Herbouw
De Palmboom
begint
over 'n jaar
Luijendijk predikt
het nette spuiten
de Winckela*
Schilderijen,
die werken als
een wandeling
BS
Minister: Van Lier
leverde zelfs
belangrijke bijdrage
VUAROINGS DAGBLAD
SCHIi A 1SQIE fiOURAm
NIEUWE WATERWEG GOUUII
d* WinekelaerStrijen
Alumet: project voor scholieren
Voor één keer
op 1 mei
extra vrij
Ds. Visser:
CDA beledigt
armen diep
Huizen gekocht
om te slopen
WKTDNVEG
__Br'de Havenstraat 6, 3131 BC Vlaardingen. Posibus 110, 3130 AC Vlaardingen. Telefoon: 010-4343229. «52066, 43505S7 - sportredactie: 4345209
VRIJDAG 17 APRIL 1987
Aart Elshout, Astrid Tielemans en Albert de Kmlf voor één van
hun rustgevende schilderijen.
door ANNA MOLENAAR
Schiedam Twee opvallende tentoonstellingen in
het Schiedams Stedelijk Museum zijn liefst twee
maanden lang te zien: tot 9 juni. Schilderijen, teke
ningen en grafiek hangen er van het Zuidfranse
schüderscollectief Alumet, en een overzichtsten
toonstelling is er van de in 1984 overleden schilder^
Henk Schuring.
Achteraf bleek het een belangwekkend moment, jaren ge
leden op de Melkmarkt in Zwolle. Kunstschilder Henk
Schuring had juist met zijn vriend boodschappen gedaan,
toen zijn oog viel op een klein stukje verfomfraaid papier:
een velletje waar sinaasappels in verpakt zaten.
„Kijk, hoe mooi!" wees Schuring, „het is net een vogelkop
je". De twee vrienden liepen door, maar bij het stoplicht
aarzelde Schuring. Hij ging terug om het 'vogelkopje' op te
halen. Het was onder een auto gewaaid, maar, hij wist het
te vinden en er onderuit te vissen. 1
Nu staat het 'vogelkopje' afgedrukt op een dure catalogus
van zijn werk en is het het basismotief geworden van alle
kopjes die hij later heeft geschilderd. En dat zijn er nogal
wat.
Kopjes
Een wand van de museumzaal hangt vol met kleine 'kop
jes'. Museumdirecteur Hans Paalman vindt de kopjes 'een
van de mooiste dingen van deze tentoonstelling'. En een
bezoeker weet te vertellen, dat Schuring ze schilderde in
het laatste jaar van zijn leven op zijn ziekbed. „Want Schu
ring was een echte schilder, hij moest altijd schilderen. Als
hij geen papier had, dan schilderde hij op de achterkant
van de krant".
Naast de kopjes hangt ook vroeger werk, zoals de improvi
saties op een simpele fiets en het landschappelijk Cabinet,
dat de medewerkers van het museum opzettelijk wat lager
hebben gehangen dan gewoonlijk, 'om'het effect'.
„Schuring had zich aanvankelijk gestort op de reclame en
alles daaromheen", legt Paalman uit. „Daar had hij een
dikke boterham mee kunnen verdienen". Maar in 1954
maakte hij zijn eerste abstracte schilderij. „Zijn stijlen
schommelen tussen Cobra, Ecöle de Paris, fundamentele
schilderkunst en abstract-expressionisme". Blijkbaar heeft
hij nooit in één hokje willen schilderen.
Het grootste deel van zijn leven bracht hij door in het oos
ten des lands, ook woonde hij enkele jaren in Zwitserland
en op het befaamde.eiland Ibiza. De tentoonstelling is een
selectie van een overzichtsexpositie, die in december 1986
in het rijksmuseum Twente in Enschede werd getoond. De
houten en kunststof objecten, geïnspireerd door de architec
tuur, zijn niet in de Schiedamse tentoonstelling opgeno
men.
