BINNENLAND
Acties militairen
onaanvaardbaar
BUITENLAND
VS heffen sancties
tegen Moskou op
Deze week acties'
F ranse j agers landen in Tsj aad
Reddingswerk beter geregeld
Hassan houdt
vast aan
referendum
Leidse universiteit:
Deetman gaat te ver
Hasj vangst
in
Meerkerk
termeulen
T -
Verstekelingen vast op schip
Kampement uit ijstijd gevonden
BOOREILAND
GELICHT
Staatssecretaris Hoekzema:
Na storm op Hemelvaartsdag
Kleine
spaarders
de dupe9
Pax Christi tegen wapenbeurs
Stone praat weer
met verzet
Salvador
Polisario wil praten
Walesa:
In Kairo en Alexandrië
Flats starten in: 30 doden
Martens uit
ziekenhuis
Moskou met plan tegen
ruimtewapens naar VN
Rotterdams Nieuwsblad
maandag
22 augustus 1983
Londen Twee Algerijnse verstekelingen zitten vast op het
Nederlandse vrachtschip Anny Danielsen, omdat ie geen papie
ren hebben en geen enkel land ze toelaat. Dit heeft Hendrik
Smeenk, de kapitein van het schip, het afgelopen weekeinde in
Engeland bevestigd.
De verstekelingen verborgen zich drie weken geleden toen het
schip voor anker lag in de Algerijnse havenstad Skikda, Maar in
Portugal noch Engeland of Ierland mochten de Algerijnen van
boord. Volgens kapitein Smeenk heeft de Algerijnse consul in
Ierland gezegd dat ook Algerije hen niet meer zal toelaten.
Leiden Minister Deetman
(onderwijs en wetenschappen)
kan de vrijheid van onderwijs
en onderzoek aantasten als het
wetsontwerp voor taakverde
ling m het wetenschappelijk
onderwijs wordt aangenomen.
Dit heeft de Leidse universi
teit aan de Tweede Kamer ge
schreven.
De universiteit vindt het on
nodig een dergelijke wet in te
voeren. Ook op basis van de
bestaande wetgeving kunnen
opheffingen en fusies van stu
dierichtingen worden gere
geld, zegt de universiteit.
Door de taakverdeling wordt
de komende vier jaar een be
zuiniging van ruim 260 mil
joen op het wetenschappelijk
onderwijs gerealiseerd.
Schinnen Archeologen heb
ben in het Limburgse Sch in
nen de resten van een kampe
ment uit de late ijstijd opge
graven. Het- is voor het eerst
dat in Nederland een neder
zetting van de Magdalenicn-
cultuur is aangetroffen.
De mensen van deze cultuur
leefden ongeveer 13.000 jaar
geleden Zij hebben in Frank
rijk onder meer de rotsschilde
ringen van Lascaux en Alta-
mira gemaakt.
Sch innen is volgens de archeo-
Logen van de universiteit van
Amsterdam en de Rijksdienst
voor Oudheidkundig Bodem
onderzoek de meest noordwes
telijke vindplaats van deze
cultuur m Europa.
In het kampement zijn stuk
ken vuursteen en stukjes rode
oker gevonden. Met de rode
oker werden kleding en hui
den beschilderd. Van de grote
tent zelf is mets teruggevon
den. Wel lagen er bij de ver
moedelijke ingang duizenden
vuursteenschilfers. De onder
zoekers hebben de indruk dat
op die plek gereedschappen uit
vuursteen werden gefabri
ceerd.
IJmuiden Het bergingsbe
drijf Wijsmuller Salvage bv uit
IJmuiden is er in geslaagd het
booreiland Ocean Ranger te
lichten. Het eiland verging vo
rig jaar in zware storm, waar
bij 84 mensen omkwamen. Het
zal deze week weer worden
afgezonken. Het eiland is ge
licht. omdat het een gevaar
opleverde voor het scheep
vaartverkeer.
Den Haag Minister Rietkerk
(binnenlandse zaken) heeft betere
hulp beloofd bij slecht weer voor
mensen die op de binnenwateren
varen.
In antwoord op vragen van de
Tweede-Kamerleden Hummel en
Stoffelen (beiden PvdA) naar aan
leiding van de moeizame hulpverle
ning tijdens de storm op Hemel
vaartsdag, kondigt Rietkerk de vor
ming aan van een aeronautisch ma
ritiem reddingscoordmattecentrum
(RCC) en een nationale opsporings-
en reddingseodrdinalieregeling
(SARCOR).
