10
Culfupr
Wereldpremière
musicalversie
Wuthering Heights
in Nederland
«r
Veel surréalisme en een
totempaal in Boijmans
Noujoum Raï wint Kleurrijk Talent '97
Schrijnende zoetheid
in opera Poulenc
Debat multicultureel
kunstbeleid Rotterdam
Evelyn Glennie danst als een
faun in kleurige compositie
Rechtzaak rond Spielberg's
siavendrama Amisfad
Bijbelse profetieën
J
The Fült. $fin
Rotterdams Dagblad
Maandag 8 december 1997
Door Hans Visser
Rotterdam Nederland krijgt in oktober volgend jaar de wereldpremière van
de nieuwe musical "Wuthering Heights' (Woeste Hoogten'). De voorstelling is
gebaseerd op de beroemde, gelijknamige roman van Emily Brontë. Ze vertelt
daarin het romantische verhaal van de dramatische liefde van de mooie, tem
peramentvolle Catherine en de onstuimige zigeuner Heathcliff, een geschie
denis die zich afspeelt op het Engelse platteland rond 1850. Tekst en muziek
zijn van de Brit Bernard J. Taylor.
Omdat de show vier maanden
moet reizen door Nederland en
België, en daarna wellicht ook
door Scandinavië en Duitsland,
zal de voorstelling geen grote de
cors kunnen krijgen, die volop
pracht en praal uitstralen. Dat
heeft deze musical vol romantisch
getinte muziek ook niet nodig, al
dus producent Hans Vervoort:
„Het toneelbeeld wordt bepaald
door een uitgekiende belichting
en kostumering, want je mag rus
tig spreken van een romantisch
kostuumstuk."
Vervoort begint dit musicalavon-
tuur samen met Gonny van
Raamt, die kan bogen op een ja
renlange ervaring in diverse as
pecten van het theatervak. Ver
voort zeifis directeur van het Hil-
versumse bedrijf Raster dat zich
bezighoudt met audiovisuele en
gedrukte media: „We hebben 30
jaar ervaring met onder meer tele
visie en projectmanagement, We
weten wat decorbouwen is en we
hebben volop ervaring in het wer
ken met acteurs. Nu willen we
graag ook eens proberen theater
temaken."
Samen zetten ze een voorstelling
neer met een dertigtal zangers en
dansers en een niet minder dan
veertig man tellend orkest, dat de
vaak symfonisch gekleurde mu
ziek tot zijn recht moet laten ko
men. Een kostbare zaak voor een
duo dat hiermee zijn eerste pro
ductie neerzet Maar Vervoort
heeft er alle vertrouwen in. Voor
de regie is dan ook de Engelsman
Stephen Rayne aangetrokken, die
van plan is behoorlijk uit te pak
ken en daarbij een reputatie heeft
te verliezen.
Rayne werkte veel met regisseur
Trevor Nunn, de man die een
groot aandeel had in de musical
successen van Andrew Lloyd
Webber, waaronder 'Cats'. Rayne
heeft diverse Britse theaterprij
zen op zak, werkt voor de Royal
Shakespeare Company, zette een
schat aan musicals op het toneel
en ensceneerde voor het befaam
de Glynde-
bournefestival
de opera's 'Pe
ter Grimes' en
'Idomeneo'.
Hij belooft van
deze productie,
die als zoveel recente musicals
stevig in de richting van de opera
hangt, iets spectaculairs te ma
ken: honderd procent onderhou
dend en totaal anders dan wat het
verwende Europese publiek tot
dusver gewend is.
De soepel in het gehoor liggende
songs uit de musical zijn een paar
jaar geleden meer dan voorbeel
dig op cd gezet door een groep
Britse solisten en The Phiiharmo-
nia Orchestra. Muziek die de sfeer
van het land, de mensen en hun
gedachten treffend verklankt. Zo
danig dat de Brontë Society deze
bewerking van de roman graag
van het eigen keurmerk voorzag.
Gonny van Raamt verwierf daar
op de rechten om de show ook in
het theater te mogen brengen.
Een van de spektakelscènes uit de musical 'Wuthering Heights', die vanaf oktober volgend Jaar op de Nederlandse
planken te zien zal zijn. Foto gpo
Maar de uitvoering daarvan werd
uitgesteld, onder meer omdat in
die tijd Cliff Richard de hoofdrol
ging spelen in 'Heathcliff, een
show die op hetzelfde boek was
gebaseerd.
