3
Zonlic
Schiedamse schouwburg
Warenhuizen samen
Het @rbeidsbure@u st@(a
)t voor u kl@@r
Architect: 'Het gebeurt
niet vaak meer dat je de
kans krijgt een centrum zo
drastisch te veranderen'
Oud-bokser ontkent z'n vrouw te
hebben geslagen, maar geeft zichzelf
wel de schuld van wat is gebeurd:
'Emoties zijn me de baas geworden'
Rotterdams Dagblad Commentaar,
Netelenbos wil lerarentekort
eerder gaan aanpakken
Djanko
Ov£R>jAME VoeR VênDeX
Rotterdams Dagblad I Dinsdag 10 februari 1998
Door Desiree van der Jagt
Schiedam De geur van
hout en de lichtinval zorgen
voor een bijzondere ervaring
bij het binnenkomen in het
Theater a.d. Schie in Schie-
.dam. Hoewel die ervaring
van het opsnuiven van de
houtgeur van korte duur is
ómdat de natuurlijke geur al
snel gewoon wordt, blijft de
lichtinval fascineren. De zon
bepaalt de stemming in het
gebouw en drukt daarmee
een bijzonder stempel op het
nieuwe Stadserfcomplex, een
immens nieuwbouwcomplex
in de binnenstad van de jene-
verstad Schiedam.
Het theater, dat onderdeel is van
het complex, is de enige schouw
burg van Nederland waarin be
doeld daglicht naar binnen kan
komen. Door het licht blijft het
Onbewerkte grenen hout ui de
Coyer werken. Het hout is nu al
veel geler dan bij de aanleg nog
geen jaar geleden, Het Theater
a.d Schie zal er daardoor nooit
hetzelfde uitzien.
Het idee voor de combinatie onbe
werkt hout met licht is niet nieuw.
-Architect Hans Ruijssenaars
werd er in 1992 - toen hij al bezig
was met het ontwerpen van het
Stadserfcomplex- door bevan
gen in het paleis van Parma in Ita
lië. Daar in het Teatro Famese,
een gebouw dat stamt uit 1618,
kwam de geur van hout en licht op
voor hem sublieme wijze samen.
„Het was een enorm bijzondere
ervaring in dat immense bakste
nen gebouw," vertelt hij „Ik liep
daar een enorme trap op en kwam
aan het einde van de trap in een
gigantische zaal terecht waar
prachtige lichtstralen binnenkwa
men. Op datzelfde moment werd
ik bevangen door de geur van
hout," vertelt hij tijdens een rond
leiding door zijn versie van het
Teatro Farnese.
Niet alleen het bijzondere theater,
ook de bibliotheek, de stadswin-
kel en het gemeente-archief heb
ben een plek gekregen in het
nieuwe Stadserfcomplex.Behalve
de sociale dienst zijn alle gemeen
telijke diensten, die tot voor kort
her en der verspreid over de ge
meente, bijeen gebracht in het
nieuwbouwcomplex. Het gebouw
wordt in april officieel geopend,
maar alle gebruikers draaien al
een tijdje proef in het nieuwe ge
bouw.
Zwart Nazareth
Het nieuwe Stadskantoor kent
-een lange geschiedenis. Het offi
ciële raadsbesluit over de nieuw-
Het Stadserf
kenmerkt zich
vooral door de
veelheid aan
licht dat net
gebouw bin
nenkomt. Dat
wordt meteen
duidelijk In de
entree van
het gebouw.
het gebouw
van alle kan
ten binnen.
Het nieuwe Stadserf is niet alieen gebouwd rondom de oude to
ren van het Stadskantoor, maarvoorai rondom de oude ruïne. Fo
to's Marcel van Kerckhoven
pen van de bibliotheek ook het
centrum van Rotterdam te zien.
bouw in de Schiedamse binnen
stad v/erd al in 1988 genomen,
maar het bouwen is pas in 1995
begonnen. Binnen de gemeente
was toen al vijfentwintig jaar lang
de vraag actueel wat er met de
binnenstad moest gebeuren en
het midden van het centrum werd
al die tijd gekenmerkt door een
groot gapend gat.
Volgens burgemeester K.
