14
Vrij Uit
Het Beatrlxpark is meer
dan een plantsoentje
wsssgga
Seksen doen ze
nog volop
in Barneveld
Naar guppies kijken in De Waal
srX restaurant
fMÈÊÊÊÊêêi
•errasser*
«sills
wÊÊrn
R&'
«gpi
peetri Qin-*T1AB59-
isfQ parkeerruimte -Jjg
gf tefem
Tgf
Vrijdag 5 augustus 1994
Rotterdams Dagblad
'Wij zijn zeven dagen per week ge
opend voor 'unch en diner vanaf
11.30 uur', ataat vermeld op de
kleine-menukaart van restaurant
De Waal in Heeijansdam. Op het
terras is het er by zonnig weer uit
stekend vertoeven. Lekker weg-
soezen kan, want het lawaai van
passerende treinen op de hjn Rot-
terdam-Dordrecht is net te ver
weg om storend te zijn. Of een
blik werpen in het water van de ri
vier, waarnaar het restaurant is
genoemd. Het wemelt er op het
moment van de guppies.
Moeilijk te vinden? Voor de niets
vermoedende fietser vanuit Rot
terdam wel. verzekert kelner Ron
Vijgeboom. Het restaurant staat
al meer dan dertig jaar aan de Mo
lenweg, tegenover sportpark De
Molenwei. Het terras ligt erachter
verscholen, direct aan het water,
verder omgeven door groen.
Voorkomende bediening, in
stemmig zwart gehuld of in keu
rig overhemd, als de zomerzon
zijn werk goed doet; Een tikje
chic is De Waal niet vreemd. Het
interieur met veel donker hout
oogt enigszins ouderwets. Het pu
bliek is gemêleerd: van pauzeren
de zakenlui mei zaktelefoon en
complete gezinnen tot dromerige
oudere dames en heren.
Een kopje koffie kost drie gulden,
net als diverse limonades, een
glas pils 3,25 gulden. De kleine
menukaart biedt een keur aan
dranken, ijs, bittergarnituur en 22
plateservi ce-gerechten, van een
Hollandse kaasschotel met stok
brood (12,50) tot varkensoester
met stroganoflsaus (20,00). Dine
ren op het terras is mogelijk en
onder de huidige tropische weers
omstandigheden eerder regel dan
uitzondering.
Een midget-golfbaan behoort tot
de faciliteiten van De Waal. Vanaf
het terras loopt een wandelpad
langs het water, m de richting van
het dorp Heeijansdam. Achter
het zwembad langs. Badgasten
zijn welkom op het terras, maar
niet m badkleding, meldt een
bordje streng. De Waal is voor de
recreerende fietser, op weg naar
het door de Hogesnelheidslijn be
dreigde natuurgebied De Devel,
een aangenaam tussenstation.
Voor wie iets te vieren heeft en
dat met een gezelschap wil doen,
heeft De Waal een apart terras be
schikbaar. Het adres van het res
taurant is Molenweg 37 in Heer
jansdam; telefoon 01857-1409.
Uit in de regio
Het Schiedamse Beatrlxpark beschikt ook over een kinderboerderij voor de jongsten. Foto Jaap Rozema
Stadsparken kent bijna iedere ge
meente van enige omvang wel. In
de crisisjaren voor de oorlog en
daarna in de jaren vijftig werden
ze massaal aangelegd als
werkverschaffingsprojecten. Rot
terdam kent zijn Kralingse Bos
en Zuiderpark en Schiedam het
Prinses Betrixpark.
Aanvankelijk aan de rand van de
Schiedamse nieuwbouw gelegen
ligt het Beatrixpark nu inge
klemd tussen alle nieuwe woon
wijken. Maar alle nieuwbouw
heeft de oppervlakte van het park
wonderwel ongemoeid gelaten.
Meer zelfs, het uitgebreide groen
gebied bij de nieuwe wijken van
Spaland sluit mooi op het Bea
trixpark met zijn sport- en spel-
complex en de volkstuinen aan,
waardoor een grote groene long
naar het hart van Schiedam reikt.
En mede door doie omvang groeit
het park uit tot een meer dan lo
kale voorziening.
Zeker voor gezinnen met kinde
ren heeft het Schiedamse volks
park veel te bieden. Naast een uit
gebreid net van wandelpaden
door het inmiddels met meer al te
jonge bos beschikt hel Beatrix
park over een vrij uitgebreide
speeltuin en een kinderboerderij
voor de jon"-ten De speeltuin
wordt var. meentewege onder
houden en is vry toegankelijk. De
kinderboederij, die in de zomer
maanden dagelijks open is van
half twee tot half vijf en in de
weekeinden van twaalf tot vier
uur, biedt de bekende boedery-
dieren, zoals schapen, geiten, kip
pen, konijnen, duiven, pauwen,
eenden, varkens en een koe. Vo
rig jaar is men begonnen met de
vernieuwing van de verschillende
dierenverblyven
resteutarrteneeno«^W»^
g overnachtir
speeltuin A;
zwemgetegenheti
q kanovertiuur
fietsverhuur
Rottantent DagUsd/D Fitwy
Van alles wat
In bet Beatrixpark is een heem-
tuin gemaakt, die regelmatig on
der geleide kan worden bezocht.
