RDÏTERIIIUHCENTRAAI.
AGHTERGROND
Wereldoorlog II spookt
verder in Tweede Kamer
Daar is-ie weer: de Rotterdamse Dag
Veel samenwonenden leveren
BUITENLANDS GELD
De takken van Crooswijk
HET WEER IN EUROPA
'Verzuiling
kwam onvoorzien'
,Jp ROTTERDAMS iü NIEUWSBLAD
Beaujolais
Bedankt Rob
rtfir fiTJf
Nog even
echt winters
ONZE
WEERKUNDIG SF"*"
MEDEWERKER
JAN
FEIIE80ER
j Rotterdams Nieuwsblad
maandag
14 november 1983
Op zondag 20 november is het weer
zover, dan zal de Rotterdamse Dag van
de stichting Ons Rotterdam weer wor
den gehouden met alle attracties, die
de vorige Dagen tot zo'n groot succes
hebben gemaakt.
Het gaat gebeuren van tien tot vijf in
de sfeerrijke Wintertuin van het Hulst
kampgebouw aan de Maaskade 120.
Er zijn exposities, dia- en filmvoorstel
lingen, ruilbeurs, boeken, kunst en ka
lenders over oud en nieuw Rotterdam.
Natuurlijk wordt ook weer (om twaalf
uur) De Rotterdammer van het Jaar
gekozen: de onderscheiding voor ie
mand. die zich bijzonder verdienstelijk
heeft gemaakt voor de Maasstad. De
muzikale omlijsting wordt verzorgd
door het Rotterdams Jongenskoor (on
der leiding van de vorige Rotterdam
mer van het Jaar, Freek Velders), het
Rijnmonds Jeugdkamerorkest en het
Asoosjale Orkest.
'Varen door Rotterdam' is de titel van
éèn diareeks. Zelfs in de pauze worden
er diavertoningen gegeven over 'Rot
terdam Nu' en 'Het Rotterdams Kfok-
kennieuws'. De exposities gaan onder
meer over het openbaar vervoer in
Rotterdam, Rotterdam op postzegels,
Oud Zuid. Hillegersberg en sleepboot
modellen. Op video is het Havenlied-
jesfestival en de opening van de Wil
lemsbrug te volgen. En wie dat alle
maal heeft bijgewoond en tóch nog tijd
over heeft kan zijn hart ophalen bij de
ruilbeurs om boeken, ansichtkaarten,
kalenders, kunst, foto's en gedichten
te bekijken, te ruilen of aan te bieden.
De toegangsprijs is een gulden, kinde
ren een kwartje. Elke honderdste be
zoeker krijgt een aardige Rotterdamse
attentie. Dat wordt weer wat, daar op
het Noordereiland.
De heer Brand hoog in de boom; fotoredacteur Lex c
omlaag kwam.
'ving' bet moment, waarop een stuk stam
Het is natuurlijk uitstekend, dat de Rotter
dammers milieubewust zijn en scherp oplet
ten dat de natuur geen geweld wordt aange
daan. Toch moet men niet al te gauw oorde
len. Binnenkort zullen grote takken, die over
de singel rond de begraafplaats Crooswijk
hangen, worden afgezaagd en dat lijkt een
tikje onnodig, want ze doen het zo mooi in dit
stukje stadsgezicht. Maar de laaghangende
takken moeten verwijderd worden om de
baggerboot de gelegenheid te geven de sin
gel uit te diepen, en dat is een levensbelang
voor het prachtige geboomte.
Ook de verwijdering van een oude zilverlinde
door de firma Kruiswijk was vorige week op
deze begraafplaats noodzakelijk. Door onbe
kende oorzaak heeft de boom het dit seizoen
ineens laten afweten. Er zat geen leven meer
in. De heer H. Brand uit Sliedrecht en zijn
medewerker hebben eerst de dode takken
verwijderd tot de boom het juiste formaat
had om zonder ongelukken omgehaald te
worden.
