14
Rotterdam
Huisbaas vreesde
kinderrijk gezin
Rotterdam
van
toen
Allemaal verdwenen
Collectanten
voor collecte
kankerfonds
Tekenen in
Blij dorp
Discussie
zorgkeuzes
Rondvaart over
de Nieuwe Maas
Tussen Rijn
en Schelde
Zaterdag 21 augustus 1993
Rotterdams Dagblad
Rotterdam - Het Koningin Wü-
helmina Fonds (kankerbestrij
ding) zoekt nog vrijwilligers die
willen collecteren tijdens de jaar
lijkse collecte die wordt gehou
den van 29 augustus tot en met 4
september.
De collectanten zullen enkele
uren worden ingezet bij zowel de
huis-aap-huiscollecte als bij de
straatcollecte van 3 en 4 septem
ber.
Het them?, van de collecte van dit
jaar is 'Kankerpatiënten staan
jüet meer zo alleen'.
Informatie is te verkregen via te
lefoonnummer (010)4662100.
Rotterdam - Blijdorp Ateliers
start 11 september cursussen
dier- en planttekenen. Zowel kin
deren als volwassenen kunnen
tijdens de lessen de bewoners van
de diergaarde op papier vastleg
gen. Beginners kunnen op zater
dag van 12.30 tot 14.30 uur terecht
$bor een cursus van acht lessen.
Gevorderden kunnen deelnemen
adn een cursus van elf lessen van
945 tot 11.45 uur. Voor kinderen
i$n vijf tot en met dertien jaar
zijn er op woensdag en zondag te
kenlessen van 10.30 tot 11.30 uur.
Deze duren tien weken.
Rotterdam - Het Vrouwen Hulp
Gezondheids Centrum Sara
houdt dinsdagavond 31 augustus
eén publieksdiscussie over keu
zes in de zorg. De regering zegt
dat de gezondheidszorg te duur
wordt en dat keuzos onvermijde
lijk zijn in wat wel en niet meer
kan.
De commissie Keuzen in de Zorg,
onder leiding van professor Dun
ning, stelde voor cüënten en pati
ënten in de discussie te betrek
ken. In samenwerking met het
bureau voor vrouwenhulpverle
ning Nederland Metis wil -Sara
daarbij zoveel mogelijk vrouwen
betrekken.
Belangstellenden kunnen zich
aanmelden bij Sara via telefoon
nummer: (010) 4365711.
Rotterdam De rondvaartboot
Gemini toert vanaf 4 september
vier zaterdagen over de Nieuwe
Maas langs bezienswaardigheden
op en rond het water. Vanaf de op
stapplaats Leuvehaven wordt
koers gezet richting de Van Brie-
nenoordbrug. Daar wordt ge
keerd en vervolgens gaat het on
der de Willemsbrug door. Tijdens
de rondvaart worden de Euro
mast, de Schiehaven en de
Merwehaven bezocht. Bij het
Eem- en Waalhaven-gebied keert
het schip weer om terug te varen
naar de Leuvehaven.
De twee uur durende tocht, waar
oor kaarten te koop zijn bij de
VW, begint en eindigt in de Leu
vehaven aan het ponton voor de
Buffel. Na 4 september vertrekt
de Gemini ook op 11,18 en 25 sep
tember (10.00, 12.15,14.30 uur).
„Statige panden met postkantoor
en telefoon in een cel voor de
deur," omschrijft M, P. den
Ouden (Meent 4b - waar geen
plaatsnaam is vermeld, wordt
Rotterdam bedoeld) de puzzelfoto
van twee weken terug. Vorige
week was verzuimd te melden dat
de nieuwe opgave pas deze week
wordt behandeld. Bij deze gecor
rigeerd.
En: „Tramlijn 4 rijdt vanuit Hille
gersberg door de Bergse Dorps
straat naar Schiedam. Aan de
rechterzijde, op de hoek met de
Weissenbruchlaan is een uoreea-
bedrijf met een groot terras met
een prima uitzicht op de Bergse
Voorpias met zeil- en roeiboten en
surfers. In de buurt is een grote
verscheidenheid aan winkels."
G.A. Odijk (Albert Schweitzer-
plaats 110) valt bij: „Een hartstik
ke gezellige buurt, die in de
volksmond 'het dorp' wordt ge
noemd. Maar de Bergse Dorps
straat geeft ook vaak vertraging
als er weer eens een vrachtauto op
de tramrails staat te lossen."
A. van Kamperdijk-Riswick (Spi-
ritoso 23, Krimpen aan den IJssel)
zag het levenslicht in de Juliana-
laan, die na de annexatie van Hil-
legersberg door Rotterdam is om
gedoopt tot Prinses Margrietlaan.
„Om deze reden mocht ik in de ja
ren '60 trouwen in het oude raad
huis van Hillegersberg. Dat was
toen alleen voorbehouden aan
partners die uit Hillegersberg af
komstig waren. Met heel veel ple
zier heb ik altijd in de wijk ge
woond."
