ifJ COMMENTAAR
Southampton bejubelt
thuiskerende vendels
GRAAGIiEDAAN.
<t'
|D'66 en de
harakiri
Inbreker
valt uit
Üklimtouw
l'SlrSXite-
PvdA -lijsttrekker Den Uyl:
vem^smsmssmmsm
iiieuiiiiiiiiyuiiiiiiiiiiiiiiiiuiiii
Staking bij
Brits spoor
houdt aan
PvdA zelfstandig
verkiezingen in
Uzi-kogel treft
twee soldaten
Canberra terug van de Falkland-expeditie
VARA tweede bij
Knokke-festi val
Miljoenen-lening voor Amsterdams ziekenhuis
Ij
Rotterdams Nieuwsblad
maandag
12 juli 1932
igde
1 sterr.
hoe k
soort l
inde 5
tsno|
lra|f
elec
grotf
D5
rwiji
micf
v£EL NIEUWS hebben de partijcongressen tot nu toe niet
opgeleverd voor de komende stembbusstrijd. Voor de
l buitenstaanders het merendeel van de kiezers lijkt
de zaak langzamerhand teruggebracht tot een eenvoudige
j formule: wie Van Agt of Nijpels stemt, kan er op rekenen
j zich voor een coalitie CDA-WD uit te spreken, wie Den Uyl
kiest, spreekt zich uit voor een kabinet waaruit de WD
wordt geweerd en de lijstaanvoerder van de PvdA premier
wordt. In dit beeld speelt D'66 geen grote rol meer: het
l verkiezingsresultaat van deze partij zal mede afhangen
j van de vraag wie er nu lijsttrekker wordt.
i VOOR DEZE FUNCTIE hebben zich inmiddels nieuwe ster-
j ren gemeld. Het kamerlid dr. Gerrjt Mik oud-gedepu-
teerde van Groningen en psychiater heeft zich kandi-
daat gesteld, daarmee als tegenkandidaat voor Terfouw
j fungerend. Ais Mik wordt aangewezen, zou dat garande-
j ren dat D'66 uitsluitend met de PvdA In zee gaat. De vraag
j is dan wel of de PvdA er nog iets aan heeft: zat D'66 na de
verkiezingen werkelijk nog als machtsfactor in het parle-
ment optreden of zal het tot een kleine fractie verschrom-
Ij pelen? Mik is overigens niet de enige kroonprins, ook ene
j Harry var Woerden hij werkt bij binnenlandse zaken en
j wordt tot de rechtervleugel gerekend zou tot de moge-
lijkheden behoren.
I DE INDRUK DIE D'66 de laatste jaren op de kiezer maakt,
I heeft met stabilleit of continuïteit weinig van doen. De eni-
j ge man die de laatste jaren deze partij naar buiten gezicht
X heeft gegeven is Terlouw, de man die ook kans zag zijn
partij weer een factor in het politieke spel te doen worden,
s Zijn houding maakte het kabinet-Van Agt II mogelijk,
waarbij hij de moed of de overmoed had de porte-
feuille van economische zaken voor zijn rekening te ne-
t men. Dat heeft hem achteraf bekeken veel populari-
teit gekost, zowel binnen als buiten zijn partij. Het ziet er
naar uit dat dit ministerschap voor hem persoonlijk een te
U hoge prijs is geworden.
l EEN MINISTERIE van economische zaken was zeker niet het
departement waar een man als Terlouw zich tot een mar-
j kant bewindsman kon ontwikkelen. Dat is dan ook niet ge
il beurd: Nederland keek met verbazing toe hoe weinig vast-
i beraden deze man als Kamerlid beschikte hij hoe dan
j ook over populariteit soms als bewindsman naar buiten
optrad. Zoals zo vaak in dergelijke gevallen: in het geding
was helemaal niet of Teriouw werkelijk een goede of slech-
I te minister was, of hij zijn departement wet of niet in de
i hand gaat, het ging er om dat zijn opreden als minister,
vooral in de beginperiode, een aarzelende en weinig vast-
j beraden indruk maakte.
