12
PLAATSE
Jaap Kraan over de balans
van drie seizoenen...:
'otiendams Nieuwsblad
terdag
10 juli 1982
'Jongeren vinden
de weg naar
Theater Zuidplein'
OPMERKELIJK feit uit het zo juist
verschenen evaluatierapport over drie
seizoenen Theater Zuidplein: Rond 60% van
het bezoek is niet ouder dan 31 jaar.
Adjunct-directeur Jaap Kraan (45): „Daar
ben ik erg blij mee. Jongeren hebben
kennelijk beduidend minder drempelvrees
dan de generatie die nog te vaak denkt: „Dat
is niks voor ons soort mensen."
met Gijs van Barneveld
Hij ziet een tweede,
hoogst belangrijk plus
punt: de jongeren van nu
zijn. ook het publiek van
morgen en om publiek,
daar gaat het om, wan-
t...„het halen van een
zaalbezetting van 101% is
nog altijd het ideaal van
iedere theaterdirecteur."
't Woord „drempelvrees" is
gevallen. Dat bestaat dus nog
anno 1982?
Kraan: ,,Dat zal nog wel
even zo blijven ook en daar
om is het zaak dat er op de
scholen iets aan wordt ge
daan. Er moet geleerd wor
den dat het theater een on
derdeel is van ons cultuurpa
troon, waar we gebruik van
kunnen, mogen en moeten
maken." Na deze prachtige,
zonder haperen uitgebrachte
volzin, laat hij er iets minder
parlementair op volgen: „*t Is
hier geen opgeklopte ballen
tent. Je kunt er ook in je
spijkerbroek komen."
Duidelijke taal.
Jaap Kraan, geboren in Be
verwijk, maar als tweejarige
- kleuter al voor '40 met zijn
ouders in Rotterdam komen
wonen, kwam in '58 in dienst
van de Rotterdamse Kunst
Stichting (RKS) en is nu, zo
als hij tot eigen verbazing
met mij constateert al weer
tien jaar adjunct-directeur
van wat nu „Theater Zuid
plein" is gaan heten. Zijn
vooropleiding acht hij nau
welijks relevant...: ,,Dat was
een beetje chaotisch. Wat ge
grasduind in techniek, de
hbs er bij en daarna in mili
taire dienst, de luchtmacht.
bij de Welzijnszorg. Film en
variété voor de maten die
ver weg zaten."
Film en fotografie worden
zijn „specialiteiten" in de pe
riode, waarin hij naar eigen
zeggen functioneerde „als
burger in nood verpakking."
In '58 is er een vacature bij
de RKS. Kraan solliciteert
en komt binnen in een dub
bele functie: hij krijgt de da
gelijkse leiding over het
openluchttheater Dijkzigt en
over de afdeling tentoonstel
lingen. Via de bedrijfsleiding
van het Piccolotheater en de
Rotterdamse Schouwburg
volgt in '72 zijn benoeming
tot adjunct-directeur van de
toenmalige, uit '54 stammen
de N.V. Maatschappij de
Groote Schouwburg in Rot
terdam-Zuid. Hij is dan de
opvolger van de legendari
sche toneelman Cor van der
Lugt Melsert.
'Ruime opdracht'
Jaap Kraan, met zachte, wei-
luidende stem ontspannen
vertellend,..: „We zijn toen
begonnen met het roer wat
om te gooien. De vaste items
waren Hoofdstadoperette,
Volkstoneel en de Sleeswij-
krevue. Ik kreeg een ruime
opdracht mee, waar ik veel
kanten mee uit kon. Dat be
tekende een andere invulling
van het speelplan."
Waar kwam dat op
neer?
Hij gaat in één adem door...:
„Dat kwam neer op het
brengen van repertoiretoneel
met Globe, de Toneelgroep
Theater, 't Publiekstheater
en met een Cyrano de Berge
rac onder regie van Ko van
Dijk en met Guus Hermus in
de hoofdrol. Er kwamen ook
wat dansitems in, Scapino en
ook de Nederlandse My Fair
Lady van Forum uit Ensche
de. Ja, daar zijn we direct in
'72 al mee begonnen en in
een paar jaar tijd nam het
bezoek redelijk toe."
Voor de gemeente Rotterdam
was dat in mei *74 mede aan
leiding om te besluiten tot
een grondige verbouwing
van de Groote Schouwburg.
(„Een soort bollenschuur met
een schoenendoos als toneel
toren", aldus Kraan).
