11
Maaslandse bodem geeft geheimen prijs
'Terugdringen autogebruik nog in kinderschoenen'
Archeologen reconstrueren levenswijze van keuterboeren uit de Ijzertijd
Vier bruggetjes veiliger
Demonstratie
schoonspringen
Nieuw logo PW
PATRIMONIUMS
WONINGSTICHTING
BioBox (2)
Wm
Rotterdams Dagblad
Woensdag 12 augustus 1992
De Dienst Gemeentewerken gaat in ae week van
maandag 17 tot en met vrijdag 21 augustus een vier
tal voetgangers- en rietsbruggetjes voorzien van een
antisliplaag. Het betreft de bruggen nabij de
Hargsingel. het De la Marplein, de Smetanalaan en
het Foldereyaarlpad. Bij nat weer zijn ze vrij glad en
uit veiligheid voor de gebruikers worden ze opge
knapt.
Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden zijn de
bruggetjes voor de fietsers en voetgangers slechts
gedeeltelijk toegankelijk.
Vlaardingeri
De Vlaardingse Zwemciub (VZQ start in de laatste
week van augustus met schoonspringlessen die elke
zaterdag van 14.15 tot 15.15 uur m het Kolpabad wor
den gegeven. Om eventueel geïnteresseerden alvast
kennis te talen maken met de sport wordt morgen
middag vanaf vier uur een demonstratie en een in
troductieles gegeven. Belangstellenden die willen
deelnemen aan de schoonspringlessen kunnen één
maal gratis een les meedoen.
Voor meer informatie: Frank Deijs, 4352403.
vlaardingen
'Patrimonium vernieuwt zich' luidde de kop van een
bericht in onze krant van 16 juli. maar abusievelijk
werd daarbij niet het nieuwe, doch het oude logo van
de Vlaardingse woningbouwvereniging afgedrukt.
Erg zichtbaar werd de vernieuwing van PW daardoor
niet.
Hierbij alsnog een afbeelding van de nieuwe 'vlag'
van Patrimonium. Met daarbij de uitleg van de ont
werper. De basis van het logo wordt gevormd door
twee vierkante elementen, diagonaal doorsneden.
De bovenste horizontale lijn van de constructie-ach-
tige vormen eromheen stelt het maaiveld voor, „Al
les onder deze lijn heeft betrekking op visie, diep
gang en een solide fundering. Alles erboven heeft be
trekking op constructief denken en toekomstper
spectief."
De nieuwe huisstijl is ondermeer terug te vinden op
het briefpapier en in folders van de woningbouwver
eniging.
Schiedam
-woensdag 12 augustus
Bingo, dienstencentrum de 4Molens, Nieuwe Damlaan 768,13 30
donderdag 13 augustus
Vismaaltijd voor 55-pIussers(deelname ƒ6.50), dienstencentrum
de Woudhoek, Heijermansplem 35,13 00 uur.
vrijdag 14 augustus
Zomerklaverjastoemooi, dienstencentrum deWoudhoek, Heijer
mansplem 35,13 00 uur
Vlaardingen
donderdag 13 augustus
Lunchconcert. Grote Kerk, 1315 uur.
Vhetentocht. vertrekpunt kade aan de Vaartweg, 13 00 uur
Maassluis
donderdag 13 augustus
"Bridge dnve-in. Koningshof, 19.45 uur.
Jarenlang zeulen wij flatbewoners met vuilniszak
ken door de gang en de slaapkamer naar het balkon
of de kelder waar ze gedurende de rest van de week
staan te geuren. Nu is dat probleem verholpen en ja
hoor, Nederland zal Nederland niet zijn ais er niet
een paar kankerpitten wat te zeuren hebben.
..Mijn BioBox is te klem/' zegt een mevrouw. Wat
een onzin. Mijn gezin bestaat uil drie personen en
heeft te maken met veel GFT-afval. Toch hoeft de
BioBox bij ons maar om de twee a drie dagen te wor
den geleegd. Trouwens, er zijn ook grotere afvalem
mers te koop.
