4
Alleen in Israël: een gekozen premier
Homerische vergelijkingen en tabloid-achtige teksten
Schiebroekse Park
Medici
Tommei vreest de
beschuldigende vinger
Rotterdams Dagblad
Examens '96
Rotterdams Dagblad
Donderdag 23 mei 1996
Onder eindredactie van Annemiek van Oosten, tel.: 010-4004358
Dat het spreekwoord 'Wiens brood men eet, diens
- woord men spreekt' ook in 1996 nog steeds toepasse-
lijk is, bleek overduidelijk uit de ingezonden brief van
de heer P. de Raat in het Rotterdams Dagblad van 18
me). Om hardnekkige geruchten een halt toe te roe
pen, verzorgde de deelgemeente op donderdag 9 mei
een rondwandeling door het Schiebroekse Park. spe
ciaal bedoeld voor de verontruste leden van het actie
comité Behoud Schiebroekse Park.
Gelet op deuiterst negatieveen onterechte kritiek, die
de heer P. de Raat van de Samenwerkende Bewoners
organisaties (SBO) rich tingdit comité afvuurde, wil ik
de heer Van Dalen en zijn mede-companen compli
menteren voor het krachtige signaal dat zij lieten uit-
A gaan richting het dagelijks bestuur van onze deelge-
- meente. Eveneens siert het de heer Van Dalen, dat hij
wat zijn bronvermelding betreft de uiterste discretie
m acht heeft genomen. Het door hem beoogde doel is
in eik geval bereikt: het dagelijks bestuur heeft daad-
werkelijk getoond de klachten van haar burgers seri
eus te nemen.
Wat de heer De Raat met zijn brief wilbereiken, is mij
een totaal raadsel. Maar iemand te pas en te onpas de
kroon van het hoofd stoten, lij kt mij een standpunt dat
een bewonersorganisatie (m dit geval de SBO) zeker
niet siert.
Vraagje aan de heer De Raat: wat heeft de SBO sedert
haar oprichting (buiten het samenwerken) daadwer-
kelijk voor de bewoners gedaan Is het niet zo, dat de
SBOisopgerichtdoormensendiedoomiemandgeko-
zen zijn? En dat de SBO, ondanks dat het democra
tisch functioneren ernstig in twijfel moet worden ge-
trokken, toch volledig door de deelgemeente Hille-
gersberg/Schiebroek wordt gesubsidieerd. Vanuit dit
licht bezien, is het ronduit schandalig te noemen dat
het juist een bewonersorganisatie moet zqn, die elke
vorm van verzet indezedeelgemeentede kop tracht in
te drukken. En zich dan ook duidelijk manifesteert als
een organisatie die niets meer of minder blijkt te zijn
dan een verlengstuk van het deelgemeentelijk func
tioneren.
Mebeer De Raat, ik zou als ik u was in het vervolg toch
maar voorzichtig zijn met het leveren van kritiek op
•i mensen die daadwerkelijk opkomen voor zowel hun,
als andermans belangen. De SBO kan wat functione-
ren betreft aan onder andere het Schiebroekse actie
comité' een goed voorbeeld nemen.
A.F.v.Leeuwen, Rotterdam
Het Amerikaanse bureau dat verantwoordelijk is voor
decontrole'opvoedingsmiddelenenmedicijnen,staat
toe dat door een dochteronderneming van Johnson
Johnson ontwikkelde Aids-test op de mekt wordt
gebracht. Deze ontwikkeling wordt lang niet door ie
dereen juichend ontvangen. Het gaatnamelijkom een
soort doe-het-zelf-testdie via een gratis telefoonnum
mer anoniem kan gorden gekocht voor veertig dollar.
Mensen, die willen weten of ze drager zijn van het vi
rus dat Aids veroorzaakt, sturen namelijk een zelf-af-
genomen bloedmonster naar een laboratorium van
Confide HIV Testing Service. Vervolgens krijgt men
na het noemen van een unieke testnummer, in alle
anonimiteit, telefonisch, de uitslag te horen. Met de
anonimiteit van de procedure hebben de critici geen
problemen. Wel is men, terecht, van mening, dat het
bij deze problematiek erg belangrijk is dat de betrok
kenendoor medisch geschoolden worden begeleid, en
na een positieve uitslag, opgevangen worden.