Roots
R. Salters-Woudenberg (Aristote-
lesstraat 18, Capeüe aan den IJs
sel) spreekt van haar 'roots', want
ze is in geboren aan de Dorps
straat 33, toen nog zonder 'Berg
se'. „Op de foto is het pand net
niet te zien. Toen moeder in ver
wachting was van nummer 5,
kreeg ze van huisbaas Dulfer de
huur opgezegd. Ze moest maar
een ander huis zoeken, want de
Door Rein Woltcrs
Reacties op deze rubiek
uitsluitend schriftelijk aan:
'Rotterdam van toen',
t.a.v. Rein Wolters,
Postbus 2999,
3000 CZ Rotterdam
woning zou door het grut anders
uitgewoond raker.. We zijn toen
verhuisd naar de Grindweg."
Bij mevrouw Salters kwam een
golf van herinneringen boven.
„Bij drogisterij De Esculaap ben
ik ooit op een zondagmiddag ver
bonden, nadat mijn zusje bij het
snijden van witlof het topje van
mijn linker wijsvinger afsneed.
Het lidteken is nog duidelijk
zichtbaar. Bij kruidenier Kool
bracht ik op donderdag het bood
schappenboekje en de dag daarna
werd de bestelling netjes thuisge
bracht. Voor de etalage van de sla
gerij van Wensveen (nu de winkel
van Zeeman) stonden wij in de
hongerwinter van 1944 's mor
gens in de rij voor een pannetje
heerlijke soep. In de winkel van
melkboer Va.i de Berg rook het
altijd naar zure melk. Het gevolg
van de melk die hij zelf karnde en
waarvan hjj vervolgens boter en
kaas maakte. Dan was er kolen
boer Brandwijk en de boekwinkel
vanHëyink, waar je vóór tien cent
een boek kon lenen. Nog steeds
kom ik graag in Hillegersberg,
waar ik tot 1951 met plezier heb
gewoond."
A. van de Velde (Reigerstraat 1,
Maassluis) spreekt eveneens van
'het dorp'. „Naast het postkantoor
was vroeger de kerkdreef, de in
gang van de begraafplaats. In het
pand waarin nu het postkantoor
is gevestigd, woonde voordien
doodgraver Daim met zijn gezin.
De Hülegondakerk is gebouwd op
de Hillegondsberg, wat later Hil
legersberg is geworden. Deze
berg is gesiicht door Hillegonda,
een reine maagd, die door haar
ouders uit haar geboortehuis in
de Hollandsche Duinrand is weg
gejaagd. In haar boezelaar
(schortzak) nam ze zand mee als
souvenir aan haar dierbare ge
boortegrond en stichtte hierop de
berg Hillegond, Op de hoek van
Bergse Dorpsstraat en Freericks-
plaats staat haar beeltenis."
Verrassing
Voor A van de Hoek (Fuykstraat
15, Brielle) was de foto een aange
name verrassing. „De beneden
woning naast het postkantoortje
is mijn geboortehuis. Als tweede
kind van de familie zag ik daar in
1929 het levenslicht. Daar waar op
de foto de auto's staan gepar
keerd, waren in mijn tijd winkels
van bakkerij Van der Meer
Schoep, sigarenboer De Bruin,
kruidenier Kool, de viszaak van
Baan en de slagerij van Van Tol."
H. H. Ahaus (Dorpsweg 42, Hoog-
blokland) was in de jaren '80
raadslid van de deelgemeente
Hillegersberg/Schiebroek. „Me
nig ritje heb ik gemaakt door het
gebied op de foto. Ook dronken
wij na afloop van een vergadering
in een café iets verderop, bij het
kruispunt met de Argonauten-
weg, vaak nog een pilsje."
En: „Overigens valt het met het
opschrift boven de foto 'statige
panden' best mee. Menig statig
pand heeft het moeten afleggen
tegen (ver)nieuwbouwplannen,
die het oorspronkelijke dorpsge
zicht jammer genoeg hebben aan
getast. Bovendien: zo rustig als de
foto oogt, was het m de praktijk
De kerk op de achtergrond is gevallen onder de slopersmoker. Niet echt bijzonder, want in de ach
terliggende twintigjaar zijn in Rotterdam zekerzo'n 25, soms monumentale, godshuizen tegen de
vlakte gegafv. Overigens bestaan de panden naast de kerk ook niet meer. Het gras op de voor
grond is er nog, maar niet meer dat van toer* en in een andere vormgeving. Juist deze omgeving is,
ten opzichte van de foto van omstreeks 1935, drastisch veranderd als gevolg van de stadsvernieu
wing. Waar is de foto gemaakt en welke kerk is het?
