BUITENLAND
Westduitsers bang voor mens
m
n
LRaads verkiezingen
kunnen Mauroy
zijn baan kosten
Pleidooi voor een
democratischer PCI
Verzet
waarschuwt
buitenlanders
in Oeganda
'Band met Israël
is nu onmogeiij k'
Reagan
vreest
domino-
effect in inmenging m
Midden-
Amerika
Fransen voor eerste ronde ter stembus
Congres Italiaanse communisten:
Libanese minister:
'Zoon Kim
sterke man
Noord-Korea'
Toenadering
Egypte en
Sovjet-Unie
Zeven jaar
voor Russische;
dichteres
Tsjechische -
schrijver
veroordeeld
Rotterdams Nieuwsblad
zaterdag
5 maart 1983
Bonn Het was in de
dagen van keizer Augus
tus dat iedereen geteld
moest worden. De eerste
volkstelling ter wereld
zou je kunnen zeggen en
de schrijver Günter
Grass voegt daar cynisch
aan toe dat we allemaal
weten waartoe de gege
vens daarvan hebben ge
leid. namelijk de kinder
moord in Bethlehem.
Günter Grass is een van de
vele verontruste Westduit
sers die hebben aangekon
digd de volkstelling van 27
april te zullen boycotten.
Zelfs de Beierse minister
president Strauss zegt nu dat
men maar beter kan afzien
van die volkstelling: 'Het
perfectionisme waarmee
dergelijke acties worden uit
gevoerd, vind ik totaal over-
bodig en bovendien worden
er onzinnige vragen gesteld
Het gebeurt niet vaak dat
CSU-leider Strauss en de
Groenen het met elkaar
eens zijn, maar op dit punt
hebben ze elkaar gevonden.
De Groenen gebruikten het
verzet tegen de volkstelling
in de verkiezingsstrijd en zij
roepen op tot een boycot. Er
zijn inmiddels zo'n 300 actie
groepen tegen de volkstel
ling. Hun methoden lopen
uiteen van het niet of be
wust fout invullen van de
formulieren tot het zo op
vouwen van de papieren dat
de computer er gek van
wordt.
In de discussie is een nieuw
begrip ontstaan: de 'glazen
mens'. Een volkomen door
zichtig persoon, waarvan de
overheid alle gegevens in
handen heeft. Vooral de vele
vragen in de privésfeer en
het feit dat er nauwelijks ga
ranties 2ijn dat gegevens niet
zullen worden doorgespeeld
naar andere instanties, zoals
het Bundeskriminalamt, de
belastingen of andere
nieuwsgierigen, hebben vele
burgers argwanend ge
maakt.
Dit komt ook omdat bijvoor
beeld in het verleden de om
budsman voor de bescher
ming van de persoonlijke ge
gevens bij herhaling heeft
moeten vaststellen dat wel
heel slordig wordt omge
sprongen met de garanties
tegen misbruik. Voor *bij-
zondere doeleinden' wordt al
gauw een uitzondering ge
maakt en aangezien de
Westduïtse opsporingsautori
teiten verliefd zijn op com
puterbestanden is die angst
voor misbruik gerechtvaar
digd.
Deskundigen verzekeren dat
ook zonder dat namen, be
kend zijn {die worden apart
opgeslagen) het voor compu
terdeskundigen geen enkel
probleem is om die namen
toch te weten te komen en
wanneer het 'grote compu
terspel zonder grenzen' goed
wordt gespeeld blijft niets
verborgen, mits de gegevens
maar juist zijn ingevuld. En
door onze correspondent
mr. Bert Tigchelaar in Bonn
om te voorkomen dat de
burgers die gegevens onjuist
invullen zijn daarop stevige
straffen aangekondigd.
Foutenfestival
De tegenstanders putten eni
ge hoop uit de ervaringen
die in Nederland zijn opge
daan bij de volkstelling van
1971. Met veel plezier wor
den Nederlandse uitspraken
geciteerd van deskundigen
die toegeven dat de valkstel
ling in Nederland een 'festi
val van fouten en een aan
eenschakeling van ellende'
is geweest. Niet alleen duur
de het bijna zes jaar voordat
de gegevens waren geanaly
seerd, en liepen de kosten op
van 23 miljoen tot 34 miljoen
gulden, maar een groot deel
var. de gegevens was ook
volkomen onbruikbaar door
de boycot van meer dan
30O.QQ0 Nederlanders. Zo
bleek uit de gegevens in
Spijkenisse dat in die ge
meente 75 mensen onder de
20 jaar woonden die een
aow-uitkering genoten
Voor de Westduïtse volkstel
ling is een bedrag van 371
miljoen mark uitgetrokken.
