ROTTERDAM
21
De 'knokploeg'
van de brandweer
ROTTERDAM M
■itiVUURflliWllÉi
EN VLAM!
AGENDA
<k
Ruzie in de raad is Rotterdam onwaardig
KRONIEK
EN KRITIEK
Rotterdams Nieuwsblad
vrijdag
RL/RZ/RV/RY/RW/RS 28 januan 1983
Rotterdam kreeg er in 1956 twee nieuwe
brandweerkorpsen bij: de luchthavenbrandweer op het
vliegveld Zestienhoven en de jeugdbrandweer,
waarvan het Tuindorp Vreewijk de primeur laad.
De in 1956 in gebruikgenomen
luchthaven Zestienhoven be
stond toen uit dertienhonderd
meter verharde landingsbaan,
een parallel hieraan gelegen
taxibaan en een grasbaan voor
het lichte vliegverkeer. Tien
jaar later werd de verharde
baan verlengd tot 2300 meter,
terwijl er in 1970 ook nog een
groot stationsgebouw verrees.
De luchthavenbrandweer be
stond aanvankelijk uit zeven
brandwachten. In 1981 waren
dal er vijfendertig.
Ook beschikte Rotterdam van
1952 tot 1965 over een helikop
tervliegveld Heliport aan
de Hofdijk. Van hieraf ope
reerde de Belgische lucht
vaartmaatschappij Sabena met
een driemaal daags uitgevoer
de lijndienst op Brussel. Bij
start en landing hielden twee
brandwachten van de luchtha
venbrandweer toezicht. Hier
voor waren zij uitgerust met
een Volkswagen bestelbus, die
voorzien was van een chloor -
broommethaan blusinstallatie
waarachter een achthonderd
liter schuimaanhanger was ge
koppeld. Op beide vliegvelden
kwam de brandweer 's winters
in actie om de platforms en
start- en landingsbanen ijsvrij
te maken.
Op Zestienhoven werkte de
brandweer met een uit 1948
daterende GMC/Geesink
sproeiwagen van de Roteb.
Auto's van dit type zouden in
1959 als schuimtankwagen
voor een zeer korte periode
ook in de stad worden ingezet.
Evenals reddingsauto's van
het merk Kronenberg op In
ternational S140-chassis, die
waren voorzien van nevel- en
poederblus installaties. Een
flinke verbetering van de
brandbestrijding vormde ook
de in 1958 aangeschafte Kro
nenberg Crashtender, die in
staat was in twee minuten tijd
dertigduizend liter schuim te
produceren, In 1961 volgde
was m handen van hootd-
brand meester Schumacher,
Een jaar later volgde de op
richting van enkele groepen
op de Rechter Maasoever en in
Overschie.
Pas op 1 januari 1960 kwam er
lijn in de organisatie van de
jeugdbrandweer. Er werden
lidmaatschapskaarten ver
strekt en elke groep was her
kenbaar aan een eigen kleur.
Een jaar later werden ook
een tweede auto van dit door
de Royal Air Force Duitsland
ontwikkelde type. De in dat
jaar in gebruik genomen Borg-
ward ambulance kreeg tevens
een functie als commandowa
gen.
De luchthavenbrandweer be
schikt momenteel over twee
grote 27-tons Perlini-Kronen
berg Crashtenders, met elk
een tankinhoud van 9000 liter
water en 1000 liter schuimvor-
mend middel, en een Unimog
reddingsvoertuig met een 500
kilogram poederblusinstallatie
en een 125 kilogram BCF-in-
stallatie.
Primeur
De wijk Tuindorp Vreewijk
had in 1956 de primeur van de
oprichting van de Rotterdamse
jeugdbrandweer. De leiding
overalls beschikbaar gesteld.
Het oefenmateriaal werd on
dergebracht in huisjes aan de
Rembrand tstraat, de Dreef,
het Heemraadsplein en de La-
rixlaan. De eerste wedstrijden
voor de jeugdbrandweer wer
den gehouden op 29 juli 1961
bij de Spaansebrug. In oktober
van dat jaar traden de eerste
vier jeugdbrandweerlieden als
adspïrant brandwachten toe
tot het 'grote korps', Steeds
meer jeugdkorpsen werden
opgericht, terwijl in 1962 het
eerste korps in dit geval
Groep Blue het eerste lus
trum vierde.
'Knokploeg'
De Rotterdamse brandweer
beschikte in de jaren 1957 tot
1969 ook over een 'vliegende
patrouille'. De groep, die bijna
men kreeg toebedeeld als de
Vrijdag: 28 januari
Luxortheaten 20.15' Nooy's Volks
theater speelt 'De Jantjes' met Carry
Tefsen, Hanny Vree, Dick Rïenstra,
Marnix Kappers, Mïchiel Kerbosch,
Yf Blokker, Ank v.d. Moer, Henk
Molenberg e.a, Theater Zuidpleiiu
203Q: Zuidelijk Toneel Globe met
'Eczeem' van Gerardjan Rijnders,
me» Ltesbeth Coops, Wim v d. Grijn.
