18
ROTTERDAM
AGENflA
DE NIEUWSTE
AUSTIN METRO
HEET SUPER.
EN DAT IS 'IE OOK.
V.A.14.390.-
Praktijk en
theorie van
de grenzen
van de mach t
CROOSWIJK
ZOAIS'TWAS
PLEIN
Crooswijk
in de
jaren
twintig
GARAGEBEDRIJF L.A. VAN VLIET
Rotterdams Nieuwsblad
vrijdag
7 oktober 1983 RV/RY/RW
Versierde hofjes,
kroeglopers
en boksers
In de Rotterdamse buurten van kort na de eeuwwis
seling was de onderlinge verbondenheid groot. Stra
ten 'en hofjes waren gemeenschappen op zich. Men
kende elkaar er van haver tot gort. Zo ook in Croos
wijk. Zo'n buurtje in een buurt was het Wilhelmina-
hof aan de Goudseweg.
iet was het hofje van Piet de
?luiter, die op verzoek 's och-
ends de omwonenden ivakker
loot, en van opzichter Van
jorcum, die al woedend zijn
vuis uitstoof als iemand zelfs
naar het lef had om een uïtge-
tauwd stuk pruimtabak uit te
puwen. Om over het achte-
oos wegwerpen van een afge-
irande lucifer maar niet te
preken.
Dit propere hofje slaagde er
•lk jaar in om op 31 augustus,
toninginnedag, de prijs in de
vacht te slepen voor het
raaist versierde straatje. Het
vandelen door 20'n versierde
luurt was een belevenis op
ich. En uiteraard ging de
jrootste aandacht uit naar het
nooist versierde straatje: het
Vühelminahofje dus. Maar in-
•ens daalde ïn dit deel van
Crooswijk de publieke belang-
telling. Bij de toegang tot het
lofje stonden plotseling potige
>ewoners, die iedere buiten -
taander bars de toegang wei-
lerde; alleen na betaling van
■en dubbeltje mocht men nog
[oor het met vlaggen, slingers
m bogen verfraaide hofje te
vandelen.
Sen ander evenement waar de
murt voor uitliep waren de
croegenlopen, waarbij de deel-
temers soms complete mara-
hons moesten afleggen. Veel
/iel er voor de lopers niet te
/erdïenen; een serviesje, een
ampje, een rollade, wat le-
/ensmïddelen, daar moesten
ie snelsten het mee doen,
9, 4;
Bep van Klaveren (links)
laast de bokser Jan Klein.
Het organiseren van zo'n kroe
genloop was een tijdrovende
bezigheid. Het begon steevast
met de nodige vergaderingen,
gevolgd door een tocht langs
de winkeliers in de buurt om
prijzen los te peuteren. Hierna
werd het in de kroegjes een
gedrang van jewelste, veroor
zaakt door de inschrijvers,
maar ook door de buurtbewo
ners, die allemaal de tafel met
prijzen wilden zien. Voor de
organisatoren werd het alle
maal wel eens iets te veel; niet
zelden sliep zo iemand in een
hoekje van het café zijn roes
uit op het moment dat buiten
bet startschot klonk.
Een heel ander voorval waar
nog dagen over gesproken
werd, was de brand op 11 mei
1917 in het pand van de lom
penhandel Mol, ter hoogte van
de Fabriekstraat, De vuurzee
lokte half Crooswijk de straat
op. De baas van het pontje, dat
op vaste tijdstippen ter hoogte
van de barakken in Crooswijk
de Rotte overstak, deed goede
zaken. Want om toch maar zo
dicht mogelijk in de buurt van
de vlammen te kunnen komen
snelden de Crooswijkers in de
richting van het bootje, dat af~
en aanvoer. Maar ineens was
het afgelopen. Het pontje was
voor de zoveelste keer van wal
gestoken, toen een overmoedi
ge Crooswijker nog met een
gewaagde sprong op het weg
varende bootje trachtte te
springen. Hij overbrugde de
afstand wel,» maar belandde zo
onstuimig op het kleine
scheepje, dat het prompt kap
seisde. Om toch maar niets
van de brand te hoeven mis
sen waren de Crooswijkers al
lemaal aan dezelfde kant van
het daardoor hevig overhel
lende pontje gaan staan. En
uitgerekend dóar kwam de
waaghals terecht. Het scheepje
sloeg om en zonk.