De antwoorden moeten uiterlijk om 10.00 uur op donderdag 26 augustus in bezit zijn van 'Rotter
dam van toen'. De oplossing mag worden vergezeld van anekdotes en/of oude (straat)foto's. Reac
ties zonder volledige vermelding van voorletters, achternaam, adres, postcode en (eventueel) te
lefoonnummer worden niet in behandeling genomen. Onder de goede inzenders wordt een VW-
geschenken bon verloot. Foto Collectie b. Krooswijk-van Dongen
KERKDIENSTEN
Nabij de Bergse Dorpsstraat (toon noggewoon Dorpsstraat) stond restaurant Freerlcks annex mu
ziektent en speeltuin. FotoCoiletfJe H. J. Vos
HvliCüreT
De puzzelfoto van twee weken geleden is van de Bergse Dorpsstraat in de deelgemeente Hille
gersberg/Schiebroek. Deze verbindt de Straatweg/Weissenbruchlaan met de Grindweg/Argo-
noutensingel/Burg. Vesterlaan en heeft als zijstraten de Streksingel, Kerkstraat, Freerickshof en
Freericksplaats. De naamgeving geschiedde op 16 december 1941. Bij de annexatie kreeg de
Dorpsstraat de toevoeging 'Bergse', want in Rotterdam was al een Dorpsstraat in Hoogvliet.
Archieffoto Rotterdams Dagblad
ook niet altijd. Gaf het drukke
verkeer (auto's, trams, bussen)
geen overlast, dan zorgden be-
stratingswerkzaamheden daar
wel voor. Een stuk statiger wordt
het als vanaf deze piek op de ioto
over de Straatweg naar he* cen
trum van Rotterdam wordt gere
den. Op een van de bovenwonin
gen op de foto woont trouwens de
balletjuffrouw van mijn jongste
dochter. Vanuit haar woning heb
je een fraai uitzicht over het
straatbeeld. Al met al een karak
teristiek stukje Rotterdam, dat ik
best wel een beetje mis."
Uitspanning
H.J. Vos (Opzoomerstraat 21):
„Op een steenworp afstand van
het postkantoor was omstieeks
193Ü de uitspanning Freencks."
Als verhuizer weet hij: „In die tijd
reed de tram over enkel spoor
door de smalle Dorpsstraat. Later,
toen het twee banen waren gewor
den, was het uitkijken. Als je uit
de richting van het centrum
kwam en de tram kwam je tege
moet, dan moest je richtingaan
wijzer niet uitgeklapt staan. Deze
ging dan écht aan gruzelementen,
zo weinig ruimte was er. En met
te vergeten de markiezen van de
winkels. Deze zijn meer dan eens
van de gevel afgereden."
Tot zover een aantal van de hon
derden reacties. Volgende week
meer.
Voor velen was het niet echt moei
lik, maar toch stuurde niet ieder
een het goede antwoord. Het is
niet de Kleiweg van W. van Dijk*
Holleman (Vermaetweg 10, Per-
nis), D.C. van de Zande (Delf*
landseweg 118, Schiedam) en V.
Wanum (Monbassaplaats 220).
Ook de Oude Kleiweg van G. Ben
deler (Twickelstraat 8, Heüe-
voetsluis) is onjuist en dat geldt
ook voor de Bergweg van A. P.
Scheffers (Plevierstraat 33, Maas
sluis).
Goede antwoorden kwamen van
onder anderen - een greep uit de
stapel - P. Rodenburg (Landzicht
straat 17), F.J.B.M. Macquiné
(Veemarktstraat 114), E. L,
Zweedjjk (Dadeltuin 78), L. Pijl
(Zocherstraat 53), J. van Hoogs
traten (Damhouderstraat 42), E.
Vreugdenhil (Karperstraat 146,
Hoogvliet), J. W. Aukes-van Hoe-
wijk (Schubertlaan 73), W. Adel-
mund (Piccolo 19), J. C. H. Baljon-
Waard (Van Riedevket 61, Baren-
drecht), A. van Eijsden(Diephuis-
straat 124), B. J. van Es-Remmig
(Schweitzerplaats 143), Y. W. van
Oevelen (Bergweg Zuid 84; Berg-
schenhoek), G. den Butter (Ro-
senveldtstraat 35c), G, M. Lemm
(Noorwitstraat 69), G. M. Schulte
(Vroesenlaan 396), W. Backman
(Clingendaal 25, Pijnacker), Z. M.
de Klerk (Albert Schweitzerstraat
8, Reeuwijk), H. Gerlach (Rospad
6, Hoek van Holland), K, Nagte-
gaal (F. Bordewijkstraat 345),
G. C. M. Visch-van de Meyden
(Vonder 64), M. van de Velden
(Klencke 293, Hoogvliet), M. van
Kleef (A. van der Doeslaan 42b),
H. Heijstek-de Haas (Mariniers
weg 113). W.F. Banis (Gerdesia-
weg 369), M. J. Zuydeweg (Nieu
we Kerkstraat 8), C. van Zadel
(Tulpenstraat 14, Rozenburg). J.
van de Wetering-Galama (Boven
kruier 22, Puttershoek) en J.H.
Trum (Charley Tooropstraat 37,
Hendrik Idu Ambacht).
