HAL-schepen leveren
ons weinig op
BUITENLAND
VS beslissen vandaag over 'Madrid'
Taiwan geeft
voorschot
aan Wilton
Onderzoek naar storten
chemisch afval in Tilburg
Stone terug
naar Washington
Arafat zelf ook
snel naar Moskon
Opperrechter tegen
plannen Kohl
Justitie wil
ontgroenen
recruten
hard straffen
Leiden stemt in
met
bezuinigingen
Deelman
Milieudefensie:
weinig trek in
Groene Partij
Minister
Smit-Kroes
klaagt
over
scheepsbouw
in
buitenland
W ereïdwinkel
in Arnhem
overvallen
'Lage straling schaadt
ongeboren kind niet'
WD bezoekt
Israël
Vier Surinamers van
politie-academie
Diepvrieskip overleeft
Chilenen gearresteerd
Israël
verlaat
stelling
Libanon
Washington
nieuwsgierig
naar
Genschers
ervaringen
in Moskou
Rotterdams Nieuwsblad
maandag
j 1 juli isa3
Arnhem Justitie wil dat
ontgroenen van dienstplichti
gen krachtiger wordt aange
pakt. Auditeur-militair mr. E.
Visser heeft dit meegedeeld in
een zitting van de krijgsraad
in Arnhem, waar zeven
dienstplichtigen terecht ston
den voor 'het terroriseren' van
een collega. Zij kregen een
boete van ƒ300. Mr. Visser had
ƒ500 geeist.
De zeven hadden in februari
ïn 't Harde een soldaat op zijn
bed vastgebonden, zijn snor
gdVeltelijk afgeschoren, hem
uitgekleed en met sneeuw be-
gooid, .Volgens mr. Visser ko
men dergelijke excessen vaker
voor dan men denkt. Hij gaat
er van uit dat de meeste
slachtoffers geen aangifte dur
ven te doen, uit vrees voor re
presailles.
De auditeur-militair kondigde
aan, binnenkort vrijheidsstraf
fen te zullen eisen voor derge
lijke vormen van wat hij
noemt 'kazerneterreur'.
Leiden Het college van be
stuur van de rijksuniversiteit
in Leiden heeft laten weten in
beginsel in te stemmen met de
bezuinigingsplannen van mi
nister Deetroan fonderwijs en
wetenschappen). Voor Leiden
betekent dit onder meer dat de
apothekersopleiding ver
dwijnt. Farmacie blijft echter
wel behouden, zij het in een
gewijzigde vorm. De studie
richting Spaans wordt aange
past.
Amsterdam De Vereniging
Milieudefensie {VMD} zegt
twijfels te hebben over de
wenselijkheid van een Groene
Partij in Nederland. Zo'n partij
geeft naar haar mening name
lijk geen antwoord op het ge
brek aan politieke invloed van
de milieubeweging.
De VMD schrijft dit in een ar
tikel in het maandblad Milieu
defensie.
Schiedam Taiwan heeft de vroegere RSV-werf Wil-
ton-Fijenoord een voorschot van vijftig miljoen gulden in
het vooruitzicht gesteld op de twee onderzeeërs die voor
dit land in aanbouw zijn. Daarmee is de financiële rege
ling voor de afbouw van de onderzeeers veilig gesteld.
Met de twee boten is een bedrag gemoeid van een mil
jard gulden.
Bij Wilton-Fijenoord ontstonden tijdens de surséance van
betaling ernstige financiële problemen. Een deel van de
door Taiwan gedane aanbetalingen voor de onderzeebo
ten bleek door het moederconcern. R$V in andere projec
ten te zijn gestopt. Wilton-Fijenoord inmiddels met
overheidssteun een zelfstandige werf heeft nog een
kwart miljard gulden op RSV te vorderen.
Le Havre Nederland
verdient weinig aan de
twee nieuwe schepen van
de Holland Amerika Lijn
(HAL), de Nieuw Amster
dam en de Veendam. Die
klacht klonk zaterdag door
bij de doopplechtigheid
van de Nieuw Amsterdam
ïn de Franse havenstad Le
Havre.
Zo liet minister Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) weten
het te betreuren dat de HAL-
schepen in Frankrijk zijn ge
bouwd. Naar haar oordeel
heeft de Franse werf Chan-
tiers de l'Atlantique dit uitslui
tend aan de kredietgaranties
van de Franse regering te dan
ken. Zij wees er op dat de Ne-
derlandse werven daarmee or
ders zijn misgelopen van een
miljard gulden.