'Kachelpijp'
In de jaren kort na de eeuw
wisseling maakte een lange
slungelige Crooswijkse jongen
furore als bokser: Herman van
't Hof. De 'kachelpijp' noem
den ze hem in die jaren twin
tig gekscherend, maar owee
als Van 'i Hof binnen de tou
wen stond, en hij zijn gevrees
de linkse liet gaan. Zo bokste
hij zich uiteindelijk naar de
Europese titel. Herman van 't
Hof was dan ook een product
van de keiharde strijd om het
bestaan in het Crooswijk van
kort na de eeuwwisseling. Ge
boren in de Van Meekeren-
straat, sloeg hij zich door een
harde jeugd, waarbij hij tijdens
zijn schooltijd tussen de mid
dag om het hardst moest ren
nen om in het Achterklooster
een stuk gratis brood te kun
nen bemachtigen, 's Avonds
ging hij langs de deuren, eerst
met groenten, later als hande
laar in lompen. Maar Herman
wilde boksen. Al begon zijn
profloopbaan wel uiterst on
verwacht. Dat gebeurde in
1921, toen hij in Antwerpen
tegen de Belg Marooy in actie
kwam. De partij eindigde on
beslist, maar later bleek dat de
Belg een beroepsbokser was,
hetgeen betekende dat ama
teur Herman van 't Hof, vol
gens de reglementen uit die
tijd, verplicht was tot de rijen
der professionals toe te treden.
Op 73-jarige leeftijd blikte
Herman van 't Hof nog eens
terug naar dat gedenkwaar
dige moment: 'Zeventien was
ik, dc jongste beroepsbokser
van NederlandMaar wat
moest ik? Stoppen kon moei
lijk, Ik zat bij Freek Braak.
Die heeft later zoveel geld aan
me verdiend, dat hij in die tijd
al van mijn centen in een auto
kon ryden'.
Het waren de jaren waarin de
strijd om het bestaan voortdu
rend balanceerde op de rand
van de armoede. Tekenend
hiervoor was een voorval, op
getekend uit de mond van
Herman van 't Hof: 'Braak
had ook Nel is van Dijk onder
contract, de latere 'Battling
Van Dijkde beste bokser die
ik heb gekend. Op een keer
staat Nelis in Engeland en
slaat met zijn rechtse Burglake
neer. Tellen, maar tijdens dat
tellen steunt die Burglake met
zijn handschoenen op de
grond. Toen hij opstond om
Het restant van het Wilhelminahofje in oktober 1981.
verder te boksen moet er een
stuk hars aan zijn handschoen
zijn blijven zitten. Nelis klagen
over pijn in zijn oog. Nelis was
nooit kinderachtigmaar
Braak wilde niet laten stop
pen. Dat kostte Nelis het licht
m zijn oog. Nog later moest
Nelis van de bond gekeurd
worden. Stuurt hii zijn broer,
want hij was als de dood voor
armoe. Toen hebben ze Nelis
ook het licht uit zijn andere
oog geslagen. Hij is daarna met
een Belgische verpleegster ge
trouwd, maar hij heeft haar
nooit mogen zien
Tijdens zijn honderden partij
en tellende loopbaan verover
de Herman van 't Hof op 5 ja
nuari 1926 in de Haagse die
rentuin in een gevecht tegen
de Zwitser Louis Clemens de
Europese titel. Lang had Her
man van 't Hof geen plezier
van zijn titel in het halfzwaar-
gewicht. Op de Kralingse wie
lerbaan liep -hij in een gevecht
vczzvc-mmjL
Een van de versierde Crooswijkse straten, de Isaac Hubertstraat, in 1923.
Vrijdag 7 oktober
Hofpleintheaten 20 15. Blijspel 'Me
ieer Lievegoe4' oa Luc Lutz.
trees vd Doiïck en Sjoukje Hooi-
•naayer. De Schouwburg: 20 15 RO
Theater. 'De Vliegen" van Jean-Paul
Sartre Regie Wilfned Minks Thea
ter Zuidplein: 20,15 Triad Stage Al
liance mei 'Hamlet' van William
Shakespeare Piccolo theater: 2030.