Verrassend
Haar plannen kwamen dit jaar in
een stroomversnelling toen het
operahuis van het Roemeense Ia-
si, de culturele hoofdstad van
Moldavië, haar toestemming
vroeg de show daar op het reper
toire te mogen nemen. „Verras
send," vond ze. „Want Roemenië
heeft totaal geen ervaring met
musicals, zeker niet onder het be
wind van Ceaucescu." Niettemin
keken zij en Vervoort hun ogen
uit, toen ze merkten wat de Roe
menen met een mini-budget van
slechts 12.000 dollar presteerden.
Deze productie bood de gelegen
heid te onderzoeken wat de moge
lijkheden van de show voor
West-Europa zouden kunnen
zijn. „Je moet die paar voorstellin
gen van afgelopen zomer daarom
zien als een proef," zegt Vervoort.
„De componist is nu met het werk
opnieuw aan de slag gegaan. Ook
de gesproken dialogen worden nu
op muziek gezet, zodat het een
honderd procent gezongen musi
cal wordt. Verder maken we ge
bruik van de kern van deze voor
stelling, want al is de manier van
werken nogal ouderwets, de indi
viduele vocale kwaliteit is goed.
Daar ligt een basis van drie, vier
generaties aan ten grondslag."
„Dat blijkt ook vaak uit de Oost-
Europese operaproducties die
naar Nederland komen. Binnen
kort houden we daar audities voor
de belangrijkste rollen. We kun
nen kiezen uit de beste jonge
mensen, afkomstig uit drie pro
fessionele gezelschappen. Daar
naast gaat een West-Europese
musical-choreograaf de dansen
opnieuw vormgeven en komt er
voor het orkest een West-Europe
se dirigent met musicalervaring
te staan." Bovendien wordt over
wogen belangrijke rollen door en
kele doorgewinterde Nederlandse
musical-artiesten te laten bezet
ten,
Door Louis Du Moulin
Rotterdam Zo veelbelovend als
de naam wil doen geloven bleek
ook de band gistermiddag tijdens
de finale van Kleurrijk Talent '97
in Nighttown. Noujoum Raï staat
namelijk voor Sterren van de raï
en die Utrechtse formatie won
met glans de derde editie van de
Rotterdamse talentenjacht voor
wereldmuziek. De vreugde bij het
merendeels Marokkaanse achttal
was bij de bekendmaking van de
uitslag door jury-vertegenwoor
digster Els Neijts zo groot dat pas
sende woorden er bijna bij inscho
ten. „Vraag me even niet naar de
betekenis van deze uitverkiezing,
want zoiets moois hebben we nog
nooit meegemaakt, kraaide
frontman Kadir na de ontvangst
van de mega-chèque die de eind
winnaar recht geeft op vier opna-
medagen in studio van Via Ritmo.
Belangrijker nog dan die kostbare
'laboratoriumtijd' is evenwel dat
Noujoum Raïts zich voortaan kan
presenteren als beste deelnemer
van deze jaargang. Hoeveel die
nieuwe status kan betekenen
mocht de Turks-Brabantse da-
mesgroep Kardelen als triomfator
van de tweede aflevering (en pre
sent voor een gastoptreden) me
moreren. „Dankzij de zege hier
een jaar geleden zijn we uitgeno
digd voor Dunya, Mundial en tal
van andere festivals, hebben we
in Paradiso gestaan en stonden
we uiteindelijk gisteravond voor
6000 man in de Brabanthallen in
Den Bosch als voorprogramma
van de Turkse superster Tarkan,"
aldus zangeres Tijen Celik.
