'Iedere stap is er één'
Racisten besmeuren wijk
Bouw puin wal kan
in 1991 beginnen
F
Bus 57 moet
werknemer uit
auto lokken
Eerste paal voor
piramidewoningen
Gesprek over OMA sleept zich voort
VIAAROINGS DABBIAP
SCHIEDAMS! COIIRAHT
NIEUWE WATERWEG COURANT
Piramide-architect Ben van Dop:
pvc
Vlaardingse
promotors
zingen over
Schiedam
Wethouder
steunt
vlinders
Pijnlijke val
if-p-g F
U V h
Ondernemers
nemen milieu
onder de loep
'Alternatieven'
bij Kruiswerk
Boze man gooit
brandbommen
Vrouw geslagen
in supermarkt
Bromfietser
in struiken
Weer ongeval
bij bedrijf
Politie verwacht
meer arrestaties
wamtwtG
6-3131 BC Wordingen, Postbus 1008. 3130 KA Vlaardingen. Telefoon: 010-1343229.4352066.4350557 -sporlredactie: 4345209. Telefax: 010-4349754.
WOENSDAG 1? OKTOBER
PAGINA 13
Schiedam Als er iets te ont
werpen valt wat maar een beetje
afwijkt van het 'standaardge-
beuren' is Ben van Dop er als de
kippen bij. „Ik hou van lekker
ingewikkelde klussen", zegt de
Schiedamse architect,
In de Jeneverstad heeft hij zich
al verscheidene keren op leuke
projecten kunnen uitleven. Het
begon in de jaren zeventig met
de verbouwing van een oud
pand aan de Nieuwstraat, dat
met veel kunstgrepen werd om
getoverd tot het charmante en
inmiddels vermaarde Teerstoof-
theater. Ook de rustieke bistro
van Wilübrord Hosman aan de
Lange Haven ontstond aan zijn
tekentafel.
Natuurlijk kan Van Dop het als
commercieel ondernemer niet
zonder gewone opdrachten stel
len, maar zijn hart gaat uit naar
het bijzondere. Daarom zat hij al
vroeg in de werkgroep die de
bouw van piramidewoningen
moest voorbereiden. Hij vond
het een uitdaging, niet alleen te-
kentechniseh, maar ook filoso
fisch. Hij ken er zijn ideeën over
milieuvriendelijk wonen op uit
leven. Ben van Dop vindt dat er
een einde moet komen aan het
plunderen en verspillen van na
tuurlijke grondstoffen.
Experimenteren
Die opvatting is niet nieuw. Tal
van architecten experimenteren
met alternatieve bouwvormen
en het gebruik van 'schone' ma
terialen. Van Dop kon voor zijn
ontwerp terugvallen op de eerste
Nederlandse piramidewoning
van Gerard Schouten en het pi
ramidewijkje in Huizen. Maar er
zijn belangrijke verschillen aan
te wijzen tussen die piramide
enclave in Noord-Holland en de
zestien soortgelijke woningen
die straks worden gebouwd bij
het Faassenplein in Schiedam-
Noord.
„In Huizen ging het om premie-
woningen van het Bouwfonds
Hierin Schiedam zit ergeencem
subsidie op. Het unieke aan ons
project is dat de toekomstige be
woners zelf de indeling mogen
bepalen en dat we ontheffing
hebben gekregen op een hoop
bepalingen uit de bouwverorde
ning", vertelt de architect in zijn
studio aan de Lange Haven.
Die ongewoon grote mate van
vrijheid betekende wel veel ex
tra werk. Voor alle zestien toe
komstige bewoners moest Van
Dop hun piramide opnieuw 'in
vullen'. „Het ene gezin wil op de
begane grond alleen een enorme
woonkamer, het andere wil er
ook een slaapkamer bij. De een
wil een trap direct bij de ingang,
de ander ziet die trap liever in de
kamer. Iedereen mocht zelf be
palen hoe hij zijn ruimte besteed
de".
Op milieugebied moesten Van
Dop en de toekomstige bewoners
toch behoorlijk wat water bij de
wijn doen. „Daar ontkom je niet
aan als je tegen een scherpe prijs
moet bouwen", heeft de archi
tect ontdekt. Zeker, de pirami
des worden zeer energiezuinig,
sommige worden toegerust met
zonneboilers en grasdaken, er
komt geen tropisch hardhout
aan te pas en verf op chemische
basis is taboe, maar een toon
beeld van milieuvriendelijk
bouwenmagje ze toch niet hele
maal noemen. Klein, maar spre
kend detail zijn de afvoerpijpen
van PVC.