Het RCC zal zowel op de binnenwa
teren als aan de kust optreden als
algemeen coördinator bij reddings
werkzaamheden voor in moeilijhe-
den geraakte schepen.
Volgens de minister doen zich bij
reddingsacties voor de Nederlandse
kust nauwelijks problemen voor. De
coördinatie op binnenwateren is
echter gebrekkig, zo geeft de minis
ter toe.
Belangrijkste oorzaak is het gebruik
van verschillende communicatie
middelen door de uiteenlopende in
stanties. Een commissie bestaande
uit vertegenwoordigers van de mi
nisteries van verkeer en waterstaat
en van defensie hebben de plannen
voor het RCC en de SARCOR vrij
wel gereed.
Problemen deden z\eh op Hemel
vaartsdag vooral voor bij het mobi
lofoon- en portofoonverkeer in de
kop van Noord-Holland en btj de
Afsluitdijk.
Dit is volgens de minister te wijten
aan een radio- en tv-steun zen der
van de PTT die uitzendt op fre
quenties onderin de FM-band,
waarop zich ook de poliiiefrequen-
ties bevinden.
Dit najaar zal een mobilofoon-re
laisstation in Hippolystushoef wor
den geplaatst, waardoor aan de sto
ringen een einde komt.
Daarnaast zullen de helikopters van
de Koninklijke Marine en de vlieg
tuigen van de rijkspolitie die be
stemd zijn voor het opsporings- en
reddingswerk worden voorzien van
marifoons.
De partij
hasj wordt
geïnven
tariseerd
door de
rijkspolitie
Dordrecht.
Meerkerk In een loods in het Zuid hol-
landse Meerkerk heeft de politie vrijdag
nacht 4000 kilo hasj in beslag genomen, De
partij heeft een waarde van zeker 12 miljoen.
Drie Nederlanders en twee Belgen zijn aan
gehouden.
De hasj was verborgen tussen balen rijst en
is vriiwel zeker afkomstig uit Libanon. Op
de balen rijst stond dat deze waren geschon
ken door de Italiaanse regering ten behoeve
van de Derde Wereld. De hasj werd ontdekt
dankzij een tip van de douane-recherche van
Rotterdam.
Den Haag De belangenverenigin
gen voor militairen rijn verontwaar
digd over de uitspraken van staatsse
cretaris Hoekzema (defensie). Hoek
zema vindt eventuele acties van mili
tairen tegen een wijziging van de ziek
tekostenregeling onaanvaardbaar.
Enkele Friese afdelingen van militaire belan
genorganisaties hebben voor vandaag stipheid-
sacties aangekondigd op de vliegbasis Leeuwar
den. Hoekzema zei zondag voor de radio dat
snel maatregelen van de defensieleiding volgen
als het tot acties zou komen.
In het donderdag gehouden overleg tussen de
staatssecretaris en ae belangenorganisaties van
militairen liet Hoekzema weten, dat hij een be
slissing over de wijziging van de ziektekosten
regeling militairen heeft opgeschort. Daarmee
probeerde de staatssecretaris acties van vak
bonden van militairen te voorkomen.
Vanmorgen zou op de vliegbasis Leeuwarden
worden beslist of de acties alsnog doorgaan. De
komende grote najaarsoefening Atlantic Lion
zou van de acties hinder kunnen ondervinden.
Premie betalen
De omstreden wijziging van de ziektekostenre
geling houdt in. dat de militair voortaan zelf de
ziektekostenverzekering van zijn gezinsleden
voor zijn rekening moet nemen. De staatssecre-'
taris wil 22 miljoen guiden bezuinigen door de
militairen gewoon premie te laten bétalen voor
hun gezinsleden. Dat zou voor een modaal ge
zin met twee kinderen een kostenverhoging be
tekenen van ƒ150 tot ƒ200 per maand. Als com
pensatie wil de staatssecretaris een vergoeding
geven voor overwerk, maar daar willen de be
langenverenigingen van militairen niet van
■weten.
Amsterdam Kleine spaar
ders bij de Tilburgse Hypo
theekbank zullen de dupe
worden van het faillissement
van de bank. Dat is de vrees
van de Vereniging van Effec
tenbescherming (VEB).