j ALLERLEI FACTOREN speelden daarin mee: de Kamer is
dikwijls kritisch tegenover oud-collega's, zoals het geval-
Nypels recentelijk aantoonde, er is ook sprake van enig
leedvermaak ais een zondagskind in de politiek in moei
lijkheden komt. De schuld lag ook bij Terlouw zelf. Bij her
haling stelde hij zich kwetsbaar op en vaak toonde hij zich
geïrriteerd als hij meende onbillijk te worden behandeld.
Zijn reputatie ais de onaantastbare leider van D'66 kwam
daardoor ter discussie, vooral toen hij duidelijk maakte
dat voor hem de binding met de PvdA niet bij voorbaat
vast stond. Zo ontstond binnen D'66 een strijd van kroon-
I prinsen. Bij deze partij is trouw blijkbaar geen deugd.
BOVENDIEN VERGEET men kennelijk bij D'66 dat de aan
tasting van een lijsttrekker en de strijd om de eerste plaats
binnen een partij naar buiten een slechte indruk maakt en
I bij de kiezer de twijfel over stabiliteit doet toenemen. D'66
j is In dit opzicht toch al kwetsbaar: een jonge groepering
zonder al te nadrukkelijke ideologie, waarbij de emotione-
I Ie binding van mensen aan die partij en omgekeerd niet nl-
tijd honderd procent is. Bij socialisten bij voorbeeld is er
j soms een haast religieuze relatie tussen de partij en haar
j leden. Terlouw had die trouw wel: hij is met zijn groep door
de diepten gegaan, bracht D'66 terug op het politieke to
neel, ook al zagen anderen het niet meer zitten. Hoe men
ook over zijn kwaliteiten mag denken, voor zijn partij heeft
hij grote verdiensten gehad.
NU HET ALLEMAAL weer wat tegenzit, is er blijkbaar nei-
I ging om hem zonder meer terzijde te schuiven. Dat zou
dan gebeuren ten gerieve van mensen die mogelijk binnen
D'66 enige bekendheid hebben, maar het overgrote deel
j van de kiezers niets zeggen. Een gevaarlijke operatie: men
bouwt de reputatie van een lijsttrekker niet zomaar in een
paar weken op, daarvoor is een lange periode nodig. Den
Uyl en Van Agt zijn daar de voorbeelden van, terwijl hun
partijen bovendien nog het voordeel hebben dat er altijd
we! figuren op de tweede en derde plaats staan, die ook ie
dereen kent: Lubbers, De Koning, Van der Louw. Het ko
mende congres van D'66 zaterdag aanstaande zal
duidelijk maken of het naar buiten wel of niet stabiliteit
kan suggereren. Zo neen, dan heeft het er veel van weg
dat D'66 serieus met voorbereidingen bezig is om harakiri
DE KOK
puö j'
i
^ktterdam Ee zwaar ge-
j"önde man, die vrijdagmar-
1 |en op het dak van een flat in
|(JJ Rotterdam-Zuid werd gevon-
öen> blijkt een inbreker te zijn.
Hij was uit een touw gevallen,
waarmee hij naar een een wo
ning wilde klimmen.
Het 38-jarige slachtoffer had,
samen met een 23-jarige maat,
een woning op de vierde etage
van de flat op het oog. De be
woners zijn op vakantie. De
flats, die trapsgewijs zijn ge
bouwd, liggen aan de Peper
klip en de Draaischijf.
Om op het dak van een lager
deel van de flat te komen, He
ten de mannen een touw zak
ken. Van af de negende ver
dieping wilden zij tientallen
meters omlaag klauteren. Ver
moedelijk omdat hij niet vol
doende kracht had moest de
inbreker het touw loslaten en
kwam hij op het lager gelegen
dak terecht.
