ROTTERDAM
13
De eerste forse tik is al gevallen...
'Straks zijn
moeilijk
lerende
kinderen de
uitgestotenen'
Kamerlid bezoekt Rotterdams buitengewoon onderwijs
In Capelle
mogelijk dertig
ambtenaren
op straat
Jammerde haven verdient dat niet
Duo gearresteerd
wegens afpersing
Man aangeklaagd
wegens discriminatie
Rotterdams Nieuwsblad
zaterdag
15 januari 1983
Rotterdam De eerste forse
tik van het nieuwe 'haven
jaar* is nu dus al gevallen:
zo'n 250 havenwerkers van
het stukgoedo verslagbed rijf
MüUer-Thomsen moeten
weg. Met gedwóngen ontslag
en, als 't kan, betrekkelijk
snel.
Hoewel er maandenlang iets
onaangenaam dreigends bo
ven Müller-Thomsen in de
lucht heeft gehangen, is de
klap toch hard en onver
wacht uitgedeeld: een sane
ring, die via een mededeling
van de hoogste top van het
moederconcern Internatïo-
Müller aan vertegenwoordi
gers van de vakbonden is
aangekondigd.
De FNV-bonden brachten dit
gesprek direct 'naar buiten' en
ze lagen vervolgens met Inter-
natio-Müller meteen in de
clinch over wèt er zou zijn ge
zegd, Bonden beweren het
aantal mensen, de termijn
waarop en nog veel méér te
hebben moeten aanhoren. In-
tematio-Müller ontkent. Zegt
er bovendien vanuit te zijn ge
gaan dat het besprokene ge
heim zou blijven... 't Zal dui
delijk zijn dat dat niet is ge
beurd.
jaarsdag in het stadhuis een
beroep op alle partijen in de
haven daadkrachtig en eens
gezind de problemen te lijf te
gaan. Maar of zijn, als inspira
tie bedoelde woorden doel zul
len treffen, valt ernstig te be
twijfelen. Zéker, het is te ho
pen dat er een ommekeer
komt en dat men zich bezint
op nieuwe vormen van samen
werking, zoals Peper het in
zijn speech voor de 'Havenver
eniging Rotterdam* omschreef.
„In het licht van een ernstige
economische werkelijkheid",
zo voegde hij daaraan toe. Pe
per signaleerde dat de haven
zich in '82 qua verwerkte hoe
veelheden lading heeft ge
handhaafd. Een verheugend
len voor de rechter, door een
druk verkeer van verwijten
tussen werkgevers en werkne
mers en regelmatig óók door
verbazingwekkend veel onbe
grip voor eikaars standpunten,
't Was pósitief dat er op de
valreep gunstig kon worden
bemiddeld in het conflict rond
de stukgoed-cao en dat men
elkaar daarnaast vond in een
herstructureringsplan, waar
mee oudere havenwerkers op
basis van een prima financiële
regeling hun arbeidsplaats
vrijmaakten. Ruim duizend
man maakte er gebruik van.
door Bram Oosterwijk
Op dezelfde voel
Het 'ja' en het 'nee'. Ze zijn er
- weer en 't gaat in die Rotter
damse haven dus allemaal
verder op de oude voet. Het
'nieuwe jaar is nog jong. twee
weken pas, maar veranderd is
er, zoals gezegd, dus niéts: dat
is de constatering. Werkgevers
en werknemers: ieder schermt
z'n eigen, ferm verdedigde
denkwereld af en blijft in de
benadering van de gezamenlij
ke problematiek ver van el
kaar. De kloof is diep en 't
lijkt erop, dat die dat nog wel
een tijdje zal blijven ook.
Rotterdams burgemeester
Bram Peper deed op Oude
feit, jawel. Maar toch ook een
betrekkelijk iets, omdat een
ladingcijfer alléén niet zoveel
zegt. Het gaat, vooral ook, om
rendementen en die zijn be
paald niet best. Gèld wordt er
in de bedrijven nauwelijks
verdiend en dat geeft proble
men, op velerlei terrein. Bo
vendien staat de werkgelegen
heid in de stukgoed-sector ver
schrikkelijk op de tocht. Elke
dag opnieuw is er niets te doen
voor vele honderden haven
werkers: een treurige situatie,
die alleen maar erger dreigt te
worden.
