E3
COMMI
m
AR
3
Boe-geroep
voor offers
Het bestel van
het chequeboek
AANDACHT
VOOR
BE OUDSTE
Cli
HH DE KLERK
Man gepakt
ruit minister
Spandoek van 3 kilometer tegen kernopslag
CDA en CDU:
West-Duitsland
bij Benelux
'Reagan weer
kandidaat
presidentschap'
-
Classe Royale. Pils van grote klasse.
Wm
9 DAGEN LANG AMERIKAANSE
VERKOOP TAPIJTCOUPONS
DINSDAG
14/6
Voorburgse
wegenbouwer:
'Wij zijn niet
afgeluisterd'
Iraanse dieren
eten vlees uit
ambassade VS
Rotterdams Nieuwsblad
maandag
13 juni 1983
BIJ DE HILVERSUMSE zullen zijn de Hoekse en Kabeljauwse
twisten weer opgelaaid, een soort stammenoortog die de
voosheid van het veelgeprezen Nederlandse omroepsys
teem on barmhartig aantoont. Er wordt daar (en in het par
lement) altijd betoogd dat er niets beter is in deze wereld
dan dit stelsel: de kijkers en luisteraars zelf immers bepa-
len wat zij wel en niet willen zien. De praktijk is anders. De
programmamakers zijn autonome figuren, die zich weinig
gelegen laten liggen aan wat leden van hun organisaties
het liefste zouden willen, terwijl zij in hun onderlinge con
currentiestrijd methoden gebruiken, die in het bedrijfsle
ven als gênant zouden worden beschouwd. Dat laatste is
zaterdag weer gebleken.
IN HARDERWIJK WERD de beslissingswedstrijd gespeeld in
het zaterdagvoetbal en daarvan wilde het NOS-journaa!
twee minuten uitzenden. Maar nee, de rechten waren ver
kocht aan de AVRO en die had laten weten dat niemand
anders iets van deze wedstrijd zou mogen vertonen. Waar
pocht men bij de zuilen ook altijd weer op? Jawel, dat men
er van alle commerciële smetten vrij is. In feite wordt er
echter slinkser en harder commercie bedreven dan wan
neer er sprake zou zijn van-een commerciële omroep. In
dit geval gaat het om twee kanten van de commercie. In de
eerste plaats om een concurrentiestrijd, waarbij zendge
machtigden in het bijzonder de TROS en de AVRO
hard ingaan tegen de NOS. In de tweede plaats speelt de
reclame in de sport hier een rol.
DE ACHTERGROND VAN de strijd AVRO-NOS heeft te ma
ken met de pogingen van alle omroepen om 'zieltjes te
winnen' een ordinaire term, maar niet misplaatst In dit
geval. Sinds jaar en dag is die 'winnerij* een belangrijke
drijfveer in de Hilversumse dreven, af betoogt men daar
het tegendeel. De NCRV bij voorbeeld men zou toch
menen dat de ethiek daar hoog in het vaandel staat ge
schreven kreeg vorige maand zelfs een berisping van
de minister, omdat zij teveel reclame voor zichzelf had ge
maakt. Dat gebeurde tijdens de 'Ted-show', een populaire
uitzending met, naar men mag aannemen, grote kijkdicht
heid. Tot twee keer werden de kijkers opgeroepen om lid
van de NCRV te worden.
IN DE HARDE strijd om leden zijn alle omroepen het er ver
moedelijk over eens dat de NOS zich teveel als een zend
gemachtigde met een eigen gezicht opstelt. Dat is ook wel
juist. Hun woede richt zich echter vaak op de verkeerde
uitzendingen, zoals in dit geval op het NOS-journaal. In de
loop der jaren heeft dit instituut, evenals de ANP-radio-
nieuwsdienst, voor het publiek een vaste plaats als infor
matiebron verworven. De kijker neemt aan dat hij van dat
journaal de belangrijkste nieuwsevenementen krijgt te
zien en te horen. In de sportafdeling was de bewuste wed
strijd een nieuwsfeit dat niet kon en mocht worden wegge
laten. De AVRO evenwel maakte uitzending van beelden in
het journaal onmogelijk.
DE NOS-VERSLAGGEVER die nadat hij had gehoord niet
toegelaten te zullen worden keurig voor hem en drie
technici kaartjes kocht, werd het werken onmogelijk ge
maakt. De vrijheid van nieuwsgaring heeft blijkbaar in het
Nederlandse omroepsysteem plaats gemaakt voor wat in
Angelsaksische landen 'chequeboek-journalistiek' wordt
genoemd. Bij bepaalde gebeurtenissen worden bij be
langrijke bronnen met een flink bedrag "exclusieve rech
ten' gekocht, teneinde de concurrentie buiten de deur te
houden. Dat gebeurt in het bestel tegenwoordig met een
zo openhartige onbeschaamdheid, dat het blijkbaar vol
strekt normaal wordt gevonden. De hele zaak wordt nog
pikanter door het felle optreden van de bewuste club: ook
het ideele zaterdagvoetbal wenste een graantje mee te
pikken.
