ROTTERDAM
21
Mier kan ik mens zijn, in
Rotterdam ben j e een nummer'
f
Sarcoïdose - pa tiën ten
pijn en eenzame uitputting
AGENDA
LUCHTERS VOELEN HETE ADEM VAN GROTE STAD IN HUN NEK
Een telefoon is zo
gemakkelijk...
Strijd
Slopende ziekte nog nauwelijks bekend
h>
Weer eetwaren
in Bijenkorf
Rotterdams Nieuwsblad
vrijdag
RL/RZ/RV/RY/RW 8 oktober 1982
Ir
Poortugaal Jan Bis-
schop is een vrolijke ge
pensioneerde man. Jaren
lang trok hij als melkboer
langs de huizen in de Rot
terdamse wijk Pendrecht.
.'Nu woont hij in Boom
gaardshoek, een nieuw-
bouwwijk van de gemeen
te Poortugaal. „Ik zie al
mijn oude klantjes hier te-
-rug", aldus de voormalige
«melkman. „Allemaal weg
getrokken uit Rotter-
.dam..."
Boomgaardshoek is een van
,dïe nieuwbouwwijken die vol
zitten met voormalige Rotter
dammers. Mensen die na een
flatje of een oud huisje een
aardige woning wilden betrek
ken en daarbij bewust Rotter
dam de rug toekeerden. Om de
^massaliteit van de grote stad te
jjbnvJuchten of vanwege de la
gere lasten in kleinere ge
meenten.
Voor de mensen in Boom
gaardshoek dreigt nu een ein
de te komen aan de pas ver
worven dorpse vrijheid. Minis-
tter Rood van Binnenlandse
rZaken heeft beslist dat Boom
gaardshoek bij Rotterdam
wordt gevoegd. Een beslissing
""die is genomen zonder dat de
^'bewoners zélf zijn gehoord. En
dat pikken de mensen uit
^Boomgaardshoek" niet Een re-
'cente enquête in de wijk wees
uit dat maar liefst 98,3 procent
Jvan hen niets, maar dan ook
niets van Rotterdam wil we-
"Jen.
„Als ik geweten had dat ik zo
.snel door Rotterdam zou wor-
'den 'teruggehaald1, was ik hier
.nooit gaan wonen", zegt Olga
Goossens.Zij heeft bij elkaar
elf jaar in de Maasstad ge-
f woond, in verschillende wïj-
ken. „Maar van het begin af
^aan had ik een hekel aan die
•èstad. Echt; ik wil niet terug..."
IVij praten daarover met Olga
en John Goossens, Jan Bis
schop, Hans Elemans en Wim
Moré, actieve bewoners van
Boomgaardshoek. Vier van de
vijf vallen onder de categorie
'vluchters uit Rotterdam'. Al
leen Hans Elemans heeft geen
persoonlijke ervaring met de
Maasstad. Hij komt uit de Be
tuwe, maar voelt in principe
weinig voor een grote stad.
„Het voordeel van Boom
gaardshoek vind ik dat er
geen hoogbouw staat. En ik
ben bang dat er wel hoogbouw
komt als wij naar Rotterdam
gaan."
Jan Bisschop woonde altijd
goed in Pendrecht. „Maar de
laatste jaren werd het steeds
minder. Het is nu een dode
wijk: de winkeliers trokken
weg, evenals de jongere bewo
ners, Nu is Pendrecht ver
grijsd. Er ïs geen sfeer meer."
Die sfeer vond Elemans we!
terug in Boomgaardshoek. Bis
schop moest destijds gewongen
verhuizen, toen zijn zoon in va-
door Richard Stomp
Iide werd. Rotterdam had geen
geschikte aangepaste woning
voor de familie Bisschop,
Poortugaal wel. „En ik heb er
geen centje spijt van gehad,
dat ik hierheen ben verhuisd."
Wim Moré woonde vanaf zijn
geboorte in Rotterdam-Zuid.
Twee jaar geleden ruilde hij
het Rotterdamse voor het lan
delijke dorp Poortugaal. „Ik
heb wel degelijk eerst in Rot
terdam rondgekeken. De
nieuwbouwwijken Bever
waard, Zevenkamp en Ooster
flank, maar daar ben ik snel
van teruggekomen. Het zijn
daar geen echte leefwijken. Ér
is nauwelijks groen in de wijk.
Kale straten met rijen auto's;
daar zit geen sfeer in..."
John Goossens heeft zich zijn
leven lang Rotterdammer ge
noemd en bracht een deel van
die tijd in Hoogvliet door.
Toch koos ook hij bewust voor
het wonen in een kleine ge
meente als Poortugaal. De
mentaliteit is heel anders.
Mensen hebben meer tijd voor
elkaar. „Hier ken je je buur
man. Wij hebben ons ook op
Oosterflank en Zevenkamp
georiënteerd, maar die wijken
zijn veel te massaal..."