De Rotterdamse architect
Henk Klunder en de Am
sterdamse beeldende kunste
naar Henk Koetsier ontwer
pen het „multifunctioneel
theatercomplex" dat als
Theater Zuidplein bekend
heid zal krijgen; op 8 septem
ber '78 wordt het in gebruik
genomen.
Nu dan de balans over drie
speelseizoenen. Er lijkt spra
kegezien de cijfers, van be
moedigende resultaten...
Jaap Kraan staat op, loopt
naar een wandkaart waarop
wijkaccommodatïes, zoals
buurt- en clubhuizen in Zuid
staan aangestipt en doceert:
,,'t Is een moeilijk gebied met
zo'n 300.00Q bewoners. Char-
lois, Vreewijk en Bloemhof
hadden een eigen cultuur- en
leefpatroon, geënt op de her
komst van veel bewoners.
Zeeuwen en Brabanders. Je
vindt er nog steeds veel har
monie- en fanfarekorpsen."
Hij heeft er zich kennelijk
een beetje in verdiept...
Kraan, resoluut: „Ik heb me
daar zeer wel in verdiept.
Mede aan de hand van docu
mentatie over het vereni
gingsleven." Even later,
spontaan: „Ik dacht, God je
zit toch in een dichtbevolkte
buurt, maar er komt zo wei
nig publiek. Hoe kan dat nou
Hij constateerde dat er in
deze wijken sprake was van
vergrijzing en dat de aanvul
ling bestond uit etnische
minderheden. Evenmin een
potentieel theaterpubliek.
Dat publiek moest komen uit
de nieuwe wijken; Pen-
drecht, Lombardijen., Zuid-
wijk en IJsselmonde. Hij
vervolgt: „Toen we „artistie
ker" gingen plannen, trok
ken we ook publiek uit
Noord, maar 't publiek liep
de deuren er nog niet uit, zo
als we min of meer hadden
verwacht, 't Avantgardisme
vergde een gewenningspro
ces. Tenslotte vertrokken we
vanuit een nulpunt." Hij ver
zucht: „Dat was zeker niet
eenvoudig, 't Gebied vraagt
een andere benadering dan
de andere Maasoever."
Doelgroepen
Theater Zuidplein ging wer
ken met doelgroepen, richtte
zich op scholen en jongeren
centra met voorstellingen,
waarin de jeugd tussen 17 en
25 jaar zich kon herkennen.
Als voorbeelden noemt
Kraan „Jan Rap en z'n
maat" van Yvonne Keuls en
„Splien" met een literair
programma.
Op de vraag of er sprake was
van succes, antwoordt
Kraan: „Ja. 't Publiek gaat
het herkennen. Splien en
ook Theater '80 kregen een
groeiend publiek."
In bet rapport wordt het ont
breken van een buisgezel
schap betreurd...
Jaap Kraan, onmiddellijk de
draad oppakkend: „Een huis
gezelschap bewerkstelligt
zuigkracht. Nee, er is voor
alsnog geen kijk op. Dat is
mede afhankelijk van subsi
die van de Toneelraad."
Hij prijst zich evenwel ge
lukkig met het feit dat er
een soort binding is ontstaan
tussen het publiek en de ge
zelschappen, die zich elk sei
zoen manifesteren. Dat geldt
zowel voor de kleine zaalpro-
dukties in de Arleechino-zaal
als voor de grote zaal met de
gezelschappen Globe, To
neelgroep Theater en de
Haagse Comedie. Kraan:
„We laten dan ook alles zien
wat zo'n gezelschap in een
jaar brengt." Vergenoegd
glimlachend voegt hij er aan
toe: „We hebben ook vaste
buitenlandse gezelschappen
die hier hun stekkie gevon
den hebben."
In het rapport wordt het ont
breken van een zogebeten
„sociaal tarief" betreurd. Zou
dat er op afzienbare termijn
nog ooit komen?
Kraan, grinnikend: „Nee.
We zitten immers middenin
de bezuinigings- en ombui
gingsoperaties. Op dit mo
ment liggen er bepaald geen
fondsen te wachten om deze
problematiek aan te pak
ken." Op de vraag of dat ont
moedigend werkt, zegt hij
berustend: „Ja, een beetje
wel. Tenslotte wil je het gro
te publiek nog altijd graag la
ten zien dat het hier geen
heilige tempel is. Dat je er
ook ongeorganiseeru ar toe
kunt gaan."
Vandaar dat ook het ontbre
ken van „feestfaciliteiten
wordt betreurd?