„Je kan het milieuprincipe nog
veel verder ontwikkelen dan
hier is gebeurd", meent Van
Ben van Dop aan zfjn tekentafel: 'Op dit project zit geen cent subsidie'.
Dop. Zijn ideaal is een piramide
waar leem en stro worden ge
bruikt voor de vloer, waar
'groenlingen' (ongebakken ste
nen) worden verwerkt en waar
keramische tegek? op het dak lig
gen in plaats van hetonpannen,
zoals aan het Faassenplein.
Mogelijk krijgt hij binnenkort de
kans die plannen te verwezenlij
ken in Spaland, waar ruimte is
gereserveerd voor alternatieve
woonvormen. Over de eerste se
rie is hij trouwens ook dik tevre
den: ,,A1 is het alleen maar om-
datje laat 2ien dat er ook anders
gebouwd kan worden. Elke stap
vooruit is er één".
Vlaardingen Problemen vertragen de komst van bus 57, de
nieuwe RET-lijn die de wijken Holy-Noord en Holy-Zuid in
Vlaardingen moet verbinden met het industriegebied Spaan-
sepolder in Rotterdam. Het ontbreekt de RET vooralsnog aan
geld, mensen, en materieel. De gemeente ïs naarstig op zoek
naar een nieuwe route, nu die over de Dillenburgsingel sn de
Holysingel naar de oprit van de rijksweg ongeschikt is geble-
ken.
Bus 57 is bedoeld om Vlaardingers die in Holy wonen en in de
Spaansepolder werken uit de auto te lokken en zo het aantal fi
les op rijksweg 20 terug te dringen. Gemeente en RET ver
wachten een groot reizigersaanbod. Onlangs kreeg het deel
van de stad ten zuiden van de rijksweg in lijn 138 al zijn eigen
verbinding met het industriegebied op de grens van Rotterdam
en Schiedam.
Op z'n vroegst in de zomer van het volgend jaar kan de nieuwe
.buslijn, die zijn beginpunt heeft aan de Olmendreef En Vlaar
dingen en het eindpunt aan het Mareoniplein in Rotterdam,
gaan rijden. Als de RET, die op de huidige lijnen al kampt met
een gebrek aan chauffeurs en bussen, tenminste de middelen
ervoor kan vrijmaken.
De bus zal in elk geval niet de route kunnen rijden die de voor
keur van de gemeente had -over de Lepelaarsingel, de Dil-
lenburgslngel en de Holysingel. Verkeersdeskundigen zijn tot
de conclusie gekomen dat de draai vanaf de Dillenburgsingel
linksaf de Holysingel op voor bussen niet te maken is. De mid
denberm van de Holysingel is zo smal, dat bussen 2lch er niet
kunnen opstellen zonder het verkeer uitéén van beide richtin
gen te hinderen. Voor een reconstructie van het kruispunt of
net plaatsen van een verkeerslichteninstallatie heeft Vlaardin
gen zeker de komende twee jaar geen geld.
De gemeente heeft echter de keuze uit twee alternatieven. De
bus kan zowel over de Lepelaarsingel als over de Holysingel
naar de rijksweg rijden. Het bezwaar daarvan is echter, dat
voor sommige mensen de wandeling naar de halte van bus 57
wel erg lang zal worden.
Schiedam Na het uitreiken
van de "Vlaardingse promotie-
prijs koesterden sommige hoog1
waardigheidsbekïeders ter
plaatse ongetwijfeld 'de stille
hoop, dat de Amazing Stroopwa
fels eens een ode aan de Haring-
stad op het vinyl zouden vastleg
gen. Zij rekenden buiten de
waard, want de nieuwe plaat
van de Stroopwafels gaat over
'Schiedam,
Zwarth Nazareth is de titel van
de single, die Wim Kerkhof en
Rïen de Bruijn morgen presente
ren. Burgemeester Reinier
Scheeres verlaat persoonlijk het
stadskantoor om het plaatje in
ontvangst te nemen.
