Raadhuis Vlaardinger Ambacht
lijkt veel ouder dan het is
Voorzichtig met plan Turks centrum9
Wethouder heeft
plan niet
zelf verzonnen
West vecht voor Jozef en Maria
VLAAMSS BASBUO
aEDAMsciff courant
IBii IftlRfffi SflllRM
HET E8F0DED
ff
Projectgroep VOP maant gemeente:
Orgelweek
begint met
Vlaams
avondje
Geslonken vertrouwen
in woningbouwvereniging
Benzine-kwartet
FEEST BIJ BRUIDSPAREN
Scholieren
vertellen
Van Kleef: 'Die
methode-Coster
kennen we nu wel'
■WATERWEG
7straal 3131 BC Wanmaen. IQitt.us HO. ma AC VHandinaan. TeMwn: OiC-13411-.i a35MSfl. «S0S5?.6EonredacUa «45209
DINSDAG II AUGUSTUS 1987
Monumenten
inde regio:
indeze serie
schenkt het RN
beurtelings
aandachtaan
gebouwen en
aan mensen
met visie op
monumenten
Het oude
raadhuis van
Ambacht komt
overenigetijd
leeg te staan.
door CAREL VAN DER VELDEN
Vlaardingen Hoewel de om
geving enigszins ontsierd is
door nieuwbouw, valt het knus
se dorpspleintje in het voorma
lige Vlaardinger-Ambacht nog
immer op door zijn schoonheid.
Op het Plein Emaus vinden we
het oude raadhuis terug van
wat vroeger een aparte ge
meente was. Tegenwoordig is
het Ambachtse raadhuis in ge
bruik als stadsarchief van heel
Vlaardingen.
Vlaardinger-Ambacht werd al
in 1941 door de kleine buurge
meente Vlaardingen geanne
xeerd. Klein in oppervlakte: de
stad Vlaardingen werd bijna ge
heel ingesloten door Ambacht.
Zo had Vlaardingen in deze tijd
slechts een oppervlakte van 173
hectare, terwijl Ambacht zich
kon beroepen op 1700 hectare.
Qua bevolking en aanzien lagen
de verhoudingen anders: Vlaar
dingen telde als één der belang
rijkste vissershavens met 21.000
inwoners behoorlijk mee in den
lande, terwijl Ambacht met zijn
1600 inwoners als een nietige
plattelandsgemeente be
schouwd werd.
Vandaar ook, dat Vlaardinger-
Ambacht regelmatig bedreigd
werd met annexatie door de
grote buurman, hetgeen tot
1941 tegengehouden kon wor
den. Toen pas hield Ambacht
bij decreet van de Duitse bezet
ter op te bestaan als zelfstandige
gemeente. In 1905 speelde deze
bedreiging van de zelfstandig
heid klaarblijkelijk nog niet, ge
tuige het feit dat de gemeente
raad van Vlaardinger-Ambacht
besloot een nieuw raadhuis te
laten bouwen.
De discussie begon, toen wet
houder Man in 'c Veld op 18
maart 1905 de aandacht vestig
de op de bouwvallige staat van
de oude accommodatie, waar de
burgemeester niet eens een ei
gen kamer had. Na lang wik
ken en wegen werd er besloten
een nieuw raadhuis te bouwen.
Degebroeders Van den Berg uit
het naburige Vlaardingen kon
den de klus voor 9700 gulden
klaren en kregen dan ook de
opdracht.
Het raadhuis kreeg ook een
voor die tijd ouderwetse aan
blik: het werd door de architec
ten S. de Clerque en Jan Grate-
ma uitgevoerd in een eenvoudi
ge Renaissance-stijl, naar de
ideeën van de Delftse school.
Dat is ook de reden dat het
raadhuis, net als dat van Rotter
dam overigens, veel ouder oogt
dan het in werkelijkheid is. Het
was de bedoeling de nieuw
bouw aan te passen aan de om
geving volgens 'de eisehen van
de esthetica', aldus burgemees
ter De Bordes tijdens de ope
ning op 27 februari 1906. Het
raadhuis paste prima in de om
geving en werd naar tevreden
heid gebruikt.
