ROTTERDAM
2S
u ons
helpen?
Dan krijgt u
een snoepje'
1 1 'j
E
rvï'V.ifètesi
Ie
JPe dupe
v '4/-'
BhHRr§
-- Rotterdams Nieuwsblad^
donderdag
RZ/RV/RY/RW 30 september 1982
J*.Rotterdam „Komt die meneer om 'De Toekomst-
tbouwers' te helpen? Dan krijgt hij een snoepje."
^Terwijl haar collegaatjes ademloos naar 'Sesam-
c straat' zitten te kijken vindt zij wel even de tijd om
Seen pepermuntje uit moeders tas te halen. In het be
llang van de Toekomstbouwers zullen we maar zeg-
gen.
Wani als de plannen van minister De Boer van CRM door
gaan, dan heeft het laatste uur van de Toekomstbouwers wel
geslagen. Intrekken van de subsidie levert het ministerie per
jaar ongeveer negen ton op en dat is in deze tijd van bezuini
gen natuurlijk nooit weg.
De bewuste plannen hebben
jnogal wat protesten opgele-
'Vverd. Want simpelweg omge-
l'£reken&" komt het erop neer,
r'I"^9at door deze maatregel pak-
/Jwegvijftig mensen,- die nor-
''5bnaal gesproken- een beroep
^do'en op','de Toek'omstbou- -
,^'wers," nu naar de 'bijstand
L'.'.moetén. Hetgeen een onkos
tenpost van iets meer dan
•f/eèn miljoen gulden oplevert.
Reden genoeg om eens een
..^kijkje te nemen bij de bouwers
«„aan de toekomst. In de bal van
het gebouw wordt de argeloze
/«„bezoeker direct al geconfron-
.^teerd met de anonimiteit,
,pfj waarin de mensen die hun
v jcroost onderbrengen, wensen
rdte leven. Er staat een bord
V waarop ouders die bezwaar
maken tegen het fotograferen
van hun kind, dat kenbaar
kunnen maken.
„We hebben het al zo vaak
meegemaakt dat een vader of
moeder zijn of haar kind wil
-r.izien, maar dat gezien de om-
'•i'standigheden niet mag", aldus
't»'Hans Bal, bestuurslid en te-
ïf.vens gebruiker van de Toe-
'i.komstbouwers. „Er heeft hier
A zelfs iemand voor de deur ge
rit' staan die zo boos werd dat hij
'i niet binnen mocht, dat hij alle
"^ruiten heeft ingegooid. Daar-
4om proberen we als een soort
J bescherming zoveel mogelijk
V buitenstaanders te weren."
7^9ns land telt ongeveer 250.000-
één-oudergezinnen. Volgens
".".de verwachting van het Cen-
tra al Bureau voor de Statistiek
v zal dat aantal in 1985 ongeveer
vijftien procent van de totale
h; bevolking bedragen. Volop
tv echtscheidingen dus, aange-
'ViVuld met een behoorlijk aantal
ongehuwde moeders.
rfVi
i^Voor opvang van deze groep is
niet of nauwelijks gezorgd.
Men gaat ervan uit dat, hetzij
L<«;,de tegenpartij (in het geval
yi$van een echtscheiding), hetzij
•iT.Jde bijstand wel zal zorgen, dat
fthet financieel allemaal in orde
'.Maar waar niet aan gedacht
['sgwordt is het feit dat deze men-
'M sen gedoemd zijn hun baan op
■^$te zeggen en dat ze zich terug
moeten trekken uit het maat-
W schappelijk gebeuren. Het is
;4nu eenmaal niet te combine-
met het opvoeden en op-
*5''vangen van een kind. Dat deze
"^'mensen veelal een de rand
yan het bestaansminimum le
aven is een bijkomstigheid.
lOm dat op te vangen werd
idoor een praatgroep van al
leenstaanden in Rotterdam in
1978 de Vereniging van
^Alleenstaande Ouders opge-
richt, waaruit de Toekomst-
^bouwers voortvloeide. Een
jpremanente crèche, 24 uur per
-\dag geopend, en dat zeven da
ggen lang.
