Bussums bedrijf bouwt decor 'Carmen' ft Vissen onder een Rembrandt die geen Rembrandt blijkt Oor-journalist Van de Kamp wint eerste Pop Pers Prijs erman Seij in Washington aan Mondriaan gekoppeld CD van de dag Molendijk gaat door Britse satiricus Peter Cook overleden Beroerte velt Ted Hawkins Emmylou Harris naar Den Haag Nacht van Oranje met Marco Borsato Tentoonstelling van Paulus Potter verlengd Messiah vooral technisch goed Rotterdams Dagblad Dinsdag 10 januari 1995 Herman Seij: netals Mondriaan wel steeds abstracter, maarniet ZO rechtlijnig. Foto Roel Dijkstra Londen Dc Britse satiricus Pe ter Cook, die beroemd werd door zijn samenwerking mei Dudley Moot'Ê. is gisteren op 57-jarige leeftijd aan een darmbloeding overleden. Cook, die ook van de belangrijk ste eigenaren was van het satiri sche tijdschrift Private Eye. werd vorige week in het ziekenhuis op genomen. Cook was een anarchis tische grappenmaker aic een zeer grote invloed had op een hele ge neratie van Bril se humoristen. Hij kreeg voor het eerst nationale bekendheid in de jaren zestig, toen de voorstelling Beyond the Fringe van de Cambridge Univer siteit verhuisde naar het Londcn- se West End en vandaar naar Bro adway. Daar trad hij op met Moore, die overstapte naar Holly wood. Jonathan Miller, later een vooraanstaande regisseur, en Alan Bennet, inmiddels een van dc belangrijkste toneelschrijvers van Groot-Brittannië. Toen hij 21 jaar oud was richtte Cook The Establishment op. de eerste Britse satnsche club. sa men met onder anderen de schrij vers Somerset Maugham en fira- ham Greene. I_xïs Angeles De Amerikaanse soul- en blueszanger Ted Haw kins is op nieuwjaarsdag onver wacht gestorven aan de gevolgen van ccn beroerte in Los Angeles. Hawkins, wiens stem veelvuldig werd vergeleken met die van Sam Cooke en OtlS Redding, was van huisuit straatmuzikant. Zijn eer ste album "Watch Your Step*, ge deeltelijk opgenomen m dc ge vangenis, bracht in 1982 zijn mu zikale loopbaan in een stroomver snelling. Vorig jaar lekende de toen 58-jari- ge Hawkins zijn eerste contract met een grote platenmaatschappij (Geffen/MCA), met als resultaat zijn zesde album 'The Next Hund red Years'. Rotterdam Onder de noemer New American Music wordt op woensdag 12 april ccn country- program ma gepresenteerd met als attracties Emmyloi- Harris, Trisha Yearwood en Many Stuart. Hun bezoek maakt doel "alt van een uitgebreide Euiopese tper- ncc, die tot doel heeft het muzika le geluid van Nashville te ontdoen van hel belegen imago dal hel builen de Verenigde Stalen nog altijd heeft. Vandaar ook de nieu we naam New American Music. De voorverkoop van dit drie-in- ccn-conccrt begint op 28 januari bij dc bekende adressen, zoals het Bespreelcburo Rotterdams Dag blad. Rotterdam Dc Nacht van Oran je. ook wel Nederlands grootste meezingfeest genoemd, vindt dit jaar in Ahoy' plaats op 28 april, een etmaal eerder dan gebruike lijk omdat. Koninginnedag op een zondag valt. Organisator Holland Muziek Pro- dukties heeft zich al verzekerd van de medewerking van onder anderen Marco Borsato. André Hazes. De Haven zangers, Coclc van der Palm en Benny Nevman Kaarten Zijn vanaf zaterdag ver krijgbaar bij dc bekende adres sen, waaronder het bcsprcckburo van deze krant. Den Haag Het Mauritshuis iu Den Haag verlengt de tentoon stelling 't Land van Paulus Potter met vijf weken tol 12 maart. Dc expositie met werken van dc ze ventiende ccuwsc schilder heeft bijgedragen aan een aanzienlijke stijging van hel aantal bezoekers aan hel museum. Van de opening