In een verklaring zegt de ver
eniging zich te hebben geër
gerd aan de berichten, dat de
kleine beleggers geen schade
zouden lijden door het faillis
sement van de Tilburgse,
Spaarders zouden tot een be
drag van 30.000 gulden hun
geld terugkrijgen door de col
lectieve garantieregeling van
het bankwezen. „Maar tot nog
toe hebben uitsluitend de grote
institutionele beleggers 30.000
gulden vergoed gekregen", al
dus de VEB, die de Nederland-
sche Bank om opheldering
heeft gevraagd.
ADVERTENTIE
Den Haag De roomska-
thoh'eke vredesbeweging
Pax Christi is tegen Neder
landse deelneming aan de
wapenbeurs, die eind sep
tember in Brussel wordt ge
houden.
Pax Christi noemt de beurs
„een belediging voor allen
die in verzet komen tegen
de wapenwedloop". De vre
desbeweging heeft Neder
landse bedrijven die voor de
beurs zijn uitgenodigd, ge
vraagd af te zien van deel
name.
Pax Christi verwacht dat
bedrijven op de Brusselse
beurs wapens gaan verko
pen aan militaire regimes,
die de mensenrechten met
voeten treden. Pax Christi
zal ook de Belgische over
heid vragen de tentoonstel
ling af te gelasten.
Snel halen!
Sterke rollen olakplastic in di
verse kleuren en leuke dessins
o a fantasie en brabants
bont 2 meter lang en 45 cm
breed Zoek maar uit'
SrSO
Santa Barbara De speciale
Amerikaanse afgezant voor
Midden-Amerika, Richard
Stone, is van plan de2e maand
opnieuw besprekingen te voe
ren met de Salvadoriaanse
guerrillabeweging. Dit heeft
het Witte Huis gisteren meege
deeld.
Stone sprak op 31 juli in Co
lombia met guerrillaleider Ru-
bén Zamora.
De zogenoemde Contadora-
groep heeft haar voor 25 au
gustus voorgenomen vergade
ring met de ministers van bui
tenlandse zaken van de vijf
Middenamerikaanse landen op
verzoek van Guatemala uitge
steld tot begin septemher. In
de Contadoragroep zoeken
Mexico, Colombia, Venezuela
en Panama naar een vreedza
me oplossing voor het conflict
in Centraai-Amerika,
Washington President
Reagan heeft de sancties
opgeheven op de ver
koop aan de Sovjet-Unie
van Amerikaanse trac
tors die worden gebruikt
hij de aanleg van aard
gaspijpleidingen.
De opheffing van de sancties
is een overwinning voor mi
nister van buitenlandse za
ken George Shultz en minis
ter van handel Malcolm Bal-
dridge. Zij hadden er bij pre
sident Reagan op aangedron
gen de sancties in te trekken,
terwijl minister van defensie
Caspar Weinberger wilde dat
ze gehandhaafd bleven.
De woordvoerder van het
ministerie van handel zei dat
de sancties ongedaan zijn ge
maakt, omdat de tractors mi
litair niet van betekenis zijn
en technisch gezien onder de
sancties hadden moeten val
len die vorig jaar november
■werden ingetrokken. Na de
afkondiging van de staat van
beleg in Polen verbood
Reagan eind 1981 de verkoop
aan Moskou van Amerikaans
materieel bestemd voor olie-
en gastransport.
Rabat Koning Hassan van Marokko heeft gisteravond beves
tigd dat hij bereid is een referendum in hel westelijke deel van
de Sahara te houden. „Zij die bang zijn voor het resultaat, probe
ren zo'n volksraadpleging te voorkomen," aldus de koning. De
verzetsbeweging Polisario, die al zeven jaar strijdt met de Ma
rokkaanse regering over het westelijk deel van de Sahara, ziet
rechtstreekse besprekingen tussen Polisario en Marokko als de
enige manier om het conflict op te lossen, aldus een verklaring
van Polisario gisteren in Parijs als reactie op Hassans woorden.
De koning zei er alle vertrouwen in te hebben dat de bewoners
van de westelijke Sahara een voormalige kolonie van Spanje
met veel fosfaat in de bodem zich bij referendum uit zullen
spreken' voor aansluiting bij Marokko.