Scheeres lag het niet aan desinte
resse of laksheid van de bestuur
ders dat een gedeelte van de bin
nenstad zo lang braak heeft gele
gen. „Schiedam heeft lang ge
worsteld met zijn jeneververle
den en de juiste koers voor de toe
komst hadden we nog niet gevon-
den,_,De., grootschalige bouwstijl
die in déjarén zestig furore maak
te, sloeg hier gewoon niet aan en
vanuit de bevolking kwam al snel
een actie op gang om de destijds
ongekende sloopwoede te beteu
gelen, Schiedam wilde wel mee in
de vaart der volkeren én wilde de
doem van het Zwarte Nazareth
van zich afschudden, maar wilde
zichzelf daarbij niet verloochen."
Nu Schiedam eindelijk een keuze
heeft kunnen maken, heeft het
Schiedamse centrum er een heu
se 'cultuurtempel' bij. De bouw
kosten bedragen 56 miljoen gul
den en de oppervlakte van de
nieuwbouw omvat 15.800 vierkan
te meter.
Het ontwerp van architect Hans
Ruijssenaars kenmerkt zich voor
al door de veelheid aan licht dat
het gebouw binnenkomt. Dat
wordt meteen al duidelijk in de
entree van het gebouw. Vanuit
hier zijn alle diensten te bereiken.
Vanaf de hogere verdiepingen is
bovendien niet alleen de lichtkoe
pel te zien, die door het gehele ge
bouw loopt, maar ook buiten is
een adembenemend zicht op de
omgeving te krijgen. Zo is er een
doorkijk die de bezoeker een blik
gunt op de eeuwenoude ruïne,
waar het nieuwe complex omheen
is gebouwd, de Schiedamse mo
lens en verder weg is vanaf bij
voorbeeld de trap-
Ultieme kans
Voor Ruijssenaars was het niet al
leen de eerste keer dat hij een the-
ater moest ontwerpen, maar was
de opdracht ook de ultieme kans
om een wezenlijke bijdrage aan
het centrum van Schiedam te le-
veren." *irHèt' 'gebéurt "riiêt*'i)aèk
meer daije.dekanskrijgteaueen- flntwp,,vaq ^uifesej^rs,^, d<
trum zo drastisch te veranderen." -laatste-stap in het gigantisch*
Aan de hand van al zijn vele krab- bouwproject. De Amerikaanse
kenmerkend zijn voor het oude
Schiedam. „Door die gebouwen
zichtbaar te houden in die as
wordt het makkelijker om ook
met zo'n nieuw gebouw een emo
tionele binding met de stad te
houden of te krijgen. Alleen al het
zicht op die twee kerken of op de
ruïne dragen daartoe bij."
De aanleg^van het naastgelegen
'plèlh,' Hét' "üitgahgspüntvan het'
Door Loet van Schenebeek
Schevenlngen—Ze zit er al die tijd
al bij, maar houdt zich afzijdig.
Ivy, een zus van Regilio Tuur. is
meegekomen op uitdrukkelijk
verzoek van Melinda. Maar nu de
ex-vrouw van de bokser de con
frontatie met de media op het laat
ste moment toch niet heeft aange
durfd, is zij er vooral ter onder
steuning van haar broer.
„De mensen," zegt zij plotseling
vinnig, „zitten te wachten op dit
soort berichten. Boksers deugen
niet, boksers zijn agressief en
slaan hun vrouw. Maar wij, zijn
naaste familie, zijn broers en zus
sen, weten dat Regilio niet zo is."
-rZewil er maar mee zeggen dat het
_,goed is dat deze bijeenkomst is
-helegd, dat haar broer niet de kop
irrhet zand steekt en precies ver
dij; wat er begin vorige week tus-
•sen hem en zijn (bijna) ex-vrouw
is voorgevallen.
'„Ik doe dit," voegt de voormalig
wereldkampioen eraan toe, „om
de indianenverhalen uit de we
reld te helpen. Melinda en ik ha
ten elkaar niet, maar we zijn wel
bezig te scheiden. Als gevolg van
de emoties waarmee dat gepaard
gaat zijn heftige ruzies ontstaan
en één daarvan is vorige week
nogal uit de hand gelopen, In de
publiciteit wordt nu de indruk ge
wekt dat we el
kaar met mes
sen te lijf zijn
gegaan, maar
dat is per se
niet waar. Er
zijn ook geen
klappen geval
len." Wat is er dan wel gebeurd?
De politie is eraan te pas gekomen
en er is proces-verbaal opge
maakt. Daarin is wel degelijk
sprake van mishandeling.