Solotoneel door Paul van Soest met
het programma 'Merde-Zwei' De
Doelen: 20,15' ^Nederlands Kameror
kest, dirigent Kees Bakels. soliste
Elly Amehng, sopraan Werken van
Vivaldi. Berlioz. Sjostakcwitsi en Mo
zart Harbour Jazzclub: 21.30 Lilli
an Boutté and his Music Friends
(USA) De Stoep: Spijkemsse, 20 15.
Robert Long Leen Jonge waard
met het programma 'Het bleef nog
lang onrustig irt dc stad' De Lanta
ren: 23 M. Lamarenproduktie 'De
Bruiloft* van £Uas Canetti Theater
de Teerstoof: Schiedam, 2100. Jules
Cren se: mot 'De 1
ge
e Teerstoof: Schiedam, ziw. Juies
roiset met 'De hoogst merkwaardi-
e gedaanteverwisseling van Gregor
Samsa'. Dc Lantaren: 20,30' Muziek-
iheaterproduktie Yusa. Stichting Or
kaier Theatercafé De Schouwburg:
23 00 Video 'De spelende mens'.
23 30 Engels muziektheater The grea
test show on legs De Lantaren:
2100 Triomf der architectuur door
Ton Pompert Folkhouse Matrix;
20 30 Poezie-avond (ieder kan zijn
gedichten voordragen) Zaal Harmo
nie: Schiedamseweg, Vlaardmgen,
20 30 Film 'Dressed to kill*.
Zaterdag 8 oktober
Hofpleintheater 20.15. Blijspel 'Me
neer Ltevcgoed' met oa Luc Lutz,
Trees vd Donck en Sjoukje Hooi-
maayer Piccolotheater: 20.30 Solo
toneel door Paul van Soest met het
Erogramma 'Merde-Zwei'. Bibliot-
ecKtheater: Hoogstraat 110. 11.00'
Koffieconcert door leerlingen van
het Rotterdams Conservatorium,
Werken van oa Mozart en Sixt
Harbour Jazzclub; 2130- Savoy
Jazzmen Stadsgehoorzaal: Vlaar-
dingen, 20 15. Nieuwe theatershow
van MarUne Bijl De Kandelaar
20.00 Film 'A distant thunder'. Zaal
Harmonie: Schiedamseweg, Vlaar
dmgen. 2030. Film 'Dressed to kill'.
22 30 Jazzcafé, live-optreden Dc
ADVERTENTIE
Kleiweg 35, teF 010-225029-226469
Rotterdam
Schouwburg: 20 15* RO-theater met
De Vliegen' van Jean Paul Sartre
De Lantaren: 2100. Lantarenpro-
duktie 'De Bruiloft' van Elias Canet-
ti. Eomeynshof: Ommoord, 2015 3n
de wijk gespeeld, Emmy Lopes Diaz
en Elisabeth Versluys spelen 'Vrou
wen* Theater de Teerstoof: Schie
dam, 2100 Jules Croiset mei 'De
hoogst merkwaardige gedaantever
wisseling van Gregor Samsa' St
Laurenskerk: 15 00 Baehcyclus,
Lauren5camonj, koor en orkest o I v
Barend Schuurman. De Lantaren:
20 30. Muziektheaterproduktie Yusa.
