De Peper-haters in Rotterdam
Koude kermis dreigt voor Bosnische Kroaten
an
ft
Boos, woedend, woest
Wethouders
Negatieve nabeschouwing
over R Festival
Poldermodel lijdt ook wel
eens aan stroperigheid
Rotterdams Dagblad
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 7 oktober 1997
Onder eindredactie van AnnemJek van Oosten, tel.: 010-4004358
Binnen een week stonden de voor aanstaande mannen
met uitzicht op gouden handdrukken, riante wacht
geldregelingen of carrièreperspectieven in bet
nieuws. Geen tycoons uit het turbulente bedrijfsle
ven, maar knapen uitde(semi-)overheidssector, men
sen die eigenlijk net als de gewone uitkeringsgerech
tigde of ambtenaar een karig en moeizaam verkregen
inkomen zouden moeten krijgen. Die voorkeursbe
handeling en de gelden waarmee m hun geval wordt
gesmeten, het is om boos van te worden. Krasse (be
schermeling van Simons), de man die als directeur
van de Sociale Dienst ruim 70.000 gulden achterover
drukte en nu zijn wachtgeld als voormalig wethouder
vanTilburgopstrijkt.hieldafgelopenweekinAmster-
dam een toespraak voor ondernemers over hoe een on -
geluk in een klein hoekje zit. Toegangsprijs: vijfhon
derd gulden, Brinkman (beschermeling van Peper),
voormalig korpschef van de Rotterdamse politie, nog
geen blauwe maandag in dienst en niet functione
rend, koerst openlijk aan op een gouden handdruk.
Haasbroek (beschermeling van Haasbroek), de door
tweelingbroer en directeur van Radio Rijnmond Nico
bijna twee jaar geleden neergepote directeur van
Stads TV, raasde samen met sloper Krul in rap tempo
door het huidige Rij nmondTelevisieom lastige redac
teuren eruit te donderen. De kijkcijfers vallen even
wel tegen en Haasbroek zoekt het nu, evenals zijn
broer, hogerop m Hilversum als directeur van de Hu
manistische Omroep. Het hoofd van de afdeling On
roerende Zaak Belasting moet verdwijnen omdat de
taxaties niet deugden. Dat hadden we nou niet ver-
wachttoen we eenjaar geleden inde hal van het belas
tinggebouw eisten dat die honderden huurders uit de
Afrikaanderwijk na maanden wachten eindelijk na
verkeerde taxaties de hun toegezegde teruggave zou
den krijgen. Wat deze dure mannen gemeen hebben is
d at ze van overheidswege gefinancierd wordendat ze
een kruiwagen hebben gehad.datzeopeenautontaire
wjjzeeen bezem door hun organisatie wilden halen en
dat ze na hun falendesondanks ruime carrièrekansen
hebben of op een ruimhartige gouden handdruk aan
spraak kunnen maken. Wat je dan zo woedend maakt
is datdie mannen het nog allemaal de normaalste zaak
van de wereld vinden ook.
Daan Keiler, Bolnes
De heer Van Dongen, voorzitter van de PvdA Rotter
dam, vindt dat 'zijn' wethouders het de afgelopen
raadsperiode heel goed gedaan hebben. Nu heb ik.als
inwoner van Rotterdam, daar een hee) andere mening
over. Het gaat my nu met om de mensen, maar om de
feiten, wat hebben zij verbeterd ten opzichte van 3,5
jaar geleden. Behalve veel eerste palen slaan en linten
doorknippen, vallen my de vele buitenlandse reisjes
op. Maar van schoon, heel. veilig en werk heb ik niet
zoveel opgemerkt. Van werk, werk en nog eens werk,
isookweinigtereehtgekomen.Hetlandeljkwerkloos-
heïdscijfer is procent: in Rotterdam is dat 15 procent,
meer dan hetdubbeledus1 (Hierbij heb ik dan nog met
eens de ontslagen heer Brinkman geteld).
