IBNSTRTV
Van Kooten
en De Bie
de mist in
Tientallen
sterren
in een
blok beton
Joan Armatrading
blijft intiem
Razende 'Storm' als testament
5?5
9Een script als een dood paard9
ter meulen
ter meulen
Schrijver
John Masters
gestorven
Jazz-trombonist Kai Winding overleden
Vraagtekens bij
overladen
Brahms-soirée
Minimin
Cannes-festival begint al
met trofeeën
Filmacteur
John Williams
overleden
Tien jaar
Toppers
van toen
Rotterdams Nieuwsblad
maandag
9 mei 1983
Montreux Een eenzaam
applaus, seconden lang ge
heel afkomstig van twee
handen. Dan een paar
aarzelende volgers. Wel
licht Nederlanders, die
Kees van Kooten en Wim
de Bie niet in de steek
wilden laten. Klap, klap,
alsmede een klein klapje
als timide toegift. En
daarna was het bekeken
met de spontane bijval
voor de op het verschijn
sel video toegespitste afle
vering uit de VPRO-serie
'Van Kooten en De Bie'
op het 23e festival om de
Gouden Hoos in Mon
treux. Het programma
dingt mee onder de titel
The home-made Euro
Low Show'.
De (Nederlandse) hoop was.
dat ondanks internationale
onbekendheid de specifieke
kwaliteiten van Van Kooten
en De Bie ten minste als ver
rassend zouden worden her
kend door Engelsen, Duitsers,
Zweden, Zwitsers, Fransen en
noem alle 28 nationaliteiten
verder maar op die in Mon
treux officieel vertegenwoor
digd zijn. Die hoop werd niet
bewaarheid. Ogenschijnlijk
verkeerde het duo in een gun
stige positie: een vertoning al
op de eerste dag van het festi
val (gisteren), vrijwel direct na
niet minder dan drie program
ma's uit de beide Duitslanden
met humor steeds op een laag
pitje, Maar toch gierden de be
doelingen van ons vaderlands
ster-duo hun doel voorhij.
Maximaal werd de waardering
geoogst, dat enkele 'elemen
ten', dan wel 'aanzetten' de
moeite waard waren, maar
vooral bleef de vtaag waarom
Van Kooten en De Bie natio
naal zo'n grote betekenis heb
ben.
Zeker wie het programma
'door de ogen' van een buiten
lander bekeek, kon de oorza
ken van het uitblijven van
succes simpel op een rijtje zet
ten. Op de eerste plaats dan
natuurlijk hel taalprobleem.
Bijvoorbeeld een plat Haags
accent kan niet worden onder
titeld in het Engels. De Vieze
man' van Kees van Kooten is
voor wie die figuur niet als
zodanig heeft leren kennen in
de loop van een aantal uitzen
dingen niet meer dan een
toevallig merkwaardige me
neer in een, vette regenjas.
Enthousiasme...
..Persoonlijk zou ik dit pro
gramma waarschijnlijk ook
niet gekozen hebben voor het
Montreux-festival", aldus Arie
Kleywegt, directeur van de
VPRO-tv, na afloop van de
vertoning. En Jop Pannekoek,
regisseur van het programma:
..Kees en Wim hebben enkele
items toegevoegd en andere
weggelaten op een manier
waar ik het niet zo mee eens
was. Tja... uiteindelijk hadden
zij de beslissing, ik kan het
ook niet helpen".
Twee uitspraken, die toch te
denken geven over het 'en
thousiasme' waarmee de
VPRO met het Van Kooten en
De Bie-programma naar Mon
treux» kwam.
Van Kooten en De Bie...geen enkele kans-
Er waren nog andere tekens
aan de wand. Met de beide
hoofdfiguren niet ter promotie
in Montreux aanwezig ze
zijn momenteel te druk met de
voorstellingen in Carré op 16
en 17 mei ten bate van Am
nesty International lag er
een taak voor de pers- en pu
blic! teitsdienst van de VPRO.
Missie mislukt. Beter: zelfs in
het geheel niet ondernomen.
In het officiële programma
boek van het festival staat bij
'The home-made Euro Low
Show' spijtig genoteerd 'nade
re informatie niet tijdig ont
vangen'. Foto's van het pro-
Frans Happel
bij het
Gouden Roos
festival
in Montreux
gramma zijn niet verstuurd, de
schriftelijke informatie is zo
summier, dat Arie Kleywegt
zelve te elfder ure en in ar
ren moede een paar hon
derd kopietjes moest maken
van een inderhaast getypt kat
tebelletje, om toch nog maar
iets te kunnen meedelen.