Nöujoum Raï, vanwege de promi-
Dolle vreugde bij zanger Kadir en de andere leden van Noujoum Rat, ruimschoots de beste in de fl
nale van Kleurrijk Talent '97.
nente rol van haar blazers soms
net UB40 op z'n Noord-Afrikaans,
zegt ook klaar te zijn voor een der
gelijke stroomversnelling. „We
hebben de afgelopen driejaar kei
hard gewerkt om zover te komen
als we nu zijn. Wat ons betreft
volgt nu de volgende stap," meent
Kadir namens de overgelukkige
band die zelf het etiket reu relati
veert door er flink op los te avon
turieren. De vijfkoppige juiy was
unaniem in haar oordeel, maar
had toch ook lovende woorden
voor de drie andere finalisten: Li-
pa (gespecialiseerd in Oost-Euro-
pese volksmuziek), Tokabande
(emotionele levensliederen van
tango tot flamenco) en Dzidzolie
(mix van West-Afrikaans met Ara
bisch en Cubaans). Daarnaast
vond de keuzecommissie van de
organiserende Stichting Talent
dat Noujoum Raï in de uitvoering
van haar stukken hier en daar
best wel subtieler te werk zou
kunnen gaan. „Die boodschap is
aangekomen, we zullen zien of we
daar iets mee kunnen," was de re
actie van spreekbuis Kadir.
Door Wïlem Jan Keizer
Rotterdam Een van de meest in
het oog springende muzikale ont
wikkelingen van deze eeuw be
treft dié van het slagwerk, Met na-
„me de laatste 25 jaar heeft deze
nauwelijks precies te omschrijven
groep instrumenten zich in een
stormachtig tempo in het brand
punt van de belangstelling weten
te plaatsen, niet in het minst als
gevolg van de groeiende populari
teit van de lichte muziek. Toch
heeft het nog even geduurd voor
dat klassieke componisten er het
belang van inzagen om ook solo
concerten te schrijven voor de
groep instrumenten die zich ach
terin het symfonie-orkest al de
cennia lang onmisbaar maakte.
Bovendien blijken de klassieke
benamingen voor het instrumen
tarium door deze late erkenning
nauwelijks meer van toepassing.
Behalve diverse slagwerkensem
bles, dient zich nu ook een buiten
gewoon talentvol percussioniste
aan: de Schotse Evelyn Glennie.
Zij was zaterdag en gisteren in de
Doelen te gast bij het Rotterdams
Philharmonisch Orkest en dili
gente Sian Edwards, waar zij het
voor haar gecomponeerde Weni,
veni Emmanuel' van de (even
eens Schotse) componist James
Macmillan. Deze transformeerde
de laat-middeleeuwse advents-
hymne tot een thema-met-varia
ties in omgekeerde richting. Pas
in de slotfrasen wordt de melodie
in volle glorie herkenbaar. Mac
millan wist wat hii deed: in diver
se lagen ontwikkelt dit werk zich
van een apocalyptische clash tus
sen slagwerk en de blazers uit het
orkest, via een op populaire rit
mes gebaseerde swing naar een
slothymne die verandert van zin
derend naar religieus - het werk
eindigt met rinkelende belletjes
waarbij Glennie de buisklokken
ranselt Hoewel deze compositie
door het Prom-publiek niet werd
gewaardeerd, verdient het toch
om vaker te worden uitgevoerd
teneinde het beter te leren ken
nen. Want naast een zinderend
slagwerkconcert, werkt de hymne
als een soort mantra door, niet in
het minst daarin ondersteund
door de vele kleuringen van het
slagwerk. Vanaf de opening dwar
relt Glennie als een faun tussen
de twee opstellingen door: van de
trommels (roto-toms; conga's,
bass-drum) naar de mallets (vibra
foon, marimba, aangevuld met
tam-tam en gong), haar timing
perfect, ondanks haar doofheid.
Sian Edwards echter, wist niet
echt goed raad met deze veelheid
aan ritmiek. Diverse thema's kwa
men niet tot hun recht, en in de
'Symphonic dances' uit Leonard
Bernstein's West Side Storygin-
gen de slagwerkers van het RPhO
hun eigen gang om de vaart in het
werk niet verloren te laten gaan.
Dat dit werk, gelijk de 'Kleine
Dreigroschenmusik" van Kurt
Weill, wel degelijk swingde was
vooral de verdienste van de slag
werkers en niet van dirigente Ed
wards.