J. v,d. Velden, Hoogvliet
Door Peter Swinkels
Op 30 september publiceerde deze krant een
nabeschouwing van Hans Maas, chef
kunstredactie, over De VoorUITblik en het R
Festival. Vooringenomenheid, weinig kennis van za
ken en negativisme zijn de pylers waarop hij zijn ar
tikel heeft gebouwd. Als organisator van een van de
gewraakte evenementen, maar vooral als liefhebber
van stad en kunst, wil ik hierbij graag enkele kantte
keningen plaatsen.
Begin september kende Rotterdam voor de tweede
maal De VoorUITblik, de opening van het culturele
seizoen. (De Uitgaansmarkt bestaat al een paar jaar
niet meer!). Via de multimediaformule 'Lees, Kijk en
Kom' zijn door de WV Rotterdam samen met het Al
gemeen Dagblad en met TV Rijnmond, meer dan een
half miljoen inwoners in Rotterdam en omgeving ge
ïnformeerd over wat er allemaal te gebeuren staat in
theater, museum en concertzaal.
Dit jaar was er voor het eerst eer. Cultureel Informa-
tiepaviljoen in een theatertent bij hotel New York,
waar de cultuur letterlijk geproefd kon worden. Van
de ruim tienduizend bezoekers mochten wij over het
algemeen enthousiaste reacties ontvangen. Natuur
lijk niet alleen maar complimenten, dus volgend jaar
maken we het nog completer, gezelliger en informa
tiever. Graag uw kritische commentaar, heer Maas,
maar wel eerst even informeren.
Dan het R Festival, waaraan Maas de meeste woor
den besteedt. Heimwee naar de tijd van echte man
nen als Huub Bals en Adriaan van der Staay hangt
als een grauwsluier over zijn analyse. Maar helaas
voor Hans Maas hebben we anno 1997 in Rotterdam
het R Festival met een paarse octopus als logo.
Ik heb tijdens de tien festivaldagen een aantal hele
mooie dingen meegemaakt. Ik noem slechts "De
ziekte die jeugd heet' van het Ro Theater, de spiritu
ele bustour 'Nights in this city' van Forced Entertain
ment/Rotterdamse Schouwburg, de tentoonstelling
'Kinderen kiezen kunst' in Boymans van Beuningen
en de spetterende modeshow van en door jongeren
op de slotavond in Nighttown.
Tot mijn plezier was het festival dit jaar voelbaar in
de stad aanwezig, niet alleen door het wapperen van
vlaggen, maar ook door de voorstellingen die buiten
plaatsvonden, zoals 'De kleine Zeemeermin' op het
Schouwburgplein. Wat mij betreft was dit R Festival
een geslaagde poging om kunst en stad bij elkaar te
brengen. Natuurlijk was er overlast, maar we wonen
toch niet in een dorp? Natuurlijk was het festivalpro
gramma zeer divers en te omvangrijk voor één per
soon om alles te kunnen volgen, maar «vat ik gezien
heb, beviel me meestal wel.
Terugkijkend is de vraag waarom de bibliotheek het
ene jaar wel meedoet en het andere jaar niet, niet de
eerste die bij mij opkomt. En de suggestie om proble
men van het Gergiev Festival te bestrijden ten koste
van het R Festival vind ik wel heel erg vlot bedacht.
Graag uw kritische commentaar, heer Maas, maar
mag ik verschoond blijven van uw 'ideetjes' uit de
losse pols. Overigens ben ik van mening dat we eral
ies aan moeten doen om Gergiev zo lang mogelijk in
Rotterdam te houden.
(Peter Sioinkels is manager kunst cultuur van de
VVV Rotterdam
Tekening
Theo Gootjes
Door Marcel Potters
Teken aan de wand. Een willekeu
rige voorbijganger m de Beurstra-
verse reageert op het dreigende
ontslag van tweehonderd politie
surveillanten. De betrokkene is
echt kwaad: „Ook dit idee zal wel
weer uit de koker van onze burge
meester komen. Ze kunnen beter
die Peper een blindgier geven in
plaats van de politiesurveillan
ten."
En dat terwijl Peper het, bijna ge
lijktijdig, juist opneemt voor de
surveillanten.
Ook vorige week was het raak.