De feestelijke presentatie vindt
donderdag 18 oktober om elf uur
plaats op de stoep van het Zak-
kendragershuisje. Dit monu
ment gold in vroeger tijden als
het hart van de Brandersbmirt,
de arbeiderswijk waar de bran
dersknechten in kommervolle
omstandigheden hun leven sle
ten.
Aan de slechte werkomstandig
heden in de ruim driehonderd
branderijen en het bijbehorende
alcoholmisbruik hield Schiedam
in de negentiende eeuw een
inktzwarte reputatie oven In
den lande stond de katholieke
enclave bekend als Zwarth Na
zareth, een benaming die de
Amazing Stroopwafels voor hun
plaatje uit het stoffige archief
hebben opgediept
De winnaars van de Vlaardingse
promotïeprijs bezingen het droe
ve lot van de brandersknechten
v donderdag in de open-lucht. Bij
slecht weer wijken ze uit naar
een plaats, waar het personeel
uit de jeneverindustrie het kari
ge salaris placht om te zetten in
alcoholische versnaperingen:
Schiedam Na zeven jaar pra
ten met de overheid mag een
clubje enthousiaste Schiedam
mers eindelijk beginnen met de
uitvoering van hun wensdroom:
de bouw van piramidewonin
gen. Maandag gaat aan het Faas
senplein in Woudhoek de eerste
paal de grond in voor 16 van deze
energiezuinige en milieuvrien
delijke huizen.
De Schiedamse woningen zijn
afgeleid van de 'oerpiramlde'
van Gerard Schouten op de bio
logisch-dynamische boerderij
De Kleine Aarde in Boxtel. Het
Schiedamse architectenbureau
Van Dop en Mathot heeftSchou-
tens ontwerp aangepast aan de
eisen van de toekomstige bewo
ners en niet te vergeten, die van
de overheid. Talloze punten uit
de bouwverordening leverden
problemen op, omdat de veror
dening is toegesneden op gewo
ne huizen.
Ook na zeven jaar overleg, uit
stel en afwachten is de geestdrift
van de initiatiefnemers niet be
koeld. Conny Groeneweegen-
De Koning, een van de oprich
ters van de stichting Piramide-
woningen Schiedam, geeft toe
dat veel leden van het eerste uur-
er in de loop der tijd de hrui aan
hebben gegeven. Maar hun
plaatsen werden direct ingeno
men door andere enthousiaste
lingen. „De belangstelling voor
deze woonvorm is enorm groot"
aldus mevrouw Groeneweegen,
Piramides zijn niet alleen van
wege de afwijkende vorm leuk
om in te wonen, ze zijn ook be
trekkelijk goedkoop. Een naar
eigen smaak ingerichte piramide
vloeroppervlak cïcra 136 vier
kante meter kost ongeveer
175.000 gulden. Maar vooral het
milieuvriendelijke karakter
spreekt de toekomstige bewo
ners bijzonder aan. De huizen
worden goed geïsoleerd en op de
zon gesitueerd, zodat ze weinig
energie gebruiken. De nieuwste
snufjes op het gebied van elek
tra, zoals netvrysehakelaars die
de spanning uitschakelt zodra er
geen 'vraag' is, drukken de ener
gierekening nog verder.
Het startsein voor de bouw
wordt gegeven door Gerard
Schouten en wethouder Chris
Zijdeveld. Aannemer Geelen uit
Vleuten zet het casco op, de af-
werking wordt uitgevoerd door
de bewoners.
Schiedam Wethouder Hans
van Kleef (straatnaamgeving)
draagt de vlinder een goed hart
toe. Als welkomsgeschenk geeft
Van Kleef aanstaande zaterdag
een vlinderstruik aan 325 nieu
we bewoners van Spaland.
Hij overhandigt het geschenk ter
ere van de onthulling van het
eerste straatnaambordje in
woonbuurt De Vlinderhoven.
Alle straten in het gebied zijn ge
noemd naar bedreigde vlinder
soorten.
Naar aanleiding van het vlin-
derjaar opperden vier Schie
dammers, de echtparen Montê
en Nikkels, verleden jaar het
idee een buurt in Spaland naar
vlindersoorten te vernoemen.
Zaterdag assisteeert het kwartet
de wethouder bij het onthullen
van het straatnaambordje.