De westelijke Sahara wprdt Marokko al jaren betwist door het
Pollsario-front, dat steun geniet van Libië en Algerije. Polisario
zelf heeft in het verleden altijd op het houden van een referen
dum aangedrongen, maar eist daarbij wel eerst de volledige te
rugtrekking van alle Marokkaanse militairen-
Vorige maand bracht de Libische leider Gadaffi plotseling een
bezoek aan Marokko. Bovendien verklaarde Gadaffi na een be
zoek aan Tunesië dat hij tegen het scheppen van 'kunstmatige
staten1 in de Arabische wereld is. Tekenen die er op duiden dat
het Polisario steun voor een onafhankelijke DARS (Democra
tisch Arabische Republiek Sahara) aan het verliezen is.
De Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) heeft vorige
maand Marokko en het Polisarïo-frcnt aangesjxwrd voor het
eind van het jaar directe besprekingen te beginnen over een
staakt-het-vuren en een volksraadpleging te houden in West-Sa
hara.
Warschau -Lech Walesa heeft giste
ren gezegd dat de verboden vakbond
Solidariteit deze week in heel Polen zal
beginnen met !angzaam-aan-acties. Als
zich daarbij ongeregeldheden voordoen,
zal dat de schuld zijn van de communis
tische autoriteiten, aldus de leider van
Solidariteit.
Walesa, in de tegenaanval na de recente
aanvallen op zijn persoon in de Poolse
pers, oefende scherpe kritiek uit op de
regering wegens het negeren van de
verjaardag van de stakingen in augustus
1980 op de Lenin-werf in Gdansk,
waaruit de vrije vakbond Solidariteit
voortvloeide, Volgens Walesa eist Soli
dariteit nog steeds besprekingen met de
autoriteiten over de regeringsbelofte
van drie jaar geleden dat vrije vakbon
den zou worden toegestaan te opereren
in Polen. „Dat is het belangrijkste on
derwerp van bespreking", aldus Walesa
in een interview bij hem thuis in
Gdansk.'Wat voor soort bonden hebben
we nu Alleen die georganiseerd zijn
door de communistische partij. Zij zijn
gewoon politiek dode lichamen', ver
klaarde Walesa.
De vakbondsleider gelooft overigens
niet in besprekingen met het regime.
„Door me aan te vallen in de pers en op
de televisie is het voor mij en de arbei
ders op de scheepswerf kristalhelder dat
er geen besprekingen zuilen zijn". Ver
wijzend naar de oproepen van de onder
grondse organisatie van Solidariteit, zei
Walesa: „De instructies zijn duidelijk;
vanaf 23 augustus 2ullen er langzaam-
-aan-acties zijn in de fabrieken. Op 31
augustus volgt er een boycot van het
openbaar vervoer en de pers. Tot 31 au
gustus zullen er geen protesten zijn die
vergelding kunnen uitlokken van de
kant van de ZOMO's (de rellenpolitie)".
Vrienden van Walesa zeiden dat hij hun
gezegd dat hij zal meedoen aan de lang-
zaam-aan-acties.
Kairo Het aantal slachtoffers als gevolg van het instorten van
twee flatgebouwen in de Egyptische steden Kairo en Alexandrïe
is gestegen tot dertig. Er zijn minstens tien gewonden.
In Kairo stortte zaterdag een flatgebouw van vier verdiepingen
in. De eigenaar had zonder vergunning verdiepingen op zijn
huis gebouwd en was juist bezig met de bouw van een vijfde
verdieping voor zijn zoon, die ging trouwen. De eigenaar, zijn
vrouw en drie kinderen zijn onder de 21 slachtoffers.
In Alexandrië stortte gisteren een gebouw van zeven verdiepin
gen in, waarbij zeker negen mensen onder het puin omkwamen.
In beide gevallen trad de politie onmiddellijk op tegen overtre
ders van de bouwverordeningen.
De eigenaar van het flatge
bouw in Alexandrië is gearres
teerd en in Kairo zijn drie in
specteurs van het bouwtoe
zicht in staat van beschuldi
ging gesteld wegens plichts
verzuim. Soortgelijke bouw-
schandalen hebben de laatste
tijd veel slachtoffers en op
schudding veroorzaakt.
Een van de slachtoffers In
Kairo wordt weggedragen.
Brussel Premier Martens
van Belgie is zaterdag ontsla
gen uit het ziekenhuis in Leu
ven, waar hij op 5 augustus
een hartoperatie onderging.
