H Tin r r rjR krttc
'Kerstmis is wachten
'Dekerstman bestaat niet hè?'
'De klanten geven meer
fooi dan normaal'
'Ikbegin beide dagen om
kwart voor acht
'Ik kook
gewoon wat
aardappels'
'Erhangt een heel aparte emotie in de keuken
'Kerstbomen kappen is
nergens voor nodig'
'De griezelfilms blijven
allemaal staan'
W
Rotterdams Dagblad
Vrijdag 22 december 1995
als asielzoeker met haar drie kinderen in Schiedam terechtgekomen: Tijdens de
niks bijzonders.'
De asielzoeker: „Ais Armeense
christenen vieren WIJ pas op 6 ja
nuari Kerstmis, maar toch gaat
het feest van de komende dagen
niet aan ons voorbij A^C vijftig
bewoners van ditasirkoekerscen-
trum zijn vlak voor de kerst uitge
nodigd voor een .eef< m de Lu
therse Kerk, hier aan de overkant
Alle geloven komen er bij elkaar
Tijdens de kerst doen we niks bij
zonders
Samen met in'n kinderen Serine
Sevana en Punik woon ik op dit
kamertje We kijken televisie en
maken ons huiswerk Ik heb drie
keer per week les op het Mercun-
us-college m Schiedam Serine en
Sevana zitten op het Wolfert van
Borsselencollege rn Rotterdam
Puink saat naar de VOS m "Vlaar
dingen We proberen zo snel mo
gelijk Nederlands te leren
Ons leven bestaat uit wachten en
dat wordt steeds moeilijker We
wonen nu een jaar Schiedam
Het is een goed centrum maar
vooral vooi dc kinderen is hel
heel moeilijk Sevana uil graag vi
ooi spelen maar dal kan hier niet
goed Senne speelt piano en dat is
helemaal onmogelijk
Zes lien maanden geleden Zijn we
m Nederland gekomen We woon
den in Armenië nadat we eerder
uit Iran zijn gevlucht Mijn man
werkte er als ingenieur in dc pe
trochemische industrie Hij kreeg
polilieke problemen Als Armeen
se christenen waren we er niet
langer welkom
In Ai menie is mijn man overle-
De wijkverpleegkundige: .j-Ict is
v mij een beetje tweeledig,
werken mcl kerst Aan de ene
kant is het heel druk Ditjaar ex
tra omdal je direct achter een
weekeinde zit Dus artsen, apo
theken en ziekenhuizen zijn vier
dagen alleen m uittiste noodgc
vallen bereikbaar Je moet dan
veel zelf regelen Dc andere kant
IS werken met kerst ook leuk
Soms kan je dc eenzaamheid al
leen al met je bezoek iets vermin
deren Het huis is versierd er
brandt een kaarsje, er hangen
nieuwjaarskaarten Dat intieme
sfeertje heb je alleen met Kerst
mis Daarom werk ik deze dagen
liever dan met Pasen of Pinkstc
ren
Ik zit al vijfentwintig jaar m de
verpleging het is dus met de eer
ste keer dat ik met kerst aan de
slag ben Ik vind het ook wel fijn
om te doen Zwaar7 Dat hangt
maar van de situatie af Ik ben co
ördinator voor dc wijken
Schiedam-Oost en Schiedam-
Zutd, en dat houdt rn dat ik met
alleen zelf zorg geef maar ook bc
Cor Sjoukes is al 32 jaar taxichauffeur btjde VlaardingseTaxi
Centrale: 'Ik heb nog nooit een kerstman in de auto gehad.'