De vlinderstruiken in de tuinen
kunnen volgens de gemeente
een bijdrage leveren in het over
leven van de bedreigde dier
soort. Mocht de verwachting uit
komen, dan fladderen de naam
gevers volgend jaar vrolijk dooi
de vlLnderwijk.
VlaardingenNiets belet de ge-
meente al Volgend jaar te begin
nen met de aanleg van een puin-
wal langs rijksweg 20 ter hoogte
van de Westwijk. Het ministerie
van volkshuisvesting, ruimtelij
ke ordening en milieu heeft, zegt
CD A-wethouder Agnes van Ar-
denne, hulp toegezegd bij dat
project. Zij is vast van plan die
steun te aanvaarden, ook al is er
maar geld voor een wal van 450
meter lengte. „Want als wij dit
niet aangrijpen staan we hele
maal met lege handen".
De Socïalistiese Partij heeft bur
gemeester en wethouders schrif
telijke vragen gesteld over de
toezeggingen van de CDA-wet-
houder*. De SP is benieuwd of zij
die toezeggingen deed namens
het hele college. Dat is inderdaad
het geval, zegt Agnes van Ar-
denne. „Dat blijkt ook uit het
feit, dat er vanaf 1991 elk jaar
45.000 gulden beschikbaar is
voor de wal. Dat bedrag is opge
nomen in de begroting".
Het ministerie van VROM wil
de gemeente behulpzaam rijn, op
voorwaarde dat Vlaardingen
zelf een deel van de kosten
draagt en de rest voorlopig voor
schiet Daartoe zijn burgen* 'es
ter en wethouders bereid. vüoen
wij dat niet", zegt wethouder
Van Ardenne, „dan vissen wij
weer achter het net. Zoals dat ei-
genlijkal elf jaar het geval is".
Want de Westwijkers mogen
dan steen en been klagen over
het lawaai van het verkeer op de
rijksweg, volgens het ministerie
hebben andere buurten in Ne
derland veel meer last van ver
keerslawaai. Daarom is de ge
luidswal die de herrie in de
Westwijk moet verminderen
nog in geen enkele planning van
het ministerie opgenomen.
De bewoners van de Westwijk
bestoken de gemeente en het rijk
al sinds 1979 met klachten over
de geluidsoverlast. „Waarom
heeft het elf jaar moeten duren
voor de gemeente met een oplos
sing kwam", wil de SP van
B en W weten. Volgens wethou
der Van Ardenne is de verkla
ring daarvoor heel simpeL „Die
geluidswal is nooit in de plannen
van het ministerie opgenomen
en de politiek is nooit bereid ge
weest zelf de kosten voor haar
rekening te nemen. Het idee
voor een puinwal is pas heel re
cent bedacht".
Schiedam Een zestienjarige
Schiedammer is gisteren met
zijn mountainbike zo pijnlijk ten
val gekomen, dat hij in het
Schieland-ziekenhuis aan kneu
zingen aan 2ijn nek en rug moest
worden behandeld.
De jongen maakte zijn onfor
tuinlijke smak op een terrein bij
deHarreweg. Na behandeling in
het ziekenhuis kon hij weer naar
huis.
Schiedam Bewoners vereni
ging Schiedam-Zuïd gaat bij de
politie aangifte doen van discri-*
minatie, naar aanleiding van een
reeks racistische leuzen die on
bekenden met bruine latexverf
hebben aangebracht op winkel
ruiten, gevels en auto's in de
Groenelaan.
Dat gebeurde gisternacht. Som
mige leuzen waren ondertekend
door NBB en NMBB. Winkeliers
hebben gisterochtend flink staan
schrobben om de leuzen te ver
wijderen. De teksten waren ge
richt tegen buitenlanders. Op
het Chinese restaurant was ge
schilderd dat ook Chinezen weg
moeten. Vanwege de tekst 'Wij
leven nog' bestaat de vrees dat
de onbekende organisatie, een
voortzetting is van het racisti
sche Jongerenfront Schiedam.
De bewonersvereniging wil de
politie vragen vaker te surveille
ren, vooral 's avonds en
's nachts. Ook wordt nagegaan
in hoeverre het beleid van socia
le vernieuwing de aanstelling
van wijkwachters in de hand
kan werken.
Vlaardingen - Zeker tot de
cember prijkt het onvoltooide al
fabet, naar ontwerp van de
Eindhovense kunstenaar John
Körmelïng, nog op de gevel van
de centrale bibliotheek aan de
Waalstraat in Vlaardingen.