Nora Kretz en Gijs de Lange Picco-
lotheater: 20.30: Tbeatergrop F. Act
me» 'Olga en de anderen". Theater
de Teerstoof: Schiedam, 21.00: Thea
ter Niunsky met 'Reis naar de win
ter'. De Doelen: 20 15: Schuberttria-
de 82/83; i s.m de NOS, Het Klein-
koor Toonkunst en het Arion Ensem
ble, m m.v. Thea v d. Putten, so
praan, Els Kloos, al», Hein Meens, te
nor, Robert Holl, bas. Annette Ro
gers. piano. Dirigent Jan Eelkema.
De Doelen; 20.15: Rotterdams Phil-
harmonisch Orkest, dirigent Emil
Tchakarov, solist Bruno-Leonardo
Gelber, piano Werken van Mozart,
Schumann en Strauss. Hofpleinthea
ter: 20.15: 'Als er liefde bestaat' Gene
v.d Klei, Thijs van Leer en Henk
van Ulsen met chansons uit het re
pertoire van Brèl, Brassens. Azna-
vour, Dylan, Knef en Porter Har
bour Jazzclub: 21.30. Dixie Express.
De Klimmende Bever; IJsselmonde,
20.15 Adèle Bloemendaal met 'Adé-
le's keus', muzikale begeleiding
Frans Ehlhort, piano. Café Over
werk: Rott. Rijweg 1,22 30' Kees Ou
wejan en Makker (Kroeg en zee
mansliederen). De Stoep: Spijkenis-
se. 20.15' Urbanus. Theater Zuid-
peln: 20.35: Henk Elsmk en Ltesbeth
lust met hun cabaret programma "Sa-
,t men anders'. Theater de Willem:
Papend recht, 20.15: Fons Jansen niet
zijn cabaretprogramma 'Zullen we
handhaven?'. De Schouwburg. 2C.15'
Het Nationaal Ballet danst 'Paianova-
nattes-l', 'Eer» verwsarlossde tuin',
- "Pyrrtsche Dartsen-2'. Theatercafé
De Schouwburg: 23 30. Bloolips. En
gelse tavestieshow. en ideo-program-
ma's. Glerie W. Pieterse in Poëzie:
ij 20,30. Ernst van Altena over het ver
talen van poëzie. De Klimmende
Bever: lJsselmonde, 21.00-01.00. Cul-
tureel Café met Henk van Gelder
(cabaret). De Kandelaar: 20.00. Film
sound of music' (14) Folkhouse
Matrix: 20 30: Poëzie en muziek ont
moeten elkaar, man.v. Rotterdamse
- Richters en het Willem Reinen
Kwartet. Zaal Harmonie: Vlaardtn-
gen. 20 30: Film 'Les enfants du para-
r dis'. Zoldertheater 't Hof: Dor-
'r drecht, 20.35: 'Poppen op zolder" pop
penspel door theater Jacobus Wie-
man.
Zaterdag 29 januari
Luxortheater: 20.15: Nooy's Volks
theater speelt 'De Jantjes' met Carry
Tefsen, Hanny Vree,. Dick Rïenstra,
Mamix Kappers. Mïchiel Kerbosch,
Yf Blokker, Ank v.d- Moer, Henk
l Molenberg e.a. Theater Zuidplein:
Vr°' Zuidel'jk Toneel Globe met
yEcreem' van Gerardjan Rijnders.
^iesheth Coops, Wim v.d. Grijn,
INora Kretz en Gijs de Lange. Picco-
lotheater. 2Q.3Q: Theatergrop F. Act
'Olga en de anderen'. Mtisïca:
Overschie, 20.15. In de wijk gespeeld;
De acteur Paul van Soest met zijn
solo-optreden 'Merde'. Theater de
Teerstoof: Schiedam, 21 00: Theater
Nijmsky met 'Reis naar de winter'.
Hofplelntheater. 20.15: 'Als er liefde
oesujt' Gene v.d. Klei, Thijs van
Leer en Henk van Ulsen met chan-
uit het repertoire van Brèl.
