's Werelds grootste molens
populair tot in Sovjet-Unie
*De kogels slaan net naast ons in'
Jeugd musiceert dat het een lieve lust is
Erker test wethouder DeLeedes milieukennis
Bullterrier bijt
kind in gezicht
VLAAR0IN6S DASBLAD
SBH1EDAMSE CGUflANT
NIEUWE WATERWEG COURANT
'Gravin
Aleida'heeft
het weer niet
in de hand
Vlaardingen
solidair met
Palestijnen
Tv-ploegen filmen 'de vijf van Schiedam'
Harde kern
'Klassiek' kinderfeest Telemann Ensemble
SCHOOLFEEST
Portier schiet
op
lastige klant
m
MAANDAG 14 MEI 1990
PAGINA 7
Regionale redactie: Brede Havenstraat 6,3131 BC Vlaardlngen. Postbus 4008,3130 KA Vlaardingen. Telefoon: 010-4343229.4352066.4350557 sportredactie: 4345209.Telefax: 010-4349754.
TIJDEN
VAN
OORLOG
A.P.deJong
17 november 1940
Het is deze nacht ideaal vlieg
weer. Ik hoor gebrom in de ver
te, motorgeronk: Tommies.
Spoedig komen ze dichterbij en
als ze in' de buurt van Rotter
dam gekomen zijn, beginnen de
uitgeworpen oranje lichtfakkels
te ontbranden. Dan weten we
het al: 't wordt weer een lucht
aanval. De afweer begint te
donderen. Eén reeks zware ont
ploffingen en... floep, daar gaat
het licht uit. Het transformatie-
huisje tussen Schiedam en
Vlaardingen is geraakt. Het
verjaardagsfeest van mijn vader
wordt zodoende een do insure
aangelegenheid.
28. augustus 1941
Op deze dag vindt een dagaan-
val plaats van enigszins grote
omvang op doelen in het rayon
Rotterdam-Maassluis. Het ver
loop is als volgt:
's Avonds tegen zeven uur ko
men we juist thuis van een tocht
uit het Westland om het één en
ander op de kop te tikken, Dan
zien we een vliegfeest, zoals we
hier nog nooit hebben gezien.
Vlak boven de weilanden ko
men de vliegtuigen aanstormen,
op vijf tot twintig meter hoogte,
uit bet noordwesten richting
Schiedam. Ik zie ze over de
koeieruggen scheren, optrek
ken voor boerenhofsteden en
vlak over de daken van de hui-,
zen in de stad razen-
Het zijn enige formaties Blen
heims die dit stoute stukje uit
halen. 't Gaat op Wilton af. De
grote HAL-stomer, de Zuider-
dam, wordt getroffen, kantelt
en zinkt. De havenwerkets in
de buurt zorgen ervoor dat het
allemaal nog sneller in zijn
werk gaat door de Zuiderdam
vol water te pompen! Ook
wordt een onderzeeër geraakt.
Vervolgens komen de vliegtui
gen op dezelfde manier van
'wave-top-flying' weer terug,
totdat ze weer door de horizon
verzwolgen worden.
Die laagvliegtactiek blijkt ove
rigens niet zo succesvol. Want
hoewel de vliegtuigen zo veili
ger zijn voor de zware batterij
en, vallen er toch nog vijf ten
prooi aan de mitrailleurs uit de
groene vogelnesten. Eentje stort
er brandend neer op het slacht
huis bij Wilton-Fijenoord, een
andere tén noorden van het
dorp Kethel, terwij! er nog drie
in de buurt van Maassluis-Hoek
van Holland neerstorten. Der
tien van de in totaal vijftien be
manningsleden zijn zeker om
gekomen,
26 maart 1942
's Nachts tegen drieën komt er
een Vickers Wellington in
het Ruhrgebied is een bombar
dement uitgevoerd die blijk
baar geraakt is vlak over Vlaar-
dinger-Ambacht scheren, vlak
langs de toren van de Bethel-
kerk. Het vliegtuig valt in een
weiland aan de Holyweg neer
even voor de Zoutenveense pol
den ongeveer 1500. meter van
ons huis vandaan. De staart valt
ongeveer tweehonderd meter
verder.