Tekstboeken
De vereiste tekstboeken
voor de internationale jury
waren zoek. Had de NOS die
verstuurd, of de VPRO, of
misschien allebei niet? Neder
land weer eens op zijn smalst.
Han van Essen, voor de
VARA lid van de werkgroep
amusement waarin alle Neder
landse omroepen vertegen
woordigd zijn (en bovendien
voorzitter van die club): „Geef
je de VPRO eens de kans om
een programma in te zenden
en dan gebeurt er dit".
Schadenfreude? Best mogelijk.
Luister naar Gerrit den Bra-
ber, de amusementspijler van
de AVRO-televisie, die 'zijn'
programma 'The Young Messi
ah' om reden van een rechten
kwestie op het laatste moment
zag afgekeurd voor Montreux:
„Er waren voor Montreux '83
twee programma's gekozen.
'The Young Messiah' en een
special rond de zanggroep
Wallstreet Crash, Allebei gere
gisseerd door Bob Rooyens, al
lebei van de AVRO. 'The
Young Messiah' kon niet om
dat het niet volledig door de
AVRO gemaakt zou zijn. Op
dat moment had de tweede
keuze, Wallstreet Crash, aan
bod moeten komen".
„Ongelukkigerwijze was ik op
dat moment met vakantie en
heeft de VPRO zich er tussen
gedrongen met Van Kooten en
De Bie. Hoe fantastisch ik die
jongens ook vind, zo'n pro
gramma heeft in Montreux
natuurlijk geen enkele kans.
Ik was dan ook des duivels
toen ik het hoorde. Helaas,
niets meer aan te doen. Jam
mer. Vriendelijker kan ik het
niet zeggen".
Ach, het leed is toch al gele
den. Het programma als ge
heel sprak het toch getrainde
tv-publiek in Montreux niet
aan. Om de in zijn land gezag
hebbende Engelse tv-criticus
Edward Taylor te citeren:
„Een script als een dood paard,
de twee komieken kijken
steeds in de camera met een
blik van 'dit is erg leuk en
waag het niet om dat niet zo te
vinden' terwijl het programma
zelfs fundamenteel niets grap
pigs heeft".
Het kan verkeren. Tot en met
vrijdag worden er in Mon
treux nog zo'n 25 programma's
vertoond. Vooral programma's
vol muziek, of komedies zon
der woorden. Want daar komt
televisie voor 'een internatio
naal publiek' blijkbaar toch al
tijd weer op neer. Veel gezang,
een dot orkest, achterkleinkin
deren van Laurel Hardy en
dansende dames met veren op
hun achterste.
Alberquerque De in Cal
cutta geboren schrijver John
Masters bekend van zijn
verhalen over India onder
Britse overheersing is za
terdag in de Amerikaanse
stad Alberquerque overle
den.
New York De in Denemarken geboren
jazz-trombonist Kai Winding is overleden
aan een hartaanval. Dit heeft zijn familie
zaterdag bekendgemaakt. Hij is 60 jaar oud
geworden. Winding, die in het begin van de
jaren veertig speelde in big bands, waaron
der die van Benny Goodman, lag al zeven
weken in een ziekenhuis in New York waar
hij een hersenoperatie had ondergaan. Hij
kreeg een hartaanval en overleed vrijdag.
De musicus werd in Denemarken geboren
en emigreerde op 14-jarige leeftijd naar de
Verenigde Staten. Hij vestigde zich in New
York en was een van de voorlopers van het
Bebop-tijdperk in de jaren veertig, aldus
zijn dochter Michele. Zijn eerste jazz-plaat,
'Kais Kats', kwam in 1945 uit.
Concertgebouw. Amsterdam:
Soiree mu mi ca Ie rondom Jo
hannes Brahms an zijn vrien
den. Presentatie: Ar tal Dora li
en Theo Olof. Werken van
Brahms, Schumann, Johann
Strauss, Von Herzogenberg,
Varfiufst, Röntgen, Joachim,
Dietrich en Heuberger, vertolkt
door vele instrumentale en vo
cale solisten, m.m.v. het Leden-
lijstkoor o.l.v. Sigrid van dor
Linden.
Amsterdam De componist
Johannes Brahms was geen
gemakkelijk gezelschapsmens.
„Mijn excuses aan degenen,
die ik nog niet heb beledigd",
schijnt hij eens gezegd te heb
ben bij het verlaten van zijn
Weense stamkroeg 'Der Rote
Igel'. Hoe zou deze vaak stug
ge Noordduitser zich hebben
gevoeld op een 'soiree musica-
le\ zoals die gisteravond in het
Amsterdamse Concertgebouw
werd gegeven? In elk geval
bezat Brahms, onder meer
door zijn integriteit en trouw,
vele vrienden, die door Inte-
rartists en TROS-Klassiek sa
men met de componist op één
lange, bonte avond waren sa
mengebracht.