Het oude jaar werd geken
merkt door een langdurige sta
king, door het onderling uit
vechten van meningsverschil-
Stekeligheden
Maar in de laatste dagen van
'82 en ook reeds in het prille
'83, zelfs nog vóór de 'Müller-
Thomsen-klap', kwamen de
eerste stekeligheden alweer
boven water. Kort vóór Kerst
lanceerde de Vervoersbond
FNV 'Halfweg 80-90', een be
leidsnota. Met een schot voor
de boeg naar de werkgevers in
de haven, die zouden móéten
investeren ten behoeve van de
werkgelegenheid, zo vindt de
bond. Desnoods gedwongen,
via een aparte wetgeving.
Krasse taal, die om een reactie
smeekte.
SVZ-voorzitter P.K.H. Meyer
Swantée kwam ermee, in zijn
Nieuwjaarsspeech. Noemde
het idee 'onverteerbaar' en de
gedachten erachter 'onduide
lijk'. Bij een investerings-
dwang zouden havenonderne
mers welhaast tot emigratie
worden gedwongen, riep hij
quasi-dreigend. Meyer Swan
tée had 't ook over lagere lo
nen en over meer geld voor
havenpersoneel dat extra inzet
toont. Uitspraken die bij de
Vervoersbond FNV 't is
niet verwonderlijk falikant
verkeerd zijn gevallen. Voor
zitter Ger Ros van de bedrijfs
groep havens vond 't moment
waarop en de context waarin
een en ander werd gezegd ver-
kéérd en de strekking ervan
onacceptabel. Het jaar was vijf
dagen oud,
En elf toen beide partijen de
eerste gespreksronde voerden
over de voor dit jaar in elkaar
te draaien haven-cao's. De
vakbonden hadden hun eisen
eind oktober reeds gedepo
neerd, maar die zijn niet aan
bod gekomen. Wèl dit: werk
gevers willen dat de cao's voor
de diverse havensectoren tot 1
juli worden doorgetrokken,
dat de prijscompensatie tot die
datum niet wordt uitbetaald,
zodat er een halfjaar rust
komt, om in die periode te be
kijken hóé dat ingehouden
prijscompensatie-geld kan
worden besteed voor maatre-
felen die de werkgelegenheid
unnen bevorderen. Op zie
een nobel streven, maar of h
uitstel resultóat oplevert 't
twijfelachtig.
Verbaasd
De Vervoersbond FNV was
verbaasd over die inbreng.
Waarom nu pas en waórom
die vertraging? De werkgevers
zitten duidelijk op de vertra-
Stukgoedoverslag in dé Rotterdamse haven: een moeilijke zaak
oer, zegt men bij die
En ook: „Leden prikke-
s snel te handelen als
L jm 't afsluiten van cao's
gaat. Ze willen nu eenmaal
weten hoe het er met onze
voorstellen voorstaat en niet
wachten, 't Zou best wel eens
zó kunnen zijn dat onze leden
het argument dat de werkge
vers tijd willen winnen, niet
accepteren". Het belooft wei
nig goeds en betrekkelijk veel
voor wederom een jaar van
confrontaties.
Problemen te over, zoals ge
zegd. Voor een haven, die de
schaduw van een gestadig ver
der ineenzakkende werkgele
genheid op zich af ziet komen.
Het herstructureringsplan
voor de afvloeiing van oudere
havenwerkers draait, maar de
in dat plan verpakte doelstel
ling om op die manier be
schikbaar gekomen arbeids
plaatsen in het massagoed en
bijvoorbeeld ook bij de eontai-
nerbedrijven op te vullen met
overbodig zijnde (jongere)
werknemers in het stukgoed
functioneert niet. En die laat
ste categorie is groot: de ko
mende jaren enkele duizenden
zelfs, schat men. Er zit vooral
geen vaart in. omdat 't ook in
de sectoren buiten het onder
druk staande stukgoed niet
best gaat. De massagoed- en de
containerbedrijven vervangen
hoegenaamd geen personeel.
Een ernstige kwestie, waaro
ver alle betrokken partijen
volgende week hun visie en
wellicht ook hun aanpak tot
verbetering zullen kunnen ge
ven.