Winnaar van de inmiddels toege
zonden WV-geschenkenbon is
na loting geworden W.J. Steijn,
Hanrathstraat 47,3067 TC Rotter
dam. H. A. Groen, fibaalehef van
Postkantoren BV aan de Bergse
Dorpsstraat, vond de foto zo leuk
dat hij eveneens een geschenken
bon beschikbaar stelde. Deze is
na een tweede loting toegekend
en toegezonden aan A. H. Sprong,
Wagnerstraat 5c, 3131 RR Vlaar-
dingen
zondag 22 augustus
Hervormde Gemeenten: Centrum:
St. Laurenskeric 10.30 ds.A.Lam-
plng 17 dsJ.Kooren. Prinsekerk: 10
ds.H.de Lange. Pautuskerk: 10.30
ds.G.Spilt. Ede. Opsta ndingskerk: 10
ds.J.Bogaard. Delfshaven: De
Poort, Laanstootseweg 1: 10 ds-
.p.de Jong. BMVïer Kerkzaak 17
ds.D.v.d.Unde, Groningen. Kralin
gen: Hofiaankerk: 10 en 17 dr.O.v.d-
.Ploeg. Oosterkapel: 9.30 ds.L.v-
iNïeuwpoori, H.A. Laankerk: 10
dbr.G.Smouter. lmmanuelk'"k: 10
ds.H.v.Til. Overschie: Groto.verk: 10
ds.J-Verwaai. Hillegersberg/
Schiebroek/Ommoord: Hillegonda-
gerk: 10 ds.A.Schipper 17 ds.H.Aan-
geenbrug. Barneveld. Messiaskerk:
10 ds.E.de Jongh, Oranjekerk: 10 ds-
.lz.Meyer. Alexanderkerk: 10 ds-
ÏP.Di'oogers. Goede Herderkerk 10
ds.LNell. Bergkapel: 10.30
ds.C.Lems. Open Hof Hessepiaats:
9.30 ds.G.Koelman. Varenhof: 11
ds.G.Koelman. Ontmoetingskerk,
Ben Websterstraat: 10 ds.J.Doff.
Rotterdam-Zuid: Betfehemkerk: 10
ds.G.v.d.Bogerd, Rhoon. Camisse-
buis Lepelaarsingel: 10 dienst- Jo-
hanneskerk: 10 dsJ.N'icolai. Juli-
anakerk: 10 dsJ.Cazander, Som-
melsdijk. Maranathakerk: 10 drj-
.Hoek, Veenendaal 17 ds.J.Broek-
huis, Voorthuizen. Credokerk: 10 en
17 dsJ.Kroeze. Chr.ïrïomfatojkerk:
9.30 ds.C.Kraan, Oude Kerk: 10
mw.ds.S.v.d.Graaf-Leentfaar. Bree-
pleinkerk: 9.30 dsJ.Maat. Sonne-
burgh: 10.15 dhr.Lv.Rikxoort. Us-
selmonde: Adr. Janszkerk: 10 ds.J-
iVoordouw. De Hoeksteen: 10 ds.A-
.de Jong. Pelgrimskerk: 10 ds.P-
,$teegrnan, Ridderkerk.
Gereformeerde Kerken: Centrum:
A/nmanstïchtmg Boezemweg; 10
ds.S.v.d.Linde, Den Haag. Bergsm-
geikerk: 10 ds.J.Snijder. Delfsha
ven: Kerkzaal BM 4, Burg. Metnesz-
straat 4:10 ds.R.de Vos. Hillegers-
berg/Terbregge: Salvatorkerk: 10
ds.H.Steendam. Overschie: Grote
Kerk: 10 dsJ.Verwaal. Kraiingen:
Pro Rege: 10 dsJ.Snoek. Ommoord/
Zevenkamp: Open Hof: 9.30 ds.G
.Koelman. Varenhof: 11 ds.G.Koel
man. Alexanderstad: Verrijzenis
kerk: 0.30 dhr.M.v.Heijst 17 dhrj-
.v.lambalgen, Schiedam. Alexan-
derpolder: Sionkerk: 10 en 16ds.G-
-de Leeuw. Feljenoord: Komngskerk:
10 ds.Th.de Kok. Heijplaat: Ëlim-
kerk: 10 dsJ.Cazander. Sommels-
dtjk. Charioïs: Betheikerk: 9.30 dr J-
.viaardingerbroek 16.30 dsJ-Lems.
Waelestein: 9.30ds.G.v.Andet. Lom-
bardijen: Petrakerk: 9.30 ds.A.de
Oude. Zuid wijk: Credokerk: 10 en 17
ds. J.Kroeze. iJsselmonde: Groene
Tuinkerk:v.30ds.H.Bruningl7ds.H-
.Franzen. Nieuw-Sonneburgh: 9.30
ds.L.v. Nieuwpoort.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: Ichthuskerk, J.v.d Hoek-
plaats 1; 9.30 en 16.30 ds.H.Fol-
kers.
