9
Stadsgehoorzaal
mag zelfstandig
fcr
Een onbekommerde oude dag
Rotterdams Dagblad
a V
Onderzoek: gemeente moet wel
vinger aan de pols blijven houden
v
Oudejaarsfeest in bunker en tent
Bloeddonor Ab Hoftijzer:
'Ik geef zolang ik kan'
Gekroonde Brandersketel
klaar voor inrichting
Atletiekduo
pacht sporthal
Benevelde
kapitein
Vluchtauto
raakt agent
Valse 'stripper'
Diefstal van
'brandstof
Hoge boetes
voor vuurwerk
Waterweg
Vrijdag 30 december 1994
Maasland De atleten Ruud
Muren en Michel de Maat uit
Vlaardingen worden de nieu-
•r we beheerders van sporthal De
Hofstede in Maasland. Muren
is voorzitter van atletiekver-
eniging Fortuna, De Maat is
een vermaard marathonloper.
Het duo nam ook deel aan de
laatste Elfstedentocht in 1986.
Ervaring als pachter heeft het
duo niet. Muren heeft tot nu
zijn brood verdiend als auto
verkoper, De Maat is kwali-
teitscontToleur bij een marga-
nnefabriek. Het.beheer van de
Maaslandse sporthal zien zij
als een uitdaging,
De pachtovereenkomst met
het gemeentebestuur wordt in
februari getekend. De officiële
beheersoverdracht volgt op 26
maart. Muren en De Maat zijn
de opvolgers van Ad en Ingrid
de Bruin, die straks bij hun
vertrek- zeseneenhalf jaar in
De Hofstede werkzaam zij n ge
weest. Zij beginnen een groot
handel in koffie en expresso-
apparatuur.
Schiedam—Doordat een kapitein
te diep in het glaasje had geke
ken, vond gisteravond een aanva
ring plaats in de Wiltonhaven. Het
schip van de benevelde gezag
voerder l,,3r> tot tweemaal toe op
een boot cue aan de wal was afge
meerd. Bij de aanvaring raakten
twee trossen los. Een van de tros
sen raakte een bemanningslid,
die met beenletsel naar het zie
kenhuis moest worden overge
bracht. Volgens de politie had de
zelfde kapitein onderweg naar de
Wiltonhaven ook al bijna een aan
varing veroorzaakt.
Schiedam De politie in
Schiedam is op zoek naar getui
gen van een incident waarbij een
agent licht gewond raakte. Het
voorval gebeurde woensdagavond
rond negen uur 's avonds op de
Hoogstraat, waar een blauwe Opel
KacH+ een stopteken van de poli-
tip de. Een agent werd Iet*
tt de sokken gereden: de
best. r gaf gas en de auto
raakte met een wiel een voet van
de agent. De vluchtauto verdween
in de richting van de Koemarkt.
Schiedam In een bus van de
RET in Schiedam is gisteren een
passagier aangehouden omdat
zijn strippenkaart niet deugde.
Volgens de RET had de 44-jarige
Rotterdammer zijn strippenkaart
zo bewerkt, dat hij de stempels
kon verwijderen.
Vlaardingen Vanmorgen vroeg
zijn drie Vlaardingers van 16,18
en 34 jaar aangehouden voor het
stelen van pallets die zij als brand
stof wilden gebruiken voor een
vreugdevuur. Het trio werd op he
terdaad betrapt. Een voorbijrij
dende politie-auto ontwaarde de
mannen in de Fabricagestraat. Ze
waren bezig pallets in een bestel
bus te laden en hadden een deel
van het hek rond het terrein ver
wijderd. In de bestelauto lagen al
veertien pallets.
Vlaardingen Op de Eksterlaan
heeft de politie gisteravond be
keuringen van 100 en 250 gulden
uitgedeeld aan twee Vlaardingers
van 20 jaar, die vuurwerk afsta
ken. Gisteren werden in Vlaardin
gen ook zeventien jongeren opge
pakt wegens het vroegtijdig gooi
en met rotjes. Zij kregen geen be
keuring, maar werden doorge
stuurd naar Buro Halt. Dat ge
beurde ook een Maassluizer van
zestien jaar, die op de Merellaan
met strijkers strooide. Vier jon
gens van veertien jaar uit Maas
sluis die al rotjes afstaken, wer
den eveneens doorverwezen naar
Buro Halt.