Tuur. „We hebben elkaar beetge
pakt en door elkaar geschud. Er is
geschreeuwd en er zijn over en
weer dingen gezegd, die meer
pijn hebben gedaan - kan ik je
verzekeren - dan dat geduw en
getrek."
Blauwoog
Edoch, voor woorden die pijn
doen wordt de politie doorgaans
niet te hulp geroepen. Regilio
Tuur en zijn zus Ivy, die ondanks
alles op goede voet staat met haar
schoonzus, houden bij hoog en
laag vol dat Melinda niet met een
blauwoog of andere uiterlijke ver
wondingen rondloopt. „Welnee,"
zegt de oud-bokser met een bitter
lachje. „Ik ben niet een of andere
barbaar. We hebben woorden ge
kregen, zoals wel vaker gebeurde.
Omdat ik sowieso vrij lijfelijk ben,
heb ik haar beetgepakt, maar ik
heb geen klap gegeven. Waarom
er dan toch politie bij is gehaald,
moet je zien in de emotionaliteit
van het moment. We waren alle
bei onszelf niet"
Bijna een week later zijn de ergste
emoties wel gezakt en dan zou je
verwachten dat de in alle opwin
ding ingediende klacht inmiddels
is ingetrokken, „Dat gaat ook ge
beuren of ze heeft het al gedaan,"
beweert Tuur. „De zaak is uitge-
Regilio
Tuur Ar
chieffoto
Rotterdams
bels en kleine schetsjes laat hij
zien hoe uiteindelijk het ontwerp
voor het nieuwbouwcomplex tot
stand is gekomen.
Niet het gebouw of de functie van
bijvoorbeeld het theater zijn door
slaggevend geweest, maar het
plein dat de nu nog twee totaal
verschillende stadsdelen met el
kaar moet verbinden. „Dat plein
is de stadskamer, Eerst komen de
wanden van hei plein en pas daar
na de wanden van de nieuw
bouw," zegt Ruijssenaars. Aan het
einde van deze nieuwe verbin
dingsas staan twee kerken, die
kunstenaar Matt Mullican heeft
hiervoor een natuursteen vloer
ontworpen die momenteel wordt
aangelegd. Het plein, waarin sym
bolen uit het naastgelegen ge
bouw zijn verwerkt zoals bijvoor
beeld het theater, is het laatste
grote werk.
Gala-avond
Het hele Stadserfcomplex wordt
15 april officieel geopend minister
Dijkstal van Binnenlandse Za
ken. Het Theater a.d. Schie zal op
12 september met een gala-avond
officieel worden geopend.
ze niet om gevraagd, daar heeft ze
ook geen zin in. Vandaar dat ze tot
een paar uur voor deze bijeen
komst vast van plan was te ko
men. Maar uiteindelijk kon ze het
emotioneel
toch niet aan.
"BRjf jij dan
maar bij
Aleaya', heb ik
gezegd, 'dat is
op dit moment
het belangrijk
praat. Kijk, het is nooit Melinda's ste. De rest los ik wel op."
bedoeling geweest de vuile was
buiten te hangen. Ze is dan ook
enorm geschrokken van de ophef
die erover is ontstaan. Daar heeft
Tyra Aleaya is het driejarige doch
tertje uit het op 7 oktober 1994 ge
sloten huwelijk van Melinda den
Outer en Regilio Tuur. Het 'brok
je dynamiet' uit Hoogvliet was
toen net twee weken wereldkam
pioen in het supervedergewicht.
Het paar vestigde zich deels in
New York, deels op het Weena in
Rotterdam. De eerste problemen
in het huwelijk dateren van okto
ber 1996. Niet veel later ging het
paar uit elkaar. Inmiddels is een
echtscheidingsprocedure in gang
gezet. Tuur zei gisteren te ver
wachten dat de scheiding binnen
een maand zal worden uitgespro
ken. „De bezoekregeling voor on
ze dochter is nu geregeld, maar
moet nog worden getekend. En zo
zijn er nog een paar stappen."
De man die voor zaken des levens
altijd een treffende one-liner van
een van zijn favoriete Amerikaan
se schrijvers-filosofen bij de hand
heeft, zoekt naar woorden als hij
moet uitleggen hoe het zover
heeft kunnen komen, dat de poli
tie zich met zijn privéleven heeft
moeten bemoeien.