Hij leunt comfortabel achter
over, vertelt verder...„We
zijn nu eenmaal niet geëqui
peerd voor feesten met „Bal
Jaap Kraan ...bemoedigende resultaten... (Foto Jaap Rozema)
na." Bij vroegtijdig overleg
wil het nog wel eens lukken
om de Ariecchino-zaal voor
dat doel in te richten. Overi
gens is het al merkbaar dat
er wat dat betreft bij bedrij
ven en ook bij verenigingen
al minder activiteiten zijn.
Nee, een uitbreiding van de
accommodatie voor dat doel
kunnen we vooralsnog wel
vergeten."
Is bet een belangrijk facet?
Kraan, nuchter: „Ach, nee,
maar 't is natuurlijk altijd
wel prettig om ook aan der
gelijke verzoeken te kunnen
voldoen. 't Uitgangspunt
blijft dat, binnen bepaalde
grenzen, ons niets te dol is."
De kunstzaal
Uit het rapport: „Bezuinigin
gen hebben er inmiddels toe
geleid dat Kunstzaal Zuid in
het Theater Zuidplein geslo
ten is."
Jaap Kraan: „Dat is bijzon
der spijtig, 't Was een extra
service aan het publiek,
maar dat neemt niet weg dat
we blijven zorgen dat het pu
bliek iets te zien heeft. Ge
woon door te proberen kuns
tenaars te vinden die hier
een tijdje werk willen neer
hangen."
Om te beginnen zal er in
september al werk te zien
zijn van de Rotterdamse fo
tograaf Vincent Mentzel. Het
team van Theater Zuidplein
blijft creatief bezig...
Kraan: „Inderdaad, het team,
want ik doe dat echt niet al
lemaal alleen. Als ik het pa
pier neerleg, kan de eerste
bedrijfsleider het zo overne
men. Een ieder weet hier,
waar een ander mee bezig
is."
Van de kunstzaal* is nu een
theatercafé gemaakt. Kraan
noemt dat een geluk bij een
ongeluk, zegt: „Dat is een
middel om het publiek vast
te houden en er wordt leuk
gebruik van gemaakt." Hij
zwijgt even, schakelt over op
een ander aspect van het
„Zuidplein Theatergebeu-
ren" en wel de begeleiding
van amateurgezelschappen
en dat met name bij decor
bouw en belichting, zegt:
„Ook dat is onze taak" en il
lustreert het met sprekende
cijfers: in '81 vijftien voor
stellingen in de grote zaal en
negen in de Arleechino-zaal
Hij beeft er duidelijk nog al
tijd plezier in?
Jaap Kraan: „'t Is heerlijk
om te doen. Ook al omdat we
nog steeds in een ontwikke
lingsfase zitten, 't Optimale is
nog niet bereikt, maar wat
we vooral niet zullen doen is
sleutelen aan het provinciale
smoeltje van dit theater, 't
Blijft een programma met
een breed scala en geen re
vue- en kleinkunstachtige
toestanden. Ik denk dat dat
niet goed zou zijn."
Dat laatste mede uit educa
tieve overwegingen?
De adjunct-directeur: „Dat
zie ik ook nadrukkelijk als
ome taak." Op de vraag of
hij nog iets kwijt wil, zegt hij,
bladerend in het rapport.:
„Ja, graag. De laatste tijd zijn
we nogal eens afgeschilderd
als een zorgenkindje. Dat zijn
we bepaald niet. De cijfers
wijzen dat uit."
Zo Is dat.
zondag 11 juli
Hervormde Gemeenten
Centrum: Laurenskerk, 10.30 uur ets.
H. Steendam, 17.00 uur ds. C-A. Ko-
revaar. Prinsekerk: 10.00 uur ds. H.
Huting, viering H.A. Pauluskerk. Mau-
rnsweg 20: 10.30 uur prof. dr. H. Ber-
knof uit Leiden. Opstandingskerk,
Lïspleïn: iC.OO uur ds. P. Hotst uit
Naaldwijk. Het Trefpunt: 10.30 uur ds.
N. Kleermaker.
Delfstoven: Oude Kerk Aelbrecht-
skolk: 09.00 uur ds. D.M. van der Lin
de uit Oudewater, 10.30 uur ds. B.
Duisterhof van Hillegersberg, 17.00
uur ds. J. Schuitemaker uit Nieuw-
poort. 19.00 uur eerw. heer BakPer
uit Maassluis, kerkdienst voor ieder
een m.m.v. dhr. de Graaf. zang. Em-
maüskapei: 9.30 uur ds. Vit. Vos.
K rating en: Hoflaankerk: 10.00 dr.
G.G. de Kruijf. 17.00 uur ds. E.L Rui
tenberg. Oosterkapel: 9.30 uur ds. J.
