17,! Megabioscoop Metropolis futuristisch maar vooral groot Christiene van Gooi keert na half jaar terug uit geteisterd Ruanda Na kwart eeuw kinderopvang soms nog knokken voor de goede zaak Graafwerk voor riolering levert heuse expositie op 'We bekijken conflict CDA met onbeslagen bril' mimtmimin Cad eer- lütS', Ills- ïrk. nan- -ac- .00- thai lano !om- Ou. con- 70. eer- ïea- Rotterdams Dagblad Zaterdag 28 oktober 1995 r Gemeen te-arch eo loog JPter Brugge {r.en zi j n mede we rke r T. de Ridder buigen zich over de vondsten. Foto «oei Dijkstra Vlaardingen Behalve veel over las. last voor de winkeliers en omwo nenden en een nieuwe afvoerpijp, hebben de pas afgeronde rioln- ringswerkzaamheden in de Vlaar- dingse Fransen- en Kuiperstraat een heuse expositie opgeleverd. ..Een ontdekkingstocht door dc Vlaardingse bodem," dat beteken de liet graafwerk voor een nieuw riool in de twee stralen in het cen trum van Vlaardingen voor ge meente archeoloog J. P. ter Brug ge. Talloze afgedankte gebruiks- artikclcn van weleer werden ge vonden - van gebroken servies goed tot afgedragen schoeisel uit de Romeinse tijd tot aan het begin van deze eeuw. Ook kwamen muurwerk, kademuren, water putten en oude rioleringsstelsels bloot te iiggen. In mei, het begin van de werk- zsamheden.-'-was het - al- meteen jaak. Op: de,'hoek van het. Veer-, blein/FransèistraskWerti 'Üe aan- zet van de Bierslootaangetroffen. Dc Biersloot is waarschijnlijk rond 1838 gegraven voor een bete re en veiligere afwatering. Door dc verbeteringen in dc infrastruc- tu uren uiteindelijk dc aanleg van riolering verlooTde Biersloot haar nu l, wal in 1892 leidde lol dem ping. Zoals nu nog wel fietsen en aller lei andere troep in grachten en sloten wordt gegooid, deed men dat vroeg er oo k alI n de B i ers 1 oot- vulling troffen de archeologen al lerlei afval uit die tijd aan: onder meer koeieschedels, gebroken vaatwerk en afgedragen schoei sel. allemaal uit. de zeventiende en achttiende ecu w Even verderop in de Fransen- straat werd nog een bijzondere houten handboor uit de zeven tiende eeuw gevonden. Ook kwa men de archeologen er diverse funderingen uit die lijd legen. Te midden daarvan werden drie wa- terpuiten, beslaand uil gestapel de, ongemetselde stenen, aange troffen. Een van dc waterputten was volgestort met vaatwerk. Veel huizen die daar hebben gestaan werden rond 1920 onbewoonbaar verklaard en vielen ten prooi aan de stadsvernieuwing. Aan de westzijde van de Kuiper straat lag vroeger de Joksloot. De ze sloot heeft net als de Kuiper straat een oude oorsprong. Beide worden afgebeeld op dc oudste kaart van Vlaardingen: dc kaart van Jacob van Deventer van rond 1560. De Joksloot liep langs de voet van de dijk en volgde zo het talud van dc terp waarop Vlaar dingen was ontstaan. Uit archief onderzoek is gebleken dat dc Joksloot voor een groot deel rond 1733 moei zijn gedempt. Dil is nu bevestigd door de vondsten die dankzij de aanleg van de nieuwe riolering dc afgelopen maanden zijn gedaan: een theeservies van rond 1700 en vele grote stukken van kannen, schotels en ander aardewerk. In het zuidelijk deel van dc Kui perstraat troffen de archeologen ook vele funderingen aan en dit maal ook oude vloeren van plavui zen. Zo kwam een oude straat van gele steentjes tevoorschijn, die volgens Ter Brugge niets anders kan zijn geweest dan dc oude Fr an sen straal. Ook werd een deel van de huizen teruggevonden die tussen 1640 en 1647 in opdracht van dc naamgever van