op 8 november tot eind vorigjaar bezochten 50.000 mensen cle ten toonstelling. Dal bracht hel. totaal aan bezoe kers van het Mauritshuis in 1994 op bijna 175.000 Legen 126.900 in 1.993. Ook de op Paleis 'l Loo van negentiende eeuw se schilde rijen uit de Hermitage is verlengd tot 12 maart. Op de tentoonstel ling van Paulus Potter (1625-1654) is eveneens c-en aantal werken te zien afkomstig Uit het museum in dc Russische stad Sint Peters- burg. Bussum Het theateratelier W. Beyne Zn. is druk bezig met één van de groolsle op drachten uit het bijna hon derdjarig bestaan als decor bouwer. De vijftien mede werkers van het Bussumse bedrijf werken al sinds half september aan hel immense decor van de opera "Carmen1 van Georges Bizel. De opera wordt later deze maand zes maal opgevoerd in Ahoy'. Voor directeur René Beyne (op zijn visitekaartje staat: 'there's no business like showbusiness') is hel al hel tweede project voor Opera ln Ahoy'. Een jaar geleden vervaardigde hij de decors voor de dubbel voor stelling van 'Cavalle- ria Ruslicana' en 'Pagliaci' in Rot terdam. Eén van de onderdelen was een metershoge Christusfi guur aan het kruis. Het theateratelier IS opgericht door de grootvader van Beyne. die na driejaar decors te hebben ge bouwd in zijn vrije tijd, in 1898 één van Nederlands eerste profes sionele decorbouwers werd. Sindsdien is hel bedri jf van vader op zoon overgegaan en heeft hel sinds enige tijd een nieuwe tak: het inrichten van nieuwe thea ters. Medewerkers van Beyne zijn hiervoor over dc hele wereld uit gezwermd. lot aan Nieuw Zeeland toe. Pakhuis gehuurd Was voor de dubbel voorstel ling "Cavalleria Rusticana'/'Pagliaci' nog maar 150 kubieke meter piep schuim (polystyreen) nodig, voor 'Carmen' is meer dan driemaal zo veel ingekocht. Verder 2000 vier kante meter trip lex. 1 OCX) kilo lijm, 600 kilo gips. 2000 kilo verf en 1800 meter aluminium profiel. Beyne heeft speciaal voor deze op dracht ccn pakhuis in Bussum ge huurd. „Het decor heeft enorme afmetin gen. lachlig bij 36 meter mei een hoogte van twaalf meter. Hel beeldt een groot plein uit, met aan de ene kant de stadspoort van Se villa en aan dc andere zijde dc kazerne en arena. In het decor is Groningen Bert van de Kamp. journalist bij bet muziekblad Oor, heefi de Pop Pers Prijs 1994 gewonnen. Hij krijgt de onder scheiding, groot 5.000 gulden, in hel voorjaar tijdens hel Popmu ziek Seminar in De Oosterpoort in Groningen. Van de Kamp is vanaf 1973 aan Oor verbonden. De Stichting PopMuziek Neder land, de Dienst KunsL en Cultuur Groningen/De Oosterpoort zijn Door Dolf Well ine Als hij nogleetde zou Willem van der Vorm misschien gemengde gevoelens hebben gekoesterd in zake hel boek dal door hel Mu seum Boy mans- van Beuningen is uitgegeven over zijn kunstverza meling. De kritische samenstel lers. onder wie de kunsthistorici Jeroen Giltaij en John Sillcvis, zouden hem niet graag onder ogen zijn gekomen, want de blik boven de grote snor van de direc teur van de Scheepvaart en Steen kolen Maatschappij was gevreesd. 