Enkele jaren geleden heb ik aan den lijve ondervon
den, dat er in Nederland medici actief zijn, die niet
minder lichtzinnigoverdeAids-problematiekdenken
dan de FDA en Johnson Johnson. Middenin eenex-
1 treem warme hooikoortsperiode kwam ik, een beeld
schermwerker die geplaagd werd door een hardnekki-
ge oogontstekingen aan hooikoorts leed, bij een GAK-
arts terecht. Een mij totaal onbekende verzekerings-
geneeskundïge - zo eentje waarbij iemand met een
oogontsteking zich onverwijld dient uit te kleden -
had me een aantal dingen te vertellen.
Zo werd met klem gesuggereerd, dat geen enkele al
lergie - en dat gold zeker voor hooikoorts - medisch
gesproken in staat zou zijn om een irritatie of ontste-
- king van de ogen te veroorzaken. Alweer medisch ge
sproken zouden dergelijke aandoeningen Louteren al
leen kunnen worden veroorzaakt door Aids, een aan
doening, die, zoals de arts het subtiel formuleerde,
„vooral voorkomt m de risicogroep, waar u volgens
mijn inschatting toe behoort".
Tot twee maal toe heb ik geprobeerd duidelijk te ma
ken dat deze aanpak bij mij in het verkeerde keelgat
schoot Dat ik vond dat het niet de taak was van een
verzekeringsgeneeskundige om de seksuele voor
keur van zijn 'verdachten' te scannen, en dat oogont
stekingen heel vaak door allergieën werden veroor
zaakt.
De GAK-arts reageerde uiterst geprikkeld op mijn te
genwerpingen. Op autoritaire wsjzewerd me medege
deeld dat ik niet moest zeuren. Medisch gesproken
zouden oogontstekingen vrijwel altijd door het Aids-
virus worden veroorzaakt. Een homoseksueel-met
oogontsteking diende zich ervan bewust te zijn, dat hij
geen allergie- maar Aids-patiênt moest zijn.
4 Het getuigt van psychologisch inzicht, dat de arts me
'vervolgens twee dagen, de tijd gaf, om van de oogont-
stekmgaftekomen en het 'doodvonnis' te verwerken.
Ik heb van die twee dagen gebruik gemaakt om een
klacht te formuleren over de tactloze handelwijze van
de verzekeringsgeneeskundige. De opvang en bege
leidingdoor de toenmalige huisartsheeftzich beperkt
totde vaststelling,dathet „dapper,maar dom"was om
een klacht tegen een GAK-arts in te dienen.
Kortgeleden heb ik bij toeval een rapportage in han
den gekregen, die de GAK-arts over me heeft opge
steld voorde GMD. Hoewel hjjeraJtijd op is blijven ha
meren volledig achter de eerder door hem gestelde
diagnose Aids te staan, heeft hij - tussen de weder
zijdse woedeuitbarstingen door- objectief vastge
steld, dat er sprake is van 'een evidente hypochondere
fixatie'.
Misschien wordt het tijd dat de minister van Volksge
zondheid, die2ich onder andere zorgen maakt over de
psychologische gevolgen van de door Confide HIV
Testing Servixee gehanteerde methode, eens maatre
gelen neemuegen verzekeiingsgenecskundigen die
blijk geven vaneen totaal gebrek aan tact, deskundig
heid. psychologisch inzichten integriteit als het op de
Aids-problematiek aankomt. Een hypochonder zou
zich omtebeginnen niet hebben verzet tegen de totaal
onverantwoorde wijze, waarop iemand als de verzeke
ringsarts de diagnose Aids meende - en zeer waar
schijnlijk meent - te kunnen stellen!