Chr. Gereformeerds Kerken: Cen
trum: Rehobothkerk Noorosïngel 90:
9.30 (eesdienst 18 ds.H.de Haan.
R'dam-Zurd NebokerkSmeetlandse-
dijk: 9.30 en 17 ds.S.Otten. R'dam-
West: KerkgebouwColomastraat 25:
10 en 17 ds.B.Bijleveld. R'dam-Ocst:
Ontmoetingskerk Zevensprong:
11.15 en 18 ds.J.Lof. Alexanderpol-
der: Verrijzeniskerk Spnngerstraat:
11.15 ds.e.Affourtit 18.15 ds.G.v.d-
Brink. R'dam-Charlois: Kerkgebouw
Wolphaertsbocht 278: 9.30 lees-
dienst 15 ds.J.Oosterbroek. Kraiin
gen: Jeruzatemkerk: 10 en 16.30 ds
.J. v.Oijk. Diensten voor gehoorge
stoorden: Breepleinkerk: 9.45 d»..H-
.Landman.
Zieken- en Verpleeghuizen: Daniel
den Hoedkliniek: 9.30 ds.P.Kikstrap
De Elf Ranken: 14.30 ds.P.Pooi. Ha
venziekenhuis: 10 dhr.A.Haurissa.
Ikazia Ziekenhuis: 10.30 ds.H.Rfpha-
ge. Rheuma Centrum, van Beetho-
venlaan: 14.30 dienst. Sint Francis-
cus: 9 ds.B.Duisterhof. De Twee
Bruggen: 19.30 mwJ.de Vries.
Oud-Katholieke Kerk
H.H. Petrus Paulus {Paradijskerk):
9.30 Eucharistieviering. 10.15 Eu
charistieviering in Schiedam, Dam
30.
Katholieke Kerken:
Centrum: Rosahakapel. Noordsingel
40: za. 18.30, zo-9.30. Eendrachts-
kerk, Eendrachtsstraat 95: za.12.45
zo.9.45 en 12.45. Joseph Paradijs-
kerk. Nw. Binnenweg 25: za. 17.30
zo. 11 Steiger Dommicus, Hang 18:
zo. 10.30 en 12.15. Klooster MSC
Karei Doormanstraat 337: zo. 11.
West: St. Laurentius en Elizabeth (ka-
thedraal) Mathenesserfaan 307:
za.9.30 en 19 zo.9.45 en 11.30. An-
tomus Abt, Mathenesserdijk 459:
za.18,45. St. Wrilebrord, Beukelsdijk
179: zo.10.30. Nicolaas (Spangen)
Mathenesserdijk 115: zo.10.30.
Noord: St. Aibertus, Nic. Ruysch-
straat 1: za.19 zo.10.30. Crooswijk
Nieuwe Kerk Barbara-Verlosser
Crooswijkseweg 36: za.18 zo.10.
H.Famiiiekerk (Bergsingel): zo.9.30
en 11. Hildegardis Hildegardisstraat
50: za.17 zo.ll. Oost'. Kraiingen
Lambertuskerk Oostzeedijk: za.19
zo.10 en 12. Alexanderpolder St.
Caecilia, Zocherstraat 90: za.19
zo.10.30. Ommoord/Zevenkamp:
Open Hof, Hessepiaats 221: za.19
zo.ll. Overschie: O.L. Vrouwv. Altijd
durende Bijstand, Burg. Bauman-
nlaan 171: za. 18.45 zo.9. 11 en
18.45. St. Petrus Banden (Delftweg
13): 22.18.45, zo. 9.15 en 10.30. Htl-
lergersberg/Schiebroek: Christus Ko
ning Statenplem:za. 18.30 zo. 10.30.
St. Lidutrta, Burg. Lefevre de Montig-
nylaan 17: za.19 zo. 10 en 12. St.
Paulus, Lankslaan: za.19 zo.9.30 en
11.30. Verrijzeniskerk, Meidoomsm-
gel: za.19 zo.10. Zuid: H. Franciscus
van Assisie (Huize Maasveld):
zo.9.45. H.H.Martelaren vanGorcum
en O.L.Vrouw van Lourdes, Stieltjes
straat 14: zo.9.30 en 11. St. Marga-
retha M, Alacorjue, Rechthuislaan
50: zo. 11.15. Kruisvindmgkerk, Beu-
kendaal: za.19 zo.10.30. Simeon en
Anna Strevelsweg: za. 17.30. Lom-
bardijen (Engelbewaarders) Guido
Gazelieweg: zo.10. IJsselmonde
(Kruisverheffing) Groene Tuin:
za. 18.30 zo.10.30. Wederkomstv.d.
