14
dtferöam
Drukkejeugddiensten
in de Zuiderkerk
Rotterdam
van
toen
Brug geramd
"4
sê
Cursussen voor
doe-het-zelvers
Video's over
catamarans
Keramiekmarkt
op Plein 1940
Info-markt
alleenstaanden
Een moetje voor
de raadsleden
Zaterdag I mei 1S9-3
Rotterdams Dagblad
Rotterdam - De Doe-Zetf-Sehool
begint in mei weer een nieuw se
rie cursussen op het gebied van
metselen, stucadoren, timmeren,
schilderen, loodgieten, elektrici
teit, fietsenmaken, lijsten- en
meubelmaken, meubelstofferen,
centrale verwarming, veiliger wo
nen en karweitjes in huis. De
praktijkcursussen bestaan elk uit
zes lessen van drie uur, gegeven
in de middag- of avonduren.
Uitgebreide informatie over de
cursussen, aanvangsdata en de
verschillende kortingsmogelijk
heden voor onder meer Rotter
damse uitkeringsgerechtigden en
houders van een 65+ pas, is te
vinden in een folder van de Doe-
Zelf-School. Die kan worden aan
gevraagd via tel. 010-4119877 of
worden afgehaald aan het Weena
713 (Groothandelsgebouw).
Rotterdam - Ter gelegenheid van
de tentoonstelling 'Catamarans'
worden vandaag en zondag in het
Maritiem Museum Prins Hendrik
in Rotterdam videofilms getoond
over grote wedstrijden van cata
maran-zeilschepen.
Er zijn vier films: over de in ja
nuari in Guadeloupe gehouden
wereldkampioenschappen hobie
cats (aanvang 12.00 uur), over de
wedstrijd rond Texel (aanvang
13.00 uur), over de eerste Tahiti
Mondialcat Challenge in 1991
(aanvang 14.00 uur) en over de
Silk Cut Multihull Challenge
1986, een 24-uurs zeilrace van
Brighton naar Londen (aanvang
15.00 uur).
Alle filmvoorstellingen vinden
plaats in de kleine aula van het
museum. Het museum is tot vijf
uur open, op zondag vanaf elf uur.
Rotterdam - Plein 1940 in Rotter
dam, naast het Maritiem Mu
seum, vormt morgen het decor
voor de vierde Rotterdamse Kera
miekmarkt.
Hieraan wordt deelgenomen door
keramisten uit binnen- en buiten
land. De markt duurt van elf tot
vijf uur. De tot de markt toegela
ten (professionele) klei-kunste-
naars tonen niet alien hun werk,
maar geven ook demonstraties,
uitleg en adviezen.
Rotterdam - Vier alleenstaanden-
organisaties hebben voor zondag
13 juni een grote informatiemarkt
in Rotterdam georganiseerd. In
het Nivoncentrum (Dirk Smits-
straat 76) zal dan uitgebreid aan
dacht worden besteed aan de di
verse aspecten van het alleen
zijn.
Voormalig wethouder J, H. A.
Henderson (Sociale Zaken) zal de
markt, die duurt van 's middags
half twee tot 's avonds half zes,
openen. Er zal onder meer infor
matie worden aangeboden over
contact- en reismogelijkheden en
alleen wonen.
Zoals beloofd terug naar de omge
ving van de Regentessebrug en
Wijnhaven. Eerder is er over ge
publiceerd op 10 en 24 april.
„De omgeving van de Regen
tessebrug is goed veranderd, óók
door het verdwijnen van de bode
diensten Stanfries, Boom en Van
de Schuyt op de pieren waar nu
woningen zijn gebouwd," vindt P.
Vonk (Oranjeboomstraat 276a -
waar geen plaatsnaam is vermeld,
wordt Rotterdam bedoeld). „Als
kind maakte je vaak gratis ritten
op de sleperswagens. Zo zwierf je
door de stad zonder te weten waar
je terecht kwam. Maar je leerde
haar wel goed kennen."
G. Bendeler (Twiekelstraat 8, Hel-
levoetsluis) herinnert zich de pas
sagiersschepen van rederij Van
de Schuyt ,.Hun motorschip
Prinses Juliana was een prachtige
schuit. Op zondag kon je ermee
vanaf de Boompjes naar Hoek
van Holland varen. Voor kinderen
was het tarief een kwartje en vol
wassenen telden veertig cent uit."
P. Chr. van Gerdingen (Thomas
Mannplaats 150): „De Regen
tessebrug heeft drie onderdoor
gangen: twee van zeven meter
breed en één van 13,5 meter. De
brug verving in 1899 de kleine
Wijnbrug, die westelijk lag tussen
de Wolfshoek en de Leuvehaven.
Vroeger was midden op de brug
een tramhalte. Op de middelste
pijler, dus tussen de lantaarns,
zijn de vier sehroefgaten van het
haltebord nog zichtbaar."
Bij A. Rackwitsz (Becramming
54a) kwamen de herinneringen
bij het zien van de foto als vanzelf
boven. „Vele jaren passeerde ik
de brug 's morgen en 's avonds
van en naar mijn werk." H M.
