MTTEBBAM
17
Op de juiste momenten erbij
zijn, daar gaat het om'
Rotterdams bekendste folkgroep
neemt afscheid op folkfestival
oÉjd T
m
HET- personeel in sleutelpositie bij vandalisme- aanpak
Folkfestival
vanavond
uit de
startblokken
Succes dwingt Chimera te stoppen
;i't
Roti»rddms Nieuwsblad
donderdag
RZ/RV/RY/RW/RS 2 september 1982
Vervolg: van voorpagina
Rotterdam In het recente
vferleden hebben de Rotter
damse politie en de RET zich
méérmalen bezonnen op een
jdiste aanpak van het vanda
lisme binnen het openbaar
vervoer. De politie heeft ech
ter niet alleen te maken met
een gebrek aan mankracht,
/^jls de politie aan de RET
vpoegj waar en wanneer pre
cies het vandalisme voor
knelpunten zorgde, moest de
•RET steeds het antwoord
schuldig blijven: men wist
dit zelf ook niet exact,
,.}Ve weten natuurlijk, wat de
probleemlijnen zijn. Lijn 2, 5, 1
en 6". zegt Rob Koelemetjer.
bedrijfsleider Rechter Maas-
door
Robert van de Roer
oever en coordinator agressie
en vandalismebestrijding bij
tie RET. „Maar het gaat erom
op de juiste momenten op die
hjnen aanwezig te zijn. Hel is
de bedoeling, dat die informa
tie nu boven tafel komt."
Het 'Anti-Baldadigheidsproject
RET', waaraan behalve tram-
en busbestuurders ook de me-
troperronwaehten meewerken,
is een 'uitvinding' van de Rot
terdamse hoofdagent Chris
Akse (27). Samen met zijn col
lega agent Jan van der Meer
(23) en enkele RET-functiona
rissen werkte hij zijn idee uit
loï het concrete plan, zoals dat
op 20 september in werking
treedt.
..Zo'n plan is sterk afhankelijk
van je motivatie als politie
man", zegt Chris Akse. „Je
hebt op elke poiitie-afdeling
hobbyisme. De een is met de
winkelsluitingswet bezig, de
ander met roodlichtrijders,"
Vandalisme was dus de 'hob
by' van Chris Akse. In afde
ling Noord, waar hij toen
werkte, moest hij de afgelopen
jaren regelmatig m burger sur
veilleren op tram- en buslij
nen. Het was voor hem min of
meer een frustratie- „We wa-
„We weten natuurlijk, wat de probleemlijnen zijn."
ren doelloos bezig. Soms 2aten
we wel vijf, zes uur op een bus
tussen alleen maar bejaarden,
en laat ik het maar zo zeggen,
brave burgers Er gebeurde
niks. terwijl we wel al die ge
sprekken moesten aanhoren
van die chauffeurs en bestuur
ders. dat er zo veel gebeurde.
Maar ja, je zat natuurlijk niet
de hele dag in dezelfde .bus. Je
kan moeilijk als agent de hele
tijd naast de bestuurder gaan
staan."
Die gesprekken met bestuur
ders op de trams en m de re
mises zetten hem aan het den
ken. Zo bleek onder meer. dat
de meeste RET-bestuurders
helemaal geen zin hadden om
na afloop van hun dienst een
lange, toen nog gebruikte lijst
te gaan' invullen. Chris Akse-
„Logisch, ze willen liever met
een naar huis."
De hoofdagent zocht bmnen
zijn afdeling naar meer gerich
te informatie van de REIT over
vandalisme, maar deze bleek
met voorhanden. Er was
slechts een opsomming van
zwartijders.
Op zoeK naar een alternatief
trad de politieman in diverse
delen van de stad m contact
met RET-functionanssen, die
wel oren hadden naar een
echte registratie van het van
dalisme m het openbaar ver
voer. Uiteindelijk bedacht
Chris Akse het nieuwe rappor
tage-systeem, dat eerst nog
moest worden uitgetest.
Kit
Een proefperiode van drie
maanden op de lijnen 5 en 6
leverde volgens hem een aan
tal opmerkelijke resultaten op.
Zo werden er in dit tijdsbestek
beduidend meer vandalen
(111) aangehouden dan in een
andere periode van drie maan
den (43). Ook noteerde het
RET-personeel in totaal liefst
185 klachten en reacties. Te
gen het eind van de drie
maanden, toen het systeem
eenmaal was 'ingeburgerd',
nam het aantal klachten van
bestuurders alsmede het aantal
aanhoudingen zienderogen af.
