn
pandje in de Rozenlaan (het
is overigens niet zijn enige
leegstaande speculatie-ob
ject).
Op 16 februari raakt hij uit
eindelijk tóch van zijn ver
liespost in het Kleiwegkwar
tier af. Dat doet hij met be
hulp van een steeds meer in
zwang rakend foefje: hij
sluit een koopovereenkomst
.niet uitgestelde levering.
Een echtpaar, dat ver buiten
de regio Rotterdam woont en
dus jarenlang had kunnen
wachten op een betaalbaar
huurhuis, gaat in het pand
wonen. De partijen spreken
een koopsom af van 59.500
gulden. Geld voor hei aflos
sen van dit bedrag is niet no
dig, omdat in de overeen
komst wordt afgesproken,
dat 'slechts' een rentevergoe
ding moet worden betaald
over de koopsom: één pro
cent per maand, dus 595 gul
den. De levering (lees: de
werkelijke koop) wordt uit
gesteld tot uiterlijk 1 april
'87. De nieuwe bewoners van
het pand worden wèl alvast
met alle kosten opgezadeld,
die zij gehad zouden hebben,
als zij écht koper zouden zijn
geworden. Zo moet het echt
paar opdraaien voor de on
derhoudskosten van het al
jaren niet onderhouden
pand, het extra deel onroe
rend -goedbelasting, dat nor
maliter de eigenaar van het
pand (dat blijft Den Bigge
laar) moet betalen. Voorts
moet nog een waarborg van
nogmaals één procent van de
koopsom op rekening van
Hemog BV gestort worden.
De overeenkomst wordt ge
tekend op het kantoor van
notaris mr. J.B. van Nieuw-
land aan het Haagseveer,
Het ei van Columbus?
Het bovenstaande voorbeeld
kan .model staan voor een
nog steeds groeiend aantal
gevallen van koop met uitge
stelde levering. Zowel in
Rotterdam als Den Haag
hebben de huizen handelaren
deze constructie aangegrepen
om, ondanks de instortende
woningmarkt, winst te ma
ken met hun onroerende
handelswaar. Een 'broodno
dig' succes voor de handela
ren, van wie reeds vele BV's
failliet zijn verklaard (het
geen hen er overigens niet
van weerhoudt om nieuwe
soortgelijke besloten ven
nootschappen op te richten).
Koop met uitgestelde leve
ring zoals zij het zelf noe
men prijzen de huizen-
handelaren aan als het ei
van Columbus. Het zou dè
oplossing zijn om in afwach
ting van betere economische
tijden alvast een huis te be
trekken, dat pas later ge
kocht hoeft te worden.
Het enthousiasme van de
huizenhandelaren is vanzelf
sprekend. Tenslotte lukt het
hen om met het afsluiten
van deze overeenkomsten
een veel hogere opbrengst
uit hun onverkoopbare pan
den te halen, dan waarop zij
ooit nog hadden durven re
kenen.
Maar het rommelt aan het
koop-met-uitgestelde-leve-
ring-front! Dat komt, omdat
de zogenaamde kopers hun
ogen zijn gaan openen en in
de gaten beginnen te krijgen,
dat zij veel te veel betalen
voor een zogenaamd koop
huis, dat helemaal geen
koophuis is.
In Rotterdam en Den Haag
worden de rechtshulpverle
ners van Advokatenkollek-
tieven en Bureaus voor
Rechtshulp steeds meer ge
confronteerd met klachten
van mensen, die een huis
hebben betrokken op basis
van een koopovereenkomst
niet uitgestelde levering.
Het ziet er naaf uit, dat de
rechter moet beslissen over
de waarde van de overeen
komsten. Want een zelf be
dachte oplossing tussen 'ko
per' en Verkoper* onderling
lijkt vooralsnog geen haalba
re kaart.