Stofregen (KeUoggpiaats 61) ver
moedt dat de foto omstreeks 1927
is gemaakt. Hij leidt dit af aan de
tram met de vier assen.
„In dit havenkwartier waren heel
veel bedrijven en kantoren geves
tigd. Aan de andere zijde ging
men door naar de Glashaven waar
de Zuiderkerk was. Dominee
Oberman hield er druk bezochte
jeugddiensten. Hij is nu ruim
tachtig jaar. Een zoon van hem
predikt in Capelle aan den IJssel.
Helaas is de kerk tijdens de Twee
de Wereldoorlog verloren ge
gaan," weet J. K. Feringa (Gul-
denwaard 27).
Verlicht
C. Baris (Charioisse Kerksingel
32): „Sinds kort is de Regentesse
brug 's avonds verlicht en dat is
onderdeel van het verlichtings-
plan 'Waterstad bij Night'. Het
project is betaald door de ge
meente Rotterdam, met subsidie
van het Rijk."
J. Karmeling (Beemd 43, Hoog
vliet) woonde als kind aan de Ge
dempte Biersloot. „Aan deze
buurt heb ik tal van herinnerin
gen. Op vrijdag wandelde ik sa
men met opa naar de schepen bij
de Regentessebrug, waar hij ver
se vis kocht. Hij wees zelf aan wel
ke vis hij wilde hebben. Het was
een mooie tijd, die nimmer terug
keert."
De verkering van W. van Hattem
(Olmendaal 207) woonde in de
buurt van de Witte de Withstraat.
Door Rein Wolters
Reacties op deze rubiek
uitsluitend schriftelijk aan:
'Rotterdam van toen',
t.a.v. Rein Wolters,
Postbus 2999,
3000 CZ Rotterdam
„Vaak was de Regentessebrug in
onze wandelroute opgenomen. Ik
herinner me een loodgietersbe-
drijf op de Wijnhaven, waar het
tijdens het weekeinde altijd keu
rig was opgeruimd. Het leek wei
een salon."
„Op een mooie zomeravond wan
delden we weer eens over de
Wijnhaven. Even vóór de Zwarte
Hondstraat was een kantoorboek
handel. Glurend in de etalage,
gmg ineen de markies omhoog.
Achter ons klonk een harde plof
van een kat die heerlijk op de
markies had liggen zonnen. Ge
lukkig mankeerde het dier niks."
Een vriend van M. de Wolf (Sa-
turnusstraat 313, Spijkenisse)
was besteller bij een grossiersbe-
drijf in koek- en chocolade-artike
len. „Op een keer reed ik mee in
Bruggen zijn Kwetsbaar. Door
de jaren is er door aanvaringen
héél wat schade veroorzaakt.
Denk bijvoorbeeld aan de ellende op 10 mei
1978 nadat de Nediloyd Bahrain in de vroege
ochtend de hefbrug over de Koningshaven ram
de. Zes weken was geen treinverkeer mogetijk.
Uiterst vreemd voor de bewoners van de Oran
jeboom- en Rosestraat. Door de stilte, er da
verde niet elke vijf minuten een trein iangs,
konden ze niet slapen. Die herinnering kwam
bovendrijven bij het zien van bijgaande, bijna
75 jaar oude, foto. Deze is van de oude draai-
brug over de Koningshaven en
kreeg op 2 november 1918 een
forse opduvel van het schip
Handelfels. De draaibrug kwam rechtop in het
water te staan. Volgens H. J. Knijpinga (Korte
Heiniantstraat 13) stond de brug maar liefst
950 minuten per week open. „Op 12 oktober
1923 besloot het college van B W de (oude)
Willemsbrug te verhogen naar de destijds gel
dende Rijnvaarthoogte van 8,5 meter en de Ko-
ningshavenbrug te vervangen. Dat is de brug
geworden die nu nog dagelijks door duizenden
wordt gebruikt." Foto Collectie h. j. Knijpinga
KERKDIENSTEN
zijn bakfiets. Het had gevroren en
de weg was glad. Eenmaal over
het hoogste punt van de brug,
slipte de bakfiets en knalde tegen
een walhuisje. Een deel van de la
ding uit de gekantelde bakfiets
kwam in de Wijnhaven terecht,
tot vreugde en verrassing van een
zwerm meeuwen. Ze vraten zich
rond aan de gevulde koeken en
kano's. Tot zijn geluk toonde de
baas van mijn vriend begrip en
ontsloeg hem niet."
Ook bij J. Stofregen (Reviusron-
deel 61, Capelle aan den IJssel)
kwamen de oorlogs-herinnenn-
gen los. „Op zaterdagmorgen 11
mei 1940 vluchtten mijn vader en
ik met ons fietskar over de Re
gentessebrug en langs de loop
graven op de Blaak naar de Kei
zerstraat. Op de kar stond een
kooi met daarin een merel, die we
in het Park hadden gevonden en
door ons gevoerd werd om in le
ven te blijven. Toen wij er waren,
vroegen de Keizerstraatbewoners
of wij van buiten de stad kwamen.
Zelf heb ik die middag de groot
ste moeite gehad om via de Wijn
straat thuis in de Bierstraat te ko
men. Onze soldaten lagen daar
achter vaten benzine te schieten
op de rij and."