Rob Bolman, Rotterdam
Tekening
Theo Gootjes
Door Ad Bloemendaal
Hoog bezoek, uit Italië heeft hij al
gehad: radeloze christen-demo
craten en vertegenwoordigers van
de partij van Berlusconi die wil
den weten of hij hun land regeer-
baar kon maken. Maar de Israëli
sche staatsrecht-specialist profes
sor Uriel Reichman heeft nog
geen remedie voor alle politieke
kwalen. Eerst wil hij de levensvat
baarheid bewijzen van een mede
door hem ontwikkeld unicum: <de
frkKistreekse verkiezing van een
minister-president. Israël heeft
op 29 mei de primeur.
De Israëlische kiezer krijgt in het
stemlokaal twee enveloppen: een
gele en een blauwe. In de gele en
velope stopt hij een geel formu
lier waarop hij de naam van een
van, de kandidaten voor het pre
mierschap heeft aangekruist Een
wit formulier, waarop hij zijn par
tij-voorkeur kan aangeven, gaat
in de blauwe enveloppe. Er is
geen relatie tussen de twee ver
kiezingen. Iemand die op het wit
te formulier de Likud aankruist,
kan op het gele aangeven dat hij
Shimon Peres van de Arbeiders
partij als premier wil.
Net als in Nederland was het in Is
raël tot nu de gewoonte dat het
staatshoofd na de verkiezingen de
leider van de partij die de beste
kans maakte een kabinet te
vormen, tot formateur benoemde.
In de regel was dat de leider van
de grootste politieke groepering.
Maar nu is de gekozen minister
president automatisch ook de for
mateur. Zodra er een officiële ver
kiezingsuitslag is, krijgt deze 45
dagen de tijd om het parlement,
de Knesset, een kabinet te pre
senteren. Slaagt hij daar niet in,
dan komen er binnen zestig da
gen nieuwe premier-verkiezin
gen.
Als dezelfde kandidaat opnieuw
wint en vervolgens wederom faalt
bij het samenstellen van een rege
ring mag hy zich niet meer kandi
daat stellen. In het geval de Knes
set de nieuwe regering van de
hand wijst, komen er nieuwe ver
kiezingen voor zowel de premier
als het parlement. Dat geldt ook
als de Knesset in een later sta
dium een motie van wantrouwen
aanneemt. In beide gevallen is
een meerderheid van 61 van de
120 afgevaardigden voldoende.
Politieke chaos
In de meeste parlementaire de
mocratieën die worstelen met het
vormen van coalitie-regeringen,
is wel eens nagedacht over de di
recte verkiezing van de minister
president als middel om de uit-
voerende macht stabieler te ma-
ken'. In Nederland was het ooit
een voorstel van D66. Maar het is
tot nu toe nergens in de praktijk
gebracht.
Tegenstanders van het systeem -
in Israël te vinden binnen vrijwel
alle politieke partijen- menen
dat het de minister-president veel
'meer macht geeft dan hem in een
parlementaire democratie toe
komt. In de Verenigde Staten
maakt het presidentiële systeem
het mogelijk dat een Democra
tisch staatshoofd regeert met een
door de Republikeinen gedomi
neerd Congres, maar in een parle
mentaire demoeratie moet een
minister-president het vertrou
wen hebben van de volksverte
genwoordiging.
Veel Israëlische critici beweren
dat de hervormingsmaatregel kan
leiden tot politieke chaos in plaats
van orde te scheppen. Is een land
met een linkse minister-president
en een rechts parlement, of an
dersom -een mogelijk gevolg
van het nieuwe systeem- met
onbestuurbaar? En waarom zou
het voor een gekozen premier ge
makkelijker zijn een coalitie te
vormen?
Kieswetvernieuwer Reichman
heeft de bezwaren al duizend keer
gehoord. Er is geen sprake van
dat het parlement straks weinig te
zeggen heeft, meent hij, en er is
geen kans op een dictatuur. Het
nieuwe systeem verenigt naar
zijn idee de beste elementen van
de parlementaire en de presiden
tiële democratie, met de nadruk
op de eerste. Daarom noemt hij
het, half gekscherend, een 'parli-
dentieel systeem'.
