15
'Aan illegaal vuurwerk wordt goed verdiend' feJén ontSffend rotje
Straat
Vuurwerkteam poogt overlast van knalgoed terug te dringen
De zorgzame Lindelaan in Alblasserdam
Schiedamse laan doet aan dorp denken
aansteken
aantal in ziekenhuizen behandelde slachtoffers
tengevolge van vuurwerkletsel
De
ZLtr
Br
Op
Rotterdams Dagblad
Zaterdag 28 december 1991
Rotterdam - „Onder de tien
jaar pakken we ze al op," zegt
projectcoördinator Wim Kos
ter van het vuurwerkteam in
Groot IJsselmonde. Vooral
jongens voelen zich onweer
staanbaar aangetrokken tot
het gevaar dat vuurwerk met
zich meebrengt. De jaarlijks
terugkerende alarmerende
berichten over verknalde
ogen en vingers lijken niet op
alle jongeren grote indruk te
maken.
„Half november beginnen ze al
met vuurwerk," zegt Koster. Te
gen die tijd worden de vier men
sen van het vuurwerkteam actief
in de wijk. Ze controleren de ver
koopplaatsen en surveilleren op
plaatsen waar jongeren 's avonds
rotjes en strijkers afsteken.
Net als alle Rotterdamse distric-
teh';lieeft bureau Groot IJssel
monde ook dit jaar weer een vuur-
werkteam samengesteld. In totaal
heeft de Rotterdamse politie dit
jaar. 1383 kilo en zes ons illegaal
vuurwerk in beslag genomen. De
vuurwerkteams concentreren
zich op twee groepen: de handela
ren en de veelal jeugdige klanten.
„Het belangrijkste is het terug
dringen van de overlast," legt
Koster uit. „Vuurwerk mag pas op
27 december worden verkocht en
alleen worden afgestoken op ou
dejaarsdag en nieuwjaarsdag. Al
les wat buiten die termijn ge
beurt, is dus illegaal."
Bont gezelschap
En in dat illegale circuit wordt
goed verdiend, verzekert Koster,
Handelaren doen inkopen in Bel
gië en Duitsland, waar de regels
voor vuurwerk veel soepeler zijn
dan hier. „Daar betalen ze vijf
gulden voor een pak strijkers, die
ze hier dan weer voor twintig gul
den verkopen," beweert Koster.
Onder de illegale vuurwerkrverko-
pers bevindt zich een'bdnt gezel
schap handelaren: „Werklozen,
die wat bij willen verdienen,
marktkooplui, videotheekhou
ders," somt Koster op. „Die mén
sen verkopen gerust aan minder
jarigen, uit puur winstbejag; .Ze
begrijpen donders goed dat 't niet
srboden
plrijkers zijn
maximaal
loegestarte
geluidsniveau is 150 dbl
Gebruik voorat geen open vuur, zoals
een aansteker of lucifer voor het aan
steken van de lom
Gebruik hiervoor een smeulende
sigaret of sigaar.
Steek weigeraars nooit
opnieuw 3an.
Driekwart van de slachtoffers is jonger dan 18 jaar.
Meest voorkomende letsels zijn handen en vingers (71%) en de,
ogen {14%}.
Bij de ongelukken is één op de drie keer het vuurwerk in de
hand ontploft. -
Zorg ervoor dal
de lies niet om kari
•vallen. Graaf
gedeeltelijk ir
of vut herr
metzanc
vuurpijlen
in een fles
bron:pors
87 '88 '89
Tijdens de jaarwisseling van afgelopen jaar bestond 30%
van het marktaandeel uit illegaal vuurwerk.
Er was een stijging van 75% aan behandelde slachtoffers.
Omdat deze man een bril droeg bij het afsteken van vuurwerk, is
hem veel ellende bespaard gebleven. Foto Oogziekenhuis
Door Annemiek Veelenturf
Vuurwerk in Rotterdam: afsteken is slechts toegestaan op ou
dejaarsdag en nieuwjaarsdag. Foto Cees Kuiper
mag, maar elk jaar steekt hét toch
weer de kop op. Hoe we die men
sen op het spoor komen? We krij
gen nogal eens telefoontjes'van
burgers."
Bij deze illegale handelaren treft'
de politie soms grote partijen ver-'
boden vuurwerk aan. Strijkers en
de zogeheten widow-makers zijn
de' populairste verboden artike
len. „Als ze in je handen ontplof
fen, ben je geheid je vingers
kwijt," zegt Koster. Maar ook ëeri
levensgevaarlijke Chinese rol is
geen uitzondering in Rotterdam..
Vorige week nog deed de politie
na een heterdaadje een inval bij
een vuurwerkhandelaar in Katen-
drecht, die bekende dat hij vier
van dit soort verwoestende explo
sieven heeft verkocht.