Met een hoogwerker is hij
daar van af gehaald, nadat zijn
maat alarm had geslagen. Hij
is met verschillende botbreu
ken in het Dijkzigtziekenhuis
opgenomen.
'Kiezers beslissen
over de koppeling'
Amsterdam „De kiezers be
slissen op 8 september of de
koppeling tussen minimumloon
en minimum-uikerïngen behou
den blijft. Dan wordt ook beslist
of de wezenlijke trekken van de
sociale verzorgingsstaat behou
den blijven of dat de funda
menten worden gesloopt". Dit
zei Joop den Uyl zaterdag op
het PvdA-congres nadat hij tot
lijsttrekker was gekozen. Vol
gens hem is de discussie over de
handhaving van de koppeling
de echte strijd, die momenteel
wordt gestreden.
In zijn slotrede oefende Den Uyl veel
kritiek op het CDA. Het standpunt
van die partij over de handhaving
van de koppeling noemde htj wazig.
Hij signaleerde verder dat niet alleen
de financiële tekorten, maar ook an
dere argumenten een rol spelen bij
het bepleiten van meer bezuinigin
gen.
„Onder de bezuïnigingsleus gaat ook
veel pogen schuil om aan gehate ge
meenschapsinvloed een eind te ma
ken en de vrijheid in eigen hand te
nemen. En tk kan me niet aan de in
druk onttrekken dat in het CDA dat
proces behoorlijk ver is doorgevre
ten", aldus Den Uyl.
Kernraketten
De opstelling van CDA-lijsttrekker
Van Agt over de plaatsing van kern
raketten werd ook fel gekritiseerd.
„Hij gelooft niet in de nul-optie. In
het alsnog afzien van plaatsing. Hij
maant tot spoed. Hij drijft naar plaat
sing", aldus Den Uyl.
Den Uyl herhaalde zijn eerder na het
gesprek met de Westduitse bonds
kanselier Schmidt geuite kritiek op
Israel. „Israël onder Begin gebruikt
met de invasie in Libanon methoden,
die juist Israel vanwege zijn geschie
denis niet mag gebruiken" zei Den
Uyl.
Het congres zelf kwam niet toe aan
een discussie over de buitenlandse
politiek. Na een rommelige stemming
werd de paragraaf het vorige verkie
zingsprogramma 'Weerwerk' gehand-
,haafd.
Zie ook pagina 2
Amsterdam De Partij van de Ar
beid gaat los van de kleine linkse
partijen CPN, PPR en PSP de ver
kiezingen in. Dit is het gevolg van
het besluit van het PvdA-congres, za
terdagavond in Amsterdam om geen
lijstverbinding aan te gaan met de
CPN.
PPR en PSP partijen waarmee de
PvdA wél wil samenwerken staan
er op dat de CPN bij de linkse lijst
verbinding wordt betrokken.
Het kostte het PvdA-besiuur nogal
wat moeite om het congres ervan te
weerhouden de deur naar de CPN op
een kier te zetten. De leiding van de
PvdA vreest dat een 'volksfront' veel
kiezers zal kosten.
De PvdA sluit na de verkiezingen
geen enkele partij van regeringssa
menwerking uit. Alleen weigert de
partij deelname aan. een kabinet van
CDA en VVD.
Ede Twee dienstplichtige
militairen zijn gisteren m de
Elias Beeckman-kazerne in
Ede door een schot uit een
Uzi-pistoolmitrailleur gewond.
Het wapen werd afgevuurd
door een 19-jarige soldaat uit
Uden, die dacht er een leeg
magazijn in te hebben gestopt.
De kogel ging eerst bij de 18-
jange R. Smit uit Badhoeve
dorp door een schouder en
daarna ook bij de 21-jarige
T.W.G. Postma uit het Friese
Achlum. De gewonde militai
ren zijn in een ziekenhuis in
Ede opgenomen.