In het artikel van het Rotterdams dagblad van 7 au
gustus lijkt het wel of heel Holy-Zuid uit invaliden
bestaat. Kijk, aan elke goede oplossing zit een nega
tieve kant. Het is net als met nieuwe auto's. Die heb
ben ook kinderziektes. Die moeten er eerst uit. Maar
wat is nu mooier dan datje elk moment van de dagje
huiswil kwijt kunt? Of vinden de mensen die in het
artikel aan het woord komen, de opgestapelde ber
gen huiswil die vroeger op dinsdagavond op de
stoep werden neergezet, beter?
Vaak stonden de zakken nog open ook en stonken ze
behoorlijk. Ik vind het artikel een trap in de rug van
Dick van de U'erf. voorzitter van bewonersorganisa
tie De Toek' -t van de Sperwer-. Specht- en Toren
valklaan. Hij neeft geheel belangeloos zijn tijd erin
gestoken om onze wijk een beter leefmilieu te geven
en daar zijn de containers een onderdeel van.
Ik had dan ook graag een vrat objectievere mening
gezien. U had ook eens mensen kunnen ondervra
gen die er wel positief over denken. Wat mij. zeker
gezien de vele positieve reacties om me heen, betreft
hadden deze containers er al jaren eerder moeten
staan. Ik zeg niet dat de containers een schoonheids
prijs verdienen, maar dat is de zorg van de gemeente
die daar in de toekomst misschien nog wat aan kan
doen. Voorlopig vind ik deze aanpak prima, al is het
jammer dat we meer moeten gaan betalen terwijl we
de reinigingsdienst meer werk uit handen nemen.
Het vreemde is dat je daar niemand over hoort kla
gen.
J.R.P. Volkers, Vlaardingen.
Tijdens hei buurtonderzoek is objectie/en steekproef
sgewijs mei bewoners van Holy-Zuid gesproken. Geen
van de ondervraagden hield er een positieve mening
op na.
Redactie
;-r
Door Peter de Lange
Maasland - Tientallen keren
heeft Wim Boekestijn er zijn
spa in de grond gestoken. De
Maaslandse veehouder, in
middels in de zeventig, dacht
het weiland op zijn duimpje te
kennen. Hij vergiste zich. Met
verbazing en bewondering
bekeek boer Boekestijn on
langs de bemodderde voor
werpen die een groepje arche
ologen uit de drassige bodem
naar boven heeft gehaald. De
meeste lagen vlak onder de
oppervlakte, op minder dan
een meter diepte. „Zo leer je
elke dag weer nieuwe dingen
over je eigen omgeving/' stel
de de geboren en getogen
Maaslander verwonderd vast.
Andere bezoekers van de open
dag bij de opgravingen in de Duif
polder reageerden al even verrast.
Maar voor Peter van den Broeke.
de oudheidkundige die het arche
ologische onderzoek leidt, is het
al lang geen geheim meer dat de
Maaslandse grond sporen bevat
'\..i bewoners van circa 2300 jaar
geleden. In de Foppenpolder wer
den enkele jaren terug al de res
ten van zes houten boerderijen
uit de derde eeuw voor Christus
opgegraven.
Midden-Delfland wemelt van de
vindplaatsen, de bodem is feite
lijk een grote schatkamer. In 1981
werd een inventarisatie gemaakt
van niet minder dan 300 voor oud
heidkundigen belangwekkende
plekken, verdeeld over drie perio
den: de Ijzertijd van 700 voor
Christus tot het jaar 0, de Romein
se tijd van het begin van onze
jaartelling tot 400 en de iate Mid
deleeuwen, van circa het jaar 1000
tot 1500. Sommige van die vind
plaatsen zijn inmiddels met suc
ces onderzocht. Ze brachten tal
van tot dan toe onbekende gege
vens aan het licht over de oudste
bewoners van deze streken.