Vlaardingen Een meerderheid binnen de Culturele Raad en
de Vlaardingse gemeenteraad vindt dat de Stadsgehoorzaal
verzelfstandigd moet worden. De Vlaardingse schouwburg,
nu nog een rechtstreekse verantwoordelijkheid van burge
meester en wethouders, kan wellicht beter - en goedkoper -
functioneren als de afstand tot de gemeente groter is.
Dat is de uitkomst van een serie
gesprekken die een ambtelijke
werkgroep heeft gevoerd met
Stadsgehoorzaal-directeur M.
Putman en vertegenwoordigers
van de gemeenteraad en de Cultu
rele Raad. Het onderzoek werd
gehouden in opdracht van b en w.
Leven tegen verzelfstandiging
van de Stadsgehoorzaal geen ern
stige bezwaren, over de nieuwe
rechtsvorm voor de Vlaardingse
schouwburg wordt verschillend
gedacht. Uit het onderzoek van de
werkgroep blijkt dat een meerder
heid de voorkeur geeft aan een
publiekrechtelijk orgaan. De ge
meente zou dan een zekere in
vloed op de schouwburg behou
den. Bij een privaatrechtelijk or
gaan (bijvoorbeeld een particulie
re stichting) gaat die invloed
geheel verloren.
De meeste geïnterviewden stellen
dat een schouwburg een culture
voorziening is waarvoor de ge
meente onder alle omstandighe
den verantwoordelijk moet blij
ven. Met de programmakeuze (of
wel de inhoud van de voorstellin
gen) hoeft de overheid zich niet te
bemoeien. Wel is het van belang
dat de gemeente de vinger aan de
pols houdt, bijvoorbeeld om te
voorkomen dat de kaartjes te
duur worden, zodat een deel van
de bevolking niet meer naar de
schouwburg kan.
Helft
Voor het onderzoek werd ook ge
keken naar de rechtsvorm van an
dere theaters in Nederland en
België. Van de 87 theaters die het
vragenlijstje invulden, blijkt iets
minder dan de helft een publiek
rechtelijke organisatievorm te
hebben. De rest functioneert in de
privaatrechtelijke sfeer. Over de
voor- en nadelen van beide con
structies wordt heel verschillend
gedacht. Het ene theater vindt in
bedding in de ambtelijke organi
satie een regelrechte ramp, het
andere theater zegt de samenwer
king met de gemeente juist bij
zonder plezierig te vinden.
Het onderzoek naar de toekomst
van de Stadsgehoorzaal heeft niet
alleen te maken met de schaars
wordende financiën van de ge
meente Vlaardingen en de hoop
dat een min of meer zelfstandig
opererende schouwburg goedko
per kan draaien. Een rol speelt
ook de kerntakendiscussie die
burgemeester en wethouders heb
ben aangekondigd. In die discus
sie gaat het over de vraag voor
welke voorzieningen de overheid
verantwoordelijk is, en welke
voorzieningen kunnen worden af
gebouwd, of overgeheveld naar de
particuliere sfeer.
De nieuwe organisatievorm voor
de Stadsgehoorzaal staat nog niet
vast. De werkgroep heeft pas het
eerste deel van het onderzoek af
gerond. De komende tijd wordt
gebruikt om een aantal mogelijke
organisatievormen op papier te
zetten. De uiteindelijke keuze ligt
bij de gemeenteraad.
In militaire
dienst stond
Ab Hoftijzer
bloed af voor
een vrije dag.
Tegenwoor
dig is hij donoi
om humane
redenen. 'Je
redt er men
senlevens
mee'. Foto
Dennes van der
Wel/Roel Dijkstra
Vlaardingen Hij was achttien
toen hij voor het eerst bloed gaf.