De 47-jarige Martens zei dat
hij met ingang van het op 2
oktober beginnende nieuwe
parlementaire jaar zijn werk
zaamheden denkt te hervat
ten.
Moskou De Sovjet-Unie
heeft gisteren de Verenigde
Naties officiéél een ontwerp
verdrag voorgelegd dat de lan
cering van ruimtewapens ver
biedt.
Partijleider Andropov ver-
N'djamena Op de luchtha
ven van de Tsjadisehe hoofd
stad N'Djamena zijn gisteren
tien Franse gevechtsvliegtui
gen aangekomen voor het ver
lenen van luchtdekking aan
het regeringsleger van presi
dent Habré en de 1000 tot 3000
Franse paratroepen.
Het gaat om zes Jaguars en
vier Mirages. Voorts heeft Pa
rijs een tankvliegtuig ge
stuurd, 2odat de toestellen in
de lucht brandstof kunnen.bij-
tanken.
De opdracht van deze ge
vechtsvliegtuigen, is volgens
Franse militaire bronnen „uit
sluitend om de Franse troepen
te verdedigen die in het land
gestationeerd zijn, wanneer
deze aangevallen zullen wor
den."
Bij het vliegveld is luchtaf
weergeschut geïnstalleerd. Het
Tsjadisehe regeringsleger be
schikt zelf niet over een lucht
macht.
Het Franse ministerie van de
fensie deelde gisteren mee dat
de luchtbrug van Franse para
troepen naar Tsjaad nu is vol
tooid.
Volgens politieke kringen in
Parijs onderhoudt de Franse
regering- nog steeds contacten
met de Libische leider Gadaffi
in de hoop op een oplossing
van het conflict door onder
handelingen.
Het militair machtsvertoon
zou vooral bedoeld zijn om de
Libiérs af te schrikken van
een verdere opmars en hen
onder druk te zetten om on
derhandelingen te beginnen.
Een compagnie van 160 legio
nairs van het Franse vreemde
lingenlegioen heeft inmiddels
stellingen begrokken aan het
oostelijk front bij Abéché.
Aan het front is de afgelopen
dagen niet gevochten, maar
president Habré verklaarde
zaterdag dat de Libiers voor
bereidingen treffen voor een
nieuwe gevechtsronde.
Volgens goed ingelichte krin
gen in Parijs heeft Frankrijk
Libië gewaarschuwd dat de ja
guars zullen intervenieren als
pogingen worden ondernomen
de beschadigde landingsbaan
bij Faya-Largeau te herstellen.
Als deze landingsbaan ge
bruiksklaar wordt gemaakt
zouden de Franse stellingen en
ook de hoofdstad N'djamena
binnen het bereik van de Libi
sche Migs en Mirages liggen.
Westerse diplomaten in de Li-
biscl^e hoofdstad .Tripoli meld
den gisteren dat Libische
pantserkolonnes vanuit Faya
Largeau op weg zijn naar Oum
Chalouba, bij de Tsjadisehe
grens met Soedan.
Oum Chalouba, 320 kilometer
ten noordoosten van N'djame
na, ligt in het 'niemandsland'
tussen de frontlijnen van het
regeringsleger en het rebellen
leger. Diplomaten in Tripoli
verwachten niet dat Gaddafi
uit is op een confrontatie met
de Franse troepen.
Hij zou ziin huidige terrein
winst willen gebruiken ter
versterking van 2ijn onder
handelingspositie.
klaarde donderdag al dat de
Sovjet-Unie niet als eerste een
anti-satelliet-wapen in een
baan om de aarde zal brengen.
Het voorstel houdt, kort sa
mengevat, in:
1. Geen proeven met noch lan
cering in een baan om de aar
de van ruimtewapens,
2. Geen gebruikmaking van
ruimte-objecten die al in een
baan om de aarde zijn voor dit
doel.
3. Geen vernietiging of be
schadiging van ruimte-objec
ten van andere staten.
4. Geen ontwikkeling van
nieuwe anti-satelliet systemen
en vernietiging van de be
staande.
5. Geen militaire experimen
ten met welke ruimteschepen
dan ook.
Vooral het vierde punt heeft
de aandacht getrokken. De
Russen hebben als enige be
schikking heeft over een 'sa
tellite-killer'. Impliciet bete
kent het vierde punt echter
dat Moskou aanbiedt deze te
vernietigen.