Die stukgoed-sector wordt dus
geconfronteerd met een grote
leegloop aan personeel en dat
kost de bedrijven direct en in
direct via de Stichting Sa
menwerkende Havenbedrij
ven, die tijdelijk personeel
verstrekt in piekperioden
handen vol geld. Het trieste
gebeuren rond Müller-Thom-
sen is er de illustratie van.
Kortom, een situatie die om 'n
oplossing schreeuwt. Het heeft
er tot twee dagen geleden nog
naar uitgezien dat er geen be
drijven waren een enkele
kleine uitgezonderd die
personeel gedwongen wilden
gaan ontslaan. Maar dat bleek
een vertekend beeld en daar is
dus inmiddels verandering in
gekomen, Hoewel 't afwachten
wordt of het Gewestelijk Ar
beidsbureau zich houdt aan
een onlangs door het ministe
rie van sociale zaken gedaan
verzoek om in de Rotterdamse
haven geen gedwongen ontsla
gen meer te accepteren; op
grond van afspraken die in 't
afgelopen voorjaar bij het op
stellen van het herstructure
ringsplan zijn gemaakt. Af
spraken die niét op papier zijn
gezet en waarover dus óók on
enigheid bestaat. Het zou trou
wens vreemd zijn als dat niét
zo was...
Müller-Thomsen is het eerste
grote stuwadoorsbedrijf dat
een en ander terzijde schuift.
Wie volgt De Vervoersbond
FNV heeft trouwens onom
wonden kenbaar gemaakt dat
dit soort 'tegenstanders' in alle
hevigheid bestreden zai wor
den.
De vooruitzichten zijn weinig
opbeurend. Jammer, de haven
verdient dat niet.
Rotterdam Verbijste
rend, verschrikkelijk, on-
aanvaardbaar, ongelofe-
lijk, dramatisch, geweldig
hard, gevaarlijk en onmo
gelijk. In één woord een
ramp. Ziehier een hand-
i vol bijvoeglijke naam
woorden en één zelfstan
dig naamwoord, die op dit
moment te horen zijn op
de scholen voor het bui
tengewoon onderwijs. Gis-
teren werden ze allemaal
.'naar het hoofd geslingerd
van het VVD-Tweede Ka-
meflid J. Franssen, tijdens
zijn bezoek aan de Leef-
langschool in Overschie.
Aan de vooravond (ran de
bezuinigingen op het bui
tengewoon onderwijs
kwam de onderwijsspecia-
list der liberalen in de
praktijk kijken wat -.de
nieuwe snoeiplannen voor
.het buitengewoon onder-
Wijs zullen betekenen.
Franssen kwam bijna ander-
half uur te laat binnen op de
Leeflangschool; maar vol
gens leerkrachten stond dat
in geen verhouding tot de
Werkelijke overschrijding
van de tijdsduur door de po
litieke vertegenwoordiger
1 der liberalen. „U komt pas
kijken nadat de plannen zijn
gemaakt", riep een onderwij
zer wanhopig uit.
,,De nieuwe maatregelen be
tekenen, dat onze school met
dertig procent zal teruglo
pen", voorspelt Frans Meier,
hoofd van de school. Op zijn
school zitten moeilijk lerende
kinderen. Leerlingen die
geestelijk twee a drie jaar
achter zijn op hun leeftijdge
noten, een handicap waar
van je aan de buitenkant
weinig tot niets kunt zien.
Een heleboel van die kinde
ren, die met geen mogelijk
heid het normale lager on
derwijs kunnen bezoeken,
zullen nu tóch op zo'n nor
male school terecht komen.
„Dat is een ramp; de gevol
gen daarvan zijn niet te
overzien", aldus Meier.
„Wat is er aan de hand?", zal
een lezer die niets met het
buitengewoon onderwijs te
maken heeft 2ich afvragen.
Welnu: het kabinet wil het
het vervoer van huis naar
school niet meer betalen
voor deze kinderen. Alleen
als een kind om lichamelijke
redenen echt niet met het
openbaar vervoer kan, mag
er een taxi worden ingescha
keld. Dat geldt dus niet voor
de moeilijk lerende kinderen
van de Leeflandschool, want
dóór kon je de handicap im
mers niet aan afzien.
Op een prikbord van de
Leeflangschool hangt een
plattegrond van Rotterdam.