Inwendig is er niet meer zo erg
veel terug te vinden van de
Oudhollandse bouwstijl, waarin
het pand is neergezet. Hoewel
het eikenbout hier en daar nog
wel aanwezig is, overheersen de
eigentijdse plafonds, inrichting
en meubilair, ondanks het feit
dat het pand nu bij het VJaar-
dingse gemeentearchief in ge
bruik is.
Reeds kort na de oorlog, toen de
hoop van Vlaardinger-Am
bacht om weer zelfstandig te
worden definitief vervlogen
was, kwam het gebouw in ge
bruik bij de gemeente Vlaardin
gen. Het archief maakt nog im
mer naar volle tevredenheid
gebruik van het pand, maar
volgens archivaris Theo Poel
stra is het binnen tien jaar defi
nitief uit zijn jasje gegroeid.
„We krijgen er steeds meer ar
chieven bij. Als dat nog even zo
doorgaat, zullen wij moeten
verkassen", aldus Theo Poel
stra.
Het ligt dan ook in de lijn der
verwachting, dat het voormali
ge raadhuis van Vlaardinger-
Ambacht binnen afzienbare tijd
aan een nieuwe fase in 2ijn be
staan toe is. Misschien is het wel i
geschikt als nieuwe lokatie van
net streekmuseum Jan Ander-
son. Het archief zelf vertrekt
dan misschien wel (grapje van
Poelstra) naar Schiedam... i
Vlaardingen De projectgroep stadsvernieuwing in de Vetterioordsepol-
der heeft de gemeente Vlaardingen met Mem gevraagd voorzichtig om te
springen met het bouwplan voor een Turks ontmoetingscentrum aan de
Parallelweg.
De projectgroep heeft geen bezwaar tegen de
aard van het toekomstige pand, maar tegen de
wijze waarop gewoonlijk met zulke plannen
wordt omgesprongen.
De omwonenden worden meestal pas op het laatste
moment op de hoogte gebracht en dat vindt Bert van
Kan, die als ambtenaar stadsvernieuwing deel uit
maakt van de projectgroep, niet in de haak.
„Het is niet de goede methode als er zomaar op enig
moment een vrachtwagen met heipalen voor komt
rijden", aldus Van Kan, die wil dat de buurt ruim
schoots tevoren wordt ingelicht. „De burger heeft
tenslotte geen ontdekkingsplicht", grapt Van Kan,
doelend op de in kleine lettertjes gestelde krante-
nadvertenties, waarin de gemeente gewend is bouw
plannen openbaar te maken. De projectgroep wil
zelf overigens ook meer duidelijkheid over de opzet
van het ontmoetingscentrum.
De gemeente Vlaardingen heeft daar nog weinig in
zicht in. Er is niet veel meer bekend dan dat een ze
kere M. Cekic, een Vlaardingse particulier, onlangs
de bouwvergunning voor het ontmoetingscentrum
heeft aangevraagd. Cekic is met vakantie en kan
dus geen toelichting geven, maar de afdeling stads-
vernieuwingop het stadskantoor heeft begrepen dat
hel om een soort zalencentrum gaat waar de Turkse
gemeenschap bruiloften en parüjen kan vieren. Be
zwaren tegen het ontmoetingscentrum zegt de ge
meente niet te hebben: „De vergunning kan in prin
cipe vrij snel afgegeven worden", aldus een ambte
naar,
Schiedam Minstens negen
mensen, die hun auto hadden
geparkeerd op de Nieuwe Ha
ven in Schiedam, stonden van
ochtend zonder benzine. Vier
Rotterdammers, 18, 21, 29 en. 31
jaar oud, gingen daar de afgelo
pen nacht aan 't stelen.
