10
Samenleving machteloos tegen
criminaliteit jonge Marokkanen
HH
!«ÉÉf
r i
Via deze
pagina
U bent goed uit
met Vakantie
Vrije Tijo.
De,
'We zijn
zelf ook
schuldig,
we hebben
nooit eisen
gesteld'
Friesland
Drente
Overijssel
Limburg
Gelderland
Watersport
Dierenpensions
Azië
België
Buitenland
Duitsland
Engeland
Frankrijk
Spanje
Cruises
Midden Amerika
De witte
trouwauto zag
zwart van de
brandplekken
Luxe vakantiebungalows
Vakaiitiecentrum Schin op Geul l
NU OF NOOIT - WERELDPRIJZEN!
Bel 070-3950 011.voor meer
informatie over de adverteer-
mogelijkheden in deze rubriek
VAKANTIEyR\fiTIJD
CITYFLYER EXPRESS
RETOUR VANAF 249.-
■JAAAA....Ü
EUROCLiSES
Zaterdag 8 augustus 1992
Rotterdams Dagblad
RL SN SZ RY
Door Peter Lomverse
Rotterdam - Begin mei stak een
17-jarige Marokkaanse jongen in
tramlijn 4 in Rotterdam een 45-ja-
nge medepassagier neer die zich
had geergerd over het versperren
van het gangpad. De zaak kreeg
veel publiciteit: hoe komt een jon
gen van zeventien ertoe om in een
volle tram iemand neer te steken?
En wat kan de samenleving nog
ondernemen tegen de criminali
teit van jonge Marokkanen?
Dat de misdaad onder die groep
onrustbarend hoog is, ontkent in
tussen niemand meer. Eindjaren
'80 vond een vooraanstaande cri
minoloog als Frank Bovenkerk
nog dat het eigenlijk taboe was
om te praten over misdaad onder
buitenlanders. Wie de beschuldi
gende vinger naar de Marokka-
nen richtte, zou daardoor vooroor
delen bevestigen e.i het probleem
uiteindelijk verergeren, was toen
de angst.
Dat is inmiddels anders. Ook Bo
venkerk vindt dat het niet verder
kan zo. In een advies aan het mi
nisterie van Justitie geeft, hij de
aanbeveling dat de overheid de
Marokkanen moet voorlichten
over de grenzen waaraan ze zich
aan Nederland te houden hebben.
De cijfers hebben uitgewezen dat
er op dat gebied nog het nodige
zendelingenwerk te verrichten
valt. Van alle Marokkaanse jon
gens in Nederland is 33 procent
met de politie in aanraking ge
weest, blijkt uit een onderzoek
var, het ministerie van Justitie.
Ter vergelijking: bij Turken en
Surmamers ligt dit cijfer op 23
procent, bij Nederlanders op 19
procent.
Voorportaal
Bij sommige hulpverlenende in
stellingen bestaat de helft van het
clientenbestand uit Marokkanen.
Justitie vond die cijfers zo alar
merend, dat er in 1989 geld werd
vrijgemaakt om te kijken of er
misschien iets gedaan kon wor
den om die spiraal te doorbreken.
Niet iedereen gaat daarbij overi
gens zover als hel Nederlands Ge-
spreks Centrum, dat aan minister
Dales (Binnenlandse Zaken) ad
viseerde om criminele buiten
landse jongeren desnoods terug
naar hun vaderland te sturen.
..Maar, ook vastzetten, loslaten en
.opnieuw vastzetten heeft eigen
lijk geen enkele zin." zegt maat
schappelijk werker Ton de Zeeuw
van de stichting Jeugd en Gezin
Zuid-Holland, afdeling Rotter
dam. Daarom startte de stichting
in 1990 met een speciaal project
a oor de opvang van Marokkaanse
Ton de Zeeuw
en Wilfried
Lampe: 'Ze
horen daar in
Marokko a
lerlei roos
kleurige ver-
haJen over
Nederland.
En hier vallen
ze dan in een
bodemloze
put. Foto Fred
Ems*'CorVos
jongeren. Het ging daarbij om de
lichtere vergrijpen. De 'zware jon
gens' komen immers bij de
jeugdreclassering terecht.