Stichting Orkater. Theatercafé De
Schouwburg: 23 00 Video 'Dc spe
lende mens'. 23 30 Engels muziekthe
ater The greatest show on legs De
Dubbelde Palmboom: 10.00 Ombijt-
concert met het jazztrio Enk Bell
Het Berenei: 22 0D Limited Compa
ny (Engels muziektheater) Folkhou
se Matrix: 20 30 Bordelein (Engelse
ballades). Trefcentrum: 2015 En
semble 'Ludus Vocahs' en het kamer
orkest 'L 'Estro Armomco'. L
'Esprit: Wendeldijk 25, 2200. Folk
Live De Lantaren: 2100 Triomf
der architectuur door Ton Pompon
Poppentheater Be Lie Psss: Water-
loostraat 137b, 14 30' Poppentheater
speelt 'In de kijkdoos van Kiko'
Bioscopen
Alhambra 1: 'Sophie's Choice* (16)
dag 2 00 en 8 00 u, zat zond en woe
alleen 8.00 u Alhambra 2'Qctopus-
ay' (12) dag 2 00-6 45 en 9 30 u, zond
1 15*400-645 en 930 u Calypso 3:
'De Illusionist' (12) dag. 2 00-7 00 en
9 30 u. zond. 130-4 00-7 00 en 9 30 u
Calypso 2: 'Blue Thunder' (12) dag
1.45-645 en en 9.15 u, zond 1 15-345-
6 45 en 9 15 u Calypso 3: 'Gejaagd
door de wind* (16) dag 1 45 en 7 45 u
Centraal: 'Yab Yum op stelten' (18)
dag 12.15-2 00-3 45-5 30-7.15 en 9.00
u Cineac (Beurs): 'Octopussy' (12)
dag 2.00-6 45 en 9 30 u, zond 115-
4 00-6 45 en 9 30 u Cineac (Bijen
korf): 'Highroad to China' (16) dag
2.00-7 00 en 9 30 u, zond 7 00 en 9 30
u, ma 2.00 u Cinerama L 'Hallo-
ween-2' 16) dag. 145-7 00 en 9 30 u.
Zond 1.30-4 00-7 00 en 9 30 u Cinera
ma 2: 'Space Hunter' (12) dag I 45-
6 45 en 9.15 u, zond 1.30-4 00-6 45 en
9 15 u Cinerama 3: "The good, the
bat and the ugly* (16) dag 2 00 en
3 00 u. Cinerama 4: 'Flashdance' fal)
dag 1 45 en 6 45 u, zond 1 3G-4 en
7 00 u, en 'Ademloos' (16) i'
Cinerama 5: 'De Lift*
7.00 en 9 30 u, zond
3 30 u. Corso: "Vrijdag de dertiende'
(16) dag 200-7,00 en 9.30 u, zond
2 00-4.30-7 00 en 9.30 u Kriterion:
'Moonlighting' (16) dag. 7,00 en 930
u,2ond. 2 15-700 en 9 30 u, ma, alleen
8 00 u. Lumiere 1: "The Bronx War
riors' (16) dag 2.00-7 00 m 9.30 u, dl.
tuiiu i jui uu en
s* (16) dag 930 u
ift* (16) dag. 2 00-
1 30-4.00-7.00 en
1.15-700 en 9 30 u, zond L15-4 00-
7 00 en 9.30 u. Lumiere 2: The mea
ning of life* (16) dag 2 00-7 00 en 9 30
u, di. 1.15-7 00 en 9 30 u, zond 1 115-
4 00-7 00 en 9 30 u Lumiere 3: 'An
Bloem' (12) dag 1.45-6 45 en 9 15. di
1.15-6 45 en 9 15 u, zat en woe. 6 45
en 9 15 u en 'Heidi' zat. en woe. 1.45
u Lumiere 4: 'Porky-2, de volgende
ochtend' (16) dag 1 45-6 45 en 9 15 u,
di 1 15-6 45 en 9 15 u. zond 1 15-4 00-
6 45 en 9 15 u. Luxon 'Veertig gra
den Zuiderbreedte' (16) vanaf vrij
dag 2 00 en 8 00 u Metro-1: 'Olsa de
wolvin van de SS* (16) vrij 7 00 en
9 30, zat. 200-7,00 en 9 30 u, zond
200 u, ma. di en woe bingo Metro-
2: The secret policemen's ball' <12}
vrij zat en zond 7.00 en 9 30 u, en
'Pornospxannen met gebloemde
broekjes' (18) ma t/m woe 8 00 u
Rex: Sex tussen start en finish' (18)
dag van 10 00 u s' morgens tot 10 00
b' avonds Thalia: 'Brandende liefde'
(16) dag 200-7 00 en 9 30 u, zond.