Debenzïnewalm kwam de agen
ten tegemoet, toen zij het kwar
tet in de Stationsstraat aanhiel
den. De vier hadden bij hun aan
houding een aantal jerrycans vol
benzine in de auto. Zij hadden
zelfs niet geschroomd benzine
leidingen door te knippen om
aan de kostbare brandstof te ko
men. Een 61-jarige Schiedamse
werd gistermiddag bij Albert
Heijn in het winkelcentrum Hof
van Spaland bestolen. Zij lette
niet op haar boodschappenkar-
retje met tas, toen zij groenten
afwoog. Een jonge vrouw pikte
de tas uit het karretje en ging er
vandoor. In de tas zat een porte
monnee met wat kleingeld en
achttien betaalkaarten.
Vlaardingen In een hooguit
voor één vijfde deel gevulde
Grote Kerk ging gisteravond de
Vlaardingse orgelweek van
start. „Publiek genoeg. Ais we
bij ieder concert zo vol zitten,
springen we er finanrieel gun
stig uit", oordeelde Asd Zouten
dijk ondanks de vele lege stoe
len.
Zoutendijk, vaste organist van
de Grote Kerk en eeuwig? solist
tijdens het donderdagse lunch
concert, had zijn plaats achter
het instrument afgestaan aan
Kamiel d'Hooghe. De directeur
van het Brusselse conservatori
um speelde heel toepasselijk een
programma van louter Vlaamse
muziek, een hommage aan zijn
landgenoot Fieter van Peteg-
hem, de maker van het Vlaar
dingse orgel.
Van Peteghem overleed precies
200 jaar terug en een Vlaardin
ger, die nog altijd bewonderijng
voor hem heeft, is burgemeester
Fred van Lier, die in zijn ope
ningswoord geheel onverwacht
bekende zelf ook van Vlaamsen
bloede te zijn: „Mijn moeder was
een Antwerpse",
„Te veel mensen laten de kans
om dit unieke instrument te be
luisteren aan zich voorbij gaan",
sprak Van Lier in zijn hoedanig
heid als voorzitter van de Cultu
rele Raad Zuid-Holland wee
moedig. Maar: „Misschien leeft
de belangstelling ooit weer op en
moeten we de kerk weer vergro
ten, zoals aan het'begin van de
vorige eeuw, toen dit orgel werd
gekocht".
Het Vlaardingse instrument ge
niet terecht enige faam. Mozart
bespeelde het toen het nog in
Gent stond en bovendien is het
één van de laatste bespeelbare
Van Peteghem-orgels, Voldoen
de reden voor de Belgische am
bassade om een afvaardiging
naar de openingsavond te stu
ren. De BRT en de NOS maak
ten radio-opnamen, zodat de
lege stoelen in zekere zin toch
nog gevuld waren. De serie con
certen in de Grote Kerk duurt
tot en met zaterdag.
MevrouwVan Lier felfciteerd het echtpaar Vïsser-Brussaard.
Vlaardingen Feest gisteren
bij twee echte Vlaardingse fami
lies. Zowel het echtpaar A. Boer-
Kal als de beide echtelieden K.
Visser-Brussaard vierden het
Sehiedam/Vtaardingen De
vier middelbare scholieren, die
door de kerken in de regio Nieu
we Waterweg Noord zijn uitge
zonden naar Nicaragua, keren
vrijdag terug in Nederland.
Dan breekt voor hen wederom
een drukke tijd aan. De ervarin
gen, die zij in Midden-Amerika
hebben opgedaan, worden dan
doorgegeven aan de kerken en
aan hun leeftijdsgenoten op de
scholen voor voortgezet onder
wijs in Schiedam en Vlaardin
gen, waar zij les krijgen.
Zij worden daarbij gesteund
door andere jongelui, die tijdens
de trip een tentoonstelling over
het land en de reis hebben sa
mengesteld.
Arie Boer en Adriana Kal
trouwden op 9 augustus 1922 in
Vlaardingen. Beiden werden
ook in de Haringstad geboren en
wonen momenteel aan de Frank
feit, dat zij 65 jaar geleden elkaar van Borselenstraat. Het huwe-
in Vlaardingen het ja-woord ga- lijk van Kornelis Visser en Cor-
ven. Burgemeester Fred van nelia Brussaard werd op 10 au-
Lier bezocht samen met zijn gustus 1922 een feit. Ook dit
echtgenote de beide bruidspa- echtpaar is Vlaardingen door de
ren. Met een fruitmand kwam jaren heen trouw gebleven en
de eerste burger van Vlaardin- woont momenteel in foejaarden-
gendeouderenmeide heuglijke huis Vaartland aan de Dilen-
dag feliciteren. burgsmgel.