Geluisterd
„In Poortugaal wordt naar de
burgers geluisterd", aldus
Hans Elemans. „Inspraak vind
je terug. Wij mochten als be
woners zelf bepalen waar
speelwerktuigen moesten wor
den geplaatst in de wijk. Nou
dat wordt dan automatisch
overgenomen door de ambte-
De Boomgaardshoekers ge
ven hun strijd tegen inlij
ving bij Botterdam niet op.
Zaterdag 23 of zaterdag 30
oktober komt er een actiek-
raam bij het winkelcentrum
in - Boomgaardshoek te
staan. Op 8 november, tij
dens het bezoek van de com
missaris van de koningin
worden acties gevoerd en bo
vendien overweegt men na
dat bezoek nog een groot fo
rum. „Dan mag Rotterdam
komen uitleggen waarom
Boomgaardshoekers zo ge
baat zijn bij een samenvoe
ging. Want dat heeft men
ons nog steeds niet duidelijk
weten te maken", -aldus
Hans Elemans.
Boomgaardshoekers die
Rotterdam ontvluchtten maar
nu dreigen te worden terug
gehaald. Van links naar
rechts: John Goossens, Wim
Moré, Olga Goossens, Hans
Elemans en Jan Bisschop.
naren. Daaraan zie je dat je
echt Invloed hebt!"
John Goossen vult aan: „In
Rotterdam gebeurt dat veel
minder. Daar staat het ge
meentebestuur veel verder
van de burger af. Hier stap je
zo naar de burgemeester toe,
als je hem nodig hebt. Moet je
eens proberen een gesprek
met burgemeester Peper te
krijgen."
Wim Moré: „Ik ben nu twee
keer bij de burgemeester ge
weest. Als hij nu langs mijn
tuintje fiets steekt-ie zijn hand
naar mij op. Zo'n man kent je
als hij je een paar keer gezien
heeft."
„In Rotterdam heb je als be
woner veel minder directe in
vloed. Je wensen gaan eerst
naar de deelgemeente en dan
worden ze pas doorgespeeld
naar de Coolsingel. Er was in
Rotterdam een wijkvereniging
die speelwerktuigen in de
buurt wilde hebben. Zij heb
ben zolang moeten wachten op
een beslissing, dat zij uiteinde
lijk zelf maar de straat hebben
opgebroken en de gewenste
speeltuin hebben aangelegd..."
Waar in Rotterdam maanden
moet worden gewacht, gaat al
les in Poortugaal veel sneller.
Wim Moré: „Laatst was de rio
lering verstopt. Ik heb toen
gemeentewerken opgebeld, bij
zware regenval was er immers
het gevaar dat alle tuintjes
zouden onderlopen. Dezelfde
dag stond gemeentewerken
voor de deur om de boel te
herstellen. En zo gaat het met
alles."
Moloch
In een persbericht spreken de
Boomgaardshoekers van de
'Rotterdamse moloch die het
nietige Poortugaal platwalst.'
Veel goeds over de grote buur
man valt er in de wijk niet te
beluisteren.
Hans Elemans: „Rotterdam is
natuurlijk niet stom of achter
lijk. Maar de belangen van een
grote stad liggen heel anders
dan van een klein dorp als
Poortugaal. Hier is aandacht
voor de burger; je bent niet zo
maar een nummer, zoals in
Rotterdam, je bent hier een
mens. Wij hebben daar als be
woners bewust voor gekozen.
En nu is gebleken dat 98,3 pro
cent van de bewoners dat per
se niet wil, vraag ik mij af of
je het als Rotterdamse bestuur
ders dan wel kunt maken zo'n
wijk in te lijven..."
ziekte van
Rotterdam Je ziet het
niet aan de patiënt en dat
maakt het probleem ei-
genlijk alleen maar gro-
l ter. „De mensen denken
l dat je je aanstelt. Ben je
nou alweer moe? Probeer
t nou toch eens wat positie-
k ver te zijn." Zaterdagmid
dag komen enkele hon-
derden sarcoïdose-patiën-
ten in het Rotterdamse
f Hilton hotel bij elkaar
voor de jaarlijkse leden
vergadering. Het is waar
schijnlijk een van de wei
nige momenten dat ze be-
grip'vinden voor hèt pro-
bleem in hun leven: sar-
coïdose, ook wel de ziekte
t van Besnier-Boeck ge-
noemd. Een ziekte, die in
vrijwel elk orgaan van het
v menselijk lichaam kan op-
v treden.