DAT IS DE TWEEDE kant van dit commerciële gevecht: sport
en commercie. De minister heeft destijds strikte regels
vastgesteld om de reclame via sportuitzendlngen aan ban
den te leggen, een beschikking die normen vastlegt voor
shirtreclame en voor borden op de velden. In de laatste
categorie was in Harderwijk nog ruimte: er konden extra
borden worden verhuurd. Evenwel, de 'adverteerder'
moei dan wel zekerheid hebben dat zijn bord via het
scherm te zien zal zijn. Daarom trad de voorzitter van de
vereniging in Harderwijk als dorpsveldwachter Flipse op
om tegen elke prijs de NOS te weren. Zou hem dat niet zijn
gelukt, dan was de hele AVRO-ultzending in gevaar geko
men en zouden de adverteerders op de borden niet heb
ben betaald. Zo zit dat in elkaar.
IN DE MEDIANOTA van minister Brinkman zal over dit soort
zaken we! weinig te vinden zijn, maar ze geven niettemin
precies aan waar het Nederlandse omroepsysteem terecht
is gekomen. De zendgemachtigden voeren met elkaar een
stammenoorlog en zijn zo door en door 'vercommerciali-
seerd' dat het ideaal alleen nog maar fagade is. Achter die
fraaie gevel heerst een keiharde mentaliteit, waar zonder
hartzeer ideaal en chequeboek worden verwisseld. Zelfs
de vrije nieuwsgaring wordt er aan de kant geschoven.
Een fraai bestel.
DE KOK
Velp De politie heeft
een 30-jarige man aange
houden voor zijn betrok
kenheid bij het ingooien
van een ruit in het huis
van minister Van den
Broek (buitenlandse za
ken) in Velp. Het incident
blijkt zich al te hebben
voorgedaan in het week
einde van zaterdag 4 juni.
De politie zegt in belang
van het onderzoek niet
eerder mededelingen te
hebben gedaan.
Ooggetuigen hebben ver
klaard tegen middernacht
twee mannen te hebben
zien wegrennen bij het
huis van de bewindsman,
nadat ze er vier straatklin
kers door een grote ruit
hadden gegooid. De aange
houden man heeft bekend
een busje te hebben gere
den naar het huis van de
minister. Wie de twee
mannen waren die hij ver
voerde zegt hij niet te we
ten.
Een vriendelijk woord van de prinses
van Wales voor de 98-jarige Frank
Rainbow.
Hij is de oudste bewoner van het Roya!
Hospital in Chelsea, een tehuis voor ge
pensioneerde Britse beroepsmilitairen.
Het tehuis werd in 1682 gesticht door
koning Charles il.
Arafat: Spoedig
Arabische top
Bahrein/Damascus Jasser Arafat, voorzitter van de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO, heeft gisteren op korte termijn een
Arabisch top over vredesplannen voor het Midden-Oosten aange
kondigd.
Ahaus Als protest tegen
het plan voor de bouw van
een depot voor brandstofele
menten uit kerncentrales
hebben enkele honderden in
woners van het Duits/Ne
derlandse grensgebied zater
dag in Ahaus (20 kilometer
van Enschede) het naar hun
zeggen langste spandoek ter
wereld ontrold.
Dat gebeurde tijdens een
tocht van ruim drie kilome
ter die ging van het centrum
van Ahaus naar de plaats
waar het depot moet komen.
Het door de deelnemers aan
dit protest vastgehouden
reuzespandoek bevatte hon
derden leuzen tegen het op
slaan van radio-actief mate
riaal.
De bezwaarschriften tegen
het depot komen overigens
niet alleen van milieu-orga
nisaties uit de grensstreek,
maar ze zijn ook ingediend
door de Nederlandse over
heid zoals de provincie
Overijssel en het gewest
Twente.
Op 21 juni wordt in Ahaus
een hoorzitting gehouden
voor de instanties en perso
nen die de bezwaarschriften
hebben ingediend tegen het
plan voor het depot.
Aalten Het Nederlandse
CDA en de Westduitse CDU
menen dat West-Duitsland
moet overwegen zich bij de
Benelux aan te sluiten als de
Europese topconferentie in
Stuttgart met leidt tot een ver
dere samenwerking tussen d*
landen van de Europese Ge
meenschap. De twee partijen
trokken die conclusie zaterdag
tijdens een zogenoemde Eure-
gio-conferentie.