Het ontmoetingscentrum is gepland tegenover het
NS-station, ter hoogte van de Stationsstraat en de
Prins Hendrikstraat, op het braakliggende terrein
■waar tot voor kort Van Gend Loos was gevestigd.
De eigenaar van de grond, de NV Nederlandse
Spoorwegen, weet niets van een bouwplan af.
„Vreemd dat de gemeente Vlaardingen die bouw-
aanvraag niet naar ons heeft doorgesluisd", zegt de
voorlichter op het hoofdkantoor in Utrecht. Er zijn
wel ooit contacten geweest over de vestiging van een
ontmoetingsruimte, maar die hadden betrekking op
de inmiddels gesloopte loods van Van Gend &l
Loos.
„Die onderhandelingen leverden niets op. Daarom
hebben we nu een landschapsarchitect opdracht ge
geven iets leuks te ontwerpen voor het terrein. Iets
reliëfaehtigs, een soort parkje dat aansluit bij de rest
van het groen aan de Parallelweg. Wij weten niet
beter of er wordt op die grond niets gebouwd", aldus
de NS-voorlichter.
Het echtpaar Boer-Kal: 65 jaargetrouwd.
Schiedam Afspraken tussen de
gemeente Schiedam en projectont
wikkelaar Eurowoningen over de
bouw van drie flats beneden aan de
Vtaardingerdijk zijn 'reeds gemaakt
tijdens de eerste PvdA/WD-perio-
de in de gemeenteraad. Dat zegt mr,
Hans van Kleef, wethouder voor
stadsvernieuwing in het tweede
PvdA/VVD-college dat sinds vorig
jaar functioneert. Van Kleef: „Ik heb
het niet zelf bedacht. Ik kreeg dit
plan ook maar op mijn bordje ge
schoven".
Volgens hem zal de gemeenteraad
zich het bestaan van dit bouwproject
niet hebben gerealiseerd, toen in
maart werd besloten het bestem
mingsplan voor dit deel van Nieuw-
land te herzien. „Er is wel eens over
het plan gesproken, maar het is nooit
in een commissie behandeld", meent
Van Kleef. Dat zou verklaren, waar
om niet één.raadslid tijdig de vinger
aan de pols hield.
Pas nadat'het RN over het plan be
richtte, kwam er verzet los in Schie-
dam-West. De bewoners vereniging
zegt bij monde van Hans Coster alle
juridische en niet-juridische midde
len aan te grijpen om het plan te ver
hinderen. De vereniging vindt het
stijlloos hoe de gemeente met groene
plekken in Schiedam omspringt,
„Straks maken ze'van de koepel in
het Julianapark nog een bungalow
voor die tuinkabouter", was het ver
wijt richting Van Kleef.
De wethouder kaatst terug. Hoewel
de kwalificatie 'kabouter' hem ple
zierig herinnert aan zijn eerste
schreden op het politieke pad (in de
Rotterdamse Kaboutertij d), vindt
Van Kleef het „typische Hans Cos-
ter-taal, waar ik mijn kont mee af
veeg, want het voegt aan de bezwa
ren niets wezenlijks toe".
Van Kleef, smalend: „Die bewoners-
vereniging West stelt allemaal niet
zoveel voor of hebben ze die club
weer een beetje opgepept? West'wSs
de laatste tijd Hans Coster, en die wil
gewoon publiciteit, maar je zult hem
nooit het werk zien doen op een
commissievergadering".
„Die methode-Coster kennen we nu
wel. Hij beperkt zich in het algemeen
tot schelden en schoppen, maar dat
moet ie met mij niet doen, en zeker
niet achter mijn rug om. Als hij een
volwassen vent is, komt hij me dat
zelf eens vertellen", aldus de PvdA-
wetbouder.