.,TvVe wilden de jongens als hel wa
re de hulpverlening in trekken."
zegt De Zeeuw in zijn kantoor in
Rotterdam-Zuid. „Ze verblijven
in het voorportaal van de politie,
zeg ik altijd maar. Ze gaan niet
naar school, komen nauwelijks
nog thuis en maken de buurt on
veilig. Onze strategie is: tegen
hen aanpraten, vragen wat ze er
nou zelf van vinden, en daarmee
aan de slag gaan. Het gaat niet om
dat ene diefstalletje, maar om het
hele patroon," zegt De Zeeuw.
Maar dat viel tegen in Rotterdam.
In twee jaar tijd vonden niet meer
dan 27 Marokkaanse jongeren de
weg naar het gebouw van de
stichting Jeugd en Gezin aan het
Metroplein in Rotterdam-Zuid.
„Terwijl de politie in Rotterdam
elke maand tachtig van die jonge
ren binnenkrijgt" verklaart de
hulpverlener. Het inititiatief ging
de mist in omdat alles te vrijblij
vend was, vertelt De Zeeuw. „Als
je geen sancties hebt, is de toe
loop minimaal." En dus gingen de
jeugdige Marokkanen vrolijk
door met winkeldiefstal, vernie
lingen, etc.
Ton de Zeeuw en zijn teamleider
Wilfried Lampe hebben geen jui-
chverhaal te vertellen. Alle initia-
lieven om de criminaliteit onder
Marokkanen binnen de perken te
houden zijn tot nu vergeefs ge
weest. „Ze zitten tussen twee cul
turen," legt Lampe uit. „Thuis is
vader de baas. maar op straat
moeten die jongeren het zelf
maar uitzoeken, daar bemoeit pa
zich niet mee. Die vaders zeggen
ook tegen ons dat we te slap zijn.
en daar zit ook iets in. Maar zo
werkt dat nu eenmaal in Neder
land."
Op een of andere manier hebben
Turkse ouders veel meer gezag
over hun kinderen, stelt De Zee
uw vast. „Turken zijn veel eerder
bereid om met de hulpverlener
aan de slag te gaan. je komt er
veel gemakkelijker binnen. Ze
lossen hun problemen liever zelf
op, en je kunt afspraken op papier
zetten."
Bij Marokkanen gaat dit allemaal
veel moeizamer. „Ze kunnen
vaak lozen noch schrijven, pa is
nauwelijks aanspreekbaar, en
moeder al helemaal niet. Soms
worden die jongens ook gewoon
verbannen als ze zich misdragen
hebben" zegt De Zeeuw.
„Ik ken een 18-jarige Marokkaan
se jongen," vervolgt hij. „Die is
door gezinshereniging nu twee
jaar in Nederland. Hij heeft al
meer lijd binnen de Nieuwe
Lloyd's - het jeugd-huis van be
waring in Amsterdam - doorge
bracht dan daarbuiten. Mnm- hij
vindt het wel prima zo. Hij heek
zijn kleuren-TV, kan zijn biljartje
leggen, hij kan sporten. Vergele
ken met Marokko zijn de gevan
genissen hier hotels. Het enige is
dat hij niet tussen die vier muren
uitkan, maar verder kan hij alles.
En als ik hoor wat die jongen alle
maal heeft uitgevreten, daar word
ik niet vrolijk van hoor. Ik kom
vaak in rijksinrichtingen: spijl
hebben ze nouit, die jongens. Ze
zitten liever binnen dan dat ze op
straat rondzwerven."
De bedoeling van hel Marokka
nen-project was juist om de jon
gens uit de criminele sfeer te hou
den. Bij de legale jongeren is dat
al moeilijk, bij de illegalen is dat
al helemaal een illusie gebleken.
Ze opereren als drugsrunners of
zitten in jeugdbendes. „Ze zitten
vaak diep in de criminaliteit, en
zijn zo glad als een aal," zegt De
Zeeuw. „Als je weigert om hun
geld te geven, worden ze nog boos
ook. Als ik zeg dat ze geen vakan
tiegeld krijgen vinden ze me een
slechte hulpverlener. Ze zijn al zo
gewiekst dat ze zich ouder voor
doen dan ze zijn, om zodoende
een hogere uitkering te krijgen."