Er is ruimte gelegenheid om te
vissen in de waterpartijen, waar
van een deel wordt gebruikt voor
radiografisch bestuurde models
cheepjes. Zwemmen is mogelijk
in het nieuwe overdekte zwem
bad Groenoord aan de rand van
het park, waarbij ook een terras
met p&uterbad is. Alleen de lig-
weide moet nog worden ingericht.
Het zwembad is m de zomer
maanden door de week voor vrij
zwemmen open van tien uur 's
ochtends tot tien uur 's avonds,
zaterdags van half tien tot drie
uur en zondags van half tien tot
vier uur. De toegangsprijs be
draagt/ 5,25 per persoon.
Het Prinses Betarixpark beschikt
verder over een gezellig pannen
koekenhuisje, annex restaurant
De Vijver by de speeltuin en de
kinderboerderij, rustiek aan het
water gelegen. In 1981 liet eige
naar H.G. Visser op de plaats van
enkele oude opstallen dit nieuwe
etabissement bouwen, dat in de
zomermaanden dagelijks is ge
opend van tien uur tot negen uur
's avonds. Naast ijsjes en frietjes
aan het loket kan men er binnen
of op het terras pannekoeken
eten vanaf 6,-. Koffie kost er
2,25 en frisdrank een kwartje
meer. Verder biedt de kaart grill-
specialiteiten vanaf/ 12,50.
Vanzelfsprekend is het park goed
bereikbaar, zowel het met open
baar vervoer via tramlijn 1 of het
op wandelafstand gelegen NS-
station Nieuwland als met de auto
vanaf de Parkweg of vanaf de
Churchillweg. Er is een fors par
keerterrein achter het zwembad
en bij de sportvelden en het
volkstuincomplex Thuriede aan
de oostkant van het park.
Een tikje def
tig kun je het
terrasje van
De Waal wel
Ad Molendijk
Door Arvid van der Wolf
De echte ouderwetse Barnevelder
is er te zien naast de moderne kip
uit de legbatterij. En broedbak-
ken uit het begin van deze eeuw
naast de moderne broedmachines
van 1994. Het Pluimveemuseum
in Barneveld wil de geschiedenis
van de kip precies in beeld bren
gen. En daar hoort uiteraard ook
de historie bij van het kuiken
seksen.
De beroemde seksschool van eind
jaren veertig is er al lang niet
meer, Hoewel, seksen, kun je dat
eigenlijk nog wel zo noemen? Een
kenner kijkt gewoon naar de
vleugelpennetjes: Bij een vrouw
tje zijn die afwisselend kort en
lang en bij een mannetje allemaal
even lang. En bij sommige rassen
zijn de haantjes wat donkerder-
.„Een kwestie van goed fokken,"
licht Gerard Willems, directeur
van de VVV in Barneveld, toe. „Ik
denk dat iemand op een gegeven
moment bij het seksen heeft ont
dekt dat er onderscheid was bij
vleugelpennetjes en bij kleur. En
daar is toen op doorgefokt,"
Beginjaren dertig was dat anders.
Toen had men er in centraal eier-
land geen flauw benul van hoe je
sekse-onderscheid moest maken.
Terwijl er toch duidelijk behoefte
aan was, Want de eierhandel wil
de dolgraag weten of men een ei-
ergevend en dus lucratief henne
tje in huis haalde of een kraaiend
verenpak dat alleen maar opge
wonden kon zijn. „Japanners
konden al wel behendig kuikens
seksen," zegt Willems. „Eind ja
ren veertig is één van die Japanse
vakmensen, Saiki, naar Neder
land gehaald. En dat was het
feitelijke begin van de beroemde
seksschool van Barneveld."
Heel lang heeft het hand-seksen
ofwel cloaca-seksen het overigens
niet uitgehouden. Al na enkele ja
ren werd het ingehaald door een
sekse-apparaatje waarmee een
soort mini-gynaecologisch onder
zoekje kon worden uitgevoerd bij
kuikens. Omdat dat echter te die
ronvriendelijkheid werd geacht
kwam er al gauw een nieuwe me
thode: het controleren van vleu
gelpennetjes en het maken van
kleuronderscheid, voor het mo
derne seksen duidelijk hét dier
vriendelijke panacé.