Kommer
Het onderzoek in de Duifpolder,
waarmee vorig jaar een begin
werd gemaakt, beeft betrekking
op de Ijzertijd. Op het terrein
langs dè fCwakehveg liggen drie
lokaties waar in een ver verleden
boerderijen'hebben gestaan. Eén
van die drie plaatsen is helaas
niet meer te onderzoeken: daar
staat sinds enkele jaren een tuin
bouwkas. De overige twee plek
ken bleken evenwel zeer de moei
te waard.
Aan de hand van de tot nu toe ge-
Archeoloog I
Peter van derj
Broeke: 'Aam
vankelijk !j
dachten we
dat dit een vrij
inferieur
woongebied
was.' Foto Gerrlt'
de Heus/Roel
Dijkstra
dane vondsten kan een aardig
beeld worden geschetst van de
Maaslandse boerenbevolking van
ruim tweeduizend jaar geleden en
hun bestaanswijze. Volgens Van
den Broeke leidden deze mensen
een kommervol bestaan. Er zijn
bijna geen sieraden of luxe ge
bruiksvoorwerpen opgegraven,
en dat duidt op eenvoud, waar
schijnlijk zelfs op armoede.
De middelen van bestaan waren
beperkt. De moerasachtige bo
dem leende zich niet voor akker
bouw. met uitzondering mis
schien van tarwe, en er kon dus
alleen wat vee worden gehouden:
runderen, schapen, geiten. Waar
bij Van den Broeke aantekent dat
koeien in die tijd beduidend min
der melk gaven dan tegenwoor
dig. Honderd liter per jaar toen,
tegen gemiddeld 7000 nu,
„Het waren keuterboeren/' ty
peert de archeoloog. „Ook hun
huisvesting was eenvoudig." Hij
toont een afbeelding van een boe-
derderij uit de Ijzertijd, een re
constructie die gemaakt werd na
opgravingen op Voorne-Putten.
De hoeve is niet meer dan een uit
plaggen en houten palen opge
trokken hut zonder ramen. Boer
derijen van een zelfde type zou
den op de veengronden in Mid
den-Delfland hebben gestaan.
Dichtbevolkt
„Zulke huizen gingen niet lang
mee, 25 jaar was al veel," zegt Pe
ter van den Broeke. „Door de
slappe ondergrond verzakten ze
voor ■'urend. Dit was een buiten
gewoon nat gebied, ongeveer van
het type van de huidige vlietvlan-
den. We hebben ook kunnen vast
stelen dat de vloer geregeld werd
opgehoogd met mest, riet of as.
Veel vloeren zijn goed bewaard
gebleven."
Hoeveel mensen de nederzetting
in de Duifpolder hebben be
woond, valt niet precies te zeg
gen. Er zijn verschillende boerde
rijen gevonden, maar dat bete:
kent nog niet dat die allemaarge-
lijktijdig werden bewoond. Het
kan ook zijn dat een gezin een
nieuw huis bouwde naast het ou
de, wanneer dat was ingestort of
verzakt.
Toch was de polder waarschijnlijk
een zeer dichtbevolkt gebied. Van
den Broeke schal de bevolkings
dichtheid op 30 tol 40 mensen per
vierkante kilometer. (Een nor
maal gemiddelde in de Ijzertijd
was 3 a 4). „Oorspronkelijk dach
ten we dat dit een vrij inferieur
woongebied was. Maar het blijkt
dat men sen juist bij voorkeur hier
gingen wonen. Waarom, is niet
precies bekend. Misschien zijn ze
hier naartoe gekomen toen hun
vorige leefgebieden onder water
kwamen te staan. We weten al
leen dat er ook in het duinenge
bied en op de oeverwallen langs
de Maas mensen hebben ge
woond."