dc straat, oud-burgcmccstcr Frans Dircs- zn., zijn gebouwd. Vanaf zaterdag 4 november zijn de belangrijkste en fraaiste arche ologische ontdekkingen lol en mei 2 december te zien in winkels in de Fransen- en Kuiperstraat. Door Carelvan der Velden Schiedam Dc commissie die dc diepe impasse in het CDA- Schtedam gaat onderzoeken denkt minimaal enkele weken no dig te hebben voordat er een con clusie op laf el ligt. Dal zegt sena tor drs. C. P. van Dijk, voorzitter van de donderdag dcor de Kamer kring Dordrecht geïnstalleerde commissie. „In een conflict als dil gaat heel veel tijd zitten." zegt Van Dijk. „liet is nog niet te zeg gen hoe lang het duurt. Wc moe ten zo zorgvuldig mogelijk hande len." Dc commissie onderzoekt of dc verstoorde verhoudingen in het CDA-Schiedam kunnen worden hersteld. De laatste weken traden zes bestuursleden en fractievoor zitter D. Baart terug in het con- i-'Ct. dat is gerezen rond raadslid T. Schoenmakers. De fractie- mcerderheid wil dat Schoenma kers terugtreedt omdat hij zich in huil ogen heeft misdragen tijdens een raadsLripje naar Zweden. Verder vinden de meeste fractie leden hel gedrag van Schoenma kers le onvoorspelbaar en eigen- Zinnig. liet veelbesproken raads lid uil aanblijven en meent dat de ruzie kan worden bijgelegd. Zelf beschouwt hij zijn in Zweden vcr- Loonde gedrag als hooguit een beetje balorig en Studentikoos. V an Dijk, die in dc jaren tachtig grote faam verwierf als voorzitter van de parlementaire enquête commissie die het RSV-drama on derzoek L, wordt tijdens hel onder zoek in Schiedam bijgestaan door kamerlid M. J. A. van der Hoeven en burgemeester Borgdorff van Liesveld. /Vis secretaris van dc c oirnnis sic fungeert J. M. dc Vries, voormalig lid van het het dagelijks bestuur van de Kamer kring Dordrecht. Van Dijk werd vorige weck reeds benaderd voor de onderzoeks commissie. Binnen het CDA geldt de in Rotterdam woonachtige se nator als een troubleshooter, een man die regelmatig wordt inge schakeld om te bemiddelen bij con fliclen. Bij binnenbrandjes bij CDA-afdeling en m Dordrecht, Limburg en Zeeland nam Van Dijk in het verleden een verge lijk bare kill sop zich. De voorzitter heeft zich inmiddels gedocumenteerd aan dc hand van krante-artikelen, die de afgelopen weken over de affaire zijn ver schenen. Voorzitter Dc Loo van dc Kamcrkriiig Dordrecht heeft dc commissie verslag gedaan van zijn bevindingen. De onderzoekscommissie wil vol gende week pralen mei de betrok kenen bij het conflict. „Wc willen weten waai" 't vast zit. doorvragen op dc zaken die bekend zijn. Soms komen er dan diepere oorzaken voor zo'n conflict aan de opper vlakte." Raadslid T. Schoenmakers toon de zich gistermiddag bij het lezen van het bericht, over dc commissie in het Rotterdams Dagblad ver rast. „Ik was nog niet op de hoogte gesteld van dc samenstelling van de club. In een eerste reactie zeg ik dat dit inderdaad de beloofde redelijk zware commissie is." Door Martijn Verwaaijen Antwerpen De omgeving op zich is niel eenlje om eehl vro lijk van te worden. De megabioscoop Metropolis in Antwerpen ligt mim gezien tussen de fabriek van General Motors, het 1c Havendoken het Straatsburgdok. Een industriegebied, waar je zeker Op zaterdagavond een kanon afkan schieten zonder ook maar één Belg vol te raken. Het doet dan ook wat vreemd aan dat Lussen die grauwe massa een futuristisch gebouw is herrezen, geschoeid op Amerikaanse leest. Daar in die 'tempel' bevinden zich 24 film/alen. die zelcer