Turbo-legkip
De geschiedenis van het kuiken
seksen staat minutieus beschre
ven in het geurige Pluimveemu
seum in Barneveld. Daar hangen
onder meer de trotse mannen en
vrouwen aan de muur die hun
hand niet omdraaiden voor de
handmatige controle van een
paar duizend pluizige beestjes
per dag. En daar ook is de ontwik
keling te volgen van het vrij
scharrelende, Romeinse Banki-
va-hoen tot moderne turbo-leg
kip. Via een knus houten hokje op
een gezellig rommelig boerenerf
met veel loopruimte is het in de
meeste gevallen terechtgekomen
in een Mie, benauwde legbatterij.
Gerard Willems prijst de kip ge
lukkig dat de legbatterij aan de
terugtocht is begonnen, dankzij
druk van de consument. „Je ziet
weer steeds meer kippen loslopen
in de boerenschuur. En een jonge
boer, die nadenkt, begint nu niet
meer aan een legbatterij."
Broedmachines van begin eeuw
wisseling zijn er volop in het
Pluimveemuseum te vinden,
naast een onvervalste natuurlijke
'machine': de moederkloek, wier
kuikentjes warmpjes onder moe
ders vleugels zitten. Even verder
piepen een kleine honderd colle
gaatjes, die gezellig op een laag
zaagsel bijeenzitten binnen een
omheininkje, als teken dat het
onder een lamp ook best prettig
kan zijn. Altijd weer een vertede
rend gezicht, die kuikens van de
eerste dagen.
Behouden
Maar wat gebeurt er met al die
haantjes die worden uitgeselec
teerd? Woordvoerder Willems van
het Piuimveemuseum kijkt een
beetje sip. Die worden massaal
vernietigd. Aan te veel mannetjes
is nou eenmaal in onze economi
sche maatschappij geen behoefte.
Al doet de landbouw zijn best de
kuikens niet onnodig te laten lij
den.
Maar voor de poorten van het mu
seum scharrelt een statige haan
van kaliber, een echte, ouderwet
se Barnevelder. Een uitgespro
ken prachtig exemplaar, Econo
misch gezien heeft hij het met
zijn harem in de afgelopen tien
tallen jaren moeten afleggen te
gen nieuwe rassen, die vleziger
waren of meer eieren produceer
den. „Toch hebben ze het over
leefd, dankzij sportfokkers, glimt
Gerard Willems, want wat oor
spronkelijk is moetje zoveel mo
gelijk zien te behouden,"
In Barneveld liepen anderhalve
eeuw geleden om precies te zijn
3558 kippen rond, nu drie mil
joen. Samen produceren ze jaar
lijks honderd miljoen eieren. In
het Pluimveemuseum aan de
Boemendaaliaan 59 in Barneveld
wordt er meer over verteld, ge
opend: dinsdag tot en met vrijdag
van 10.00 tot 12.30 uur, en van
14.00 tot 17.00 uur, zaterdag van
13.00 tot 16.00 uur. Info: tel. 03420-
93904.
Het draait in Barneveld om eieren en kuikentjes Fotoarchief Rotterdams Dagblad
Tóertips
Foto Trofee
In het Aviodome op Schiphol is van 10 augustus t/m
30 september een selectie van de winnende foto's
van de Nederland Foto Trofee te bezichtigen. De
NFT is de jaarprijs voor de beste amateurfoto van
Nederland. De trofee is een onderdeel van de g
menlijke promotiecampagne Beeldschoon Neder
land. Die had als doel ons land te promolen als foto
genieke bestemming voor een dagje uit of een va
kantie. De ruim 400 winnende foto's werden gekozen
uit 13.138 inzendingen. Het Aviodome toont er 22
van.
Betelpruimen
Geknipt voor Genot, betelscharen in Azië. Onder de
ze titel wordt in het Tropenmuseum in Amsterdam
een tentoonstelling over de in Azië populaire betelp
ruim gehouden, Veel mensen kennen de pruim door
de felrode kleur die deze aan het speeksel geeft,
Ruim tachtig versierde betelscharen zijn in het mu
seum te bewonderen. De scharen werden gebruikt
voor het knippen van de arecanoot, een belangrijk
ingrediënt van de betelpruim.
De betelpruim is een genotmiddel. Het is opwek
kend en prikkelend. Het geeft energie, stilt de hon
ger en verhoogt de hartstocht. Daarnaast bevordert
de pruim de spijsvertering. Er wordt gezegd dat het
gebruik niet verslavend is, aldus het museum. De ex
positie duurt t/m 25 september.
Zee- en havenmuseum
In IJmuiden is onlangs het IJmuider zee- en haven
museum geopend. Het is gevestigd in het gebouw
van de voormalige Visserijschool, aan de Havenkade
55. Dit museum geeft een overzicht van de histori
sche en hedendaagse maritieme activiteiten in en
rond IJmuiden. De ontwikkeling van de haven in IJ
muiden begon in de vorige eeuw met de aanleg van
het Noordzeekanaal en de sluizen. De openingstij
den zijn woensdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Waterreizen
Het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen heeft een ten
toonstelling over reizen ingericht. De presentatie
heet Reizigers en vindt plaats in het binnenmuseum.