Are en Ciel
Van een heel andere aard is het werk van Alumet. Het
schilderscollectief wordt gevormd door Astrid Tielemans,
Aart Elshout en Albert ae Kruif, Schiedammer van ge
boorte. Medio 1978 kwamen zij ertoe de stad te verlaten,
met het doel hun leven te beleven als kunst; om met schof
fel en schildersezel op het land te gaan wonen. Zij kochten
een ruïne, noemden het Are en Ciel en knapten vervol
gens de bouwval op. Daar wonen zij nu, in een witte vallei
in het zuiden van Frankrijk; middenin de natuur verbou
wen zij hun eigen groente.
Wonen, werken en leven doen zij gezamenlijk, maar ook
en dat is het bijzonderehet maken van kunst. Elk
schilderij is door de invloed van alledrie tot stand geko
men. Door die aanpak wordt het credo van 'kunstenaar als
solist' ter discussie gesteld. „Aanvankelijk voelde ieder van
ons het gevaar zijn eigen identiteit te verliezen", legt
Astrid Tielemans uit, „maar uiteindelijk werd dat in ver
trouwen omgezet, toen bleek wat een schat aan oorspron
kelijkheid Alumet ons oplevert. Want wij zijn drie ver
schillende entiteiten, maar er is een vierde entiteit en dat
is Alumet. Zodra dat gaat spelen in een schilderij dat wij
met ons drieën maken, dan is het goed, dan werkt het.
Want het doek,is een deelnemer aan ons wek, met wiens
reacties rekening wordt gehouden. Alumet is dus meer dan
de som der delen".
Beweging
In het werk zit veel beweging. Het lijkt een constante po
ging om natuurkrachten binnen het menselijk begrip te
vangen. Symbolische tekens gebruiken zij daarbij, pijlen,
driehoeken, cirkels, maar ook veertjes. Dat roept associa
ties op met indiaanse kunst, of, algemener, Zuidamerikaan-
se, wat nog versterkt wordt door titels als '■Mexican melo-
dy'.
Albert de Kruif verduidelijkt: „Wij leven middenin de na
tuur en leven is voor ons onlosmakelijk verbonden met
schilderen. De vergelijking met een natuurvolk als de indi
anen is dus niet zo verwonderlijk. Je kunt het bijvoorbeeld
ook met eskimokunst associëren".
Een koper van een vroeger schilderij van Alumet bevestigt
dat natuurelement: „In het verleden ging ik nogal sens
wandelen in de natuur, als ik last van spanningen had. In
het bos bleven dan alle beslommeringen hangen en na een
tijdje kwam ik opgelucht thuis. Maar nu ik een schilderij
van Alumet aan de muur heb hangen, is er bij mij een stoel
voor komen te staan. Soms ga ik ervoor zitten om naar-dat
'schilderij te kijken. En het effect is betzelfde^als vroeger
na die wandelingen. Ik kom helemaal tot rust
Schiedam Het Zuidfranse schilderscollectief Alumet
heeft ter gelegenheid van de tentoonstelling in het Stede
lijk Museum een schilderproject meegebracht naar Schie
dam r waarvoor van de zijde van de Schiedamse basisscho
len veel belangstelling bestaat ln het project worden kin
deren vrijgelaten zich naar eigen aard te uiten.
Het collectief is kort na de opening van de expositie op de
Hoogstraat 112 weer naar Zuid-Frankrijk vertrokken.
„Daar liggen onze wortels nu", zeg* Astrid Tjelemans, één
van de drie kunstenaars van het collectief dat in de voor
malige ruïne Are en Ciel woont.
Vlaardingen In 1988
kunnen de Vlaardingse
ambtenaren kiezen, of zij
op Goede Vrijdag vrij wil
len zijn of op de Dag van
de Arbeid, 1 mei. Maar
die keus kon dit jaar niet
meer worden gemaakt:
het was al zo bepaald, dat
Goede Vrijdag een ver
plichte vrije dag zou zijn.
Daarom hebben B en W beslo
ten van vrijdag 1 mei aan
staande een extra vrije dag te
maken. Het gaat om een uit
zondering.
AbvaKabo-onderhandelaar
Joop van Papeveld Es goed te
spreken over het bereikte re
sultaat, waarover de2e week
een levendige vergadering van
de commissie personeelszaken
plaatsvond. De bond had de
PvdA en de SP meteen al ach
ter zich staan in het voorstel
om de ambtenaren te laten
kiezen uit Goede Vrijdag of 1
mei. Uiteindelijk kwamen ook
andere partijen op die lijn te
zitten.