In enkele publikaties
heeft men zich bezorgd
afgevraagd of morgen de
Beaujolais Primeur wel
op tijd zal zijn. Maar Le
Bistrocóte aan de Haven
straat 9 twijfelt niet. Daar
was men er vorige week
al zeker van dat de Beau
jolais Primeur van Bou
chard Père Fits mor
genochtend om tien uur
geproefd en gekeurd kan
worden. De chef heeft
beloofd een zuurkool
maaltijd te zullen berei
den, voor wie wat anders
wil dan kaas en stok
brood.
Voor de gegevens over
de Peperstraat, die we
kortgeleden dankzij Pie-
ter v.d. Doel zo kleurig in
de krant konden afbeel
den, gingen we te rade
bij de uitgave 1910 van
het boek over de Rotter
damse straatnamen, door
Moquette en Droogen-
dijk. In die tijd immers
bestond de Peperstraat
nog; bij de herdruk van
1920 was die straat al
verdwenen.
Maar Rob Gerritsen van
de Paradijslaan snuffelde
toch die herdruk eens na
en vond bijzonderheden,
die aan aanvulling bete
kenden van de tekst van
1910. Die gegevens kwa
men voor bij de naams
verklaring van de Halve
maanstraat en we nemen
ze hier gaarne - met een
aanvulling van Rob zelf -
over, ai is een kleine dou
blure met de vorige tekst
niet te vermijden:
„Het St. Agathakiooster
in de Westewagenstraat
W.Z. verkocht in 1569
door Cor Docter
een gedeelte van zijn ter
rein ten noorden van de
latere Trouwsteeg, welk
stuk grond ten noorden
begrensd werd door de
in 1564 door het klooster
aan de stad afgestane
grond, waarop toen het
Stadstimmerhuis verrees.
Nadat dit in 1599 ver
plaatst is naar het Ha
ringvliet, werden op het
verlaten terrein de Halve
maan- of Raamsioot-
straat en de Peperstraat
aangelegd.
Zowel de Peperstraat als
de Havemaanstraat wer
den op plattegronden van
1623 (van Franchot Huys)
en 1625 'Boogaertstraat'
genoemd, waarvan de
verklaring nog niet in ge
vonden, Men kan hierbij
denken aan de vroegere
boomgaard op het terrein
van het klooster of aan
de familienaam Boogert,
die veelvuldig voorkomt.
Met Halvemaanwater-
steeg zal de Peperstraat
wel bedoeld zijn, die uit
kwam op de Coolvest.
Peperstraat en Halve
maanstraat komen eerst
door elkaar voor en pas
later is het onderscheid
gemaakt van de Peper
straat voor de straat van
Coolvest tot Zandstraat.
De naam Peperstraat kan
inderdaad nog niet ver
klaard worden. De sug
gestie van een pepermo
len is de meest waar
schijnlijke, want in de Pe
perstraat kende men
vroeger ook een Pepers
lop je.
In de Peperstraat, voor
de bouw van het stadhuis
verdwenen, had men ook
nog een Schelpengang,
waarvan de naam even
eens onverklaard moet
blijven, en een Bis
schopsplaats naar het
huis De Bisschop, dat
daar in het begin van de
achttiende eeuw werd
aangetroffden en waar
schijnlijk in verband
stond met de bekende
familie Bisschop te Rot
terdam, in de vijftiende
en zestiende eeuw."
ïl w§£
Vanmorgen was het echt win
ters, met vorst m het hele
land. De vliegvelden Twente
en Eelde kwamen op 6°.
Matige vorst in de eerste helft
van november komt met zo
vaak voor. in deze eeuw
slechts vijf keer
Het hoge drukgeb: ed van 1035
millibar ligt nu bij Schotland
en geeft nog een oostelijke
stroming, met m de middag
met meer dan drie tot vijf gra
den. Komende nacht opnieuw
lichte tot matige vorst, daarna
neemt de vorst wat af, omdat
een sn eeuwdepressie van
noord-Scandmavje naar west-
Rusland trekt. Hierdoor gat de
wind tijdelijk naar west tof
noordwest en komt er vanaf
dinsdag vanuit het noordoos
ten iets meer bewolking.
Wellicht dat na woensdag op
nieuw koudere lucht uit Scan
dinavië wordt aangevoerd, zo
dat de temperatuur vooreerst
beneden normaal blijft, dit al
les zeker ook deze week nog
zonder neerslag van betekenis.
Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, medege
deeld door het KNMI, geldig voor dinsdag en woensdag.
Zuid-Scandinavië: Dinsdag tijdelijk wat regen, middagtempera-
tuur van 1 tot 5°.
Britse Eilanden: Droog en perioden met zon. Middagtempera-
tuur ongeveer 8°.
Benelux, noord-DuitBland: Wolkenvelden en mogelijk een bul.
Middagtemperatuur ongeveer 6°.
Frankrijk, zuid-Duitsland: Wolkenvelden en vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur van 6 tot ongeveer 13fl.
Portugal, Spanje: Wisselend bewolkt en enkele buien. Middag
temperatuur ongeveer 16°.
Italië, Joegoslavische kust: Droog en af en toe zon. Middagtem
peratuur van 10° in het noorden, tot 18° in het zuiden.
ZON en MAAN
Zon op 7.59 onder 16 49
Maan op 15 29 onder 1.39
HOOG- EN LAAGWATER
Scheveningen
ie hw. 11 23 2e hw. 23.43
ie Iw. 6 34 2e Iw, 19.13
Koek van Holland
1e hw. 1101 2e hw. 23.20
1e Iw. 4.50 2e Iw. 16.46
Weersgesteldheid van gisteren
1*»* Mtn
empteinp slag
Amsterdam
onbewolkl
De Bilt
I bew
4
onbewolkt
A
0 mm
Eelde
onbewolkt
A
0 mm
Eindhoven
ft bew
5
0 mm
Den Helder
on Dew
Lh R'dam
onbew
A
0 mm
Twente
onoew
A
0 mm
Vtlssmgen
oriWw
4
Z - Limburg
I bew
Aberdeen
geh.bew
B
0 mm
Athene
regen
I Dew
12
0.1 mm
Barcelona
20
Berlijn
onbew
2
0 mm
Bordeaux
I bew
14
onbew
4
Frankfort
1 bew
6
0 mm
Geneve
gen bew
7
0 mm
Helsinki
geh bew.
-6
2 mm
Innsbruck
gen bew
3
0 mm
Klagenlurt
1 bew
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
gen bow
e
0 mm
Londen
1 bew
Luxemburg
I bew
0 mm
Madrid
rw bew
0 mm
Malaga
geh bew
21
0 mm
Maiiorca
1 bew
0 mm
Mali a
l bew
20
0 mm
Munchen
h bew.
3
0 mm
Nice
zw bew
14
o mm
Oslo
zw bew
0 mm
Pariis
onbew
5
0 mm
Rome
regen
Spin
onbew
Stockholm
1 bew
-t
o mm
Wenen
onbew
2
0 mm
Zurich
geh bew
3
0 mm
Casablanca
geh Dew
0 mm
Istanbul
onbew
0 mm
rw bew
20
0 mm
21
- mm
Tel Aviv
zwbew
22
- mm
Tunis
1 bew
21
0 mm
(Pnjs m
guMens)
verk.
sank
verk
annk
2.92
3.04
Zweedse kroor
36,25
39,25
Engelse pond
4.2a
4.58
Noorse kroon
(fOQ)
38.50
41.50
Belgische it (100)
5.33
5,63
Deense kroon
(100)
29.50
32.50
Duitse mark f 100)
110.00
114,00
Oostenr seft.
(100)
15,75
16,25
Ital lire (10 000)
17,50
19.50
Spaanse pesaia (100)
1,79
2.04
Port escudo 1001
1,85
2,45
Gr drachme
(100)
2.60
3.40
Canadese dollar
2,34
2.40
Finse mark
(100)
50,50
53.50
Fr. 1rank 11D0J
35,50
36.50
JSlav. Dinar
(1O0)
1.80
2,80
Zwllg frank (100]
135,75
14025
ierse pond
(100)
3.33
3,63
POLITIEK
Redactie: Peter Riemersma
Bijdragen: René Brouwer
Tekening: Niek Otte
De Tweede-Wereldoorlog
blijft sommiger gemoed
bezighouden. De eenmali
ge uitkering aan ex-KNI-
L'ers van 7500 gulden,
waarmee de Tweede Ka
mer in '80 heeft inge
stemd, heeft bij grote groe
pen ex-krijgsgevangenen
van het Nederlandse leger,
dat in mei '40 voor de
Duitsers capituleerde, de
vraag opgeroepen: waarom
zy wel en wij niet? Immers
ook hier ging het om ex-
krijgsgevangenen, zij het
van het Koninklijk Neder-
landsch-Indisch Leger.