Schuld
„Ik geef mezelf de schuld van wat
er is gebeurd tussen Melinda en
mij. Ik had beter moeten weten, ik
had m'n hoofd erbij moeten hou
den, maar de emoties zijn me de
baas geworden. Ik had mezelf niet
meer onder controle, dat is wat ik
mezelf nog het meest verwijt
Hij is al een tijdlang zichzelf niet,
zegt hij. „Dit zou me vroeger, toen
ik nog bokste, nooit zijn ge
beurd."
Toen ik nog bokste... Het hoge
woord is eruit. Zijn besluit, begin
vorig jaar, om ruim een half jaar
voor zijn dertigste verjaardag met
boksen te stoppen, heeft hem veel
gedaan, veel meer dan hij ooit
heeft willen toegeven. Nu doet hij
dat wel. „Het knaagt aan me," be
kent hij. „Hot vreet aan me van al
le kanten, maar ik wil er absoluut
niet aan toegeven." De hang naar
de ring leidde tot humeurigheid.
„Ik loop al een tijdlang op m'n te
nen," geeft hij toe. Zakelijke be
sognes - zijn herenmodezaak aan
de Oude Binnenweg beleeft een
moeilijke start- zijn daar even
min vreemd aan.
Dat deze geruchtmakende affaire
zijn imago en daarmee de zaak
geen goed zal doen, daar is Tuur
niet bang voor. „Dat waait wel
weer over," verwacht hij. Hij ziet
ook geen reden om zich terug te
trekken als lijstduwer voor de
Rotterdamse Ouderenpartij. „Ik
heb ja gezegd tegen die mensen
en dan ga ik nu niet opeens nee
zeggen. Wat er ook is gebeurd in
mijn privéleven en hoe slecht dat
op zichzelf ook is, dat verandert
niets aan de problemen in de ou
derenzorg. Ik heb beloofd de par
tij daarbij te helpen en dat blijf ik
doen. Tenzij zij van mij afwillen,
maar aanwijzingen in die richting
heb ik nog niet gekregen."
AI te zeer heeft hij zich met dit
soort onderwerpen nog niet bezig
gehouden, de laatste dagen. „Het
enige dat nu telt is het belang van
mijn vrouw en mijn dochtertje, al
het andere is voorlopig even bij
zaak."
Heel vaak zoekt hij in deze moei
lijke periode het gezelschap van
zijn moeder. „Zij zegt dat het bij
het volwassen worden hoort. En
ze zegt ook dat tegenwoordig één
op de drie huwelijken strandt.
Oke, dat kan best waar zijn, maar
daarom ben ik er nog niet blij
mee."
Wat de nazaten van oprichter Anton Dreesmann de afge
lopen 25 jaar regelmatig vergeefs hebben geprobeerd,
lijkt binnenkort eindelijk toch te gaan lukken: de over
name van Koninklijke Bijenkorf Beheer door Vendex. De belang
rijkste warenhuizen in Nederland -V&D, BijenkorfenHema- ko
men, als 'Brussel' het goedvindt, in één hand. Daarmee ontstaat
een machtig warenhuisconcern, dat de komende jaren in belangrij
ke mate het beeld van de stadscentra en het koopgedrag van de
consument zal bepalen.
Dat de twee aartsrivalen samengaan, is op zich niet eens zo verras
send. Het moment waarop is dat des te meer. Anderhalfjaar gele
den nog stootte Vendex zijn forse belang in KBB resoluut af.
Vendex bezat meer dan eenderde van de aandelen. De koers lag
toen ver beneden de koerswaarde waarvoor thans het hele KBB-
concern wordt opgekocht. Deze gang van zaken kost Vendex meqr
dan 100 miljoen gulden extra, maar kennelijk kan de gigant dit lij
den. Uiteindelijk mag ook worden verwacht dat de samenbundeling
forse revenuen oplevert die de hele combinatie ten goede komen.
Het overname-akkoord komt op een moment dat V&D een ingrij
pende restyling van zijn warenhuizen achter de rug heeft en KBB
het moeilijk heeft. Er waren grote problemen in de top van het be
drijf en oude rot A. Maas moest worden teruggehaald om orde op
zaken te stellen. KBB tobt met een groot aantal Hema-vestigmgen
die niet draaien zoals dat zou moeten en die wanhopig op zoek zijn
naar herstel van de omzet.