Rond de school is met zwarte
viltstift een cirkel getekend
met een straal van vier kilo
meter. Kinderen die in de
cirkel wonen krijgen nu
geen reiskosten meer ver
goed, klaagt schoolhoofd
Meier. „Da's een probleem,
want binnen de cirkel liggen
sociaal-zwakke wijken als
het oude Noorden, het oude
Westen en Middelland. Daar
wonen de mensen met de
laagste inkomens. Als die
plots zélf een abonnement
moeten gaan betalen voor
tram en bus komen zij finan
cieel ïn grote problemen.
Vergeet niet dat die mensen
in wijken wonen, waar de
klappen van de bezuiniging
toch al het hardste aanko
men."
Verder
Binnen de cirkel wonen rela
tief weinig kinderen. De
meesten komen van verder
en met de afstand neemt ook
het probleem toe om van
huis naar school te komen.
Tot op de dag van vandaag
reisden de kinderen met een
schoolbus of, als ze helemaal
buiten de route woonden,
met een taxi. In het vervolg
(de maatregel gaat op 1 au
gustus in) moeten ze maar
zien hoe ze er komen.
Blijft over openbaar vervoer.
Het riik betaalt voortaan
voor elk kind de kosten van
bus, tram of trein. En als het
kind nog niet alleen kan rei
zen, mag vader of moeder op
een rijks-kaartje mee.
Zoiets is voor veel mensen
onmogelijk, weet Frans Mei
er. „Veel mensen zullen hun
kind van het buitengewoon
onderwijs afnemen en ge
woon naar de school op de
hoek sturen. Daarmee zijn
we dan terug in de vijftiger
jaren. Toen werd het vervoer
ook nog niet vergoed en toen
bleek dat niemand op het
platteland naar het buitenge
woon onderwijs ging. Ik be
doel maar..."
Onthutsend
Maar niet alleen de woede
over reisproblematiek werd
over het hoofd van kamerlid
Franssen uitgestort, ook de
emoties rond de overige be
zuinigingen moest de parle
mentariër aanschouwen. Tot
twee maal toe werd hij mee
genomen op een rondleiding
door de school. De eerste
maal om te zien hoe op de
Leeflangschool wordt ge
werkt. De tweede maal om te
zien wat er van dat werk
overblijft als het bezuini-
gingsspook heeft toegeslagen.
De verschillen bleken ont
hutsend groot. De buitenlan-
dertjes die tijdens de eerste
rondgang extra les kregen in.
de Nederlandse taal, zaten
tijdens het tweede bezoekje
moederziel alleen in een ka
mertje. De juf die de anders
taligen extra aandacht gaf,
was 'wegbezuinigd'.
Verdwenen was ook de vak
leerkracht voor handvaar
digheid; in het buitengewoon
onderwijs een van de belang
rijkere vakken, omdat de
kinderen het later vooral
met hun handen moeten
waarmaken in de maat
schappij. „Niemand hier
wordt later onderwijsspecia-
list van de VVD", vertelde
Frans Meier tegen de onder-
wijsspecialist van de VVD.
De handenarbeid wordt door
de bezuinigingen drastisch
bekort.
Een einde komt ook aan het
schoolzwemmen, nu het rijk
dat niet meer financiert. De
moeilijk lerende kinderen
doen weliswaar vier jaar
over het halen van twee
zwemdiploma's, maar het is
een van de weinige keren in
het leven dat zij werkelijk
een diploma kunnen halen.
„Moet je ze dat dan afne
men?" vroeg Meier gisteren.
Tenslotte komt er een einde
aan de kwaliteit van het on
derwijs, zoals dat nu op alle
scholen voor buitengewoon
onderwijs in Rotterdam
wordt gegeven. „De klassen
worden groter en daardoor
kan geen individuele aan
dacht meer worden gege
ven", verduidelijkte Meier.
De uiteindelijke gevolgen
voor de maatschappij werden
verwoord door oudercom
missielid M.J. Zonneveld:
„Nu behoren onze kinderen
tot de zwaksten uit de sa
menleving. Straks zijn zij dat
niet eens meer. Dan zijn zij
de uitgestotenen. Daar zijn
wij als ouders zo bang voor!"
Alternatieven
De uiteenzetting van het bui
tengewoon onderwijs was in
drukwekkend. Wat stelde
Kamerlid Franssen daar te
genover?