De Commissie Belangenbe
hartiging Krijgsgevangenen
'43-'45 is al sinds '75 bezig om
rechtsherstel en uitbetaling
van achterstallige soldij te
krijgen voor de ongeveer elf
duizend overwegend dienst
plichtige militairen die in
mei en .juni 1943 via het
kamp Amersfoort in krijgs
gevangenschap zijn wegge
voerd.
Woordvoerder Is de Rijswij-
P, van Wissen.
ker P, van Wissen. Hij heeft
de moed nog niet opgegeven,
maar zijn hoop op een goede
afloop is wel geslonken. De
zer dagen heeft hij zijn 'laat
ste offensief' ingezet: het in
teresseren van de Tweede
Kamer voor het lot van de
ex-krijgsgevangenen. Hij
heeft contact met de Tweede-
Kamerleden Weijers(CDA),
De Waart(PvdA) en Lucas-
sen(VVD). Pogingen om via
het ministerie van defensie
iets gedaan te krijgen, zijn al
enkele malen gestrand.
Op 8 oktober *75 berichtte
1 u iten an t-gen e r aal
jhr. W. H.de Savornin Loh-
man, voorzitter van de land
macht personeelsraad, dat
„op grond van destijds gel
dende bepalingen geen aan
spraak bestond op militaire
inkomsten voor de periode
van krijgsgevangenschap".
De vergelijking die Van Wis
sen c.s. trokken met de groep
oud-verzetsmilitairen o.l.v.
baron Van Dedem en de oud-
KNIL'ers ging volgens Leh
man niet op. De toenmalige
minister van defensie ir. .H-
Vredeling nam de politieke
verantwoordelijkheid voor
dit formele standpunt.
Een jaar later herhaalde de
toenmalige staatssecretaris
Van Lent deze opvatting te
genover de hardnekkig vol
houdende ex-krijgsgevange
nen.
De „destijds geldende bepa
lingen" zijn ontleend aan een
verordening van de Commis
saris voor de belangen van
'de voormalige Nederlandse
Weermacht van 17 november
1943. „Het in krijgsgevangen
schap weggevoerde reserve-
personeel beneden de rang
van officier en dienstplichtig
personeel ontvangen geen
militaire inkomsten", luidde
een bepaling van de verorde
ning.
Het is nooit helder geworden
of de Nederlandse regering
in Londen de strekking van
de verordening wel of met
heeft onderschreven. Vanaf
Vredeling hebben latere re
geringsfunctionarissen steeds
de ex-krijgsgevangenen 'nee'
verkocht. Zo schreef de te
genwoordige staatssecretaris
van defensie drs. W.K. Hoek-
zema op 4 juli van dit jaar.
„Ik kan niets voor u doen
De beslissing tot het geven
een uitkering aan de ex-
(krijgslgevangenen in het
voormalig Nederlands-Indïe
heeft hierin geen verande
ring gebracht."
De ex-krijgsgevangenen zijn
bang, dat hen op deze manier
alsnog wordt ingepeperd, dat
zij destijds hadden moeten
onderduiken en zich niet in
Amersfoort hadden moeten
melden bij de bezettings
macht.
Wie zal het zeggen?!
Deze week houdt de Tweede
Kamer zich andermaal bezig
met de 'tweeverdieners'. De
PSP heeft een voorstel inge
diend om ongehuwden hele
maal buiten de „tweeverdie
ners" te houden. Motivering:
het wetsvoorstel van de rege
ring breidt het kostwinners
beginsel uit van gehuwden
naar ongehuwden en dat is
een verkeerde ontwikkeling.
Becijferingen wijzen uit, dat
het PSP-voorstel de schatkist
425 miljoen gulden aan in
komsten zou schelen en al
leen om die reden al wordt
het krachtig afgewezen door
de regering.