De Doelen, grote zaal: Rotter
dams Philharmonisch Orkest
o.Lv. Sian Edwards m.m.v, Eve
lyn Glennie, slagwerk. Werken
van Sullivan, Macmillan, Bern
stein en Weill. Gehoord: zater
dagavond
BWpSDeï
•7ste Pefer Ca<ferieo,tóès^S;
s-fadagavimd iB'BérHjtfaeSSfï
ngètt;<S9a^4js -iSStlfièp
voonoaiige -Fdix,: gewonnen.1;;
raratenalesacc^iTmdedhp-
i^aaiSlëfeBtnppera,' besluiten;-
oofc uft 'de'lderen te gaan. Ps
-fitówontevsns&voor bet"
eerst toègëktee'-Europese"*
PitWiöVmrJiê" -
u^Vöür dé
ierwas"eri:t
votó deiïranse Juliette Bino-"
^^heénhaarBritsebbllega Bob,/
^Rtó$^!p.rBinocheiaeeg ;de
EngfisbJM;
^p^^lmpmzeri^wrdai" dit:
wade keétSoór/
Los Angeles Regisseur Steven
Spielberg noemt het siavendrama
'Amistad' de belangrijkste film in
zijn carrière. Maar of de film
woensdag in de Amerikaanse bio
scopen in première zal gaan hangt
af van een ophefmakende recht
zaak die vandaag in Los Angeles
begint
Kort voor rijn vijftigste verjaar
dag op 18 december is de succes
volle filmmaker verwikkeld in
een fel geschil over plagiaat Ro
manschrijfster Barbara Chase-
Ribaud beweert dat 'Amistad'
voor een deel berust op haar boek
'Echo of Lions' uit 1989.
Zij eist van Studio DreamWorks,
waarin Spielberg deelneemt, tien
miljoen dollar schadevergoeding.
De Studio van Spielberg verwijt
de schrijfster daarentegen ideeën
te hebben gehaald uit de roman
*Bl2ck Mutiny', die 35 jaar gele
den werd gepubliceerd. Dream
Works bezit de rechten op dit
boek.
Op 88 plaatsen is er volgens de
studio overeenkomst tussen bei
de boeken. Chase-Ribauds advo
caten spreken van ten minste 50
overlappingen, die niets met
'Black Mutiny' van doen zouden
hebben en daardoor evenmin met
het copyright van DreamWorks.
Amistad was de naam van een
Spaanse schip, waarmee Afri
kaanse slaven in 1839 naar Cuba
werden overgebracht om er op
suikerplantages te werken. Onder
leiding van Joseph Cinque brak
een opstand uit, waarbij de mees
te Spaanse opvarenden werden
gedood. Korte tijd later werden de
muiters in Amerika voor de rech
ter gebracht. Hun verdediger was
de voormalige president John
Quincy Adams. De slaven kwa
men vrij. De geschiedenis maakt
duidelijk dat Adams in het echt
nooit Cinque ontmoette. Maar in
'Echo of Laons' is sprake van een
persoonlijke ontmoeting, evenals
in 'Black Mutiny en in de film
'Amistad'. Wie stal wat van wie en
hoeveel en werd er eigenlijk wel
geplagieerd? Daar zal de recht
bank over moeten beslissen.
.Kinderen van Stat,
en' met 12 jaar kunnen in' de
kerstvakantie samen een totem
paal bouwen in het'Museum
Bojjmans-Van Beuningên. Idee-
"eri kunnen ze opdoen van beel
den van de surrealistische kun
stenaar Max Emst In het muse
um staat et na een zestigtal op de
tentoonstelling die tot 9 maart
duurt Ernst is vooral bekend als
schilder. Nooit tevoren 2ün zo ve
le van tijn beelden in ons land te
zien geweest Er zijn meer dan
manshoge stukken bij en sappi
ge bedenksels. Gelijktijdig geeft
de Amerikaanse kunsttheoiüea
Rosalind E. Krauss haar visie op
het. surrealisme weer aan de
hand van Toto's van een aantal
kunstenaars. Voor deze gelegen
heid zijn surrealistische schilde
rijen uit de vaste verzameling in
een zaal bijeengebrachtmet
.beelden van Ernst
Dankzij het'beleid van Eenilde
Hammaeher bezit het Eotter-
damsemuseumbeiar.grijkewer-
ken van deze in Nederland ver
der slecht vertegenwoordigde
kunstrichting. Vanaf 20 decem
ber zal in het kader van het Inter
nationaal filmfestival Botter
dam een "visueel essay" worden
getoond op basis van een reeks
soilages van Max Ernst met de
denkbeeldige rGguur Loplop
waarmee Ernst zich vereenzel
vigde. Voorts zullen uit het eigen
museumherit 18de eeuwse pren
ten en tekeningen worden geëx-
poseérd van Eafeöcncen aantel
tijdgenoten dia evenals Ernst
vernieuwend hebben gewerkt.