Vandaag bijvoorbeeld loopt
de termijn van acht dagen af,
waarbinnen twee cliënten
van het Haagse Advokaten-
kollektief hun schulden van
respectievelijk ƒ9.123,71 en
ƒ5.765 hadden moeten beta
len aan de eigenaar van hun
'koopflais'. Deze flats werden
voorheen verhuurd, totdat zij
(reeds) eind '80 werden ver
kocht met uitgestelde leve
ring, In plaats van een veel
lagere huur ging de plotse
ling tot 'verkoper' omgeto
verde huisbaas sindsdien be
dragen incasseren van ƒ750
en ƒ817 per maand. Deze
verkapte huursommen wa
ren afgeleid van afgesproken
koopsommen van ƒ79.000 en
ƒ99.000. Uiteraard werden de
onderhouds- en overige kos
ten ook afgeschoven op de
nieuwe bewoners. Jurist An-
dré Vermeij van het Haagse
kollektief wacht nu op een
dagvaarding aan zijn beide
cliënten, voor wie hij tegen
over de rechtbank zal beplei
ten de vermeende koopove
reenkomst in een huurover
eenkomst om te zetten.
In Rotterdam speelt een
soortgelijk geval. Ton Rhijns-
burger van het Maasstedelij-
ke kollektief heeft deze
week het kantongerecht de
vraag voorgelegd of koop
met uitgestelde levering ei
genlijk gewoon als huurover-,
eenkomst beschouwd moet
door
Kees Jonker
worden. Hij deed dit in op
dracht van een gebruiker
van een pand, dat eigendom
is van Stender BV uit Am
sterdam.
Wanneer het kantongerecht
een uitspraak zal doen, valt
nog niet te voorzien. Wèl
valt te overzien, dat de hui
zenhandelaren zich met
hand en tand zullen verzet
ten tegen ontbinding van de
overeenkomst, of een moge
lijke omzetting daarvan in
een huurovereenkomst. Het
voordeel voor de handelaar
is te groot om zich dat zo
maar te laten ontnemen. En
een omzetting van de koop-
in een huurovereenkomst is
te 'rampzalig' om zich daar
zomaar bij te neer te leggen.
Opvallend in de hele discus
sie over koop met uitgestelde
levering is, dat ook de poli
tiek zich ermee is gaan be
moeien.
Politici voelen nattigheid.
In april vroegen Tweede-Ka
merleden aan de toenmalige
staatssecretaris voor finan
ciën, Hans Kombrink, of het
betalen van de rentevergoe
ding (in bovenstaand voor
beeld van het pand in de Ro
zenlaan het bedrag van ƒ595
per maand) fiscaal aftrek
baar zou zijn. 'Nee', ant
woordde Kombrink, hoewel
vóór die datum notarissen en
makelaars/handelaren dat
wel voortdurend hadden be
weerd tegen de woningzoe
kenden.
In Rotterdam weigerde de
dienst woonruimtezaken een
woonvergunning aan een
'koper' van een huis, dat op
basis van uitgestelde levering
was betrokken. Woonruimte
zaken claimde de woning op
grond van de gemeentelijke
woonru im teve ro rdc n i ng
voor toewijzing aan een ur-
gent-woningzoekende. De
weigering werd aangevoch
ten bij de beroepscommissie
van de gemeente. Niet de
'koper' deed dat, maar de
'verkoper'; de 'verkoper*
E.C.J. Den Biggelaar...! Bur
gemeester en wethouders na
men het advies van de be
roepscommissie over: de
woonvergunning werd ge
weigerd. De zogenaamde ko
per mocht dus niet in zijn zo
genaamde koophuis wonen.
Huurwoningen
Daarnaast ontstond in Rot
terdam mede als gevolg van
de publiciteit een tamelijk
unieke, schriftelijke discussie
tussen notaris mr. J.P.F.
Kooijman en het Bureau
voor Rechtshulp. Al spoedig
werden afschriften van deze
correspondentie gestuurd
naar kranten, burgemeester
en wethouders en de raads
commissie voor stadsver
nieuwing.
Het Rotterdamse college is
nu druk bezig om zijn visie
op papier te zetten. Volgende
week kan Kooijman die
sinds juli van het vorig jaar
zijn medewerking heeft ver
leend aan hel opstellen van
zo'n 55 koopovereenkomsten
met uitgestelde levering
de reactie van B en W ver
wachten, gekoppeld aan een
uitnodiging voor een gesprek
met wethouder voor stads
vernieuwing, ir. P.O. Ver
meulen.
Het standpunt var» Vermeu
len laat aan duidelijkheid
niets te wensen over. Hij
huldigt het principe, dat ie
dereen voor zichzelf mag uit
maken wat voor soort con
tracten hij ondertekent.