1 let op Duitsland gerichte Rotter dam, min of meer een onderonsje van een klein aantal potentaten zoals Van Beuningen, Van der Vorm. Hu dig. Mees cn Van dc Man dele. was wel ccn beetje Ame rikaans Van der Vorm kwam "Uit een verarmde familie. Hij begon als loopjongen en werd miljonair. Men mochl hem niet. Hij was, zo als zijn neef O.J. van der Vorm in liet boek schrijft: 'veeleisend en soms meer dan lastig.' Als kunstverzamelaar begon hij, zoals veel welgestelde lieden uit zijn tijd, met schilderijen uit dc Bar bizon se cn Haagse School, met landschappen van Daubigny. Trovon. Roelofs en Weissenbruch. Ook stillevens van Fantin-Latour. Bonvin cn Vollon in kabinctfor- maat had men in Nederland graag. Minder gewoon was de aankoop van een 140 cm boog pa neel van Puvis dc Chavanncs. Het "telt in dp gestalte van eep prin ses - dc latere echtgenote van dc schilder - dc dochter van Hcrodias voor. Ze geeft in Cën stations- chefshouding het startsein voor dc onthoofding van Juh <nnës dc Doper. Van der Vorm ging vervolgens ou de meesters kopen, mogelijk in ook ccn orkestbak gemaakt, op ccn hoogte van vijfenhalve me ter,'* vertelt Beyne. Regisseur Bernard Broca van 'Carmenis verantwoordeIijk voor dc initiatiefnemers van dc orijs. Ze hopen dat die bijdraagt aan een meer positieve uilstraling van het popjournalistieke vak. Alle Nederlandse en in Neder land werkende (fotojournalisten, concurrentie met Van Beuningen die ook in zaken zijn mededinger was. In elk geval werd hij geadvi seerd doorilaimema, de directeur van hel Museum Boy mans. Han- nema's betekenis voor liet mu seurn zal op 16 september met een documentaire expositie worden toegelicht. Van der Vorm die. vol gens zijn neef, op een dubbeltje kon doodvallen, was gul voor het museum. Met een bijdrage van 400.000 gulden heeft hij destijds de aankoop mogelijk gemaakt van de vermeende Vermeer 'De Emmaüsgangers", die voor dc neus van het Rijksmuseum in de wacht werd gesleept. Nadat Van Meegeren had aange toond dal hij dit schilderij had ge maakt, heeft Hannema voor zijn collectie die nu in Heino wordt be heerd nog ccn aantal goede schil derijen gekocht die hij ten on rechte \oor Vermeers hield. Mo menteel wordt ten behoeve van ccn komende expositie te Heino naar juiste toeschrijvingen ge zocht. BarentFabri tius Enkele stukken uit de collectie- Van der Vorm zijn blijkens hel bock gedegradeerd. Een van dc twee Rembrandts, een Bijbels pa neel. staal nu toe boek als hel werk van een leerling, mogelijk Barcnt Fabritius. In dc in 1968 verschenen oeuvrc-catalogus van Gerson was hel nog een Rem brandt. In 1986 zette de kunsthis toriën45 Tumpel pr pen vraagteken bij. Nu kunnen we lezen dat onder hel tafereel met Tobias een vis- stil'even schuilt, mogelijk van Os, Beert. Ook wordt op zwak heden m het tafereel gewezen. Een aan Aelbert Cuyp toegeschre ven visstilleven is nu op naam ge steld van de minder bekende Wal- hel. idee voor hel decor, dal wordt gebouwd onder leiding van de Fransman Bernard Arnould. Die maakte ccn maquette van triplex op dc schaal 1 op 50. die als voor die voor de radio, televisie en schrijvende pers werken, kun nen meedingen door werk in tc zenden. De eerste Pop Pers Prijs is bij wijze van uitzondering een oeuvreprijs, toegekend door pop- lerant Vaillant uit Rijssel, die in Amsterdam heeft gewerkt. Hoe problematisch toeschrijvin gen kunnen zijn blijkt uit dc tekst bij ccn onstuimige marine die nu even Op uaam is gesteld vau Aert Anthonisz. In Hannema's catalo gus van deze collectie gold het pa neel nog als een werk van TTans Saverij (11). De kunsthistoricus Bol gaf hel a'.