'vy,-We.kwamen eigenlijk tot de
ftconclusie dat gescheiden of al
leenstaande mensen vaak de*
worden van die omstan
digheden'.', zegt Joke Duijkers,
^eveneens bestuurslid en net als
Söans" Sal;gebruikmaakster van
de Toekomstbouwers. „Ikzelf-
moet er niet aan denken om
de hele dag thuis te zitten eri
L op die uitkering te wachten."
„Bovendien", vervolgt ze.
„Heb ik door studie en hard
^werkeneen •'bepaalde1' carrière
opgebouwd. Door omstandig
heden, waar ik 2elf niets aan.
kan doen, zou ik dat allemaal
overboord moeten zetten. Na
tuurlijk zou ik dat-,er best voor
over hebben als het in het be
lang van mijn dochter is Maar
als er een alternatief is zoals
de Toekomstbouwers, waarom
zou ik er dan geen gebruik
van maken."
Joke ziet nog andere voorde
len dan alleen haar eigen car
rière. „In de meeste gevallen
hebben ouders hier maar één
kind. Als ze hier komen dan is
dat veel beter voor de vorming
van het kind. Het leert te de
len en met andere kinderen
om te gaan. De solidariteit is
enorm. Op school, op straat,
overal. Je ziet de kinderen op
bloeien als ze eenmaal gewend
zijn."
door Martïjn Verwaaijen
Foto's: Henk Speksnijder
Nou is het niet zo dat ouders
hun kinderen onderbengen bij
de Toekomstbouwers en zo af
en toe maar eens een kijkje
gaan nemen. Er is wel degelijk
sprake van ouders-participatie.
De kinderen, 81 in totaal, wor
den in principe alleen tijdens
werktijden van de ouders on
dergebracht aan de Schiekade.
„Ouders van kinderen die blij
ven slapen moeten vantevoren
akkoord gaan met het feit dat
zij mee moeten werken", aldus
Hans Bal. „Dat houdt in dat ze
eens per maand zowel een
avonddienst hebben (ze blijven
dan die nacht in het gebouw
slapen en passen op de kinde
ren) en een weekeinddienst.
Dat zijn ze verplicht. Boven-,
dien proberen we zoveel mo
gelijk ouders bij het avondeten
te hebben. Het is van belang
dat z'j daar bij zijn, bij hun ei
gen kinderen."
Tante Jo
Even wat getallen: de vereni
ging telt 95 leden en exploi
teert ten behoeve van 65 le
den/gebruikers het kinderop
vangcentrum. De Toekomst
bouwers telt elf leden in vaste
dienst (6 man groepsleiding, 1
hoofdleidster, 1 administratie
ve kracht, een halve huis
meester en groepsleider, ie
mand van de huishoudelijke
dienst en 'tante Jo', de kook
ster die zelf dertien kinderen
baarde).
Bovendien stelt men via de
WVM (Werk Verruimende
Maatregel) mensen te werk en
komen dagelijks vijf mensen
van de Sociale Werkplaats as
sisteren. Het geheel wordt
aangevuld met stagiaires van
verschillende opleidingen en
een twintigtal mensen op vrij
willige basis. De leeftijd .van
Met z'n allen Sesamstraat kijken en dan
in bad.
Hans Bal en Joke Duijkers,
die één van de gasten van
melk voorziet. „Je kunt
beter voorkomen dat
iemand in een diep dal
terechtkomt dan afwachten
tot het zo ver is."
De middelste groep, van 2 tot 6 jaar, roert
zich het meest. Zelfs in bad is het moeilijk
ze rustig te krijgen. Net als thuis..
■li-1
iasfciï
de kinderen varieert van 0 tot
15 jaar.