De taxichauffeur: „Kerstmannen
zteje met In tegenstelling lot v ijf
december wanneer je de een na
dc andere mijter vervoert heb ik
tijdens dc kerstdagen nog nooit
een kerstman m dc auto gehad
Eerste Kerstdag heb ik de hele
dag dienst Van 's ochtends acht
tot 's avonds zes zit ik m de auto
Tussendoor probeer lk thuis een
bakkie of een hapje te halen om
toch een beetje een kerstgevoel te
krijgen In dc auto probeer lk zo
gezellig mogelijk te zijn Werken
op feestdagen vind ik nooit Jeuk,
maar je kan beter gezellig doen
want werken moetje to^h De pas
sagier s zijn gelukkig wel vro 1 ijk
Een leuk praatje zit er altijd wel
m
Vaak draai ik een bandje met
kerstmir/ipk in de auto Mijn pas
sagiers waarderen dal Ik Vind het
zelf Lrouwens ook leuk De men
sen die lk vervoer gaan naar
vrienden of familie Oude van da
gen die bij hun kinderen gaan
eten of andersom lk krijg ook
vaak mensen m de auto die alleen
zijn Dat merkje meteen die be
ginnen hele verhalen lk vind dat
met erg, hoor
Omdat de mensen zo vrolijk zljtt,
geven ze wal meer fooi dan nor
maal Vooral als je als chauffeur
aardig bent Zijn ze toeschietelijk
Wat dat betreft heb ik mets te kla
gen Toch hoeft hel voor mij niet
elke dag kerst te Zijn
Tijdens de kerst heb ik gemiddeld
dertig ritjes per dag liet is altijd
wel vooT/ichlig rijden wanL hel
Wil nog wel eens ij zei en
lk heb gelukkig een vrouw die
achter me staal In de 32 jaar dal
ik nu op de taxi rijd, ben lk nog
maar weinig feestdagen thnis ge
weest Mijn vrouw begrijpt dat ik
mijn boterham moet verdienen
Maar op Tweede Kerstdag ben lk
vrij
Kerst isde christelijke viering van de geboorte van Jezus. Kerst is ook lekkereten en cadeau
tjes onder de kerstboom. Het liefst met de hele familie bij elkaar. Dat is kerst. Er zijn ook
mensen die het heel anders beleven. Omdat ze moeten werken, hun geloof geen ruinte laat
voor kerstfeest of omdat erdoor de krappe beurs geen groots dlnerkan worden geserveerd.
Verslaggevers Jelle Gunneweg, Men no Haddeman, Peter de Lange, Jan Rozendaalen Carel
van der Velden zochten acht mensen op om over hun 'andere kerst' te praten. Roei Dijkstra
maakte de foto's.
Corrie Meijer is als wijkverpleegkundige werkzaam voor de
Thuiszorg Nieuwe Waterweg-Noord:'Ikbennietzo'ntypedatveel
aan het kerstdiner doet.'
reikbaar moet zijn voor collega's
als cr iets bijzonders geregeld
moet worden Een noodsituatie
waar een arts bij moet komen of
zo De zorg zei f bete ke n t dat ik i n -
suline toedien, wonden verbind
wasbeurten geef en zo Je verleent
ook terminale zorg Dat vraagt
veel van jé, maar het is met de
ketst met. zo veel andeis dan op
andere dagen
Ik begin beide dagen 's morgens
om kwart voor acht en fiets van
het ene adres naar hel andere Als
t goed is, hen ik om vijfuiir klaar,
maar meestal wordt het wel later
Ik heb dan zeker twaalf tot veer
tien bezoeken achter dc rug plus
alle telefoontjes Zon ik op zulke
dagen met werken, dan zou ïkook
heel druk m dc weer zijn Ik ben
met zo'n type dat veel aan het
heistdmer doel Ik kan met zo
goed tegen dat vele eten en van
vlees word lk helemaal beroerd
Ik zou naar m n vriend gaan, een
concert bezoeken of een museum
Maar ik mis het niet, als ik bezig
ben Zulke dingen kan ik ook op
andere dagen doen
Adtlja Dzemail (7 jaar) op de kinderafdeling van het Holy Ziekenhuis: 'Ik vind het wel leuk als jullie
feest vieren, dat maakt mij ook een beetje blij.'