De hoofdagent: „Je zag op een
gegeven moment, dat steeds
meer tramstellen schoon ble-
Hoofdagent Chris Akse (links) en agent Jan van der Meer
kapte opsporingsambtenaar worden."
met een wagen opgehaald. En
wij namen de volgende tram
Opvallend is, dat het noou is
geescaleerd Er was bijvoor
beeld een jongen uit een grote
groep op lijn 3, die met een
spuitbus Mister Feyenoord op
de muur spoot. Die hebben we
er direct uitgehaald. De rest
was toen zo verbouwereerd en
zo uit het veld geslagen."
De agenten merkten vooral tij
dens de proef, dat het er op
aankwam precies op de juiste
en vaste tijdstippen in de
trams aanwezig te zijn. Chris
Akse: „Je ziet een regelmaat
Bij de aanvang van de school
tijden zie je op een aantal lij
nen een piek wat betreft van
dalisme. Ook in middagpauzes
In Schiebroek gebeurt het
ven. Verder merkte je, dat
over de nieuwe werkwijze
werd geproken door ouders en
directies van scholen, maar
ook onder jongeren zelf. Er
ontstond zelfs een soort sociale
controle onder hen. Je zag ze
roepen: is er geen kit in de
tram en dan hielden ze zich
vaak gedeisd."
De politiemensen in burger
begaven zich tijdens de proef
met een boodschappentas met
daarin een portofoon en 'een
pakkie brood' m de trams. Als
een zogenoemde viitstiftschnj-
ver aan het werk ging, grepen
de agenten meteen in. „We he
ten onmiddellijk onze legiti
matie zien en de tram stoppen.
Deur open en eruit. De jongen
om wie het ging, werd daarna
.De bestuurder moet geen ver
veel, dat jongeren in de pauzes
rondjes gaan rijden met de
tram Of, dat er 150 jongeren
van een bepaalde technische
school in de tram naar het
centrum zitten. Dat zijn van
die momenten. Dan moet je
erbij zijn."
Jan van der Meer „En als je
twee trams hebt gemist, heb je
alles gemist. Je hebt echt te
maken met korte periodes van
vijf minuten, daarin gebeurt
hei. Als je wilt. heb je zo bin
nen een kwartier zes, zeven
jongeren te pakken."
Agentje spelen
Deelneming van het RET-per-
Rotterdam Het grootste
indoor-folkfestival van
Europa, dat vanavond in
de Doelen begint, heeft
dezelfde opzet als voor
gaande jaren. Het muzika
le gebeuren duurt drie da
gen. De laatste avond, op
zaterdag, moet wederom
het klapstuk vormen. Dan
staat de hele Doelen in het
teken van de volksmuziek.
De andere avonden blijft
de grote zaal gesloten. Ook
is er iedere avond een
folkcafé in de Eduard
Fhpsezaal, waar bestuurs
leden van de Rotterdamse
folkclub Matrix de scepter
zwaaien. In dit geïmprovi
seerde café zullen van
avond en morgen muzi
kanten uit de regio optre-
~den„Een nieuwtje dit jaar
een tentoonstelling van
.volksinstrumenten en
prenten, afkomstig uit het
-Haags Gemeentemuseum.
Programma
Donderdagavond in de
;kleine zaal: 20.15 u. Alis-
•tair Anderson. 21.00 u.
■Riccardo Tesi en Andrea
-Biazza, 22.00 u. R.A.V.
•Scala, 22.25 u. Patrick en
ëSerge Desaunay.
Vrijdagavond in de klei
ne zaal; 20.15 u. Liederlich
Spielleut, 21.00 u. Proper
Little Madams. 22.00 u. De
Nieuwe Snaar, 22.50 u„
'jKitsyke Will.
In de hal: 23.50 u. Les
Maudzits Francais
Zaterdagavond: Open
19.30 u. Grote zaal 20.15 u.
Alex Atterson, 20.30 u.
Karelia, 21.30 u. Roaring
Jelly, 22.30 u. Wannes met
Rum, 23.45 u. Melanie.
'Kleine zaal: 20.15 u.
-Champion String Band.
'2R05 u. Irolt, 21.50 u. Mare
fRobine Co. 22.35 u. Ka-
temajka, 23,25 u. Chimera,
■GB.15 u. Swan Arcade.
In de hal: 19.30 u. Ceylan,
T2Q.20 j u. Ie Hollandse
Démsband, 21.20 u. J.P.
'ttystroms. 22.20 u. Malu-
«^erne, 23.20 u. Burstraska-
00.30 u. Vermenton
-Plage, -
:Eduard Flipse Zaal: 20.40
Jan HammarJund, 21.40
Art -folkclub, 22.40 u. Lor-
;bass, 23.40 u. Folkclub,
00.30 u. -Sistrum, 2.30 u.
slot,
Rotterdam .Als alles volgens
programma verloopt, houdt de
Rotterdamse folkgroep Chime
ra aanstaande zondagmorgen,
pal na middernacht, om kwart
over twaalf op te bestaan. Mis
schien wordt de groep ge
dwongen door het traditionele
'We want more' op het podium
terug te keren, maar dan valt
uiterlijk om half één het doek
definitief voor één van de
meest orgmele folkgroepen
yan Nederland. Een gepast af
scheid tijdens Rotterdam Folk
in de kleine zaal van de Doe
len op een moment dat het
succes aan de horizon begint te
gloren.