Handel
Al deze kennis komt letterlijk uit
de grond. Waar leken de grootste
moeite hebben de ene grondlaag
van de andere te onderscheiden,
leest Van den Broeke de bodem
als een boek. De ouderdom van de
klei- en veenlagen kent hij uitzijn
hoofd, kleurverschillen, verzak
kingen en breuken kan hij pro
bleemloos verklaren. Hij kent de
motieven waarmee de boeren hun
aardewerk versierden en de func
tie van alle gebruiksvoorwerpen.
Opvallend zijn de maalstenen die
in de polder werden gevonden. In
West-Nederland komt van nature
geen steen voor. De maalstenen
zijn gemaakt van tefriet, een vul
kanisch gesteente uit de Eifel.
Dat doet vermoeden dat de boe
ren op de een of andere wijze han
del dreven. Mogelijk hebben ze
hun eigen produkten - leer,
kaas. wol - geruild met reizende
kooplui. Het transport verliep
vermoedelijk via het water, waar
aan in dit deel van Nederland
geen gebrek was.
Een ander bijzonder voorwerp is
een pot van grauw aardewerk,
waarvan nagenoeg alle stukken
zijn teruggevonden. Volgens Van
den Broekes reconstructie is de
pot op de een of andere manier in
elkaar gedrukt. „Waarschijnlijk
gaat het om een bouwoffer," al
dus de archeolooog. „Hij werd bij
de deur neergezet als offer aan de
goden. De pot is denkelijk gebro
ken toen er een nieuwe vloeriaag
op de oude werd gelegd."
Noodopgravhig
Het onderzoek duurt nog enkele
weken. De archeologen van de
Rijksunivesiteit Leiden hopen in
de resterende lijd nog meer be
langwekkende vondsten te doen,
zodat gaandeweg de stukjes van
de puzzel bij elkaar kunnen wor
den gelegd om het beeld van
Vroege Maaslanders' te comply
teren. Er is wel enige haast bfó
want binnen enkele jaren wordt
het waterpeil in de Duifpoldéf
verlaagd. Veel vindplaatsen gaan
dan voorgoed verloren.
„Eigenlijk doen wij alleen nood
zakelijke opgravingen. Dat is het
nadeel van ons werk," zegt Peter
van den Broeke. „Je bent een
soort vliegende keep, je rent van
de ene noodopgraving naar de an
dere. Als we konden kiezen, zou
den we ons concentreren op één
project, maar daar hebben we nu
geen tijd voor. Deze lokatie is nog
redelijk gunstig: het werk is goed
gepland en we hebben de tijd.
Maar soms kom je op nieuwbouw-
lokaties, waar je snel moet gra
ven, omdat de aannemer aan de
slag wol. Op zulke plaatsen zien z'e
archeologen liever gaan dan ko
men. Zij houden de boel alleen
maar op."
Vlaardingen/Den Haag - Gerard
en Aad de Winter maken deel uit
van het groeiende leger van car
poolers, van mensen die samen in
één auto naar hun werk gaan. Het
bevalt hen prima. Vlaardinger
Gerard de Winter, werkzaam bij
de dienst Verkeerskunde van
Rijkswaterstaat, doet het al een
jaar of drie.
Rijkswaterstaat, met de dienst
verkeerskunde en met het rayon
kantoor Zuid-Holland-Zuid ge
vestigd aan de Maasboulevard in
Rotterdam, kent een flink aantal
carpoolers en is dat ook een beet
je aan zijn stand verplicht. Maar
het biedt de carpoolers ook voor
deel. „We hebben een gereser
veerde parkeerplaats in het ge
bouw," zegt Gerard de Winter.
„Dat maakt het aantrekkelijk, ze
ker als het parkeren aan de kade
straks moeilijker wordt. De ge
meente wil die vrije parkeerplaat
sen van meters voorzien. Dan is
een eigen plaats in het gebouw
geen overbodige luxe."
De De Winters wonen in Vlaardin-
gen-Holy en rijden dagelijks met
één auto naar en van het werk.
