ROTTERDAMS
NIEUWSBLAD
'Ik dacht, die
komen
geld opnemen'
Politiek reageert voorzichtig op Slavenburg-actie
Personeel
Slavenburg
wil
opheldering
VERRASSENDE ACTIE ZORGT
VOOR TOTALE VERWARRING
'Pelotonsgewijs' rukken politie en justitie op naar Slavenburg's Bank. In het
voorste gelid van links naar rechts: hoofdinspecteur N. Slikboer, chef bureau
-fraude bij de Rotterdamse politie; een officier van justitie in opleiding; (met
zonnebril) een van de leiders van het onderzoek, officier van justitie mr H A
van Brummen; een griffier en (uiterst rechts) rechter mr. C.H.B. Boot. Links
met hoed, halverwege de stoet, loopt mr. W.A. Rookus, hoofd van de afdeling
fiscale recherche van de FIOD.
Politiemensen laden een met dozen volgepropte ME-bus uit. In de dozen
moet de administratie worden verpakt.
'Het gaat om
papieren,
niet om geld'
Vervolg van voorpagina
Rotterdam Het ging-
politie en justitie giste
ren tijdens de invallen
in vier kantoren van
Slavenburg's Bank niet
óm de inhoud van kluis-
loketten, waarin al dan
fiiet zwart geld ligt. Alle
prive-kluizen bleven
£icht. „Wij zijn niet uit
op geld. Als we op geld
door Robert van de Roer
tvaren uitgeweest, dan
had onze actie er heel
anders uitgezien", zei de
Rotterdamse pers-offi
cier van justitie mr. J.
Schoonaard gisteravond.
;,We richten ons niet tegen
iie bank. maar alleen op niet
nader genoemde personen,
leidinggevende figuren hin
tten de bank. Hel is nu nog
te vroeg om te zeggen of dit
(eden van de raad van be
stuur zijn. Dat is niet in het
belang van het onderzoek."
De officier zei officieel, dat
justitie nu nog niet denkt aan
^rrestaties. Ingewijden bij poli-
-tie en justitie menen, dat bij
;pen grondig onderzoek aan
houdingen binnen de raad van
'Bestuur onvermijdelijk zijn.
■Mr. Schoonaard: „Onze eerste
.interesse is voorlopig, dat de
•Administratie van Slavenburg
,niet in orde is. Wij onderzoe
ken of er sprake is van vals-
'heid in geschrifte. Als we met
.pnze actie bereiken, dat de ad
ministraties in ons land voort
aan betrouwbaar zijn, dan is
het goed. Als de facturen niet
jneer betrouwbaar zijn, dan
stort heieconomische leven
Valse namen
Schoonaard verklaarde,
dat justitie aanwijzingen heeft,
leidende functionarissen
Aan de achterkant van het hermetisch afgesloten hoofdkan
toor arriveert drs. J.W. Coert (rechts met tas), lid van de raad
van bestuur van Slavenburg. Hij mag wei naar binnen.
Ilat
~yan Slavenburg's Bank toe
staan, dat cliënten rekeningen
Vpenen onder valse naam.
Men is hierop gestuit tijdens
het eerdere recherche-onder
zoek in Amsterdam, dat zich
concentreerde rond het bij
kantoor van Slavenburg in de
hoofdstad en waarmee de hele
zaak aan het rollen kwam. Re
chercheurs ontdekten destijds
onder meer, dat de directeuren
van de onroerend-goedgigant
F&S Properties valselijk in
de boeken stonden vermeld als
'Derksen, De Boer en Van
Beusekom'.
Mr. Schoonaard bevestigde,
zoals deze krant eerder al
schreef, dat politie en justitie
tijdens het Amsterdamse on
derzoek bepaalde informatie
kreeg, die een onderzoek naar
met name het Rotterdamse
hoofdkantoor noodzaakte. Het
gaat er om of de raad van be
stuur van Slavenburg de feite
lijke opdracht en leiding heeft
gegeven tot valsheid in ge
schrifte bij zwart-geldactivitei-
ten en andere misdrijven met
geld. Daarom deden recher
cheurs gisteren ook huiszoe
kingen in de woningen van
twee leden van de raad van
bestuur: Ruud Slavenburg,
voorzitter van de raad van be
stuur, en drs. H.S. Gonggrijp.
