10
Gedoodverfd knalfeest kabbelt stijlvol voort
A
ES
Jansons overwint de Alpensymfonie
Erasmusspeïd voor Bram Boelee
Extreem gestileerde danskoorts
Opening cultuurtempel' Gouvernestraat: drukbezocht maar weinig sfeer
SECRETARESSE
Wolf in schaapskleding.
Hartverwarmend verjaarsfeest voor pianist-in-ruste
Popprijs 1991
voor The Ex
CD van de dag
I
n
Maandag 6 januari 1992
Rotterdams Dagblad
Door Bemadetle Neelissen
Rotterdam - Je tent voor een paar miljoen verbouwen maan
den lang dicht, hooggespannen verwachtingen en dan- Het
Grote Openingsfeest. Uiteraard tot in de puntjes voorbereid
geheel verzorgd en getipt als hét feest van de maand. Tot in de
nacht mensen voor de deur die nog steeds naar binnen willen
En dan wil het tóch niet lopen,...Waar ligt zoiets nou aan?
sche theaterduo Wurre Wurre. het
jodel-trio Die Edelweissen, dans.
vogueing, en zogenoemde 'audi
ties' in de goede traditie van De
Stijle, Want (wat inhoudt dat de
kandidaat' gedurende een mi
nuut ongelofelijk in de zeik wordt
genomen).
Sudderen
Leuk? Ja. Mooi? Ook dal. Afwis
selend? Zekers. Maar het bleef al
lemaal zo aan de opppervlakte
sudderen. Niemand hoefde echt
te lachen bij Wurre Wurre. en ook
de jodeldames oogstten slechts
beleefd gegniffel (de kwaliteit
van hun zang lag dan ook veel ho
ger dan die van hun 'komische'
ondergoed-act). Mensen keken
meer naar elkaar dan naar het po
dium; je ging je afvragen wat nou
belangrijker was, de acts of het
Weten Wie Er Binnenkomt (een
kwaal waaraan veel professionele
party-gangers lijden). De foyer zat
dan ook de hele avond goed vol.
Ook het programma in Lantaren
2 vermocht niet echt te boeien.
Veel geschuifel en in- en uitge
loop bij optredens van Marijke
Boon, The Invisible Chiefs (met
Onsterfelijke Filmmelodieën) en
een selectie van hits uit musicals
door studenten van het Rotter
dams Conservatorium, Die musi
cal-hits deden het goed: leuk en
Dat zullen meerdere bezoekers
van het openingsfeest van Lanta
ren/Venster zich afgelopen zater
dag hebben afgevraagd. Natuur
lijk was het allemaal verschrikke
lijk mooi en feestelijk aange
kleed, daar in de Gouvernestraat.
alleen de prachtige boeketten al
waren een lust voor het oog. En er
was meer dan genoegte zien en te
horen, zoals we dat ook gewend
zijn van deze cultuurtempel. Al
een half uur na het begin van het
feest startte bijvoorbeeld in Ven
ster 1 de film 'Jimi Hendrix Plays
Monterey/Jimi Hendrix at the Isle
of Wight'. Het eerste gedeelte van
deze film is een registratie van
een werkelijk genadeloos briljant
concert, het tweede stuk een
triest voorbeeld van een uitgezo
gen, zieke en ongeïnteresseerde
Hendrix die kort daarna zou over
lijden.
'Monterey* was in ieder geval een
uitstekende manier om in feest
stemming te komen, maar wilde
je die zien dan moest je wel 'Die
Abenteuer des Prinzen Achmed'
missen, een gerestaureerde Duit
se (stomme) animatiefilm, die be
geleid werd door - wereldpre
mière! - twee pianisten. In de
Lantaren-zalen 1 en 2 speelde
zich tot laat in de nacht ook van
alles en nog wat af. Een doorlo
pend programma met het Beigi-
Zo werft men
kandidaten
voor audi
ties gewoon
aanwijzen!
(Een van de
acts tijdens
het openings
feest van Lan
taren/Ven-
Ster) Foto Jaap
fris gebracht, goed gezongen,
goed geselecteerd en met veel
verve gebracht. Ook presentatri
ce Loes Lu ca had er lol in, en even
leek het alsof de boel alsnog een
'echt' feest zou worden.