„De avond tevoren waren rond
middernacht de eerste bommen
gevallen op het pand van het ver
zekeringsbedrijf Bicker Caarten
op de hoek Wijnhaven/Bezemma-
kerssteeg. Wij woonden tegen
over de graancentrale van de Ove
rijsselse Handels Onderneming
(OHO), waarin ook de firma's But-
tinger en Houtzager waren geves
tigd."
Kantoorbediende
G. Apon (Kromhoutstraat 194):
„Ruim veertien jaar heb ik in de
Wijnstraat gewerkt als kantoorbe
diende bij de Disconto-Maat
schappij, een kleine bank. Aan de
Wijnhavenkant hadden we vanuit
kantoor uitzicht op de vishande
laren bij de Regentessebrug.
De ouders van Th. Blumers-Teyn
(Van de Sasstraat 211) waren als
concierge werkzaam op de Wijn
haven bij de firma Van Marle.
„Onze woning was boven de kan
toorverdiepingen en bood een le
vendig uitzicht op de bedrijvig
heid in de haven. Elke dag wer
den er schepen gelost en geladen.
Helaas zijn we weggebombar
deerd. Op het nippertje hebben
we het vege lijf kunnen redden.
Alles ging verder verloren."
„Aan de Wijnhaven was ook het
effectenkantoor van de heer
Huisman en naast hem op 139 het
assurantiekantoor van de firma
Blom Van de Aa en daarboven
de Overzeese Handels Maat
schappij. Op de bovenste verdie
ping woonde de concierge," weet
T. Scholten (Vlaardingerdijk 244,
Schiedam). „Op 1 november 1924
opende dit Amsterdamse bedrijf
het Wijnhaven-filiaal. Eén week
later kwam ik als jongste bedien
de in dienst. Als I4-jarige had ik
een maandloon van vijftien gul
den. De heer G.H. Demminck
was mijn chef. Hij was gehuwd
met een dochter van de bekende
mijnheer Bart Wilton. Het gezin
Demminck is op jonge leeftijd bij
een noodlottig ongeval om het le
ven gekomen. Op mij heeft dat
diepe indruk gemaakt, Ik heb nog
gewerkt met de heren Van de Hei
de en Baart en de dames Van
Lochem en Van Rooijen. Als zij
nog leven, dan zijn ze in de tach
tig jaar, In de omgeving waren
nogal wat assurantiekantoren ge
vestigd: Obreen, Van Marle,
Knight Co, Van Vught en Fra-
ser Co."
H. Bliek (Liiidtstraat 4) heeft als
bouwkundig-tekenaar stage gelo
pen bij het architectenbureau
Links de Scheepmakershaven
van vóór de Tweede Wereld
oorlog en rechts de Wijnha
ven. In het midden van de
'taartpunt' tussen beide ha
vens is nog juist de torenspits
van de Zuiderkerk zichtbaar.
Dit gebied is tijdens de Twee
de Wereldoorlog vrijwel
geheel verwoest door bom
men. Foto Gebr. Spanjersberg
Van de Heijden en Van Nieuwen-
huyzen aan de Wijnhaven. Bene
den het bedrijf was de timmerfa
briek van Pelt en Van der Heiden.
Daar weet 84-jarige B. A. J. Hage
naar (Griegplein 160, Schiedam)
alles van. Over de inhoud van zijn
bijzonder gedocumeerde brief
binnenkort meer.
Niet alle reacties konden worden
behandeld. Dank ook aan
M. Th. C. van Velzen (Schiedam-
sedijk 64b), J. A. Slingerland (Ho-
nïngerdjjk 191), A. L. Guillot-van
de Werf (Dr. den Uyllaan 170,
Spijkenisse). J.A.M.W. Jonge-
neel (Meermanstraat 19), J. van
den Bos-Weerts (Goudsesingel
7e), W. Y. Faber (Wingerd 9, Helle-
voetsluis), G. C. Groen-Koopal
(Kil 16). S. Moulijn (Floridaweg
38) en J. Tabbers (Beemsterhoek
227) uit Capelle aan den IJssel) en
H. W. aan den Wiel-Beer (Cartesi-
usstraat 13a, Schiedam).
Links de Regentessebrug met tegen de kade enige beurtsche
pen. Rechts is nog juist de Posthoornsteeg (nu Posthoornstraat)
zichtbaar. FotoGebr. Spanjersberg
zondag 2 mei
Hervormde Gemeenten: Centrum:
St. Laurenskerk: 10.30 ds.T.Noor-
man 17 dsJ.Muller, Sluipwijk. Prm-
sekerk: 10 ds.H.de Lange. Paulus-
kerk: 10.30 prof.dr.C.Halkes. Op-
standingskerk: 10 ds.L.Geluk. Am-
manstichting: 10 dsJ .Snijder. Delfs-
haven: Oude Kerk: 10 ds.C.Cluistra
17 ds.P.de Jong. Kralingen: Hoflaan-
kerk: 10 mw.drs.P.Stuijter 17
dr.O.v.d.Ploeg. Oosterkapel: 9.30
ds.J.Zeemeijer, Laankerk: 10
dhr.G.Smouter. Irnmanuelkerk: 10
ds.K.Reerds, Doesburg. Overschie:
Grote Kerk: 10 mw.R.de Graaff. Ma-
ranathakerk: 10 dS.R.BIaauw, Wier
den. Hillegersberg/Schiebroek/Om-
moord: Hiilegondakerk: 10 ds.T.v-
.Soest 17 ds.P.Droogers. Messias-
kerk: 10 ds.A.Schipper, Oranjekerk:
10 ds.G.v.d.Bogerd, Rhoon. Alexan-
derkerk: 10 ds.P.Droogers. Goede
Herderkerk: 17 ds.B.Duisterhof, z.d.