Tijdens .het Amsterdamse on
derzoek. waarin al drie top
mannen van Slavenburg wer
den aangehouden, kregen poli
tie en justitie ook aanwijzin
gen, dat de bank in nagenoeg
alle bijkantoren criminele
geldpraktijken pleegt. Dat is
een andere belangrijke reden,
waarom men gisteren naast
het Rotterdamse hoofdkantoor
ook drie bijkantoren binnen
viel.
Zoals deze krant gisteren al
schreef, hebben de ministers
Korthals Altes (justitie) en Ru-
ding (financiën) toestemming
gegeven voor een onderzoek
tegen Slavenburg, nadat zij
hadden het "landsbelang* had
den gewogen. Zij bogen zich
vooral over de economische
gevolgen van eventuele re
cherche-activiteiten. „Je zou je
kunnen afvragen of de samen
leving er wel op vooruit gaat
of niet, met zo'n onderzoek. Of
het in het algemeen helang is
dus", verklaarde Schoonaard
gisteren de betrokkenheid van
de ministers. „Wij hebben hen
gevraagd om hun oordeel, om
dat de eventuele nadelige ge
volgen wel eens in geen ver
houding zouden kunnen staan
tot het onderzoek. Justitie
raakt wel eens vaker op een
terrein, dat vreemd is en dan
vragen we ook aan een minis
ter of we zijn beleid doorkrui
den."
Ook de Nederlandsche Bank
was ingelicht over de invallen
bij Slavenburg. „Het is echter
nog te vroeg om nu al een
standpunt in te nemen bij deze
stap in het voorgaande onder
zoek", aldus een woordvoerder
van de Nederlandsche Bank
gisteravond.
Publiek
Politie en justitie hebben be
wust vrijdagmiddag legen slui
tingstijd voor hun actie uitge
kozen, omdat dan de bank er
de minste hinder van onder
vindt. Schoonaard: „De bank
kan dan maandag weer ge
woon voor het publiek open."
De officier verwacht niet, dat
er maandag al een 'run' naar
de bank is van mensen, die
zwart geld hebben in kluizen
van Slavenburg. „Dat is niet
de bedoeling van deze actie
geweest. Wij houden rekening
met het voortbestaan van de
bank."
Over de resultaten van de
huiszoekingen zoals de reactie
van de raad van bestuur wilde
mr, Schoonaard niets zeggen.
Politie, justitie, rechterlijke
macht en de Fiscale Inlichtin
gen- en Opsporingsdienst
(FIOD) brachten in totaal zo'n
200 man op de been. Men viel
alleen al de twee Rotterdamse
kantoren, waar zo'n 900 man
personeel werkt, binnen met
ongeveer 65 man. Het perso
neel van Slavenburg werd
door de opsporingsfunctiona
rissen per afdeling op de hoog
te gesteld van wat er aan de
hand was. Talrijke werkne
mers verlieten uit eigen wil de
kantoren. Klanten konden
omstreeks half vier, toen de
acties begonnen, de herme
tisch afgesloten bank niet
meer in. Sommigen, die opbel
den naar het Rotterdamse
hoofdkantoor van de bank,
hadden de vreemde gewaar
wording, dat zij officier van
justitie mr. H.A. van Brum
men die samen met mr. H.
de Doelder de leiding heeft
over het onderzoek aan de
lijn kregen. De huiszoekingen
in het Rotterdamse hoofdkan
toor duurde gisteravond nog
zo lang, dat vertegenwoordi
gers van politie en justitie
warm eten naar de bank lieten
aanrukken.
Rotterdam „Wij willen
nu wel van de raad van
bestuur opheldering heb
ben over de hele gang van
zaken. Als nu al het
hoofdkantoor wordt bezet
door de justitie, dan mag
het personeel toch ook wel
eens weten wat er nou
precies aan de hand is.
Daar hebben we dan wel
recht op".
Dit zegt een van de perso
neelsleden van het hoofd
kantoor van Slavenburgs
Bank, die gistermiddag
werd verrast door de inval
van de potitie. „Het ging
allemaal heel erg vreemd.
Wij hadden wel iets in de
krant gelezen maar ikzelf
dacht dat het wel mee zou
vallen. En opeens stond er
een vreemde man op onze
afdeling die allerlei orders
uit ging delen. We moch
ten niet meer naar andere
afdelingen en de telefoon
was 'dood'. Bovendien
moesten alle kasten open
gedaan worden".