op zaterdag avond af ge- miljoen gulden die dc Belgen be reid zijn le doen. Het is een prach tig project met een enorme uit straling cn het zou uitermate triest zijn als wij worden ged\v<in laden vol zijn. liet fe nomeen mega bioscoop, ccn Belgi sche pri meur. en als het aan me ga-wet hou- der Pctcr- Paui Dood- korLe ligt binnenkort ook een pri meur in Ca- pelleaan den IJssel. Rotterdam is hel. daar duidelijk niel mee eens. Al zegt collega-wei houder Hans Kombrink hel niet met zoveel woorden, je proeft dui delijk uit zijn bewoordingen dat Doodkorte lijdt aan megalomanie, grootheidswaanzin dus. Daarom alleen al gooide de 'grote broer' er een stuk of wat onderzoeken te genaan om op die manier te be werkstelligen dat die Doodkortc zijn plannen wal zo minimalise ren. Maar zo ver is het nog niet. Op initiatief van de provincie wor den er op korte termijn toch weer gesprekken gevoerd tussen beide kemphanen om te proberen het probleem alsnog op tc lossen. VOL* Doodkorle is het in elk geval zaak dat dc megabioscoop er zo snel mo&uujkkomt. „Wij hebben het namelijk wel over honderd formatieplaatsen op jaarbasis, met name voor dc laaggeschool den. Om nog maar niet te spreken over de investering van vijftig gen (ieplannen ai' tcblazcn." Mes. maar dan ook alles in dc megabioscoop aan dc Groenen- daal laan in Antwerpen is ook me ga. Maar toch ook weer niet groot genoeg, zo blijkt, om op zaterdag de stroom auto's te ven ver ken. Al ruim voor achten staan dc twee grote parkeerterreinen bomvol auto's,opvallend veel mei Neder lands kenteken. Tiet is duidelijk dat dc 24 zalen cn dc keuze uit twintig fllmsaan trekkingskracht hebben op mensen uit de wijde omgeving, en dan niel in het minst vanwege de aantrekkelijke toegangsprijs: iets meer dan tien gulden per persoon. Alles is mega. zoals ook dc rijen voor het verkeerslicht aan de Groenendaallaan, de rijen voor de popcorn-balie, de rijen voor de kassa cn dc rijen voor dc deuren van zaal 1 tot. cn met 24. Mega zijn ook de 'glazen' Coca Cola, de zak ken popcorn maar ook de projec tieschermen. Achttien meter breed, twaalf meter hoog is niel misselijk, al maakt datje wel als je bij een wat bloederige film op de eerste rij en zit. De Belgische Kinnepolisgroep. ontdekker van het mega-gedoeop filmgebied, heeft alles goed voor elkaar. Dc vloerbedekking is dus danig aangepast dat gemorste popcorn nauwelijks le zien is. de stofzuigende schoonmaakploeg is alom aanwezig cn andere colle ga's lopen mei grote vegers de boel schoon te houden. Ie der snip pertje. hoe klein ook. is voor hun. Kbipstoelen Opvallend is ook het comfort in dc filmzalen. Vechten om een arm leuning is er in Antwerpen niet b ijster ker n ogli et i s o n m ogel ij k De fauteuils zijn van een dusdani ge breedte dat zelfs iemand rnct meer dan normale afmelingen hel er naar de zin heeflDe been ruim te bij voorbeeld is optimaal, ter wijl de stoelen zo lekker zitten dal hot bij een wat slaapverwekkende film moeilijk wordt de ogen open te houden. Dat zou dan weer een nadeel kunnen zijn. En het groot ste voordeel: je bent. a!' van die vreselijke klapstoelen. die om hoog schieten zodra je even de bil len licht P. C. van der Stam, de man die op treedt als ad v i s e ur v an de Kinepo- lïsgroep. zei het al eerder: „Wij hanteren ccnfamilicconccpt. Ou ders en kinderen kunnen in het zelfde gebouw elk naar hun eigen film gaan." liet klopt, want aan het einde van de film wordt het publiek via een speciaal circuit de bioscoop