Vredevorstkerk: 10 ds.J.Becker.
SOW/IKKK. Bergkapel; 10.30 ds-
.E.Cossee. Open Hof Hessepiaats:
9.30 ds J.Doff 17 ds.A.Schipper. Va
renhof: 11 ds.J.Doff. Ontmoetings-
kerk, Ben Websterstraat: 10
ds.T.Prins. Rotterdam-Zuid: Betle-
hemkerk: 10 ds.C.Bregman, Zoeter-
meer. Ca missehuis Lepetaarsïnget:
10 dienst. Johanneskerk: 10 ds.Lv-
.Nieuwpoort. Julianakerk: 10 ds-
.F.Roodenburg. Maranathakerk: 10
ds. A Jonker, Stolwijk 17 kand.M.AIe-
man. Doornspijk. Credokerk: 10
ds.J.Kroeze 17 ds.J.Kroeze, WOD-
Chr.Triomfatorkerk: 9.30 mw.ds.C-
Kraan. Oude Kerk: 10 en 17 ds.G-
.v.d.Graaf. Vredeskerk: 9.30
mw.drs.S.Hermanus. Koningskerk:
10 kand.W.Keuning. Sonneburgh:
10.15 dhrJ.Rooimans, De Zwarte
Zwaan Maashaven: 10.30 ds.A.de
Jong IJsselmonde: Adr. Janszkerk:
10 ds.T.Schot, Duisburg. De Hoek
steen: iö ds.A.v.Houweiingen. Pei-
gnmskerk: 10 ds.D.v.Noordennen/
K. Vogelaar 15 K.Vogelaar.
Gereformeerde Kerken: Centrum:
AmmanstichtlngBoezemweg: 10 ds-
.J.Snijder, SoW. Bergsingelkerk: 10
ds-A.Peper, H.A. l7ds.H.Steendam.
Delfshaven: Kerkzaal BM 4, Burg.
Memeszstraat 4: io ds.P.Ntoane.
HillegersbergiTerbregge: Salvaior-
kerk: 10 ds.H.Steendam. Overschie:
Maranathakerk: 10 ds.R.BIaauw,
Wierden. Kralingen: ProRege: 10 ds-
.p.Melse, Vrouwenpolder. Om
moord/Zevenkamp: Open Hof; 9.30
ds J-Doff 17 dsA.Schipper. Ontmoe-
tlngskerk: 10 ds.T.Prins. Varenbof:
lldsJ.Doff. Alexanderstad: Verrij
zeniskerk; 9.30 ds.j.Tevei 17 ds.W-
.Speelman, Barendrecht. Alexan
derpolder: Sionkerk: 19 ds.H.Paul.
Feijenoord: Koningskerk: 10 drs-A-
.Meek. Venlo. Heijplaat: jutr-
anakerk: 10 ds.F.Roodenburg. Pen-
drecht: Chr. Tnomfatorkerk: 9.30
mw.ds C.Kraan.Lombardijen:Petra-
kerk: 9.30 ds.A.de Oude. Zuidwijk:
Credokerk: 10 ds J. Kroeze 17 ds.J.K
roeze, WOD. iJsseimonde: Groene
Tuinkerk: 9.30 ds.H.Bruning. Nievw-
Sonneburgh; 9.30 ds.E.Westnk, Dor
drecht.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: Centrum: Simonstraat: 9.30
en 16.30 ds. H.L.T. de Bruijne. Hm-
doestaans Pakistaanse Dienst: Gez-
.dienst in Simonstraatkerk: 16.30
ds. de Bruijne. Delfshaven: Kuiper
straat 19: zo. 9-30 en 16-30 ds. R,
van Nus. Noord: Lankslaan 215: zo.
9.30 en 16.30 ds. J. Borgdorff. Oost:
Zuid: Bollenland 55: zo. 9.30 en
16.30 ds.G.Hagens.
Chr. Gereformeerde Kerken: Cen
trum: Rehobothkerk Noordsingel 90:
9.30 en 16.30 dsJ.Manni. R'dam-
Zuid Nebokerk Smeetlandsedyk:
9.30 en 17 ds.S.Ctten. R'dam-West:
Kerkgebouw Coloniastraat25:10 en
17 ds.W.de Joode. R'dam-Oost: Ont-
moetmgskerk Zevensprong: 11.15
ds.A-den Boer 18 ds.D.v.Vuuren.