In ons land lijden er ongeveer
dertigduizend mensen aan. Ze
f" zijn overgevoelig voor de af-
valprodukten van hun eigen
V lichaam. Koorts, een slopende
vermoeidheid, oogafwijkingen,
i slapeloosheid, gewrichtspijnen
i. en een totale uitputting jrijn
een paar van de vele gevolgen.
s.G?m.miSen belanden uiteinde-
j lijk in een rolstoel. De oorzaak
van de ziekte berust op een
aangeboren afwijking, die
soms ook erfelijk blijkt. Vaak
tegen het eind van de puber
teit wordt iemand die deze af
wijking bij zich draagt, aller
gisch voor- zijn eigen afbraak
producten. Doordat deze af-
braakproducten die normaal
p-niet de urine, ontlasting en
- zweet worden afgevoerd, ach
terblijven, ontstaanin het
bindweefsel door het hele li
fe chaam microscopisch kleine
knobbeltjes, die soms tot de
•grootte van kippeëieren uit
groeien.
^Ingeboren fout'
Het verloop van de ziekte is
T^Ver het algemeen goedaardig.
^Dngeveer tachtig procent ge-
~*st 'spontaan, meestal bin
twee jaar. Dat wil zeggen:
'^ingeboren fout' wordt dan
met eigen middelen hersteld.
Zo'n twintig procent heeft me
dische hulp nodig en acht pro
cent wordt chronisch, vooral
die mensen, die een astmati
sche constitutie hebben. De
enige geneesmiddelen die op
dit moment helpen, zijn corti-
oosteroiden, een soort hor
moonpreparaat. Die geven
echter noga! wat bijverschijn
selen, zoals karakterverande
ring, Door die middelen ziet
de sarcoïdose-patïent er aan
vankelijk uit als Hollands wel
varen, wat het ongeloof van de
omgeving vaak alleen maar
groter maakt.
De ziekte is al langer bekend;
in 1877 werd ze voor het eerst
beschreven, maar is nog steeds
niet erg bekend onder huisart
sen en specialisten. Zoals de
Nederlandse Sarcoïdose Vere
niging stelt: „De artsen ken
nen de ziekte hoogstens zeer
summier uit de studietijd.
Vaak duurt het tijden voor
men bedenkt dat het weieens
de ziekte van Besnier-Boeck
zou kunnen zijn."
„Mijn eigen huisarts is fantas
tisch geweest, maar er zijn er
die zonder meer stellen dat je
tuberculose hebt. Of kanker.
De paniek die daarmee wordt
veroorzaakt is onbeschrijflijk.
Of ze blijven het gooien op
voor- of najaarsmoeheid, al
naar gelang de tijd. Of huwe
lijksproblemen. Die problemen
zijn er vaak wel, maar zijn een
gevolg van de ziekte. Als je
man of vrouw eigenlijk niet
begrijpt wat je mankeert, dan
is het helemaal om moedeloos
van te worden". Zoals die man
die zijn vrouw mishandelde
omdat hij niet kon verwerken
dat ze niet meer kon.
Bij veel patiënten begint het
proces in de lymfklieren en is
meestal het eerst waar te ne
men in de longen. Daarom
denken veel artsen in eerste
instantie dat ze te maken heb
ben met een tbc-patient. De
patiënt zelf weet dat er iets
mis is, als hij o£ zij steeds pijn
op de borst heeft (door het op
zetten van de lymfklieren in
het wortelgebied van de long),
kortademig wordt, dikke en
kels, voeten en benen krijgt, of
ontstoken traanklieren. Ast
matische aandoeningen zijn
ook een gevolg. Of paars-rode
vlekken, ook wel knobbels en
bulten, die vaak gepaard gaan
met erge pijnen en slecht ter
been zijn. In het verloop van
de ziekte hebben veel patiën
ten klachten over pijn in de
botten en spieren, rug en
schouderbladen, bovenarmen
en hals. Sommigen krijgen
bulten achter het oor, die ook
weieens in de kaakholte voor
komen.
Willy: „Vóór bekend werd wat
ik mankeerde, kwam ik ge
middeld twee maal per week
in het ziekenhuis. Ik ben er
zelfs voor naar Parijs geweest.
Toen ik eindelijk werd opge
nomen, had ik 'gelukkig'
koorts, want anders hadden ze
gedacht dat ik simuleerde."
Het vignet van de vereni
ging.
De vereniging, nu met zo'n
duizend leden en een eigen
medische adviesraad, werd in
1978 opgericht. Dat was een
emotionele gebeurtenis. Toen
een sarcoidose-patient in een
open brief riep: „Wie heeft
nog meer Boeck", kwam er
een lawine van reacties. Alle
maal van mensen die dachten
dat ze de enige waren met die
ziekte, waarvan ze zeggen
„Het teert je uit, van top tot
teen".