Misschien blijven de neonletters
er zelfs staan en wordt het door
de gemeenteraad afgekeurde
kunstwerk nog afgemaakt ook,
veronderstelt ambtenaar Maar
ten Bot. Want de kosten die de
gemeente zich op de hals heeft
gehaald door het afkeuren van
het kunstwerk kunnen aanzien
lijk worden. Daar zouden de
raadsleden weieens van kunnen
schrikken, aldus Bot,
Sinds de gemeenteraad in april
van dit jaar het al half uitgevoer
de kunstwerk afkeurde, slepen
de onderhandelingen tussen de
kunstenaar, diens advocaat en
de gemeente zieh voort. Kürme-
ling is uit op compensatie voor de
geleden schade. De gemeente
probeert de extra kosten binnen
de perken te houden.
Zet volgt op tegenzet en het ein
de van dat gemier", zoals ambte
naar Maarten Bot (cultuur) de
gang van zaken kenschetst, is
nog niet bereikt. Lang kan het
echter niet meer duren, want
burgemeester en wethouders
hebben de gemeenteraad belooft
dat zij in december met een
voorstel komen om de letters
van de gevel te verwijderen.
Duidelijk is dat het afkeuren van
het kunstwerk, dat behalve het
alfabet ook de tekst 'De negende
van OMA' op het dak van een
ouderenflat aan de Waalstraat
omvatte, de gemeente meer geld
kost dan het plaatsen ervan.
Weinig respect
De bewoners van de oudexen-
flat, waarop het kunstwerk zou
worden geplaatst, waren-mordi
cus tegen het in neonletters uit-
gevoerde ontwerp. Zij vonden
dat de tekst getuigde vam weinig
respect voor de ouderdom. De
gemeenteraad was het bijna una
niem met hen eens en steunde in
overgrote meerderheid een mo
tie van SP'er Remi Poppe. Dat
leverde de raadsleden indertijd
een ovationeel applaus op.
Maar de gemeente zit nu met de
gebakken peren. De PTT heeft
zich teruggetrokken, als medefi
nancier van de schepping van
Körmeling. Het is zeer waar
schijnlijk dat de gemeente moet
opdraaien voor de advocaten-
kosten die de kunstenaar heeft
gemaakt en een compensatie
moet betalen voor de opdrachten
die hij door de affaire heeft ge
mist
Schrik
Bot als ambtenaar culturele za
ken betrokken bij de onderhan
delingen, acht het zelfs denk-
Het neonalfabet van Körmalïng,
waarvan hel verdwijnen lang niet
zeker meer is.
baar dat de gemeenteraad in de
cember zo schrikt van de finan
ciële consequenties, dat zij het
besluit terugdraait. „Ik kan mij
voorstellen dat de raad zegt: als
wij dit hadden voorzien, hadden
wij nooit besloten het kunstwerk -
niet te plaatsen".
De raad kan volgens Bot zeer
eenvoudig besluiten het kunst
werk alsnog af te laten maken.
De bouwvergunning was al ver
leend, voordat de raad in april
een spaak in het wiel stak. Die
vergunning geldt nog steeds.
Vlaardingen Omdat mi
lieu een hot item is gewor
den, heeft of krijgt practisch
elke ondernemer te maken
met dit vraagstuk. Het is een
mes dat aan twee kanten
snijdt, alleen zijn bedrijven
zich nog niet voldoende be
wust van alle plussen en
minnen.
Dat is de reden voor het
Vlaardingse kantoor van de
Amro Bank om volgende
maand een speciale thema
middag op touw te zetten. In
zaal De Harmonie aan de
Schïedamseweg zal onder
het motto 'Milieu, een hele
onderneming' worden ge
discussieerd over de milieu
problematiek van vandaag
de dag.
Naast een zestal instanties,
die het één en ander over
het milieu te berde hebben
te brengen, rijn alle onder
nemers van Vlaardingen
woensdag 7 november wel
kom op de bijeenkomst. On
der meer wethouder Arij
Maarleveld zal het woord
voeren. Verder zal er een
speciale brochure worden
gepresenteerd. Naast een
heleboel practische infor
matie, staat daar onder meer
ook een checklist in, aan de
hand waarvan men als on
dernemer een beeld kan
krijgen van de risico's en
kansen voor het eigen be
drijf op het gebied van mi
lieu.