Chimera, een naam die is ont
leend aan het boek 'Psyche
van Couperus', is een groep,
die volledig uit Rotterdamse
muzikanten bestond. £n bet
traditionele en besloten fol-
kwereldje vielen zij op door
hun eigen weg te gaan. Ze ga
ven aan oude volksliedjes een
eigentijdse uitvoering, met zo
wel moderne als klassieke in-
trumenten. De hoge zuivere
stem van zangeres Marry Ver
kade completeerde hun uniek
geluid.
Ze hebben inmiddels twee
langspeelplaten op hun naam
staan, die door de critici goed
zijn ontvangen, maar door een
gebrekkige distributie en wei
nig promotie niet de verkoop
cijfers kregen, die ze verdien
den, al gaat de verkoop door
mond op mond reclame steeds
door
Dirk Mellema
beter en komt er steeds meer
vraag naar in de winkels. Het
Stoof label, waarop de beide
langspeelplaten verschenen, is
een eenmansbedrijfje, waar
door de platen lang niet in alle
winkels verkrijgbaar zijn. Wel
werden per optreden tiental
len exemplaren verkocht.
Orgineel
Als de laatste lonen zaterdag
nacht hebben geklonken, is
het zes jaar geleden dat Chi
mera het levenslicht zag. Het
geluid van de groep heeft voor
een groot deel te maken met
de muzikale afkomst van de
diverse groepsleden. Marry
Leezer en Bas Verkade begon
nen als duo. Ze speelden voor
namelijk traditionals en wat
repertoire m de Eagles-sfeer.
Al snel voegde Koos Leezer
(Marry's broer) zich bij het
duo. Weer een jaar later kwam
Ruud Schotting, die tot dat
moment voornamelijk in rock
groepen had gespeeld. De laat-
sten die de groep kwamen op
luisteren waren Kees Mook en
Hans de Lange, die zich bet
den graag met verschillende
soorten muziek bezig houden.
Soms eeuwenoude liedjes, op
gediept uit bibliotheek archie
ven, gespeeld in een bezetting
met drums, viool, synthesizer.
te veel van het autnenueKe at-
week. Chimera kreeg daarom
in het begin veel kritiek te
verwerken van deze 'puritei
nen', maar inmiddels zijn deze
geluiden verstomd.
Succes
Het is een door de Omstandig
heden gedwongen afscheid. De
oprichters Bas en Marry, in
middels gehuwd, hebben twee
peuters, die zo veel aandacht
beginnen op te eisen, dat re
gelmatig optreden niet meer te
combineren valt met het ge
zinsleven, zeker omdat Chime
ra steeds meer succes kreeg en
zodoende ook meer aanbiedin
gen.
Bas Verkade met spijt in zijn
stem: „Het ging steeds beter
We kregen de laatste tijd ook
Of violist Kees Mook zaterdag
avond ook present zal zijn, is
nog niet zeker. „We kijken uit
naar dit laatste optreden. Het
is best wel spannend", besluit
Bas Verkade,
soneel aan de nieuwe opzet ts
enerzijds vrijwillig. Anderzijds
erkennen de betrokkenen, dat
de bestuurders en perron-
wachten natuurlijk indirect
een belang hebben bij het
nieuwe systeem: zo min moge
lijk vandalisme in hun eigen
voertuigen en stations, zodat
zij wel zullen meewerken.
Van hen wordt ook weer met
verwacht, dat ze 'politie-agent-
je gaan spelen". „Ze moeten
geen namen van vandalen
gaan noemen. Het gaat niet
om de personen, maar om de
tijd en de plaats. Het aantal
daders bepalen we zelf wel. De
bestuurder mag geen verkapte
opsporingsambtenaar wor
den", zegt Chris Akse.
Aan het REIT-person eel wordt"'
voor 20 september in een cir
culaire uitgelegd, hoe het nieu
we systeem werkt. Het is de
bedoeling, dat de ingeleverde
informatie maandelijks wordt
vergeleken om de resultaten te
meten.
RET-bedrijfsleider Koelemetj-
er denkt, dat de jaarlijks oplo
pende schade door vandalisme
binnen de REIT (inmiddels 3
miljoen) zeker wordt beïn
vloed door de nieuwe werk-
wijze. „Of je het vandalisme
kan terugdringen, durf ik nu
nog niet te zeggen. Maar we
kunnen wel zorgen, dat het
niet erger wordt. Als je niks
doet, wordt het misschien al
leen maar erger."