«assens, Aznavour, Dylan, Knef en
Porter. Harbour Jazzclub: 21.30: Pa
radise Jazzband. Old Dutch; Hochus-
j*iislraat 20. 20.00: Rita Keys cn het
Trio Pim Jacobs, Folkhouse Matrix:
«30: Conjunto Alpaca (Zuid-Amen-
xaanse volksmuziek). Het Berenei:
«200; Nelleke Burg met haar nieuwe
Jolo-optreden. De Stoep: Spijkemsse,
«15: Urbanus Zoldertheater *t
«of: Dordrecht, 20.15: Folkdub Dor
drecht; The Bully Wee Band (Enge
rd) en de Nederlandse formatie
oriK. Club Bibelot: Dordrecht,
,00: Popgroep 'Phase Four'. Tbea-
Zuldpeixu 20.15: Henk Elsmk en
Liesbeth List met hun cabaretpro-
"Samen anders'. Rameyns-
öo»: Ommoord. 20.15: In de wijk ge
lald; Cabaret Natascha Emanuels
®et 'Voor eert bloem op de Duin
top Theatercafé De Schouwburg:
"30; Bloolips. Engelse tavestieshow.
en ideo-programmas. roppenthea-
ter Belle Psss: WaterloosIraat 37b,
14.30: Het poppentheater speelt Tim-
pe en de torenbouwertjes' {vanaf 6
laar). De Kandelaar: 20 00 Film
The sound of music' (14). Theater de
Teerstoof: Schiedam, 14.30. Poppen
theater Lucas Goudswaard met 'Ver
boden te niezen' (4-10 jaar) Zaal
Harmonie: Vlaardingen, 20.30: Film
'Les enfants du paradis'.
Bioscopen
Alhambra 1; Trail of the pink pan
ther' (16) dog. 2.00-7.00 en 9.30 u,
zond 1.30-4 00-7.00 en 9.30 u. Alham
bra 2: 'Je vous aime' (16) dag. 2,00-
7 00 en 9,30 u, zat zond en woe. 7.00
en 930 u. Calypso 1: 'E.T.* (al) dag.
2.00-7.00 en 9.45 u. zond. J 15-4,00-
7 00 en 9.45 u. Calypso 2: 'De wereld
van Garp' (12) dag. 1.45-6 45 en 930
u. zond. 1 00-3.45-6 45 en 9 30 u. Ca
lypso 3: 'A mtdsummernighfs sexco-
medie' (al) dag 2.00-7.00 en 9.45 u.
zond, 1.15-4 00-7 00 en 9.45 u Cen
traal: 'Wanda whips Wall Street' (18)
dag. 12.30- 2.15-400-5.45-7.30 en 9.15
u. Cineac (Beurs): The New York
ripper' (16) dag. 2 00-7.00 en 9.30 u,
zond. 1.30-4.00-7.00 en 9 30 u. Cineac
(Bijenkorf): Class of 1984" (16) dag.
2.00-7,00 en 9.3D u, zond en dl. 7.00
en 9.30 u. Cinerama 1: 'Annie' (al)
dag. 1.30-6 45 en 9.30 u, zal. en zond.
1 00-3.45-6.45 en 9.30 U. Cinerama 2:
'Raiders of the lost ark' (12) dag, 2.00-
7.00 en 9 30 u, zond. 130-4.00-7.00 en
9.30 u Cinerama 3: 'Les uns et les
autres' (al) dag. 1.30 en 8 00 u Cine
rama 4: 'Het geheim van NIMH' dag.
2.15 en 6 45 u, zond. 1.30-3.30 en 645
u, 'Papillon' (12) dag. 9-00 u. Cinera
ma 5: 'Swect lollipop' (16) dag. 2.00-
6,45 en 9.15 u, zond. 1,45-4.15-6.45 en
9.15 u Corso: The Exorcsist' (16)
dag. 2 00-645 en 9.30 u, zond. 1.15-
4.00-6.45 en 9,30 u. Kriterion: Tem
pest' (ai) dag, 8 00 u, zond, 2 00 en
8 00 u. Luiruere 1: 'Het kleinste bor
deel in Texas' (16) dag. 2.09-7,00 en
9.30 u, zond. 2.00-4.30-7.00 en 930 u.
Lu mie re 2: 'De Boezemvriend' (al)
dag. 2.00-7.00 en 9.30 u, zond. 2.00-
4.30-7.00 en 9,30 u, Lutniere 3: 'For
ced vengeance' (16) dag. 1.45-6.45 en
9.15 u. zat. en woe, 6 45 en 9 15 u,
zond. 4.15-6.45 en 9.15 u. The Pirate
Movie' (al) zat. zond. en woe. 1.45 u.