„De Knesset houdt het laatste
Oudere en jonge bedoeïnen wachten tijdens een verkiezingsbij
eenkomst in Rahatondereenportretvan premiers. Peresvande
Arbeiderspartij op Zijn komst. Sim Hollander/Reuters.
woord," zegt hij. „Het kan op ie
der gewenst ogenblik via een mo
tie van wantrouwen de minister
president naai huis sturen. Maar
als dat gebeurt verliezen de afge
vaardigden hun zetels en komen
er vervroegde algemene verkie
zingen. Dat is het risico dat ze ne
men. In de discussie over het sys
teem gingen de meningsverschil
len over de vraag met welke meer
derheid zo'n motie van wantrou
wen zou moeten worden aan
vaard. Als het aan mij, en een aan
tal collega's, had gelegen zouden
er minstens 70 van de 120 Knes-
setleden voor nodig zijn geweest.
Dat zou meer stabiliteit hebben
geschapen. Maar de Knesset heeft
besloten dat een meerderheid van
61 genoeg is."
Wat de andere bezwaren betreft
stelt Reichman voor eens te kij
ken naar het meest waarschijnlij
ke scenario voor de dagen na 29
mei. De eindeloze kabinetsforma
ties', waarbij kleine partijen het
onderste uit de kan proberen te
halen, behoren wat hem betreft
definitieftot het verleden. 'Ik durf
er heel wat om te verwedden dat
de door het volk gekozen minis
ter-president -het maakt niet uit
of hij Peres of Netanyahu heet-
al een paar dagen na de bekend
makingvan de verkiezingsuitslag
zijn regering rond heeft."
„Stel voor dat Peres wint. Samen
met Meretz en de kleine Arabi
sche partijen kan hij dan om te be
ginnen al rekenen op de steun
van laten we zeggen 56 Knessetle-
den. Er zijn genoeg partijen die
koste wat kost in de regering wil
len, omdat er daarbuiten niets
valt te halen. Dat geldt vanouds
voor de ultra-orthodoxe partijen,
altijd tuk op geld voor hun institu
ten. Maar bij deze verkiezingen
gaat dat ook op voor specifieke be
langenpartijen, zoals de immi
grantengroepering van Nathan
Sharansky en de 'Derde Weg' par
tij, die zich keert tegen een ontrui
ming van de Golan."
Gematigd
„Al die partijen rennen naar Pe
res,1 om maar niet als laatste in de
coalitie te worden opgenomen.
Wie het laatste komt krijgt het
minst, omdat de premier niet
meer van hem afhankelijk is. Dat
is een belangrijk verschil met het
verleden. Ais Netanyahu wint,
gaat het hetzelfde. Sharansky en
de 'Derde Weg' kunnen immers
ook met hem regeren.'
Een linkse premier en een rechts
parlement is volgens Reichman
theorie omdat links en rechts elk
nooit meer dan veertig procent
van de stemmen krijgen. De rest
gaat naar partijen die in principe
met beide richtingen kunnen re
geren. „De rechtstreeks door het
volk gekozen minister-president
heeft extra legitimiteit en ook dat
is belangrijk. De oppositie heeft
Rabin steeds verweten dat hij
geen mandaat van het volk had
voor het uitvoeren van zijn poli
tiek.',
De voorstanders van het systeem
hebben van het begin af aan be
toogd dat het een matigende uit
werking zou hebben op de Israëli
sche politiek omdat de kandida
ten voor het premierschap stem
men proberen te winnen in het
centrum. Ze voorspelden een
'Amerikaans effect', waarbij radi
calen geen enkele kans maken.
Het heeft er alle schijn van dat ze
wat dat betreft gelijk krijgen. Pe
res en Netanyahu trekken om het
hardst een gematigd gezicht. Heel
netjes allemaal, maar de'verkie
zingscampagne is de saaiste sinds
mensenheugenis.
