15 r
'Wij gaan ver, maar er is een grens'
Medeplichtige zorgt voor verrassende
wending in Vlaardingse gijzelingszaak
9
Schuldsanering lukt alleen als cliënten zelf meewerken
MASSIEF
GRENEN
EETHOEK'*
jt
f.1375,-
FINS
GRENEN
Adem mijn adem
Vièring van Vrouwendag
Bezinning over literatuur
Tienerdisco i« De Sokkel
Molenaar b:eidt uit
Lezing Stgter bij de WD
voor kleine
ruimten
voor een
kleine prijs:
UDO an 00B BB0BB
cnnanmnunaai
Markt 57 Vlaardingen Tel, OIO - 434 36 85
R#tterdams Dagblad
Vrijdag 6 maart 1992
'1 is maandagavond. Ik rij rerug van mijn wekelijkse zaalvoetbalwed
strijdje, sinds lang weer eens in de warme sporthal Wielewaal in Rot
terdam-Zuid gespeeld. Lhks van de zuidelijke Hing rond Rotterdam
valt me de uitgebreide verlichting op van het nieuwe HT-distributie-
centrum. in het geslonlscn weiland langs de ook nieuwe invoeg-
strook voor vooral het vrachtverkeer. In mijn zijspiegel zie ik een
vrachtwagencombinatie snel naderen. Zij scheurt me voorbij. Mijn
kilometerteller geeft 100 kilometer aan. Achterop de combinatie lees
ik'KLM Cargo'.
Ik neem de afslag naar rechts, naar de Beneluxtunnel. Op één of an
dere streekradio kweelt een vertolker van het Nederlandse lied een
oude hit. 'Adem mijn adem. Voel wat ik voel'. Een paar honderd me
ier voor de tunnel dringen stinkende ben2eendampen mijn auto bin
nen, waarvan ramen en dakje toch gesloten zijn. Het is veel erger
dan anders.
'Adem mijn adem'. Ik nerinner me hoe vrienden uit het midden van
hel land onlangs na e*n nachtje slapen bij ons vertelden, dat ze het
raam dicht hadden gedaan omdat ze wakker waren geworden van
een oliestank. Zelf hadden wij niets geroken. 'Adem mijn adem'. Ik
zet de radio uit.
Dinsdag: Oud-minisler Neelie Kroes, nu onder anderen president
commissaris van de Rationale Investeringsbank en commissaris van
McDonald's Nederland, tekent als voorzitter van de stichting Neder
land Djstributielanfl verzet aan tegen het denken over een onder
grondse Betuwelijn Niet zeuren over het milieu maar snel aanleg
gen die lijn.,Andeis missen we de boot," pepert ze iedereen in.
Woensdag: Wouter van Dieren somt in een paar seconden NOS Laat
meerdere milieurisico's op, die het rijke Westen afwentelt op het ar
me deel van de wereld. Het resultaat van twintig jaar in de wind
slaan van waarschuwingen van de respectabele Club van Rome,
waarvan hij nu het tweede Nederlandse lid is geworden, ondervin
den mensen in de Derde Wereld al jaren aan den lijve. Hier zullen de
toen in het rapport 'Grenzen aan de groei' voorspelde gevolgen ook
spoedig merkbaar worden, zegt Van Dieren.
De nacht van woensdag op donderdag: Achter elkaar denderen vlieg
tuigen over Holy en Spaland. Feyenoord heeft in de Kuip gewonnen
van Tottenham Hotspur en Engelse supporters vliegen vanaf Zes
tienhoven terug naar huis.
BEN VAN HAREN
In het kader van de Internationale Vrouwendag
houdt buurthuis Nieuwland (Albaidastraat) zondag 8
mat! t tussen half twee en half vier een ontmoetings
middag. Op het programma staar onder meer verto
ning van de film Nieuwland Cenfaal en een cursusje
voksdansen. Voor de kinderen zijn er sport- en spel
activiteiten. Om half drie begint voor de kleintjes
een videofilm. Ook wijkcentrurr De Erker besteedt
aandacht aan Vrouwendag. Vrouwen zijn welkom
vanaf half twee. Opgevoerd vwrdt het toneelstuk
Kci'fie met wat lekkers, dat ali thema heeft onge
wenste intimiteiten. Tevens wedt een demonstratie
zelfverdediging gegeven.