Heer: za. 18.30 zo.10. Chariots: Mi
chael en Clemens, Dorpsweg: za.19
zo„9en 11. PendrechtSt. Bavo.Som-
melsdijkstraat: zo.10. Zuidwyk: (Pa
rochie O.L. Vrouw onbevlekt Ontv.):
zo.10. Heijplaat (H. Bomfatius):
zo.10. Rondom Rotterdam: Baren-
drecht: Augustmus, Marijkesmgel
24: za. 19 zo.10.30. Bolnes: H. There-
5iakapel, Donckselaan 10: za.19,
Capelle a/d IJssel: St. Pauiuskerk:
za.19 zo.10.30. Hoogvliet: (Mana-
kerk): zo.10 en 18. St Jankerk Pos-
weg: za, 17.45 zo. 11.30. Krimpen a/
d IJssel: Mana Koningin. Hobbema-
laan 1: za.19 zo. 10. Lekkerkerk: Jo
zef, Emmastraat 26: zo.10. Pernis:
Emanuelkerk, Overhandstraat:
za.19. Rboon: Willibrordus: zo.10.
Ridderkerk; St. Joris, Hovystraat 64:
zo.10. Rozenburg: St. Jozef. Jan
Toorpstraat 3: za.19 zo. 11.30. Spij-
kenisse: H. Felicitas, Hekeiingseweg
15;za. 19 zo.10.30. Diverse Groepe
ringen: Doven: Karei Doormanstraat
337: zo.12.30. Studentenparochie
Doopsgez. Kerk Noordmolenwerf:
zo.12. Schippers; R.K. Schippers
Centrum Mauritsweg 50: zo.ll. En
gelsen: St. Lidumastraat 10,
Schiedam: zo.10.45. Kroaten/
J o egos la ven: St. Laurentius, Mathe-
nesserSaan 307: zo.13. Portugezen:
Korfmakerstraat 131: za.17,30
zo.ll. Spanjaarden: Eendrachts-
kerk, Ëendrachtsweg 46: zo.11.30.
Pelen: Nw. Binnenweg 25. Ie en 3e
zondag v.d. maand 12.30. Hongaren:
Karei Doormanstraat 337: alleen 2e
zondag v.d. maand 15. Antillianen en
Arubanen: Paradijskerk; alleen 4e
zondag v.d. maand 13. Surmamers:
Nozemanstraat 10b: le en 3ezondag
v.d. maand 11.
Overige diensten:
Vereniging van Vrijzinnigen: De
Scheepsbrug Stationsplein; 10.30
ds.J.v.Rossum. Doopsgezinde Ge
meente: Kerk NoordmoJenwerf:
10.30 dr.D.Koster. Oec.Stud.Kerk:
12 Taco Noorman. Nederlands Ge
reformeerde Kerk van Rotterdam:
Betheikerk Oranjestraat: 9.30 en
16.30 ds.G.de Lange. Vernjzems-
kerk. Springerstraat: 11.15 ds.Af-
fourtit 18.15 ds.G.v.d.Brink. Vrije
Evangelische Gemeente: Rotter
dam-Centrum Adventkerk Minstreel
straat: 9 ds.J.Moerland. Rotterdam-
Zuid: 10.30 dsJ.Moerland. Evange
lische Gemeente de Deur; Van Sit-
terstraat 5b: zo.ll en 18 dienst,
wo.19.30 dienst. Volle Evangelie
Gemeenten Rotterdam e.o.: Cen
trum: De Kandelaar Nw. Binnenweg
326: 10 en 19.30 dienst. Zaal de
Doelen: 10 dienst. 'Immanuel' Lu-
therkapel Hr. Vrankestraat 51: 13
dienst. De Schutse Jacob Loisstraat
37: 10 dienst. 'Kom en Zie' Nieuwe
Oosterkerk Boezemweg 170:15.30
dienst. 'Zout der aarde' Wijkgebouw
Spangen Mathenesserdijk 113:5.30
dienst. Pinkstergemeente 'Ge
meente Gods': Bonaventurastraat
15:10 br.K.v.Balen, 'Bethel Temple'
Credokerk Slinge 150:13.30 dienst.
Ommoord: Bertrand Russelplaats 3-
5:10 dienst Hoogvliet: Oude Wal: 10
dienst. Sprjkemsse: Vlmderveen
2l7;10dienst. 'Jalan Baru'DeMeer-
paal Riv/erweg 13a: 10.30 dienst
Pinkstergemeente: Filadeifiacen-
trum E5peio: 10 en 19.30 M.v.Stape-
le. Gemeenschap Rafael Alexan
derpolder; Zaal St. Caeciliakerk
Zocherstraat 88: 16 dienst. Ge
meente Eben Haezer; Kerkgebouw
Gordel weg 120,10 dienst. Baptisten
Gemeente: Rotterdam-Centrum
Provenierstraat: zo. 10 dienst. Het
Nieuwe Verbond Jagerslaan.- 9.30
dienst. IJsselmonde, Kreekpad 7:
9.30 ds.F.Lourens. Vergadering van
Gelovigen Rotterdam-Zuid: Bas
Jungeriusstraat 121: 10 uur Ere
dienst, dinsdag 19.45 Bijbelstudie/
bidstond. Ned. Hervormde Buiten
gewone Wijkgemeente: 'Elim' Nu-
mansdorp: 10 en 18 ds.S.de Jong.