Jacky Chan filmde op de Eras-
musbrug. Die moest dus worden
afgesloten. Leuk voor Rotterdam,
zo'n film. Toch? „Het zal best,"
reageerde een man. „Burgemees
ter Peper maakt zelf geen gebruik
van de tram. De weg naar Wasse
naar is gewoon open."
Waarmee maar weer eens is vast
gesteld: schelden op Peper is bon
ton jn Rotterdam. Of nu de dak
goot lekt, er gaten in een fietspad
zitten of de verlichting in Hille-
gersberg te wensen overlaat, onze
burgervader is de sigaar. Hij is de
lokale pispaal en hij is dat al jaren.
Met wethouder Hans Simons als
redelijke tweede.
Uitgemolken
Het actualiteitenprogramma 2
Vandaag deed er onlangs nog een
schepje bovenop. Een duik in het
stoffige archief leverde een rij al
eerder stevig uitgemolken
'Rotterdamse blunders' op, die op
het conto van Peper werden ge
schreven. Het fiasco rondom het
650-jarig tositan van de stad, Per
ron Nul, de mislukking van de
stadsprovincie en -uiteraard! -
de affaire Brinkman. De moraal
van het verhaal: Rotterdam is Pe
per beu. Tijdens de uitzending
viel een nieuwe term, die de kern
van de zaak goed samenvatte: Pe
per-hater. WD-raadslid Ella ter
Kuile was het in elk geval niet,
zo'n Peper-hater.
Het toenemen van de kritiek op
Rotterdams eerste burger komt
niet uit de lucht vallen. Peper
wordt gezien als het arrogante
boegbeeld van de al even arrogant
bevonden PvdA, die jaren de baas
was in de Maasstad. Enkele onge
lukkige acties van de burgemees
ter in zijn beginperiode zetten de
toon. Hij ging 'luchtig' met alle
kritiek om; een karaktertrek die
hem in het algemeen niet in dank
wordt afgenomen. Nog steeds kan
Peper onaangedaan reageren.
Is de kritiek terecht? Soms wel,
meestal niet. Waar gehakt wordt
vallen spaanders, en dat geldt ook
voor burgemeesters. Wat een ob
jectieve beoordeling van Peper
niet ten goede komt, is dat zijn
missers tot buiten-proportionele
omvang worden opgeblazen, en
hem nog jaren worden nagedra
gen. En, zoals vastgesteld, hij
krijgt dingen in de schoenen ge
schoven waaraan hij part nog deel
heeft.
Bokken
Trouwens, laat iedereen maar
eens vyfticn jaar terugrekenen.
Laat ieder voor zich persoonlijk
nagaan wat hij of zij in die periode
voor bokken heeft geschoten.
Stop maar met tellen als je tien
missers op een rijtje hebt. Natuur
lijk, bij burgemeesters tikt het
harder aan en kost het een enkele
keer ook wat meer. Maar toch.
Als Peper zo'n zwakkeling zou
zijn, waarom is hij daarop nog
nooit afgerekend? Zijn opponen
ten schermen ermee dat hij mil
joenen guldens heeft verkwist
aan op non-actief gezette mede
werkers, de naam van Rotterdam
te grabbel gooit en alleenheerser-
tje speelt. Dat moet toch een keer
tje misgaan? Is Peper dan zo
sterk, of zijn z'n tegenstanders zo
rwak?
Misschien dat wat dit betreft de
situatie in de Rotterdamse ge
meenteraad het meest tekenend
is. Als Peper al onder vuur komt te
liggen, houdt hij zich doorgaans
moeiteloos staande. Een schram
metje na de sluiting van Perron
Nul, een deukje door Brinkman,
en dat is het. Wie weet dat zijn on
gegeneerd geeuwen tijdens
raadsdebatten daaraan is te wij
ten: gebeurt er nog wat, of hoe zit
het, lijkt hij ermee uitte beelden.
Kalmte
Peper weet het zelf waarschijnlijk
het best: hij heeft het inmiddels
allemaal al een keertje meege
maakt. De kalmte heeft reeds ja
ren geledpn zijn intreden gedaan.
Of het nu de CMI-ramp is, de toe
standen rondom het bezoek van
Clinton aan Rotterdam of -nog
maar eens- aflevering 88 uit de
affaire Brinkman, het brengt hem
niet meer van zij n stuk.