Voor dat geld wil de over
heid te weten zien te komen
hoeveel joden, katholieken
en protestanten of andere
gelovigen er in de Bondsre
publiek wonen, hoeveel
mensen er op de bromfiets
naar hun werk gaan, of ze
thuis een kooknis, een kook-
kast, of een echte keuken
hebben, hoeveel de huur
van het huis bedraagt en
hoeveel iemand verdient of
eventueel nog bijverdient.
De minister van binnen
landse zaken, de CSU'er
Zimmermann, heeft verze
kerd dat misbruik van de
gegevens absoluut onmoge
lijk is en als het toch voor
komt, zo verzekerde minis
ter van justitie, de FDP'er
Engelhard, dan zal dit ge
straft worden, maar compu
terdeskundigen stellen vast
dat garanties tegen misbruik
niet te geven zijn.
Hoe sommige bestuurders
gebruik denken te maken
van de gegevens wordt nu al
duidelijk wanneer de rege
ring van de stadstaat Ham
burg zegt: „Wij kunnen niet
uitsluiten dat op grond van
de gegevens de huursubsidie
of de sociale uitkering voor
deze of gene omlaag zal
gaan". Het duurt nog precies
negen maanden voor het
1984 is, voordat de glazen
mens geboren wordt, maar
hopelijk wordt het een mens
van matglas.
Paus veroordeelt
Midden-Amerika
Sao Francisco President
Reagan heeft gisteren
gewaarschuwd dat een val
van de regering in El
Salvador de ineenstorting
van regeringen in de
buurlanden zal uitlokken. De
dreiging van een
overwinning van de
guerrillastrijders in El
Salvador betreft volgens
Reagan het gehele westelijk
halfrond. Sprekend over 'de
interventie van Cuba en de
Sovjet-Unie' in
Midden-Amerika en met
name in Nicaragua zei
Reagan: 'Ais zij met de val
van El Salvador daar een
bruggehuofd krijgen zullen
Costa Rica, Honduras, en
Panama volgen'.
'De regering van El Salvador
staat aan het front van een
slag die gericht is op het hart
van het westelijk halfrond
en uiteindelijk op de
Verenigde Staten', zo stelde
Reagan in een toespraak
voor zakenlieden. Het is voor
,het eerst dat Keagan de
ï'domino-theorie' zo
[uitdrukkelijk van toepassing
iverklaart op
,Centraal-Amerika.
Managua Paus Johannes Paulus II heeft gisteren
inmenging van de grote mogendheden in Midden-A~
merika veroordeeld. Bij zijn aankomst in Managua,
de hoofdstad van Nicaragua, eiste Johannes Paulus
II, dat 'de krachten die binnen en buiten Midden-A-
merika actief zijn', af zouden zien van direct of in
direct ingrijpen in de interne aangelegenheden van
de regio.
Paus Johannes Paulus II luistert aandachtig naar de felle rede van juntaleider Ortega op het
vliegveld van Managua.
[Parijs In een uiterst
roerig sociaal klimaat gaat
frankrijk komend week
einde naar de stembus
Voor de eerste ronde van
de gemeenteraadsverkie
zingen. Volgend weekein
de is de tweede ronde;
daarna pas zal duidelijk
•zijn wie er gewonnen of
Verloren heeft. En zelfs
'dat is de vraag: louter cij
fers zeggen niet alles.
'Aanvankelijk brulde de cen
trum-rechtse oppositie van
;de daken toch zeker zestig
.grote steden op het regeren-
ADVERTENTIE
CONGRESGEBOUW
den haag - tel. 548.000
zaterdag 5 maart - 20.15 uur
eenmalig optreden van
Nog enkele goede plaatsen.
Charles Aerts
Theatre Prod. BV
de links te zullen winnen.