Rooskleurig
De cultuurkloof is bij at
ren nog groter dan bij hur,
landgenoten. „Ze horen daui m
Marokko allerlei rooskleuuge
verhalen over Nederland," legt
Lampe uit. „Ik denk dat deze
mensen hier in een bodemloze
put vallen. Ze komen uit een wij-
cultuur in de ik-cultuur en dan
zeggen wij dat ze het hier fout
doen. Je kunt je afvragen of dat
wel eerlijk is. Misschien zouden
we in Marokko de jongeren dui
delijk moeten maken dat het hier
geen rozegeur en maneschijn is.
Want die jongeren hebben geen
toekomst hier."
„Aan de andere kant,'* zegt Lam
pe. „vragen wij ons ook wel eens
af watje moet met zo'n jongen die
de Staat handenvol geld kost. Je
kunt zeggen: alle mensen zijn
hetzelfde, en daar ben ik ook erg
voor. maar als je de feiten ziet.
dan ga je je toch vragen stellen."
Eén van die vragen is: waarom
doet zon jongen hier dingen die
hij in zijn eigen land nooit zou
flikken? „De kl^of is te groot,"
vindt Lampe. „In Marokko halen
ze het niet in hun hoofd om oude
vrouwtjes te beroven, want dan
krijgen ze pak op hun flikker."
Praktijkman De Zeeuw beaamt
dat: „Als je discipline gewend
bent, en je komt dan in Neder
land. dan is dat een hele verande
ring. Het gezag aait je over je bol
als je iets stouts doet. en als je va
der je slaat, dan krijgt die proble
men met de politie. Dan denk je
als jongere: dat gaat goed hier."
Maar, vindt De Zeeuw, het heeft
geen zin om de beschuldigende
vinger naar de Marokkanen te
wis/en. „We hebben het zeifin de
hand gewerkt. We hebben nooit
eisen aan ze gesteld. Waarom heb
ben we nooit verplicht gesteld dat
buitenlanders Nederlands leren?
Dat is toch raar?"
Jaloers
Om de moedeloosheid compleet
te maken lepelt De Zeeuw een
voorbeeld op van een Marokkaan
se jongen die twee jaar in Neder
land is 'en aanbiedingen heeft ge
had waar menig Nederlandse jon
gen jaloers op zou zijn'. ..Hoewel
hij hier illegaal is, hebben we hem
toch kunnen onderbrengen bij
een werkproject in de bouw in
Den Haag. Maar na twee dagen
gaf meneer de brui eraan, want
het is natuurlijk veel makkelijker
om 's ochtends in bed te blijven
liggen. En dus zit hij nou met een
uitkering van zevenhonderd gul
den op een kamer in Delft. Het
wordt ze wel gemakkelijk ge
maakt op deze manier, hè. Maar
draai je de geldkraan dicht, dan
jaag je ze de straat op, de crimina
liteit in. Je vraagt je af wat je met
deze jongeren aanmoet."
Toch is er ook nog licht in de dui s-
temis, laat De Zeeuw weten. Rot
terdamse jeugdhui pverlenende
instellingen beginnen met een
scholenproject in Rotterdam-
Noord. Bij problemen kan de
maatschappelijk werker optreden
als bemiddelaar tussen de school
en de ouder, hoopt Lampe. Een
ander idee is om een vaste maat
schappelijk werker te posteren in
het politiebureau. Zo zal de jonge
re vaker de weg naar de hulpver
lener kunnen vinden. De Jeugd-
en Zedenpolitie in Rotterdam wil
op die suggestie voorlopig niet
reageren.
„Een succesvolle aanpak van dit
probleem kost veel geld." besluit
Lampe. „En dat is er niet. Het is
politiek niet zo'n bijster interes
sant onderwerp."