Door aansluiting van de
Bondsrepubliek bij de Benelux
kunnen volger,s de christen-
-democraten tal van belemme
ringen - op bijvoorbeeld han
delsgebied worden wegge
nomen. Nu nog ondervindt
men veel hinder van allerhan
de regels en voorschriften bij
het passeren van de grens. Dit
lijdt niet alleen tot geldverslin
dende vertragingen, maar kost
ook het controle-apparaat van
onder meer de douane handen
vol geld, aldus CDA en CDU.
Dallas Een politiek adviseur
van het Witte Huis is ervan
overtuigd dat Ronald Reagan
zal proberen nog eens vier jaar
president te worden. Volgend
jaar gaan de Amerikanen naar
de stembus om een (nieuwe)
president te kiezen.
Hoewel Reagan zijn beslissing
nog niet bekend heeft ge
maakt, zei zijn adviseur Ed
Rollins tegen afgevaardigden
van de Republikeinse partij in
Dallas: „Ik denk dat de presi
dent zich ongetwijfeld herkies
baar stelt. Als hij dat niet doet,
verdoet bij veel van onze lijd,
aangezien we al aan 1984 be
ginnen te denken".
ADVERTENTIES
Ik drink altijd, vaak,
af en toe, zelden, -r1'-/"
nooit Gasse Royale bier./^^.
(Aankruisen hoe slim u
bent.)
(Bij ontwikkelen en afdrukken van uw kleur-
-i neaatieffUm kriiat u
oij toKa:
ROTTERDAM
APmirahteitsstraat 8,
tel 010 - 130 180
Vlakbij metrostation
Oostplein
2e Miüüellandstraat 23
tel 010-772117
Het extra kortingspercentage kan hoger
of lager worden. De keuze en spanning
liggen bij u Het kortingspercentage is op
rertterdam: binnenwcgpleln/lijnbaan.tel. (010-117700)
Tegen verslaggevers in
Bahrein zei hij dat overleg
over de plaats en het tijd
stip van de top nog gaan
de is.
Op die topconferentie, die al
eerder dit jaar was verwacht,
zal de delegatie van de Ara
bische Liga, die het vredes
plan van Fez uiteen heeft ge
zet aan de permanente leden
van de Veiligheidsraad, ver
slag uitbrengen.
Arafat zei dat de top er zal
komen dankzij de inspannin
gen van Saoedï-Arable, Al
gerije en PLO. Op de top zal
ook de situatie in Libanon
aan de orde komen.
Rebellie
Arafat verklaarde voorts dat
de rebellie tegen zijn leider
schap binnen de PLO nu vol
ledig onder controle is. Zijn
rondreis langs de Arabische
■steden heeft deels ook gediend
om steun te verwerven voor
zijn eigen positie.
In Damascus zei intussen een
woordvoerder van de rebellen
tegen Arafats beleid dat 70
procent van de Al Fatah-slrij-
ders de rebellie steunt. De re
bellen verwijten Arafat dat hij
onder invloed van Saoedi-Ara-
bie neigt in de richting van de
Amerikaanse vredesplannen
voor het Midden-Oosten.
Leiderschap
De rebellen verlangen een bij
eenkomst van de algemene
raad van Al Fatah om het be
leid vast te stellen en een be
sluit te nemen over het leider
schap.
De Fatah-rebellen verwerpen
de Amerikaanse vredesvoor
stellen, maar ze verzetten zich
ook tegen een passage in het
Arabische vredesplan van de
top in Fez, v/aarin impliciet
het bestaansrecht van Israel
wordt erkend.
Voorburg Het Weste
lijk Wegenbouw Centrum
(WWC) in Voorburg ont
kent betrokken te zijn bij
afluisterpraktijken.
Volgens directeur drs J W.
Gonlag is ten onrechte veron
dersteld dat het WWC tot de
slachtoffers behoorde van de
vier mannen die vorige week
door de Groningse politie voor
afluisteren van wegenbouwers
zijn aangehouden. De politie
deelde daarop mee dat de vier
onder meer hadden geope
reerd in Voorburg.
Volgens Gonlag is inmiddels
gebleken dat m Voorburg mo
gelijk wel is gewerkt met ap
paratuur m een auto, maar dat
die afluisterpogingen m elk
geval zijn mislukt.
De directeur meent bovendien
dat de koppeling naar het
WWC te voorbarig is geweest.
Aan het WWC zou mede zijn
gedacht doordal het afluiste
ren is ontdekt bij een soortge
lijke instantie in Groningen,
het Noordelijk Technisch We
genbouwcentrum.
Voor zover nu bekend zijn
daar enkele vergaderingen
over inschrijvingen voor een
wegenbouwproject door con
currenten afgeluisterd om zelf
met een lagere prijs in te
schrijven. „In het Westelijk
Wegenbouw Centrum in Voor
burg worden niet zulke verga
deringen gehouden", aldus
Gonlag.