Onderschatting van de situatie,
zeggen zijn kritikasters. Je zou
ook kunnen stellen: controle over
de situatie.
Desalniettemin lijkt de conclusie
gerechtvaardigd dat Rotterdam
uitgekeken is op Peper. Net zoals
een voetbalclub uitgekeken kan
raken op een trainer, een land op
een vorstin en een korps op zijn
korpschef, is ook een stad na ver
loop van tijd toe aan een nieuw ge
zicht. En laten we wel wezen, na
een derde ambtstermijn heeft hij
achttien jaar Rotterdam achter de
rug en dat is tegenwoordig voor
burgemeesters aan de lange kant.
Pas dan, na zijn vertrek, zal blij
ken wat zijn werkelijke waarde
was voor Rotterdam. Dat het mis
schien toch wel lekker was, die
daadkracht. Dat hij een harde
werker was, en achter de scher
men toch heel wat voor elkaar
heeft gekregen voor de stad. Je
zelfs om hem kon lachen, met die
speciale humor die op onverwach
te momenten de spanning brak,
En voor dat legertje critici onder
ons: dat je toch wel heerlijk kon
kankeren op die Peper.
Door Prof. dr A. B. Ringeling
Peper bij Rotterdams trots, de Erasmusbrug. De burgemeester is de lokale pispaal - en dat al jaren. Foto Nteis van der Hoeven/Rotterdams
Dagblad
Nog maar kort geleden had
iedereen er de mond van
vol. 'De besluitvorming
bij de overheid is te stroperig. Het
nemen van beslissingen gaat veel
te langzaam. Politiek-bestuurlijke
beslissingen kosten veel te veel
tijd. Alle belangen moeten erbij
worden betrokken. Eindeloos wordt er vergaderd. Dat
moet afgelopen zijn. Al die adviescommissies dienen
opgeheven te worden. De politiek moet weer het pri
maat hebben en ferm de koers uitzetten.' Dat was de
boodschap van het kabinet-Kok bij zijn aantreden.
Het is wat rustiger geworden rond de stroperigheid:
En daarisook reden toe. Vooreen deel zijn dieredenen
heel platvloers- Nederland heeft onlangs een belang
rijke internationale prijs gekregen voorde wijze van
besluitvorming die wel als het 'polder-model' wordt
aangeduid. Vertegenwoordigers van andere landen,
komen hier kijken hoedatNederlandse succes-model
werkt. En een beetje politicus probeert onder die om
standigheden te delen in het succes.
Minder platvloers isdtat het in ons land,in vergelijking
met ons omringende landen, ook relatief goed gaart
Datus geen uitspraak over de wijze waarop de welvaart
in ons land wordt verdeeld, maaralleen eenover inter
nationale vergelijking. Het is dus niet zo vreemd dat
anderelanden vol belangstellingzijn over de redenen
van het succes. Kunnen zij,als zij op een vergelijkbare
wijze te werk gaan ais Nederland, ook zo succesrijk!
zijn?
Van nog groter belang is dat door verschillende waar
nemers de wijze van politieke besluitvorming in Ne
derland als een belangrijke oorzaak van het economi
sche succes wordt beschouwd.
Wat is dan zo kenmerkend aan die besluitvorming?.
Ons land Menteen staatstraditie die consensusgericht
kan wo rden genoemd. We zijn gericht op het bereiken
van overeenstemming in plaats van op het benadruk
ken van onze verschillen. De politiek maakt het bo-1
vendien niet in zijn eentje uit. We kennen een lange
geschiedenis van overleg tussen publieke en private
partijen. Dat overleg heeft plaats over economische*
problemen, over werkgelegenheid en over sociale ze
kerheid. Maarniet alleen het sociaal-economische ter
rein is onderwerp vanoverlegen onderhandeling. Dje
traditie bestaat ook al vele jaren op het terrein van de
woningbouw, van het onderwijs en van hetwelzijn. Dc
organisatiesdieop die terreinen actief zijn overleggen
met politieke vertegenwoordigers over de ontwikke
lingen op hun terrein. Ze zijn niet louter uitvoerders
van wat politiek wordt bepaald, maar praten mee ovèr
wat er moet gebeuren.