*ïl Hans Saverij I. Een andere deskundige voelt meer VOO! ComeÜS Vcrbocck. Op ccn tonnetje in dc voorstelling moet vroeger ce signatuur heb ben geslaan van Aert van Antum en dal was de naam waaronder Anthonisz door het leven ging. Een Philips Wouwerman in dc col lectie is nu ccn Pictcr, ccn Kalf is een kopie gebleken, maar een beeld dient voor Beyne en Zijn mensen, liet decor wordt in losse delen gemaakt, zodat hel mee kan op de tournee door Europa. Twaalf trail ets zijn nodig om alles journalisten. Hen werd 'terloops' gevraagd wie voor zo'n prijs in aanmerking zou komen. De naam van Van de Kamp werd veelvuldig genoemd. Dc jury noemt Vandc Kamp 'geen cliché- Van O stade bleek na dc schoon maak door mevrouw Roorda Boersma-Pfaffenheim toch echt wel een Adriaen. Een stille mari ne, die in 1930 als een Jan van de Capelie is geveild, werd later toe geschreven aan Hendrik Dubbels. Volgens de vorige Van der Vorm- catalogus was hel waarschijnlijk ccn Simon dc Vlieger. Nu geldt liet weer als een Dubbels. Zo hou den kunsthistorici bezigheden. Van der Vorm wilde zijn collectie als een monument bijeenhouden. Korte tijd is zijn woning aan dc Wester singel als museum inge richt. Tn 1972,15jaar na zijn dood. werd de kunst alsnog in hel mu- seu m Boy mans-van B eu n i n ge n opgenomen - maar wel in aparte zalen. Tijdens hel directoraat van René Beijne ziet toe hoe een van zijn medewerksters haar bijdrage "revert aan het decor van'Carmen'. Foto Ton Kastermans/GPD straks te vervoeren. Alhoewel bij de bouw de instructies van Ber nard Arnoul strikt moeten wor den opgevolgd, is cr toch veel ruimte voor de artistieke inbreng van Beynes mensen. Zo worden dc soms metershoge ornamenten van het decor, lccuwckoppcn, en geltjes en een namaak tegelta- b 1 eau u it bet n i et s ge sch ape nlie n aantal medewerkers heeft daartoe speciaal een cursus beeldhouwen gevolgd. Dc laats+e hand is zojuist aan het decor gelegd. Het is dezer dagen naar Rotterdam vervoerd. Twee of drie dagen zijn vervolgens nodig om alle los SS onderdelen om te vormen lol een Spaans dorpsge zicht in het jaar 1830. Alle vijftien medewerkers gaan met Beyne en zijn zoon naar één van de voorstellingen van 'Car men' om Le zien hoe hun 'creatie' de achtergrond vormt voor één van dc massaalste operavoorstel lingen van de afgelopen jaren. „Wij gaan om van dc muziek cn het theater tc genieten, maar wij kijken natuurlijk ook met een speciaal oog naar de voorstelling." aldus Beyne. Stiekem naar achteren Als hij even Lijd heeft gaal Beyne naar het theater, want 'wij zijn hier allemaal theatermensen in hart cn nieren'. Soms gaat hij in de pauze nog even stiekem naar achter om hel decor van dichtbij le bekijken. Niet om af le kijken van zijn collega's, maar uil be- ro ep snie u w sgierig he id Als de rust straks is teruggekeerd, bc gint het Bussumse be dri j f weer aan een nieuw project, het decor voor de nieuwe theatertournee van Jasperina de Jong. Kleiner van schaal, maar iedere opdracht is uniek en zodoende weer een uil daging. „Een project van de grootte van 'Carmen' is natuurlijk prachtig, maar in die vier maan den heb je nergens anders tijd voor. Zelfs niet voor sommige van ons reguliere klanten. Dan kan straks weer." mannetje van dc rock roll'. Hij is 'niet iemand die alleen de zui pende, snuiveude en vrouwen- jagende popmuzikant een echte popmuzikant vindt'. Hij paart een grote kennis van de pophisto rie aan een bijna onwaarschijnlij ke repertoirekennis van zowel zijn generatiegenoten (met name Bob Dylan, Lou Reed, Marianne Faithfull) als van de jongere gar de, aldus dejury. Wim Crouwel is met de Slichling Willem van der Vorm overeenge komen dat de verzameling met de museumcollectie vervlochten /")U worden. Zo is ze nu verenigd iet die van Van Beuningen. liet mo nument heeft devorm gekregen van hel boek. Hel is voor 55 gul den tc koop. AstridGerrits Al kort nadat in de eel zaal van hel verzorgingshuis Antonius dc ten toonstelling