De ziekenhuispatiënt Ik heb
laatst dc verpleegster geholpen
met het mooi maken van de kerst
boom in mijn kamei Ook in dc
gang hebben we allemaal dingen
opgehangen Dat vond lk leuk om
te doen wantwij vieren thuis geen
Kerstmis Wij zijn moslim komen
uit Bosnië Wij wonen pas twee
jaar m Nederland, eerst in een
asielzoekerscentrum, nu m Vlaar-
dmgen lk vind liet wel leuk als
jullie feest, vieien dal maakt mij
ookccn beetje blij En pappa heeft
beloofd dal mijn broertje en lk
toch ccn kerstboom krijgen
omdat wij kinderen zijn
Ik lig nu al een maand inhei Holy
Ziekenhuis omdat ik teveel eiwit
ten via mijn urine vei hes ofzo
Mijn meien werken geloof ik niet
goed Ik slik tiaar voor medicijnen
Daar krijg ik een dik gezicht van
Maar ze helpen w cl u ant het gaat
nu best goed met me Daarom
mag ik Over drie nachtjes slapen
naar huis Ik hoef me alleen nog
om de dag te melden voor onder
zoek dus Tweede Kerstdag bentk
alweer m het ziekenhuis Ik vind
dat met zo elg, want ze geven me
dan aiiccn ccn prik cn doen zo n
band om mijn bovenarm cn daar
na mag ik weer naar huis
Jullie hebben twee meneren die
kadootjes uitdelen he' De kerst
man cn sinterklaas Mijn vader
wist dat niet Hij vindt ze op
elkaar lijken Met sintel klaas was
het hier wel heel erg leuk Toen
kreeg ik ccn cadeautje Laatst
kreeg ik nog een cadeautje van
Anne-Roos Zij lag bij mij op dc
kamer en mocht naar huis Toen
gaf ze mij haar pop van de kerst
man daar zit ccn geluidje m
lloor je dat*7 Hij zingt We wish
you a merry Christmas Ik ken
nog een kerstliedje 'O den ne
boom odenneboom
Dc kerstman bestaat met, he'7 Dat
zegt mijn broertje steeds Tk mag
het niet doorvertellen van hem
v an a ege d c k leintj c s S torn he47
den Wc werden er gezien als Iia
niers en kenden er niemand De
1 e ven som stan di gh eden waren
primitief Toen Zijn we naar Ne
dei land gekomen Mijn moeder
en mijn broer Siroy zijn hier ook
Op 19 september 1993 heb ikeen
interview voor ccn verblijfsver
gunning gehad
Sindsdien bestaat ons leven uit
wachten wachten, wachten Seri
ne zegt dal dc ambtenaren onze
papieren m de prullenbak hebben
gegooid maar we moeten positief
blijven Na alle doorstane ellende
willen we heel graag een nieuw le
ven m Nederland opbouwen Het
zou echt. verschrikkelijk Zijn ais
we terug moeten naar Armenië of
Iran
De bijstandsmoeder: ,lk kook
gewoon wat aardappeltjes en bak
een stukje vlees Als verrassing
voor de kinderen maak ikals toet
je een custaid pudding Tk heb
weinig te verteren dus veel bij
zonders kan ik met de kerst met
doen
Op Eerste Kerstdag komt mijn
oudste zoou meL zijn vrouw bij
ons langs Dat is altijd erg gezel
lig Gelukkig hebben we ditjaar
ccn kerstboom Ik heb dc boom
van mijn schoondochter gekre
gen Vorigjaarnam ze ook een ge
braden kalkoen mee Hel is zo'n
lief meisje
Voor mijn vier kinderen heb ik
een klem cadeautje gekocht Die
gaan wc op Eerste Kerstdag uit
pakken Eigenlijk had ik cr geen
geld voor maar mjanuari komt de
kinderbijslag dus kon ïkwel even
in de mm gaan op de tweede dag
doe ik wat spelletjes met de kin
deren Soms vind ik het wel ver
velend dat mijn kinderen met
hetzelfde kunnen doen als hun
vriendjes en vriendinnetjes Maar
ja hel is met anders
Vroeger ging lk rond kerst altijd
op pad In dc drukte was het goed
stelen Als ik er aan terug denk
schaam ik me een beetje maar tk
kon met anders Kleding cn on
dergoed nam ik regelmatig mee
zonder te betalen Zelfs schoenen
Wist lk ongezien de winkel Uit te
halen
Tk nam ook altijd een cadeautje
voor dc kinderen mcc Van ccn
Lego doosje knipte ïkdan dat ron
de ding cn wandelde zo naar bui
ten Een tijd geleden ben ik ermee
gestopt Het risico werd te groot
Stel je voor dat tkword opgepakt
Wie zorgt ei dan voor mijn ktnde
ren"7 Tk kan ze dat gewoon niet