2 00-4 30-7 00 en 930 u 't Venster-1
'Another Way" (16) dag. 19 30 en
22 00 u, ma gesloten 't Venster-2;
'Die buche der pandora/Loulou" (16)
dag 20 00 en 2230 u, ma. gesloten.
Vcnster-3: 'Lianna' (16) dag 1930 en
22 00 u. ma gesloten
Nacht-voorstellingen (16)
Calypso-l: 'Missing' vrij. en zat. 00 15
u Calypso-2: "The Exorsist' vrij en
zat 0015 u Calypso-3: "Cheech
Chong's next movie' vrij en zat
0015 u. Cineac (beurs): 'Dragon
Blood" zat 00 15 u. Lumiere-1: 'The
Bronx Warriors' vrij en zat. 24 00 u
Lumlere-2: 'Ilsa de harembewaakster
van de ohesheiks' vnj en zat 24 00 u
Lumiere-2: 'Skynders' vrij en zat
24 00 u. 't Venster-I: 'Vrouwenstad'
vrij en zat. 00 15 u 't Venster-2: 'Die
buche dor pandora/Loulou' vrij en
zat 00 30 u. *t Vensler-3: 'Mephisto'
vrij en zat. 00.15 u
Kindervoorstellingen
Alhambra-1: Tom en Jerry festival'
zat en woe. 2.00 u, zond 1 30 en 4 00
u Lumiere-3; 'Heidi' Zat. en woe
145 u, zond 1.15 u. Metro-2; "Po-
peye-festtval' zat. zond. en woe 2 00
u Passage: 'De gebroeders Leeu
wenhart' zat zond en woe. 200 u
Spijbenisse
Euro 1: 'Highroad to China* (12) dag
6 45 en 9 15 u, zal zond en woe 1 30-
6 45 en 9 15 u Euro 2: 'Brandende
liefde' (16) dag. 6 45 en 915 u. zat
zond. en woe. 1,30-6 45 en 915 u
Euro 3: 'Porky's-2, de volgende och
tend' (16) dag 6 45 en 9 15 u, zat
zond en woe. 130-6 45 en 9.15 u
Euro-I'Flashdance' (al) dag 6 30 en
9 15 u.
Kindervoorstellingen
Euro: "Kutfje en het haaienmeer' zat.
en woe. i 30 u.
Heilevoetsluis
Tivoli-theater: 'Porkys-2, de vol
gende ochtend' (16) vrij. en zat. 1900
u, zond 16 15 u, woe 20 00 u. The
Exoisist' (J6) vrij en zat 2130 u,
zond en ma 20 00 u 'De amoureuze
orgiën van mr. O' (18) do en di. 20 00
u
Kindervoorstellingen
Tivoli-theater: "Bugs, Bunny zet de
boel op stelten' zond 14 00 u, woe.
14 30 u
Bridle
Apollcetheatcr: 'Octopussy' (16; do
ma di. en woe 20 00 u, vnj en zat.
19 00 en 2145 u, zond 16 30 en 21.00
u
Kindervoorstellingen
Apollo-theatcn 'Lucky Luck en de
vier Daltons' zond en woe 14 00 u.
Medische Diensten
Apotheken: Do Rotterdamse apothe
ken zijn dagelijks geopend van 8.30-
17 30 u Buiten deze tijd. dus ook in
de weekeinden is voor spoedgevallen
een waamemmgsregelmg. Men kan
via het antwoordapparaat of het me
dedelingenbord van uw eigen apo
theek te weten komen welke apo
theek waarneemt. Betreft het een
spoedrecept, dan kunt u een taxi ne
men. Vraag een taxibon die u aan de
chauffeur overhandigt Taxi Tele
fooncentrale, Tel 010-361222 Art
senboodschappendienst: Tel 206611
(ook voor Vlaardmgen en Schiedam).