Het glazen paviüoen vanhetmu-
seumwordtdoorde Amerikaans-
Cubaanse kunstenaar Jorge Pan-
do omgetoverd in een laropente-
byrinth dat van 20 december tot
8 maart *s avonds ook van buiten-
Het museura heeft uit het Tonds
van Rede als jubileumgeschenk
de film Headpan' gekregen die
tijdens het Intemtionaal Film
festival Rotterdam zal worden
vertoond. Het architectenteam
Hobbrecht Daemis samen met
MarieJosé Van Eee onderschei
den met de tweejaarlijkse
Vlaamse cultuurprijs voor ardii-
- lectuur. Bobbrecht Daem heb
ben het ontwerp gemaakt voor
de nieuwbouw vgitJSst Hotter-
damsemuseunLlnhetNAizaliri
maart een expositie van hun
werk worden geopend.
Door Aad van der Ven
Amsterdam Ook in muziek be
staat een verschil tussen huilen
en wenen. Het is het verschil tus
sen respectievelijk Santuzza en
Mélisande, Mascagni en Debussy,
Italiaanse en Franse opera. Blan
che, hoofdpersoon in Poulencs
opera 'Dialogues des Carméhtes',
weent dus. Je pleure,' zingt rij m
de tweede scène, wanneer zy het
klooster heeft betreden, vluch
tend voor onberedeneerbare ang
sten, net als Debussy's Mélisande.
De componist plaatste er zachte
klanken van houtblazers achter.
Een Italiaanse collega had onge
twijfeld de strijkers laten golven.
Bewonderaars van hoge C's en
liefdesduetten hebben bij de
nieuwe productie van de Neder
landse Opera niets te zoeken.
'Dialogues des Carméhtes1 raakt
de luisteraar door haar kuise een
voud.
Het lijkt wel of Francis Poulenc -
hoeveel charmante, vlotte stukjes
heeft hij niet op zijn naam -
tientallen jaren lang zyn mooiste,
meest verheven bladzijden heeft
achtergehouden, wachtend op
een aanleiding om deze te kun
nen samenvoegen. Die aanleiding
was het toneelstuk - tevens film
scenario - van Bernanos over
Karmelietessen tijdens de Franse
Revolutie, die weigerden hun reli
gieuze principes te verraden en
zich naar de guillotine lieten voe
ren. Met als centrale figuur de
deerniswekkende Blanche, die
angst voor alles heeft, voor de
dood, maar ook voor het leven.
Dat zij in de slotscène plotseling
die existentiële angst overwint en
met de andere nonnen het scha
vot beklimt is - in het aangezicht
van de dood - de grootste triomf
in haar leven. De manier waarop
Robert Carsen die slotscène heeft
geregisseerd, in combinatie met
de wijze waarop Poulenc's serene
muziek wordt uitgevoerd, maakt
deze episode onvergetelijk.
Carsen heeft het voor elkaar ge
kregen deze scène, met de klap
pen van de guillotine die levens
echt uit de orkestbak komen (één
van de weinige illustratieve effec
ten in deze partituur), niet
larmoyant, niet theatraal en even
min quasi-heroïseh te maken,
maar het werk sober, met eenvou
dige bewegingen, te beeindigen
alsof het een mysteriespel is. Hoe
weinig was er voor nodig geweest
om hier iets drakerigs van te ma
ken.
Ook als totaal is dit een opera, die
gemakkelijk wegebt in een sfeer
van toenemende zoetheid en
vroomheid, wanneer enscenering
en muzikale interpretatie daarin
meegaan. Deze eerste scènische
uitvoering van 'Dialogues des
Carméhtes' in ons land biedt ech
ter voldoende tegenwicht. De di
verse Puceim-producties van
Carsen bij de Vlaamse Opera heb
ben al duidelijk gemaakt, dat hy
een regisseur is, die de kern van
de dingen zoekt, die niet traditio-
neel-natuxalistisch is, maar ook
niet sensatiebelust ronddoolt tus
sen zyn eigen hersenschimmen.
Een Canadese regisseur naast een
Canadese dingent, allebei debute
rend bij de Nederlandse Opera.