Zuïderkapelgemeenschap: 10 ev-
.W.Knecht, Hilversum 15 ds.A.Agte-
reek, Leider. Nieuw- Apostolische
Kerk: Rotterdam: Ringvaartwegl25:
11 en 17, wo. 20. Spijkenisse (Wil
le mshoevelaan) 9.30 en 17,00. no.
20.00 uur. Vlaardingen: Korhoen-
laan 7: 9.30 en 17, wo.20. De Kerk
van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste dagen: Rotterdam-
Noord Oosteinde 73:9.30 Zondags
school, 11.20 Kerkdienst Rotter
dam-zuid: Schoonveid 60: 10.15
Zondagsschool, 11.20 Kerkdienst.
De Gereorganiseerde Kerk van Je-
zur Christus van de Heiligen der
Laatste Dagen ;Rotterdam-Zuld
Groenezoom 256:11 Aanblddlngs-
dienst. V-ijzinnige Geloofsgemeen
schap NPB: Schiedam Westvest 92:
10.30 ds J.Spijker, Den Haag, Rem.
De Christelijke Wetenschap:
(Schiedamsevest 190) 11 Thema-
dienst 'Gemoed'. Getuigenisdienst
iedere eerste woensdag van de
maand 20.00 uur. Evangelische
Broedergemeente: Avenue Concor
dia 111: 11 dienst. Deutsche Evan
gelische Gemeinde: (Centrum 's
Gravendijkwal 65) 10 dienst, Scots
Church: (Schiedamse vest 119)
10.30 ds. Alec C. Wark. St. Mary's
Anglican and Episcopal Church: P.
de Hooghweg 133:9 Holy Communi
on, 10.30 Morning Service. Byzan
tijnse Slavische kerk: (Hoflaan 103)
elke eerste zondag van de maand, 10
dienst.
Omgeving:
Schiedam: Hervormde Gemeente
Schiedam: Opstandmgskerk: 10
ds.M.Sijbrandij-Verbist, Den Haag.
Grote Kerk: lOds.H.Onderstal 17 ds
.J.Boer, Ermelo. Bethel-Kapel: 10 ds-
Av.Zetten, Vlaardingen. Huize Tho-
mes': 10 dsJ.Visbeek, Maassluis.
Vlaardingen: Oosterkerk'. 10
ds.C.Haas, H.A. Emauskerk: IC
ds.K.v.Kampen. Kerkcentrum Hoiy:
10.30 ds.J.de Geus. Vredeskerk: 9
mw.R.Grootendorst, Maassluis.
Pnielkerk: 10 ds.C.de Brieft. Ichtus-
kerk: 10 ds.W.Verhoef. De Wetering:
10 ds.A.Wilschut. Holy-Ziekenhuis:
9 ds.A.v.Erp. 2onnehyis: 10.15
ds.N.de Fockert, H.A. Hoogvliet:
Ned .Hervormde Gemeente/Geref-
.Kerk: De Bron: 9.15 ds.M.deWaard-
v.Kalsbeek. Deitakerk: 19 dsJ-
Buurmeester, 's-Gravenzande.
Dorpskerk: 10.15 ds.M.de Waard-
v.Kalsbeek. Pemis: Ned. Herv. Kerk:
9.30 ds.M.v.d.Giessen 18.30 gec-
.dienst. Gereformeerde Kerk: 9.30
drs.A.v. Delft. Baptistengemeente:
9.45 ds.A.Boeschoten. Rozenburg:
Immanuelkerk: 9.30 ds.Doornbos
18.30 ds.Seeleman. Poortugaal:
Ned. Hervormde Kerk: 9.30
ds.Sj.Ruma. Bolnes: Ned. Hervorm
de Gemeente: Goede Herderkerk:
9.30 ds J.Kraaijeveld 17 ds.LSteen-
stra, Slikkerveer. Boezemkerk: 9.30
ds.N.v.d.Voet, Veenendaal 17 ds.F-
Wijnhorst. Brielle: Herv.-Geref.Kerk:
9.30 ds.M.den Dekker 19 ds,J-
.Scheenstra. Zuidiand: Gerefor
meerde Kerk: 9.30 en 17 ds.I.Bijls-
ma. Capelle a.d.Ussel: Hervormde
Gemeente: Dorpskerk: 10 ds.W-
-Wagter 19ds.G.Zonneveld, Veenen
daal. Goede Herderkerk: 10 ds.D-
Kluiver, Nïeuwerkerk 19 ds.W.Wag-
ter. Nieuwe Westerkerk: 10 dsJ-
.Schuurman 16.30 dsJ.Schuurman
sr., Barneveld. De Gaarde: 9.30ds.H-
.Schepers, Zwijndreclit, H.A. Ont-
moetingskerk: 9.30 ds.A.Troost, Er
melo 16.30 dr.C.Vermeulen, Valken
burg. Ichthus/Meerhorst: 10 ds.F.O-
berman. Gereformeerde Kerken: Im
manuelkerk: 9.30 dsJ.v.Andel De
Gaarde: 9.30 ds.H.Schepers. H.A.