Maar die zelfverzekerde aan
kondiging werkte averechts,
De theorie 'ontevreden
Frankrijk helt weer over
naar rechts' maakte plaats
voor 'de mensen weten wat
ze hebben en niet wat ze
krijgen'. Ofwel: de zittende
gemeenteraad en daarmee de
in functie zijnde burgemees
ter krijgt gemakkelijker
stemmen op zijn naam dan
door onze correspondent
Jan van Etten in Parijs
lieden die mooi kritiek kun
nen hebben maar nog moe
ten bewijzen dat ze het ook
kunnen. Ondanks alle revo
lutionaire taal zijn de Fran
sen in nun binnenste zeer
behoudend.
Niettemin lijkt het erop, dat
de regerende linkse partijen
een aantal grote gemeentes
zullen verliezen. De oppositie
heeft haar streefgetal inmid
dels teruggebracht naar 30,
En zowel linkse als rechtse
commentatoren zijn het er
merkwaardigerwijs over
eens, dat een verlies van 10
of 20 steden voor de huidige
coalitie in feite een goed re
sultaat betekent. Bij 30 wordt
het ernstig.
Vanaf dat moment kan pre
sident Mitterrand dat bij
voorbeeld uitleggen als een
waarschuwing tegen de tot
dusverre gevoerde politiek.
Het doet er dan weinig toe of
die goed of fout was: als de
kiezers het niet meer willen,
kan het gewoon niet meer.
Dat kan leiden tot wijzigin
gen in het kabinet, zelfs tot
vervanging van de premier.
In Frankrijk kan dat heel
eenvoudig: Mauroy ver
dwijnt dan en er komt een
ander, die een kabinet sa
menstelt naar zijn voorkeu
ren, steeds onder het alziend
oog van de Franse president.
Die is immers een politieke,
geen neutrale figuur.
De laatste tijd komt met de
nodige regelmaat naar bo
ven, dat Mauroy na slechte
verkiezingsuitslagen ver
dwijnt. Zelf spreekt hij dat
hardnekkig tegen. Blijft, dat
hij niet de eerste premier in
Frankrijk zou zijn, die zo aan
de dijk is gezet.
Inmiddels is een officiële
stilte afgekondigd in de ver
kiezingscampagne. Zo mag er
vanaf gisteren niet meer
worden geplakt. Het ministe
rie van binnenlandse zaken
heeft de politie opgedragen
daar op toe te zien. Opinie
peilingen mogen ook ■•-niet
meer openbaar worden ge
maakt: dat zou de mensen
kunnen beïnvloeden. En po
litieke debatten zijn tot na
het weekeinde taboe, als de
strijd om de tweede ronde
begint.
Door het ingrijpen van der
gelijke krachten wordt de
echte vooruitgang van de
Middenamerikaanse volken
belemmerd, aldus de paus.
Hij werd verwelkomd met een
rede waarin de Nicaraguaanse
juntaleider Daniel Ortega een
felle veroordeling uitsprak
van de Amerikaanse politiek
inzake Midden-Amerika.
In plaats van het gebruikelijke
korte woord van welkom hield
Ortega een twintig minuten
lange felle rede waarin hij de
Sandinistische revolutie ver
dedigde die vier jaar geleden
een eind maakte aan het be
wind van dictator Somoza.
'Nicaragua wordt geconfron
teerd met een agressieve Ame
rikaanse politiek die dit land
niet toestaat in vrede te wer
ken', aldus Ortega, die de VS
ervan beschuldigde duizenden
aanhangers van wijlen Somoza
te bewapenen en te steunen
om vanuit buurland Honduras
tegen Nicaragaua te ageren.
Priester
Een van degenen die de paus
begroetten was minister van
cultuur Ernesto Cardenal, een
van de priesters die zeer tegen
de zin van de paus zitting heb
ben in de Sandinistische rege
ring. Het Vaticaan heeft de
laatste tijd vergeefs gepro
beerd de priesters te bewegen
ontslag te nemen.
De paus uitte dan ook in een
preek in Managua kritiek op
het idee van de 'volkskerk'
waarbij priesters ook politiek
actief zijn. 'Geen enkele chris
ten, laat staan een gewijde
priester, heeft het recht de
eenheid van de kerk te breken
en buiten haar om en tegen de
wil in van de bisschoppen, aan
het werk te gaan', 20 zei de
paus.
Vanuit Managua vloog de paus
per helikopter naar de stad
Leon, 90 km. noordelijker.