Alexanderpolder: Verrijzeniskerk
Springerstraat: 11.15 ds.LCompag-
r>ie 1815 dsJ Manni. R'dam-Char-
lois: Kerkgebouw Wolphaertsbocht
278: lids.s.otten 19ds.H.de Haan.
Kralmgen: Jeruzaiemkerk: 10 en 16
ds.B-de Romph. Diensten voor ge
hoorgestoorden: Rehobotkerk
Noordsingel: 9.45 dsJ-Reeborst-
Breepletnkerk: 9.45 ds.H.Landman.
Zieken- en Verpleeghuizen: Daniel
den Hoedkliniek: 9.30 ds.P.Kikstra.
Dijkzigt Ziekenhuis: 9.30 ds.P-
.Syslmg-Bïkker. De Elf Ranken:
14.30 ds.P.Pool. Havenziekenhuis:
10 dsJ.Bakker. Ikazia Ziekenhuis:
10.30 ds.M.Don. Meerweide: 10.30
kand. A.v.d.Steenhoven. Rheuma
Centrum, van Beethovenlaan: 14.30
dienst. De RustenburgMathenesser-
laan: 10.30 ds.J.Hess. Sint Clarazie-
kenhuis: 10.45 ds.H.Benard. Sint
Franciscus: 9 ds.R.AIers. De Twee
Bruggen: 19,30 mwJ.de Vries. De
Vijf Havens: 10.30 ds.W.Spee!man.
Delta Psychiatrisch Ziekenhuis:
10.30 pastor B.v.Dam/dsJ.Kuiper.
IJssellandziekenhuis: 10.30
dsJ.Korf. Schiehoven: Asserweg.
10.15 ds W.Speelman. Slingendaet:
14.30 ds.P.Bout. Smeetsland: 11
mwJ.de Vries.
Oud-Katholieke Kerk
H.H. Petrus Pautus (Paradijskerk):
9.30 Eucharistieviering. 10.15 Eu
charistieviering in Schiedam. Dam
30.
Katholieke Kerken:
Centrum: Rosaliakapel, Noordsingel
40: za.18.30, zo.9.30. Eendrachts-
kerk, Eendrachtsstraat 95: za. 12.45
zo-9.45 en 12.45. Joseph Paradijs-
kerk. Nw. Binnenweg 25: za. 17.30
zo. 11 Steiger Dominicus, Hang 18:
zo. 10.30 en 12.15. Klooster MSC
Karei Doormanstraat 337: zo, 11.
West: St. Laurentius en Elizabeth (ka
thedraal) Mathenesserlaan 307;
za.9.30 en 19zo.9.45 en 11.30. An-
tomus Abt, Mathenesserdijk 459:
za.18.45. St. Wiliebrord, Beukelsdijk
179: zo.10.30. Nicolaas (Spangen)
Mathenesserdijk 115: zo.10.30.
Noord: St. Albertus, Nic. Ruysch-
straat 1: za.19 zo.10.30. Crooswijk
Nieuwe Kerk Barbara-Verlosser
Crooswijkseweg 36: za.18 20.IO.
H.Famihekerk (Bergsingel): zo,9.30
en 11. Hildegardis Hildegardtsstraaï
50: 73.3 7 zo.11- Oost: Kralmgen
Lambertuskerk Oostzeedijk: za.19
zo. 10 en 12. Alexanderpolder St.
Caecilia, Zocherstraat 90: za.19
zo.10.30. Ommoord/Zevenkamp:
Open Hof, Hesseptaats 221: za.19
zo. 11. Overschie: O.L. Vrouw v. Altijd
durende Bijstand, Burg. Bauman-
niaan 171: za.18.45 zo.9, 11 en
18.45. St. Petrus Banden (Delftweg
13): za.18.45, zo. 9.15en 10.30- Hil-
Jergersberg/Schiebroek: ChnstusKo-
ningStatenpleinrza.18.30 zo.10.30.
St. Liduina, Burg. Lefevre de Montig-
nylaan 17: za.19 zo.10 en 12. St.
Paulus, Lariksfaan: za.19 zo.9.30 en
11.30. Verrijzeniskerk, Metdoomsin-
gel: za.19 zo.10.Zuid: H. Franciscus
van Assisie (Huize Maasveid):
zo-9.45. H.H .Martelaren van Gorcum
en O.L,Vrouw van Lourdes, Stieltjes
straat 14: zo.9.30 en 11. St. Marga-
retha M. Alacoque, Rechthuislaan
50: zo.11.15. Kruisvindingkerk, Beu-
kendaai: za.19 zo.10,30. Simeon en
Anna Strevelsweg: za.17.30. Lom-
bardijen (Engelbewaarders) Guido
Gazelleweg: zo.10. IJsselmonde
(Kruisverheffing) Groene Tuin;
za. 18.30 zo.10.30. Wederkomst v.d.
Heer: za. 18.30 zo.10. Chariois: Mi
chael en Clemens, Dorpsweg: za.19
zo.9 en 11. Pend recht St. Bavo, Som-
melsdijkstraat: zo.10. Zuidwijk: (Pa
rochie O.L. Vrouw onbevlekt Ontv.):
zo.10. Heijplaat (H. Bonifatius):
zo.10. Rondom Rotterdam: Baren
drecht: Augustmus. Manjkesingel
24: za.19 zo.10.30. Bolnes: H.There-
siakapel, Donckselaan 10: za.19.