Maar het rechtstreekse Neder
landse belang in de Nieuw
Amsterdam en de Veendam is
ook om andere redenen be
perkt. Zo heeft de HAL het
schip op St. Maarten laten re
gistreren, dit om minder belas
ting te hoeven betalen dan in
Nederland, Van de bemanning
is slechts een tiende deel Ne-
Tilburg De politie is een onderzoek begonnen naar illega
le stortingen van chemisch afval in Tilburg. Een opkoper
uit Tilburg en twee directeuren van een bedrijf uit Hapert
waar het afval vandaan kwam zijn gearresteerd.
De zaak is aan het rollen geko
men doordat enkele weken ge
leden de Tilburger gewond
raakte bij het lossen van vaten
met afval. Hij wilde die vaten
opslaan achter zijn woning.
Arnhem De Wereldwinkel
in Arnhem is overvallen door
mensen die zich kennelijk er
gerden aan de affiche 'Jat be
wust', waarin wordt aangezet
tot 'proletarisch winkelen':
boodschappen doen zonder' te
betalen.
De overvallers namen boeken
en spullen mee. De buit werd
later bij een plaatselijke krant
terugbezorgd.
De dieven schreven op de rui
ten van de Wereldwinkel dat
zij nu 'bewust' hadden gesto
len. Ze noemden zichzelf
'spartacisten contra rode fas
cisten'.
De poster 'Jat bewust* is al
twee keer door de Arnhemse
politie in beslag genomen van
wege het opruiende karakter
ervan.
Een vat viel van de wagen en
scheurde open. De man kreeg
uitslag op zijn lichaam en
werd misselijk. Hij heeft te
genover de politie verklaard
dat hij in de veronderstelling
verkeerde dat het om vaten
met afgewerkte olie ging.
KEMA
B en W van Arnhem hebben
bekendgemaakt dat er geen
medisch onderzoek komt van
omwonenden van het terrein
van KEMA, waar jarenlang
radioactief afval is opgeslagen.
Het college heeft dit geant
woord op vragen van de Socia-
listiese Partij. B en W vinden
zo'n onderzoek te duur en bo
vendien onnodig, „omdat het
niets nieuws kan opleveren en
het de onrust zal doen toene- i
men". Het college ontkent dat
het aantal gevallen van bloed-
kanker in Arnhem boven het
landelijk gemiddelde ligt.
Onlangs heeft de Anti-Kerne
nergiebeweging (AKB) de offi
cier van justitie In Arnhem ge
vraagd KEMA te vervolgen,
omdat diverse milieuregels
zouden zijn overtreden. De of
ficier heeft echter laten weten
daar niet veel voor te voelen,
omdat eventuele fouten bij de
opslag van radioactief afval
verjaard zijn. Het afval is vo
rig jaar verwijderd.
Conclusie congres:
Amsterdam De kans dat een nog ongeboren kind schade op
loopt door stralingen vanuit de ruimte, van medische apparatuur
en van kerncentrales is één op de tien miljoen. Dit is een van de
conclusies van het zevende wereldcongres van stralingsdeskun
digen dat vorige week is gehouden in Amsterdam.
Volgens de 1500 congresgangers is het menselijk vermogen
eventuele schade van lage stralingen te herstellen trouwens gro
ter dan jaren is aangenomen. De deskundigen voegden er aan
toe dat op dit gebied nog enige studies zullen worden verricht.
derlands. De overige beman
ningsleden zijn Indonesiërs en
Amerikanen. Zelfs het orkes
tje dat in de Stuyvesant-room
Tulpen uit Amsterdam* speelt
bestaat uit Indonesiërs. En de
ruim 1374 passagiers, die voor
hun verblijf aan boord van het
schip circa 400 gulden per dag
betalen, komen vooral uit Ca
nada en de Verenigde Staten.
Het schip is zaterdag gedoopt
door prinses Margriet, die
De Nieuw
Amsterdam is
gedoopt door
prinses
Margriet. Onder
de aanwezigen
was minister
Smit-Kroes
(links). Tussen
hen in op de
loopplank
Margriets zoon
Floris. Rechts
op de foto de
president
directeur van
de HAL, mr. N,
van der Vorm.
daarvoor met haar kinderen
de vakantie had onderbroken.
De plechtigheid was als gevolg
van storingen al twee keer uit
gesteld.
Advocaten van de HAL en de
werf, overleggen nog wie fi
nancieel voor de vertraging
moet opdraaien. De HAL heeft
passagiers die hun reis moes
ten uitstellen, voor het zelfde
geld een duurdere reis op een
later tijdstip aangeboden.