van Aslrid Gemis was ingericht, wezen veel rode slippen op waardering voor haar collages. Aslrid is veelzijdig. Ze heeft onder meer stofdessins, theatercostuums en affiches ont worpen en teken- en schilderles gegeven. Nu loont ze werkjes die zijn samengesteld met stukjes ge drukte tekst, acrylverf, pastelk rijt. een tijdschriftfoto. kleurpot lood en een koperkleurig, metalig pigment. Hel komt voor dal een tekstfrag ment tevens de titel meebrengt: 'Betuwe lijn'. De andere composi ties hebben geen titel cn alle zijn voorstcllingsloos, net als die van de meester van de collage, Kurt Schwitters.Maar ze roepen bij As lrid Gerrils meestal loch iels land schappelijks op. Vooral onder dc kleine exemplaren zijn enkele j u- weeltjes en die kosten 100 gliden of minder. Bij de wal. grotere ont slaat op enkele plekken een ge laagdheid die mogelijk op dc duur meer betekenis zal krijgen. Astrid is pas tweejaar zo bezig, liet gebruik van veel middelen van uiteenlopende aard houdt ook bet gevaar van overladenheid in. Daar ontkomt dit werk niet altijd aan. Er zijn symptomen van een sierlust die ook de voorwerpen van papiermaché in dc vitrine parten speelt: dc bakken en scha len mei dofgouden ornamenten. Overigens is dat kennelijk CCR kwestie vau smaak. Een verge lijkbare trant blijkt door liefheb bers van ccn nieuwe, grillige glas kunst op prijs gesteld tc worden. Astrid Gerrits. Galerie Serruys, Antonius-Binnenweg, dagelijks 10-17 tot lOfebr. Schiedam Hel werk van de Schiedamse kunstschilder lier man Seij is uitverkoren om in Washington ccn tentoonstelling over het leven van Piet Mondriaan le begeleiden. Seij le vert twintig gouaches voor de do cumentaire expositie, die door de Nederlandse regering is samen gesteld. Dc tentoonstelling wordt van 21 februari tot eind maart gehouden in dc IMF-gallery in het hoofd kantoor van hel Internationaal Monetair Fonds. Na Washington, maakt dc expositie waarschijnlijk ccn rondreis langs verschillende Europese hoofdsteden, liet Mondriaan-gedeelte bestaat uil panelen met. foto's en teksten over leven en werk van de Neder landse kunstenaar, die tijdens de Tweede Wereldoorlog naar de Verenigde Staten vluchtte en m 1944 stierfin New York. De pane len worden geplaatst in het mid den van dc IMF-gallery. Scij's werk komt aan dc wanden tc han gen. Door Willem Jan Keizer Rotterdam The Sixteen van Harry Christophers waren met z'n achttienen. Althans: het koor van deze Engelse dirigent, dat zich geheel volgens dc landstraditie ontwikkeld heeft. Want het land aan dc overzij van dc Noordzee heeft ccn koortraditic om u tegen te zeggen. Daarom waagde Christophers bet ook om in een zeer kleine bezetting Handel's Messiah in de Doelen op le voe ren. Mei slechts achttien koristen - twee meer dan gebruikelijk omdat de mannenstemmen door Handel verdubbeld werden. Hel orkest kende eveneens ccn mini male bezetting, met in het conti nuo zowel orgel als clavecimbel: één fagot en viol one (de voorloper vau de coulrabas). De 'terugkeer' van hel dubbele klaviercontinuo is een gelukkige greep. De afwis seling tussen de twee instrumen ten geeft precies de klankvariatie die de betekenis van de teksten onderstreept. Dc koren cn dc reci tatieven met orgel, maar ook ac- compagnato, op z'n Italiaans met strijkersbegeleiding; de aria's met clavecimbel. Christophers maakte een minimaal gebruik van twee trompetten en de pau ken; pas vanafhel Halleluta-koor, aan het slot van het tweede deel De Schiedammer IS zeer vereerd met dc uitnodiging van dc Neder landse