Southampton In de roes van
de overwinning en de vreugde
van de opluchting leveren de
tienduizenden op Southamptons
kade zich moeiteloos uit aan het
grote patriottische gebaar. Terwijl
in de zilveren nevel boven de ri
vier het stoomschip Canberra
langzaam opdoemt, zendt de ma
rinierskapel 2ijn martiale klan
ken langs de waterkant: 'Britan
nia rules the waves', 'Land of
hope and glory'. Later, als het
schip met zijn 2500 commando's
van de mariniers zal zijn afge
meerd, verenigen zich de opva
renden en de wachtenden in een
drachtige zang.
Deze zondag beleeft Engeland de
terugkeer van het grootste contin
gent Falkland-troepen op het
grootste transportschip dat voor
deze Atlantische expeditie ter be
schikking stond. Het vlaggeschjp
van de P&O-lijn voer op Goede
Vrijdag uit Southampton af en
geen militair aan boord, geen uit
wuivende moeder of sweethart die
geloven kon dat het allemaal ernst
zou worden. De dreiging van de
opstomende vloot zou alleen al ge
noeg zijn om de overmoedige Ar
gentijnen tot nadenken te bewe
gen...
Na de bezetting van Zuid-Georgie,
het tot zinken brengen van de Ge
neral Belgrano en de vernietiging
van de Sheffield wisten die groene
baretten en die uitwuivende moe
ders beter. Nu, 92 dagen later, ke
ren die commando's terug, zich
verdringend aan de relingen en
met alle bravoure die zo'n rumoe
rig evenement van massale verwel
koming oproept. „Maar ze zijn niet
dezelfden", zeggen de commandan
ten die het weten kunnen, „de er
varingen op de Falklands hebben
hen tot andere mensen gemaakt,
met herinneringen en verhalen.
Veel van die herinneringen zullen
zij voor zichzelf houden en van die
verhalen zullen zij lang niet alles
herhalen".
Well done
Na drie maanden was die onwaar
schijnlijk groene kust van Enge
land dan weer in zicht. De solda
ten, bejubeld door bejaarde bewon
deraarsters, 'Well done boys!', zou
den na die warrige ontscheping
daaraan moeizaam uiting geven.
„Fantastisch terug te zijn.... Fabel
achtigIk kan het nog niet alle
maal vatten...". Velerlei varianten
op het thema sprakeloosheid bij de
thuiskerenden, maar ook bij de
wachtenden vóór en na die eerste
betraande omhelzingen. Sinds de
prille uren hebben zij zich aan de
waterkant verdrongen, met hun
vlaggetjes, ballonnen, toeters, hoe
den allemaal met de Union Jack
verlucht. En als de Canberra, ge
flankeerd door honderden jachten
en motorboten, naderbij komt, ver
anderen die rijen mensen in een
steeds driftiger golvende zee van
rood-wit-blauw, tot het eerste oog
contact met de zonen, mannen, of
vrienden aan de reling tot Storm-
sterkte leidt.
Spandoeken aan boord vertolken
de onontkoombare branie van 18-
De Canberra, geflankeerd door tientallen kleine schepen, stoomt trots de haven van Southampton
binnen. De 'Grote Witte Walvis", zoals de soldaten haar noemden, heeft de troepen van de Falkland-
expeditie naar Engeland teruggebracht.