Het toestel brandt uit. De crew,
zrs man, komt geheel om. Eén
lid van de bemanning ligt dood
onder zijn parachute in het wei
land op enige afstand van het
wrak. Verschillende onderde
len, onder andere het nationali-
teitskenmerk van de vleugel,
neem ik mee. Ik bewaar het op
zolder-
De volgende nacht de volgende
aanval op het Rurhrgebiea, Een
bommenwerper ontdoet zich
boven Vlaardingen van zijn last
en deponeert zijn bommen op
de Geraniumstraat in Ambacht.
De schade valt echter nogal
mee.
27 augustus 1942
De eerste grote aanval van de
Amerikanen. Bommenwerpers
van de USAAF doen een aanval
op Wilton en raken de Noordam
en de Cobra.
23 maart 1944
Staande met mijn klasgenoot
Piet de Vries bij station Vlaar
dingen zie ik plotseling vlak
over de Waterweg enige vlieg
tuigen naderen. Jachtvliegtui
gen! Eerst denken we dat het
moffen zijn, want Engelsen zit
ten vrijwel nooit zo laag, maar
meestal op minstens zevendui
zend meter. Het zijn acht vlieg
tuigen. Ze naderen met grote
snelheid, recht op ons aan.
We zijn déze dag van de HBS
gestuurd, omdat ik in de klas
een 'sigaar' had zitten roken.
Toen de leraar kwam nog ge
tracht 't in de inktpot de doven,
maar dat gaf me toch een stank!
Piet en ik besluiten naar vlieg
tuigen te gaan kijken. We zitten
mst z'n tweeën boven op het
hek naast de spoorwegovergang
bij de Maassluissedijk de jagers
gade te slaan. Het gebeurt maar
zelden in deze zwaar door lucht
afweer bewaakte streek dat
vliegtuigen zo laag overkomen.
Het zijn geen Focke Wulfe,
maar Thunderbolts, met de wit
te ster op de linkervleugel zeer
duidelijk zichtbaar.
De afweer heeft het waarschijn
lijk nog niet door dat het Yan
kees zijn. want het blijft stiL Als
ze vlak bij zijn, draaien, ze
opeens, stijgen even en laten
zich stuk voor stuk recht om
laag vallen voor een aanval. 2e
vuren met de boordwapens op
de olietanks van de BPM aan de
Waterwegoever.
Een illegale opname, geromen door een patrijspoort, vaneen Duits vrachtschip in het havengebied. Das
Boot' wordt na een aanval van een bommenwerper tot anken gebracht
We schrikken geweldig en zoe
ken bliksems dekking aan de
kant van de spoordijk. Daar ko
men ze ween even optrekken
en toestellen schuin leggen.
Vervolgens komen twee Thun
derbolts recht op ons af, alsof ze
op ons zullen vallen. We voelen
de luchtstroom over ons heen
vegen en even snel zijn ze weer
weg. Dan komen er nog twee en
nog twee recht op ons af.
Plotseling beginnen ze te vuren.
Eerst een. toen vier tegelijk.
Een oorverdovend geratel, ge
loei en gefluit van kogels. Vlak
naast ons slaat een hele rij ko
gels in de dijk; nauwelijks een
meter van waar wij liggen. We
voelen de 2ucht van de projec
tielen over ons heen gaan. Toch
blijven we als vastgehouden
naar de lucht kijken. Daar gaan
ze. We staan op, maar direct ko-
men er twee anderen. Weer ge
ratel, gefluit en. dan ketsen, de
kogels op de straat, zo'n vijf me
ter van ons af. In een paar se
conden is het gebeurd. Ze
moeten ons voor Duitsers heb
ben gehouden; anders valt dit
niet te verklaren.
(Dinsdag ïn deel 4: Haast on
afgebroken zitten de geal
lieerde jagertjes nu in de
lucht spiedend naar treinen,
gemotoriseerde colonnes en
scheepjes...)