Capelle a/d Ussel: St. Pauiuskerk:
za.19 zo.10.30. Hoogvliet: (Maria-
kerk): zo.10 en 18, St. Jankerk Pos-
weg^. 17.45zo. 11.30. Krimpen a/
d IJssel: Maria Koningin, Hobbema-
laan 1: za.19 zo. 10. Lekkerkerk: Jo
zef, Emmastraat 26: zo.10. Pemïs:
Emanuelkerk, Overhandstraat:
za.19. Rhoon: Willibrordus: zo.10.
Ridderkerk: St. Joris, Hovystraat 64:
zo.10.30. Rozenburg: St. Jozef, Jar*
Toorpstraat 3: za.19 zo.11.30. Spij
kenisse: H-Feiicitas, Hekelingseweg
15: za. 19 zo.10.30. Diverse Groepe
ringen: Doven: Karei Doormanstraat
337: zo.12.30. Studentenparochie
Dcopsgez- Kerk Noordmolenwen.
zo.l2. Schippers: R.K. Schippers
Centrum Mauritsweg 50: zo.ll. En
gelsen: St. Lïduinastraat 10.
Schiedam: zo.10.45. Kroaten/
Joegoslaven: St. Laurentius, Mathe
nesserlaan 307: zo.13. Portugezen:
Korfmakerstraat 131: za.17.30
zo. 11. Spanjaarden: Eendracbts-
kerk, Eendrachtsweg 46: zo.11.30.
Polen: Nw. Binnenweg 25: le en 3e
zondag v.d. maand 12.30. Hongaren:
Karei Doormanstraat 337: alleen 2e
zondag v.d. maand 15. Antillianen en
Arubanen: Paradijskerk: alleen 4e
zondag v.d. maand 13. Surinamers:
Nozemanstraat 10b: leen 3e zondag
v.d. maand 11.
Overige diensten:
Vereniging van Vrijzinnigen: De
Scheepsbrug Stationsplein: 10.30
mw.J.PIerjsier. Doopsgezinde Ge
meente: Kerk Noordmolenwerf:
10.30 ds.G.ten Klooster. Remon
strantse Gemeente: Kerk Wester
singel: 10.30 ds.M.de Vries. Neder
lands Gereformeerde Kerk van Rot
terdam: Bethelkerk Oranjestraat:
9.30 en 16,30 ds.L.Compagnie. Ver
rijzeniskerk, Springerstraat: 11.15
ds.L.Compagnie 18.15 dsJ.Manni.
Vrije Evangelische Gemeente: Rot
terdam-Centrum Adventkerk Mm-
streeistraat: 10 ds.J.Moerland. Rot
terdam-Zuid: 10 dhr.B.v.Brug. Evan
gelische Gemeente de Deur: Van
Sitterstraat 5b: zo.ll en 18 dienst,
WO. 19.30 dienst. Volle Evangelie
Gemeenten Rotterdam e.o,: Cen
trum: De Kandelaar Nw. Binnenweg
326: 10 en 19.30 dienst, zaal de
Doelen: 10 dienst. 'Immanuel' Lu-
therkapel Hr. Vrankestraat 51: 13
dienst. De Schutse Jacob Loisstraat
37:10 dienst. 'Kom en Zie' Nieuwe
Oosterkerk Boezemweg 170:15.30
dienst. 'Zout der aarde' Wijkgebouw
Spangen Mathenesserdijk 113:5.30
dienst. 'Bethel Temple' Credokerk
Sünge 150:13.30 dienst Ommoord:
Bertrand Russefplaats 3-5: 10
dienst. Hoogvliet Oude Wal: 10
dienst. Spijkenisse; vimderveen
217:10 dienst. Capelle: 'Kom en Zie'
Bermweg 280: 10 br.C.v.d.Dussen.
'Jalan Baru' De Meerpaal Rivterweg
13a: 10.30 dienst. Pinksterge
meente: Filadelfïacentrum Espelo;
10 en 19.30 M.v.Stapele. Gemeen
schap Rafaël Alexanderpolder: Zaal
$t. Caeciliakerk Zocherstraat 88:16
dienst. Gemeente Eben Haezer:
Kerkgebouw Gordeiweg 120, 10
dienst. Baptisten Gemeente: Rot
terdam-Centrum Provenierstraat: zo.
10 dienst. Het Nieuwe Verbond Ja
gerslaan: 9.30 dienst. IJsselmonde,
Kreekpad 7:9,30 ds.F.lourens. Ver
gaderingvan Gelovigen Rotterdam-
Zuid: Bas Jungeriusstraat 121: 10
uur Eredienst, dinsdag 19.45 Bijbel
studie/bidstond. Ned. Hervormde
Buitengewone Wijkgemeente:
'Elim' Numansdorp: 10 en 18
ds.S.de Jong. Zuiderkapelgemeen-
schap: 10 ev.H.Tieleman, Leiden 15
ev.G.Blonk, Goudriaan. Koopvaardij-
pastoraat Rotterdam: Zeemanshuis
Willemskade 13: 10.30 diakon
M.Platte/pastor W.v.d. Heuvel.