„Eigenlijk was het alle
maal heel vervelend. Jk
dacht dat de negatieve pu
bliciteit wel een beetje was
afgelopen. We dachten
echt dat de storm geluwd
was. En dan ineens is het
weer goed raak. We waren
ook echt overrompeld. Je
schrikt je rot".
Wat vooral de verbazing
heeft opgewekt is hel feit
dat alles zo onverwacht is
gekomen. Al weet het me
rendeel van hel personeel
best dat iets dergelijks in
de lijn der verwachtingen
lag. „Er zijn in het verle
den nou eenmaal dingen
gebeurd die niet door de
beugel kunnen. Wij besef
fen dat. ook wel. Alleen,
ais ik dan naar hel jour
naal kijk, dan lijken het
wel een stel boeven waar
mee wij moeten werken.
Maar neem van mij maar
aan dat dergelijke dingen
ook bij andere banken ge
beuren. Ik praat het niet
goed. maar onze bank is
echt niet de enige wal dit
betreft".
„Nu ik weet waarvoor deze actie is, zou ik graag wat geld"
opnemen."
Rotterdam Volledig confuus maar zonder enige agres
sie hebben verschillende betrokkenen gereageerd op de
plotselinge justitiële actie bij de Slavenburgs Bank op
de Coolsingel en het bijkantoor op het Stadhuisplein.
„Ja maar ik kom hier om geld
op te halen", stamelde een
klant, die op het laatste mo
ment zijn weekeinde-centen
nog even binnen wilde halen
„En zeker nu ik weel waarom
deze actie is zou ik graag nog
even wat geld opnemen."
Niemand wist eigenlijk precies
wat er aan de hand was. Het
voorbij wandelende publiek
door Martijn Verwaaijen
hield het op een overval, an
deren dachten heel stiekum
een gijzeling mee te mogen
maken. Maar het fijne van de
hele zaak. daar kwant men ei
genlijk niet achter-
Feit was in ieder geval dat het
personeel dat binnen was er in
eerste instantie niet meer uit
kon en de collega's die nog
even gingen 'luchten' ineens
voor een gesloten deur kwa
men te staan. Op verzoek van
justitie werd hot personeel
binnen uiteindelijk toch om
kwart voor vijf naar builen
gelaten.
Zonder enig commentaar te le
veren kwam men naar buiten.
Zelfs de vragen voor hot NOS-
journaal. doorgaans toch aan
trekkelijk voor iemand die
daar nooit mee geconfronteerd
wordt, werden hetzij onbeant
woord gelaten hetzij beant
woord met opmerkingen als
'het was vreselijk gezellig bin
nen' en 'het was weer eens iets
anders'.
Voor de rest blijft het naar
buiten druppelende personeel
uiterst zwijgzaam. Het duidt er
op dat de afdelingschef nog
even zijn mensen heeft toege
sproken in ieder geval de
mond gesloten te houden eh
vooral de pers te mijden. Wel
licht met hei idee dat op die
manier de onverwachte actie
voor de buitenwereld geheim
gehouden kon worden.
Werknemers van Slavenburg, die het hoofdkantoor willen verlaten, moeten hun koffers laten
controleren.
Rotterdam De eerste
politieke reacties op het
optreden van justitie en
politie bij Slavenburg wa
ren voorzichtig.
Dp financiële specialist van
de VVD-fractie, Joekes. wees
erop dat pas achteraf kan
worden beoordeeld of een
dergelijke actie juist is ge
weest, als de feiten boven ta
fel zijn gekomen. „Ik weet
niet wat zich binnen die mu
ren van de bank zich heeft
afgespeeld, maar ik ben er
van overtuigd dat het binnen
de bevoegdheden van de
FIOD en de politie ligt op te
treden", aldus Joekes.
De liberaal noemde de actie
'opzienbarend', vanwege de
steun die de FIOD kreeg van
de plaatselijke politie. Joekes.
die voorzitter is van de ka
mercommissie voor finan
ciën, zei verder dat in de Ka
mer over mogelijke afspra
ken met de banken is gespro
ken over controle op het be
staan van zwart geld. Dat
heeft echter niets te maken
met het optreden van de
FIOD als net gaat om een
duidelijk vermoeden van een
misdrijf; dat is volgens Joe
kes een normale bevoegd
heid. „Het dilemma van de
minister van financiën dat
opsporing van zwart geld kan
leiden tot kapitaaiviucht,
mag nooit reden zijn te zeg
gen: wij geven het op. Ken
nelijk heeft dat ook tot deze
actie geleid", aldus de libera
le woordvoerder.