Hij wil West nog wel een advies ge
ven: „De bewonersvereniging Schïe-
dam-Zuid pakt die dingen veel slim
mer aan. Daar hebben we ook wel
eens mot mee gehad, maar die be
kijkt het toch beter. Daar suggereren
ze niks, daar vrógen ze, en op basis
van het antwoord gaan ze dan ver
der. Maar West heeft mij helemaal
nog niks gevróógd".
Schreeuwen
Wat de procedure rond het omstre
den bouwplan betreft, kan Van
Kleef uit zijn hoofd niet zeggen in
welk stadium de planvorming zich
exact bevindt.. Het schijnt hem toe,
dat. het bouwplan nog aan de orde
moet komen in een commissie, of dat
er nog een gemeentelijke adverten
tie moet worden geplaatst, waarin
zoals te doen gebruikelijk wordt aan
gegeven hoe belanghebbenden be
zwaar kunnen aantekenen. „Maar in
plaats van dat Coster dét nou doet,
gaat hij schreeuwen".
Van Kleef vindt het, gezien vanuit
het oogpunt van Eurowoningen, niet
zo vreemd dat er al flatwoningen te
koop aangeboden gaan worden,
voordat het bouwplan in de raads
commissies en de gemeenteraad is
behandeld. „Stel je eens in de plaats
van Eurowoningen. Je voert over
leg, je hoort: hé, mag het? Leuk.
Maar zou het wel verkopen? Ja, dan
ga je eerst een kijken hoeveel animo
er voor ïs, anders loopt het risico mis
schien gierend uit de klauw".
Van Kleef heeft niet de indruk, dat
de afspraken, die door zijn voorgan
ger zijn gemaakt over de drie flats
aan de Vlaardingerdijk, gekoppeld
waren aan de bouwplannen van Eu
rowoningen voor de Vellevest
maar zeker weet hij dat niet.
De wethouder, die vóór Van Kleef
over Nieuwland ging, Chris Zijde
veld, is ook thans nog wethouder,
maar zegt op zijn beurt over de pro
cedure van de laatste maanden niets
te weten. „Vraag daar Hans even
naar".
De bewonersvereniging Sehiedam-
West erkent over 'tuinkabouter' ge
sproken te hebben, maar had de op
merkingen hieromtrent liever in een.
andere context geplaatst gezien.
Voorzitter Hans Coster trekt zich
verder niet zoveel aan van de kritiek
van Van Kleef. Dat hij bijvoorbeeld
zelden naar commissievergaderin
gen gaat, noemt hij een kwestie van
goed delegeren. Het valt hem voorts
op, dat sommige PvdA'ers lak heb
ben aan bewonersverenigingen en
daar snerend over praten.
Schiedam De handelwijze
van de woningbouwvereniging
Schiedam overschrijdt het toe
laatbare. Dat maakt de bewo
nersvereniging Schiedam-West
duidelijk in drie brieven aan be
stuur en directie van de nog jon
ge corporatie.
„Wij voelen ons diep gekwetst
door de minachting, die u ten
toon spreidt", schrijft voorzitter
•Hans Coster, erop wijzend dat
enkele actuele gebeurtenissen
het vertrouwen in de half jaar
oude wbv Schiedam snel hebben
doen slinken. Coster spreekt van
vergaan de gevolgen' voor de
verstandhouding.
De bewonersvereniging noemt
.twee concrete aanleidingen, die
allebei te maken hebben met za
ken waarvoor Schiedam-West
zich al jaren inzet: de rerenova-
tie van de 213 Sint Jozef-wonin-
gen en de te hoge stookkosten in
de Mariastraat.
Het conflict rond het Sint Jozef
complex spitst zich toe op de
vervanging van opzichter Van
der Aa door de woningbouwver
eniging. West heeft inspraak ge
had bij zijn benoeming, is ook
vol lof over het functioneren
van Van der Aa, die ook bij de
wijkbewoners zelf veel vertrou
wen geniet en geloofwaardig
overkomt. „Dat is wel eens an
ders geweest", aldus Coster, doe
lend op het gedurende zes jaar
moeizaam verlopen renovatie
proces. Van der Aa heeft, sinds
hij als opzichter functioneert, de
corporatie voor veel misstappen
behoed, zegt Coster.