Schiedam „Waarom? Waar-
i om moet het nou per se vandaag
i regenen" vroeg één van de han-
1 —delaren die met tweedehands
spullen in het Julianapark stond,
zich af. Een voorbijganger die
over de tot bagger veranderder»
de wandelpaden liep en de nood-
kreet opving, antwoordde met
j een kwinkslag „Waarom", vroeg
hij de handelaar, „zijn de bana-
nen krom",
i Hoewel de verkopers flink baal-
den van het rotweer, bleven de
meeste bezoekers van de zesde
i Gravin Aieida-feesten in een
best humeur. Gewapend met
een paraplu of een regenhoedje
snuffelden ze onder zeiltjes naar
bruikbare spullen, pauzeerden
ze zo nu en dan bij een hambur-
gertent, zagen de wielrenners
achter dernies voorbij sjezen of
keken bij Tattoo Arie hoe hij zijn
'klanten'bewerkte'... t.
Naast-het slenteren over de rom
melmarkt en de grootste brade
rie van het Rijnmondgebied,
konden de bezoekers meedoen
aan verschillende activiteiten.
Bij een stand van het Rode Kruis
was er de gelegenheid om op een
pop het reanimeren en beade-
men uit te proberen. Scouting
had een klein 'jeugdland' opge-
i zet; je kon je laten schminken,
tekenen in spiegelbeeld en ver-
ven op lange afstand,
i Bij het laatste onderdeel kregen
jde deelnemers een stok waaraan
een kwast was vastgebonden.
Vanaf een meter afstand moest
j 1 er een kunstwerk tot stand wor-
i den gebracht. Het lukte nie-
j mand om datgene op papier te
krijgen'wat in 2ijn of haar hoofd
I zat. Niet omdat de afstand een
belemmering vormde, maar om
dat de regen de verf op het pa
pier zodanig verdunde dat de
kleuren door elkaar gingen lo
pen.
Vlaardingen De Palestijnse
kwestie blijft Vlaardingen bezig
houden. Een delegatie, samenge-
sield uit voornamelijk Vlaar-
dingse politici, bracht twee jaar
geleden een bezoek aan de West-
bank. Zaterdag verzamelden
zich meer dan driehonderd be-
langstellenden in de St. Jozef
mavo aan de Willem de Zwijger-
laan om deel te nemen aan een
manifestatie voor de Palestijnse
1 vakbeweging.
j „In Israël worden de Palestijnen
behandeld als tweederangs bur
gers", zei Moestaffa El Burbar,
die als vertegenwoordiger van
de dienstenbonden in de Gaza-
strook naar Vlaardingen was ge-
j komen. „Palestijnen werken en
leven in Israël onder mensont-
erende omstandigheden. Het is
hoog tijd dat Palestijnse arbei
ders zich te weer stellen en gaan
werken aan een rechtvaardig
bestaan". In de St Jozef-mavo
wilde de werkgroep Palesïjnse
vakbeweging bijval oogsten voor
- hun streven naar een eigen vak-
bond.
Naast Moestaffa El Burba voer-
den vier andere Palestijnen het
woord. Ook vertegenwoordigers
van het FNV lieten van zich ho-
ren. Onder hen Ton Kamphof:
„Het gaat er om dat we. onze le
den interesseren voor de zaak.
Solidariteit met de Palestijnen is
meer dan ooit noodzakelijk".
In de avonduren kreeg het pro-
gramma ook een cultureel tintje.
Een Palestijnse zanggroep uit
Algerije zorgde voor de juiste
sfeer. De fototentoonstelling
over de bezette gebieden trok
veel aandacht en ook de video-
vertoning over de Intifada, de
opstand tegen de Israëlische be-
V zetting, kreeg veel bekijks.
Schiedamse
molens in het
zonnetje? Dat
lukte zaterdag
met helemaal.
Schiedam De
woorden van voorzitter
Reinier Scheeres leken
te worden gelogenstraft.
„We willen", benadrukte de bur-
Tot de enthousiaste harde kern van de Schie
damse molenliefhebbers behoren zeker Jaap
Poot en Dick Groenendal. Het tweetal heeft
elk op eigen wijze z'n hart verpand aan De
Nieuwe Palmboom. Poot, timme^man-in-rus
te, is al driejaar onverdroten in de weer om zijn
miniatuur Palmboom steentje voor steentje ge
stalte te geven. „Zal ik 'm nog even laten draai
en voor de liefhebbers", glundert hij bij elke
vorm van interesse voor zijn meesterwerkje.