Korperihoek. Laankerk: 10.00 uur
dienst. 17.00 uur ds. F. Feenstra. Im-
manuélkerk: 9.30 uur ds. B. Borde-
wfjk.
Hillegereberg: Hillegondakerk: 10.00
uur ds. W.H. van Kooten, 19.00 uur
ds. F. de Graaf uh Hattum. Salvator-
kerk: 10.00 uur ds. J. Blonet. Oranje
kerk: 10.00 uur eerw. heer P. van der
Kraan. Alexanderkerk: 10,00 uur ds.
L. Schaap uit Schoonhoven, 17.00
uur ds. A. Tromp ui» Zwijnd recht.
Goede Herderkerk: 1Q.OO uur ds.
P.W. Tromp van de Veen uit Amers
foort. Open Hofkerk Hesseplaats:
9.30 uur ds. M.N. Schrale. Berg kapel:
10.30 uur ds. A. Bongenaar uit Breda.
Servicecentrum Varenhof: geen
dienst. Zevenkamp: 10.00 uur ds. A.J.
de Bakker.
Ovorschte: Grote Kerk: 10.00 uur ds.
van Dalfsen, Herv/Ger. dienst.
Rotterdam-Zuid: Betlehemkerk:
v 10.00 uur ds. W.EJ. den Hertog uit
den Haag. Camlssehuis: 10.00 uur ds.
r J. van Vliet. Johanneskerk: 10.00 uur
- ds. J.G. Kooren. Julianakerk; 10.3O
uur ds, H. Benard, Heiv/Ger, dienst.
Maran$hakerk: 10.00 uur cand. dhr.
J. den Toom uit Hardinxveld-Giesen-
dam, 16.00 uur ds. D. van Vliet uit
Hardinxveld-Giesendam. Open Hof
Middelhamisstraat: 10.00 uur ds. J.J.
van Thlel. Credokerk: 17.0D uur Her
v/Ger. dienst. Oude Kerk: 10.00 uur
ds. J. Vermaas. Chr. Tnomfalorkerk;
17.00 uur ds. L. de Wit. Vredeskerk;
10.00 uur ds. L. de Wit. Sonneburgh:
10.30 uur dhr. J.J. Rooimans. Zuider
kapel: 10.00 uur ds. N. Tedlng-van
Berkhout uit Meppel, 15.00 uur dhr.
J. den Pater uit Haastrecht.
IJssalmondo: Adr. janszkerk: 10.00
uur dhr. G.M. Francke, De Hoek
steen: 10.00 uur ds. D. Goudswaard.
Pelgrimskerk: 10.00 uur ds. A. Baas.
Nieuw Sonneburgh: 9.30 uur dhr. W.
van den Dooi. Meerweide: 10.30 uur
dhr. D. Barendrecht.
Diensten voor gehoorgestoorden:
Rehobothkerk Noordsingel: geen
dienst. Ger, Kerk Breeplein: 9.45 uur
ds. JJ. Lamme.
Ziekenhuizen: Dijkzigtziekenhuis:
9.30 uur ds. A. van der Klaauw,
dienst van woord en tafel. Bergweg
ziekenhuis: 10.30 uur ds. P.R. Eve
raars. van Damziekenhuis: 10.15 uur
ds. mevr. J.A. Meutendijk. Dr. Daniël
den Hoedkliniek: 9.30 uur ds. Pool
van Berkel en Rodenrijs. Geriatrische
Kliniek Pascalweg: 19.30 uur dhr.
Langstraat Havenziekenhuis: 10.00
uur ds. P. Sijsling-Bikker. Ikazia Zie
kenhuis: 10.30 uur ds, M.C. Don.
Rheu ma-Centrum Beethoven laan:
14.30 uur ds. de Ruiter. Sint Cfara
Ziekenhuis: 14.45 uur ds. E. Duurse-
ma van Charloïs. Sint Franciscus Zie
kenhuis: 9.00 uur ds. P. Reedijk. Zul-
derz»ekenhuis: 10.45 uur ds. Pool
vanm Berkel en Rodenrijs.
Gereformeerde
Kerken:
Rotterdam-Centrum: Berg singelkerk:
geen diensten. Statensingelkerk: 9.00
uur ds. A. Reen, 17.00 uur ds. G.J»i
van der Linde van Hoogvliet. Nieuwe
Oosterkerk: 10.00 uur ds, E.J. Duur-
sema van Charloïs, Kerkzaal Eudokia:
10,30 uur ds. A. Reen. Kerkzaal Atri
um: geen dienst. Studentengemeente
Doopsgezinde Kerk Noordmolenwerf:
eerstvolgende dienst 29 augustus.