tot 20-jarigen, die de gevaren ach
ter zich hebben: 'Mandy Moo, I
love you'..., 'Sluit je dochters op, de
Bootnecks zijn terug'... De uilgela
tenheid van Jan Soldaat, zo mak
kelijk aangespoord in de beschut
ting van het groepsverband, valt
weg als hij met zijn persoonlijke
uitrusting en zijn persoonlijke ge
voelens alleen en bezweet op de
kade staat. Dan is er dat onvermo
gen de thuiskomst te 'vatten', het
geladen zwijgen van een vriendin,
vrouw of moeder, die telkens weer
het hoofd op de schouder van de
veilig teruggekeerde legt en hem
vasthoudt alsof hij maar nooit,
nooit weer weg moest gaan,
Droefheid
Als de eerste verwelkoming van
het afmerende schip ten einde is en
de begroeting naar de intimiteit
van eigen familie is verplaatst, is
de blijdschap, meestal van uitbun
digheid ontdaan. Dan zeggen die
soldaten dat de vreugde vermengd
is met droefheid. Om de vrienden
die niet meer van de Falklands zijn
teruggekeerd, om getroffen gezin
nen die geen reden meer hadden
naar deze zonnige kade te komen.
In een vuurdoop van weinige we
ken werden 18-jarige jongens tot
veteranen. De roep van hun held
haftigheid weerklinkt voortdurend
in de media, telkens als weer een
deel van de terugkerende vendels
aan die groene kusten is geland.
Dit soort gebeurtenissen heeft zijn
eigen, onverbiddelijke wetmatig
heid. De ontroeringen van de eers
te begroeting. De vader die zijn
baby kust. geboren op het ogenblik
dat hij zijn vuurdoop onderging. De
geposeerde lef van de soldaten, die
roepen dat niets op de Falklands zo
erg was als deze koortstige verwei-
komingen van het thuisfront. En
ook de commandanten, die het zich
in koor 'tot een eer rekenen derge
lijke mannen onder hun bevel te
hebben'. De commandanten, die
zeggen dat hel zo slecht met de
Britse jeugd nog niet is gesteld, 'wie
twijfelt hoeft alleen maar naar de
20-jarigen te kijken die op de Falk-
landd hebben gevochten'.
Emoties
De scepticus die dergelijke credo's
al te gemakkelijk en cliché-aehtig
vindt, doet er beter aan de blik te
richten op de manschappen zelf,
zich ongemakkelijk bewegend bij
de domste aller vragen van aange
stormde journalisten: „En hoe voel
door onze correspondent
Ewout Janse in Londen
je je nou?". Alsof de aangesproke
nen hun emoties in handige com
muniqué-vorm voor het afroepen
hebben.
„Voor een oorlog was dit zo'n
slechte nog niet", schreef een cor
respondent die het alles van nabij
heeft meegemaakt. „De oorlog was
kort en, gezien het wederzijdse ver-
metigingspotentieel, verrassend
goedkoop in levens". Werkelijk''
Aan Britse zijde kostte het Falk
land-avontuur 255 doden en 777 ge
wonden, aan Argentijnse kant zijn
1798 soldaten gesneuveld, gewond
of vermist. De ooriog heeft dus een
tol van tenminste 2830 doden gehe
ven. Bij wijze van wrange vergelij
king het aantal inwoners van de
Falkland-eilanden, om wie het ai
begonnen was, bedraagt 1800.
Na weken van onzekerheid en aar
zeling staat nu vast dat de familie
leden van Britse gesneuvelden ook
hun dierbaren in het moederland
mogen verwachten. De regering
heeft besloten voor de druk van
vele nabestaanden te zwichten en
de stoffelijke resten van gevallen
soldaten naar Groot-Brittannie te
rug te brengen, in de gevallen dat
de familie dit verlangt. Aanvanke
lijk zei het ministerie van defensie
dat 'de praktische moeilijkheden de
lichamen te vervoeren al te groot
waren'. En was het ook niet bij vo
rige oorlogen steeds gebruik ge
weest de gesneuvelden bij te zetten
op een erebegraafplaats m de om
geving van het slagveld?
Op last van premier Margareth
Thatcher persoonlijk is dit argu
ment nu terzijde geschoven. De na
bestaanden krijgen hun zonen of
mannen terug voor een graf dat
althans niet op 15 000 kilometer af
stand van huis zal zijn gelegen. De
nu geldende regeling betekent een
zekere troost voor de weduwe van
achttien, die op de huwelijks recep
tie haar man van 22 de kus gaf die
het afscheid voor het leven zou
zijn. En voor de moeder van een
omgekomen 18-jarige parachutist:
„Dit is goed nieuws, kolonel H.