Uit deze cijfers mag men af
leiden, dat vooral de onge
huwden voor de extra-belas
tingopbrengst zorgen, want
in totaal zou de maatregel 530
miljoen gulden meer opleve
ren. Maar lang niet alle onge
huwden kan men over eén
kam scheren. Voor een groot
aantal samenwonenden heeft
hel wetsvoorstel "tweever
dieners" geen gevolgen. Zij
houden dezelfde belasting
vrije som als nu en hoeven
dus niet meer belasting te be
talen.
Een woordvoerder van het
ministerie van financien be
vestigt dit. Daarbij wordt
aangegeven dat het gaat om
ongeveer 200.000 mensen die
samenwonen. Welk percen
tage dat is van het totaal aan
tal samenwonenden wist fi
nancien niet.
Een grote groep samenwo
nenden valt nu in de belas-
tinggroep twee: ongetrouwd,
niet getrouwd geweest en on
der de 35 jaar. De belasting
vrije som die daarvoor geldt
is 7.381 gulden. Dat is het
zelfde bedrag dat straks ook
gaat gelden als algemene be
lastingvrije voet. Daardoor
merken zij straks niets van
de nieuwe belastingmaatre
gel. Die zal wél gevolgen
nebben voor samenwonen
den van wie één van de part
ners bijvoorbeeld getrouwd is
geweest of ouder is dan 35.
Uit deze gegevens valt de
conclusie te trekken, dat nog
al wat mensen die samenwo
nen en ongehuwd zijn thans
'oneigenlijk' profiteren van
belastingverlichtende maat
regelen die zijn bedoeld voor
één-oud er-gezinnen.
Een ongehuwde met afhan
kelijke kinderen wordt nu
voor de fiscus gelijkgesteld
met een gehuwde man. Daar-
enboven krijgt zo iemand de
all eenstaande-oud er-toesl ag.
Deze maatregelen zijn be
doeld voor de 'werkelijk al
leenstaande ouder', maar
men profiteert er ook van als Riet het wetsvoorstel „twee-
men samenleeft met een an- verdieners" komt aan deze
der of geen eigen huishou- situatie een einde. En dat le
ding voerl, maar bij voor- vert de fiscus nogal wat extra
beeld bij de ouders inwoont, inkomsten op.
Het is nooit de bedoeling van de confessio
nele groepen geweest om Nederland te la
ten verzuilen. De verzuiling, die zo ken
merkend is voor het Nederlandse politieke
en sociale leven van 1920 tot 1960, is on
voorzien tot stand gekomen.
Tot die conclusie komt de Amsterdamse
politicoloog S. Stuurman, die aan de rijksu
niversiteit in Groningen promoveerde tot
doctor in de sociale wetenschappen.
Zijn proefschrift gaat over verzuiling, kapi
talisme en patriarchaat, als aspecten van de
ontwikkeling van de moderne staat in Ne
derland.
Stuurman meent dat protestanten en ka
tholieken op zoek naar een eigen plaats in
de Nederlandse politiek, zich geroepen
voelden tegengas te geven aan progressieve
bewegingen zoals de SDAP en de vakbe
weging in de grote maatschappelijke en po
litieke conflicten in de periode 1850 tot
1920. De belangrijkste conflicten waren de
sociale kwesties en de positie van de
vrouw.
Tot nu toe werd aangenomen dat de ver
zuiling hei logisch gevolg was van de vie
rendeling van Nederland van voor 1920, in
liberalen, sociaal-democraten, katholieken
en protestanten. Stuurman ziet de verzui
ling als een godsdienstig-politieke blokvor
ming en ziet daarom maar twee zuilen, de
protestantse en de katholieke.
ONAFHANKELIJK DAGBLAD
Coolsingel 67. 3012 AC Rotterdam, Postbus 959,
3000 A2 Rotterdam. Tetex 22215.
Telefoon 010-144144
ABONNEMENTEN-EXPLOITATIE:
W. Latenstein van Voorst
BANKIERS: ABN. nr. 50.34.34.973
Mees en Hope, nr. 25.45,65.484
Amro Bank. nr. 42.67.12.404
GIRO 11000
BESPREEKBUREAU RN: teleloon 010- 128231
Geopend dagelijks van 9 tot 17 uur en
op zaterdag van 9 tol 13 uur.