Door Koos van Wees
Staatssecretaris Tomme! (Volkshuisvesting)
ziet de bui al hangen: de commissie-WBL wijst
in zijn eindrapport vooral met een beschuldi
gende vinger in zijn richting. Althans, zo vermoedt
hij uit de beschrijving van de feitelijke gang van za
ken van de WBL-problomatiek. Die was hem door de
commissie toegezonden, om onnodige fouten er uit
te halen.
Deze week verscheen al het bericht dat Tommei van
kleur verschoot toen hij die beschrijving las. De
staatssecretaris en zijn ambtenaren hadden de con
clusies van de commissie niet nodig om te weten wel
ke richting die opgaan. „Conclusies vormen altijd
een logische gevolgtrekking van het voorafgaande,
zo verwoordde een commissielid deze week de ge
bruikelijke gang van zaken.
Als de reactie van Tommei als graadmeter mag gel
den -hij weigerde aanvankelijk iedere verdere me
dewerking- dan oordeelt de commissie vandaag
veel harder over zijn rol dan hijzelf had verwacht.
De toenmalige commissievoorzitter Hofstra had al la
ten weten dat zowel Tommei als diens voorganger
Heer ma schuld trof bij het oplopen van de miljoenen
schuld van de Limburgse volkshuisvester. Ze zou
den de zaken veel te lang op hun beloop hebben gela
ten, waardoor de schulden van de WBL torenhoog
konden stijgen.
Maar omdat Hofstra die uitlatingen deed nog voordat
Tommei en Heerma waren gehoord leek de commis
sie zich te hebben gediskwalificeerd. Niemand zou
de commissie nog serieus nemen, want die was be
vooroordeeld, was algemeen de overtuiging.
De commissie zag dat gevaar natuurlijk zelf ook. „De
enige manier om dat te vermijden is een nog betert?
onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen^,
aldus een commissielid. Die onderbouwing alleen
blijkt nu dus al genoeg om Tommei in de gordijnen
tejagen.
Nu heeft de staatssecretaris ook meer te vrezen van
het onderzoek dan zijn voorganger Heerma.
Tommei (D66) is al langere tijd mikpunt van kritiek
van de coalitiepartners PvdA en WD, die hem het
liefst zo snel mogelijk zien vertrekken. De bevindin
gen van de commissie kunnen daarvoor een welko
me aanleiding bieden.
Voor het CDA, eveneens vertegenwoordigd in de
commissie, fungeert Tommei als bliksemafleider
voor Heerma, die overigens evenmin aan een scherp
oordeel van dc commissie ontkomt. Bovendien, zoals
een commissielid zei, lijkt het met het oog op de ver
dere toekomst beter Tommei harder aan te pakken
dan Heerma. Diens partij geldt als een constantere
machtsfactor in de vaderlandse politiek dan Tom-
mels D66. .Als je Heerma aanpakt komt dat straks
als een boemerang naar je terug," zo heet het.
Daarmee komt Tommet wel erg in het gedrang. De
enige die hem nog enigszins in bescherming zou
kunnen nemen is zijn partijgenote Versnel-Schmitz,
tevens voorzitter van de commissie. Haar uitgangs
positie is evenmin erg gunstig, omdat ze zelf jaren
lang woordvoerster is geweest op het WBL-terrein en
aanvankelijk zeer weinig animo toonde voor het par
lementaire onderzoek. Versnel had dan ook nooit in
de commissie moeten gaan zitten, roepen haar enti-
Aan de zijlijn loopt de Tweede Kamer zich inmiddels
warm. Want niet de commissie, maar de Kamer trekt
straks de echte politieke consequenties uit de WBL-
affaire. Richten alle pijlen zich op Tommei dan kan
dat vrijwel zeker niet zonder gevolgen blijven. In dat
geval treedt een ingewikk :ld scenario van af- en aan
tredende 'paarse' bewindslieden inwerking, zo is de
verwachting. De WBL-af.aire kan daarmee nog een
ingrijpend vervolg krijgei i.