Maar dat wil nog niet zeg
gen, dat daarmee de gemeen
telijke woonruimteverorde
ning omzeild kan worden.
Ofwel: woningen, die be
woond worden via koop met
uitgestelde levering, blijft de
gemeente beschouwen als
huurwoningen. Mocht daar
entegen tot levering (koop)
worden overgegaan, dan zal
de gemeente de nieuwe 'sta
tus' van de woning aanvaar
den en niet lastig doen met
het afgeven van een woon
vergunning voor de koper.
Maar van alle koopovereen
komsten met uitgestelde le
vering, die tot op heden zijn
afgesloten, heeft er nog geen
één geleid tot een definitieve
koop.
Tot op heden hebben de
koopovereenkomsten met
uitgestelde levering er alleen
maar toe geleid, dat woning
zoekenden veelal buiten
landers en/of starters op de
woningmarkt een maan
delijkse rentevergoeding be
taald hebben, die véél hoger
ligt dan de eigenlijke huui
van de betrokken woning.
Plus, dat zij daarbij de hui
zenhandelaar bevrijd hebben
van lasten, die hij normaal
gesproken had moeten beta
len.
Van geval lot geval
Volgens de in het burgerlijk
recht gespecialiseerde profes
sor W. Klein van de univer
siteit in Leiden zal de rech
ter in de op stapel staande
rechtszaken van geval tot ge
val moeten bekijken, in hoe
verre sprake is van een
koop- dan wel een huurover
eenkomst. „Maar als blijkt,
dat het de bedoeling is ge
weest van de verkoper om
onder de huurbepalingen uit
te komen, dan denk ik, dat
de rechter de koopovereen
komst zal omzetten in een
huurovereenkomst."
De bewoners van het al eer
der genoemde pand aan de
Rozenlaan zullen in ieder ge
val weinig moeite hebben
om wannéér zij een
rechtszaak zouden aanspan
nen de rechter ervan te
overtuigen, dat zij liever
pakweg 250 gulden huur be
talen dan een fiscaal niet-af-
trekbare rentevergoeding
van 595 gulden.
Het
Mataró-
model.
Rotterdam Met een grootscheeps
aan te pakken onderzoek wil het
Maritiem Museum 'Prins Hendrik'
binnen drie tot vier jaar zoveel mo
gelijk feiten boven water zien te
halen omtrent het model van een
Spaans karveel. Dit zeer specialisti
sche karwei is mogelijk nu het mu
seum eigenaar is geworden van het
unieke scheepsmodel, dat het oudst
bekende model van de Westerse
wereld is.
'Prins Hendrik' heeft dit model
sinds 1930 in bruikleen van de fa
milie Van Beuningen, maar dankzij
een schenking (ongeveer 200.000
gulden) van de Rotterdamse G.Ph.
Verhagen Stichting heeft men het
onlangs kunnen kopen. Het vei
linghuis Christie heeft de waarde
trouwens veel hoger geschat: tussen
de vier ton en twee miljoen gulden!
Deze week is in het Hilton-hotel
een kleine (tot 25 juni durende) ex
positie geopend, gewijd aan dit 'Ma
taró-model'. Het museum heeft, zo
als bekend, (nog) geen eigen ge
bouw en voor de tweede maal heeft
men van Hilton onderdak gekregen
voor het organiseren van een ten
toonstelling; het model zelf is daar
bij het middelpunt.
Onderzoek
Via onder meer historisch studie
werk in Spanje en fysisch-che-
misch onderzoek hier (van hout.
tuig, spijkers en verfresten) wil het
museum onomstotelijk zien vast te
stellen dat het modej. inderdaad uit
circa 1450 stamt.
Een karveel was een seheépstype
dat .in de periode van Hendrik de
Zeevaarder werd gebruikt en dat
als overgang gold tussen kustvaart
en grote zeevaart; het was een
voorloper van het type schip waar
mee Columbus naar Amerika voer.