Er móet nou eenmaal bezui
nigd worden; als u andere
punten aan kan geven, kun
nen we daarover praten, was
kort samengevat de po
litieke boodschap.
Toch gloort er een sprankje
hoop na de visite van de
VVD-er. Hij zegde toe zich
sterk te zullen maken voor
het buitengewoon onderwijs.
„Want ook mij doet het pijn
dat die zwakste bevolkings
groep zo hard door de bezui
nigingen wordt getroffen",
sprak Franssen.
School
hoofd Frans
Meier
(rechts)
biedt
Kamerlid
Franssen de
laatste
badmuts
aan. „Nu het
schoo
zwemmen
wordt
afgeschaft
hebben we
die toch niet
meer
nodig'
sprak het
schoolhoofd.
door
Richard
Stomp
Capelle aan den IJssel Burgemeester Lui-
gi van Leeuwen voorziet dat er in zijn ge
meente dertig ambtenaren met ingang van 1
januari 1984 op straat zullen staan.
De burgemeester schrijft deze mogelijk nood
zakelijke ingreep toe aan het tegenvallend
aantal woningen dat de groeikern dit jaar
mag bouwen. Dat zijn er in totaal maar zo'n
zeshonderd, iets meer dan een derde van het
aantal, dat was aangevraagd.
Volgens Van Leeuwen worden de groeiker
nen, maar bovenal Capelle, ernstig geschaad
met die beslissing van het ministerie van
volkshuisvesting.
In een radioprogramma stelde de burgemees
ter dat het ambtelijk apparaat, dat in totaal
zo'n vijfhonderd man omvat, in het geheel is
afgestemd op de groei. „Nu die ontwikkeling
wordt doorbroken, komt de gemeente in gro
te financiële problemen."
Een visie, die door de plaatselijke afdeling
van ambtenarenbond ABVA/KABO niet
wordt gedeeld. De bond meent zelfs dat er in
de begroting van Capelle nog sprake is van
een positief saldo. Begin februari belegt de
bond een vergadering met haar leden. Dan
wordt bekeken wat er tegen de dreigende
ontslagen gedaan kan worden.
Van Leeuwen benadrukte dat de gemeente
niet alleen financieel een fikse aderlating
moet doen, maar stelde tevens dat het wo
rt ingbeleid van de groeikern hierdoor in ern
stige mate doorkruist wordt. „Een nieuwe
stad bouw je niet op een achternamiddag",
aldus de burgemeester, die voorts stelde dat
het nu te veel met horten en stoten gaat.
Er wordt rekening mee gehouden dat er nog
aanzienlijk meer ontslagen zullen vallen.
Rotterdam De politie van Hoek van Hol
land heeft twee Rotterdammers (38 en 27
jaar) gearresteerd. Zij worden verdacht van
een poging tót bedreiging en afpersing van
een zakenman in Hoek van Holland.
Het tweetal 2ou de eigenaar van een restau
rant ervan 'indringend' hebben proberen te
overtuigen, dat zij een fors geldbedrag kwa
men innen. Als er niet zou worden betaald
zouden er 'passende maatregelen' volgen. De
eigenaar, die net een failliet restaurant heeft
overgenomen en een groot deel van de vroe
gere schulden heeft betaald, waarschuwde de
politie.
Dordrecht De Evangelische Volkspartij in
Dordrecht dient bij de officier van justitie in
deze stad een klacht in tegen huisbaas in het
groot M.Koning. Hij wordt beschuldigd van ras
sendiscriminatie. In een interview met het
huis-aan-huisblad Merwesteijn deed Koning
uitspraken, die volgens de EVP niet door de
beugel kunnen. Eén van zijn uispraken was:
.Herinner je het concert uit Wenen op tv. Aan
gename mensen, schoon gekleed, die mooie mu
ziek maakten. Daar zag je geen negers. Op zo'n
moment beseft een mens pas echt wat we met
onze beschaving bereikt hebben." Daarnaast
sprak hij verschillende keren van „bosnegers"
en „sambaballen". Flip Pieters van D*66 had al
eerder felle kritiek op de uitspraken geuit. Ook
stapt de EVP met een klacht tegen Merwesteijn
naar de Raad,»'oor de Journalistiek.