Kees en San
dra, een paar
dagen na hun
gedenkwaar-
trouwdag:
Het was vre
selijk balen
pas achteraf
kun je erom
lachen. Foto
JE
Gernt de Heus/Roel
Dijkstra
Door Peter de Lange
Vlaardingen - Het duurde even
voordat de bewoners van het Van
Schravendijkplein in VIaardin
gen de hollende man hadden her
kend. Hij zag er dan ook eigenaar
dig uit: droeg een duur uitziend
oudroze kostuum en klemde een
bruidsboeket tegen de borst.
„Ach, 't is Kees. Ga jij trouwen,
jongen?" vroegen ze. ,.Ik hoop
het," antwoordde de bruidegom
hijgend. „Hebben jullie water?
De trouwauto staal in brand."
Nooit zullen Kees Verhaaren (26)
en Sandra Clausing (25) het hecti
sche begin van hun trouwdag ver
geten. In afwachting van haar
aanstaande, verschikte Sandra
thuis in Maassluis nog zenuwach
tig iets aan haar witte japon, toen
beneden de telefoon rinkelde, een
alarmerend geluid dat direct
werd gevolgd door opgewonden
gefluister. „Zullen we het haar
verteilen?" „Beter van niet. ze
heeft zich er zo op verheugd..."
„Maar ze moet het toch weten..."
„Ik begreep op dat moment abso
luut niet wat er aan de hand was.'1
vertelt Sandra een paar dagen na
haar gedenkwaardige bruiloft.
„Maar toen ik de volgauto's de
straat in zag rijden en Kees in de
voorste wagen zag zitten, dacht
ik: er is iets helemaal mis. Waar is
de witte Cadillac?"
Twee vriendinnen stormden haar
kamer binnen en vertelden de
bruid het nieuws. Teleurgesteld
daalde Sandra de trap af en stapte
in een 'gewone' witte Mercedes.
Onderweg naar het Vlaardingse
stadhuis gaf Kees verslag van de
gebeurtenissen eerder die och
tend. De Cadillac Coupe de Ville
uit 1959, de barre auto die ze ai
een jaar tevoren voor hun
aan de betrokkene. Vandaag
trouwdag hadden gereserveerd,
was in de buurt van Kees zijn ou
derlijk huis spontaan in brand ge
vlogen.
„We hadden net twee straten ge
reden toen ik een harde knal
hoorde. De chauffeur gaf meteen
een stoot op de claxon om de volg
auto's te waarschuwen, stapte uit
en gooide de motorkap open. Ik
dacht nog: zeker een lekke radi
ator. het is tenslotte een ouwe wa
gen. Tot ik de vlammen zag van
zeker een meter hoog. Ik pakte
Sandra's boeket, sprong de a jto
uiten begon meteen te rennen. Ik
zag dat de chauffeur een mat uit
de auto pakte en die op de motor
legde. Hij brulde om waler. Even
later kwamen er mensen met vol
le emmers naar buiten. Een man
die verderop zijn auto stond te
wassen kwam als een speer met
slang en al aangerend. Toen was
het vuur snel uit,"
Ondanks de vertraging arriveer
de het jonge stel op tijd bij het
stadhuis. Ze hadden zich al ver
zoend met het idee dat ze de rest
van de dag in een alternatieve,
provisorisch versierde trouwauto
zouden rondrijden. Een mooie
wagen, dat wel. maar nogal alle
daags voor een bruiloft. En het
was ook een beetje een afgang,
vond Sandra. „We hadden tegen
iedereen lopen opscheppen dat
we een grote Amerikaan hadden
gehuurd. Ais je dan in een gewo
ne taxi komt voorrijden kijken
mensen terecht raar op."
Maar het verhuurbedrijf had het
er niet bij laten zitten. Toen Kees
en Sandra met het trouwboekje
op zak de stadhuistrappen afdaal
den stond aan de voet van het bor
des de witte Cadillac op hen te
wachten. Rijklaar, en blinkend
schoon. Alsof er nooit iels was ge
beurd.
„Later hoorde ik dat ze bij een ca
fé een paar emmers water hadden
gehaald en met z'n allen aan het
poetsen waren gegaan, tot hun
handen pikzwart zagen. Ze heb
ben keihard gewerkt om de auto
weer op de weg te brengen. Echt
klasse." vertelt Kees. ,,Ik was
hardslskke blij voor Sandra, want
voor haar vond ik het heel rot dat
onze wagen in de Fik was gevlo
gen. Ze had enorm uitgekeken
naar het ritje in de Cadillac."