Generatie
Het meest belangrijke blijft
toch het feit dat de alleen
staanden de kans wordt gebo
den zich maatschappelijk te
blijven manifesteren. Hans
Bal: „Kinderen hebben maar
één gedachte op dat gebied: de
ouders moeten werken om
brood op de plank te krijgen.
Dat is normaal. Als dat niet zo
is, dan ga je kinderen opvoe
den met het idee dat thuiszit
ten normaal is. Dat ontstaat
een generatie die nïet-werken
normaal gaat vinden."
„Vergeet ook niet", vult Joke
Duijkers aan, „Dat de mensen
die hier met hun kind komen
veelal een crisis achter de rug t
hebben, of er nog in zitten. Ze
zijn onrustig, wat meteen zijn
terugslag heeft op het kind. Je
ziet ook dat als ze eenmaal
hier, zijn en over hun proble
men kunnen praten, het een
stuk beter gaat met allebei. Zo
wel met de ouder als het
kind."
De alleenstaanden ontberen in
de meeste gevallen sociaal
contact. Enerzijds omdat
vrienden zich langzaam maar'
zeker terugtrekken, anderzijds1
omd^t door de situatie een
baan houden moeilijk is. Hans
Bal: „Bovendien gaan de ou
ders vooral 's avonds nauwe
lijks meer de deur uit, omdat
ze niet constant .voor oppas
kunnen zorgen. Sociale con
tacten lopen derhalve deels
via het werk en deels omdat
men hier andere mensen ont
moet."
Thelma brengt haar dochter
Sue-Ellen van zeven maanden
dagelijks onder bij de Toe
komstbouwers. Ze heeft een
goede baan en kan die behou
den omdat voor opvang van
haar dochter wordt gezorgd.
Die avond heeft ze dienst.
„Daarom slaapt mijn dochter
hier vanavond", zegt ze. „Ik
werk halve dagen dus Sue-EI-
len slaapt altijd thuis. Maar
vanavond heb ik dienst dus
blijft ze' hier." Een voorbeeld
van ouders-participatie.
Voor Thelma zou sluiten van
de Toekomstbouwers ingrij
pende gevolgen hebben.
„Want ik wil hoe dan ook blij
ven werken. Ik heb al ver
schillende crèches gebeld maar
daar hebben ze een wachtlijst
van tenminste twee jaar. Ik
heb een heel aardige moeder
die best op haar kleindochter
wil passen, maar niet het hele
jaar door. Hier heb ik die ze
kerheid wel."
Thelma zou derhalve haar
baan op moeten zeggen. „Ter
wijl ik het zo belangrijk vind
dat ik niet naar sociale zaken
hoef te stappen. Het is een ge
voel van eigenwaarde. Boven
dien heb ik het bijzonder goed
op m'n werk. Ik kom nog eens
in aanraking met andere men
sen. Dat zou ik moeten gaan
missen. Maar als de Toekomst
bouwers moet sluiten zie ik
helaas voorlopig geen andere
oplossing."
„Het is voor ouders verschrik
kelijk belangrijk dat er een
dergelijke opvang is", vervolgt-
ze. „Breng je je kinderen on
der in een crèche dan heb je
bepaalde bezoekuren. Daar
voor zou ik dan weer een vrije
dag moeten nemen en die da
gen wil ik hoe dan ook benut
ten om met mijn kind door te
brengen. Ik begrijp die beslis
sing van de minister ook niet.
Het tekent weer het vooroor
deel. Een vrouw met kind zon
der vader, dan kan helemaal
niet. Dat vooroordeel is echt
heel erg, nog steeds."
Heel anders liggen de .proble
men bij Lucielle: Ze werkt
hele dagen als "receptioniste-
telefoniste en brengt haar
zoon Regillio (22 maanden) on
der bij de Toekomstbouwers.