Initiatiefnemer, de bekende
dirigent Antal Dorati, en Theo
Olof deden in hun presentatie
verwoede pogingen om de
sfeer zo ongedwongen moge
lijk te maken, waarin Olof be
ter slaagde dan de vaak moei
lijk verstaanbare Dorati. die
dergelijke soirées ook al in
door Peter Visser
Amerika organiseerde. Maar
de formele stemming week
slechts op sommige momenten
waarop het werkelijk te gek
werd, zoals bij het koldereske
trio dat de jonge Brahms 'to
the Glorification of the Great
Joachim' (de grote violist en
Brahms' beste vriend) schreef,
of bij de Russisch getinte gen
restukjes voor piano vierhan
dig, waaraan de componist
zich onder het pseudoniem
Marks bezondigde.
Vooral het smeuïge geluid van
Sigrid van der Lindens 'Le
denlijstkoor' droeg er samen
met vlotte zang van de Engel
se tenor Neil Jenkins toe bij,
dat na meer populaire werkjes
van Johann Strauss en Heu
berger de sfeer losser werd,
culminerend in een uitgebrei
de slot-ovatie met veel bloe
men en bravo's. Maar dit kon
diverse twijfels niet wegne
men.
Was het nu echt nodig voor
een programma van korte
werkjes of onderdeeltjes zo'n
leger van bekende solisten uit
binnen- en buitenland te enga
geren? En wat het
programma betreft: de in we
zen bescheiden Brahms zou
zichzelf nooit tot centrum van
zo'n stoet componerende
Vrienden hebben gemaakt. Ze
ker niet als diverse van deze
vrienden nog matig compone
ren ook....
ADVERTENTIE
Linnen shoppers...
in dne verschillende modellen
en leuke zomerkleuren 2oals
rood. blauw of wit RuitshOD-
per met bovennes van 8,95
voor
Shopper met 2 royale voor
vakken van 10.95
voor 7,95
Shopper met groot voorvak,
afsluitbaar met rits van 12.95
voor 9,95
ia#*
Glenda Jackson en Dirk
Bogarde bestijgen één van
de vele trappen, die het
gloednieuwe festival-paleis
van Cannes sieren.
Ruivenkamp
filmfestival
in Cannes
I Cannes Nog nooit hebben zich
zoveel mensen verzameld voor het
filmpaleis in de festivalstad aan de
Rivièra als dit jaar. En nog nooit
waren er zoveel beroemdheden
tegelijk te zien tijdens het ope-
ningsspektakel van het filmfesti-
j val om de Gouden Palm als zater-
j dagavond, toen het grootste film-
i feest ter wereld voor de 36e keer
I begon.
Twaalf van die grote namen waren naar
I Cannes gelokt met een 'Mandragore',
een trofee voor hun totale carrière, om
zo luister bij te zetten aan de opening
van het nieuwe festival-paleis: een jaren
te laat gereedgekomen, enorm blok be-
ton met overal uitstulpingen van 150
i miljoen gulden. Het staat in de buurt
I van de haven van Cannes, waar het in
1946 allemaal begon toen Michèle Mor-
gan tussen de weggeschoven speeltafels
van het Casino de eerste Gouden Palm
in ontvangst mocht nemen.
Het nieuwe paleis werd zaterdag inge
wijd door een stoet van sterren: Sophia
Loren, Dirk Bogarde, Charlotte Sam
pling, Ingrid Thuhn, Vittorio Gassman,
Hanna Schygulia. Glenda Jackson, Ge
rard Depardieu, Liza Minnelli, Man To-
rocsik, Fernando Rey en Robert de
Niro. Het leger van wachtenden kon
zich vergapen aan de binnenkomst van
dit complete firmament, en aan de hon
derden andere bekende persoonlijkhe
den onder de drieduizend genodigden.
Gelegenheid genoeg overigens om ster
ren te zien, want als het bouwsel, waar
voor de plaatselijke middenstand jaren
lang krom heeft gelegen, ergens rijk aan
is dan is het aan trappen. Trappen bin
nen en trappen buiten, om de opgang en
neergang van. sterren duidelijk vorm te
kunnen geven. Zo kon Sophia Loren,
gekleed in een lange rode jurk en een
gulle glimlach, haar bewonderaars
zichtbaar enthousiast toewuiven.