Lumiere 4: The soldiers story' (16)
dag 1.45-6.45 en 9.15 u, zat. zond. en
woe. 6.45 en 9.15 u, '101 Dalmatiers'
(al) zat. zond. en woe. 1.45 u. Metro
1: '101 Dalmatiëre' (al) dag. 2 00 u. en
'Poltergeist' (16) dag 7.00 en 9 30 u.
maand, en woe, bingo-avond. Metro
2: "Big Bomber' (al) dag. 2 00-7.00 en
9.30 u. Bex: 'Hoe heter, hoe beter*
(IS) dag. doorlopend van 10.00 tot
24.00 u. Thalia: 'E.T.' (al) dag. 2.00-
6.45 en 9.30 u, zond. 1.15-4.00-6.45 en
9.30 u. 't Venster 1-2 en 3 en De
Lantaren: Vanaf 08 30 uur 's mor
gens tot 00.30 uur 'Filmfestival Rot
terdam' met o a. 'Eiland der liefdes',
"The state of things* en Toule unt*
nuil'.
Naehtvoorstelllngen (16)
Alhambra 1: 'Rocky horror picture
show' zat. 00 15 u. Alhambra 2: 'Sa-
tyncon' zat. 00,15 u. Calypso 1: 'Chi
natown' vrij. en zat 00.15 u Calypso
'Paspoort naar het pomoparadijs'
(18) vnj. en zat. 00.15 u. Calypso 3:
'Cheech and Chong's nice dreams'
vrij. en za. 00.15 u. Cineac Beurs:
'De ijzeren Kung-Fu vechter' zal.
24.00 u. Lumiere 1: 'Het laatste
Omen' vrn. en zat. 24 00 u. Lumiere
2: 'Sex ere 11a' vrij en zat. 24,00 u. Lu
miere 3: "Young Frankestem' vrij. en
zat. 24.00 u. Metro-1: 'High plains
drifter' vrij en zat. 24.00 u.
Kindervoo ra tellingen
Alhambra-2: 'Heksen en bezemste
len' zat. en woe. 2.00 u, zond. 1.30 en
4.00 u. Cinerama-4: "Het geheim van
NIMH' dag. 2,15 en 6.45 u, zond. 1.30-
3.30 en 6 45 u. Lumiere-3: The pirate
movie' zat. zond. en woe. 145 u. Lu-
miere-4: '101 Dalmatiers' zat zond.
en woe. 1.45-4.15 u. Metn>-1: '101
Dalmatiërs' dag. 2.00 u. Passage: "Po-
peye Superfestival' zat. zond. en woe.
2.0Ö u.
Spijkenlsse
Euro 1: 'E.T.' (al) dag 1.30-6.45 en
9 15 u. Euro 2: 'Veel Hels uit Moskou'
(12) dag 1.30-6.45 en 9.15 u. Euro 3:
'Class of 1984' (16) dag 1.30-6.45 en
9.15 u. Euro-4: '1941' (al) dag. 1.30-
6 45 en 9.15 u, zat. zond. en woe. 6.45
en 9.15 u.
Kindervoorstellingen (al)
Euro: 'De nieuwe avonturen van Dik
Trom' zat zond. en woe. 1.30 u.
Nachtvoorstellingen
Euro: "Zes Zweedse meisjes op Ibiza'
(18). 'Veel liefs uit Moskou' (16).
'Jong, groen en toch rijp" (18). "1941*
(16). Alle voorstellingen zat. 24 00 u.
Brielle
Apolio-theater: 'Dr. Zjivago* (12} zat.
t/m woensd. 20.00 u. 'De Boezem
vriend' (al) do. en vrij 20.00 u. zat en
woe. 14.00 u. zond. 14.00 en 16.30 u.
Kindervoorstellingen (al)
Apollo-theaten 'De Boezemvriend'
zat. en woe. 14.00 u, zond 14 00 en
16.30 u.
Hcllevoctsluis
Tlvoli-theaten 'Rocky-3' (16) vrij en
zat. 20.00 u, zond. 17 00 en 20 00 u
'Van de koele meren des doods' (16)
dond. maand, en woensd. 20.00 u.
'Proefkonijntjes voor sexplezier' (18)
dinsd. 20 00 u.
Naehtvoorstellln gen
Tivoli-theaten 'Proefkonijntjes voor
sexplezier* (18) zat. 23 00 u.
Kindervoorstellingen (al)
Tivoli-theater: 'Siors en Sjimmie en
de toverring' zond. en woe. 14.30 u.
Dordrecht
Euro Cinema: Zaal-I: 'Annie' (al)
dag. 2,00-6.30 en 9 15 u, zond. 1.15-
4.00-6.45 en 9.30 u. Zaal-2: 'Gestroom
lijnde poesjes' (18) do. maand, en
dinsd. 2.00-6 45 en 9.30 u. vnj. 2 00 u.
woe. 6.45 en 9 30 u. Zaal-3: 'E.T.' (al)
dag. 2,00-6.45 en 9.30 u, zond. 1.45-
4.15-6.45 en 9 30 u. Cinode: "Victor
Victoria' (al) dag. 8 00 u, vrij en zat.