„We wonen op een kilometertje
afstand van elkaar. Driejaar gele
den kwamen we op het idee om
carpoolen eens te proberen. Alle
bei met de auto heen en weer was
eigenlijk onzin. En het openbaar
vervoer bood geen echt aantrek
kelijk alternatief." zegt Gerard.
„Voor de bus moeten we een flink
eind lopen en die doet er dan weer
vrij lang over om naar het station
te rijden, of dat nu Vlaardingen-
Oost of Schiedam-Nieuwland is.
En in Rotterdam brengt het open
baar vervoer je ook niet echt aan
de deur op de Maasboulevard."
Aad en Gerard hebben allebei een
auto en gaan er ook apart mee
naar het werk als ze hem voor een
afspraak 'buitenshuis' nodig heb
ben. „Dat komt een paar keer per
maand voor, maar erg is het niet.
Problemen over het carpoolen
maken we nooit, maar misschien
komt dat ook omdat we broers
zijn."
De overheid probeert het bewuste
gebruik van de auto, zoals de
Vlaardingse broers dat in praktijk
brengen, te stimuleren. Zo is het
in vijf maanden ïjd gelukt om
één op de tien Zuidhollandse pro
vincie-ambtenaren niet langer
met de auto naar het werk te laten
rijden. Ze pakken nu de trein,
bus, tram of fiets. Of ze carpoolen.
„Geen slecht begin, maar we zijn
er nog lang niet," is het nuchtere
oordeel van Frank van der Burg.
Hij is baas van 'De Halte', een
clubje van drie mensen dat een ei
gen, kleine reis-organisatie van
de provincie vormt. Hun taak: in
vier jaar tijd het autogebruik van
het personeel met 20 procent te
rugbrengen. De doelgroep be
staal uit 2200 ambtenaren.
De resultaten over de eerste vijf
maanden stemmen tevreden, al
dus Van der Burg. Gemiddeld is
er bijna 10 procent minder auto
gereden. Dat lijkt heel wat. Zeker
als wordt bedacht dat volgens ver-
keersdeskundigen het Neder
landse file-probleem volledig is
opgelost, als het totale autoge
bruik met 4 tot 5 procent wordt te
ruggedrongen. Toch vindt Frank
van der Burg het nog lang geen
tijd om 'hosanna' te roepen: „Je
moet de maatregelen voortdu
rend blijven pushen, anders zakt
de animo weer in."
Vervoerplan
Bureau 'De Halte' zetelt in de hal
van het Provinciehuis. Het is een
bus- en treinlcket tegelijk, en
meer dan dat. Ambtenaren kun
nen er niet alleen kant en klare
openbaar-vervoerkaar len kopen,
ze kunnen er ook contracten slui
ten voor fietsvergoedingen en
carpool-regelingen, of een af
spraak maken voor gebruik van
één van de dienstfietsen of
dienstauto's.
'De Halte' is een symbool van de
nieuwe aanpak van de provincie
Zuid-Holland, die met een eigen
vervoersplan een voortrekkersrol
wil vervullen m het terugdringen
van het autogebruik.
Gerard (rechts) en Aad de Winter hebben In drie jaar tijd nog geen problemen gehad over het car
poolen. 'Maar dat komt misschien ook omdat we broers zijn.'
Foto Pim Ras/Cor Vos
„Alle grote bedrijven worden in
de toekomst verplicht zo'n eigen
vervoersplan op te stellen." aldus
Frank van der Burg. „Wij moeten
als provincie een voorbeeld stel
len. De financiering van al die
maatregelen, waarbij wij trou
wens subsidie van het rijk krij
gen, en de oprichting van dit ser
vice-reisbureau kost natuurlijk
wel wat. Maar dat verdien je uit
eindelijk met z'n allen terug in de
vorm van minder files, en daar
door csn bpt°re bereikbaarheid
en snellere- levertijden. Ook com
mercie. L-drijven zullen moeten
beseffen dal dit nodig is, anders
loopt het echt mis in Nederland.