aandoen
Gelukkig ben ik met de enige in
dc straat die het niet echt breed
heeft Ik heb veel steun van dean
deren m de buurt In moeilijke tij
den helpen we elkaar een beetje
(Op de valreep indirect toch nog
ccn groots geschenk VOO! Ria
Coiicc dc Schiedamse bijstands
moeder mei vier kinderen haaT
zus is vlak oor de kerst bevallen)
De chef-kok: „Voor mij wordt het
een hectische kerst lk verwacht
dal ik op de avond van de 26ste
volledig ben afgeserveerd Er
gaan maandag en dinsdag ruim
tweehonderd extra feestelijke di-
n ers door rillj n h a n den Die sch o -
tels moeten er stuk voor stuk pico
bell o uitzien
Zondagmorgen vroeg al beginnen
we met de nilse en place Dat is
het voorbereiden van onder meer
de sauzen en garnituren Dan om
een uur ofvyf'savonds naar huis,
zodat we op kerstavond bij de fa
milie zijn Maar zowel Eerste als
Tweede Kerstdag zie ik waar-
schijnlijkpas ver na middernachl
m n bed, want de gasten blijven
natuurlijk gezellig lang na tafelen
Gelijk hebben ze met Kerstmis
Mijn vriendin Dl ante zal ik nau
welijks zien Die brengt de dagen
door met de familie Nee, ze
neemt ine mets kwalijk Zc leeft
juist heel etg mcl mc mee Zc
heeft zelf in de horeca gestaan, ze
weet welke druk er op me staat
Zelf vind ik werken mcl kerst ccn
hele speciale belevenis Er hangt
op die dagen een hepl aparte emo
tie m de keuken Iedereen Wil
maar een ding lekker koken en
Dimitri Roels, chef-kok van restaurant La Duchesse in Schiedam: 'Ik verwacht dat ikop de avond
van de 26ste volledig ben afgeserveerd.'
De Maassluiselmam Abdoeilah Gakiren zijn tolk, de secretaris
van de Islamitische Stichting Nederland, SuayupBolukbas:
'Nee, wij vieren geen Kerstmis.'
De imam. ,Tk moet mij op voor
hand verontschuldigen want. tk
woon pas viel maanden m Maas
sluis en spreek dus geen Neder
lands lk laat de vertaling over
aan Suayup Bolnkbas de secreta
ris van de Islamitische Stichting
Nederland Ais zijn vertaling on
duidelijk of met-correct is komt
dat omdat, hij zich niet zo mten
Sief ver diept, heeft m dc koran als
lk
Nee, wij vieren geen Kerstmis We
geloven wet dat. Jezus ooit gebo
ren is maar dan ais profeet ccn
dienaar van God Niet als de zoon
van God Zo kennen wij 28 profc
ten waarvan de eerste Adam was
cn dc laatste dc profeet Moham
med Wanneei deze mofetenpie-
cies geboren zijn weet niemand
vandaar dat we het ook niet Me
ren In dc koran cn de bijbel staan
de geboortedagen nergens be
schreven die datum hebben dc
christenen zelf op ccn gegeven
moment vastgesteld om het met
de hele w ereld te h erdenken
Voor ons zijnde EeiSlc en Tweede
Kerstdag dus gewone dooide
vveeksedagen Webiddendannet
als anders vijf keer per dag en
brengen de rest van de tijd thuis
dooi met lezen televisiekijken of
met ar.deien m het kotfiehuis
N iks bij zondert, Dit beteken t niet
dal moslims tegen het feest van
de christenen zijn Als hel maai
uit eerbied gevierd wordt dus als
de mensen stilstaan bij het leit
dat het dc geboortedag van Jezus
is Dat et zoveel kerstbomen wor
den gekapt miljoenen liters alco
hol worden gedronken cn overal
uitgcbieid gedineerd wordt, dat is
nergens voor nodig Het is met al
leen biecht, v oor de natu ur enj e h
chaam maar Jezus zou het waai
üChljnlijkook met zo bedoeld heb
ben
Ouden nieuw vieien we wel Die
datum ls ver voöl dc Romeinen
ooit vastgesteld aan dc hand van
de zonnestand dus daar kunnen
WIJ mee leven Maar ook hier
geldt vier het bedachtzaam Sta
sttlbij wat ,e het afgelopen jödt al
lemaal gedaan hebt hom cclJC bc
iciktheb en dank God daan oor
Bid ook voor de toekomst bclool
zorgzaam te zijn voot je naasten
cn dank God voor zijn hulp daat
bt) Dan is het een mooi leest
Richard Mamntveldwerkt bijVideo Vision mVlaardmgen: Topper
van het moment i$de MuppetChristmasCarol.'