„Ik heb het adres via vrienden
gekregen", zegt ze. „Voor die
tijd bracht ik hem onder bij
een tante, maar ik merkte toch
dat zij dat niet zo leuk "vond."
Lucielle kan niet zonder baan,
financieel gezien. „Ik heb het
geld heel hard nodig. Voor de
geboorte van mijn zoon heb ik
een huis gekocht, omdat we in
eerste instantie geen plannen
hadden om kinderen te ne
men. Het kwam er toch van,
maar na de echtscheiding
kwam ik ineens alleen voor de
kosten te staan. Als ik mijn
baan op moet zeggen en naar
de bijstand moet, ben ik ge
dwongen mijn huis te verko
pen."
Voor de hand ligt, als de ou
ders niet zonder de Toekomst
bouwers kunnen, de eigen bij
drage zodanig te verhogen dat
het self-supporting is. Momen
teel betalen de gebruikers een
bedrag dat is afgestemd op het
netto inkomen. Berekeningen
hebben inmiddels echter uit
gewezen dat, als het geheel ge
rund moet worden zonder
rijkssteun, het bedrag zo hoog
wordt, dat voor hetzelfde geld
een kinderoppas voor dag en
nacht ingehuurd kan worden.
Het merendeel van de gebrui
kers van de Toekomstbouwers
kan dat niet opbrengen.
Een bezoekje aan de Toe
komstbouwers leert, dat vooral
de huiselijke sfeer een belang
rijk onderdeel vormt. Hans
Bal: „We proberen gewoon de
situatie zoals die thuis zou
moeten 2ijn na te bootsen. Ge
zamenlijk eten, 's avonds alle
maal koffiedrinken en Sesam
straat kijken en dan in bad en
naar bed. De ouders van de
kinderen die blijven slapen
stoppen hun kroost zelf in bed
en bad."
Ademloos kijken de kinderen
naar Sesamstraat om zich kort
daarna uit te leven in de bad
kamer. Vooral de middelste
groep, van 2 tot 6 jaar, roert
zich danig en is met moeite in
bed te krijgen. Het is pas rond
negen uur 's avonds als er vol
ledige rust heerst. Alles slaapt,
op een enkeling na die verge
ten is een plasje, te doen. Wat
dat betreft bootsen de kinde
ren zelf de situatie zoals die
thuis zou zijn wel na.
Uitleg
Of het immens grote huis in
derdaad dicht zal moeten is
nog steeds twijfelachtig. Ge
schrokken van de ongekend
felle reacties heeft minister De
Boer van CRM nog maar eens
verzocht om schriftelijk uitleg
te krijgen van het hele gebeu
ren rond de Toekomstbou
wers.
Het is slechts een klein beetje
hoop dat de leiding en 'gebrui
kers' hebben. Want diep in
hun hart weet iedereen dat er
heel wat moet gebeuren willen
ze het bezuinigingsvoorstel te
gen kunnen houden. Er is im
mers geld nodig en teder de
partement zal daarvoor moe
ten zorgen.
„Het wordt tijd dat men daar
in Den Haag eens gaat besef
fen dat een echtscheiding vaak
gepaard gaat met een crisis"',
zegt Joke Duijkers. „Ais je in
wat voor vorm dan ook kunt
voorkomen dat mensen in'een
diep dal terechtkomen dan is
dat alleen maar uitstekend
lijkt mij. Nu draait men het al
lemaal om.'- Totdat het fout
gaat met dergelijke mensen
wordt er niets gedaan. Als het
dan eenmaal goed mis is, dan
is de opvang ineens uitste
kend. Maar dan is het door
gaans wel te laat, zeker voor
de kinderen die erbij betrok
ken zijn."
Gaan de plannen door, dan be
staan de Toekbmstbouwers per
1 januari niet meer. Zo ver is
het" echter nog niet.' Er kan
nog 'gepraat 1 worden, al is de
opening wel "erg TdeinHlT'