En dat kost tijd. Vandaar ook het geroep een paar jaar
geleden over stroperigheid- En het gaat niet altijd
goed. Het model is niet een succes-verhaal op alle ter
reinen vanoverheidszorg.Landbouwenvolksgezond-
heid zijn voorbeelden van terreinen waarop de in- 1
brengvandebelangengroepenzogrootisdatdesector
ontspoorde. De polder liep, anders gezegd, op die ter
reinen onder.
Maar in andere gevallen is het Nederlandse besluit
vormingsmode] een heel waardevol model. Wie vindt
dat de besluitvorming door al dat overleg veel te lang
duurt, moet bedenker dathet vaak veel langer duurt
om iets voor elkaar te krijgen waar de betrokkenen te
gen zijn. De aanleg van de Betuwe-lijn moge als illus
tratie dienen. Ook de betrekkelijke arbeidsrust in ons
land, we kennen immers weinig stakingen, is een van
de gunstige effecten. Maar de belangrijkste eigen-
schap van het model is dat de verantwoordelijkheid
voorwater inonsland gebeurt,niet alleen doorpolitici
wordt gedragen. Ik doe niet af aan de belangrijkheid
van hun functie. Maar politiek is te belangrijk om aan
politici over te laten. Alle burgers en hun organisaties
dienen publieke verantwoordelijkheid te dragen. Het
polder-model biedt daar de gelegenheid toe. Het is
maar goed dat het kabinet-Kok zijn oorspronkelijke
boodschap wat uit het oog heeft verloren.
(Prof. drA. B. Ringeling is hoogleraar bestuurskunde
aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam)
Hoofd redactie: J, PnnsenLP. Pronk.
Chef Central Desk: FJ. Eckhardt.
Riibrfekschefa:
Eind radactie Vormgeving RU, van Zeelst
Stadsredactie Rotterdam: J.S. Booister,
Regio Voome-Putten: C.G, Buitendijk
Regio Waterweg J,A. Rozendaal.
Regio Ussel en Lek: M.E. Verwaaijen
Rego Zuid: M. Schreuder,
Nieuwsdienst/Bmnen/buitenland: 8.V, Verkade,
Cultuur Leven: MJ.F. Maas.
Economie: N.P. deVnes
Illustratie: F. van Someren.
informatiebeheer G J. van den Hil.
Sport P. Ouwerkerk.
Ei ndredactie Rotterdams Dagblad TV: M. de Jong
Door Marjolijn de Cocq
Een goede deal of een loze belofte? Het
Joegoslavië-tribunaal in Den Haag kreeg gis
teren tien Bosnisch-Kroatische verdachten
min of meer in de schoot geworpen, onder
wie de hooggeplaatste Bosnisch-Kroatische
leider DarioKordic.
Na wekenlange zinspelingen op hun vrijwilli
ge, maar zeker niet onvoorwaardelijke komst
naar Den Haag, zouden de Bosnische Kroa
ten vorige week over de streep zijn getrokken
door Amerikaanse garanties dat zij 'snel'wor
den berecht Maar zij zouden wel eens van
een koude kermis thuis kunnen komen.
De tien worden verdacht van oorlogsmisda
den bij de etnische zuiveringen in de Lasva-
vaiiei in Ccntraai-Bosnië tussen mei 1992 en
mei 1993. Allemaal denken zij in Den Haag
hun onschuld te kunnen aantonen. Het was
het schrikbeeld van de eindeloze wachttijden
voor processen bij het tribunaal dat hen er tot
nu toe van zou hebben weerhouden naar Ne
derland te komen. Zij vinden het bij monde
van hun advocate 'ontoelaatbaar', maanden,
zo niet jaren, in de cel te moeten voordat hun
schuld is bewezen. Zie hun 'eigen' generaal
Tihomir Blaskic, die zich vrijwillig meldde,
maar vijftien maanden vast zat (zij het onder
huisarrest in een luxe-villa) voor zijn proces
zelfs maar kon beginnen.