Integraal Kankercentrum Rotter
dam: Telefoonbaken voor vragen
over kanker' IK.R. Tel 010-634130
Ambulancedienst: Voor Berkel,
Bergschenhoek en Bleiswnk Tel: 010-
333300
Diversen
Raad en Daad: Vragen kunnen
schriftelijk worden gesteld aan Re
dactie Sijthoff Pers. rubriek Raad en
Daad, Postbus 16050, 2500 AA Den
Haag Op donderdag kan tussen 9.00
en 11 00 uur telefonisch informatie
worden ingewonnen op tel: 070-
190749 G.E.B. Voorlichtingscen
trum Rotterdam: (Rochussenstraat
198. Tel 010-575840) Voorlichting
over energie, besparing, CAI, tarie
ven ed Openingstijden maand t/m
vrij van 9 00-16 45 uur Telefonische
Hulpdienst Rijnmond: Rotterdam
010-362244, Schiedam 010-731161,
Voor hulp bij maatschappelijke en
geestelijke noden Telefonische
hulpdienst voor jongeren: Tel' 010-
552539. dag van 17 00-24 00 u. Tele
fonische Hulpdienst Spijkenisse:
(van 19 00 tot 03.30 u): Tel. 01880-
25952 H.I.C; Hulp- en informatie
centrum Postkantoor Coolsmgel Tel;
172929. sociale en culturele informa
tie, rechtshulp, studie en onderwijs
zaken, vacaturebank, loonlechmscne
dienst enz Geopend maand 11,00-
1? 00 u, dmsd t/m vrij 8.30-1700 u.
tegen de Belg Delarge in de
veertiende roftde tegen een
wilde stoot op. Van 't Hof, die
op dat moment een straatleng
te op punten voorstond, ging
neer en verloor zijn titel. In
1926 bokste hij in Berlijn nog
tegen Max Schmeling. Weer
stond de Crooswijker duidelijk
op punten voor, toen de Duit
ser zich plotseling omdraaide
en een stoot op de rug kreeg.
Van 't Hof werd gediskwalifi
ceerd. In de jaren erna legde
Herman van t Hof al zijn ziel
en zaligheid in zijn boksschool
aan de Spiegelnisserstraat.
Dutch Windmill
In de Crooswijkse volksbuurt
van de jaren twintig woonde
op dat moment nóg een bok
ser, een zeventienjare jongen
nog. Hij leefde er volgens het
motto van die jaren; 'Knokken
om te overleven' en onder
scheidde zich in dit opzicht in
niets van de doorsnee Croos
wijkse jongen. Zijn naam;
Lambertus van Klaveren.
Aangespoord door een andere
Crooswijker, 'ome Nol' Steen
horst, veranderde het driftige,
onbezonnen knokkertje in een
door Hans Soeters
van Neerlands betere boksers.
Maar dit was voor Bep van
Klaveren niet voldoende.
Slechts één gedachte beheerste
nog zijn leven: 'handschoenen
aan en tussen de touwen'. En
hii reisde de wereld rond, door
alle uithoeken van Europa,
Amerika, Australië, Zuid-Am-
ka. En nog vóór hij 21-jaar oud
was veroverde hij de Olympi
sche titel. Stapels dollars
knokte Bep van Klaveren
hierna bijeen, maar ze ver
dwenen net zo hard weer in
de zakken van zijn gevolg en
richting de ogenschijnlijk zo
betrouwbare Amerikaanse
boksagenten, die het geld weer
lieten wegvloeien naar de kei
harde Amerikaanse onderwe
reld. Bep van Klaveren maal
de er niet om. Boksen beheers
te zijn leven. Geld was slechts
bijzaak. En hij was trots op zijn
Amerikaanse bijnaam: 'The
Dutch Windmill*.
Theo Huizenaar, die een groot
aantal jaren als Van Klaverens
trainer en manager fungeerde:
'Van Klaveren hoefde je niet
aan te sporen. Integendeel, je
moest hemaltijd afremmen.
Op de school, als we het hele
trainingsprogramma hadden
afgewerktriep 'ie altijd nog:
'Nog even op de zak slaan
baas'. Was dat gebeurd, dan zei
hij: 'Nou de laatste keer'. En
dan begon hij weer. Smekend
kivam dan nog vaak het ver
zoek voor een allerlaatste ron
de. Zo was Bep. Alleen toen
tve voor de eerste keer in
Amerika kwamen, toen zag hij
de andere kant van de boks-
sport. Negers, die als sparring-
partners een paar dollar per
ronde verdienden en volledig
in elkaar werden gebeukt.