uitgelfKxlst. De wandel tocht eindigt bij de uitgang wat dus ook weer als ontmoetings plaats dient. Wel duidelijk met de hint dat het feest voorbij is en Or in het mega complex geen moge lijkheden zijn om nog even af le z akk en. „Voorverder ver lier m oef men in de binnenstad zijn." is de filosofie van de Belgen. Vergeleken met de Capelse situ atie op Rivium "iï betekenen dat de bezoekt.ubl hel einde van hun bezoek bijna gedwongen worden om de metro weer in te stappen ofop zoek te gaan naar de auto op het mega-parkeerterrein. „De Belgen zijn in hun filosofie heel helder," is de ervaring van Doodkorte. „Het produkt wal zijn verkopen is film, nicer niet. Dat merk je aan alles. In 'normale' bioscopen is men wat de omzet betreft mede afhankelijk van tie verkoop van bij prod uk ten. Er wordt, met voor niets ccn pauze in het programma ingelast, In Ant werpen gebeurt dat niet. Omdat de bijprodukten bijzaak zijn wordt er ook geen pauze gehou den cn dat. is toch heel prettig." Dal het bij de Belgen film. film en alleen maar film is. blijkt we! na Tussen de grauwe loodsen en fabriekspanden verrijst in Antwerpen ineens een fu turistisch gebouw: Metro polis, de mega-bioscoop. Capellewii iets dergelijks op Rivium verwezenlijken, Rotterdam is echter fel te gen. Archieffoto Rotterdams oagbiatt'Ttieisvan dor Hoeven afloop van dc voorste Hing. Want eenmaal buiten blijkt het indus trieterrein weer net zo doods cn somber als altijd. Het zorgt zelfs voor een wat abrupl einde van een verblijf in een lol aal andere we reld die Metropolis 'neet. Dat blijkt, want in vrij koite tijd staat er weer een rm-ga-lik' voor het verkeerslicht lnj de kruising Gro ene n daaï iaan/Noorde ri aan. en dan vooral voor verkeer dat rechtsaf moet, richting Antwer pen-Centrum. Wal dal bel re ft hoeft Rotterdam niets te vrezen. Door Menno Haddcman Schiedam Als één van de eerste nict-mcdischc kinderdagverblij ven in Nederland opende kinder dagverblijf Ka tja in Schiedam 25 jaar geleden zijn deuren voor het grut van werkende ouders. Hel initiatief van grondlegster Goe der ond-MaCS om zowel pa als ma aan hun carrière te laten werken door dc kinderen overdag op tc vangen, was in die tijd baanbre kend. Vijfentwintig jaar later is het echter nog steeds 'af en toe knokken voor de goede zaak', er varen directeur José van Gijten- beek en leidster Sylvia Groene- woud. „Kinderdagopvang is heden ten dage voor ccn aantal mensen nog steeds taboe," vertelt Van Gij ten- beek. „Deze mensen gaan er van uil dat kinderen alleen in een 'ge zinssituatie' goed kunnen op groeien. Ik ben niet dc aangewe zen persoon om le zeggen dal (.le ze mensen ongelijk hebben, maar in een kinderdagverblijf werken professionele mensen die precies weten hoe ze met kinderen moe ten omgaan." Een van die professionals is Syl via Groene wond. Zij werkt al twintig jaar bij het jubilerende dagverblijf. Een feestje voor juf Sylvia kan dus eigenlijk ook niel uitblijven. Ik heli zelf ccn groep van elf kin deren. Samen mei een collega verzorgen we CCO deel van de groep met dc jongste kinderen bij Kalja. Daar zilt en vier 'flessen- kinderen' bij." Flessen-kinderen. legt Groene woud uit, zijn kinde ren die nog met dc fles moeten worden gevoed. „Ja, zelfs in dc kinderdagopvang-branche ge bruiken we jargon," lacht ze. Veranderingen In de twintig jaar dat Groenewoud nu werkt bij Katja heeft ze aardig wal veranderingen in het gedrag van kinderen kunnen waar nemen. „Heel opmerkelijk is dal k i n der e