Krimpen a.d. IJssel: Kerk IJsseldijk:
10.30 ds.M.Treuren, Den Hoorn. De
Rank, Albert SchweiUeriaan:9 ds.M
.Treuren, Den Hoorn.
Willem Seholten heeft de bood
schap van de Kamers van Koop
handel in Rotterdam, Zeeland en
westelijk Noörd-Brabant goed be
grepen: van samenwerking zui
len Rotterdam en Antwerpen veel
meer profijt ondervinden dan van
eeuwigdurende concurrentie op
leven en dood. Vergelijk het met
een winkelstraatje waar zich in
eens een grote supermarkt ves
tigt. De middenstand is bang dat
ze wegkwijnt, maar na verloop
van tijd blijkt het juist drukker te
zijn geworden. Meer voorzienin
gen trekken meer klanten aan, en
bovendien zie je dat winkeliers
zich gaan specialiseren om de su
permarkt het hoofd te bieden. Dat
is goed voor de diversiteit.
Analoog redenerend, hoeven Ant
werpen en Rotterdam helemaal
geen last van elkaar te hebben.
Integendeel, als de havensteden
hun beleid op elkaar afstemmen,
levert dat ook nog prikkels op
voorde economie van Zeeland en
de omgeving van Bergen op
Zoom, Roosendaal, Breda en de
Moerdijk. Maar het vraagt om een
Euregionaal besef. De samenwer
kende Kamers van Koophandel
pleiten daar hartstochtelijk voor
en in de politiek zie je dat het
CDA hierin pioniert, maar het
komt bij die andere partijen ook
wel, het is een groeiproces.
Het gemeentelijk Havenbedrijf
Rotterdam heeft in mr. Willem
Scholten een hoofddirecteur, die
veel zakelijke voordelen ziet in
hel ideaal van samenwerking tus
sen de havensteden langs dit
stukje Noordzee. Het benauwt
hem dan ook, hoe het eigenaardi
ge buitenbeentje Zeebrugge zich
met gigantische overheidssteun
wil ontwikkelen tot een contai
nerhaven van betekenis, Is dat nu
de impuls die Vlaanderen het
meest nodig heeft? Volgende
maand begint ECT/Uniteentre op
de Maasvlakte met de bouw van
acht containerterminals. Ze pas
sen in het plan Delta 2000-8, dat
de positie van Rotterdam als be
langrijkste Europese aanloopha
ven voor de toekomst veilig moet
stellen. Waar de overslag ven het
massagoed zoals kolen, olie en
ertsen iets terugloopt, zit er juist
in de containeroverslag een groei,
waai op wordt ingespeeld met de
terminals.
Scholten is terecht bezorgd dat de
concurrerende aanpak in Zee-
brugge leidt tot een overcapaci
teit, die de tarieven dusdanig
drukt dat het voor de hele linie
van Le Havre tot Hamburg nade
lig kan zijn-dus ook voor Ant
werpen. De Belgen hebben een
tamelijk opgeklopte verwachting
van de groei in de containerover
slag, zeker als je het met de Rot
terdamse schattingen vergelijkt,
en Scholten noemt dat niet reeel.
De bedoeling van de al te optimis
tische Vlaamse cijfers is alleen
om de activiteiten van Zeebrugge
te rechtvaardigen.
Nu zou men denken, dat Belgie
met even veel recht kan stellen
dat juist het plan Delta 2000-8
voor de Maasvlakte leidt tot een
overcapaciteit, zodat ECT/Unit-
centre de ambities maar beter
kan bijstellen. Maar dan zou men
de geografische omstandigheden
over het hoofd zien. Zeebrugge
ligt, met alle eerbied, aan het
dichtgeslibde Zwin en beschikt
niet over de achterlandverbindin
gen die Rotterdam heeft. Je kunt
de containers wel in een haven
lossen, maar ze moeten ook nog
ergens naartoe. Nu al heeft de
Rijn- en Maasmond uitstekende
transportmogelijkheden naar de
binnenlanden van Europa, zowel
met binnenvaart als via een zeer
redelijk rijkswegennet, en vooral
na de (uiteraard ondergrondse)
aanleg van de Betuwe-spoorlijn
beschikt de mainport Rotterdam
over ongekende distributiekana
len. Meer voorzieningen trekken
meer klanten aan, dus de binnen
schippers hoeven niet te klagen.
Als ze dat wel doen, zijn ze als de
argwanende winkeliers in een
straat waar een supermarkt komt.
In een bourgondische bui zouden
de zuiderburen zich eens kunnen
laven aan de Euregionale visie
van Scholten. De havensteden
tussen de 51ste en 52ste graad
Noorderbreedte kunnen elkaar
beter aanvullen dan dingen dub
bel-op doen. Misschien kunnen
de samenwerkende Kamers van
Koophandel dat standpunt nog
eens nadrukkelijk herhalen.