Volgens de overlevering moet dit
inmiddels broos geworden en sterk
vervuilde model heel lang in een
kapel in Mataró, een kustdorpje bij
Barcelona, hebben gestaan. Mis
schien is het model een zogenaamd
votiefschip, dat een zeeman uit
dankbaarheid voor een veilige te
rugkeer van een gevaarlijke reis
aan de kerk heeft geschonken. Mis
schien is het rondgedragen bij pro
cessies voor zeevarenden. In de 19e
eeuw is het model bij een Spaanse
familie terecht gekomen en in de
jaren twintig van deze eeuw bij een
Amerikaanse antiekhandelaar, van
wie kunstliefhebber D.G. van Beu
ningen Sr. het in 1929 kocht.
Na het onderzoek van dit laatmid
deleeuwse model wil museumdirec
teur Pieter van Empeien opnieuw
een expositie inrichten. „Maar dan
in ons nieuwe museum aan de Leu-
vehaven en zinvoller dan ditmaal",
zei hij tijdens een toespraakje bij de
opening van de expositie.
ADVERTENTIE,
Café-Restaurant
Weekend-menu;
Cocktail Meloen met Pon
Steak Rossini Garni
Pêche Mel ba
(vanille-ijs - perzik - slagroom)
f 32.-
<SLV.p. tijdig reserveren)
Openingstijden CAFE: dagelijks
10-0!. RESTAURANT
Dagelijks 12-21 uur za. zond. 15-22
uur. dinsdag gesloten.
PEPERSTRAAT - OL'D-BEIJEKIAND
TELEFOON' 0186Ö-23JJT
iiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiuiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiHNifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiimiiiMNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimuiitiiiiitHimntfiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
GEREF. KERKEN - Beroepen te Franeker F. Buit-
ink kand. te Eenrum, die dit beroep heeft aangeno
men; te Papendrecht A. Griffioen te Rotterdam-
Zuid. Aangenomen naar Castrieum H. Appers te
Heer Hugowaard; naar Dokkum A. Treurniet te
Woerden; naar Hillegersberg/Terbregge (t.b.v. de
Evangeklische broedergemeente Rotterdam) B.F.
Drewes te Pijnacker-Nootdorp.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT - Beroepen te
Spakenburg-Noord J. v.d. Wetering te Harkstede-
Overschild.
GEREF. GEMEENTEN - Bedankt voor Terneuzen
Chr. v.d. Poel te Yerseke.
NED. HERV. KERK - Beroepen te Bennekom
(toez.) E.K. Teygeler le Scheveningen; te Staphorst
(toez.) S. de Jong te Katwijk aan Zee; te Wierden R.
van Kooien te Zeist; te Baarn R.E. da Costa te Wol-
phaartsdijk; te Burgwerd en Lollum (toez.) Chr.
Bakket kand. te Groningen. Aangenomen naar
Bemmel de benoeming tot past. medewerker W.Th.
Hollart past. medewerker te Marum; naar Haast
recht (toez.) W. Hoekstra te Uithoorn. Bedankt
voor Vaassen R. ten Napel te Giessen-Oudekerk;
voor Dinxperloo L. Westland te Hellendoorn.
ii]i!Jiiijiiir!iiiiJiiJt!iji!ijijfriiiiiiinj!(nniuirTiiiiiiitiiiiiiiiiiiijifijjniijfifi!iiiijfimiiijiitiitiiiiiiifiiiimiiiifJiimiiiiifiirtiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiitf!iHiititjii[iiiiimijfiiitiijjiniii
Rotterdam Burgemeester Bram Pe
per vervolgt volgende week zijn serie
oriëntatiebezoeken aan de Rotterdamse
wijken. Op woensdag 16 juni zijn de wij
ken Hillegersberg/Schiebroek en Kra
lingen aan de beurt.
's Morgens om tien begint zijn bezoek
aan Hillegersberg/Schiebroek in wijk
centrum De Duikelaar met een bijeen
komst met vertegenwoordigers van de
wijkraad. Om elf uur volgt een korte
rondrit door de wijk.
Om kwart over twaalf is de burgemees
ter in de deelgemeentesecretarie van
Kralingen. Hier zal hij met vertegen
woordigers van de deelgemeente een in
formele lunch gebruiken. Om kwart
over een gaat het gezelschap met de
nieuwe sneltram van de Gerdesiaweg
naar de Kralingse Zoom en vervolgens
naar het DWL-terrein en de Esch. Pe
per besluit zijn visite aan Kralingen met
een bezoek aan het projectbureau voor
stadsvernieuwing.