Hoofdagent Akse: „Het gaat
erom: wat brengt de RET
straks aan informatie binnen?"
Patronen
Hoofdinspecteur Cees Otte-
vanger van de afdeling cen
trum verwacht een 'bijdrage te
kunnen leveren aan een ver
mindering van het vandalisme
in het openbaar vervoer'. „Dat
gericht bezig zijn. is natuurlijk
veel zinniger. De bedoeling
van gerichte surveillance is
juist: je personeel zo nuttig mo
gelijk inzetten en vooral op de
juiste plaats aanwezig laten
zijn. In een veel korter tijdsbe
stek, kan je dan veel meer re
sultaten verwachten."
Hij beklemtoont, dat het in de
nieuwe opzet om "patronen'
van vandalisme gaat. „Daar
zoeken we naar. Niet naar één
daad van vandalisme. We
moeien nagaan, waar het te
rugkeert Als we er de mensen
voor hebben, zullen we er ze
ker gelijk op inspringen. Dat
hangt gewoon af van de dage
lijkse situatie en van de priori
teit in de betreffende afdeling.
Kijk, in het centrum ligt het
accent bij ons nog steeds op de
kleine criminaliteit. Ofschoon,
ik moet zeggen, dat het vanda- -
lisme in prioriteit begint te
stijgen."
Cnris Akse, nu werkzaam bij.
bureau Charlois, heeft zijn
plan inmiddels moeten overge-
dragen aan het bureau Open-
bare Orde Inlichtingendienst
(OID). De organisatie binnen
de politie laat nu eenmaal niet
toe, dat een hoofdagent een
dergelijk project leidt. De OID.
die zorg draagt voor de coördi
natie, zal de gegevens van de
bestuurders gaan verzamelen
en in kaart brengen. De
hoofdagent: „Ik ben realistisch
genoeg om te weten de or
ganisatie bij de politie kennen
de dat ik dit niet in mijn
eentje kan laten draaien.
Daarom zal ik ook niet zeggen:
dit is mijn idee en daar moet je
afblijven."
ADVERTENTIE
akoestische gitaar, elektrsiche- aanbiedingen uit het buiten
bas en zang, zorgden voor een
herkenbaar-, maar niet voor
een traditioneel geluid. Veel
folkliefhebbers, die vaak niet
overlopen van vernieuwings
drang, meenden dat de groep
Chimera: v.l.n.r. Kees Mook. Marry en Bas Verkade, Koos Leezer en Ruud Schotting.
land, zelfs uit Italië. Dat zou
betekenen, dat we hele week
einden weg zijn en daar kre
gen we het benauwd van om
dat we nog een gewone dag
taak ernaast hebben. Het was
niet meer te combineren met
het gezinsleven. Erg jammer,
omdat we ook creatief nog
lang niet uitgeput waren."
Ook bij bassist Ruud Schotting
klinkt de spijt in zijn stem
door. „Het is eigenlijk dood
zonde. De beste ideeen kwa
men nu pas goed boven water.
Marry heeft onlangs nog een
paar eigen teksten gemaakt,
die erg de moeite waard zijn."
Schotting moet tijdens het
folkfestival twee keer optre
den. Hij maakt ook deel uit
van het project: de le Holland
se Dansband, Deze gelegen-
heidsgroep bestaat uit negen
ervaren Nederlandse folkmu-
zikanten, die een stevig dans-
geluïd moeten produceren.
Ook zij treden zaterdagavond
tijdens Rotterdam Folk op.
De teksten zijn bij Chimera
gaandeweg een steeds belang
rijker rol gaan vervullen.
Vooral het anti-militaristische
gedicht De Loteling, in de ne
gentiende eeuw geschreven
door J.H. Schaper, is door de
groep erg mooi van eigen mu
ziek voorzien, evenals het ge
dicht De laatste brief van Ber-
tus Aafjes.
Omdat Chimera de laatste dne
maanden niet meer heeft op
getreden. is er deze weken nog
een^antal malen gerepeteerd.
29 DELIG
TAFELSERVIES
99,-
btoemendekor in 2 kleuren.
Ook los verkrijgbaar.
B.v. KOP EN SCHOTEL 1,95
HANDGEWEVEN BOERENKLEDEN
Prachtige kleden in vele maten van 100% wol of 100% katoen op
sterk jute stramien. Verkrijgbaar in schitterende herfsttinten,
pasteltinten, kleurige streepdessins en als veelkleurige poesta-
kleden. Speciaal voor Xenos geweven en voor u geprijsd tegen
supervoordeeiprijzen.
Bijv. veelkleurig poestakleed 70x 140 cm. 25,-
i
Rotterdam, Oude Binnenweg 46d, tel. 142784
-MS?»