Converseert
Maar neen. Het bleef voorname
lijk arty, stijlvol en Zeer Be
schaafd. Lantaren/Venster pu
bliek rock 'n rollt niet, dat conver
seert. En becommentarieert. Een
greep uit opmerkingen van be
zoekers over het nieuwe gezicht
van Lan taren/Ven ster: „Mooi
kleurgebruik.'' „Sfeervol gedaan-
,zeg!" „Stijlvol, ja." „Ik vind 't
toch wel een beetje gejat van
Nighttown...die panelen in Ven
ster 2." „Lelijk plafond!" „Goh,
die nooduitgang is toch nog goed
gekomen." „Hè? Hier was toch
eerst gewoon de wc?" „Maf joh,
die hoge toiletpotten, we zijn toch
niet invalide?"
Er viel dus redelijk wat (af) te luis
teren, maar helaas viel er bitter
weinig te zien. behalve tijdens de
disco. Daar zorgden de dames en
heren van DNA-Funart voor glit
ter en glamour in futuristisch uit
ziende pakken en maskers. Wat
de bezoekers betrof had op een
enkeling na - niemand zich ex
travagant of flitsend uitgedost, en
die ene dame in haar roze glans-
jurkje en hoge gouden schoentjes
viel dan ook ontzettend op. Jam
mer, want wie vindt het nou niet
leuk om 'mensen te kijken'?
Een zelfde soort feest in Amster
dam zou een publiek trekken dat
op de 'betere' houseparty niet zou
misstaan. Zijn we dan echt zo
nuchter in Rotterdam? Een feest
ganger die gisteren met zijn
kroost de speciale kindermiddag
van Lantaren/Venster heeft be
zocht: „Die middag voor de kids
was leuker dan het openings
feest."
Deze prachtig uitgedoste feestgangster trok veel bekijks tij
dens de disco. Foto Jaap Rozema
Door Rien Frölich
Rotterdam - „Rotterdam is trots
op u. trots op uw verdienten als
pianist, maar ook op uw verdien
sten als mens." Burgemeester
Bram Peper raakte met die woor
den zondagmiddag het hart van
veel Rotterdammers, maar vooral
dat van pianist Bram Boelee, die
omringd door vrienden en colle
ga's zijn 65ste verjaardag vierde
in de kleine zaal van de Doelen.
De Rotterdamse burgervader be
reidde zijn illustere voornaamge
noot e'e'n van de vele verrassin
gen van deze middag: de Eras
musspeïd van de gemeente Rot
terdam. Peper, die deze 'bartver-
wamende bijeenkomst' van de
eerste tot de laatste minuut bij
woonde, memoreerde momenten
uil de carrière en het leven van
Bram Boelee: het concert met het
Rotterdams Phil harmonisch Or
kest in 1966 in de openingsserie
van de Doelen, de vele grammo
foonplaten, waaronder een gou
den, en het jaar 1970, waarin een
ernstige ziekte verder optreden
onmogelijk maakte.
„Maar u gaf de strijd nooit op. Uw
doorzettingsvermogen en positie
ve levensinstelling zijn een voor
beeld van wat wij wel 'de Rotter
damse mentaliteit' noemen."
Een hartverwarmend veijaardag-
sfeest was het, want net is natuur
lijk niet niks als je, al meer dan
twintig jaar niet meer actief als
concertpianist, door rond vijfhon
derd vrienden in het zonnetje
wordt gezet. En het is ronduit
uniek als twintig jaar na het nood
gedwongen beëndigen van een
grote carrière een cd kan worden
uitgebracht die, ai werden de op
namen gemaakt in de jaren zes
tig, technisch e'n muzikaal klinkt
alsof hij gisteren is gemaakt.
Bram Boelee was in de jaren vijf
tig en zestig een begrip in Rotter
dam. Als echte telg van de Maas
stad - als geboren Rotterdammer
was hij leerling van zowel Eduard
als Marinus Flipse, welke laatste
ook op zijn verjaardagfeest aan
wezig was - ging hij niettemin
studeren aan het Amsterdams
Conservatorium en daarna naar
Parijs, waar hij twee jaar onder de
hoede was van groten als Lazare
Le'vy en Marguerite Long. Zij
zorgde ervoor dat hij met een
beurs van de Franse regering ver
der kon studeren bij onder ande
ren Alfred Cortot. Hij won de Juli
us Röntgenprijs en was de enige
Nederlandse prijswinnaar van
het veeleisende Internationale
Muziekconcours in Genève.
Geliefd
Tal van internationale beroemd
heden hebben met Bram Boelee
geconcerteerd of zijn door hem
begeleid: Haitink, Van Otterloo,
natuurlijk Eduard Flipse, Bruno
Madema, Jean Fournet, maar ook
Elly Ameling, Anner Bijlsma en
Aafje Heynis. Daarnaast was hij
een geliefd leraar en hij achtte
zich evenmin te goed voor een
kius als het Rotterdams Opera
Koor.