In militaire dienst. In ruil kreeg
Ab Hoftijzer (44) dan een vrije
dag. „Daar deed ik het toen voor,"
merkt hij lachend op. „Nee hoor,
dat is gekkigheid," zegt hij daar
om snel. Zijn vader was bloeddo
nor en eigenlijk vond hij het heel
normaal dat hij het ook werd. On
langs stond de Vlaardinger voor
de 176e keer bloed af en daarmee
veroverde hij de eerste plaats in
het donorklassement van de
Bloedbank Rotterdam.
Daar keek hij zelf ook wel van op,
ja, 176 keer. Omgerekend heeft
hem dat zo'n 88 liter bloed gekost.
En een putje in zijn arm. Maar
ach, dat heeft hij er wel voor over.
Hij redt er mensenlevens mee.
Zijn jongste zoon heeft hij ook pas
over kunnen halen. Die heeft nu
ook al drie keer gegeven. Zijn
vrouw en zijn andere zoon niet,
die vinden het eng.
Anti-stoffen
In 1976 reageerde hij op een op
roep van de bloedbank waarin om
plasmaferese-donoren werd ge
vraagd. Dat heeft hij tot drie jaar
geleden gedaan. Uit het bloed van
plasmaferese-donoren worden de
anti-stoffen gescheiden van de ro
de bloedcellen, waarna deze weer
worden teruggevoerd naar de do
nor. Met deze anti-stoffen worden
medicijnen gemaakt voor vrou
wen die kans hebben op een re-
sus-baby. „Ik heb zelf een gezond
gezin en gun dat een ander ook."
noemt Hoftijzer als reden voor hel
plasmaferese-donorschap.
De eerste keer, ja. dat was on
danks de vriendelijke ontvangst
en het kopje koffie, wel even slik
ken. Op bed, hup naald in zijn
arm. „Het was wennen, maar het
is tot nog toe altijd goed gegaan."
Verschil met vroeger is er volgens
hem nauwelijks. Op een ding na:
„Vroeger hing je aan de zak en nu
ga je aan de machine."
De gulste bloeddonor, die techni
cus is in het ÏJsselland-zieken-
huis in Capeile aan den iJssel,
zegt al 26 jaar lang met plezier
bloeddonor te zijn. „Zolang ik
kan, blij fik geven."
'Het Billitonflat', zoals veel Vlaar
dingers nog zeggen, wordt mo
menteel verdieping voor verdie
ping afgebroken. Er komt geen
bonkende sloopbal aan te pas, zo
als bij de afbraak van het voorma
lige verpleeghuis Soenda en het
aangrenzend deel van Vlaardings
eerste gemeentelijke bejaarden
flat.
Die luidruchtige sloop ging vooraf
aan de bouw van het nieuwe Zorg
centrum Soenda, waarover staats
secretaris Terpstra onlangs bij de
opening zei: „Als bij mij mensen
komen praten over bejaardenzorg
dan stel ik dit hier in Vlaardingen
ten voorbeeld."
Directeur Beke was door die op
merking verrast omdat hij weet,
dat Terpstra (net als hij) geen
voorstander is van specifieke be
jaardenhuizen. Hij had verwacht,
dat de staatssecretaris meer na
druk zou leggen op haar doel om
ouderen in eigen vertrouwde om
geving de zorg te geven die ze be
hoeven, in plaats van het slechts
ten dele geslaagde Vlaardingse
model zo te prijzen.
Op maat
Soenda heeft, net als het ook in.
1994 geopende Zorgcentrum
Francois HaverSchmit in
Schiedam, woonruimte en ser
viceverlening voor hoogbejaar
den met permanente pleegzorg en
medische hulp onder een dak.
Een echtpaar kan in deze centra
bij elkaar blijven, ook als een part
ner dementerend wordt of anders
zins intensieve hulp nodig heeft.
Hulp op maat is mogelijk door de
samenwerking van zorginstanties
van alle niveaus.