Hier en daar wordt gevreesd dat de Hema na de samenbundeling
het kind van de rekening zal worden. Maar nu deze keten deel gaat
uitmaken van een veel groter en machtiger combinatie, kunnen
ook betere reddingskansen worden gecreëerd. Het is niet aan te ne
men dat Vendex/KBB dit aloude, karakteristieke paradepaardje in
de warenhuissector zal laten verslonzen. -
Net als bij andere concentraties van deze omvang is ook dezevaór-
genomen fusie met gemengde gevoelens begroet. Binnen de Heme
middenstand, die afgelopen decennia al veel terrein heeft mqetpn
prijsgeven aan het grootwinkelbedrijf, staat men uiteraard niet te
juichen. Gevreesd wordt dat zelfstandige detailhandelaren het in de
toekomst nog moeilijker zullen kunnen bolwerken. Ook in kringen
van consumentenorganisaties worden de ontwikkelingen met ar
gusogen gevolgd. Daar is men bang voor verminderde concurrentie
wat kan leiden tox een opwaarts effect op de prijzen.
De grootste zorgen zullen heersen in vakbondskringen, waar te
recht wordt gevreesd voor een stevig verlies van arbeidsplaatsen op
termijn. Om de voordelen van deze megafusie volledig uit te buiten
zal Vendex/KBB inderdaad streven naar kostenverlaging, bijvoor
beeld op gebieden als distributie en technologie. Op hoofdkantoren
en distributiecentra zal daardoor ongetwijfeld een aantal banen
sneuvelen. Die banen worden op dei\duur.echter..,ook bedreigd als
Vendex en KBB niet samengaan maawedera^itprobeTernie bui
tenlandse concurrentie uit onder meer-Engeland en Zweden van
het lijf te houden. In dat lastige dilemma verkeren dewerknemers-
organisaties,ook.pu weer bij de jurering van dqzecgro&pperatietn
het bedrijfsleven. -
Den Haag/Rotterdam Staatsse
cretaris Netelenbos van Onder
wijs wil bekijken of ze eerder
maatregelen kan nemen om het
lerarentekort terug te dringen. In
verschillende regio's kampen ge
meenten met een gebrek aan in
valkrachten. Bij ziekte van docen
ten 2ijn zelfs klassen naar huis ge
stuurd. Door de klassenverklei
ning dreigt dit probleem alleen
maar groter te worden.
De Haagse Galvanischool moest
vorige maand een groep leerlin
gen naar huis sturen omdat ze
geen vervanger voor een zieke le
raar kon vinden. En in Gorinchem
heeft de gemeente vorig jaar ou
ders opgeroepen op zoek te gaan
naar invalkrachten voor het open
baar en speciaal onderwijs.
De Rotterdamse wethouder H.
den Oudendammer van onder
wijs vestigt morgen opnieuw de
aandacht op het vervangingspro
bleem. Hij wil als invalkracht een
ochtend lesgeven op de Jan Prins
basisschool om duidelijk te ma
ken dat ook Rotterdam een tekort
aan invalkrachten heeft.
Uit de praktijk blijkt dat het
steeds moeilijker wordt voldoen
de onderwijzers voor een invaJ-
baan te vinden. Gezien de toerje-
mende behoefte aan leerkrachten
voor het basisonderwijs, roept
Den Oudendammer vooral jonge
mensen op zich aan te melden bij
de pedagogische academie.
Netelenbos deed vorige week .een
oproep aan oud-leerkrachten om
een opfriscursus te volgenen
weer voor de klas te gaan staan.
Ook andere oplossingen, jzoais
deeltijdleraren die meer..gaan
werken, moeten eerder worden
ingevoerd. De Onderwijsinspectie
erkent de moeilijkheden van ge
meenten bij vervanging van lera
ren. Maar de inspectie wü geen re
latie leggen met de klassenver
kleining.
Door klassenverkleining zijn Ro
mende jaren 27.000 extra leraren
nodig. Het ministerie begon voipg
jaar met een campagne om meer
scholieren naar de pedagogische
academie voor het basisonderwijs
(pabo) te trekken, In een tussen
rapportage over de groepsgrootte
die morgen naar de Tweede Ka
mer gaat, staan de resultaten van
die pabo-campagne.
Ais HET T5MnT\J HAD5Ê"
Pt WE pv/AIE ?AVAfT KoRM
haw GeMA* y V&leREtf»*
SjÖfA Hooft
'"-V'
'"Ikllll* J jj bttp^/www.arbeidsbureau.ni
zoekt werk? 24 Uur per dag kant u "door de vacatureback voabet Arbeidsbureau surfen./
En werkgevers klikken eenvoudig op Werkzaken- Enter het Arbeidsburiiau! f A