Klein
Het gebouw mag architectonisch vat
baar zijn voor discussie, buiten kijf staat
dat het grootste filmfestival ter wereld
zich de kleinste filmdoeken lijkt te heb-
ben aangeschaft die er maar te vinden
waren. In de Debussv-zaal (die eigenlijk
voor concerten lx is) ging dan ook
een protestgeh*.. -.oen Scorsese's
'The king of op zo'n mini- j
schermpje zichtbar ,\erd. Uitvallend
geluid, muurvast zittende kaders en een
doek dat bleef hangen waren de eerste
aanloopmoeilijkheden die de bijna twee- 1
duizend aanwezige journalisten ten deel
vielen in de eerste uren van het festival, ij
Dat de techniek het soms laat afweten is
echter voor de filmindustrie geen reden
om de toekomst niet met vertrouwen te- j
gemoet te zien. Op de Boulevard de la j
Croisette maken grote reclameborden
duidelijk, dat er vooral in Hollywood
aan een nieuwe toekomst wordt gedacht
voor 3D. We komen er weer middenin, j
te zitten: 'Jaws 3' met driedimensionale i
haaiekoppen, 'Emmanuelle 4' met Syl- i
via Kristel met dieptewerking en een i
extra dimensie voor de huiveringwek
kendheid van Anthony Perkins in 'Psy
cho 2'.
Ahoy'-aportpaleia, Rotterdam:
de zangeres Joan Armatrading.
Met Julian Diggla (percussie,
sax, toetsen), Justin Hildreth
(drums), Mika Simmonds (loet-
san), Ian Maidman (bas) en
Phil Palmar (gitaar).
Rotterdam Na haar uiter
mate succesvolle tournee door
Nederland eind 1981, waarbij
Joan Armatrading zich een
eersteklas muzikanto toonde,
leek voor velen geen veiliger
belegging voorhanden dan op
nieuw een concert van haar te
bezoeken. Van het middelgro
te circuit is de op St. Kitts ge
boren zangeres verhuisd naar
zalen als Ahoy'. die 2oals nu
bleek maar nauwelijks groot
genoeg zijn om het gestaag
groeiende leger van bewonde
raars te kunnen bergen.
Joan Armatrading heeft die
overstap naar de grote zalen
goed doorstaan. De intimiteit
die zij tijdens haar concerten
steeds wist op te wekken is
geenszins verleren gegaan. In
tegendeel: sedert de vorige
concertreeks lijkt de zangeres
zich wat losser en meer ont
spannen te gedragen.
Joans muziek is de laatste tijd
wat heavy geworden. Dat valt
ook op bij het beluisteren van
haar achtste album, 'The Key',
waarvan de titel een verwij
zing is naar de huissleutel die
ze immer aan een touwtje om
haar hals draagt. Ze heeft
nooit een geheim van gemaakt
van haar liefde voor de heavy
metai-muziek. en het was dan
ook geen verrassing dat ook
tijdens dit concert de swingen-
Joan Armatrading
top-artieste zon
der sterailures...
de roek-nummers de overhand
hadden.
Na het openingsnummer, het
van 'Walk under ladders* af
komstige 'I'm lucky", presen
teerde de zangeres met een op
vallend laag stemgeluid een
doordachte selectie uit haar
veelomvattende werk, met als
door
Aernoud Oosterholt
basis het recente 'The Key',
waarvan bijkans alle nummers
werden gespeeld. Hier en daar
een muzikale knipoog richting
reggae cn jazz, maar de snelle,
af en toe tegen de hardrock
aanhangende composities
voerden de boventoon.
Nummers als 'Bad habits* en
'Tel! tale' bleven echter hun
aantrekkelijkheid houden.
Niet alleen door de prima be
geleidingsband, die ten opzich
te van de vorige tournee bijna
geheel vernieuwd was, doch
zeker ook door Joans enorme
inzet en haar leidende functie
op het podium. Ze maakt zich
immer zorgen dat haar pu
bliek het niet naar de zin heeft
en geniet zichtbaar van het
vele applaus.
Haar veelzijdigheid kwam ook
in het akoestische gedeelte van
het ruim twee uur durende
concert op voldoende wijze tot
uiting. 'Show some emotion',
'No Love' en 'I love my baby*
vervolmaakten in haar uiterst
gevoelige en overtuigende ver
tolking het beeld van een top
artieste zonder sterallures, die
werkelijk hart heeft voor haar
muziek en haar toehoorders.
Da Lantaren, Rotterdam: Onafhanke
lijk Tonaal brengt 'De Storm' van Wil
liam Sha*e»pa«re. Mat Tilua Muiza-
laar. Jat Remmare de Vriee, Artnet
Kou «venhoven, Matihiaa de Koning,
Gerrit Bona, Willem Kwakkeletein en
Jan Joris La me ra.