Zelf had hij nogal lakoniek gerea
geerd toen hij de vlammen uit de
motorkap zag slaan. „Ik dacht
echt niet: daar gaat m'n trouwdag.
Maak je geen zorgen, zei ik bij
mezelf, je komt heus op ujd op
het stadhuis. Desnoods pak je de
auto van pa."
Maar Sandra was geschokt. „Ik
baalde er stevig van." geeft ze toe.
„Pas achteraf kon ik er om la
chen. Want wees eerlijk, door die
brand nebben we een onvergete
lijke dag beleefd. En we hebben
er een mooie trouwreportage aan
overgehouden. Na hel stadhuis
reed de fotograaf direct met ons
naar de brandweerkazerne. Daar
zijn een paar leuke foto's van ons
gemaakt. De brandweerlui heb
ben krom gelegen om het hele
verhaal."
VAKANTI EyKlfrTIJD
ma RIJS, HOTEL GAASTERLAND, TEL. 05148-1741
Gelegen in het bos-en waterrijke Gaasterland
Onze geheel verzorgde e „ngementen zijn er weer
Kamers met 0fT. tel(TV) GRATIS huurfiets voor ge
hele periode, mfopakket met vele extra's B v week-
endarr. voor slechts 235.- p.p
GEEN pretpark Luxe 5* bungalows met grote tuin aan bos
iceaal wandel/tietsgeb. Kerfstvak 568,- all-tn Te! 05280-658Q3
ACTIEF ONTSPANNEN IN HELLENDOORN
Wandelen of fietsen in het unieke natuurgebied van de Sallandse Heu
velrug
SPECIAAL VERBUJFSARRANGEMENT H P 80 - P P P D
va 3 nachten, kamers met douche/toilet. t v telefoon (bad
.- v 10-pp) Hotel-restaurantHugen.een
i 1 comfortabel 'hotel, rustig gelegen aan de
voetvd Helfendoornse berg. Joh v
gr r Burenstr 9 7447 HB Hellendoon. Te!
-XüiASSZZ. f 05486-55425
HOTEL „DE OUDE BROUWERIJ" ANNO 1782
h Mechelen - Zuid-ümburg Voor een gezellige vakantie m een geh
gerestaureerd pand. gel i h Geuldal met f' sse kmrsgoede bed-
den. prima keuken va 48 p p p d hp Vcicoende e'gen parkeer-
Pfaals Wij sturen vrijblijvend prospectus Te L-» 55-1587; 1636
25 JAAR VERZORGDE BUSREIZEN .NBURG Z L
"•tóssse speciale oltobe/r«,s siechis f 520.- pp**'
Incl halen en brengen per bus - volpension bus
tochten - gezellige avonden div consumpties vel
extra s
Tevens 4-dgse Herfstreis van 24-27 okt 310 - p p
Hole! P Hermens. BondshotelANWB***
Lift Ook kamers douciiè'toilet Dichtbij centrum
ge' V" voor uw oralis vakantiepakket Tel 04406-13020
9 0
Jhoomtx
„HOTEL HEUVELZICHT", gezellig fam hotel, rondom vrij gel
Alle kmrs. douche/toilet, t v opaanvr.,3mm v station, ideaal v zcwel
wandelaars als ruslzdiv terrassen, eigen parkeerpl., gratis fietsen
info. lel. 04459-1324 Vinkenpergstraat 22,6305 PJ Scnm op Geui
Uw luxa 3- al S- starren bungalow op hel
"schoBinte plekske" van Zuid-Limburg.
"5 STERREN"- VOORZIENINGEN:
w.o. subtropisch zwembad atc-
Er is weer plaats
v.a. 21 augustus!
Vraag ook naar onze all-in arrangementen
waarbij 55-plussers 20% korting genieten.
Tévens voordelige'weckehtj- on miöwecK-a'rrangcménüjn.- i-
Bel 04459-1400 vooralle infi en gratis folder.