Den Haag Een delegatie
van de VVD is deze week op
bezoek in Israel. De delegatie
heeft een afspraak met Israels
president Herzog, premier Be
gin, minister Shamir van bui
tenlandse zaken, oppositielei
der Peres, de voorzitter van de
Knesseth het Israëlische
parlement Ben Ehzar en
ambtenaren van het ministerie
van buitenlandse zaken van
Israël.
Apeldoorn Vier Surinamers, die al enkele jaren
studeren aan de politie-academie in Apeldoorn,
zijn met ingang van 1 augustus van de opleiding
verwijderd. Volgens de Surinaamse ambassade
mochten de vier hun studie slechts voltooien als
ze de Nederlandse nationaliteit aannamen. „De
studenten hebben toen de eer aan zichzelf gehou
den en gekozen voor hun eigen land", aldus een
woordvoerder van de ambassade.
Al eind mei heeft de Nederlandse Politiebond
(NPB) bij de ministeries van binnenlandse zaken,
buitenlandse zaken en justitie aangedrongen op
verwijdering van de vier. Dat was eerder ook ge
beurd met Surinaamse studenten die ïn Nederland
een militaire opleiding volgden.
„Wij kregen klachten uit Korpsen waar de vier
stage liepen", licht NPB-voorzitter L. van der
Linden toe. „Vooral mensen met familie in Suri
name ergerden zich eraan, dat hier politiemannen
worden opgeleid, die na hun studie in Suriname
het bewind van Bouterse zouden gaan verdedi
gen".
De studenten zouden op korte termijn afstuderen,
één van hen al binnen twee maanden.
San José De Amerikaanse speciale ambassadeur voor Midde-
n-Amerika, Richard Stone, is gisteren voortijdig teruggevlogen
naar Washington. Hij brak daarmee zijn voorgenomen tweede
vredesmissie van tien dagen af.
Stone wilde in Costa Rica een gesprek tot stand brengen tussen
de regering van El Salvador en hel verzet over mogelijke deel
name van de guerrilleros aan de verkiezingen eind dit jaar.
Daartoe zou hij in Costa Rica een ontmoeting hebben met de lei
ders van het overkoepelende FDR/FMLN-verzet.
Stone annuleerde het gesprek echter wegens meningsverschillen
over de aard van de onderwerpen, aldus diplomaten in Costa
Rica.
Tunis PLO-leider Arafat
reist spoedig, waarschijnlijk
eind deze week, naar Moskou
om met de leiders in het
Kremlin de rebellie binnen El
Fatah en de crisis tussen Syrië
en de PLO te bespreken, zo
heeft één van Arafats mede
werkers bekendgemaakt.
Vandaag al komt een delegatie
van het uitvoerend comité van
de PLO in Moskou aan onder
leiding van Faroek Kaddoenh,
het hoofd van de politieke af
deling van de PLO. De andere
leden van de delegatie zijn
Mohammed Abbas, lid van El
Fatah en Jasser Abder-Rabbo
van het Democratisch Frjgit
voor de Bevrijding van Pales
tina.
Verder wordt vandaag in Mos
kou verwacht de voorzitter
van de Palestijnse nationale
raad (het Palestijnse 'parle
ment'), Khaled al Fahoem, die
op het ogenblik een bemidde
lingsdelegatie leidt die pro
beert de banden met Syrië te
herstellen.
De Syrische regeringskrant
Tisjrin, noemde Arafat zater
dag een 'verrader'. Het blad
'verweet de PLO-leider zich
nooit ronduit tegen het Ameri
kaanse vredesplan voor het
Midden-Oosten en het Israe-
lisch-Libanese troepenakkoord
uitgesproken te hebben.
Partijvoorzitter Gabriel Valdes van de Chileense christen
democraten wordt zwaar bewaakt het gerechtsgebouw in
Santiago uitgevoerd. Zijn echtgenote Silvia weet toch door
het cordon agenten te breken om voorlopig afscheid van hem
te nemen.
Behalve Valdes werden dit weekeinde nog twee andere chris
ten-democraten gearresteerd.Eén van hen is voorzitter Ga
briel Valdes, oud-minister van buitenlandse zaken in de rege
ring Frei (1964-1979).