Rotterdam Het Onafhankelijk
Toneel speelt Shakespeare's "De
Storm' op een eiland. Dat lijkt voor
de hand liggend, aangezien alle be
levenissen van hoofdpersoon Pros-
pero zich afspelen op een klein
stukje grond midden in de oceaan.
Het gezelschap heeft hier echter een
tweede geïsoleerdheid aan toege
voegd. die het hele stuk in een an
der licht plaatst: de acteur bevindt
zich in zijn vak eveneens op een
eiland.
De toevoeging op het affiche van
deze produktie luidt dan ook 'Testa
ment van een acteur'. Even lijkt het
of het Onafhankelijk Toneel, dat als
experimentele groep toch al een ei-
landpostie in de toneelwereld in
neemt, zijn eigen doodvonnis heeft
getekend. Tltus Muizelaar ratelt als
Bootsman de inleiding van alle ge
beurtenissen af. De oude koning
Prospero (in vrouwengedaante)
spreekt tegen de spiernaakte doch
ter Miranda zonder de blik op haar
te richten. De retorische gebaren
staan los van de uitgesproken tekst.
En handelingen worden aangekon
digd zonder deze uit te voeren.
Kortom, de groep speelt langs el
kaar heen.
Maar dit spelen mét een toneelspel
is zo geraffineerd opgebouwd, dat
het Rotterdamse gezelschap een
aantal doelen tegelijk bereikt. We
ondergaan de snelste 'Storm' die
ooit op toneel gewoed heeft. In twee
uur tijd wordt het hele verhaal van
de verbannen vorst en alle betrok
kenen gepresenteerd, zonder wegla
tingen, zonder iets aan de volgorde
te veranderen. Zelfs de thematiek is
behouden. De tegenstelling tussen
natuur en cultuur keert .telkens te
rug in (ont)kleding, gebaar en klei
ne rekwisieten. Met een schitteren
de ironie voor de wijdlopige intriges
van Shakespeare wordt de tekst er
door geramd, verstoken van elke
versiering.
Eerdere interpretaties hebben al
aangegeven dat alle personages die
Prospero naar zijn hand weet te zet-
door
Renée de Haan
ten, met tovenarij, wijsheid en hulp
van de geest Ariel, niet meer dan
hersenspinsels zijn in zijn eigen
hoofd Het Onafhankelijk Toneel
borduurt op die gedachte voort door
Annet Komvenhoven als Prospero
alleen achter te laten met een speel
goed-eendje, als een kind dat voor
het publiek zijn fantasie de vrije
loop heeft gelaten.
Het is diezelfde fantasie die de ac
teur afzondert. Een tegenspeler is
voor deze spelers eigenlijk overbo
dig. In dialogen projecteren ze hun
tekst op hun fantasiebeeld van de
omringende personages. Het acteren
is daarmee een show van ijle lucht
geworden, die na afloop vervliegt.
Al zal dit testament naar aanleiding
van 'De Storm' nog lang blijven
hangen.
La Jolla. Californië De in
Engeland geboren acteur
John Williams is eind vori
ge week op 80-jarige leeftijd
in zijn woonplaats La Jolla
in Californië overleden. Ge
durende meer dan vijftig
jaar speelde hij op toneel en
in de film de flegmatieke
Brit met snor, bolhoed, op
gerolde paraplu en The Ti
mes.
Hij was onder meer te zien
in 'Dial M for Murderi, 'The
Student Prince', 'Solid Gold
Cadillac' en 'Hot Lead and
Cold'.
ADVERTENTIE
Aquafresh tandpasta.
Tijdelijk t.vee tubes
van 4,30
voor
Libresse maandverband.
20 stuks slipvast maandver
band Van 3,75_
voor
Bac deodorant.
Crote gezmsbus in 4
geuren Inh 150 ml
van 7,95
voor
Hilversum Het AVRO-pro-
gramma Toppers van toen'
bestaat dinsdag 1? mei tien
jaar. Ter gelegenheid van dit
tweede lustrum draaien sa
mensteller Wim Harsma en
presentator Hans Simonis die
dag (Hilv. I, 18.30 19.00) uit
sluitend opnamen van Neder
landse makelij.
Vanaf 4 juni wordt 'Toppers
van toen' op zaterdagmiddag
uitgezonden, van 17.0017.30.
via Hilv. II en de FM-kanalen
van Hilv. IV. De wijziging is
het gevolg van een andere
zendtijd-indeling. s