Muziek vormde het hoofdgerecht
van het veelkleurige verrassings
menu dat Bram Boelee gisteren -
AA+A, Uitgeverij in de jongeren,- muziek- en
sportbladen zoekt een
Minimaal Havo- cn Schocvers opleiding
Perfecte beheersing van
de Nederlandse taal
Een commerciële instelling
Kennis van tekstverwerking
Leeftijd 25 jaar
Wanneer u van mening bent, dat u aan het
bovenstaande voldoet en in een klein team kunt werken
waar verantwoordelijkheidsgevoel een must is, zend dan
uw schriftelijke sollicitatie voorzien van een recente
pasfoto aan onderstaand adres t.a.v. A.D.M. Vermeulen.
UITGEVERIJEN B.V.
Postbus 915
2900 AX Capelle a/d IJsscJ.
5 januari is echt zijn verjaardag! -
werd voorgezet. Voor de pauze
door zijn leerling-vrienden, waar
onder de zeer jeugdige Jiska Mey
er en Liesbelh Smit met acht kos
telijke duetjes voor beginners en
de twaalfhandig aan twee vleu
gels besloten Variaties op 'Aan de
oever van de snelle Vliet' van Pe
ter van Anrooy. Na de pauze door
zijn collega-vrienden Anner
Bijisma, Louis van Dijk, studiege
noot Daniel Wayenberg en fluitist
Raymond Delnoye (die een soort
monsterrace moest uitvoeren lus
sen twee concerten, maar er wel
op tijd was en schitterend Pou-
lenc en Faure' speelde).
Toespraken vormden de voor- e.i
tussengerechten. Ze leverden
menige anecdote op. Pianist-no
taris Hans Oudenaarden bezorg
de Bram Boelee de verrassing van
een cd met een schitterende ver
zameling door Bram Boelee ge
speelde werken van J.S. Bach,
Reger, Badings, Hummel, Jongen
en Debussy, uitgebracht door
Wijnand van Hooff. De banden
van deze radio-opnamen werden
door oud-Avro-producer Henk
van Overeem achterhaald bij de
Nord Deutsche Rundfunk (Radio
Hamburg) en de VPRO. Ouden
aarden: „Als Bram over vleugels
spreekt is hel alsof hij over vrou
wen praat."
Binnensmonds
Annemiek van der Noorda, de or
ganiserende kracht achter dit ver
jaardagsfeest. verraste Bram met
een dik. prachtig ingebonden
boek met bijdragen van al zijn
vrienden. Zij herinnerde zich dat
Bram eens, op bezoek bij vrien
den die net een piano hadden ge
kocht, voldeed aan ieders gehei
me wens om 'iets te spelen', maar
na de eerste maten opstond en tot
Erasmusspeïd voor Bram Boelee en de hulde van 'zijn Rotter
dam'. Foto Jaap Rozema
ieders verbijstering de piano lot
op het bot sloopte. Toen het ding
helemaal kaal was zei-ie opge
lucht Zo, nou khnkt-ic niet meer
zo binnensmonds'.
Terwijl op hel toneel van 'zijn be
drijfsruimte', zoals Bram Boelee
de Doelen placht te noemer., twee
vleugels, twee kleine boeketjes
en 65 rode rozen lieten zien waar
om het deze middag was begon
nen, zorgde Louis van Dijk voor
de siot-apotheose: een magistrale
improvisatie op de naam Bram
Boelee (de noten b-a-b, e-e-e)
eindigend met een daverend
meegezongen Lang zullen zij le
ven en Zij leven hoog!. Meervoud,
want vandaag viert Brams vrouw
Bram Boelee zei na afloop 'Ik ben
overdonderd'. Een mooier ver
jaardagsfeest had hij zich dan ook
niet kunnen wensen. Voor zijn
\touvv Lucie, die hij altijd aan zijn
zijde weet, was dit een niet min
der triomfantelijke middag. Rob
Doorenbos had het niet treffen
der kunnen zeggen: „Bram en
Lucie hebben ons laten zien hoe
het kan en hoe het moet. Een paar
apart."
Door Martin Bijkerk
Rotterdam - Zachtjes schuifelt
een danseres hoog op haar rode
spitzen het toneel op. Met een
hautaine blik overziet zij het wit-
zwart geblokte veld dat vijf kwar
tier lang het domein vormt waar
op zij en haar vier collega's gevan
gen zijn in bewegingstromen die
zich allen afspelen op spitzen, van
oudsher hét attribuut van de klas
sieke dans.