Nieuw Apostolische Kerk: Rotter
dam-Zuid: (Hillevliet 139) 9.30 en
17.00, wo. 20.00 uur. Spijkenisse
(Willemshoevelaan) 9.30 en,17.00,
wo. 20.00 uur. De Kerk van Jezus
Christus vandeHelligenderLaatste
dagen: Rotterdam-Noord Oosteinde
73: 9.30 Zondagsschool, 11.20
Kerkdienst Rotterdam-zuid: Schoon-
veld 60: 10.15 Zondagsschool,
11.20 Kerkdienst. De Gereorgani
seerde Kerk van Jezus Christus van
de Heiligen der Laatste Dagen: Rot-
terdam-Zuid Groenezoom 256:9.30
Zondagsschool 11 Aanbiddings-
dienst. De Christelijke Wetenschap:
(Schiedamsevest 190) 11 Thema-
dienst 'Eeuwigdurende strar. Getur-
genisdienst iedere eerste woensdag
van de maand 20.00 uur. Evangeli
sche Broedergemeente: Avenue
Concordia 111: 11 dienst. Deutsche
Evangelische Gemeinde: (Centrum
's Gravendijkwal 65) 10 dienst. Scots
Church; (Schiedamse vest 119)
10.30 ds. Alec C. Wark, St. Mary's
Anglican and Episcopal Church: P.
de Hooghweg 133:9 Holy Communi
on, 10.30 Morning Service. Byzan
tijnse Slavf5chekerk: (Hoflaan 103)
elke eerste zondag van de maand. 10
dienst.
Omgeving:
Schiedam: Hervormde Gemeente
Schiedam: Grote Kerk: 10 ds.F.Ober-
man. Capelle 17 ds.G.v.Kooten,
Delft. Opstandingskerk: 10 ds.G.de
Lang. Bethel-Kapek 10 dhr.A.v.San-
ten, Capelle. Huize 'Thomas'; 10 ds-
-H.Onderstal. Vlaardingen: Ooster
kerk: 10 mw.ds.L.v.Wegen, Velp.
Emauskerk: 10 ds.K.v.Kampen.
Kerkcentrum Holy: 9en 10.30 mw.d'
s.E.Haas. Vredeskerk: Sds.J.v-Veen,
Pnielkerk: 10 ds.C.de Bildt. Ichtus-
kerk: 10 ds.A.Wilschut. H.A. 19ds.A-
-Wilschut. Holy-Ziekenhuis: 9 ds.C
.de Bildt. Hoogvliet: Ned.Hervormde
Gemeente/Geref, Kerk; Antwoord
kerk: 10 ds.M.de Waard-v.Kalsbeek,
H.A. De Bron: 9.15 dsJ.Lems, Ber-
kel. Deltakerk: 9.30 ds.A.v.d.Pers,
H.A. 19 ds.J.Buurmeester, 's-Gra-
venzande, H.A. Dorpskerk; 10.15 ds-
-H.v.d.Heuvel, Oud-Beijerland. H.A.
Pemls: Ned. Herv. Kerk: 9.30 ds.M-
.v.d.Giessen 18.30 ds.M.v.d.Gies-
sen, jeugdd. Gereformeerde Kerk:
9.30 drs.A.v.Delft 17 ds.B.Urgert.
Heinenoord. Baptistengemeente:
9.45 ds.A.Boeschoten. Rozenburg:
Irnmanuelkerk: 9.30 en 18.30 ds.Se-
eleman. Poortegaal: Ned, Hervorm
de Kerk: 9.30 ds.W.Verhoef, Vlaar
dingen. Bolnes: Ned. Hervormde Ge
meente: Goede Herderkerk: 9.30
ds.J.Kraaijeveld 17 ds.H.Mast. Boe-
zemkerk: 9.30 ds.F.Wijnhorst 17 dr-
s.N.v.d.Voet, Veenendaaf. Brielle:
Herv.-Geref.Kerk: 10 mw.T.Wijma-
Spruit 17 dhr J.Veltrop. Vrijz.Geloofs-
gemeenschap NPB: 10 ds.A.v.d-
•Klaauw, Schiedam. Zuidland: Gere
formeerde Kerk: 9.30 en 17 ds.H-
-Vollmuller. Capelle a.d.Ltssel: Her
vormde Gemeente: Dorpskerk: 10
ds.W.Wagter 19 ds.H.Franzenj
Rhoon. Goede Herderkerk; 10 ds.C-
■Baas, Fijnaart, SoW 19 ds.G.Zonne-
veld. Nieuwe Westerkerk: 10 ds.J-
Schuurman 16.30 drs.M.v.Campen,
Woerden. De Gaarde: 9.30ds.G.Zon-
neveld. Ontmoetingskerk: 9.30 ev.J-
.v.ö.Knijff 16.30 ds.LRomein, Pijn-
acker. Ichtus/Meerhorst: 10 dhr.C-
.Cornetisse. Gereformeerde Kerken:
Goede Herderkerk: lOds.C.Baas. Fij
naart. De Hoeksteen. 9.30 ds.T.Vro
lijk. De Gaarde: 9.30 ds.G,Zonne-
veld. De Morgenster: 9.30ds.J.v.An-
del. Pinkstergemeente Kom en Zie.