In de kerk van de Nederlandse Protestantenbond
aan de Westvest vindt zondagniddag 8 maart een be
zinningsbijeenkomst plaats net ais onderwerp Ver
schuivende waarden v it4 litoatuur. Spreker is prof.
ar. J. Goedegebuure uit Tilbirg. Het publiek krijgt
de gelegenheid vragen te stelen. Een barok-ensem-
ble speelt klassieke muziek. De aanvang is half drie
's middags.
Vlaardiigen
De CJV houdt zaterdag 7 miart een tienerdisco in De
Sokkel (Van Maerlantlaai). Behalve met muziek,
kunnen de bezoekers zichvermaken met tafelvoet
bal. tafeltennis en computerspelletjes. De disco, die
om acht uur begint, is be<held voor jongeren tussen
12 en 15 jaar. Jongeren vu 16 jaar en ouderen kun
nen vanaf elf uur 's avonts in De Sokkel terecht.
P. C. Molenaar BV, gro-thandelaar in verf en schil-
dersgereeaschap, heeftzicht op een nieuw bedrijfs
pand. Het bedrijf krijger aan de Haringbuisweg on
geveer 2400 vierkantemeier ruimte bij. Boven de
nieuwe hal komen nojeens twee kantoorlagen van
elk 300 vierkante mete. Vandaag werd voor deze uit
breid] ng de eerste pal geslagen door directeur C.
Molenaar. Het Vlaardigse bedrijf bestaat al 42 jaar.
Leen Stigter is maadag 9 maart te gast bij de WD
m Maassluis. De bsende stadgenoot houdt dan bij
de liberalen een leing over oud Maassluis. De bij-*
eenkomst wordt gnouaen in de Koningshof en be
gint om acht uur avonds. Ook niet-leden van de
VVD zijn welkom.
Agenda
SCHIEDAM
wijdag 6 maart
Harry Sacksiot Passage, 20.15 uur.
Jaap Mulder (Gbarel), De Teerstoof, 20.30 uur.
Delicatessen (Jm), Filmhuis, 21.30 uur.
zaterdag mart
*Rommelmart, Boerderij Landvreugd (achter Laan
vanBol'Es). 1(00-16.00 uur
Koffiecono't Mandohneorkest, Stedelijk Mu
seum, 11.30 ur.
Bbulp (thejer Beer), De teerstoof, 14.00 uur.
Ruilbeurs. Molens, 13.30 uur.
*Bert Visscfer (cabaret). Passage, 20.15 uur.
'Jaap Muldr (cabaret), De Teerstoof, 20.30 uur.
vlaardiigen
wijdag 6 mart
'Terminal II (film). Filmzaal, 14.00 en 21.30 uur.
Openinfexpositie Kees Vollemans (schilderijen),
HoilandtfOosth a venkade 42.
'DeTroetaart (toneel), Stadsgehoorzaal, 20.10 uur.
Albert'test, bar dancing La Bastille. 24.00 uur.
zaterdag? maart
'Vlooietnackt. De Pijpelaar, 09 00-16.00 uur.
'Termifitor II (film). Filmzaal, 14.00 en 20.30 uur.
Son gen m mini a vback festival Stad gehoorzaal,
JO.Oö ui".
maasluis
vrijda.6 maart
'Kuidrgarten Cop (film), Sehuurkerk, 20 30 uur.
Redactie
Waterweg:
Jan Booister
Ben van
Haren
Peter de
Lange
Sander
Sonnemans
Ca rel van der
Velden
Brede Haven
straat 6
3131BC
Vfaardingen
Postbus 4008
3130 KA
Vlaardïngen
Telefoon
4343229,
4352066,
4350557
Telefax
4349754
Sportredac
tie:
Donald Bax
Telefoon
4345209
Door Peter de Lange
Schiedam - Frits is 33 jaar. Hij
heeft een vrouw, twee kinderen,
een uitkering van de bedrijfsver
eniging en ongeveer 80.000 gul
den schuld. Omdat hij zijn reke
ningen niet betaalde, heeft het
nutsbedrijf de gas- en lichtmeter
uit zijn huis verwijderd. Stroom
betrekt hij via een kabel van een
behulpzame buurman. Over de
toekomst is hij somber gestemd.