Het is nu al gigantisch druk op de
wegen. Dal wordt alleen maar er
ger ais we niks doen."
Parkeren
Bij de provincie lijkt het nieuwe
maatregelen-pakket dus snel ef
fect te sorteren, afgaande op die
stevige daling van het aantal ge
declareerde autokilometers. Toch
staat de grote parkeerplaats ach
ter het Provinciehuis elke dag
tjokvol.
Van der Burg: „Dat heeft ons ook
verbaasd. Je zou zeggen dat het
minder druk moet zijn. maar inte
gendeel" omdat wc nu de regel
hanteren 'vol is echt vol' en omd.it
we een voorkeursbehandeling ge
ven aan de mensen die carpoolen,
is het parkeerterrein tegenwoor
dig zelfs al om kwart o\ er acht af
geladen. Terwijl dat vroeger rond
negen uur was
Hoe dat precies zit hoopt Van der
Burg binnenkort aan de weet te
komen middels een enquête on
der het personeel. Hij schrijft het
gedrang op de parkeerplaats
voorlopig toe aan de onderlinge
concurrentie lussen de 400 (van
de 1000) in het hoofdgebouw wer
kende ambtenaren, die nog altijd
gebruik maken van de auto.
De onverminderde parkeerdruk-
te komt misschien ook doordat
het carpoolen, eigenlijk nog niet
zo heel prominent scoort. In to
taal maken dertig 'combinaties'
gebruik van het sinds dit jaar gel
dende vergoedingssysteem. Er
zijn 80 tot 90 ambtenaren die nu
samen rijden en dat scheelt onge
veer dertig auto's per dag richting
Provinciehuis, schat Van der
Burg. Mooi meegenomen, maar
geen uitgesproken succes.
Vergoeding
Ook hier moet hij gissen naar een
verklaring. Die kan zijn, dat de
onkostenvergoeding lang niet
voor iedereen fiscaal gunstig is.
Een ambtenaar uit Alphen aan
den Rijn die dagelijks twee men
sen meeneemt, krijgt daarvoor
524 gulden per maand. Een Noot-
dorpse collega die dagelijks ook
zijn vrouw in de buurt van het
Provinciehuis afzet, ontvangt als
vergoeding maandelijks 104 gul
den (52 gulden per persoon). Som
migen zijn daar bij de belasting
onvoordelig mee uit. krijgt men
bij 'De Halte' te horen,
Van der Burg vindt dit een gevolg
van slechte coördinatie bij hpt
rijk. Hij heeft meer kritiek: „Het
ministerie van verkeer wil het
openbaar vervoer stimuleren,
maar tegelijk worden de kaartjes
duurder en worden onrendabele
lijnen opgeheven. Dan werk je je
zelf tegen. Of de belasting loopter
met grote benen doorheen: we
zien zelfs dal mensen soms met
de fteisvergoeding slechter uit
zijn. Sommige werkgevers lossen
dat op door cadeaubonnen te ge
ven, maar dat moet toch eigenlijk
niet nodig zijn."
Uit deze voorbeelden blijkt, dat
het terugdringen van het autoge
bruik nog maar in de kinder
schoenen staat. „Er moet meer
gebeuren. Misschien moeten we
straks ook geld vragen voor par
keren achter het Provinciehuis,
zoals in Groningen al gebeurt, of
de parkeerruimte inkrimpen.
Maar al met al zijn de eerste resul
taten van ons nieuwe beleid -
tien procent minder aulokilome-
ters - redelijk positief. En het
streefcijfer van twintig procent in
vier jaar lijd zulten we ook wei h|-
Len. Maar we slaan nog pas aan
het begin. Als je de mensen |r
niet voortdurend van blijft door
dringen dat het nodig is om mil
der auto te rijden, dan zitten dé
wegen straks echt overvol." I