Winterswijk, wegens ANNULERING vrijst recr bung m bos, sp turn,
recr meer. c vktv, 3 Sik 22/08 hm 5,09. 450,-/wk Tel 074-864360
Een. weekend of
vakantie
in da bossen?
in het Ryk van Nymegen met
historische bossen vinai u
vele rekreatienogelykheden
en bezienswaardigheden
Keuze uit meerdere
arrangementen fv a f 215,-)
Op aanvraag zenden wy u
gaarne uitgebreide informatie
Molenbosweg 17 - 3erg en Dai
Cbij Nymeger. 08895 43514
RESTAURANT
bereikt u 760.000
vakantiegangers
in Zuid-Holland.
Be!070 - 3950 01 1
voor nadere
informatie.
ZEILEN OP HET BRAASSEMERMEER. Verhuur; O
ten VALKEN EN COMPROMIS 720. inl. 070-3584594/01713-13605.
KANOVAREN op de Lesse in de Ardennen Belgie Div. data Gezellig -
sportief voor iedereen, 52,- p.p. <nl.' ZDS. 079-168395.
„HET PARADUS", een garantie voor een goede verzorging van uw
huisdieren, Groeneweg 129, 's-Gravenzande Tel 01740-26275
Thailand, va 1399.-, t5dgn. *"note! 1795.-. Sri Lanka va
1475,-. 18 dgn. hotel i.o f 1895,- met Martin Air.
SCHAKEL TRAVELS TOURS Tel. 085-649548
BELGISCHE KUST-VAKANTIEWON. OP ZEEDIJK
ie Middeikerke en Westende - gratis folder. AGEM. Zeedijk 292,
B 8430 Middelkerke. Tel 09-59 30 33 27, fax 09-3259302905.
AMSTERDAM-MIAMI w 865.-
vertrek- 7-13-14 augustus
AMSTERDAM-ARUBA w 1340.-
vertrek 7 augustus
AMSTERDAM-LOS ANGELES OF AUCKLAND
OF SEATTLEw 1050 -
vertrek-10-11-13-15 augustus
AMSTERDAM-CANCUN w 1055.-
vertrek: 12-19-26 augustus, 2-9-16-23-30 september
AMSTERDAM-BANGKOK-SINGAPORE va w 1650-
vertrek: augustus-september-oktober
Uitsluitend te reserveren in combinatie met accommodatie
HOLWERDA REIZEN. TEL. 070-3468950/51
EIFEL 5 pers. caravans t h op gezmscampmg aan bergr
QUO VADIS Tel 08345-1673
viertje de Ahr,
SEJOUR EN FRANCE Vakantiewoningen 15/8-29/9 met
GROTE KORTING Bei 085-257800. Lid SGR
LAST MINUTE jongerenreizen, busreis tent. direkt aan strand
Break Away Tei 033-616600 Ot 06528-76471
ROÏTERDAM-LONDEN GATWICK
met
Vrp^g uw reisbureau of bel 010-4379911
Extra aanb Hotel Espana in Caleila, direkt bij zee, centrum Haifp 21/8
en 28/8 10 dgn 339,-. Hotel Rosa Nautica Malgrat halfp. 28/8 en heet
sept 319,- Hotel Jaime 1 Saiou 28/8 en heel sept 10 dgn f 399,-
Vraag onze complete folder en lees alle voordelen, zoals meer dan 40
gunstig geprijsde hotels in sept /okt Royal Class slechts 40,- retour,
vast gereserv. busplaatsen, dus nooit dringen, wel/met roken enz
Bel SOLMAR TOURS, 04Q-46Q56D Ook nog enkele plaatjes begin aug
LAST MINUTF mgerenreizen, bus (of eigen) tent, direkt aan strand,
ook app v :'s Break Away Tel 033-618600 of 06528-76471
Aktseve RONDREIS MEXICO GUATEMALA 31 dgn ƒ3 795,- Oiv ver-
i trekdata Folder? Be! DJOSER 071 -125400 Lid SGR
heerlijkzaji 10-daagsedroomcruise va f 795,-.
IT All E-G RI EKEN LAN D-TU RKI JE
bestel r .el de folder van cis schip deAstra"
043-250808, ook in het weekend!