Schiedam-West vindt het daar
om niet passend, dat de woning
bouwvereniging „achteloos
meedeelde dat Van der Aa aan
de kant is gezet". Coster zegt
zich niet te willen bemoeien met
interne arbeidsomstandigheden
bij dt woningbouwvereniging,
maar hij wijst erop dat Van der
Aa al eens in een stress-situatie
is beland omdat men hem bin
nen de corporatie zou tegenwer
ken. Coster neemt zelfs het
woord 'terreur' in de mond.
De woningbouwvereniging is
begin dit jaar ontstaan uit een
fusie van de vijf corporaties, die
er in Schiedam waren. Eén
daarvan was de rooms-katholie
ke corporatie Sint Jozef, waar
naar het betrokken complex van
213 woningen rond de Anthonie
Muysstraat en de Huijsmans-
straat is genoemd. De vijf corpo
raties werkten tot 1 januari sa
men via een stichting, de SSSW,
Deze organisatie kampte met
grote moeilijkheden, vooral
sinds een bouwschandaal, dat
door de Nationale Woningraad
aan het licht werd gebracht.
Voortdurend leefde de SSSW in
onmin met bewonersgroeperin
gen. West heeft een half jaartje
willen aanzien hoe de nieuwe
woningbouwvereniging Schie
dam Ijet ervan zou afbrengen,
maar volgens Coster is het ge
duld alweer op.
Hoewel wbv-directrice Fanny
de Graaf hem heeft uitgenodigd
voor een gesprek, wijst Coster er
in een tweede brief over deze
kwestie op. dat hij ook graag van
het wbv- bestuur een reactie ver
langt en dat een gesprek niet
zinvol is, zolang de bouwvereni
ging de bewonersparticipatie
niet serieus neemt.
Mariastraat
Wat betreft de stookkosten in de
Mariastraat, distantieert de be
wonersvereniging Schiedam-
West zich van een brief van de
woningbouwvereniging aan de
bewoners. Hierin laat de wbv
weten dat de installaties beter
moeten worden ingeregeld,
maar ook dat de maandelijkse
voorschotten ontoereikend zijn
om de werkelijke stookkosten te
dekken. West neemt hiervan
nadrukkelijk afstand; de stoot
groep, die namens de bewoners
vereniging overleg voert, vindt
dat een dergelijke brief niet ver
zonden had mogen worden.
De bewoners van de Mariastraat
betalen al drie jaar hun eindaf
rekening niet. Zij zeggen naar de
nieuwbouw 'gelokt' te zijn met
de garantie dat de woningen zo
goed geïsoleerd waren dat hun
stookkosten laag konden blij
ven, maar gebleken is dat door
een slecht afgestelde verwar
ming de kosten veel hoger uit
vielen. Bij sommigen ging het
om 75 procent extra. De bewo
ners weigerden massaal de eind
afrekening te betalen, die voor
een aantal neerkomt op een slor
dige duizend gulden méér per
jaar.
Een voorstel van de woning
bouwvereniging Schiedam om
het totaal verschuldigde bedrag
te verdelen onder de bewoners
is van tafel geveegd door de
stookgroep, waarvan Matthy Al-
blas woordvoerder is. Hij vindt
dat de bouwvereniging geen
eindbedragen behoort te incas
seren, als zij niet kan aangeven
waardoor de extra kosten zijn
ontstaan. Afgesproken was dat
in twee proefwonïngen de me
ters en de thermostaatknoppen
zouden worden aangepast om
het effect te kunnen meten.
Maar dat is volgens hem niet ge
beurd. In plaats daarvan kregen
de bewoners een brief alsof er
niets aan de hand is. „Terwijl er
toch technische onvolkomenhe
den zijn gebleken, zoals een te
lagepompcapaeiteit en ongeijkte
meters".
Coster: „Wij hebben er met de
corporatie al pittige ruzies over
gehad, maar nu zijn we weer te
rug bij af. Dit is een minachting
van onze inzet Die handelwijze
van de wbv is ontoelaatbaar'
i