Yves Abel leidt het Nederlands
Philharmonisch Orkest met ge
voel voor zowel de zachte droef
heid, opgeroepen in instrumenta
le pasteltinten, als de Stravins-
ky-achtige ritmen. De partituur,
gecomponeerd in het midden van
de jaren vijftig, onttrekt zich op
een geheimzinnige manier aan
stilistische plaatsing. Zo doen de
'middeleeuwse' harmonieën in
combinatie met de enigszins ge
voileerde klank aan Debussy's 'Le
martyre de St. Sébastien' denken
(ook met een religieus thema en
een martelaar als centrale figuur).
Bijzonder bij deze productie is on
der meer, dat de Belgische mezzo
Rita Gorr er aan meewerkt, als
Madame de Croissy. Zij was ook
één van de solisten toen de opera
in 1957 in Parijs werd opgevoerd.
Om deze markante theaterper
soonlijkheid heen bewegen zich
enkele voortreffelijke zangeres
sen, van wie uiteraard Joan Rod-
gers als Blanche het sterkst de
aandacht trekt Ook zuiver vocaal
steekt zij boven de anderen uit,
hoewel ook Sheri Greenawald
(Madame Lidoine) en ClaronMcF-
adden (Soeur Constance) op een
zeer individuele, gevoelige ma
nier hun rol vervullen. De man
nenrollen zyn minder belangrijk,
maar Ryland Davies (aalmoeze
nier) en Geert Srrüts (officier) zijn
in elk geval voortreffelijk.
Nederlandse Opera met 'Dialo
gues des Carmélites' van Pou
lenc. Muzikale leiding: Yves
AbeL Régie: Robert Carsen. De
cor: Michael Levine. Kostuums:
Falk Bauer. Salisten. Koor van
de Nederlandse Opera en Neder
lands Philharmonisch Orkest.
Bezochte voorstelling: donder
dag 4 december, Muziektheater,
Amsterdam. Herhalingen: 10,13,
16,19,22,25,28 en 30 december.
'Na enkele jaren
voorbereiding pabtieeente. de
Rotteniamse,Kunststichting af.
gelspmKrordeDdtaMulticul--
tureel Bmstbeleid. Voordat de
Rotterdamse gemeenteraad be
slist oteog devijtit-n aanbevelin-
gen iri die nota, krijgt iedereen
die zich bij het onderwerp be-
trokken.vceit nog een'keêr de
kans -haar'of rijn mening te'ge-
yen, Dat kan zaterdagmiddag i 8
december van vier tot zes sur In
Odeon, Gouvemestaat 56d (wel
tevoren telefonisch aanmelden
via 414168®. Het verslag van de-
re debatntiddag gaat naar de le--
den van de geraeenteraad'zodat
rij er rekening mee kunnen hou
den in hun besluitvorming. De
nqtaplUB aanbevelingen zijn via
bovenvermeld telefoonnummer
artiest
YabbyYou
I b u m
'Jesus Dread'
(1972-1977)
b
Blood Fire/
Munich
d u u
154:08 mm.
Liep het kwijl de liefhebbers van reggae al uit de mond bij de cd-releases
van "Heart of the congos' (Congos) en de Arkolcgy-box van Lee Perry,
met 'Jesus Dread' van Yabby You kunnen zij de zakdoek wederom te
voorschijn halen. Op deze dubbelaar, waarop het complete album 'Con
quering lion' staat, wordt roots reggae van de bovenste plank opge
diend. Ruim tweeëneenhalf uur lang is het een feest van dynamische,
spirituele en ongemeen avontuurlijke reggae. Muziek uit het tijdvak
1972-1977, die twintig jaar later nog mets van z'n glans verloren heeft.
Hemelse vocalen, strakke dubs (met dank aan King Tubby), frisse ska
en steeds wisselende klankdecors vol interessante accenten. Voor Yab
by You, wiens werkelijke naam Vivian Jackson is, draait het leven om
Jezus. Hij grossiert dan ook in bijbelse profetieën die zo overtuigend op
muziek zijn gezet dat zelfs de grootste ongelovigen voor hem overstag
zullen gaan. By het opstellen van de jaarlijstjes gaat Yabby You de strijd
aan met Arkology-box om het predikaat beste reggae re-release van
1997.
JoopBreedveld