In het verleden stoorden som
mige ambtenaren zich eraan,
dat zij op een christelijke feest
dag vrij moesten zijn, terwijl
Hun socialistische feestdag
kennelijk niet meetelde. Beslo
ten is nu om beide feestdagen
gelijkwaardig te achten.
Voor f 100 kan iedereen z'n naam laten
vereeuwigen in nieuwe molen
Schiedam In vijf fasen
zal de in 1901 afgebrande
molen De Palmboom wor
den herbouwd. Het geld
voor de eerste fase is er al
dankzij Monumentenzorg.
De herbouw kan volgend
jaar beginnen, zei gister
middag burgemeester Rei-
nier Scheeres, tevens
voorzitter van het comité
Herbouw De Palmboom.
De eerste fase bestaat uit het
renoveren van de romp, zoals
die er nu bij staat: het minst
spectaculaire kwarweitjs. Fase
twee houdt in het volledig op
trekken van de 'peperbus',
fase drie het opzetten van de
kap en de staart Bij fase vier
en dat zal rond 1990 zijn
kunnen de Schiedammers zien
dat het project aan het vlotten
is, want dan komen het wie-
kenkruis erbij en binnen de
assen, de tandwielen en ander
binnenwerk. Fase vijf komt
neer op het aanbrengen van
de tuigage en de verdere af
werking.
Voor de wederopbouw is in to-
W,&
t DeABN-groep bezig met een opdracht voor de V&D-jubNeumwedstrijd.
Schiedam Ds. Hans Visser
ziet zichzelf niet bepaald als
aanhanger van de heersende
no-nonsens-mentaliteit. Als
dominee van de Rotterdamse
Pauluskerk wordt hij voortdu
rend met de schrijnende
gevolgen van het kabinetsbe
leid geconfronteerd. Steeds
meer drugsverslaafden, alco
holisten en daklozen kloppen
in een tijd van verminderde
sociale zorg voor hulp bij Vis
sers Pauluskerk aan.
„Wat we met name het CDA
kwalijk kunnen nemen is dat
zij de principes van rechtvaar
digheid en solidariteit heeft
uitgehold", aldus Visser, die
gisteren sprak op uitnodiging
van de Industriebond-FNV in
Schiedam. „Tegenwoordig
hangen de machthebbers én
veel burgers weer het eng-ka-
pitalistisch model aan: mensen
worden slechts gezien als pro-
duktiemiddel, terwijl produk-
tie en welvaart tot hoogste
doel zijn verheven".
„Het wordt weer normaal ge
vonden dat mensen, die niet
aan het ideaal van de goedge
schoolde dertiger voldoen, aan
de kant worden geschoven.
Als je in een ge.prek de vraag
opwerpt waarr.m de winsten
uit de massagoed-sector niet
februikt wore,en om deze be-
rijven overeind te houden,
reageert men alsof je gek
bent", aldus Visser.
Scheidend bondsvoorzitter
Jaap Eijkenboom en Visser za
ten duidelijk op een lijn, zo
bleek. Ook Eijkenboom, voor
het laatst als voorzitter optre
dend, toonde zich een tegen
stander van dit 'nieuwe egoïs
me'. „Wat nodig is, is solidari
teit, met alle zwakken in de
wereld", aldus Eijkenboom.
Maassluis Het graffiti-genootschap Art Brothers Na
tion (ABN) heeft het zich van meet af aan moeilijk ge
maakt. Moedwillig. Beschermheer en begeleider Jan
Luijendijk heeft het gelijk inmiddels aan zijn kant. Hij
vond het prima, nee sterker nog, stimuleerde, dat 'zijn'
jongens met spuitbussen muren vol schilderden.
jongens verdienen niets met
hun werk. Alleen de onkosten
worden vergoed. We moeten
Maar in tegenstelling tot veel
andere graffiti-groepen legde
Luijendijk 1 zijn kunstenaars
een reeks beperkingen op:
geen wild spuiten, eerst het
huiswerk maken en alleen
werk in opdracht uitvoeren.