Wie meer over de ziekte wil
weten, kan bellen met de Ne
derlandse Sarcoïdose Vereni
ging, Willy Lettelier, telefoon
010-144204
door Reina ten Bruggenkate
Willy Lettelier, 42 jaar en
sinds driejaar lijdend aan deze
slopende ziekte, vertelt: „Ik
was al jaren ziek en niemand
wist wat ik had. Tot een vrien
din er eens over las en zei:
Meid, jij hebt de zelfde symp
tomen. Eigenlijk was ik ver
schrikkelijk blij toen ik hoorde
dat het Boeck was. Daarvoor
was steeds gezegd dat het een
onbekend virus was. Toen wist
ik nog niet wat voor rotziekte
het is."
Ze onderhoudt nu voor de ver
eniging de contacten naar bui
ten. Is bijzonder gebrand op
publiciteit, want zegt ze: „De
ziekte is nog zo vreselijk onbe
kend, En als je eens wist wat
voor strijd we moeten leveren
met ziekenfondsen en bedrijfs
artsen en andere instanties...
Juist omdat je het niet aan ons
kunt zien, zeggen ze rustig 'U
gaat maar weer aan het werk',
terwijl je dood- en doodziek
bent.
„Het is te hopen dat ook huis
artsen meer alert worden op
de ziekte, die vaak heel moei
lijk te herkennen is, omdat de
verscheidenheid aan sympto
men zo groot is", aldus Willy.,
Zouden de raadsleden van
VVD en CDA weten dat
er een telefoon bestaat?
Natuurlijk wel. En ze we
ten ook, dat een enkel te
lefoontje voldoende kan
zijn om misverstanden
recht te zetten. Het pro
bleem van een dergelijke
oplossing ïs echter, dat er
geen rel ontstaat. Alles
wat VVD en CDA wordt
'aangedaan' moet in de
publiciteit. Dus weet men
van het bestaan van een
telefoon niet meer af.
Wat is er nu helemaal aan
de hand? Raadsleden heb
ben recht op volledige in
formatie. Punt uit. Al in
1974 heeft het toen star
tende PvdA-coIlege de
ambtelijke, top laten we
ten, dat die informatiever
strekking niet in het ge
ding is. Alleen: als er poli
tiek gevoelige zaken aan
de orde zouden komen,
diende de betrokken wet
houder even van het ge
sprek op de hoogte te wor
den gesteld.
Die regeling heeft altijd
prima gewerkt en geldt
nog steeds. Ze is ook niet
veranderd nu VVD, CDA
en SGP niet meer aan het
raadscommissiewerk
deelnemen. Er is alleen
een briefje naar afdelings
hoofden en directeuren
gegaan waarin staat, dat
het natuurlijk nooit de be
doeling kan zijn dat zij
nu ook in de vergaderin
gen van de sehaduwcom-
mïssies van VVD en CDA
tekst en uitleg gaan ge
ven. Een terechte bood
schap, die overigens de
mogelijkheid, dat raadsle
den zelf om informatie
vragen, onverlet laat.
Niets aan de hand dus.
Het verhaal begint met de
afspraak, die acht leden
van VVD en CDA met de
directeur van Gemeente
werken hebben gemaakt
om over de bouw van de
spoortunnel te kunnen bo
men. Volgende week don
derdag om negen uur op
het Stadstimmerhuis. Ten
kantore van directeur
Van der Plas dus. Nog
steeds is er niets aan de
hand.
Echter: de betrokken wet
houder Jan Laan lijkt dat
verkeerd begrepen te heb
ben. Hij is ervan uitge
gaan, dat Van der Plas
ten stadhuize in de verga
dering van de schaduw-
commissïe van VVD en
CDA zou gaan verschij
nen. En dat neemt hij
niet. Hij schreef dus aan
de acht raadsleden een
briefje op hoge poten: het
is dat zijn voorganger
Mentink had toegezegd
dat Van der Plas de
spoortunnelplannen zou
mogen toelichten, anders
was er niets van ingeko
men. Dan moeten VVD en
CDA maar in de raads
commissie voor ruimtelij
ke ordening, verkeer en
vervoer en openbare wer
ken .komen luisteren.
Daar kunnen ze alles ho
ren. Nergens valt in zijn
brief te lezen dat de af
spraak volgende week
donderdag niet door mag
gaan. Zonder enig overleg
over een andere datum
nodigde hij de acht spe
cialisten van de oppositie
uit tegen volgende week
woensdag om drie uur.
En dat zet natuurlijk
kwaad bloed. Helemaal
als het briefje eindigt met
een hoogst ongelukkig ge
formuleerde zin:
Een en ander betekent
echter niet, dat ik los van
vorenstaande u gaarne
ontvang1 Met andere
woorden dus: ik heb lie
ver dat jullie wegblijven.