n zon j aar o f v ij ft i e n gel e- den veel meer sliepen dan de kin deren van nulioe dat komt zou je aan ccn psycholoog moeten vra gen. 1 k Weet h et n i et „Kinderen zijn in de loop der ja ren ook as sort i ever geworden." merkt Groenewoud op. „Ze lopen eerder en zijn veel beweeglijker dan vroeger." Ook hiervoor kan Groenewoud geen verklaring ge ven. Aan psychologie van dc kou de grond waagt ze zich maar niet. Het kinderdagverblijf heeft op dit moment 180 kinderen le verzor gen. „We zitten hiermee echt aan onze maximum capaciteit." ver telt Gijtenbcek. „Er staan in dc gemeente Schiedam nog wal mensen op de Wachtlijst, maar ik denk niel die lijst veel grotct'zal worden. Tk denk dat er over een paarj aar ccn stab ilisatic zal optre den in de vraag naar plaatsen. Het is in Nederland nog steeds ge brui kei ijk dat de vrouw thuis blijft om dc kinderen op tc voeden, Wan neer deze houding niel verandert, zal de vraag naar plaatsen bij een kinderdagverblijf stabiel blijven." De kinderen van ouders die wer ken of studeren hebben bij Katja voorrang op kinderen van ouders die om een andere reden een plaatsje zoeken. „Hel koml voor dat ouders besluiLen h un kindeen paar dagen in de week naar Katja tc brengen omdat ze vinden dat het goed is voor hel kind dat hel opgroeit in een omgeving met leeftijdgenootjes. Een andere re den kan zijn dat het er thuis niet zo gestructureerd aan toe gaat cn dat het daarom voor het kind be ter is als hel naar een dagverblijf gaat. We zijn geen hulpverleners, maar bieden wel ccn ondersteu nende taak.aldus Gijtcnbcck. De kinderen worden bij Katja niüt de-hele dag bezig gehouden. De oudere kinderen gaan overdag ge woon naar de basisschool en ko men daarna naar Katja. De jonge kindertn die wel de hele dag in het dag v er blij f doorbre ngert, moeten ook zichzelf kunnen ver maken. Wie dan denkt aan video spelletjes cn Nintendo heeft het mis. „Kinderen vinden het nog steeds leuk om te knippen, te plakken cn tc tekenen," vertelt Gijtenbeek. „NatUi i'.jk mogen de kinderen af' en toe tv kijken. We kijken echter we-1 gericht, liet is niet zo dat we dc tv aanzetten cn dc kinderen er voor planten zodat wij ervan af zijn." DoorCarolien Cuypers Westmaas Aljarenlang koester de ze dc wens 'iets' tc doen in het o ut wikkeling s werkEen j a a r ge leden reageerde ze op een adver tentie van ZOA-Vluchtelin gen- zorg, nam een jaar onbetaald ver lof en vertrok in maart naar het door oorlog geteisterde Ruanda. Half oklober keerde Christiene van Gooi uit Westmaas tetug in Nederland. Driehonderd dia's, tweehonderd foto's cn ccn erva ringrijker. Hot grootste geweld is voorbij, de wederopbouw is begonnen en de ontheemde bewoners zijn terug gekeerd naar hun dorpen. Maar dc oorlog is nog niet vergeten. Wal Chrisliene aantrof in hel Afri kaanse land was een gelraumali- sccrdc bevolking. Boos, bang cn vooral machteloos over wat de oorlog in hun land teweeg had ge bracht. Toen Christicnc in maart in Ruanda arriveerde, maakte het land ccn spannende tijd door. Dc bevolking was bang voor wraak acties van de Tutsi's. Chrisliene werd gcstationnccrd in Mvamata. een dorp in hel Eugesera-district. een van de zwaarst geteisterde ge bieden. Met een collega was ze verantwoordelijk voor dc medi sche ondersteuning van zeven kleine klinieken in het gebied. Niveau „Onze taak was ervoor te zorgen dat dc gezondheidszorg op het ni veau van voor de oorlog werd te rug gebracht. Klinieken waren leeggeroofd, alles moest opnieuw