werken Je gaat. er voor met hel
hele team liet diner moet spette
ren Die sfeer Een uniek gevoel
En wat w e die dagen thuis aan ge-
zellisheid missen kunnen Diante
cn ik gelukkig snel inhalen Dc
27ste gaan we op vakantie, skiën
in dc Savoie in Frankrijk Een
vnend van mij heeft daar een res
t aurant Echt iets\00i foodfreaks
zoals ik Je wordt helemaal eng
van dc buifetten die zc daar op
enen Skiën is leuk maar eten
op z n Frans erbij maakt de win
ter sport nog veel intei essan ter
De filmverhuurder: Dc griezel
films blijven bij na allemaal staan
Ook dc v akken mcl pornofilms in
onze videotheek zijn rond de
keistdagen helemaal vol Een en
keling the Zich heel eenzaam
voelt huurt et misschien eentje
Maar het dl aait v ooi al om dc gt
zelhge familiefilms deze dagen
Actiefilms gaan nog maar dan
moet. cr wel ccn iLnke dosis hu
mor ih zitten Hat de films met
honderd bodv counts (sLichtof
feis red of meci dat trekt met
Daar gaan de mensen niet naar
kijken tijdens feestdagen Dut
past. met als je met dehelo tamilie
bij elkaar zit om gezellig te eten
cn te drinken
De kinderfilms van Walt Disnev
daarentegen lopen als een tieir
De Home Alone films en National
Lampoon Chnstmas Vacation
met Chev v Chase ook en de top
per v an het moment is dc M jppet
Chnstmas Caiol Ais we et daat
van honderd meel op vuoiraad
zouden hebben gingen zo ook al
lemaal de deur uit Ja eigen lij kal
Ie tv pische kerstfilms lopen goed
al zijn ze jaren oud en komen ei
ook flink wat v an op dc telev isle
Fen maand geleden werden de
eerste films ai gereserv eu d W(
probei en daaraan mee te vu t kun
maar kunnen niks garandenw
Hel. komt vaak voor dat nun-.cn
op kcistavond een ii'm konun
huicncndiepas nadekrstte
ïugbrengen 7e nemen dit 1 T 1Ü
of 15 00 boete dan op dc ku ip
toe Dat vinden zemmdoiugdan
dat ze na het kerstd'ner nog e%cn
ccn filmpje1 terug moeten b'tn
gen Maat op die manier kan Kt
voorkomen dal degene du dc film
vooi Eerste of Tweede Kerstdag
heeftgtreseneeid achtcrhctrct
vist
Ik moet Tweede Kerstdag wuken
van 13 00 tot 21 HO nut \otigjaai
Ketste Kcistdag We helmn toen
otidethng geloot, cn tk wa^ dc pi
neut Ditjaar hoefden we niet tt
loten omdat ccn collega het mot
erg vond om dan te werken \Uj
doet het met zo veel Nabuur1-rjk
v indik het\v el gezellig al sje -.onts
hoort dat hele families an soms
vijftienot twintig petsoneh ge/el
lig kerst, vieren met 2 n allen
Maar Wij zijn thuis maar met z n
v teren Eigenlijk vind ïkde kerst
dagen een beetje saai