„Zo kan het ook", zegt hij vol
daan terugkijkend op veel ar
beidzame maanden. „Graffiti
staat in een raar daglicht. Nog
steeds. Maar gelukkig merken
steeds meer mensen dat het
ook netjes kan".
De beloning voor de ingehou
den aanpak is inmiddels niet
gering. Luijendijk bladert vol
trots door een foto-album,
waarin een reeks uitgevoerde
opdrachten is vastgelegd. De
Maassluise ABN-groep bespoot
onder meer een snackbar bij
Maasland, jongerencentra in
Maassluis en Nieuwerkerk aan
den IJssel, de bus van de
Maassluise kringloopwinkel,
een slagerij en decoreerde
zelfs een privé-zwembad in de
buurt van Leiden.
Ook de 100-jartge winkelgi
gant V D weet inmiddels
van het bestaan van de vier
ABN-leden af. Vorig weekein
de werd in Maasland een groot
bord geschilderd, dat meedingt
naar de hoofdprijs van ae
wedstrijd Live Performance,
die in het kader van het V
D-jubileum is uitgeschreven.
„Ze waren laaiend enthou
siast", meldt Luijendijk weder
om apetrots.
Als voorlopig hoogtepunt er
vaart hij een live-optreden
dinsdag in het Avro-televisie-
programma Servicesalon. Vol-
fende week zaterdag staat een
emonstratie in Krimpen aan
den IJssel op het programma.
„Het gaat lekker, maar we
hebben één probleem. We ho
pen dat bedrijven ons willen
sponsoren met materialen. De
het dus hebben van krijger-'
tjes".
Vijf vertegen
woordigers van
het comité Her
bouw De Palm
boom: be
stuurslid Annie
Koster, pen
ningmeester
Henk Sigmond,
voorzitter en
burgemeester J
Reinier Schee-
res, molendi- gi
recteur Jos
Gunneweg en
secretaris Frans
G eerdes,
taal twee miljoen gulden no
dig, die het comité op allerlei
manieren probeert bijeen te
brengen. Fondsen gaan aange
schreven worden, het bedrijfs
leven wordt benaderd, ook de
provincie en Monumentenzorg
kunnen verzoeken om geld te
gemoet zien maar ook aan
de Schiedamse burgerij zal een
bijdrage worden gevraagd. De
Schiedammers moeten om de
verhoudingen zuiver te hou
den minstens drie ton opbren
gen. „Want als Schiedam er
zelf geen behoefte aan heeft,
houdt het natuurlijk op", aldus
Scheeres.
Allerlei attracties zijn bedacht
om de bevolking enthousiast te
maken voor de bouw van wat
Schiedams vijfde molen zal
worden (grapje van de burge
meester: „Wij streven Kinder
dijk nog voorbij"). Vanaf 6
mei, de dag dat Fieter van
Vollenhoven de campagne
voor De Palmboom in het mu
seum zal starten, zullen er
bouwplaten van de molen
worden verkocht. Ook kan ie
dereen, voor honderd gulden,
het recht kopen om zijn naam
te laten vereeuwigen in een
van de ijsselsteenQes waarmee
De Palmboom wordt opge
bouwd. Te koop zijn voorts te
keningen van de molen, zoals
hij er voor 1901 uitzag. Die te
keningen zijn reproducties van
een historische schets van te
kenaar Octave deConinck, die
het oude Schiedam in vele de
tails heeft vastgelegd. Deze
schets maakte hij nooit af,
maar werd later afgemaakt
door Bas Koster. Hiervoor
werd toestemming gegeven
door Victor deConinck, zoon
van Octave, die in Schiedam is
opgegroeid en tegenwoordig in
Dordrecht woont. Hij noemt
het markant, dat vroeger de
molens zijn gebouwd omdat zij
nodig waren voor de jeneve
rindustrie, en dat juist in een
tijd, waarin Schiedam zich
weer gaat profileren als Jene-
verstad, ook de molens weer
extra aandacht krijgen.
Vlaardingen De minis
ter van binnenlandse za
ken ad interim, drs.J. de
Koning (CDA), is van me
ning dat de commisaris
van de .koningin in de
provincie Zuid-Holland,
mr. Schelto Patijn (PvdA),
terecht heeft besloten om
burgemeester Fred van
Lier van Vlaardingen niet
te schorsen.