(zelf eveneens gesneuveld) had de
jongens beloofd dat zij allemaal
naar huis zouden komen, of zij nu
overleefden of niet".
Het proces van terugkeer is nog
niet ten einde Maar het geloei van
seheepssirenes zal weldra zijn ver
stomd.
Knokke Noorwegen heeft
dit weekeinde het songfestival
van Knokke gewonnen. De
Noorse ploeg kreeg van de in
ternationale jury 264 punten.
De Nederlandse VARA-ploeg
met Soesja Citroen, Floor van
Zutphen en Simone Kleinsma
werd tweede met 259 punten.
De Belgische ploeg van de
BRT werd derde met 239 pun
ten.
Londen De directie van de
Britse spoorwegen dreigt het
treinverkeer in het gehele
land stil te leggen als de bond
van treinmachinisten de sta
king van zijn ongeveer 20.000
leden voortzet. Volgens de
spoorwegen werkt zeven pro
cent van de machinisten nog
wel.
De bond zegt dat het overgrote
deel van de vakbondsafdelin
gen voorstander is van voort
zetting van de staking.
Amsterdam Het Acade
misch Ziekenhuis in Amster
dam heeft een lening van 15
miljoen gulden toegezegd ge
kregen van de minister van
onderwijs en wetenschappen.
Hiermee zal het ziekenhuis de
achterstallige pensioenpremies
voor de werknemers betalen.
Dit was de laatste maanden
niet gebeurd, omdat het zie
kenhuis in liquiditeitsproble
men verkeert. De verhuizing
van het Wiihelmina Gasthuis
naar het Academisch Medisch
Centrum is daarvan de belang
rijkste oorzaak. Het ministerie
vindt de kosten hiervan te
hoog en is slechts bereid een
deel van de kosten te vergoe
den.
Er zijn mensen die onze krant nog niet j
lezen'. Uw beste vriend of vriendin
misschien. Breng daar even f Naanj.
verandering in. m Adres-
Maak hem of haar abonnee. Zo gefikst M Postc
en goed beloond! Want voor die kleine» yy
moeite krijgt u een verzilverd °oriPLöjs-
miniatuur van het Rotterdamse
Stadhuis.
Q°m<irn,'1,v
Adres:
I P°*tcode:
Telebon:
Stu:
°'Uür de h
Londen Een 30-jarige werkloze Brit is vrijdag de slaapka
mer van koningin Elizabeth in Buckingham Palace binnen
gedrongen en heeft tien minuten op de rand van het bed met
haar zitten praten voordat een lakei hem in de kraag vatte.
Dat meldt de Britse 'Daily Express'. Buckingham Palace wei
gert commentaar.
Volgens de krant bleef de vorstin rustig met de man praten.
Toen hij om een sigaret vroeg zei zij dat ze die niet had maar
er wel voor kon zorgen. Zo kreeg ze kans een lakei te waar
schuwen.
De man, die aan de rechter is voorgeleid, was ook verleden
maand al het paleis binnengedrongen. Toen nam hij een hal
ve fles wijn weg. Hij is toen aangeklaagd wegens diefstal.
Een hoge politieofficier is belast met een onderzoek naar de
lekken in de beveiliging van het paleis en de koninklijke fa
milie.
Kort geleden werd een man met een mes in de paleistuin
aangehouden en slaagden enkele jonge Duitse toeristen er in
een nacht lang in de tuin te kamperen.
Volgens de Daily Express overweegt minister van binnen
landse zaken Whitelaw, die verantwoordelijk is voor de be
veiliging van de koninklijke familie, zijn ontslag aan te bie
den in verband met het bizarre incident.