Zij schetst de ervaringen van reizigers en toeristen
in het Zuiderzeegebied, van de 17e eeuwse handels
reiziger tot de huidige watersporter. Ook hun midde
len van vervoer, van beurtschip tot flets, worden
daarin belicht. Reizigers duurt t/m 30 oktober.
Rynsburgs corso
Zaterdag en zondag zijn de dagen van het Rijnsburg-
se Bloemencorso. Zaterdag trekt de stoet, begeleid
door een aantal muziekkorpsen, van Rijnsburg naar
Leiden, Katwijk en Noordwjjk. 's Avonds en de vol
gende dag zijn de praalwagens te bewonderen op de
Koningin Wilhemïna Boulevard in Noordwjjk.Vie
meer wil weten over de exacte route en dergelijke
kan de stichting bellen: telefoonnummer 01718
55.911.
Op z'n Afrikaans
Het safaripark De Beekse Bergen heeft tot en met 26
augustus een Afrikaanse Dorp binnen zijn grenzen.
Dagelijks van 14 tot 16 uur kunnen de bezoekers hier
activiteiten meemaken zoals maskers maken, ver
kleden in Afrikaanse kleding en schminken. Het
dorp ligt vlakbij de wandelroute lang zebra's, antilo
pen, leeuwen, olifanten en mantelbavianen. Het
park is dagelijks open van 10 tot 17,30 uur. De entree
is 17,50, kinderen krijgen korting. Voor meer infor
matie kan men bellen: telefoonnummer 013 -
360,035.
Deense snelweg
Koningin Margrethe II van Denemarken heeft een
belangrijk nieuw stuk autosnelweg geopend, het tra
ject (40 km) Aarhus-Handers op het schiereiland Jut
land. Even eerder was een nieuwweggedeelte tussen
Vejle Zuid en de brug over de Kleine Belt geopend.
Er is zodoende een grote doorgaande autosnelweg
van noord naar zuid door Jutland tot stand gekomen.
Bovendien is nu de 800 km autosnelweg in de zoge
heten 'grote H' die Jutland, Funen en Seeland om
vat, voltooid. Voor de realisering hiervan is sedert
1936 geijverd.
Taalgids voor pech
De ANWB heeft speciaal voor leden de taalgids 'Pech
onderweg' in tien talen ontwikkeld. Daarin zijn alle
populaire bestemmingen in Europa opgenomen. Al
lerlei mankementen aan auto's, motorfietsen en fiet
sen worden in het Engels, Duits, Frans, Deens,
Hongaars, Italiaans, Spaans, Portugees, Tsjechisch
en Turks weergegeven, met duidelijke omschrijving
van de uitspraak. Handig is dat achter in het boekje
enkele bladzijden zijn ingeruimd voor tekeningen
van de vervoermiddelen, waarbij de verschillende
onderdelen zijn genummerd, Zo kan de gebruiker
(of de reparateur) aanwijzen waar het defect zit. Be
nummers verwijzen naar het bijbehorende woord in
de onderdelerdijst van het vervoermiddel.
De gids is verkrijgbaar bij de ANWB Reisboekwin
kels en de VW-kantoren. Prijs f 4,95. Wie een
ANWB-reisgids en een ANWB-kaart aanschaft krijg
het boekje gratis.
Tunnel voor Lofer
Afgelopen maandag is in Oostenrijk de bijna twee ki
lometer lange Larchbergtunriel geopend die het be
kende vakantiestadje Lofer van veel verkeersdrukte
zal verlossen. Ook voor fietsers op de populaire Tau-
ernradweg betekent de nieuwe rondweg winst. Het.
stuk Lofer-Unken kunnen ze straks in alle rust afleg
gen.
Snel naar Zweden
Sinds kort bestaat tussen de Deense hoofdstad Ko
penhagen en de Zweedse havenstad Landskronaeen
snelle bootverbinding. De vaartijd over de Sont be
draagt veertig minuten. In de zomerperiode gaan er
dagelijks vijf tot zeven afvaarten in beide richtingen.
Britse museumgids
De Britse toeristenorganisatie BTA heeft een bro
chure samengesteld waarin in totaal 58 bijzondere
Britse musea staan beschreven: 15 in Londen en 43
daarbuiten.De brochure Great British Galleries is
een makkelijk te hanteren gids voor een rondren
langs vele kunstzinnige schatten in Groot-Brittaniue
en gratis verkrijgbaar, of per briefkaart aan te vra
gen, by hei Brits Toeristenbureau, Stadhouderskade
2,1054 ES Amsterdam.