„Naar mijn mening heeft de
heer Van Lier zelfs een be
langrijke bijdrage geleverd
aan de vorming van een
nieuw college van burgemees
ter en wethouders", schrijft de
minister aan Sjaak Zoutendijk,
de 'lastige Vlaardinger', die de
commissaris van de koningin
in een eerder stadium tot
tweemaal toe verzocht Van
Lier uit zijn functie te onthef
fen. Zoutendijk ergerde zich
aan de trage collegevorming in
zijn stad en. wilde dat een on
afhankelijk voorzitter van de
gemeenteraad voor een oplos
sing zou zorgen.
„Er bestaat bij mij geen aanlei
ding om, met verwijzing naar
artikel 66 van de gemeente
wet, te bevorderen dat burge
meester Van Lier tijdelijk zou
worden geschorst", schrijft de
minister van binnenlandse za
ken.
Sjaak Zoutendijk is blij dat hij
nu van de minister te horen
heeft gekregen, dat het wel
degelijk mogelijk is om op
grond van artikel 66 van de
gemeentewet een burgemees
ter te schorsen. „Steeds werd
ik afgescheept met het bericht
waarin werd meegedeeld dat
de provincie geen bevoegdheid
had om toezicht uit te oefenen
op de. gemeentelijke autono
mie", stelt de lastige Vlaardin
ger.
volgens Sjaak Zoutendijk ma
ken de trage college-onder
handelingen één ding heel
duidelijk: „Veel stemmers kie
zen nog wel hun volksverte
genwoordigers, maar veel bur
gers komen zelf maar op voor
de eigen belangen. Het ver
trouwen bij de kiezers in de
politiek ontbreekt".
Het is Sjaak Zoutendijk wel
opgevallen dat veel Vlaardin-
gers een beroep op hem doen.
„In het verleden functioneer
de Remi Poppe als praatpaal,
maar tegenwoordig word ik
direct benaderd door de burge
rij met tal van problemen. De
mensen vragen of ik kan hel
pen. Ik ben bij veel gemeente
lijke instanties geen onbeken
de en daarom kan ik soms snel
en doelmatig handelen in het
belang yan de Vlaardingse
burgerij.
Sjaak Zoutendijk blijft de ont
wikkelingen in politiek Vlaar
dingen echter wel op de voet
volgen: „Indien nodig wijs ik
de politici op het feit dat de
burgerij hen niet heeft geko
zen om de eigen belangen te
behartigen, maar dat men pri
mair moet opkomen voor de
kiezers".
t
Schiedam De gemeente
Schiedam heeft alvast elf wo
ningen gekocht aan de Lek
straat, Ridderkerksestraat en
Den Bommelsestraat, omdat
over enige tijd de stadsver
nieuwing in Sehiedam-Zuid
naar dit wijkgedeelte oprukt
en er onvermijdelijk zal wor
den gesloopt. Voor de Lek
straat en de Ridderkerkse
straat zijn zelfs al bouwplan
nen in ontwikkeling, waarbij
het erom gaat het verkeer uit
de Groenelaan zo gemakkelijk
mogelijk weg te leiden rich
ting Buitensluis, zonder dat de
smalle Gorzense straten er
hinder van ondervinden.
De gemeente kocht de wonin
gen Lekstraat 48-60 en 64,
Ridderkerksestraat 26 en 41 en
Den Bommelsestraat 39. Ove
rigens is besloten om een an
der pand in de Gorzen, dat
ook ooit vanwege de stadsver
nieuwing werd gekocht, weer
af te stoten. Hierbij gaat het
om de Sommelsdijksestraat 8.
Nu besloten js dat dit hofje
blijft bestaan, ""'ondanks aan
vankelijke sloopplannen, gaat
gemeentewerken polsen, of de
vereniging van huiseigenaren
in de Sommelsdijksestraat er
oren naar heeft het te kopen.
De gemeente zal verder afzien
van pogingen om het pand
Sommelsdijksestraat 3 te ver
werven; ook dat pand kan blij
ven staan.
In de binnenstad heeft de ge
meente de panden Oude Sluis
15 en Prinsensteeg 3-5 ver
kocht; de grond is in erfpacht
uitgegeven.