De ander, filmer Groenendal, moet ongeveer
een video-oog hebben. Elk feitje rond de op
bouw legt hij steevast vast. Alleen een blijk van
waardering van de burgemeester lokte hem za
terdag even achter de camera vandaan. Bpven
in de molen presenteerde hij vol trots de twee
de episode van zijn kunststukje.
gemeester van de stad die over
s werelds grootste 'wentelwie
ken' beschikt des ochtends bij de
officiële opening liefst twee
maal, „de molens eens in het
'zonnetje zetten...". Scheeres had
echter zijn hielen bij De Nieuwe
Palmboom nog niet gelicht of
een hoosbui zette Schiedam de
eerste uren blank en een succes
volle (nationale) molendag op de
tocht
Toch bleek vanaf het uur waar
op het in het begin van de mid
dag droog werd dat Schiedam
mers de vijf eigen molens een
warm hart toedragen. Hoewel er
geen grote menigte op de been
was bij deze in vergelijking met
andere jaren wat sobere feest
dag, konden de historische
bouwwerken langs de Noord- en
Westvest zich in een constante
belangstelling verheugen.
En menige bezoeker merkte aan
de eindeloze beklimming van de
ladders aan den lijve wat het be
tekent in één van de vijf 'molen-
reuzen' waarvan De Noord
Maassluis Het 25-jarig be
staan van het Telemann En
semble is allesbehalve onopge
merkt voorbijgegaan.
Het Maassluisse amateur-sym
fonieorkest zorgde zaterdag in
de Koningshof voor een ware
happening. De zaal zat vol
opa's, oma's, kinderen en hun
ouders die koude rillingen over
de rug voelden lopen.
Wie om één uur binnen was ge
komen in de veronderstelling
dat het symfonieorkest aan het
repeteren was, zou geschokt
zijn weggelopen. Het was ech
ter niet het Telemann Ensem
ble dat repeteerde, maar een
honderdtal jongens en meisjes.
Zij waren uitgenodigd het feest
luister bij te zetten. En dat de-
den ze dan ook...
Hoewel de .kinderschare was
opgesplitst in vijf groepen, kon
de aandacht van de muzikan
tjes niet altijd worden gevan
gen. Zo kon Cindy van der
Houven (12) haar lachen niet
inhouden, omdat de dirigent zo
'gek' deed. „Die man zwaait al
leen maar een beetje, terwijl
het een driekwartsmaat is".
Andere kinderen maakten sy
stematisch een valse start, zo
dat een enkele blokfluitist tij
dens een rust in volle ernst en
concentratie doorspeelde of al
lang klaar was.
Het gemiddelde klonk echter
toch zoals componist Fischer
het ongeveer had bedoeld.
Het doel van de middag was
jongeren lekker klassiek te la
ten musiceren. En het leek een
grote groep: honderd kinderen
en zo'n dertig leden van het en
semble. Iedereen die een in
strumentkon bespelen en mee
nemen was welkom.
Alle kinderen hadden thuis ge
oefend en ze waren ervan
overtuigd dat het concert fan
tastisch zou worden. Toch
kwam dirigent Arno Weissen
bach nog voor verrassingen te
staan- Sommige kinderen
kwam met slaginstrumenten
en daar had hij niet op gere
kend.
Rond vier uur begon de gene
rale repetitie, waar Weissen
bach een komische show van
maakte. Terwijl er enkele stoe
len van het podium afvielen
zonder persoonlijke ongeluk
ken schoven andere muzi-
kantjes hun stoel tot vlak. bij de s
dirigent, die min of meer werd
ingebouwd. Sommigen waren 3"
zo .geconcentreerd dat ze de g
overige orkestleden niet meer
hoorden en met een verkeerd
blaa voor zich zaten. jj
Maar Weissenbach kon niet 2
boos worden. Vriendelijk ver-
zocht hij de tromslager iets
hoorbaarder te roffelen. Het
jongetje was wat onzeker en
koos eieren voor zijn geld.
Taktisch zei hij: „Ik blijf liever
bescheiden..." De zaal lachte.