7.00 en 930 u.
Kindervoorstellingen (al)
Cinode: 'Sjors en Sjimmie en de go
rilla' zat. zond en woe. 2.00 u.
Nach tvoo rs tellingen
Euro Cinema: 'Gestroomlijnde poes
jes' (18). 'Sweet young girls* (18)
When a stranger cals' (16). Aanvang
alle voorstellingen zal. 24.00 u.
Medische Diensten
Apotheken: De Rotterdamse apothe
ken zijn dagelijks geopend van 8.30-
17.30 u. Buiten deze tijd, dus ook in
de weekeinden is voor spoedgevallen
een waarnemingsregehng. Men kan
via hel antwoordapparaat of het me
dedelingenbord van uw eigen apo
theek te weten komen welke apo
theek waarneemt. Betreft het een
spoedrecept, dan kunt u een taxi ne
men. Vraag een taxibon die u aan de
chauffeur overhandigt. Taxi Tele
fooncentrale, Tel: 010-361222. Art-
senboodschappcndiensL- Tel: 206611
(ook voor Vlaardingen en Schiedam)
Integraal Kankercentrum Rotter
dam: „Teleloonbaken voor vragen
over kanker" I.K.R. Tel: 010-634130.
Ambulancedienst: Voor Berkel,
Bergschenhoek en Bleiswijk Tel: 010-
333300.
Diversen
Telefonische Hulpdienst Rijn
mond: Rotterdam 010-362244. Schie
dam 010-731161. Voor hulp bij maat
schappelijke en geestelijke noden.
Telefonische Hulpdienst Spijke
nlsse: (van 22.00 tot 04.00 u): Tel:
01880-25952. Hulp- en infor
matiecentrum Postkantoor Coolsingel
Tel: 172929, sociale en culturele in
formatie, rechtshulp, studie en on
derwijszaken, vacaturebank, loon-
techmsche dienst enz. Geopend
maand. 11.00-17.00 u, dinsd. t/m vrij.
8,30-1700 u. Crisiscentrum Rotter
dam: Mathenesserlaan 270, tel: 76 39
44. Voor mensen met accute proble
men op elk gebied. Geopend 24 uur
per dag ook zaterdag en zondag. A.A.
werkgroep Rotterdam: Bergweg
307a. tel: 673815, voor mensen met al
coholproblemen. Stichting Recht
swinkel: tel: 525690, Kralingen' Lus-
Ihofstraat 102, di. 17,00-18.30 u.
Goudse Rijweg 39b, di 19.00-20.00 u.
Bloemhof; Violieretraat 1, di 17.00-
20.00 u. Spangen: Potgieterstraat 8,
do. 17.00-20.00 u Bureau voor Rechts
hulp Zuid: Pleinweg 218-220. di tlm
vnj. 10.00-12.30 u. Noord: Teihnger-
straat 59, ma 13.00-16.00 u, di. t/m
vrij. 10.00-16.00 u. do 19.00-21.00 u,
vnjdag van 14.00-16.00 u. no tans aan
wezig.
'knokploeg' en de 'mobiele co
lonne', bestond uit brandmees
ters en onderbrandmeesters,
die bij elk middel- en groot
alarm werden opgeroepen om
buiten hun eigen wijk op te
treden als spuitgast. De toela
tingseisen waren bijzonder
zwaar, en de opleiding werd
vaak vergeleken met die van
de commando's of de mari
niers, Vooral de instelling en
de mogelijkheden te kunnen
werken in een hecht team wo
gen zwaar. Men moest in stik
donkere scheepsruimen, op
glibberige daken en in bran
dende trappenhuizen blinde
lings kunnen handelen.
7 Juni 1958 was zo'n datum
waarop de vliegende patrouille
met gevaar voor eigen leven
in actie kwam. Ter hoogte van
De Seinpost bij Hoek van Hol
land waren twee Noorse sche
pen met elkaar in aanvaring
gekomen. De 1534 b.r.t. meten
de Luksefjell ramde hierbij
het voorschip van het 10.945
ton metende tankschip Arte-
mis.
Het voorschip van de met 6000
ton vliegtuigbenzine be
stemd voor een in het Franse
Donges gelegerd Amerikaans
legeronderdeel gevulde Ar
temis van de rederij Jorgen
Bang uit Kristiansand vloog in
brand. Hierbij verloren vier
bemanningsleden, waaronder
de eerste stuurman, het leven.