Leigh-on-Mendip De
Britse kip Esmeralda heeft,
I zo er al een Guinness book
of Records voor kippen zou
bestaan, beslist al het nodi-
ge gedaan daarin een pro-
minente plaats te verwer-
ven. Niet minder dan twee
weken diepgevroren toe-
i stand wist Esmeralda te
i overleven, tot niet geringe
i verrassing van het perso-
neel van de vleesverwer-
kende fabriek waar Esme-
I ralda temidden van duizen-
j den ingevroren soortgeno-
i ten was bestemd om binnen
afzienbare tijd op de eetta-
fel te belanden.
Toen het personeel bij toe- i
val de zak waarin Esmeral-
da zich bevond opende, j
bleek de kip nog te ademen, i
De werkers, toch wel wat
gewend op dit gebied, wa- j
ren geroerd en brachten ü-
meralda in grote haast naar
een vogelliefhebster. De i
laatste masseerde Esmeral-
da tot de kou uit de botten i
was weggetrokken. Ze loopt j
nu weer trots kakelend
rond.
Bonn De hoogste West-
du itse rechter, Gerd Pfeiffer,
president van het federale
gerechtshof, vindt de plan
nen van de regering-Kohl
om het demonstreren in de
Bondsrepubliek moeilijker te
maken niet stroken met de
gebruikelijke strafrechtelijke
normen.
In een interview met het
weekblad Der Spiegel zegt
Pfeiffer dat het onjuist is dat
de staat met de bedoeling ge
welddadige betogers op te
pakken, van alle demon
stranten gelijk misdadigers
maakt als ze hun actie niet
willen stopzetten. Volgens
hem zijn de laatste tien jaar
de meeste demonstraties
vreedzaam verlopen. Bij
slechts een op de 20 is sprake
geweest van een klein aantal
mensen dat geweld gebruik-
Krachtens de wet zal voort
aan ook het dragen van mas
kers en beschermende kle
ding, zoals helmen of dikke
jassen, verboden zijn. Boven
dien zullen journalisten en
medisch personeel moeten
kunnen aantonen dat ze uit
hoofde van hun beroep bij
een demonstratie aanwezig
zijn.
Beiroet/Jeruzalem Israëli
sche troepen hebben zich gis
teren teruggetrokken uit een
stelling in de bergen tien kilo
meter ten oosten van de Liba
nese hoofdstad Beiroet. Het
geregelde Libanese leger nam
de positie over. De Israëliërs
behouden zich echter wel het
recht voor in het gebied te
blijven patrouilleren.
Een hoge Libanese officier ziet
de zet daarom als 'een wassen
neus'. Waarnemers zien de te
rugtrekking als een teken van
goede wil dat Israel bereid is
zich verder terug te trekken.
Volgens militaire bronnen in
Beiroet moet deze stap worden
gezien als een generale repeti
tie voor de gedeeltelijke terug
trekking van de Israëlische
troepen naar veiligere posities
in het zuiden van Libanon.
Een Israëlische legcrwoord-
voerder ontkent dit echter ten
stelligste. Volgens hem heeft
Israel slechts een controlepost
in het stadje Momeverde over
gedragen aan het leger van Li
banon. De post was de laatste
Israëlische stelling ten noor
den van de weg Beiroet-Da-
raascus.
Madrid/Washington/Bonn
De leider van de Ameri
kaanse delegatie bij de vei
ligheidsconferentie in Ma
drid is voor de tweede keer
deze week ïn Washington
ontboden voor overleg met
de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken
George Shultz.
Volgens westerse diploma
tieke kringen in Madrid
werkt Kampeiman aan een
document voor de regering
in Washington waarin
wordt beklemtoond dat alle
oorspronkelijke westerse ei
sen op het gebied van de
mensenrechten in enigerlei
wijze zijn terug te vinden in
de slotdocumenten van de
conferentie.
Kampeiman, die tegelijk met
de Westduitse minister van
buitenlandse zaken Hans-Die-
trich Genscher in Washington
zal zijn, wil minister van bui
tenlandse zaken George Shultz
overreden om naar de slotzit
ting te komen. Volgens de
Amerikaanse New York Ti
mes zal tijdens dit onderhoud
tussen Shultz en Kampeiman
de beslissing vallen of Ameri
ka akkoord gaat met het in
Madrid bereikte akkoord.
De Russische minister van
buitenlandse zaken Andrei
Gromyko heeft al laten door
schemeren dat hij present zal
zijn. Westerse conferentiekrin
gen willen voorkomen dat hun
ministers verstek laten gaan
en de slotzitting overlaten aan
de delegatieleiders, terwijl de
ministers van het Oostblok in
groten getale naar Madrid ko
men en zo de show kunnen
stelen.