„Heb ik daar nou voor zitten
zwoegen", reageerde de diri
gent met een gniffel. Hij had in
de gauwigheid nog speciaal een
Het grote moment: de kinderen produceren een muziekstuk dat de opa's, oma's en ouders verrast aan
hoorden...
zevende (pauken) en achtste
stem (trommels) voor de uit
voering zitten schrijven. Maar
daarna werd er dan toch echt
opgetreden.
Een 'video-vader' legde trots
de rode wangen en rappe vin
gertjes van zijn dochter vast
De paukenïst en enkele klari
nettisten speelden zuiver, van
de rest was dat wel eens onze
ker. Dat mocht echter niet de
ren. De overweldigende ge
luidsstroom die zulke verras
sende wendingen nam, zorgde
voor brede grijnzen op de ge
zichten van het publiek.
met z'n 44 meter de grootste is
te vertoeven. Omhoog naar de
nok van De Vrijheid blijkt dan
ineens een verrassend langduri
ge klim te zijn.
Russen
De 'blikvangers van de Bran-
dersstad' zijn hier zo hoog, legt
directeur Jos Gunneweg van de
Stichting Schiedamse Molens
uit, omdat er door de branderijen
destijds geld te over was. „En
omdat ze boven de pakhuizen
moesten uittorenen. Om wind te
vangen. Ze staan nu eenmaal
niet vrij in een weiland".
Ze zijn overigens bezig interna
tionale allure op te bouwen. De
staatstelevisie van de - Sovjet-
Unie op het spoor gezet door
Stads TV stortte zich vrijdag
op De Vrijheid. Daarmee leek
een historische band te zijn her
steld. Want toen de molens in de
vorige eeuw nog voorde brande
rijen maalden, was het graan af
komstig van Russiche boeren.
Vervolgens was de Oostenrijkse
'Fernsehen' zaterdag present om
sfeerbeelden voor een kinder
programma in. Schiedam te
schieten. „Dat het om de grootste
molens ter wereld gaat, spreekt
aan. Ze hebben als nieuws voor
het buitenlandse publiek waar
de. Voor ons is dat veel minder.
Ik vind het ook niet verrassend
dat er alleen buitenlandse en
geen Nederlandse tv-ploegen
aanwezig zijn", bekende Jos
Gunneweg, die zei gebeden te
hebben dat het geen strandweer
zou worden.
Cachet
Daar na regen zonneschijn
komt, werden zowel burgemees
ter Scheeres' als Gunnewegs
weersverwachting bewaarheid:
nadat, het droog was geworden,
konden de molens zaterdagmid
dag inderdaad in het zonnetje
worden gezet. „Dat verdienen
ze", zei Scheeres in zijn hoeda
nigheid van voorzitter van de
Stichting Schiedamse Molens.
„Het zijn zeer speciale bouwwer
ken. Ze geven niet alleen een bij
zonder cachet aan de stad, er is
nog een andere reden: het zijn
wonderen van techniek".
Daarom startte hij ter plekke
ook de actie 'Vrienden Gezocht!',
omdat De Nieuwe Palmboom,
De Vrijheid, De Walvisch, De
Noord en De Drie Koombloe-
men toch niet alleen van de
wind kunnen bestaan. Sponso
ring van de in fase twee aanbe
lande Palmboom is al een be
kend verschijnsel. De inkomsten
overschreden zaterdag de 4,5
ton. De nieuwe actie heeft echter
ook ten doel donateurs te wer
ven en vrijwilligers die in de mo
lens de handen uit de mouwen
willen steken.
Schiedam De Schiedamse Basisschool De Gorzen viert morgen
feest. De openbare school aan de Dwarsstraat bestaat tien jaar. De
leerlingen hebben zich de afgelopen weken tijdens de lessen al voor
bereid op de festiviteiten, die morgen van vijf tot half negen worden
gehouden. Dan tonen zij aan bezoekers allerlei voortspruitsels uit
t-1 '-'-.(Jej-dracht, poppen-, bad- en sportkleding en
hun project kleding: klede
kleding in andere landen.
Maassluis Een zegarig jonge
tje uit Maassluis is gistermiddag
met spoed geopereerd, nadat hij
door een bullterrier in het ge
zicht was gebeten.
De hevig geschrokken eigenaar
van de terrier bracht het agres
sieve dier onmiddellijk naar een
dierenarts om de hond te laten
inslapen.