Platte neuzen, overhangende
wenkbrauwen, dikke oren, het
was het enige wat je zag. 'Je
zus, laten we naar huis toe
gaan zei Bep toen direct'...
Of zoals een andere bokser uit
die jaren, Arie van Vliet, het
zei: 'Van Klaveren was een
natuurmens. Hij kon niet an
ders dan knokken. Het leek
wel of hij ervoor was geboren.
Z'n ontzettende vechtlust was
buiten proporties. Ais je 'm uit
z'n bed belde kon hij direct
knokken. Z'n hele leven was
daar op ingesteld. Hij dacht
aan niets anders en sprak ook
alleen maar over boksen. We
knokten ook samen in de trai
ning. En net zo hard als het in
een wedstrijd eraan toe ging.
Dat was onvoorstelbaar. Bep
liep door ijzer heen'.
Waar Bep van Klaveren ook
de ring instapte, overal boekte
hij recordaantallen bezoekers.
Hoeveel honderdduizenden de
brutale Crooswijker aan het
werk zagen werd nooit offi
cieel geregistreerd, maar zijn
gevecht om de Europese titel
tegen Edouard Tenet trok in
het Stadion Feyenoord op de
kop af, 23.500 bezoekers. Een
absoluut record voor Neder-
land. Bep van Klaveren wist 1
van geen ophouden. Toen hij
in de Rivièrahal voor het
laatst de Europese titel be
twistte, was hij al 48 jaar...
Veel deskundigheid achter de tafel, maar een te veel
omvattend onderwerp.
Het idee was uitstekend.
Ter viering van het eerste
lustrum van de vakgroep
politicologie aan de Eras
mus Universiteit werd
een symposium gehouden
over 'Rotterdam: grenzen
aan de macht'. Na een ui
terst gedegen voorberei
ding is gisteren een hele
dag gesproken over het
web van machtsverhou
dingen, met Rotterdam in
het hart van het spinsel
van lijnen naar de directe
en wijdere omgeving.
Een uitstekend initiatief
dus, dat volledig past in
het streven de relatie tus
sen stad en universiteit
inhoud te geven. Sinds
jaar en dag bestaat de be
hoefte gebruik te kunnen
maken van de wederzijds
opgeslagen kennis. De be
stuurders van stad en
Rijnmond pleiten met
grote regelmaat voor de
inschakeling van de uni
versiteit om aan het werk
van alle dag een weten
schappelijke onderbou
wing te kunnen geven. En
omgekeerd is de universi
teit gediend met een ar
beidsterrein, waarop de
theorie getoetst kan wor
den aan de dagelijkse
praktijk.
Is dat er nu ook uitgeko
men? Nauwelijks, moet
de conclusie zijn. Daar
voor werd op éen dag te
veel overhoop gehaald, In
vier ronden werd gespro
ken over de grenzen van
het bestuur binnen Rot
terdam, de relatie Rijn
mond-Rotterdam, de ver-
houding tussen rijk en
'Rotterdam en de armslag
naar het buitenland. Met
femak zou over elk van
ie onderwerpen een dag
gepraat kunnen worden.
Met zoveel deskundigheid
achter de forumtafel
blijft het dan jammer, dat
men maar vluchtig aan de
problemen kan ruiken.
Daarbij bleek bovendien,
dat er een flink gat zit
tussen wat bestuurders en
ambtenaren bezighoudt
en de kennis, die de hoog
leraren in het forum daar
over ten beste geven. Het
verleidde mr. Nico van
Eek, hoofd bestuurszaken
in Rotterdam, tot het
dringende advies aan de
wetenschap zich zelf eens
in de oude wijken op de
hoogte te gaan stellen van
woonomstandigheden,
kleine criminaliteit,
drugsgebruik, prostitutie
en het samenleven van
minderheidsgroepen.
Eenzelfde felheid legde
Rijnmond-voorzitter An-
dré van der Louw in zijn
uitdaging aan prof.dr.
van Schendelen om te be
wijzen, dat het beleid van
de PvdA zo schadelijk Is
geweest voor het onderne
mersschap in deze regio.