Gaan krant ontrangao?
Bei miandjg tot en mat vrijdag tussen l&flO en
19-00 uur en zaterdag tussen 1540 en «J» uur
010-144144.
NABESTELLEN FOTO'S: 010-144144 tót 140.
REGIONALE REDACTIES
RN REGIO ZUID: Pieter de Hoochstraat 74. 2901 CP (Postbus 270, 2980 AG) Ridderkerk.
Tel. 01804-25750/25673; Peperstraat 4. 3262 JK (Postbus 1009. 3260 AA) Oud-BeDeriand.
Tel. 01860-12146/13633.
RN VOORNE-PUTTEN: Voorslaat 63, 3231 BG (Postbus 1, 3230 AA) Brieile.
Tel. 01810-5280/2066 en (sportredactie) 5189.
RN USSEL EN LEK: Dulkertaan 66. 2906 AH (Postbus 330. 2903 AA) Capeite aan den Ussel
Tel. OtO-508360/505913.
RN WATERWEG: Brede Havenstraat 6. 3130 AC (Postbus 110, 3131 BC) Vlaardingen.
Tel. 010-343229/352066/350557 en (sportredactie) 345209.
- OPGERICKT 4 APRIL 1878
ABONNEMENTSPRIJZEN bij vooruitbetaling;
j 20,41 per maand (alleen bij automatische
betaling); 60.40 per kwartaal; 238,80 per jaar;
losse nummers 80 cent.
ADVERTENTIETARIEVEN
Gewone advertenties f 1,57 per mm. ingezonden
mededelingen 2x advertentietarief. Kleintjes par
ticulieren 1,20 per mm; zaken 1,78 per mm.
Regeikkantjes los 2,30 per mm. Kleintjes en Re-
gelklamjes: 3x plaatsen 2x betalen (binnen éèn
week). Familieberichten f 0,98 per mm. Tarieven
exclusie! 4% btw. Termijn voor inzending: dag
voor plaatsing voor 14.00 uur. Maandagkrant: vrij
dag voor 15.30 uur. Nagekomen familieberichten:
dag van plaatsing voor 08.00 uur; zaterdagkrant:
vrijdag voor 17.00 uur. Advertentietarieven regio
nale katernen (op aanvraag): 010-144144 tst 163.
HOOFDREDACTIE
G.A. de Kok. mr K.J. de Brulin
J. Pnns, H.J. Kuyt (adj.-hoofdredadeuren)
A.J. IJdens (secretaris)
REDACTIECHEF
C.E.van Viegen
EINDREDACTEUR
M. de Jong
RÜBRIEKCHEFS
Rotterdam: Y,G. Hooiring. Gemeentepolitiek en
Rijnmond: J.J.L.F. da Gasl en C.J.P. de Graan.
Zuid: p.D. de Nies en C. Buitendijk. Voorne-Put-
ten: A. Kraak. Ussel en Lek: J.M. Vroegh. Water
weg: P.F. Houkes. Nieuwsdienst; J. Otlens, Bin
nenland: R. Timmermans. Parlement: P.B.J. Rie
mersma. Buitenland: L. Bronsdijk. Zaterdag&ijla-
ge: Th. Olink. Pagina *ZÖ'r L. Bakker. Spert:
P.J. Dijkgraaf. Kunst/rtv: F.P. Happel. Economie:
J. Dijkstra. Opmaak: B.J. Nuys. SP-bijlagen;
M. van den Anker. Fotografie: J. Sterk.
CORRESPONDENTEN BUITENLAND:
Londen: E.Janse. Brussel: J. Werts, Bonn: mrA-
.Tlgchelaar. Parijs: J. van Etten. Washington:
H.Thomas. Jeruzalem: R. Simons. Rome; R.Si
mons Cohen. Johannesburg: L. Scholtz. Stock
holm: P. Verschoor, Observer-dienst.
UITGAVE SUTHOFF PERS BV. Koopmans
straat 9, 2288 BC Rijswijk. Tol. 070-1909TL
DIRECTIE
mrJ.j. Mouwen, HAM. Hoefnagels