10 br.B.Heerema. Krimpen a.d. IJs
sel: Kerk Ussetóhjk: 10 en 18.30
ds.G.Hoogstraten. De Rank, Albert
Schweitzeriaan: 10 ds.W.Koelewijn
18.30 ds.W.Wagter, Capelle.
In het congrescentrum Engels
zijn acht grote zalen afgehuurd
voor een conferentie, vandaag
over een week, bedoeld voor de
honderden gemeenteraadsleden
uit de Rotterdamse regio.
Het thema is de vernieuwing van
de gemeente in een veranderende
regio, Maar om één of andere
duistere reden schijnt de animo
nog niet zo groot te zijn. Met nog
maar één weekje te gaan valt de
inschrijving bij het Overlegor
gaan Rijnmondgemeenten (OOR)
vies tegen. Sommige grote frac
ties schijnen één vertegenwoordi
ger te sturen („dan horen we het
wel") en andere politici schijnen
nog niet zo veel op te hebben met
het OOR, omdat ze bang zijn dat
de regio te veel taken van de ge
meente afpakt. Maar dan ben je
natuurlijk een onnozele hals als
je wegblijft.
Laat ik alvast maar aankondigen,
dat ik bij het OOR een kopie zal
opvragen van de lijst raadsleden
die zich aangemeld hebben, en
dat iedereen die er niet op staat
een aantekening krijgt. Gemeen
teraadsleden, die ik in Engels
mis, zal ik met naam en toenaam
noemen, vergezeld ven de harts
tochtelijke aanbeveling om ze
nóóit meer te kandideren.
Want laten we er helder over zijn:
het jaarcongres van het OOR is
'een moetje'. Een verplicht num
mervoor gemeenteraadsleden.
Als iemand zich behoort te ver
diepen in de vernieuwing van de
lokale democratie, dan zijn het de
gemeentebestuurders wel. Als zij
het niet doen, laten zij het in feite
over aan het ministerie van Bin
nenlandse Zaken en aan het
OOR. maar dan moeten zij niet
klagen als de gemeenten te wei
nig bevoegdheden overhouden.
Nu al een paar maal heeft Bram
Peper de gemeentebestuurders in
de Rijnmond opgeroepen om over
hun positie na te denken. De bur
gemeester van Rotterdam raadt
ze aan om na te denken over de
essentiele relatie tussen overheid
en burgerij en wat een gemeente
eigenlijk méér zou moeten kun
nen doen om die verstandhou
ding te verbeteren. Het resultaat
is vooralsnog minimaal. Ideeën?
Amper. Daarom heeft de Rotter
damse wethouder Joop Linthorst
de gemeentebestuurders aange
raden om de samenleving er eens
bij te betrekken. Organisaties en
burgers hebben misschien wel
zinnige suggesties. Maar de ge
meenten lijken ook nu niet zo
hard te lopen om het maatschap
pelijk middenveld erbij te betrek
ken.
De conclusie is duidelijk: op het
ogenblik functioneren gemeente
raden niet naar behoren. Ze kun
nen niet eens aangeven wat ze zo
al beter kunnen doen Daarom
mogen 2ij het OOR-eongres niet
missen. Prof. dr. Roel in 't Veld
zal er trouwens de resultaten pre
senteren van een onderzoek naar
de tijdsbesteding van raadsleden,
en of ze urgente vraagstukken in
hun gemeente wel voldoende se
rieus nemen. 'De spiegel' heet dit
programma-onderdeel. In Rotter
dam riep Gerard de Kleijn, pro
jectleider van de sociale vernieu
wing, vorig jaar al politici en amb
tenaren op om eens wat vaker in
de spiegel te kijken: doe ik het
wel goed?
Die sociale vernieuwing geeft een
aardige invalshoek, als je naar het
functioneren van de gemeentepo
litiek wilt kijken. Het gaat hierbij
om schone straten, werkgelegen
heid op wijkniveau en een ver
schuiving van bevoegdheden van
de overheid naar organisaties van
bewoners. Allemaal zaken dus,
die dicht bij de bevolking liggen.
Zaken, die derhalve aan een ge
meentebestuur zijn voorbehou
den. Niet aan een regiobestuur.
Maar als je kijkt wat er in de Rijn
mond van de sociale vernieuwing
terechtkomt, is dat bitter weinig.
Bedroevend. Alleen in uitgere
kend die hele grote stad Rotter
dam blijken ze al meer dan twee
honderd straten te kunnen 'op-
zoomeren'. Als Rotterdam de so
ciale vernieuwing niet zou expor
teren, wisten ze er in de buurge
meenten nog niks van! Je zou bij
na gaan zeggen dat sociale ver
nieuwing iets is voor het regiobe
stuur.
Laat dus geen gemeentebestuur
der zeggen, dat hij/zij een rondje
nadenken niet nodig heeft. Stuur
die aanmeldingskaart dus maar
gauw op. Snel! Vandaag loopt de
inschrijvingstermijn af.