Jeugdhaven 't Ruim. Van Speyk-
slraat: 11,45 uur ds. B. ter Haar.
□elfshaven: Kerk Di/yststraat: 9.00
uur ds. E.J. van der Veen-SchBnke-
veld. Zaal Burg. Melneszstraat: 17.00
uur dhr. J.F. Ezinga. Aula techn.
school 'De Poort": 10.00 uur dr. H.M.
Matter uit Baarn. De Rustenburg Ma-
thenesserlaan: 10.30 uur ds. M.J, van
der Veen-Schenkelveld.
Kralingen: Pro-Rege: 10.00 uur ds.
mevr. A. Aardoom. Hollaankerk:
17.00 uur ds- EX. Ruitenberg, gez.
dienst.
Kratings*veer: 10.00 en 17.00 uur ds.
J. Lems.
Rotterdam-Zuid: Breeplelnkerk: 9.30
ds. J. van Reeven, 17,00 uur ds, J,
Mettau.
Lombardijen: Petrakerk: 9.30 en
17.00 uur drs. K. Kuiper. De Elf Ran
ken: 14.30 uur dhr. G. Smouter uil
Rhoon.
Terbregge/Om moord/Zevenkamp:
Salvatorkerk: 10.00 ds. J. Blonel, ge-
comb. dienst. Open Hof: 9.30 uur ds.
M.N. Schrale. Varenhof: 11.00 uur ds.
R. Alers. Zevenkamp Gebouw
D-GjS.W- Roer 20: 10.00 uur ds. A.J.
Bakker uit Schiedam.
Afexandersted; Verrijzeniskerk: 9.30
en 17.00 uur ds. B- Koekkoek.
IJetelmonde: Groene Tuïnkerk: 9.30
uur ds. A, Vercouteren, 17.00 uur ds.
W.A. Jeisma. Zomerland kerk: 9.30
uur ds, W.A, Jeisma, 17.00 uur ds. N.
Scheps.
O verte hie: Maranathakerk: 17.00 uur
ds. L. van Dalfsen. Grote Kerk: 10.00
uur ds, L. van Dalfsen, Herv/Ger,
dienst.
Chariots: Bethelkerk: 9.30 uur ds.
J.F. Mantz uit Rozenburg. 16.30 uur
ds. E.J. Duursema. Waeiestein: geen
opgave ontvangen.
Fsljonoord: Kerkgebouw Pr. Handrtk-
laan; 10.00 uur ds. C. Schakel.
Heyplaat: Julianakerk: 10.30 en 17.00
uur ds. H. Bénard.
Hillegftraberg/Schiebroek: Mei-
doomkerk: 9.30 uur ds. N. de Reus
uit Amsterdam. Vredevofstkerk: 8.30
uur ds. P.W. van der Veen uit Amers
foort, 17.00 uur ds. A. Bakker uit
Hoogvliet. Oranjekerk: 10.00 uur dhr.
P. van der Kraan, 17.00 uur ds. J.M.
Snoek.
Zuidwijk: Morgensterkerk: 10.00 uur
ds. J. van Dok, Herv/Ger. dienst. Cre
dokerk: 17.00 ds. J.F. Mantz Uit Ro
zenburg, Herv/Ger. dienst.
Pandrecht: Chr. Triomfatorkerk: 9.30
uur ds. H. Bénard, 17.00 uur ds. L, de
Wil.
Berkel en Rodenrijs: De Ark: 9.30 en
17.00 uur ds. P.J. Moet.
Katholieke Kerken:
Oud-Katholieke Kerk
Paradijskerk, Nieuwe Binnenweg:
zond 9.30 uur. Parochie van H.H.
Lauren li us en Maria Magdalena No-
belstraat; zond 10.15 uur Pontificale
Mis. mei bediening H.doop en
H.vormsel door mgr. A.J. Giazema-
ker, aartsbisschop van Utrecht.
Rooms-Kathoiieke Kerk
Centrum: Bosje: zat. 19.00 uur, zond.
10.30 en 12.00 uur. Eendrachtskerk:
zat. 18.00 uur (Spaans), zond. 10.00,
11.30 (Spaans) en 12.45 uur. Jozef-
Paradijskerk: zat. 17.30 uur. zond.
11.00 uur, Steiger: zal. 18.30 uur.
zond. 10.30 en 12.15 uur. Una Sancta
(Karei Doormanstraat): zond. 10.30
en 11,30 uur. Arauna gemeen te fn de
Doopsgezinde Kerk Noordmolenwerf:
zond. 3.45 uur. Zusterkapel Een-
drachtstraat: zond. 11.00 (Italiaans),
17.00 uur (Hongaars).