Drie van hen waren over
boord gesprongen en verdron
ken. Twee anderen, waaron
der de 58-jarige kapitein Gun
nar Gouslaa, raakten ernstig
gewond. De passerende kust
vaarder Heiloo pikte twintig
over boord gesprongen beman
ningsleden op, terwijl ook de
reddingsboot President Jan
Leis zes man uit het water kon
halen. Ook het Nederlandse
echtpaar Stobbe, dat tijdens de
aanvaring aan boord van de
De tanker Artemis op 7 juni
Artemis verbleef, verkoos een
duik in de golven. W. Stobbe,
de marconist van het schip,
had eerst zijn vrouw in het
water geduwd en was haar na
gesprongen. Zij werden onder
gebracht in een woning aan de
Koningin Emmaweg. Twee
bemanningsleden bevonden
zich nog aan boord toen de
brandweer arriveerde. Een
van hen, de matroos die die
nacht wacht had gehad, lag
nog te slapen toen de brand
weer zijn hut betrad. Hij had
niets van de aanvaring ge
merkt...
De geredde bemanningsleden
werden overgebracht naar ho
tel America, waar ze in het bij
zijn van de Noorse consul-ge
neraal op verhaal kwamen. De
krant meldde de volgende dag:
Nog wat verwonderd zaten de
mannen in de eetzaal bijeen.
Ze hadden het nog niet alle
maal kunnen verwerken.
Rondom hen roezemoesde het
publiek en speelde het bandje
vrolijke dansmuziek. Aan de
telefoon in de hal stond een
jonge Noor. Hij had verbin-
1958, na een aanvaring met de
ding gekregen met zijn vader
in Noorwegen, Met tranen in
zijn ogen vertelde hij, dat hij
was gered... Op de dansvloer
zwierden de paren...
En op de steensteiger vochten
weer de brandweerlieden met
hun vijand, hot vuur.
Maar de bevi .King van Hoek
van Holland leefde ook in
angst. Een explosie dreigde.
Zeven blusboten, autospuiten
én de razendsnel gearriveerde
vliegende patrouille voorkwa
men echter een regelrechte ca
tastrofe.
Het Rotterdamsch Nieuwsblad
over het moment dat de ramp
werd afgewend:
Op een afstand staan nog late
kijkers. Een politieagent houdt
een nieuwsgierige automobilist
tegen, die de kade wil oprij
den. Het wordt stil in Hoek
van Holland. Op de Koningin
Emmaweg is het moeilijk
ademhalen, zo dicht is de rook.
Hoelang zal de tanker nog
brandenOm drie uur 's
nachts komt het verlossende
woord. De brandweerlieden en
de mannen van de particuliere
Luksfjeil.
pompöoten hebben overwon
nen. De gloed op het achter
schip wordt minder en tensfof-
te is er geen vuur meer te zien.
Hoek van Holland is aan een
groot gevaar ontsnapt1
'Menens'
Ook op een zonnige ochtend in
mei 1961 werd de vliegende
patrouille gealarmeerd. In de
ruimen van een bij de Rotter
damse Droogdok Maatschappij
afgemeerd schip waren enkele
havenwerkers door gassen be
dwelmd geraakt.
Wij zagen meteen dat het me
nens was", verklaarde brand
meester Gijs Oord. „Toen wij
na een wilde rit op het terrein
kwamen stonden ze daar al
klaar met persluch tmaskers.
Ons pad voerde langs smalle
trappen en steekladdertjes. Wij
zagen bijna niets. Hier en daar
konden we alleen op de tast
Jopen. We begonnen direct
met het organiseren van een
systeem om de mensen aan lij
nen naar boven te takelen.
Sommige arbeiders kwamen
kuchend bij, nadat ze in een
ruimte met gezondere lucht
waren gebracht. Wij werkten
één voor één. Het was ver
schrikkelijk. Mijn collega
Snaathorst kon nog net een ar
beider grijpen die uit de lijn
schoot. Ergens vonden we een
man met zijn hoofd omlaag in
een mangat. Hij was er niet
eens zo slecht aan toe, want
via dat gat had hij nog wat
frisse lucht kunnen happen.
Dat had zijn leven gered. We
bleven in dat schip zoeken tot
we absoluut en helemaal zeker
wisten dat er geen levend we
zen meer te vinden was. leder
van ons bleek na afloop wel
vier tot vijf maskers te hebben
leeggezogen, zo krankzinnig
hard hadden we gewerkt En
niet alleen wij, ook andere
Rotterdamse brandweerman
nen en de leden van de be
drijfsbrandweer hadden ge
zwoegd dat de vonken eraf
vlogen, terwijl de geneeskun
dige dienst zorgde voor het op
grote schaal toedienen van
zuurstof aan de geredden. Van
de 42 bedwelmde arbeiders
konden tenslotte vijfendertig
in leven blijven..."
De verhalen die over de vlie
gende patrouille de ronde de=
den verhaalden zonder uitzon
dering over het moedige op
treden van deze vrijwilligers.