„Laat mensen hun onbekommer
de oude dag hebben in hun eigen
vertrouwde omgeving," redeneert
Beke, die daarom ook de bouw
van complexen specifieke oude
renwoningen niet toejuicht. Hij
ziet het geld liever besteed aan de
organisatie van zorg op maat voor
de oudere die dat nodig heeft. Be
ke, behalve van het algemene
Soenda ook directeur van de na
de jaarwisseling officieel fuseren
de centra De Wetering (p.c.) en De
Meerpaal (r.k.), denkt dan uiter
aard vooral aan mensen van bo
ven de 75 jaar, die kampen met
gevolgen van slijtage van lichaam
of geest.
Armenhuis
Op 29 juni 1894 maakten vele
Vlaardingers gebruik van de gele
genheid om het splinternieuwe
R.K Armenhuis aan de Gedemp
te Biersloot te bezichtigen. Dit
Sint Laurentiusgesticht was de
eerste voorziening in Vlaardingen
om r.k. 'grijsaards in hun laatste
dagen rust en een onbekommer-
den oudendag te geven'. In 1856
waren weliswaar de Zusters van
Onze Lieve Vrouwe van Amers-
Het Sint Lau
rentiusges
ticht op net
kruispunt van
de Gedempte
Biersloot en
Afrol/Groen
van Pnnste
rerstraat
werd In 1939
afgebroken
Aan de voor
zijde in het
midden is bo
venaan een
beeld van de
naamgever
zichtbaar.
Aan de Groen
van Pnnste
rerstraat spe
len kinderen
ondereen
bord met het
opschrift
'Langzaam rij
den schoor
De huisjes er
achter staan
er nu nog.
Repro Dennes van
der Wel/Roel
Dijkstra
ANNO
m
De jaarwisse
ling nadert er
daarmee het
gebruikelijke
terugblikken
op wat Is gepasseerd. De intre
de van 1995 betekent ook het
verdere aftellen van de laatste
Jaren van de twintigste eeuw, dii
met twee wereldoorlogen en de
komst van bijvoorbeeld telefoon,
auto's, vliegtuigen, radio en tv-
satellieten het dagelijks ieven
ingrijpend heeft veranderd. Hoe
gingen de bewoners van Maas
sluis, Schiedam en Vlaardingen
eigenlijk deze eeuw in? Ben van
Haren blikt terug in een korte
serie.
foort aan de Hofiaan in hun 'lief-
desgestieht' getrokken met onder
meer als opgave huisvesting en
verzorging te geven aan 'oude, af
geleefde zeelieden', maar hier
kwam niet veel van terecht. Daar
om vroeg pastoor Boerkamp, bij
gelegenheid van zijn 50-jarig
priesterschap op Sint Laurentius-
dag in augustus van 1893, als ge
schenk de stichting van een ar
menhuis.
Zo verrees het eerste r.k. bejaar
denhuis in Vlaardingen op de
westhoek van het kruispunt van
de Gedempte Biersloot en Afrol/
Groen van Prinstererstraat. Op de
benedenverdieping waren aan de
straatzijde een zitkamer voor
vrouwen, de woning voor concier
ge G. Vink en de regentenkamer.
Aan de andere kant van de met
mozaiektegels belegde gang la
gen de mannenzitpiaats, de ge
meenschappelijke eetzaal en de
keuken. De achterzijde van de
eerste verdieping bestond uit de
afzonderlijke slaapzalen voor
mannen en vrouwen (maximaal
12 van elk). Aan de voorzijde wa
ren tussen de twee ziekenzalen
drie kamers gereserveerd voor
ouderen, die met een ruime bij
drage zich 'inkochten' voor ver
zorging tot aan hun dood. De top
van het gebouw was een droogzol
der.-
Gesticht
In 1927 kregen de zusters (van de
Hofiaan) de verzorging van de be
jaarden in het Laurentiusgesticht
in handen. Een jaar later verhuis
den zij ze naar een nieuw tehuis
'St. Jozef, dat aan de Hofiaan
naast hun scholen en klooster was
gebouwd. Laurentius deed vervol-
.gens tot 1939 dienst als jeugdhuis.