Geiser
Vorig jaar was 30 procent van het
gebruikte vuurwerk bij de jaar
wisseling illegaal. Bij de illegale
handel maakt de politie de
-vreemdste dingen mee, vertelt
Koster. „Het komt voor dat men
sen gerust honderden kilo's vuur
werk opslaan naast een geiser
met brandende waakvlam. Vorig
jaar nog hebben we hier in het
district 800 kilo in beslag geno-
men in een pand waar twee we
ken later brand uitbrak. Je moet
er niet aan denken wat er anders
was gebeurd. Zulke mensen zijn
niet alleen een gevaar voor zich
zelf, maar ook voor anderen."
Gevaarlijk vuurwerk is gemakken
lijk te herkennen, zegt Koster.
„Als er geen Nederlandse stickers
op zitten, is het foute boel." Ver
der mag er geen Chinees zilver-
kruit inzitten, maar slechts zwart
buskruit Goedgekeurd vuurwerk
heeft een ontstekingstijd tussen
de drie en zes seconden. Te snel
ontploffende rotjes kunnen vin
gers of handen kosten. Duurt het
ontploffen te lang. dan wordt de
verleiding, groot om het rotje als
nog op te pakken, met alle geva
ren van dien.
Handelaren die wei een vergun
ning hebben om vuurwerk te ver
kopen, krijgen ook controle. De
agenten controleren of de verko
pers voldoen aan de eisen die wor
den gesteld door de DCMR Mi
lieudienst Rijnmond. Het vuur
werk moet worden opgeslagen in
een speciale bunker, die is voor
zien van een sprinkler-installatie.
Rotterdam - De oogartsen van
het Rotterdamse Oogziekenhuis
maken zich op voor de gebruike
lijke drukte rond de jaarwisse
ling. Jaarlijks ontvangt het zie
kenhuis ruim honderd mensen
die door het afsteken van vuur
werk ooglc-tsel hebben opgelo
pen. Vooral het rotje is de boos
doener.
Een blauw oog is de minst erge
verwonding die iemand kan oplo
pen bij een ongeluk met een rotje.
„De klap veroorzaakt een druk
golf, die onder de huid een bloed
uitstorting teweeg brengt," legt
oogarts J.H. Pameijer uit. „Erger
wordt het als de persoon naar het
ontploffend rotje heeft gekeken.
Door een straal van hitte branden
de wimpers af."
„Maar het meest gevaarlijke van
een rotje zijn de chemicaliën die
in het kruit zitten. Als die in het
oog komen, raakt het hoornvlies
beschadigd. In het ergste geval
verliest het hoornvlies, het ven
ster van het oog, zijn helderheid.
Het oog ziet er dan uit als een ge
kookt oog. Het is in feite ook che
misch gekookt."
Het Oogziekenhuis krijgt in deze
tijd van, het jaar zo'n twintig tot
dertig mensen aan de deur bij wie
chemicaliën uit rotjes in de ogen
zijn terecht gekomen. Wie een
forse beschadiging heeft opgelo
pen, kan met het gekwetste oog
alleen nog licht en donker onder
scheiden. Een behandeling is
moeilijk.
Volgens Pameijer is het wel mo
gelijk in het oog een nieuw hoorn
vlies te zetten, maar de kans dat
dal wordt afgestoten is heei groot.
Door de beschadiging zijn in het
oog bloedvaten ingegroeid. Witte
bloedlichaampjes, die een grote
rol spelen bij afstoting van niet-
eigen weefsel, kunnen daardoor
makkelijk bij het nieuwe hoorn
vlies komen, het herkennen als
'vreemd' en het lichaam activeren
het weg te werken.
Onmiddellijk het oog uitspoelen
met koud water kan een hoop el
lende besparen. Maar beter is het
natuurlijk letsel zoveel mogelijk
te voorkomen. Wie tijdens net af
steken van vuurwerk een zonne
bril, een skibril of een veiligheids-
bril uit een doe-het-zclf zaak
draagt, vermindert de risico's op
oogbeschadigingen aanzienlijk.
Uit de praktijk blijkt dat het voor
al kinderen tussen de tien en
veertien jaar zijn. die door rotjes
oogbeschadigingen oplopen. „Bat
is logisch," zegt Pameijer. ..Zij
zijn nog niet zo bedreven. Voor
het goed leren afsteken van vuur
werk heb je een aantal jaren no
dig."