worden ingericht." Dc inwoners waren inmiddels zelf al met de herinrichting begonnen en kon den de Netlf.'l landsc hulp goed ge bruiken. Er worden seminars over onder meer geboortenplanning georganiseerd, voedingscentra werden op louw gezet en er werd medische voorlichting gegeven. De hulpverleners ondervonden Verpleegkun dige Christie ne van Gooi met haar ver zamel ing to to s en dia s van hetdoor oorlog geteis terde Ruan- Fotoindfid weinig tegenwerking: hun hel pende hand was duidelijk wel kom. Toen Christiene cn dc andere vrij willigers in maart m R uanda arri veerden, was de oorlog al oen tijd je achter de rug „Er lagen geen lijken meer langs dc weg cn in dc winkels waren weer veel dingen verkrijgbaar." vertelt ze, „Maar als je ging wandelen, liep je de kans op schede is Ie l rap pen." Ze vertelt overeen kerkje in Myama- la waar de lijken nog steeds tus sen de banken liggen. „Ze hebben het zo gelaten. Als herinnering. Tachtig procent van de inwoners van dil dorp is tijdens de coring vermoord. Het is er hier gigan tisch aan toe gegaan." De oorlog mocht dan wel over zijn, de incidenten nog niet. De bevol king leeft van dag tot dag. „ITet is haast niet te geloven dat veel mensen hier voor dc oorlog nog me', wisten oi zc nu bij cic Hutu's of de Tutsi's 'noorden. Toen in april *94 de president werd ver moord. werden via de radio oproe pen gedaan alle Tutsi's Le doden. De mensen zijn hier zo gewend om naar hun leiders tc luisteren: zc gehoorzaiïienautomatisch. Dr*, is ook ccn van dc oorzaken dal er in het. land zo'n grote moordpartij kou planisx inden. Inde woning van de verpleegkun dige doen veel dingen herinneren aan haar ver blij fin het Afrikaanse land. Wandversieringen, tafel kleedjes, muziek. een houten mo biel. ..De meeste spullen heb ik gekregen," licht Christiene toe. Zc toont ccn wandkleed dat zc bi j haar afscheid kreeg van wat Ru- andese vrienden. „Ik heb gezegd dat. ik terugkom. Misschien over een paar jaar. 'Tk weel niet of ik dan nog leefkreeg ik dan vaak Le horen. De mensen leven daar zo Verpleegkundige „Toen ik het. land vibet werd een deel van mijn werk overgenomen door een Ruandese verpleegkun dige. Ze is al haar familie kwijtge raakt in de oorlog. Ook zij werd als dood beschouwd: zc werd op ccn vrachtwagen gegooid en later van ccn brug in dc rivier. Zc heeft zich toL na de oorlog schuil moeten houden in de moerassen. Veel dingen die je hoort, laai je langs je heen gaan. Maar zulke verhalen vcrgcctj c niet." Een groot, probleem waar dc hu lp- verleners mee tc maken kregen, was het gebrek aan woningen na de oorlog .Deeerslevluehlelingen die. terugkeerden betrokken wil lekeurig de vrije huizen. Later keerden doodgewaande vluchte lingen terug en eisten Ti u n Ti ui zen op. „Ook wij hebben twee klinie ken moeten teruggeven aan men sen die terugkeerden uit een vluchtelingenkamp." vertelt Chastiene. „Ken van dc klinieken bleek de woning van een oorlogs misdadiger tc zijn. Je weet ge woon niet altijd wat iemand op zijn geweten heeft." Een beetje jaloers is Clirisi ie ne op de nieuwe lichting hulpverleners die nu voor twee jaar naar het Afrikaanse land is vertrokken. De aancenschakeling van ervaringen is volgens haar nauwelijks le ver woorden. „Het is moeilijk tc be grijpen ".vat cv m dal land allemaal is gebeurd. Tot op cie dag van van daag vraag ik,me af hoe zo iets kon gebeuren. Met pijn m mijn hart. ben ik er weg gegaan."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1995 | | pagina 1