„Ik zie er geen gat meer in."
Frits dankt die „ontiegelijke
schuldenlast" aan zijn gokversla
ving. „Het merendeel is in die ko
lere automaten terecht geko
men," klaagt hij, Achterafkan hij
zich wel voor z'n hoofd slaan dat
hij zijn gezin heeft verwaarloosd,
alleen maar om te kunnen spelen.
Hij bouwde schulden op bij de
nutsbedrijven, zijn huisbaas en
bij een paar particuliere bedrij
ven. Ook de Sociale Dienst heeft
uit het verleden nog een aardig
bedrag van hem te vorderen. Hij
had destijds 'vergeten' te melden
dat hij naast zijn uitkering ook
een baan had. „Stom," geeft hij
nu toe.
Van het gokken is hij nu af, zegt
hij. Zijn huidige probleem is die
torenhoge schuld. Zijn uitkering
bedraagt .ongeveer 1650 gulden.
Minus twee schuldaflossingen en
minus de huishuur en verzeke
ringen, houdt hij ongeveer 800
gulden over voor het levenson
derhoud van zijn gezin. Er is niet
eens geld om de gas- en lichtreke-
ning te betalen.
Er wordt 'gekookt' op een geleend
wafelijzer en een gourmetstel,
verder bestaat het menu uit patat
en nasi van de afhaal-Chinees.
„Echt gezond, nee, dat is het niet.
Zeker niet voor de kinderen," be
seft Frits. Een baan vinden en een
normaal salaris verdienen wil niet
lukken. Hij staat bij verschillende
uitzendbureaus ingeschreven,
maar die laten nooit iets van zich
horen. Het Arbeidsbureau kan
hem ook niet helpen. En in de
krant ziet hij zelden een geschik
te baan.
Pogingen om afbetalingsregelin
gen te treffen met de GSD en de
nutsbedrijven zijn op niets uitge
lopen. Frits beklaagt zich over de
onverschillige opstelling van het
Projekt Schuldhulpverlening. „Ik
ben er verschillende keren ge
weest, maar moest telkens op
nieuw mijn verhaal afsteken, elke
keer tegen een andere medewer
ker. Dan denk je op het laatst ook:
bekijk het maar." Uiteindelijk be
landde hij bij alternatief hulpver
lener John Zwart.
Zwart is de eerste om toe te ge\ en
dat zijn cliënt de misère voorna
melijk aan zichzelf heeft te wij
ten. Maar, voegt hij er aan toe. de
sociale dienst en het Projekt
Schuldhulpverlening gaan ook
niet vrijuit. ..Echte probleemge
vallen kunnen daar niet terecht."
Verder vindt Zwart dat het Ge
meentelijk Woningbeheer en de
nutsbedrijven een veel te traag
incassobeleid voeren. „Ze laten
de schulden te hoog oplopen en
grijpen pas in als het te laat is."
Hulpverlener Zwart zegt dat het
Projekt Schuldhulpverlening
wachtlijsten van een half jaar
hanteert. Hij vindt dat ontoelaat
baar. „En in die zes maanden
moet je als cliënt overal zelf ach
teraan en afspraken maken met
schuldeisers."
Zwart is van mening dat de ge
meente in hopeloze gevallen als
van Frits een soepeler kwijtschei -
dingsbeleid moet voeien. Verder
zegt hij: „Het is natuurlijk een
goede methode om mensen zelf
dingen te laten regelen, maar in
sommige gevallen zou het ver
standiger zijn als iemand even de
verantwoordelijkheid zou overne
men. Als je in een uitzichtloze si
tuatie zit, word je zo apathisch dat
je zelf niet de energie kunt op
brengen daaraan nog iets te ver
anderen."
Liefdadigheid
Volgens Raymond Lefel, coordi
nator van het Projekt Schuld
hulpverlening, gebeurt het regel
matig dat het beheer van het
huishoudboekje tijdelijk van een
cliënt wordt overgenomen. Maar
het is zeker geen standaardproce
dure. Uitgangspunt van het in
1989 gestarte project is juist om
Raymond Lefel: 'Wie zich aanmeldt moect actief meewerken
aan het saneren Van Zijn SChulden'. Foto Gemtde Heus/Roel Dijkstra
mensen met schulden zelfstandig
met hun budget te leren omgaan
Wie zich aanmeldt bij PS moet
dus actief meewerken aan de sa
nering van zijn eigen schulden.