West: Antcmius Abt, Mathenesserdljk
459: zat. 18.30 uur. Kapel Franciscus-
colloge: zond. 10.30 uur (Franse Mis).
Laurentius en Elizabeth (kathedraal):
zat. 19.00 uur. zond. 09.45, 11.30 en
13.00 uur (Joegoslavisch). Oud-Ma-
thenesse (H.Hart): zat 17.00 uur,
zond. 11.00 uur. Delfshaven (Wfjkge-
bouw Petrus): zat. 16.45 uur. WillJ-
brord; zat. 19.00 uur. zond. 9.45 en
11.30 uur. spangen (Nlcotaas): zat
17.00 uur, zond, 9.30 en 11.00 uur.
Kapel Hondiusstraat: zat. 18.00 (Por
tugees).
Overschto O.L. Vrouw v. aitljdd. bij
stand: zat. 16.45 uur, zond. 9.30,
10.30, 12.00 en 18.45 uur. Si. Pel rus
Banden (Delftweg 13): zat. 16,45 uur,
zond, 9.15 en 10.30 uur.
Blljdorp: zat. 19,00 uur, zond.
Noo^ E
10.00 en 11.30 uur.
Crooswijk Nieuwe Kerk Barbara-Ver-
losser Crooswljkseweg 36: zat. 18.00
uur, zond. 9.30, 10.45 en 12-00 uur
(Portugese- Mis). Famlliekerk (Berg-
singel): zat. 18.45 uur, zond. 9.30 en
11.00 uur. Hlldegardis: zat. 18.45 uur,
zond. 10.30, 12.00 en 18.00 uur. Pro-
.venier (Dienstencentrum Walen b u r-
gerweg): zond. 10.30 uur. Kapel Wa
lenburg: zond. 11.00 uur (Engelse
mis).
H ill ogarsberg Schtebroek: Christus
Koning: zat.18.30 uur, zond.9.30 en
11.00 uur. Udulna: zat. 19.00 uur,
zond. 9.30, 11.00, 12.30 en 19.00 uur.
Paulus: zat. 19.00 uur, zond. 9.30 en
11.30 uur. Verrijzeniskerk: zat. 19.00
uur, 2ond, 9.30 en 11.00 uur.
Oo*fc Krallngen lambertuskerlc zat.
19.00 uur, zond. 9.00.10.30, 12.15 en
19.00 uur. Alexandevpolder (Caecllla):
zond. 10.00 en 11.45 uur. Ommoord
(Open Hof): zal. 19.00 uur, zond.
11.00 uur. SL Paulus (Capelle): zat.
19.00 uur, zond. 10.30 uur.
Chariois: Michael en Clemens; zat.
19.00 uur, zond. 8.30. 10.30 en 12.00
uur. Pendrecht Bavo: zat 19.00 uur,
zond. 10.00 en 11.30 uur. Zuidwijk:
zat. 19.00 uur, zond. 10.00 en 11.30
uur.
Zuid-Weafc Heyplaat (Bonlfatlus): zat.
19.00 uur, zond. 10.00 uur. Hoogvliet
(Mariakerk): zat. 18.30 uur, zond.
10.30 en 18.00 uur. Hoog vliet-Meeu
wenplaat: zat. 18.30 uur. zond. 11.15
uur. Pemis (Emanuelkerk): zond. 9.30
uur.
Zuid-C: H. Franciscus van Assisié
(Huize Maasveld Afrikaanderpleln):
zat. 19.00, zond. 9.45 uur. H.H. Mar
telaren van Gorcum en O.LVrouw
van Lourdes, Stieltjesstraat 14: zat.
18.30 uur en zona. 9.30, 11.00 uur
H.Margaretha M.Aiscoque: zond.
11.15 uur. Kruisvinding kerk: zat.
19.00 uur, zond. 9.30 en 11.00 uur.
Tereslak a pel (Lange Hilleweg); zat.
18.30 uur, zond. 9.30 uur.
Zuid Oost Lombardijen (Engelbe
waarders): zond. 10.00 uur. tJssel-
monde (Kruisverheffing): zat. 19.00
uur, zond. 10.00 en 11.30 uur. IJssel
monde (Wederkomst): zat. 19.00 uur,
zond. 9.30 en 11.30 uur.
Barsndrseht: St. Augustlnuskerk: zat.
19.00 uur Eucharistieviering, zond.
09.00 uur Eucharistieviering, 10.30
uur Hoogmi^.