Tot dusver maken de Ameri
kanen er bezwaar tegen dat bij
wijze van compromis de hu
manitaire aspecten van de ak
koorden van Helsinki niet
worden genoemd in de slot
verklaring van Madrid, maar
in een bijgevoegde 'verklaring
van de voorzitter'. Onofficieel
heeft Kampeiman laten door
schemeren dat hij dat idee wel
zou willen aanvaarden als
Moskou nog een 'gebaar'
maakt, zoals de vrijlating van
een vooraanstaande dissident.
Naar verwachting zal ook
Genscher vandaag in Was
hington aandringen op onder
tekening van het slotdocument
van de Europese Veiligheids
conferentie in Madrid.
Bonn Vandaag zal minis
ter van buitenlandse zaken
van de Bondsrepubliek,
Hans-Dietrich Genscher, in
Washington verslag uit
brengen van de gesprekken
die hij heeft gehad met zijn
Russische collega Gromyko
en de ontmoetingen van
kanselier Kohl met de Rus
sische president en secreta-
ris-generaa] Joeri Andro
pov.
In Washington is men onge
twijfeld in de eerste plaats
nieuwsgierig naar de per
soonlijke indrukken van
Genscher en Kohl over de
persoon Andropov. Is hij
werkelijk ziek en moet het
westen rekening houden
met een snelle machtswisse
ling in het Kremlin?
Uit de eerste berichten die
door on2e correspondent
Bert Tlgchelaar in Bonn
naar buiten zijn gedrongen
na het plotselinge afzeggen
van de eerste ontmoeting
van kanselier Kohl blijkt
dat Andropov zich welis
waar moeilijk beweegt,
maar dat hij aldus kanse
lier Kohl 'klaarwakker'
is en een bijzonder intelli
gente indruk maakt. De
Westduitse delegatie is er
dan ook van overtuigd dat
Andropov zeker geen over
gangsfiguur is in het Krem
lin, maar dat hij de situatie
volledig in de greep heeft.
Het tweede onderwerp in
Washington zal de kwestie
van de kernwapens voor de
middellange afstand zijn,
waarover onderhandeld
wordt in Genève. Bonds
kanselier Kohl sprak na
zijn langdurig onderhoud
met de Russische minister
van defensie Oestinov van
enkele nieuwe interessante
details die hij te horen had
gekregen.
Nu is het de vraag of die
details echt nieuw zijn,
want kanselier Kohl, zo
bleek ook tijdens de ge
sprekken met Oestinov en
zijn rechterhand Ogarkov,
is nu niet bepaald een spe
cialist op het gebied van de
kernwapens. De Sovjet-ge
neraals reageerden zelfs
wat lacherig op de makke
lijke vragen van kanselier
Kohl, omdat deze er ook
geen geheim van maakte
dat hij de details niet kende.
Toch begint duidelijk te
worden dat er twee dingen
zijn gebeurd die voor de on
derhandelingen in Genève
van belang kunnen zijn. In
de eerste plaats hebben ook
de Sovjets niet meteen nee
gezegd tegen een verlen
ging van de onderhandelin
gen wanneer er deze herfst
in West-Europa een begin
zal worden gemaakt met de
stationering.
Bovendien heeft een dele
gatie van Amerikaanse af
gevaardigden, die ook de
afgelopen week op bezoek
waren in Moskou, zij het in
formeel, van de Russische
maarschalk Akhromeiev te
horen gekregen, dat de
compromis-formule, hei zo
genoemde wandelakkoord,
'the walk in the woods', tus
sen de Russische onderhan
delaar Kwizinski en zijn
Amerikaanse tegenspeler
Paul Nïtze, de Amerikaanse
onderhandelaar in Genève,
wellicht een basis is om
weer in gesprek te komen.
Tijdens het bezoek van kan
selier Kohl is een dergelijk
signaal niet gegeven, al
thans het is niet naar buiten
gebracht, noch door de Sov
jet-Unie, noch door de
Westduitse delegatie, maar
het kan haast niet anders of
er moet over gesproken
zijn.
Bondskanselier Kohl heeft
enkele weken geleden al la
ten weten dat voor hem
deze tussenoplossing, die in
hield dat beide partijen in
Europa 75 kernwapensyste
men zouden mogen hebben,
waarbij aan Westerse zijde
niet de bedreigende Pers-
hing-raketten in de Bonds
republiek zouden worden
opgesteld, voor hem een
aanvaardbare tussenoplos
sing zou zijn.