Nogal eens lopen deze kinderen
oogietsel op als ze op nieuwjaars
dag op straat naar niet-ontploft
vuurwerk zoeken en dat alsnog
aansteken. „Ik ben zelf vader en
ik weet dat het moeilijk is kinde
ren ervan te weerhouden dat te
doen," zegt Pameijer. ..Maar ou
ders kunnen wel iets doen. Ik
geef de kinderen een plastic zak
mee en laat ze de niet-ontplofte
rotjes verzamelen. Dan maken we
in een oud vuilnisvat een vuur en
kieperen daar de inhoud van de
zak in. Op een afstandje gaan we
om het vat staan. Allemaal met
een bril op, natuurlijk."
De lindelaan ïn Alblasserdam: een vriendelijke, groene straat. Foto c&es Kuiper
Een reiger staat op het ijs. Snate
rend landt een groepje eenden.
Het uitzicht van de bewoners van
de eerste huizen aan de Linde
laan in Alblasserdam is zeer rust
gevend. Slechts af en toe komt er
een wandelaar met hond (of kat!)
voorbij, of een schoolklas op weg
naar de zwemles. Het is een vrien
delijke groene straat, die uit een
drietal delen, elk met hun eigen
sfeer en geschiedenis, bestaat.
Voor de brug staat aan de even zij
de een twee-onder-een-kapwo-
ning met schuin daartegenover
een paar moderne bungalows.
Aan de andere kant van het water
zet dit soort bebouwing zich
voort. Voorbij de kruising komen
er twee huizenblokken die uitkij
ken op een school en na enig ge-
kronkel volgt dan nog het laatste
woonerfachtige gedeelte, dat uit
loopt op het water. Met recht een
'lange Lindelaan'.
De huizen zijn te huur en te koop.
„Mijn huis was vroeger van Van
der Giessen-De Noord, maar nu
van het pensioenfonds," vertelt
mevrouw Baas. Met haar acht
kinderen had deze geboren en ge
togen Alblasserdamse dertig jaar
geleden recht op een 'grote ge
zinswoning'. „Maar nu we ouder
zijn, leven we wat meer terugge
trokken." Toch vindt zij het nog
steeds een heerlijke buurt. „Je
kent iedereen, en ik ben heel ge
hecht aan mijn huis en aan de2e
laan. Het is me zo vertrouwd en
het is hier zo rustig."
In haaf blok (in het woonerfachti
ge deel) zijn bijna alle huizen in
middels verkocht en hebben de
nieuwe bewoners (die soms de
voormalige huurders zijn) ver
bouwd en geschilderd dat het een
lieve lust is. Sommige huizen
staan echt te stralen.
De nummers 10 tot en met 30 kij
ken uit op een laag schoolge
bouw, dat sinds november niet
meer als zodanig in gebruik is, en
een plantsoen. In een deel van het
pand zit nu de 'soos' van AOW'ers
en Vutters uit de buurt. Er gaan
geruchten dat er een moskee in
zal worden gevestigd.
Alle huizen zijn in kerstsfeer.
Kersttakken, kerstmannen en het
dit jaar zeer populaire kaarsen-
trappetje in de vorm van een wat
breed uitgevallen kerstboom ver
sieren de vensterbanken. Bij
nummer 12 waren zelfs kerstbo
men te koop. „Twaalfhonderd
stuks, binnen veertien dagen
weg", zegt mevrouw Bot, de
buurvrouw van nummer 10. „Ik
help zelf mee in de verkoop."
„Het is een hele fijne buurt hier.
Toen mijn invalide man twee jaar
geleden zijn rolstoelen driewieler
kreeg, kwam iedereen even langs
om een praatje te maken. Men
doet best veel voor elkaar. Mijn
buurvrouw haalt de was voor me
binnen als ik niet merk dat het is
gaan regenen en de buurman
maakt soms als verrassing de tuin
helemaal netjes voor ons. Zelf zet
ik elke zaterdag de krullen bij
mijn buurvrouw in en daarna
drinken we een kopje koffie. De
reden dat we hier kwamen wonen
(de invaliditeit van meneer Bot)
was niet zo leuk. maar ik moet er
niet meer aan denken hier weg te
gaan."
Een bewoonster een eindje ver
derop geeft haar gelijk. Boven
dien: „In de nieuwbouw kun je
zulke huizen voor deze prijzen
niet kopen."
Mevrouw Bot: „Men weet wat er
bij de buren omgaat, maar er
wordt niet geroddeld. Men let op
elkaar, maar op een zorgzame ma
nier."
'De Straat' is de
titel van een
serie impressies
van straten,
lanen en pleinen
met dezelfde
naam. Aan de
straat bewaart
een ieder de
scherpste
jeugdherinne
ringen. De straat
is de plek waar je
wordt gevormd.
De straat geeft
ook aan waai jeje
maatschappelijk
bevindt; kortom
de straat bepaalt
heel veel van je
leven. Waar je
woont is wie je
bent.
In elke
aflevering
komen twee
straten aan bod.