De sportvereniging RKWIK is er
bijvoorbeeld opgericht. Na af
braak van het kolossale gebouw,
met recht boven de ingang een
beeld van naamgever Laurentius,
werden op dat terrein woningen
en een boekwinkel gebouwd,
waarin na kruidenier De Spar fo
tograaf André van Duffelen te
recht kwam.
Voor 'menschen van de gerefor
meerde christelijke religie' was er
sinds 1756 het Van Leijdens hofje
met acht huisjes (ter hoogte van
wat nu fotohandel Beer aan het
Vcerplein is). Na het uitsterven
van het gesiacht Van Leijden heb
ben diverse andere adellijke fami
lies via legaten bet hofje in stand
gehouden. Bij het stijgen van de
kosten kwannle gemeente te hulp
en in 1948 kwam het geheel in
Vlaardingse handen. Bij de ver
koop werd bepaald, dat de ge
meente na sloop van het hofje een
gemeentelijk bejaardenhuis zou
stichten. Dat werd Billiton. het
grootste en modernste van Neder
land volgens de toenmalige mi
nister Suurhoff bij de opening.
Voor 34 van hun bejaarde gelovi
gen had de diaconie van de Her
vormde Gemeente sinds 1853 een
vleugel van Het Weeshuis gere
serveerd. In 1898 kwam het Diaco
niehuis van de Hervormde Ge
meente in de Emmastraat tot
stand. Overigens net als St. Jozef
van de katholieken nog steeds
met afzonderlijke slaapzalen voor
mannen en vrouwen. Met Billiton
(1953), De Wetering (1963), Val
kenhof (1965), Vaartland (1966) en
De Meerpaal (1970) verdween die
scheiding pas.
De financiering van de bejaarden
zorg is inmiddels ook algemener
geworden, maar de verzuiling be
staat nog steeds. Zij is slechts ten
dele doorbroken door het nieuwe
Soenda.
Schiedam De museumcollectie
van het Nederlands Gedistilleerd
Museum in Schiedam breidt zich
langzamerhand steeds verder uit.
Ook de kennjs over het distillatie-
proces van moutwijn is inmiddels
zo ver gevorderd, dat de inrich
ting van de branderij aan de Lan
ge Haven kan beginnen. De in
richting van het museum komt
grotendeels tot stand met schen
kingen. Nieuwe aanwinsten zijn
onder meer clichés voor etiketten,
afbeeldingen uit prijscouranten,
diverse attributen uit het bran
ders- en distillateursbedrijf van
vroeger en een enorme collectie
reclame-materiaal en aardewerk
jeneverkruiken.
Eerder al ontving de Stichting Ge
kroonde Brandersketel een gedis
tilleerd-miniaturen-collectie van
B.J. de Jongh van maar liefst
twaalfduizend flesjes. Voor de re
gistratie daarvan is een speciaal
computerprogramma ontwikkeld.
Een klus die nog enkele maanden
in beslag zal nemen.
De Stichting Gekroonde Bran
dersketel ondervindt bij de recon
structie van de inrichting van de
branderij nogal wat problemen.
Veel kennis over het traditionele
moutwijnbranden is namelijk
verloren gegaan. Daarom is een
onderzoeksteam aangesteld dat,
onder leiding van molenaar Jos
Gunneweg, literatuuronderzoek
heeft verricht en interviews heeft
gehouden met de laatste in leven
zijnde ex-medewerkers van tradi
tionele negentiende-eeuwse bran
derijen. Ook is contact gezocht
met ambachtslieden die de inven
taris van de branderij in de oude
staat kunnen terugbrengen. No
dig zijn nu nog kuipers, kopersla
gers, vuursmeden en oven
bouwers om te assisteren bij het
in de oorspronkelijke staat terug
brengen van de branderij.