Kijk. Dit is nu het punt
in het verhaal waarop een
telefoon zo'n belangrijk
instrument is. Wat is er
nu simpeler dan het num
mer van wethouder Laan
te draaien en te zeggen:
'Wethouder, wat maak je
me nou? Je kunt wel zien
dat je nog weinig erva
ring hebt, want je bemoeit
je met dingen waarmee je
je niet hebt te bemoeien.
Als wij bij de directeur
van Gemeentewerken op
bezoek willen gaan, doen
we dat. Het maakt toch
niet uit of we als raadslid
één voor één gaan of ge-
door Koos de Gast
makshalve alle acht tege
lijk, omdat we de mees
ten zijn nieuw in het
raadswerk allen het
zelfde willen weten'.
Dan had Laan kunnen
zeggen: 'Sorry, dat heb ik
dan verkeerd begrepen;
maar mag ik er bij zijn,
want ik ben ook nieuw en
ik kan er ook nog een he
leboel van opsteken?' (En
hij zou daarbij gedacht
kunnen hebben: 'want ik
wil precies weten wat jul
lie te horen krijgen').
VVD en CDA hadden dan
weer kunnen zeggen:
'Moet dat nu, want je
schrijft zelf dat je ons lie
ver niet ziet dan wel'.
Laan op zijn beurt zou
zich hoogst verbaasd heb
ben kunnen tonen en ge
zegd hebben, dat zijn
briefje zo niet dient te
worden uitgelegd. Ster
ker: hij had bedoeld te
schrijven, dat hij de leden
van de VVD en CDA los
van het meningsverschil
over het bezoek aan de di
recteur van Gemeentewer
ken altijd graag zou ont
vangen.
Er zou inderdaad niets
aan de hand geweest zijn.
VVD en CDA zouden hun
informatie voor de spoor
tunnel hebben gekregen.
Laan zou heel best begre
pen hebben dat hij fout
zat en betere briefjes
moet componeren en dat
zou dan dat geweest zijn.
Maar ja. Dat is geen oppo
sitie voeren. Als opposi-
tievoerende partijen wrijf'
je je in de handen met'
zo'n voorzet voor open
doel om stampij te kun-'
nen maken. De raadsle-1
den George van Gent
(VVD) en Dick Zijlstra
(CDA) hebben er voor ge
zorgd, dat er nu een stel
pittige vragen bij het col
lege van burgemeester en
wethouders op tafel ligt.
Daarop komt dezer dagen
dan wel weer een pijnstil
lend antwoord.
Maar over de vraag of de
spoortunnel lang of kort
moet worden hoor je in
tussen niemand.
De Schouwburg: RO-Theater met
'De koopman van Venetië' van Willi
am Shakespeare, met o a. Peter Tuin
man, Marieke van Leeuwen, Lou
Landré, John Kraaijkamp sr. en
Fred Vaasen 20.00 uur. Holpleinthe-
ater Blijspel "De Hortensia" regie Lo
van Hensbergen. met o.a. Luc LuVZ,
Simone Rooskens, Hans Cornelisse,
Carlïne Brouwer en Nanny Cijs 20.15
uur. De Lantaren: Brabants Koliek -
tief voor theaterprojekten speelt
'Pantagleize' 20 30 uur. De Lantaren-
2: Ka Theater speelt 'Au bois dor
mant' 21 00 uur. Theater Zuidplein:
Henk van Ulsen met 'Moeder geef
mij de zon' 20.15 uur. Zaal Harmo
nie: Vlaardingen, Muziektheater-
groep Hare Majesteit met 'De Aanste
ker' 20.'30 uur. Theatercafé De
Schouwburg: Adèle Bloemendaal
met haar tour de chant 'Adêle's keus'
23.30 uur. De Klimmende Bever:
IJsselmonde, Maijol Flore 20.15 uur.
Harbour Jazzclub: Harbour Jazz
band 21.30 uur. Musica: Overschie,
Mandolinevereniging "Triomfo'
m m.v. het dameszangkoor "Zaverum"
20.15 uur. Charleston *79: Coolsingel.
Anita Meyer 23.30 uur. Luxorthea-
ten Fons Jansen met zijn programma
"Zullen we handhaven' 20.15 uur.
Theater de Teerstool: Schiedam,
Cabaret Nar met het prdgramma
'Man vermist' 21.00 uur. De Kande
laar: Film 'A distant thunder' (14)
20.00 uur. Zaal Harmonie; Vlaardin
gen, 20 00 uur Film 'Aria voor een at
leet'. en 22.00 uur Spellbound'.
Zaterdag 9 oktober
De Schouwburg: RO-Theater met
'De koopman van Venetië' van Willi
am Shakespeare, met o.a. Peter Tuin
man, Maneke van Leeuwen, Lou
Landré, John Kraaijkamp sr. en
Fred Vaasen 20,00 uur. Hofpleinthe-
>1 'De Hortensia' regie Lo
;rgen, met o,a. Luc Lutz,
Simone Rooskens, Hans Cornelisse.