Maar het gaat hier om moderne
dans, en wel om Feverish Pro ces
sions het nieuwste dansstuk van
Maria Voortman, dat in het her
opende Lantaren/Venster het
dansprogramma inluidde van de
ze tempel van moderne podium
kunst en film. In deze koortsach
tige processies wordt continu ge
danst op die tot de verbeelding
sprekende martelwerktuigen van
Groningen - De Amsterdamse
popgroep The Ex heeft de Pop
prijs 1991 gewonnen. Deze prijs
voor de band die de belangrijkste
bijdrage heeft geleverd aan de
Nederlandse popmuziek, is zater
dag middernacht uitgereikt tij
dens het popfestival Noorderslag
m Groningen.
The Ex heeft de prijs van de BV
Pop - een bedrag van 10.000 gul
den en een beeldje van kunste
naar Theo Mackaay - toegekend
gekregen omdat de band al tien
jaar lang een geheel eigen koers
vaart. Zonder concessies te doen
huldigt de band uitgesproken
maatschappelijke en muzikale
opvattingen, die tezamen bepa
lend zijn voor hun veelzijdige re
pertoire, aldus het jury-rapport.
het klassieke ballet, en dat mag
typerend heten voor de huidige
stand van zaken in de moderne
dans. Evenals andere moderne-
dansmakers ontdoet Voorlman
de spitz van zijn klassieke feeë
rieke betekenis en kamt zo tot be
wegingsmateriaal dat dan weer
trots en behaagzuchtig, dan weer
zoekend en onzeker, maar nooit
lyrisch is. Heigeen ook geldt voor
haar compositie, waarin klassieke
symmetrie tot het uiterste wordt
doorgevoerd en zo een heel ande
re, bijna hypnotiserende werking
krijgt. Voor emoties is weinig
plaats, de koorts wordt stilistisch
tot het uiterste onderkoeld.
De kenners roepen nu onmiddel
lijk Jan Fabre, en daar heeft Ma
ria Voortman inderdaad enkele
seizoenen een belangrijke rol ge
speeld in het danswerk waar Fa
bre zo bekend om staat. Uitersten
van traagheid en snelheid, barok
ke staaltjes van canon-techniek
en danstechnisch altijd helsata-
nisch zwaar. Bij Fabre werken de
ze gedeeltes van dansperfectie als
adempauzes tussen het bombasti
sche theatrale geweld, bij Maria
Voortman is het louter deze dans
die de voorstelling Feverish Pro
cessions moet dragen, en dat lukt
vreemd genoeg vooral in het mid
dengedeelte waarin de danseres
sen van hun spitzen afdalen. Dan
kruipen en sluipen zij op handen
en voeten over het toneel waarbij
een incidenteel optredende but
ler één van hen af en toe hoog bo
ven zijn hoofd tilt. extreem lang.
waarna zij koortsachtig trillenc?
de vloer weer opzoeken. Dat zijn
momenten waarin de danseres
sen loskomen van het fysiek zo
veeleisende dansmateriaal en
spannend dansen, met dc zelfver
zekerde en krachtige Iris Reyes
als blikvanger. Wordt het koorts
achtige van deze voorstelling
dansant sterk onderkoeld door de
strenge, en vaak zeer complexe
compositie, muzikaal worden de
sfeerbeelden versterkt door de
dramatische en onheilszwangere
muziek van Alfred Schniltkes In
Memoriam, even als door de sterk
pulserende ritmes die de Rotter
damse componist Jan-Willem van
Mook voor dit dansstuk compo
neerde. Schitterend is de wijze
waarop belichter Ruud Mooijen
mei een minimum aan middelen
een grote verscheidenheid aan
sferen neerzet.
Feverish Processions, van Maria
Voortman en Roberto de Jonge,
gezien in Lantaren/Venster, za
terdag en vanavond.
Door Dimitri van der Werf
Rotterdam - Richard Strauss'
laatste symfonische gedicht. 'Ei-
ne Alpensinfonie'. heeft jaren
lang een slechte pers gekregen.
De windmachine, de donderma
chine en koebellen waren voor de
critici van de componist een
mooie aanleiding orn het werk tot
goedkope filmmuzi/k te bestem
pelen. Én geleerde muziekhistori
ci zagen in het gematigde idioom
een grote stap terug, zeker na het
extreem expressionisme van 'Sa-
lome' cn vooral 'Elektra'. Strauss'
cynische opmerking dat hij ein-
deiijk had geleerd te componeren
hoe een koe melk geeft, heeft die
situatie alleen maar verslechterd.
Mei de komst van de cd mag de
Alpensymfonie zich verheugen in
een groeiende populariteit. Na
Hertbert von Karajans glorieuze
registratie, destijds de eerste digi
tale opname van DG. neemt het
aantal versies in de platencatalo-
gus gestaag toe.