Overige diensten:
Vrijzinnig Hervormden: Groothan
delsgebouw ingang SlatlOnsplefn:
10.30 uur ds. A.D. Huysman, Furmer.
Doopsgezinde Gemeente: Doopsge
zinde Kerk Noordmolenwerf, 10.30
uur ds. J.W. Wery.
Evangelisch Lutherse Kerk; Andre-
askerk, Heer Vrankestraat 51: geen
dienst. Lutherkapel, Nozemanstraat
10: 10.00 uur ds, J. Bouterse. Vaste
Burchtkerk, van Swletenlaan 1: 10.00
uur ds. W.J. van Beek. Kinderdien
sten elke zondag 10.00 uur in de An-
dreaskerk en de Vaste Burchtkerk.
Vrije Evangelische Gemeente: Rot
terdam-Centrum: 10.00 uur br. G.
Visser. Rotter dam-Zuid: Aristoteies-
straat, 10.00 uur Dienst.
Pi nks tergemee nte: Filadelfiacentrum
Espelo: 10.00 en 19.30 uur dhr. P.
Qulst, maandag 20.00 uur Bijbelstu
die.
Pinkstergemeente: R'dam-Zuid We
vers hoek straat 80 {nabij Zuidplein)
10.00 uur dhr. F.F. Schetter.
Pinkstergemeente 'Gemeente Gods';
Kapel Bonaventurastraat 15: 10.00
uur br. K. van Balen.
Gereformeerde Gemeente: Rotter
dam-West, Willem van Zuy lenst raat:
10.00 en 14.30 uur ds. G. Mouw. Rot
terdam-Zuid, Mijrtsherenplein 9:
10.00 en 16.30 uur ds. W.C. Lamain.
Roiterdam-Alexandarpoider Romano-
hof: 15.00 uur ds. J. Driesen.
Baptisten Gemeente: Rotterdam-
Centrum: 10.00 uur br. J.S. Sussen-
bach uit Utrecht Rotterdam-Zuid Ja
gerslaan 9: 9.30 uur eredienst. IJssel
monde Kreekpad 7: 9.30 uur ere
dienst br. J. de Leeuw.
Nieuw-Apostolische Kerk; Rotter
dam-Zuid (HillevliBt 139) i.v.m. ver
bouwing zijn de diensten tot om
streeks october verplaatst naar Gerrft
v.d. Lindestraat 63. Rotterdam-West
(Gerrit v.d. Undestraat 63a). 9.30 en
16.00 uur Dienst, dond. 2D.G0 uur
dienst, Rotterdam-Hoogvliet (Kruis-
netlaan 200) 9.30 m 16.00 uur Dienst.
Gereformeerde Kerken (vrijge
maakt): Rotterdam-Centrum Schie-
kade: 9.30 en 16.30 uur ds. C.J. de
Rpyter. Delfshaven Kuiperstraat: 9.30
enle, 16.30 uur Dienst. Rotterdam-
Noord Larixlaan: 9.30 en 17.00 uur
Dienst. Ratterdam-Oosi Berlage-
straat: 8.15 en 16.30 uur ds. A. Voef-
kind. Rotterdam-Zuld/IJsseimonde
Bollenland: 9,30 en 16.30 uur ds. P.
Plaatsman. Charloïs Talingstraat:
9.30 en 16.30 uur Dienst.
Leger des Hsils; Centrum, Congres
zaal (William Booth!aan 6-10): 10.00
uur kapt. en mevr. L.6. Markies-Vink,
m.m.v. zang brigade en muziekkorps.
Noord (Teilmgerstraat 13-15): 10.00
en 19.30 uur majoor A.C, van Engelen
en majoor j. Arisse, m.m.v. zangbri
gade en muziekkorps. Delfshaven
(Spanjaardstraat 11): 10.00 en 19.30
uur kapt. M.C. Graijdanus en luit. F.P.
Brand. Kralingen (Hoge Boezem 1-2):
10.00 en 18.45 uur kapt. G.T. Peere-
boom. m.m.v. zangbrigade en mu
ziekkorps. Roiterdam-Zuid (Texel se-
straat 37): 10.00 en 19,00 uur It. kol.
J.B. Hoevers, m.m.v. zangbrigade en
muziekkorps. Feijenoord (Oranje-
boomstraat 74): 10.00 en 18.30 uur
lult. en mevr. T. Scholtens-Stuurop,
m.m.v. zangbrigade en muziekkorps.
Remonstrantse Gemeente: Remon
strantse Kerk Mathenesserlaan: 10,30
uur gezamelijke dienst in Doopsgezin
de Kerk ds. J.W. Wery.