Carlïne Brouwer en Nanny Cijsïp.15
uur. De Lantaren: Brabants KaTIek-
tief .voor theaterprojekten speelt
"Pantagleize' 20.30 uur. De Lantaren-
2: Ka Theater speelt 'Au bois dor
mant' 21.00 uur. Theater Zuid plein:
Henk van Ulsen met 'Moeder geef
mij de zon" 20.15 uur. Zaal de Kei
zer: Voorstraat, Spijkemsse: Het Pen-
ta Theater 20.00 uur. De Doelen:
Promenadeconcert door het Rotter
dams Philharmonisch Orkest o.l v.
Eduardo Mata, soliste Toos Onder
denwijngaard, piano, werken van o.a
Liszt, Verdi en Strauss 20.15 uur
Theatercafé De Schouwburg: Adèle
Bloemendaal met haar tour de chant
'Adèle's keus' 23.30 uur. De Klim
mende Bever: IJsselmonde, Theater
groep Caroussel uit Vlaardingen met
de musical 'Made in Holland' 20.15
uur. Het Berenei: Zangduo De Boll's,
mei levensliederen 21,45 uur. Har
bour Jazzclub: Andor's Jazzband
21.30 uur. Old Dutch; Rochussen-
straat 20, Chris Smildiger Trio 20.00
uur. Theater de Teerstoof: Schie
dam, Cabaret Nar met hel program
ma 'Man vermist* 21.00 uur. De Kan
delaar: Film 'A distant thunder' (14)
20.00 uur. Theater Zuidplein: Staat-
spoppentheater Burgas Bulgarije met
'Carnaval der dieren' 14.00 uur. Pop
pentheater Belle Psss: Waterloo-
straat 137b, Het poppentheater speelt
het stuk 'Het land van oorsprong'
14.30 uur. Museum Boymans-van
Beuningen: Film und experiment;
'Die wjderrechth'che ausübung der
astronomie' vanm Max Ernst, en 'Das
goldene zeitalter" van Bunuel 14.30
uur. De Klimmende Bever: IJssel
monde, Kindertheater in de wnk;
Poppentheater Jacobus Wïeman met
'Circus Pom Pierke' (voor kinderen
van 4-10 jaar) 14 00 uur. Stadsge
hoorzaal: Vlaardingen, Werkcen
trum Dans 20.30 uur. Zaal Harmo
nie: Vlaardingen, 20.00 uur Film
'Aria voor een atleet', en 22.00 uur
Spellbound'. Theater de Teerstoof:
Schiedam, Clown Woudl met 'Ciown-
sprogramma-2' (voor kinderen van 4-
10 jaar) 14.30 uur.
Bioscopen
Alharnbra 1; 'Die sehnsucht der
Veronika Voss' (16) dag. 2.00-7.00 en
9,30 uur. Alharnbra 2: Les uns cl les
autres* (al) dag. 2.00 en 8.00 uur. Ca
lypso 1: The Wall' (16) dag. 2.00-7.00
en 9.30 uur zond. L8Q-4.u0-7.00 en
9.30 uur. Calypso 2: -Caddyshack'
(al) dag. 1.45-6.45 en 9.15 uur. zond.
1.15-3 45-6.45 en 9.15 uur. Calypso 3:
'Victor, Victoria' (16) dag 2.00-7.00
en 9.30 uur, zond. 1.00-3.45-6.30 en
9 15 uur. Centraal: 'Blondfire' (18)
dag. 12.30-2.15-4.00-5.45-7 30 en 9 15
uur. Cineac (Beurs): 'The Soldier"
116) dag. 200-7.00 en 9.30 uur. Cineac
(Bijenkorf): 'Naked Fist' (16) dag.
2.00-7.00 en 9.30 uur, zat. zond. en
woe. 7,00 en 9,30 uur. Cinerama-1:
'Poltergeist' (12) dag, 2 00-7 00 en 9.30
uur, zond. 1,30-4.00-7.00 en 9.30 uur.
Cinerama 2: 'I, the jury' (16) dag.
2 00-7.00 en 9 30 uur, zond 1 30-4.00-
7-00 en 9.30 uur. Cinerama 3: 'Stri
pes* (al) dag. 2.15-6.45 en 9.15 uur,
zond. 1.30-4.00-6.45 en 9 15 uur. Cine
rama 4: "Cat people' (16) dag. 2.15-
7,15 en 9,45 uur, zond. 1.45-4,15-7 15
en 9.45 uur. Cinerama 5: 'Roekey-3
(Eye of the tiger)' (16) dag. 2.15-6.45
en 9.15 uur, zond. 1.45-4.15-6.45 en
9.15 uur. Corso: 'Goldfinger' (12) dag.