Het incident gebeurde in de
Steendijkpolder, waar de 28-jari-
ge Maassluizen zijn hond wilde
uitlaten. Het beest sprong uit de
auto en stortte zich onverhoeds
op het kind dat daar met een
vriendje aan het spelen was.
Artsen in het Vlaardingse Holy-
ziekenhuis moesten vele hech
tingen in het gelaat van het jon
getje aanbrengen.
De eigenaar van de hond, zelf
ook vader van een jong kind,
had de terrier al een jaar of vijf.
Tegenover de politie, waar hij
zich vrijwillig meldde, verklaar
de hij dat het de eerste keer was
dat het dier een mens aanvieL
Volgens de politie was de hond
nauw verwant aan het ras van
pitbull terriers.
Schiedam „Het is leuk om als
één van mijn eerste handelingen
als wethouder een milieudag te
openen, want milieubeleid is het
speerpunt voor de komende vier
jaar", sprak de kersverse wet
houder Bart de Leede gisteren
tijdens de opening van de mi
lieudag in wijkcentrum De Er
ker. De nieuwe wethouder
kwam er.echter niet met een
openingswoordje vanaf.
De Milieudag kon pas echt wor
den geopend nadat de kennis
van De Leede, op het gebied van
milieu, op de proef was gesteld.
Hij moest een doos vol huisvuil
analyseren en de inhoud vervol
gens op de juiste manier weg
gooien. Dus: glas in de glasbak,
organisch afval op de compost-
hoop en papier in de papierbak.
De medewerkers van de Erker
hadden het wethouder De Leede
niet gemakkelijk gemaakt. Zij
zagen nauwlettend toe of hij hun
'addertjes onder het gras' door
had. En ja hoor! Hij vergat een
dekseltje van een glazen pot te
draaien. „Dat dekseltje is na
tuurlijk niet van glas! Dat moet
je bij het bakje met ijzer depone
ren.
Maar de partijleider van Groen
Links tuinde er maar één keer
in. Een lege melkverpakking
wierp hij niet, zoals de toekijkers
min of meer verwacht hadden,
in de papierbak. Bart de Leede,
die wist dat de binnenkant van
het pak meteen plastic laagje be
dekt was, had overigens wel
commentaar op de melkverpak
king: „Dit zou eigenlijk een gla
zen fles moeten zijn, hè?"
De Milieudag was groot opgezet.
Verschillende werkgroepen
probeerden de bezoekers op het
behoud van de natuur te wijzen.
Naast de bekende, groepen als
Greenpeace en de Werkgroep
Rijksweg 19 waren er ook min
der 'populaire' actiegroepen aan
wezig. In dé kelder was een bloe
mentuin aangelegd en werd In
formatie gegeven over verschil
lende bloemsoorten.
De tentoonstelling 'Onder de
rook van Rotterdam' liet aan de
hand van tekeningen, fto's en
filmpjes de industriële ontwik
keling van de regio Rotterdam
zien. De leerzame expositie
droeg de gepaste cynische on
dertitel 'Van industriële land-
honger tot een verlangen naar
frisse lucht'. Als de tentoonstel
ling mag worden geloofd, is het
met Schiedam zo slecht nog niet
gesteld.
Een landkaart met daarop lamp
ies bevestigd die gingen branden
bij een bepaalde luchtverontrei
niging, gaf aan dat er in Schie
dam slechts een overheersende
patatluchtis.
Rotterdam Een 24-jarige
Schiedammer, die als portier bij
een club aan de Heemraadssin
gel werkt, heeft gistermorgen
vroeg een in rijn ogen lastige
klant tot zeven keer beschoten.
Eén van de schoten raakte het
25-jarige slachtoffer in de bil. De
man is in het Dijkrigtrickenbuis
aan zijn verwondingen gehol-
pen.
Na behandeling werd hij overge
bracht naar het politiebureau,
waar hij de Schiedammer als de
schutter aanwees. De dader ver
klaarde dat de man de hele
avond al vervelend was geweest
en hem had bedreigd. Toen hem
dat teveel werd, haalde hij thuis
een vuurwapen op waarna fcjj
het magazijn van zeven kogels
op rijn slachtoffer leegschoot.