PS is beslist geen kantoor waar
mensen die zwaar in het krijt
staan, een boodschappentas met
rekeningen en aanmaningen bo
ven een bureau kunnen leeg-
schudden met de vraag of de boel
even kan worden uitgezocht.
Sommige chenten proberen dat
wel, zegt Lefel. „Maar zij krijgen
dus te horen dat hel hier zo met
werkt. Wij zitten hier nujt voor de
liefdadigheid."
Op de zaak van Frits wil Lefel met
ingaan. Een kwestie van privacy
bescherming. Wel wordt uit Le-
fels relaas duidelijk dat Frits bij
PS tot de onoplosbare gevallen
wordt gerekend. Dat wil zeggen
tot de clienten die buiten de boot
vallen zolang ze mei bereid zijn
zelf een paar essentiele stappen
te zetten. De hoogte van de schuld
staat daar los van. „Tachtigdui
zend gulden, daar kijken we met
van op. Twee ton komt hier ook
voor
De medewerkers van PS. die kan
toor houden in hetzelfde pand als
de Gemeentelijke Sociale Dienst
aan de 's Gravel an dseweg, onder
scheiden verschillende U pes
schuldenaren. Eerst is er de groep
die beslist van de schulden afwil
en ook bereid is daar hard aan te
werken Voor deze groep regelde
PS vorig jaar schuldaflossingen
met een totaal van 1,7 miljoen
gulden. Vervolgens zijn er men
sen die wel willen maar niet kun
nen In die gevallen neemt PS tij
delijk het financieel beheer over
Het salaris of de uitkering wordt
op een aparte rekening gestort en
pas naar de client overgemaakt
als de afgesproken schuldaflos
singen en de vaste lasten (huur
e.d.) zijn betaald.
Daarnaast is er een probleem
groep van gokverslaafden, junks
en mensen met psychische pro
blemen. Die zijn lastig te helpen
omdat zij, zoals Lefel zegt. „met
gefocust zijn op het in evenwicht
brengen van hun budget." Alleen
samenwerking met het Riagg en
andere hulpverlenende instanties
kan dan tot resultaten leiden. De
vierde en laatste groep bestaat uit
totaal onverschillige, absoluut
niet gemotiveerde clienten, notoi
re schuldenmakers die bij PS al
leen een soort bescherming zoe
ken zonder de bedoeling iets aan
hun problemen te doen. „Zodra
we dat merken, gaat de deur
dicht. We zitten hier niet voor
mensen die te bedonderd zijn om
zelf iets te doen," zegt Lefel on
verbiddelijk.
Betalingsvoorwaarden
Van een wachthut, waartegen
John Zwart zo ag ^rt, is volgens
Lefel al lang get:' sprake meer.
Sinds het personeel is uitgebreid,
hoeven clienten meestal niet lan
ger dan twee weken te wachten op
behandeling van hun zaak. In het
eerste gesprek wordt bezoekers
meteen duidelijk gemaakt dat zij
zelf aan de slag moeten: ze moe
ten er voor zorgen dat hun schul
den niet hoger oplopen en afspre
ken dat ze hun vaste lasten stipt
gaan betalen Verslaafden krijgen
le horen dat ze eerst van de drugs
of het gokken afmoeten.