0pgencht2apnll991
Uit de statuten:
Het Rotterdams Dagblad rs een onafhankelijks regionale Krant, zonder
binding met enige levensbeschouwelijke organisatie, politieke partij of-
belangengroepering De Krant stelt zich ten doel door middel van
ijenchtgewng m word en beeld, analyse en achtergrondarttkele/fhaq'r, w
lezers zo actueel, objectief en veelzijdig mogelijke informatie te
verschaffen.
Hoofdredactie: J. Pnns en LP. Pronk. rA
Chef Central Desk: FJ. Eckhardt.
Rubriekschefs: Eindredactie Vorm ^wng: R.U. van Zeelst.
Stadsredactie Rotterdam: J.S. Booister, Editie Voorne-Putten. C.G.
Buitendijk. Editie Waterweg. J A Rozendaal. Editie IJssel en Lek: M.E.
Verwaaijen. Editie Regio Zuid: J.H.P. Geurens. Nieuwsdienst/Binnen/
buitenland: W.A. Kleppert, Cultuur Leven: M.J.F. Maas Economie. 8.V.
Verkade, Illustratie: F. v. Someren. Informatiebeheer: Gj. van den,H£
Sport: P. Ouwerkerk.
Corres pondenten in h et buitenland via Geassocieerd e Pers Diensten
en The Independent (Londen).
Boedapest: drs, J.W.M. Geitsan; BcntuP.G.W. v. Nuijsenburg; Brussel;
A.B.C. KnolP J .A.M. Koopman; Gen ève: B, Kroon; Istanbul: dra J ,E. J.M.
Lutz; Kaapstad: R. Hellmga; Moskou: H.B. Hoogendijk; Londen: JA
Geleijnse; Parijs: C. van Zweeüen; Peking: Y. v.d. Heijden; Rome: dis
E.J.A. v d. Unden;Tel Aviv: A P. Bloemendaal; Washington: JAM. de
Bruijn.
Door Jan Horstink en Rob Snijder
Het Marnix Gymnasium, verscholen in het
groen, is een statig, maar enigszins verou
derd gebouw. Binnen biedt het een wat chao
tische aanblik, maar dat komt omdat een deel
van het gebouw is afgeschot in verband met
de nieuwbouw die aan de achterzijde verrijst.
Het gaat goed met dit categorale gymnasium;
het leerlingenaantal stijgt. Blijkbaar zijn er
veel ouders die hun kinderen graag naar de
veilige omgeving van een degelijk leerinsti-
tuut sturen.
Docente klassieke talen Charlotte Tromp be
vestigt dat beeld. „Het Marnix is een christe
lijke school waar ook plaats is voor anders- en
niet-gelovigen. We gaan hier op een gemak
kelijke, kameraadschappelijke manier met
elkaar om. Van zaken als vandalisme merken
we hiei weinig, en dat waardeert men blijk
baar."
De examenkandidaten hadden gistermorgen
net het vak Grieks afgewerkt. „Ik was zo snel
klaar dat het opviel," lachte Godard de Ruiter
(18). „De rest zat nog te schrijven. Ik heb alles
nog maar eens nagekeken en toen ik ervan
overtuigd was dat het klopte, ben ik maar
weggegaan." Het is duidelijk dat Godard het
examen wel erg gemak
kelijk vond. Klasgenote
Joela Quist (17 jaar en
verre familie van de ar
chitect) viel hem bij „Het
viel mij vooral op hoe wei
nig leeswerk er in het
examen zat, vergeleken
bij wat ik geoefend had.
Drie fragmenten uit Ho
meros' Odyssee en na
tuurlijk juist een stuk
over Penelope dat ik niet
goed had voorbereid. Dat
besloeg nota bene de
helft van het examen!"
Siddhartha Calor (al 20,
ondanks zijn zeer jeugdi
ge uiterlijk) vond het ook wel meevallen, on
danks zijn zwakkere schoolonderzoekpresta
ties. Hij hoopte er op een zesje mee te komen.