Van Schendelen had ook
het meest ongelukkige
voorbeeld genoemd, dat er
te bedenken was: de onbe
reikbaarheid van scheeps
werven doordat de rivier
voor de werven onvol
doende op diepte wordt
gehouden omdat men niet
meer met het vervuilde
slib uit de weg kan. Dat is
geen enkele partij te ver
wijten: het is het gevolg
van totale politieke en be
stuurlijke onmacht door
gebrek aan 'bevoegdheden
op de juiste plek.
Van Schendelen noemde
geen nadere voorbeelden
ter staving van 2ijn stel
ling; Van der Louw won
op punten. Maar die voor
beelden zijn er natuurlijk
wel: de verspeelde aanlan
ding van LNG en LPG,
het gesol met de luchtha
ven Rotterdam, de her
perkte bereikbaarheid
vaö het bedrijfsleven in
de stad.
Een dag discussiëren over
macht is ook erg onvolle
dig als je daarbij de inter
ne machtsverhoudingen
binnen de gemeenteraad
gemakshalve buiten bet
schouwing laat. Dit was
nu eindelijk een onver
dachte plek om de wijze
van collegevorming door
de PvdA en de daaruit
voortgekomen boycot van
raadscommissies door
VVD ej)' CDA op hun ge
volgen te analyseren.
Maar dat onderwerp
kwam slechts heel zijde
lings aan de orde. Wethou
der Henk van der Pols
verkondigde trots dat zijn
collega Van der Ploeg in
1974 de stadsvernieuwing
slechts had kunnen aan
pakken dankzij het feit,
dat het college uit acht
PvdA'ers bestond. Dat Is
een farce, want nooit
heeft in al die jaren de op
positie tegen Van der
Ploegs aanpak gestemd.
door Koos de Gast,
Bij alle instemming werd
wel eens een kritische
vraag gesteld. Dat ging
dan meestal over dc fi
nanciële consequenties en
daarmee worden nu zowel
bestuurders als bewoners
geconfronteerd..,.
Uit de velerlei inleidin
gen bleek, dat macht met
een groot gevoel voor re
lativiteit dient te worden
beschouwd. Vijf niveaus
in Rotterdam is teveel
van het goede. Maar de
aeelgemeenten zijn niet
meer weg te cijferen, de
gemeente Rotterdam zou
rijn macht het liefst ver
ier uitbreiden en het rijk
Is uiteraard onvervang
baar. Zo rest ter verduide
lijking van de verant
woordelijkheden alleen
nog de ineenschuïvïng
van Rijnmond in een pro
vincie. Gedeputeerde
Boone van Zuid-Holland
kreeg met zijn pleidooi de
splitsing van de provincie
maar te vergeten geen
been aan de grond.
Het duidelijkst waren
overigens de grenzen te
trekken aan de macht van
Rotterdam in het buiten
land. Burgemeester Peper
was daarover veruit eer
lijkst: Rotterdam heeft
geen macht.
Prof.dr. S. Rozemond, hij
zonder hoogleraar in de
internationale betrekkin
gen aan de EUR, gaf Pe
per en mr. Hans Reus,
VVD-raadslid, nog een ex
tra overdenking mee voor
de behandeling van de
nota buitenlandse betrek
kingen, volgende week in
de raad. Het aankweken
van normbesef in 'boze
landen' (zoals Peper ze
noemde) heeft het risico
te leiden tot bederf van je
eigen normen. Nederland
is te klein om onvoor
waardelijk landen sanc
ties op de naleving van re
gels op te leggen. Kleine
landen kun je aanpakken,
grote landen, waarvan^ je
economisch afhankelijk
bent, zul je willen ont
zien. Zo ontstaat normbe-
derf.
Trouwens, zo bleek uit al
ler inleidingen: noch eni
ge politieke partij, noch
de regering heeft heldere
richtlijnen ontwikkeld,
waaraan Rotterdam zijn
beleid kan toetsen. Peper:
„Er bestaan veel boze lan
den, waartegen je zou wil
len zeggen: je zit niet goed
in elkaar. Maar het
maakt al weinig indruk
als de regering dat doet,
laat staan dat men onder
de indruk komt van de
boodschap van Rotter
dam."