galeriedirecteur Carolicn Verschoor-Saunier. De kunsie- n aar v i n dt dat zij n w er k goed aa n - sluit bij dat van Mondriaan. Seij maakt abstracte gouaches in pri maire kleuren, zonder diepte m de voorstelling. Evenals Mondriaan, begon Seij met schil- d erennaar de n atu u rA an v anke - Iijk werkte hij buiten, later trok hij zicli terug in zijn atelier, waar hij steeds abstracter werk ver vaardigde. ..Maar daarmee houdt dc overeenkomst op. want ik ben met zo rechtlijnig als Mondriaan.' De 79-jarige Schiedammer be schouwt de expositie iu Washing ton als een late erkenning van zijn kunstenaarschap. Stij's werk is tamelijk zelden tentoongesteld en slechts tn kleine kl mg bekend Alleen het Stedelijk Museum Schiedamenhel Oorlogsmuseum in Ovet'loon hebben schilderijen van hem in bezit of bruikleen Do rest is verspreid onder particulie ren. va n h et or at or i u m werdc n deze i n - strum enten ingezet. In de ana 'The trumpet shall sound' natuur lijk een logische instrumentatie, maar over hel geheel gezien loch iels le spaarzaam. Deze instru menten gaven nu net glans aan hel geheel. Hel koor klonk zoals dat van dc cd bekend is. geneigu qua klankkleur naar el kaar toe te trekken tot een (te) homogeen geheel. Op dc cd met werken van Poulcnc, die Christophers enige jaren geleden opnam, was dit ui termate hinderlijk; in de Messiah gaf deze klank het gevoel van massaliteit zonder dal hel podium vol stond. Juist daarom was het beter geweest om trompetten en pauken voor de helderheid moor in le zeilen. Van de solisten vielen bas Michael George en de sopraan Lynda Russcl in positieve zin op door hun betrokken bijdragen Sarah Conolly (een mezzo die de altpartij zong) bleef wat klinisch cn vlak zonder ccn voldoende vo lume: Joseph Corn we li (tenor) zong degelijk doch onopvallend Techni sch stond de/e Messiah als een huis. doch waarschijnlijk door de authentieiteitsdrang van Harry Christophers hier en daar wat klinisch. De Doelen, grote zaal: The Sixteen o.l.v. Harry Christop hers. Gehoord: maandagavond a rt lost Ronald Molendijk, diverse artiesten album 'MIX, tranzin danzin part II' label Basic Beat Record l ngs duur Stop the violence, Stop the hatred, stop the pain!, zingt Gerideau zijn luisteraars toe. Na het luisteren van deze schijf heeft laatstgenoemde wel wat anders aan zijn hoofd dan haat en pijn. En geweld? Nou nee, eer der een geweldige feestavond in Nighttown, Want de sfeer die 'MIX' op roept is onlosmakelijk verbonden mei die van hel thuishonk van sa mensteller Ronald Molendijk. 'Tranzin Danzin Part 11' is voor de lief hebber een ideaal aperitiefje voor een avondje beesten, liet album kent de nodige saaie momenten. Nel als je tijdens een éénlonig sluk denkt 'zo kan die wel weer', gaat Molendijk nog even door. Gelukkig mixt hij cr net voordatje doorzapt die vlaag muziek doorheen die het cchtc ge voel van extase geeft. Met name The Witch Doktor' van Armand van 1 lelden, 'Sidewalk'van Frame of Pleasure en 'Nightvisions' van Dr "M" zijn de moeite waard om de installatie even een tandje harder te zetten. Rondzingende vioolklanken, acid bliebjes en donkerbruine baSSTltmeS brengen die danstrancc die dc hoes belooft. Herinneringen aan betere feesten komen bovendrijven en de luisteraar kan worden bevangen door die onweerstaanbare drang om eens lekker lang tc gaan stappen. Joyce de Bruijn Anthonievan Dijck: SintHieronymus, 165x130cm. Topstuk inde COllectie-Van der Vorm. Foto Boymans-van Beuningen

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1995 | | pagina 3