Tot tienduizenden mensen, die
daar bijeen waren gekomen op
het universiteitsterrein, zei de
paus 'Om mensen lief te heb
ben en te verdedigen heb je
geen ideologieën nodig, die in
tegenspraak staan tot je chris
telijke opvattingen'.
Na de terugkeer uit Leon in
Managua had de paus in de
hoofdstad een ontmoeting van
een half uur met de leden van
de junta. Volgens de minister
van binnenlandse zaken To-
mas Borge, werd daarbij voor
al gesproken over de situatie
in het grensgebied met Hon
duras en de voortdurende be
dreiging door het optreden
van 'contra-revolutionaire
groepen'.
Oorlog
Zelfs werd openlijk gewezen
op het gevaar van het uitbre
ken van een oorlog met Hon
duras. De paus werd op de
hoogte gesteld van de vrees,
die in Nicaragua is ontstaan nu
de Verenigde Staten vorige
maand hun militaire hulp aan
Hondures hebben verdrievou
digd.
Kort voor de paus arriveerde
woonden tienduizenden in Ni
caragua de begrafenis bij van
zeventien jongeren die werden
gedood in gevechten met
rechtse guerrillastrijders langs
de grens met Honduras.
I11 Guatemala hebben de me
dia een verbod van de rege
ring genegeerd en toch ge
schreven over de protesten
van het Vaticaan tegen de exe
cutie van zes jongeren, kort
voor de komst van de paus.
Kennelijk om het niet tot een
conflict te laten komen trok de
regering het verbod later in.
Meer executies
De mensenrechtenorganisatie
Amnesty International vreest
op zeer korte terechtstelling
van nog eens vijftien mensen
in Guatemala. Zij hebben
reeds terecht gestaan in een
geheim proces en zijn veroor
deeld. Het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse za
ken heeft verontrusting uitge
sproken over de executies. De
VS hechten aan een goede
rechtspleging en maken zich
zorgen over geheime proces
sen, aldus een woordvoerder.
Milaan Pietro Ingrao, een
gerespecteerde veteraan van
de Italiaanse communistische
partij (PCI), heeft gisteren op
het congres van zijn partij
gepleit voor meer interne
partijdemocratie.
In een rede waarvoor hij een
staande ovatie kreeg, zei Ing
rao dat de partij de eis van ka
derleden om grotere zeggen
schap in de politieke besluit
vorming van de partij ondub
belzinnig dient te honoreren.
De vrijmoedige toespraak van
Ingrao stond in contrast tot de
voorzichtige bewoordingen
waarin partijleider Berlinguer
eerder ook de noodzaak had
erkend van een vrijmoediger
manier van debatteren binnen
de partij, maar tevens hel
principe van partijdiscipline
bepleitte.
Ingrao verdedigde zijn voor
stel tegen kritici die beweren
dat het zal leiden tot een
ineenstorting van de doelma
tigheid binnen de partij.
„Waarom zou een open debat
betekenen dat besluiten, niet
genomen worden? Het zal een
voudigweg betekenen dat er
betere besluiten zullen worden
genomen". Ook bepleitte hij
een samenwerking van com
munisten met andere linkse
krachten in Italië om een ge
zamenlijk politiek programma
op te stellen. 'Wij doen een be
roep op de socialisten en alle
vooruitstrevende krachten;
waarom werken wij niet sa
men om stemmen weg te ha
len bij de christen-democra
ten?'.
Woensdag had Berlinguer een
soortgelijke oproep gedaan,
maar de socialisten voelen
weinig voor een nauwe sa
menwerking.
Beiroet/Jeruzalem De Libanese minister van
buitenlandse zaken Elie Salem heeft gisteren vooe-?
gesteld de onderhandelingen met Israël voor zes
maanden te bevriezen.
Hij zei dat zijn land terug
kan glijden in een burgeroor
log als het op dit moment
normale relaties zou aankno
pen met Israël. 'Libanon is
op dit moment geen normaal
land dat normale betrekkin
gen met Israël kan hebben.
Libanon is een ziek land. Het
is acht jaar door dood en ver
nietiging gegaan. Het zal
over zes maanden klaar zijn
voor onderhandelingen over
relaties met Israël. Laat Li
banon met rust. laat het ge
zond worden, laat het zijn
autoriteit herstellen en dan
mag u het vragen risico's te
nemen', aldus Salem op een
persconferentie.