Docente Charlotte Tromp, nadrukkelijk en
mooi duidelijk articulerend, was het roerend
met haar pupillen eens. „Het examen bestaat
uit twee gedeelten. Teksten die voorbereid
zijn in het examenjaar en een vertaalop
dracht aan de hand van een ongeziene tekst.
Dat eerste deel was inderdaad heel erg ge-
makkelijk. Zo'n vraag met
een plaatje met drie goden
erop afgebeeld, dat weten
mijn tweede-klassers al.
Dat vind ik jammer, want
het doet eigenlijk niet vol
doende recht aan alles wat
je zo diepgaand en serieus
hebt bestudeerd: stijlvor
men, de Homerische ver
gelijking, de receptiege
schiedenis en de hele cul
tuur-historische achter
grond. Ook het tweede
deel, een vertaling van 23
regels uit de Odyssee, was
heel goed te doen. Nee, eer
lijk gezegd: alle inspannin
gen die de leerlingen hebben moeten leve
ren, staan niet helemaal in verhouding tot het
niveau van dit examen.
Godard, Joëla en Siddhartha hadden er over
duidelijk minder problemen mee. Een beetje
lacherig verlieten ze de kamer van de decaan,
die brommend zijn domein kwam heroveren.
Tevreden
Leraar Engels Adrie de Raaf van de Scholen
gemeenschap Aquamarijn uit Maassluis
toonde zich gistermiddag na afloop van het
mavo-examen Engels een tevreden docent.
Met name over de keuze van de onderwerpen
was hij goed te spreken. Die stonden volgens
hem 'dicht bij de leerlingen'. „Tekst 13 op D-
niveau bijvoorbeeld, over telefonische hulp
lijnen, is natuurlijk heel actueel. Daarnaast
vond ik de examens goed opgebouwd, met
een moeilijk middenstuk en een makkelijk
einde. Ze zijn er volgens mij goed in geslaagd
de verschillen uit te laten komen die er tus
sen het makkelijkere en het moeilijkere ni
veau behoren te bestaan. Het C-examen vond
ik wat meer concreet, met tabloid-achtige
teksten uit de Daily Mail, terwijl het D-niveau
meer beschouwend van aard was. Daarvoor
hebben de makers met name The Observer
gebruikt. Nee, dit werk was voor de meeste
leerlingen goed te doen."
Computer
Ook de invultekst over yuppies, 'Juggling out
of recession', kon dit keer zijn goedkeuring
wegdragen. „Die levert normaal gesproken
voor leerlingen meer problemen op. Nu heb
ben de meeste kandidaten daar naar eigen
zeggen minder moeite mee gehad. Misschien
dat de voorbereiding per computer daartoe
heeft bijgedragen."
Toch wees De Raaf nog op een klein minpun
tje. „Die communicatieve teksten schieten"
hun doel voorbij. Er wordt alleen maar naar
de essentie van de tekst gevraagd. Het prakti
sche aspect, toch het uiteindelijke doel, wakR r
teveel vergeten. Het tekstje over het Ritzho^-
tel was gelukkig wel heel concreet. Zo moe
ten ze zijn: kort en heel praktisch. Daar heb
ben leerlingen wat aan."
Leuke teksten
Jochen Braams en Nadja van de Berg (beide
16), beide D-kandidaten van het Aquamarijn,
waren het met hun docent eens: leuke tek
sten en niet al te moeilijk. Waar Jochen de
antwoorden bij de gatentekst 'goed m kon
vullen', daar kende Nadja de nodige proble
men. „Dat vond ik van alle teksten de moei
lijkste, daar heb ik weinig van begrepen." De
tekst over de telefonische hulplijn sprak
Jochen niet erg aan: te lang en weinig boei
end.
Eén zekerheid hebben beiden. Het examen
Engels was het laatste in de rij: de vakantie is
begonnen. Op 11 mei weten ze of ze geslaagd
zijn.
1
1