Schiedam. De tijd dat er laat
dunkend over alternatieve ge
neeswijzen werd gesproken, lijkt
voorgoed voorbij. Het Kruis
werk Nieuwe Waterweg Noord
onderneemt nu zelfs een poging
de wereld der iriscopie, kruiden-
gen eeskun de en acupunctuur
een breder draagvlak te geven;
Samen met de werkgroep oude
ren Oosten de wijkpost Oost van
de stichting Gecoördineerd Ou
derenwerk worden deze en ko
mende maand drie voorlich
tingsmiddagen gehouden, die
geheel aan de alternatieve artse
nij zijn gewijd.
In het kruïsgebouw aan de Van
Swindensingel worden op de
dinsdagen 30 oktober en 6 en 13
november over uiteenlopende
alternatieve generingsvormen
Verteld. i
Rotterdam Een boze man
heeft gisteren in het kantoor van
zijn maatschappelijk werker aan
de Noordsingel brand proberen
te stichten. Hij had daarvoor en
kele brandbommetjes gefabri
ceerd. Het pand was echter afge
sloten met een stalen rolluik,
waardoor het vuur geen noe
menswaardige schade aanricht
te. De dader, een 35-jarige Schie
dammer, vluchtte op een race
fiets richting Dordrecht. Daar
werd hij toevallig door de politie
gecontroleerd, waarna hij spon
taan van zijn poging tot brand
stichting begon te vertellen. De
man is tot zijn daad gekomen
omdat hij naar tzijn zeggen niet
goed door de maatschappelijk
werker is behandeld.
Vlaardingen Een 47-jarige
Schiedammer werd tijdens het
winkelen bij Albert Heijn op het
Liesveld zo kwaad toen een
vrouw met haar winkelwagentje
tegen zijn benen reed, dat hij zijn
woede op haar bekoelde. De man
sloeg de vrouw, een 62-jarige
Vlaardingse, diverse malen te
gen het hoofd.
De vrouw verloor haar 2onne-
bril en liep een hoofdwond op. j
De man kon op aanwijzing van 1
andere klanten worden aange
houden en meegenomen naar
het politiebureau. Daar ver
klaarde hij dat de hem onbeken
de vrouw opzettelijk met het wa
gentje tegen hem aan was gere
den.
Vlaardingen Een negentien
jarige Vlaardinger is gistermor
gen met onbekend letsel in het
Holy-ziekenhuis opgenomen,
nadat hij in een bocht op de
Schiecjamseweg de macht over
zijn bromfiets verloor. De jongen
reed door die ongecontroleerde
actie in de struiken. Zijn voor
wiel blokkeerde en zij viel.
Maassluis Voor de tweede
maal in twee dagen heeft zich bij
Key en Kramer in Maassluis een
arbeidsongeval voorgedaan.
Gisteravond raakte een 29-jarige
man uit Rozenburg ernstig ge
wond aan een arm toen een deel
van zijn stofjas tussen een draai
ende band terecht kwam. De
man, die in asfaltagefabriek con
trolewerkzaamheden uitvoerde,
is naar het Dijkzigt-ziekenhuis
overgebracht, waar hij onmid
dellijk werd geopereerd.
Maandag kwam de 29-jarige
Rotterdam Ahmet Abaci om het
leven toen hij bekneld raakte
tussen twee pijpen en zijn hoofd
werd verbrijzeld.
De arbeidsinspectie stelt naar
beide ongevallen een onderzoek
in.
Schiedam De politie van
Schiedam verwacht op korte
termijn meer jongens en man
nen te kunnen arresteren, die af
gelopen weekeinde betrokken
zijn geweest bij massale en bloe
dige vechtpartijen in de binnen
stad. Hoewel een groot aantal
vechterbazen zaterdag en zon
dag actief was, kon de politie
toen maar twee relschoppers in
rekenen.
Die geringe vangst had te maken
met de overmacht waartegen
agenten het moesten opnemen.
Een poging om één van de da
ders te arresteren mislukte, om
dat een grote groep vechtersba
zen de politie te lijf ging. Daarop
besloten de agenten, die inmid
dels gehavende uniformen had
den opgelopen, de aftocht te bla-