Israël, Libanon en de Vere-
Seoel Niet president Kim II
Soeng (70), maar zijn zoon
deelt in feite in Noord-Korea
de lakens uit. Dat heeft een
naar Zuid-Korea overgelopen
Noordkoreaanse piloot gezegd.
De zoon, de 41-jarige Kim Jon-
g-Il, zal naar verwacht wordt
over niet al te lange tijd zijn
vader opvolgen. Nu reeds heb
ben de Noordkoreanen de nei
ging om instructies van Kim
Jong-II, die niet in de regering
zit, te beschouwen als afkom
stig van de president, aldus de
Noordkoreaanse overloper.
"Volgens hem is Noord-Korea
herschapen in een 'oorlogsma
chine'.
Cairo Egypte en de Sovjet -
-Unie zijn overeengekomen
opnieuw ambassadeurs uit te
wisselen, aldus de Egyptische
krant Al Gomhouria. Wijlen
president Sadat van Egypte
had in 1977 de diplomatieke
betrekkingen met Moskou
verbroken.
nigde Staten onderhandelen
al meer dan twee maanden,
maar de vooruitzichten oj>
een spoedige overeenkomst
over de terugtrekking van
de Israëlische troepen Iijkeii
weinig hoopgevend.
De Amerikaanse afgezant
Habib vertrok gisteren uit Is|
raël naar de Verenigde StóJ
ten. Hij beëindigde een nieu;
we rondreis door het Mid
den-Oosten zonder het op»
derhandelingsproces eer)
nieuwe impuls te hebberj
kunnen geven. Habib begon
zijn reis op 9 februari na een
in scherpe bewoordingen ge?
stelde verklaring van presi^
dent Reagan, waarin hij Isr
raët er van beschuldigde het
terugtrekken van de troepen
uit Libanon 'onnodig te ver
tragen' en het land te 'bezet
ten'.
Volgens een woordvoerder
van Habib zal deze eind vol
gende week of begin volgen
de week naar het Midden-
-Oosten terugkeren.
Moskou De Russische dich
teres Irinia Ratusjinskaja (29)
is gisteren tot zeven jaar straf
kamp en aansluitend vijf jaar
interne verbanning veroor
deeld wegens 'staatsvijandige
agitatie'. Ze was vorig jaar sep
tember gearresteerd. Ratus
jinskaja hekelde in haar gq-
dichten de dwangmatige liefdp
voor het vaderland, zoals d^t
op scholen in de Sovjet-Unip
wordt geleerd. Ze kritiseerde
verder de volgzaamheid vap
de Russische bevolking en be
spotte de hypocrisie in de offi
ciële versie van de Russische
historie.
Haar gedichten vonden de
laatste maanden veel aftrek in
dissidentenkringen en ze zijn
ook in het buitenland gepubli
ceerd. Het waren telkens 'Saj-
mizdat'-uitgaven, die onder
gronds en op primitieve wjjz^
verspreid werden. j
Kampala De Oegandese
guerrillabeweging die strijdt
tegen de regering van presi
dent Milton Obote heeft alle
in Oeganda verblijvende bui
tenlanders opgeroepen het
land te verlaten 'voor hun
eigen veili^'" "Merrü-
lagroepe*-"' plan
nen v%-,., jt tegen
buttenlanc •- hebben,
maar dat oij aanslagen
tegen de Oegandese regering
getroffen zouden kunnen
worden.
De guerrüleros zeggen drie
belangrijke uitvalswegen van
de hoofdstad Kampala in
hun macht te hebben. On
dergrondse strijders openden
donderdag het vuur op deel
nemers aan een partijbijeen
komst enkele kilometers bui
ten de hoofdstad. Zeker vijf%
mogelijk meer mensen wer
den gedood.
De Oegandese ondergronds^
organisaties verwijten dfe
partij van Obote de verkie
zingen van 10 december 198Ï)
in eigen voordeel vervalst tb
hebben en de oppositie bloe
dig te onderdrukken.
Wenen De Tsjechische dis
sidente schrijver Jarotmr
Savrda (50) is tot een celstraf
van 2'/ï jaar veroordeeld we
gens subversieve activiteit, al
dus emigranten in Wenen. l)i
zijn woning waren in septem
ber documenten van de dissi
dente beweging Charta 77 ge
vonden. Savrda was geen on
dertekenaar van het handvest,
maar sympathiseerde wel met
de beweging.