Die rehabilitatie is volkomen ver
diend. Hoewel episodes als
'Eintritt in den Wald' en 'Auf blu-
migen Wiesen' een reclamefilm
pje van de Oostenrijkse WV niet
zouden misstaan, bevat het werk
grote delen die met een serieuze
toon de vroegere symfonische ge
dichten overschaduwden. Het
moment waarop de top van de
berg wordt bereikt en, zoals
Strauss zei. als in een visioen de
'ewigen, herriichen Natur' zich in
al haar grootsheid ontvouwt, in
spireerde de componist tot een
van zijn indrukwekkendste blad
zijden uit zijn oeuvre. Het begin
van "Alsu spracli ZaialhuSua
stelt daarbij weinig voor.
Dit weekeinde waagde Mariss
Jansons zich met het Rotterdams
Philharmonisch Orkest aan de
gevaarlijke klim van vijftig minu
ten. Bij hem zijn de Alpen zeker
geen gemoedelijk vakantie-oord,
maar een ruig en ongenaakbaar
berglandschap. In sommige uit
voeringen wordt die ruigheid nog
wel eens verdoezeld door een
zwelgende strijkersklank en be
schaafd klinkend koper. Zo niel
bij Jansons, bij wie de kopersectie
vaak behoorlijk fel tekeer ging.
soms tot op het punt waarop het
grof werd. In elk geval is Jansons
nergens uitgegleden door in te
gaan op de verlokkingen van de
partituur om met louter effecten
het publiek te overdonderen. Bo
vendien wist hij de verschillende
episodes tot een ^overtuigend
pende symfonie, samen te sme
den. Zelfs de storm en het mo
ment daarna, waarop het orgel zo
plompverloren inzet, klonken
volkomen geloofwaardig.
Natuurlijk had deze onderne
ming niet zo succesvol kunnen
verlopen als de musici van het
RPhO zich niet met zulke toewij
ding hadden ingezet. Zelfs in het
opvallend langzame tempo in het
fragment op de bergtop zakte de
spanning niet in. Na zo'n monu
mentale en overrompelende Al
pensymfonie zou je bijna verge
ten dat Jansons voor de pauze ook
met Haydn prima raad wist. We
derom bewees hij dat de Weense
klassieken ook op moderne in
strumenten fris, helder gearticu
leerd en spiritueel kunnen klin
ken.
De Doelen, Rotterdams Philhar
monisch Orkest o.l.v. Mariss
Jansons. Joseph Haydn: Symfo
nie nr. 94 in g, 'Surprise' en Ri
chard Strauss: 'Eine Alpensinfo
nie', opus 64 (1915).
HL
Artiest:
Pinchers
Titel:
Bandelero
Label:
PowWow
Records
Duur:
44:32 min.
Op de reggae-billijsten van Jamaica heeft één man hel afgelopen jaar
maarliefst zes maanden lang ir? de hoogste regionen verkeerd. De 'Ban
delero' van Pinchers liet een verpletterende indruk achter op het door
armoede en geweld geteisterde eiland. De ware rage die deze zoetge
vooisde zanger ontketende, moet iets te maken met de bedriegeüjke on
schuld die zijn muziek uitstraalt. Pinchers beschikt over een warme
soulstem, die samen met de vreugdevol huppelende dancehall beat op
deze twaalf liedjes een perfecte combinatie lijkt om de geneugten des
levens te bejubelen. Lijkt, want achter de facade van zijn strelende fal
setto gaat een bloeddorstige jongeling schuil. Pinchers bezingt z'n be
reidheid voor een paar pesos meer te willen doden en waarschuwt ieder
een hem met geen vinger aan te raken, omdat hij zo'n daad met een wel
gemikt pistool schot zal beantwoorden. 'Bandelero' is op Jamaica uitge
groeid lot hel lijilied voor slechterik ken en heeft inmiddels in de vorm
van 'BnwrWero' en 'Gunde!pro' een reeks imitatoren gekregen. Een;
merkwaardige cd derhalve, want menig rap squad is een doetje vergele
ken bij de heer Pinchers, die met recht een wolf in schaapskleding mJÏ
worden genoemd. (JB)
De
ve
Ar
de
de
De
de
on
De
vei
tijc
Vk
SC
wo
*K
*L
20.
VI
dir
D
wo
*G
M
WO'
*S
I:
UU1
Ov<
hui
Sch
van
ten
voo
voo
keii
woi
Wel
spo
tocl
zeg.
dan
een
exti
ken
niet
Voc
tien
En.
nog
Sim
zorg
derc
zen
Enk
reai
kort
gele
twe<
vooi
S.M