Dat klinkt hard, geeft Raymond
Lefel toe. „Maar mensen hebben
nun schulden zelf gemaakt, ze
zijn zelf ook verantwoordelijk
voor een oplossing. We willen ver
gaan om hen te helpen, maar e: is
een grens. Wij moeten wel geloof
waardig blijven tegenover de
schuldeisers." Met andere woor
den, clienten die gemaakte af
spraken met nakomen - bijvoor
beeld om elke maand 100 gulden
af te lossen van hun schuld bij het
nutsbedrijf - kunnen het ver
knoeien voor anderen, die wel
trouw aflossen
Zwarts verwijtdat hel nutsbedrijf
en Woningbeheer een traag incas
sobeleid voeren, wijst. Lefel even
eens van de hand ..Vijftien jaar
geleden kwam het voor dat huur
schulden opliepen tot 20 000 gul
den. Het beleid is inmiddels zo
aangescherpt, dat zoiets nog maar
bij heel hoge uitzondering voor
komt
Op andere fronten kunnen consu
menten tegenwoordig juist weer
meer schulden maken Financie-
nngsbanken en postorderbedrij
ven werken die ontwikkeling in
de hand met hun aantrekkelijke
betalingsvoorwaarden. Kopen op
krediet is een normaal patroon
geworden. Mensen die slecht met
geld kunnen omgaan, of die niet
kunnen lezen en schrijven (een
flink aantal clienten van PS be
gaat volgens Lefel uil analfabe
ten) komen op die manier al snel
diep in het rood te staan.
Raymond Lefel verwacht dal het
Projekt Schuldhulpverlening in
de toekomst alleen maar meer
werk zal krijgen „Er zijn een paar
zorgelijke ontwikkelingen aan de
gang," zegt hij. „Het gebruik van
creditcards blijft toenemen en
daardoor ook hel kopen op afbeta
ling. Verder hebben overheids
maatregelen als snijden in de
WAO ook negatieve gevolgen. Dat
studiebeurzen moeten worden
gefinancierd bij commerciële
banken werkt schu ld vorming na
tuurlijk ook in de hand."
Door Sander Sonnemans
Rotterdam - Advocaat mr.
J. L. A. M. le Cocq d'ArmandviHe
reageerde onstemd op het voor
stel van officier van justitie mr.
J. P. Wittop Koning om de mede
plichtige in de ontvoerings- en
gijzelingszaak, die anderhalve
week geleden voor de rechtbank
verscheen, wederom op te laten
draven. De raadsman was als eni
ge niet op de hoogte gesteld van
dat voornemen en kon gistermid
dag dan ook niet bevroeden dat
de 19-jarige Vlaardinger met een
verrassende uitspraak voor de
dag zou komen. De jongeman kon
niet anders dan de waarheid ver
tellen, of hem zou wel eens mein
eed ten laste kunnen worden ge
legd. „En daar," zo vertelde recht
bankpresident mevrouw mr. R. C.
Lensink-Bosman, „staan zware
straffen op."
Duidelijk was in elk geval wel dat
het om een zaak ging waarbij een
vereffening van een rekening in
de drugswereld en het achterwe
ge laten van belastende verklarin
gen centraal stonden. Twee ver
dachten die vertelden slechts een
klein aandeel te hebben in de ont
voering en gijzeling en een mede
plichtige die geen namen had ge
noemd om aan represailles te ont
komen. Dat waren de hoofdrol
spelers die gisteren het verhaal
compleet moesten maken en ten
slotte hortend en stotend de hen
ten laste gelegde feiten toegaven.
Suiker en waspoeder
Het ging allemaal om twee Rot
terdamse dealers in verdovende
middelen die regelmatig knollen
voor citroenen verkochten m
plaats van hasj en her ome voor
grote sommen geid Verscheide
ne afnemers ontvingen geen ver
dovende middelen maar suiker of
waspoeder. Om met de 'oplich
ters' een rekening te vereffenen
werd er door een nog onbekend
aantal gedupeerden een val opge
zet De ncp-dealeis werden op 21
november van hel vorig jaar voor
een transactie naar de voor het
publiek gesloten disco-bar Man
hattan in Schiedam gelokt, in
elkaar geslagen en geboeid en ge
blinddoekt ontvoerd in de koffer
ruimten van twee auto s. Eén van
hen wist te ontsnappen, de ande
re werd in de Hartmanstraat m
Vlaardïngen afgeleverd. Daar
werd de man gedui en de de nacht
en een gedeelte van de dag onder
Tafel 125 x 185 cm,
4 stoelen met houten
zitting.
bedreiging van een vuurwapen
gegijzeld. De 19-jarige Vlaardin
ger die het slachtoffer in zijn wo
ning vastketende en onder schot
hield, hoorde eerder al twee jaar
gevangenisstraf, waarvan zes
maanden voorwaardelijk, eisen
De twee verdachten, een 29-jarige
Vlaardingse taxichauffeur en een
25-jange Schiedammer die giste
ren voor de rechtbank versche
nen. kenden de jongeman wel
maar hadden hem op de bewuste
avond met gezien. De officier had
daar zo zijn twijfels over, temeer
omdat de oudste Vlaardinger ver
klaarde met de geboeide man in
zijn kou er bak naar het huis aan
de Hartmanstraat te zijn gereden.