De VP'ers zelf ontdeden veel
van dit soort verhalen van de
geromantiseerde franje, want
angst beheerste maar al te
vaak hun levens. Een enkele
keer bleken ze voor niets voor
hun leven te hebben gevreesd
Zoals tijdens hun pogingen om
in een brandende fabnek bij
een stoomketel te geraken. De
VP'ers werden erop uitge
stuurd om zich door het vuur
een weg te banen naar de ke
tel, om er achter te komen of
er direct gevaar voor een ex
plosie bestond. Na schier ein
deloos gekruip over vloeren,
door rook en langs vlammen,
zag men eindelijk de manome
ter. Maar net toen men de
stand wilde aflezen gilde een
sirene... Doodsangst. Wachten
op de klap. Maar er gebeurde
niets, behalve dat de sirene
blééf loeien... Eenmaal weer
weg uit de omgeving van de
stoomketel kwam men tot de
conclusie dat de sirene louter
toevallig was gaan loeien...
Opmerkelijk was het verhaal
van een caféhouder aan de
Randweg, die op 3 mei 1960,
na een nachtelijke brand, voor
een aantal VPers koffie had
ingeschonken. „Ik zie de
brandweer eigenlijk altijd lie
ver gaan dan komen", had hij
nog bij wijze van grap tegen de
bezwete mannen in de smerige
overalls gezegd. Zeven uur la
ter rukte de brandweer uit.
Middel alarm, uitslaande
brand, café aan de Randweg...
De 'vliegende patrouille' uit 1964.
Volgende aflevering: 'Weg met de vrijwillige...'
Elke keer denk je, dat
het dieptepunt in de poli
tieke verhoudingen in de
raad bereikt is. En elke
keer blijkt het peil nog
lager te kunnen dalen.
De grens van het toelaat
bare moet nu wel bereikt
zijn. Dat fracties met el
kaar op gespannen voet
verkeren is verdrietig,
maar nog te verteren.
Dat kan nog goed ko
men, al duurt het lang.
Maar als slechte omgangs
vormen doorslaan tot min
achtende bejegening van
collega-raadsleden, dan
slaan de stoppen door.
Dan slaat de breuk zo
diep, dat deze nauwelijks
nog ie helen valt. Het
maakt de wijze, waarop de
stad Rotterdam toch
geen Juinenwordt be
stuurd tot een schandelij
ke vertoning.
De feiten. Op het eind van
de raadsvergadering hield
mr.Hans Reus (VVD) een
interpellatie over de wijze,
waarop de gemeente ge
handeld heeft met de
bouw van een eroscentrum
aan de Keileweg, Tegen
kwart over twaalf was
met de beantwoording
door burgemeester Peper
de eerste ronde afgewerkt.
Het houden van een inter
pellatie is geen geringe
zaak. Het onderwerp was
belangrijk genoeg om voor
de tweede ronde door te
vergaderen. Maar fractie
voorzitter Johan Hender
son van de PvdA diende
een ordevoorstel in om er
mee op te houden. „De
zaak is het mij niet waard
te blijven. Ik wil naar
huis", zo bagatelliseerde
hij de zorg, die VVD en
CDA over de gang van za
ken aan de Keileweg heb
ben.
Wethouder Joop Linthorst
(PvdA) was nog grover in
het onfatsoen; „Het is niet
erg chique wat hier ge
beurt, maar er gebeuren in
deze raad wel meer min
der chique dingen, dus het
college zal vóór het orde
voorstel om er mee op te
houden stemmen." Het col
lege had gewoon geen zin
verder naar Reus te luiste
ren.
De raad was afgelopen
met een on-afgemaakte in
terpellatie. Een dergelijke
minachting voor het vol
strekt democratische recht
van een andere fractie is
in de Rotterdamse raad
nog niet vertoond.
Beëindiging van de verga
dering wordt gemotiveerd
met het regelement van
orde, waarin op basis van
de motie-Baggerman
(VVD) staat, dat raadsver
gaderingen om midder
nacht beëindigd moeten
worden, 'bijzondere om
standigheden ter beoorde
ling van de raad voorbe
houden'. Het is op zichzelf
al tekenend, dat noch de
PvdA, noch het college
zelf de gebeurtenissen
rondom het eroscentrum
aan de Keileweg bijzonder
acht
Maar bijzonder is de kwes
tie natuurlijk wel. Een
beetje raad, die zichzelf
respecteert, accepteert het
niet langdurig buiten een
zo gevoelige liggende zaak
als de plek voor een eros
centrum te worden gela
ten. Een beetje raad neemt
het niet tijdens de begro
tingsbehandeling op een
directe vraag door een
wethouder (Van der
Have) het bos te worden
ingestuurd. Een beetje
raad wil weten wat er alle
maal aan de hand is rond
om allerlei procedures
voor de rechtbank en de
Raad van State.