Soms zijn de
verschillen
levensgroot; een
andere keer
lijken de straten
enorm veel op
elkaar.
Vandaag de
impressies van
verslaggeefster
Marjolijn van
Lynden uit de
Lindelaan in
Alblasserdam en
de Lindenlaan
(met een 'n') in
Schiedam.
De Lindenlaan in Schiedam: het Is er zelfs in de winter nog groen. Foto Cees Kuiper
Stoepen zijn er niet in de
Schiedamse Lindenlaan. Men
loopt gewoon op de smalle straat
of, wat acrobatisch, op een heel
smal strookje langs de voortui
nen. Het is er zelfs in de winter
nog groen en het ruikt er lekker.
Een zoetige rtaaldbomengeur.
Meneer Collignon (66 jaar) woont
er al vijfendertig jaar. In '50 kocht
hij het huis voor 13.300 gulden.
(„En daar zat nog een paar dui
zend gulden subsidie bij.") „Nu
doen ze 175.000." Hij is een echte
doe-het-zelver met twee rechter
handen. Zijn buren weten hem
dan ook te vinden als er iets mis
dreigt te gaan, bijvoorbeeld bij de
aanleg van een nieuwe stortbak.
Als voormalig verwarmingsin
stallateur en verwoed knutselaar
heeft hij verstand van alles. Zijn
eigen huis getuigt daarvan. Hij
bouwde er eigenhandig een keu
ken aan, zodat het nu veel groter
is dan de andere woningen. In
zijn achtertuin liggen de blokken
hout, die hij meeneemt van het
knotten van de bomen, wat hij
eens per week met een paar vrij
willigers in de polder doet. „En
die muur van blokken geeft ook
een mooie bescherming tegen in
brekers. Want dat gebeurt hier de
laatste tijd nogal veel."
Hij kan zich de tijd nog heugen
dat de koeien door de achtertui
nen liepen en dat zijn auto de eni
ge in de hele straat was. Nu heb
ben veel gezinnen twee wagens
en is er een parkeerprobleem aan
het ontstaan. „En er wordt steeds
meer bijgebouwd. Maar dat heeft
ook zijn voordelen. Vroeger ver
zakte de boel hier enorm. Zestig
centimeter in anderhalf jaar. Je
keek toen zo onder de fundering
door. Nu is dat veel minder,
omdat al die gebouwen het veen
wegdrukken."
„Het is hier goed wonen hoor.
Een beetje dorps nog. We ruilen
bijvoorbeeld elke dag de krant
mei de buren. Zij hebben het AD,
wij het Rotterdams Dagblad. En
wie een ladder nodig heeft of een
stuk gereedschap kan dat altijd
bij iemand lenen. D'r is hier nooit
herrie, iedereen is altijd bedrijvig
en bezig.
Op de kop van de straat staat een
voormalig schoolgebouw. „Toen
mijn dochter trouwde stonden de
kinderen van de school voor onze
deur te zingen." Nu het leeg staat,
gaan er stemmen op om er een
moskee te vestigen.
Wandelend langs de huizen en de
met lampjes versierde naaldbo
men in de voortuin valt op dat di
verse bewoners de scheiding tus
sen hun perceeltjes hebben weg
gehaald zodat er ten ruimere tuin
ontstond. Veel bomen zijn getopt,
omdat ze na vijfendertig jaar
groeien toch wel erg dicht bij het
huis kwamen te staan en veel
licht wegnamen.
Op nummer 17 woont Mieke. Ook
bij haar is onlangs ingebroken.
„Maar ze hebben de daders wel te
pakken en ik heb een deel van
mijn spulletjes teruggekregen."
Mieke is een vertegenwoordigster
van de jongere generatie in
straat. Zij en haar man werken
beiden en er staan twee auto's
voor de deur. ..We kwamen hier
eigenlijk bij toeval terecht, maar
we vonden het meieen zo leuk dal
we het huis gekocht hebben. Ik
heb het gevoel dat ik hier in eeo
dorp woon. De buren gaan leuk
met elkaar om en er komen
steeds meer jonge mensen bij. Ik
zou hier nu niet meerweg willen,
nooit."
Mei Oud en Nieuw wordt er een
kerstboomverbranding georgani
seerd aan het begin van de straat
Na twaalf uur konten de bewoners
van de Lindenlaan naar buiten en
wensen elkaar, in de gloed van de
vlammen, een Gelukkig Nieuw:
jaar.
Maas
ben i
korft
te. Rt
gehel
voori
Inee:
brand
verm<
gooid
Ook c
grof v
flat ai
pier ei
weer
Attent
de Jar
gecon;
sluitin
Vlaardi
15 jaar
net vi
zig dat
Nieuw
vuurwf
brandv