De andere verdachte, die zich gis
teren eveneens oor zijn crimine
le gedrag moest verantwoorden,
wilde daar niets over kwijt maar
was naderhand opvallend open
hartig in zijn betoog.
Meineed
Hij moest wel, want de bewoner
van hel huis waarin éen van de
twee ontvoerde Rotterdammers
was gegijzeld, herriep op aan
drang van de president zijn eer
dere verklaring „Ik heb de ver
dachten die avond niet gezien,"
hield de 19-jarige Vlaardinger
aanvankelijk voet bij stuk „U
weel dat ais u hier de waarheid
niet vertelt, er sprake is van mein
eed en daar staat een maximale
straf" van zes jaar op." keek presi
dent mr Lensink-Bosman de jon
geman doordringend aan. „Het is
niet de v. aarheid," koos hij eieren
voor zijn geld. „Deze twee man
nen 7ijn wél met het slachtoffer
bij me aan de deur geweest
Dat de Vlaardinger in een eerder
stadium zijn mond had gehouden
over de ontmoeting met de twee
mannen is met zo vreemd. Hij
was Ujdens zijn detentie bedreigd
met een briefje waarop stond dat
hij zijn verklaringen in moest
trekken omdat er anders iets met
hem zou gebeuren.
Toen de kogel dus eindelijk door
de kerk was loonde de Schiedam
mer zich ineens wel spraakzaam
en deed zijn relaas. Net als zijn
voorganger, die enkele uren een
der voor dc rechtbank was ver
schenen, verklaarde hij met pre
cies le weten waar het om ging
maar hij gaf wel toe het slachtof
fer in Vlaardingen te hebben 'ge
dumpt'. Desondanks liet de offi
cier doorschemeren het idee te
hebben dat de twee verdachten
niet zo onschuldig waren als zij
trachtten aan te tonen.
De taxichauffeur zei aan de nep-
deal te hebben meegewerkt
omdat hem tijdens zijn werk ter
ore was gekomen dat de Rotter
dammers enkele afnemers had
den bedonderd. Hij had zich hel
lot van de gedupeerden aange
trokken, maar ontkende op dc
hoogte te 7iin van het voorgeno
men plan de twee dealers te ont
voeren en te gijzelen. Zijn comp-
aan het weten één van de twee
ontvoerden bij zijn kennis in
taaldingen te heoben onderge
bracht omdat hij met wist wat hij
met de man aan moest. De ma
kers van het plan waren immers
in geen velden of wegen meer te
bekennen.
Maar hoezeer de verdachten hun
aandeel in de zaak ook probeer
den te bagatelliseren, toch had of
ficier mr. J. P. Wittop Koning niet
het vermoeden met kleine jon
gens te maken te hebben. Bij de
Schiedammer waren immers een
flinke hoeveelheid drugs en een
grote som geld gevonden die er op
konden du!den dat ook hij han
delde in het goedje.
„Ik denk dat er nog meer aan de
hand is. zonder dat ik het kan
aantonen." liet de officier weten.
En om de ernst van de zaak uit te
drukken m de straf eiste hij voor
de Schiedammer een gevangenis
straf van twee jaar en zes maan
den. Advocaat mr. le Cocq
d'ArmandviHe kon zich daar to
taal met m vinden en vroeg om
een mildere behandeling waarbij
twee jaar, waarvan zes maanden
voorwaardelijk, voor hem het
maximale was.
Ook de Vlaardingse taxichauffeur
werd wederrechtelijke vrijheids
beroving ten laste gelegd en hoor
de twee jaar gevangenisstraf mul
aftrek von hui vooiairesi eisen.
Zijn raadsman, mr. S. Ivens. vond
dat het ten laste gelegde wel vast
stond maar het weten twee jaar te
veel gevraagd te vinden.
De uitspraken volgen over twee
weken.