2.00-6.45 en 9.30 uur, zondagmiddag
en maandagavond geen filmvoorstel
ling i.v.m. bingo voor het hele gezin.
Kri terion: 'Britannia Hospital' (12)
dag. 7 00 en 9.30 uur, zond. 2.15-7 00
en_9.3Ö uur, ma. alleen 8 00 uur. Lu-
raiere 1: 'Porky's pikante pretpark'
(16) dag. 200-7.00 en 9 30 uur, zond.
2.00-4 30-7.00 en 9 30 uur. Lumicre 2:
The Blues Brothers' (al) dag 2.00-
7.00 en 9.30 uur, zond. 2.00-4,30-7.00
en 9 30 uur. Lumiere 3: 'Fitzcarraldo'
(16) dag. 2.00 en 8.00 uur. Lumiere 4:
'De smaak van water' (16) dag. 1.45-
6.45 en 9.15 uur, zond. 45-4.15-6.45
en 9.15 uur, Luxortheater: "Little
miss. Marker' (al) zat. 2ond. en ma.
2.00-7.00 en 9 30 uur. Metro 1: 'West
Side Story' (12) dag. 1.30 en 8.00 uur,
ma en woe-avond geen voorstelling
i.v.m. bingo. Metro 2: 'My pleasure is
my business' (16) dag. 2 00-7.00 en
9 30 uur, zat. zond. en woe. 7.00 en
9.30 uur. Passage; (Schiedam) 'De
grote achtervolging" (al) dag. 7.00 en
9 30 uur, maand, gesloten. Passage
Bio: 'Jong geleerd, oud gedaan' (al)
dag. 2.00-7.00 en 9.30 uur, maand, ge
sloten. Rer 'Jong, groen en toch njp*
(18) dag. doorlopend van 10.00-20.00
uur. Thalia; 'Van de koele meren
des doods' (16) dag. 2.00-6.45 én 9.30
uur. 't Venster 1: 'Mephisto' (05) dag.
20 00 uur, ma. gesloten, 't Venster 2:
'Een nachtlang Vuurland'"dag. 20.00
en 22.30 uur, ma gesloten, 't Venster
3: 'Citizen Kane' (16) dag 19 30 en
22.00 uur, ma. gesloten.
Nachtvoorstelllngen (16)
Alharnbra I: 'Clockwork Orange'
zat. 24.00 uur. Alharnbra 2: 'Death
Wish-2' zat. 24.00 uur. Calypso 1:
'Death Wish-2' vrij. 00.15 uur. Calyp
so Z: 'Rabbit' vrij en zat. 00.15 uur.
Calypso 3: 'Up in smake' vrij. en za.
00.15 uur. Centraal; 'Kostschoolmeis
jes klappen uit de school' (18) vrij. en
za. 23 00 uur, Cineac Beurs: 'Caba
Blanco' zat. 24.00 uur. Lumiere 1;
"Porky's pikante pretpark' vrh 24,00
uur, en 'The Rolmg Stones Time is
on our side' zat. 24 00 uur, Lumiere
2: Teenage sexmaids' vrij. en zat.
24.00 uur. Lumiere 3: 'Seawolves'
vrij en zat. 24.00 uur. Rex; 'De Bot-
tenbrekers' vrij en zat. 24,00 uur. 't
Venster-1: 'Mephisto* vrij en zat.
24.00 uur. 't Venstei^2: 'Enca Minor'
vrij en zat, 00-15 uur. *t Venstcr-3:
'Night at the opera* vrij, en zat. 00.15
uur.
Kindervoorstellingen
Cineac (Bijenkorf): 'Bugs Bunny'
zat. zond. en woe. 2.00 uur. Metro 1:
'De nieuwe avonturen van Dik
Trom' zal, zond en woe. 2.00 uur.
Passage: 'De kleine zeemeermin* zat.
zond. en woe. 2.00 uur,
Spijkenisse
Euro 1:1, the jury* (16) dag 1.30-6.45
en 9.15 uur. Euro 2: "One flew over
the Cuckoo's nest' (16) dag 8 00 uur,
zat. zond. en woe. 1.30 en 8.00 uur, en
"De kille wraak' (16) ma. di. do. en
vrij. 1.30 uur. Euro-3: 'Hot lunch' (18)
dag. 1.30-6.45 en 9.15 uur, zat. zond.
en woe. 6.45 en 9.15 uur.
Nachtvoorstellingen
Euro: 'I, the jury'. 'Dubbel zo lekker'.
'De kille wraak'. 'Dodende angels'.
Alle voorstellingen zat. 24.00 uur.
Kindervoorstellingen (al)
Euro: *Herbie is de pisang' zaL zond.
en woe. 1.30 uur.
Dordrecht
Euro Cinema: Zaal-1: The Border'
(al) dag, 2.00-6.45 en 9.30 uur, zond,
1-45-4.15-6.45 en 9.30 uur. Zaal-2:
'Porky's pikante pretpark' (16) dag.