Toen uit Kroatië de eerste signalen werden
opgevangen over een mogelijke deal met ze
ven, dan wel negen, dan wei elf Bosnisch-
Kroatische verdachten, werd onmiddellijk de
pressie opgevoerd met een fors diplomatiek
offensief. Tribunaal-aanklager Louise Ar
bour vloog naar Zagreb om een voet tu?
de deur te steken. De Amerikaanse 'ambai --
deur voor oorlogsmisdaden' David Schefiti
hamerde bij de Kroatische autoriteiten op de
verplichtingen van Davton. De Amerikaanse
gezant Robert Gelbard" speelde zijn politieke
spel en drong er bij president Tudjman zijn
invloed bij de Kroaten in Bosnië aan te wen
den.
Vorige week donderdag volgde in Washing
ton de verrassende aankondiging van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken dat oorlogsmisdadigers die zich vrij
willig melden binnen drie tot vijf maanden
zullen worden berecht en dat de Verenigde
Staten „deze onderneming ten volle steunen
en al het mogelijke doen om de middelen van
het tribunaal te versterken om snelle proces
sen voor alle aangeklaagden mogelijk te ma
ken".
Voor advocate Jadranka Slokovie-Glumac,
die de huidige groep Bosnische Kroaten ver
tegenwoordigt, het sein om voor Den Haag te
boeken. Andere advocaten reageren echter
meer wantrouwend. „Ik ben op mijn hoede
nndat de toezegging van de VS kwam en niet
van de tribunaal-autoriteiten zelf. En die zijn
als enigen gemachtigd zo'n besluit te ne
men", zei Petar Pavkovic die ook een aantal
Bosnisch-Kroatische verdachten als cliënt
heeft.
Zijn wantrouwen lijkt gerechtvaardigd en
wordt door waarnemers bij het tribunaal ten
volle ondersteund. Al is het zo dat de Ameri
kanen binnen de Verenigde Naties de trom
roeren, zij hebben strikt genomen niets te
zeggen over de gang van zaken binnen het
tribunaal. En van de kant van de aanklagers
is over toezeggingen tot nu toe niets con
creets vernomen.
Afgezien van politieke overwegingen, is de
Amerikaanse garantie bovendien praktisch
gezien onhaalbaar. De werkdruk bij het tribu
naal, dat nog steeds over maar één rechtszaal
beschikt, is nu al ongehoord groot. Op het
moment lopen er twee langdurige processen,
waaronder dat van generaal Blaskic, en twee
beroepszaken. De nieuwe groep Bosnische
Kroaten niet meegerekend, wachten nog vijf
verdachten in. Scheveningen op hun beurt -
onder hen nog een andere Bosnische Kroaat
uitdeLasva-vallei.
Bovendien hebben de tien aangekondigd elk
afzonderlijk te willen worden berecht. De
processen die tot nu toe zijn gevoerd bij het
tribunaal hebben aangetoond dat voor ieder
'detail' een lange juridische weg moet wor
den afgelegd. Voor zaken als aangepaste
huisvesting of individuele processen moeten
moties worden ingediend die uitvoerig wor
den behandeld.
Tegen ieder besluit van de rechters kan ver
volgens weer beroep worden aangetekend;
Voor de aangeboden 'snelle' afhandeling van
dergelijke voorbereidende kwesties in tien
nieuwe zaken heeft het tribunaal eenvoudig
weg ruimte noch mankracht.
Een anonieme Amerikaanse regeringsfunc
tionaris erkende vorige week tegenover pers
bureau AP dat er „lange vertragingen warép
opgetreden bij processen in Den Haag". Maar
dat was volgens hem de schuld van de advo
caten, die telkens maar weer met moties ko
men. Hij noemde niet het geldgebrek dat teïï
grondslag ligt aan het moeizaam functione
ren van het tribunaal, als vertegenwoordiger
van een land dat zoveel moeite heeft zijn VN;
contributie op tijd te betalen en enige tijd te
rug nota bene medewerkers bij het tribunaal
om financiële redenen terugtrok.
In dit licht lykt de gidle Amerikaanse belofte
een holle frase. En lijken de Bosnische Kroa
ten te zijn blij gemaakt met een dode mus. -