Uit alles blijkt, dat het
college van B en W wat
slinks bezig is geweest ene
Van Driel-Vis in de gele
genheid te stellen aan de
Keileweg een eroscentrum
uit de grond te stampen.
Burgemeester Peper had
een knap geconstrueerde
redenering om de legitimi
teit van de verlening van
de bouwvergunning aan te
tonen. Uit de feitelijke
bou waan vraag voor een
'bedrijfsverzamelgebouw'
viel niet af te leiden, dat
het om een eroscentrum
ging. Zelfs al heeft het col
lege dan de bijna zekere
wetenschap, dat het een
eroscentrum wordt, kan
het de bouwvergunning
niet weigeren zolang niet
bewezen wordt, dat het
een eroscentrum is.
Dat is best een knappe ju
ridische spitsvondigheid,
maar waarschijnlijk ach
teraf bedacht toen het col-
Iegebeleid de mist in ging.
Want in die redenering
valt niet in te passen het
feit, dat de bouwvergun
ning in acht dagen na de
aanvrage werd afgegeven,
hoewel er normaal twee
maanden voor zo'n proce
dure staan. Het spoedei
sende karakter van de ver
gunningverlening kan al
leen maar gelegen zijn ïn
het feit, dat dat eroscen
trum er moest komen te
staan voordat iemand er
lucht van zou krijgen. Dat
is op het nippertje gelukt:
pas een paar dagen voor
dat de al begonnen verbou
wing gereed zou komen,
schorste de Raad van State
dc bouwvergunning.
Uit de getuigenverhoren
voor de rechter bleek van
ambtelijke zijde klaar en
duidelijk, dat iedere be
trokkene wist dat het
pand aan de Keileweg een
eroscentrum moest wor
den. Het college had toen
beter zijn verlies kunnen
pakken en de vergunning
moeten intrekken. Hoe
spijtig dat voor de zaak
zelf ook is. Want laat daar
over geen misverstand be
staan: Rotterdam heeft
een eroscentrum hard no-
iiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiniiiti
iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiitririiiiiiiiiiNifiiiiiifiiiii
dig om de prostitutieovei^
last in andere wijken te
kunnen gaan aanpakken.
Wat dat betreft heeft Pe
per volstrekt gelijk met
zijn uitdaging aan de raad:
iMter raadslid dient zich
de vraag aan te trekken
hoe we er uit komen. Dat
is de verantwoordelijk
heid van de gehele raad,
ook van fracties die vin
den dat het college slecht
heeft geopereerd. „Een bre
de steun zou mij lief zijn.
steun die niet belast wordt
door andere politieke ont
wikkelingen."
Want dat is natuurlijk het
probleem: iedereen weet
hoe het niet moet, maar
niemand zegt hoe het dan
wel dient te geschieden.
Die situatie legt uitvoe
ring van welk prostitutie-
beleid ook volstrekt lam.
Dat voert terug naar de be
stuurbaarheid van de stad,
die nu wel naar het laag
ste niveau Is gezonnen.
Het is ontstellend, dat
elke botsing als een op
zichzelf staand incident
wordt beschouwd. Maar
het is de reeks incidenten,
die de spanning doet oplo
pen, De werkelijke oor
zaak is, dat partijen el
kaar niet meer ontmoeten
in het raadscommissie-
werk. Dat heeft eindeloze
discussies met acht amen
dementen tot gevolg,
waardoor inderdaad zo'n
interpellatie laat op de
avond moet worden gehou
den, met alle irritatie van
dien.
Maar stel nu dat de raad
sinds september normaal
had gefunctioneerd. Dan
zou Peper ongetwijfeld in
een besloten vergadering
van 'algemene zaken' al in
november mededelingen
hebben gedaan over aan
staande ontwikkelingen
aan de Keileweg. Dan had
den alle fracties gelegen
heid gehad mee- en bij te
sturen. Dan zouden VVD
en CDA niet overvallen
zijn door een bericht in
deze krant. (De PvdA was
toen kennelijk al op de
hoogte). Dan had Van der
Have tijdens de begro
tingsbehandeling niet hoe
ven te huichelen. Dan had
Reus niet behoeven te in
terpelleren. Dan hadden
PvdA en WD/CDA niet
verder dan ooit van elkaar
verwijderd zijn geweest.
Dan zou de stad gewoon
op een ordentelijke wijze
bestuurd worden.
Nu staan raadsleden met
rode koppen tegenover el
kaar. 't Is in en In triest,
't Is de PvdA onwaardig, 't
Is de WD onwaardig. 'Is
het CDA onwaardig, 't Is
Rotterdam onwaardig.
*i 46-ste.