D'66-fractieleider Engwirda,
die in de Kamer het debat
over zwart geld aanzwengel
de, noemde de actie 'een psy
chologisch belangrijke stap'.
„Of het in de praktijk vol
doende is, betwijfel ik ech
ter", zei hij. Volgens D'66
moeten er vaker steekproe
ven worden uitgevoerd en
moeten banken toegankelij
ker zijn voor de belasting
dienst. „De miljarden aan
zwart geld komen door zo af
en toe een acüe natuurlijk
niet boven tafel", zei Engwir
da. Ook hij noemde de actie
in overeenstemming met de
praktijk die ai jaren wordt
gevolgd, dat de FIOD kan
optreden als zij concrete aan
wijzingen heeft voor een mis
drijf.
„Deze actie was kennelijk
nodig. Volstrekt terecht dat
dit gebeurt", reageerde Hans
Kombrink, financieel specia
list van de PvdA-fraclie en
oud-staatssecretaris voor fi
nanciën. Kombrink denkt
dat acties als deze een 'schri-
keffect' veroorzaken en pre
ventief werken, „Bankfunc-
lionarissen die op bijkantoren
aan dergelijke praktijken
meewerken, zullen nog ec-ns
terdege nadenken of zij hier
mee door zullen gaan".
Volgens Kombrink toont de
zaak-Slaven burg duidelijk
hoe de verhoudingen in het
bankwezen zijn scheefge
groeid. Hij pleit opnieuw
voor de normale belasting
controle bij de banken, waar
minister Ruding (financiën)
niet aan wil beginnen, omdat
hij kapitaaiviucht vreest. „De
afwezigheid van een algeme
ne controlemogelijkheid
werkt dit soort zaken als bij
Slavenburg alleen maar in de
hand. Deze actie illustreert
volop dat het nodig is die
weg op te gaan", aldus Kom
brink.
De financiële deskundigen in
de CDA-fractie waren niet
voor commentaar bereikbaar.
Dozen
En terwijl politieagenten druk
doende zijn opgevouwen kar
tonnen dozen het hoofdkan
toor binnen te dragen stapt cr
ineens een vrouw met een
klein kind naar binnen. Ze
mag er niet in en reageert ver
baast. „Verdorie, heb ik mijn
man al maanden beluofd eens
te komen kijken hoe hij werkt,
kom ik eindelijk, mag ik niet
naar binnen." Later .staal ze
builen te zwaaien naar haar
man, die in hemdsmouwen
voor het raam probeert de
aandacht van zijn zoontje te
trekken. Nog later zit ze in het
vlakbij gelegen café aan de
cola, te wachten tot manlief
wordt 'vrijgelaten'.
De onduidelijkheid blijft groot.
De enigen die werkelijk dui
delijk zijn zijn de postende po
litiemensen. Zoals de agent
aan de deur van hel bijkantoor
aan het Stadhuisplein. „Ik heb
de opdracht gekregen nie
mand binnen te laten. Of ei
genlijk ook niets. Zelfs papie
ren mogen tot nader order niet
binnengelaten worden." Waar
na hij een man die met een
stapel papieren naar binnen
wil tegenhoudt. Zelfs weigert
toe te staan dat de man de pa
pieren afgeeft aan de portier.
Zielig
Binnen zit wat zielig kijkend
een loper, die zo'n vier keer
per dag de bank aandoet om
lopende zaken op te halen. Hij
stond op het punt om weer te
vertrekken maar ineens zit de
deur op slot. „ïk hoop maar
dat het niet te lang gaat duren.
Want ik heb meer te doen."
Iets later komt een portier de
wachtende menigte iets meer
duidelijkheid verstrekken. Het
is dan kwart voor vier, nog
een kwartier de tijd om geld
op te nemen. „Beste mensen,
ik moet u teleurstellen maar
de bank is vanaf heden geslo
ten. Maandag is het weer mo
gelijk om geld op te nemen,
sorry, maar vandaag dus niet
meer."
Dan komt hij even aan de
beurs van de cliënt en dus ont
staat er enige onvrede. Na enig
navraagwerk blijken de bij
kantoren op de Binnenweg en
de Straatweg nog wel enige
tijd open te blijven om alsnog
de service te kunnen verlenen
die men bij wat voor bank dan
ook gewend is. i
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1983