Bij de Gekroonde Brandersketel
is gekozen voor de Oudhollandse
stoukmethode, waarbij moutwijn
wordt gestookt uit een gegist be
slag van gerstemout en rogge. De
aldus verkregen moutwijn vormt
de. basis voor jenever. Eind 1995
zullen de eerste vaatjes moutwijn
ongeveer uit de branderij rollen,
waarmee het museumpand aan
de Lange Haven na een onderbre
king van zo'n tachtig jaar weer
zijn oude functie als branderij te
rug heeft.
Bij de reconstructie van de inrich
ting moeten de vrijwilligers van
de Gekroonde Brandersketel een
paar concessies doen. Zo moet de
moutwijnbranderij toegankelijk
zijn voor museumbezoekers. Ver
der zal een deel van de geprodu
ceerde moutwijn moeten worden
verwerkt tot jenever, zodat ook
museumbezoekers zich van de
kwaliteit van het produkt kunnen
overtuigen. Zo krijgt de branderij
in bescheiden mate ook de functie
van 'distilleerderij'. Daarnaast
zijn de achttiende-eeuwse ar
beidsomstandigheden en be
drijfseconomische eisen niet
meer toereikend voor deze tijd er.
worden nu milieutechnische ei
sen gesteld. Te zwaar werk zal dus
mechanisch worden verricht. In
oktober volgend jaar moet de
branderij gereed zijn.
Vlaardingen In een poging de jaarwisseling mor
gen ordentelijk te laten verlopen, zijn in verschil
lende gemeenten activiteiten georganiseerd om de
jeugd van de straat te houden. In Maassluis zijn
tenten opgezet waar jongeren oudejaar kunnen vie
ren. in Hoek van Holland is een bunker ingericht
voor het zelfde doel. Een poging om in Schiedam
een feestje voor de jeugd te organiseren leed schip
breuk. In Vlaardingen ondernam de overheid geen
initiatieven.
De activiteiten in Maassluis zijn opgezet door een
werkgroep van onder andere jongeren, politie, ge
meente en het Platform Buurtbeheer. De Maasslui-
se jeugd kan morgennacht terecht in feesttenten op
hel verharde veld van voetbalvereniging Excelsior
en het complex van voetbalclub MSV^. De tenten
zijn gratis toegankelijk tot vier uur in de ochtend.
Een uur later moeten ze leeg zijn.
Ter verhoging van de feestvreugde wordt aan de
Oleanderstraat, nabij het terrein van Excelsior, een
minuut na middernacht onder toeziend oog van de
politie een kerstboomverbranding gehouden. Daar
voor wordt een basketbalveldje gebruikt. Op ande
re 1.' atsen en tijdstippen in Maassluis is hei ver-
branden van kerstbomen verboden. Om te voorko
men dat tijdens de jaarwisseling verzameleontai-
ners voor huisvuil in vlammen opgaan, worden de
containers vandaag door de reinigingsdienst ge
leegd. De bevolking is verzocht vuilniszakken thuis
te bewaren.
Evenals in de voorgaande twee jaren zal de Hoekse
jeugd het nieuwe jaar kunnen inluiden met een ge
zamenlijk feest. Organisator Rob Kanters. ge
steund door jongerenwerkster Bianca Joosten,
heeft te elfder ure de zaak rond weten te krijgen. De
deelgemeenteraad van Hoek van Holland verleent
subsidie. Het jeugdfeest wordt gehouden in een
bunker aan de Strandweg. Het begint om half een
en za! tot rond vijf uur duren. Het geplande feest
voor de jeugd in café de Harmonie gaat niet door
omdat omwonenden daar ernstige bezwaren tegen
hadden. In Schiedam en Vlaardingen wordt niets
voor de jeugd ondernomen. In Schiedam kon niet
tijdig een geschikte feestplek worden gevonden.
Om de jaarwisseling toch enigszins in de hand te
houden, zijn op verschilende plaatsen containers
neergezet waarin buurtbewoners hun kerstboom
kunnen opslaan. De bomen mogen worden verband
op plekken waar het vuur geen schade kan aanrich
ten. In Vlaardingen mogen bomen alleen worden
verband op een grasveld aan de Deltaweg en op het
marktplein aan de Broekweg.