2.00-6.45 en 9.30 uur, zond. 1.45-4.15-
6.45 en 9.30 uur. Zaai-3: 'Van de koe-
le meren des doods' (16) dag. 2.00-6.45* V
en 9.30 uur, zond. 1.45-4.15-6.45 en
9.30 uur. Astoria: 'Force five" (16) do.
en vrij. 8 00 uur, zat. en zond. 2 00-
3.45 en 9.30 uur, en 'Cover Girl* (18)
do. en vrij. 2 00 uur. ma di en woe
2 00 en 8 00 uur. Cinodc; 'Midnight
Cowboy* (16) dag. 8 00 uur, vru en
zat. 7 00 en 9 30 uur
Kindervoorstellingen (al)
Cxnode: 'Dik Trom en het circus' zat
zond en woe 2 00 uur.
Medische Diensten
Apotheken: De Rotterdamse apothe
ken zijn dagelijks geopend van 8 30-
17.30 uur. Buiten deze ujd, dus ook in
de weekeinden is voor spoedgevallen
een waarnemmgsregehng Men kan
via hel antwoordapparaat of het me
dedelingenbord van uw eigen apo
theek te weten komen welke apo
theek waarneemt. Betreft het een
spoedrecept, dan kunt u een taxi ne
men. Vraag een taxibon die u aan de
chauffeur overhandigt. Taxi Tele
fooncentrale, Tel: 010-361222 Artsen
boodschappendienst: Tel: 206611
(ook voor Vlaardingen en Schiedam)
Integraal Kankercentrum Rotten
dam: „Teiefoonbaken voor vragen
over kanker" I.K.R Tel. 010-634130
Ambulancedienst: Voor Berkel,
Bergschenhoek en Bleiswïjk Tel: 010-
333300.
Diversen
Telefonische Hulpdienst Rijn
mond; Rotterdam 010-362244, Schie
dam 010-731161. Voor hulp bij maat
schappelijke en geestelijke noden.
Telefonische Hulpdienst Spijke
nisse; (van 22.00 tot 04.00 uur): Tel:
01880-25952. H.I.Cz Hulp- en infor
matiecentrum Postkantoor Coolsingel
Tel: 172929, sociale en culturele in
formatie, rechtshulp, studie en on
derwijszaken, vacaturebank, loon-
technische dienst enz. Geopend
maand. 11.00-17.00 uur. dinsd. t/m
vrij. 8.30-1700 uur. Crisiscentrum
Rotterdam: Mathenesserlaan 270,
tel: 76 39 44. Voor mensen met accute
problemen op elk gebied. Geopend 24
uur per dag ook zaterdag en zondag.
AAu werkgroep Rotterdam: Berg
weg 307a, tel:' 673815, voor mensen
met alcoholproblemen. Stichting
Rechtswinkel: tel: 525690. Kralin
gen: Lusthofsiraat 102, di. 17.00-18.30
uur. Goudse Rijweg- 39b. di 19.00-
20.00 uur. Bloemhof: Vïolïerstraat f
di 17.00-20.00 uur. Spangen: Potgie
terstraat 8, do. 17.00-20.00 uur Bureau
voor Rechtshulp Zutd. Flemweg 218*
220, di t/m vrij. 10 00-12.30 uur.
Noord: Teilingerstraat 59, ma 13.00-
16.00 uur, di. t/m vrij 10 00-16 00 uur
do. 19 0Q-2L 00 uur, vrijdag van 14.00-
16 00 notaris aanwezig.
Open op 4 november
Rotterdam De Rotterdamse
Bijenkorf krijgt een deltcates-
sen-verswarenafdeling. Waar
mee de opgeheven levensmid-
deienafdeling min of meer te
rugkomt. In de kelder wordt
de Deli, zoals de totale afde
ling wordt genoemd, op een
oppervlakte van 700 m2 on
dergebracht.
Een gedeelte hiervan, zoals pa-
té's, salades, kaas, brood, wij
nen, confitures, koffie en par
ty pastry (hartige baksels),
wordt in eigen beheer ge
bracht. Ook een petit-restau-
rant met 58 zitplaatsen exploi
teert men zelf.
Het tweede, 300 m2 grote ge
deelte zal worden betrokken"*,
door een poelier, een slager-
(ook fijne vleeswaren), een
viszaak en een winkel voor.,
groente- en fruitprimeurs.
Een kruiderij is ai klaar. De
Deli, die op 4'november in ge-.
bruik wordt genomen, beslaat
iets minder dan een derde van
de totale oppervlakte in 'de
kelder. j t (i
De Rotterdamse" yestiging
moet hiermee een- -vftoijbeeld
zijn-voor andere Bijènkorfén.