FNV gaat door met verzet tegen kabinet
imtw,. Ti,
Utrecht „Ik wil graag: drie liter bloed van
Lubbers".
„Ik wil graag: deze hele regering begraven".
In een rustieke, met veel boomschors voorziene
hoek van de Irenehal in het Utrechtse Jaar
beurscomplex liet 'de Nederlandse werknemer'
zaterdag zijn gevoelens schriftelijk de vrije loop.
Boos, omdat er steeds maar van hem wordt ge
vraagd in te leveren; boos, omdat er desondanks
steeds meer werklozen bijkomen.
Wie een beetje thuis is in
de geschriften van de vak
beweging zal het met ver
wonderen dat de wens
kaarten juist in de hoek
van de Voedingsbond een
meterslange slinger werd.
De bond van de scheiden
de voorzitter Cees Schel
ling is immers met wars
van verbaal geweld en
had het bedacht de men
sen uit te nodigen hun me
ning weer te geven.
Spandoek
Schelling zelf was in geen
velden of wegen te beken
nen Zoals trouwens wel
meer bondsvoorzitters ont
braken achter het span
doek aan hel hoofd van de
kilometers lange stoet la
ter m de middag Wat op
nieuw voedsel gaf aan de
boze tongen, die graag de
verschillen van opvatting
binnen de grootste vak
centrale signaleren
Met duizenden waren 7e
naar hel Jaarbeu rscom-
plex gekomen voor de lan
delijke manifestatie van de
FNV tegen het kabinets
beleid Vijftien extra trei
nen zorgden in de loop
van de morgen voor een
stampvol centraal station
Maar eenmaal op de plaats
ven bestemming leek de
massa als vanzelf op te los
sen in het volume van de
twee beschikbare hallen
Die woorden kregen bijval
van de tienduizend die
nog waren gebleven Al
kreeg je de indruk dat
Kok met ver genoeg ging
naar de zin van de aanwe
zigen. Zelden kwam hij
boven de kreet om actie
uit Zelfs werd hij geruime
tijd vrijwel aan het oog
onttrokken door een groot
spandoek met de leus
'Prinsjesdag, stakingsdag',
een in het onderwijs wor
tel geschoten gedachte, die
wel bij de aanwezigen
maar bij de FNV-leiding
vooralsnog met aansloeg.
Er was nog iets opmerke
lijks in de Jaarbeurshal
len. Belangstellend waren
de duizenden langs de uit
stallingen van de bonden
getrokken Duizenden ba
nen. de voorbeelden daar
van tenminste, lagen er
voor het oprapen. De bon
den lieten zien dat met ar
beidstijdverkorting kor
ter werken voor meer ba
nen. was één van de drie
FNV-leuzen de werk
loosheid te lijf kan worden
gegaan. Dat er genoeg
nieuwe banen zijn te ma
ken. De Voedingsbond
gooide het bij voorbeeld op
de bosbouw: voor één man
is er 17.930 jaar werk. Tel
utt je winst. Maar ook het
energiepark in Wychen en
het Goudsch Kuytbier
werden als toonbeelden
van vindingrijkheid geëta
leerd.
Achter elke kraam en ta
fel heerste tevredenheid
over de belangstelling.
Maar toen Wim Kok het
urgentieplan van de FNV
oprakelde, kwam toch de
teleurstelling. „We leveren
alternatieven, bouwstenen
voor die andere aanpak",
riep hij uit. „Maar we zeg
gen er eerlijk bij dat die
andere koers van de werk
nemers en de uitkerings
gerechtigden óók offers
vraagt. Dat is onvermijde
lijk".
Niet voor de aanwezigen
echter. Een luid boe-ge
roep was zijn deel. De Ne
derlandse werknemer
bleek zaterdag in de Jaar
beurs met veel te voelen
voor het offeren. Zoals ook
de vertegenwoordigster
van de jongeren geexal-
teerd vanaf hei podium
riep- „Korter werken, ze
ker, maar wel met behoud
van loon". Bij die woorden
keken de FNV-leiders wat
besmuikt de andere kant
op
Teheran De levende have
van de dierentuin in Teheran
krijgt de komende zeven jaar
Amerikaans vlees. Het gaat
om 268 ton diepvriesmaaltij-
den uit de opslagruimten van
de Amerikaanse ambassade in
de Iraanse hoofdstad.
Daarop legde de regering be
slag, toen Iraanse studenten in
1979 de ambassade bestormden
en vervolgens de Amerikaanse
diplomaten langdurig gijzel
den. De diplomatieke post is
na de vrijlating van het perso
neel gesloten. Volgens ayatol
lah Khomeiny mag het eten
niet door Iraniers worden ver
orberd.