Nederlands-Gereformeerde Kerk:
Verenigingsgbouw Oranjestraat 6,
Overschie: 9.30 uur ds. G. van der
Brink, 16.30 uur ds. M.H.T. Bieuwen-
ga uit Zoeter meer.
De Christelijke Weienschap: (Schie-
damsevest 190) zond. 11,00 uur the
ma 'Het Sacrament', avonddiensten
1e en 3e woensdag van de maand
20.00 uur.
Pinkstergemeente 'De Kandelaar*:
(Nieuwe Binnenweg 326) 10.00 uur br.
A. Lock, 19.30 uur gastspreker.
Gereorganiseerde Kerk van Jezus
Christus ven de Heiligen der laatste
dagen: Groenezoom 255: 11.00 uur
Dienst.
Scandinavische Kerken: Den NorSke
Sjómannskirke, Noorse Kerk Droog
tever Fortuynpleln 4: kl. 11 Höymesse,
kL 20. Attensang og fest, Pastor Stei-
nar Moe. Kortg Olavs Kapeil, Europa-
weg 224 Europoort Rozenburg: kl.
19.30. Attensang og fest, Pastor Atie
Johansen. Svenska Sjümanskyrkar».
Zweedse Kerk Parklaan 5: kl. 17.
GudsjUdnst. Kyrkvörd AC. Nielson.
Dansf-- Somandskirke. Deense Kerk
Coolhaven 1-7: kl 20. Gudstieneste,
Pastor Viggo Jacobsen. Suomen Me-
rimleskirkko, Finska Sjomanskyrkan,
Finss Kerk 's Gravendljkwai 64; fclö.
19. Jumalanpalvelus, kl. 19. Guds-
tjénst. Pastor Jarmo Kökkö.
Deutsche Evangelische Gemeind»:
(Centrum 's Gravendljkwai 65) 10-00
uhr Pfarrer Scholl.
Scots Church: (Schiedamsevest 119)
10.30 uur a.m. Service.
SL Mary's Church; (Church of Eng
land) 9.30 a.m. Holy Communion.
10.30 a.m. Morning Prayer, 7.30 p-f-
Evensong, Rev. G.G. Allen.
Russisch Orthodoxe Kerk: (Persijn-
straat) do. 19.00 uur, vr. 14.30 en
19.00 uur. zat. 10.00 en 24.00 uur,
zond. 10.30 uur.
Waalse Kerk: 9 h 30 pasteur R-
gandet.
Omgeving:
Hoogvliet: Antwoordkerk: 10.00 UUf
ds. A. Bakker. Dettakerk: 10.00 uut
ds. P. van Hall uit Pernis. De Bron:
9.00 uur ds. S.A. van der Voer uri
Drimmelen. Vaste Burchtkerk: 10.00
en 19.00 uur ds. H. van den Heuvel.
Herv/Ger. dienst. R.K. Mariakerk: zal
18 30 uur, zond, 10.30 en 18.00 uur
H.Mis. Meeuwenplaat: zat. 18.30 uüf.
zond. 11,15 uur H.Mis.
Pernis; Nederlands Hervormde Kerk-
9.30 uur ds. M.C. Mallpaard, 18,30
uur ds. P. van Hali, Herv/Ger. dienst
Gereformeerde Kerk: 9.30 uur ds.
G.J. van der Linde van Hoogvliet,
18.30 uur Her/Ger. dienst in de Ned.
Herv. Kerk. Baptisten Gemeente: 9.45
uur ds. G. Vegter uit Deventer. (R.K.)
Emanuelkerk: zond. 9.30 uur H.mis.
Rhoon: Ned. Herv. Kerk Dorpsdljk:
9.30 uur ds. G.J. Ruitenberg. 17.00
uur ds. J. Kroeze, Herv/Ger. dienst
Gereformeerde Kerk Kleidljk: 9-30
uur ds. J. Kroeze, 17.00 uJr gezame
lijke dienst in de Dorpskerk. Gerat
Kerk (vrijgemaakt): 10.00 uur ds. B-
Grfltz. 16.30 uur ds. G.J. Brvljf-
Rooms Katholieke Wlllibrorduskerk:
zat. 19.00 uur H.mis, zond- 1D.30 uur
Hoogmis mei volkszang. Kapel Detta-
zlekenhuls: zond. 9.00 uur H.mis. -
Zuidland: Gereformeerde Kerk: 9.30
uur ds. H.J. van Balen. 17.00 uur dS-
J.W. Doff Uit Brlelte. w